Magazine GOED VOORBEREID OP REIS LANG LEVE DE ZOMER! HEBBEN UW VOETEN ER ZIN IN? INCONTINENTIE. Neem gratis mee!

Transcriptie

1 QUITGAVE Magazine Neem gratis mee! GOED VOORBEREID OP REIS LANG LEVE DE ZOMER! HEBBEN UW VOETEN ER ZIN IN? INCONTINENTIE

2 COLUMN PLUS KORT NIEUWS & IN HUISARTS DE PRAQTIJK De zomer is weer begonnen! De dagen zijn lang en de temperatuur kruipt weer op. Dit is voor veel Nederlanders een reden om weer lekker op vakantie te gaan. In Vraag en Antwoord beantwoorden we daarom vragen over goed voorbereid op reis gaan. Indien u medicijnen gebruikt, kunt u het beste extra medicijnen meenemen voor het geval de reis door omstandigheden langer duurt dan gepland. Maar hoe kunt u bijvoorbeeld uw medicatie het beste meenemen en bewaren op vakantie? Moet u een medicijn paspoort meenemen en wanneer heeft u Het komt voor onder alle leeftijdsgroepen: bij bedlegerige, zieke, gehandicapte en gezonde mensen. In Ziekte in beeld op pagina en 7 leest u meer over incontinentie en wat u hier zelf tegen kunt doen. EERSTE UITGIFTE VAN MEDICIJNEN Wist u trouwens dat u dit magazine ook online kunt lezen? U kunt daarvoor terecht op de vernieuwde website van PraQtijkPlus: In het voorjaar heeft de Als de huisarts u een nieuw geneesmiddel voorschrijft dan wordt in de apotheek een aantal zaken gecontroleerd. Bijvoorbeeld of dit geneesmiddel bij uw andere medicatie gebruikt kan worden. Ook bespreken we met u wat u van het genees middel kunt verwachten, hoe u het dient te gebruiken en wat de eventuele bijwerkingen zijn. Dit wordt als een terhandstellingsgesprek gedeclareerd. Vanaf 1 januari 201 staat dit tarief apart op de rekening. bij de zorgverzekeraar. Zorgverzekeraars verrekenen de kosten van medicijnen en apotheek met uw eigen risico, waardoor u het 'eerste uitgifte tarief' op de rekening van uw zorgverzekeraar terugvindt. Bron: een Schengenverklaring nodig? Op pagina vindt u hier meer informatie over. In de zomer komen de voeten en tenen weer massaal tevoorschijn. Vaak krijgen de meeste voeten dan pas aandacht, als ze klachten geven en pijn gaan doen. Op pagina bij Uit de praqtijk leest u meer over de meest voorkomende voetproblemen. Ook leggen we u uit hoe u problemen als voetschimmel, blaren en zweetvoeten kunt voorkomen. website een nieuw en fris uiterlijk gekregen. Veel apotheekhoudende huisartsenpraktijken die zijn aangesloten bij PraQtijkPlus hebben een eigen site. U kunt daar praktische zaken regelen, zoals in de meeste gevallen het aanvragen van herhaalmedicatie. Wilt u weten welke online diensten uw praktijk biedt, vraag het dan gerust aan de assistente. Is er iets veranderd? Eigenlijk niet. Al sinds 2009 zijn de kosten voor een nieuw medicijn hoger dan voor een medicijn dat u vaker gebruikt. Het enige verschil is dat sinds 1 januari 201 uw apotheekhoudende huisarts het 'eerste uitgifte tarief' apart moeten declareren MEDICATIEBEOORDELING 2 In Nederland lijden ongeveer één miljoen mensen aan een vorm van incontinentie: het niet of nauwelijks kunnen ophouden van urine en/of ontlasting. Boven de 0 jaar kan zelfs één op de vier mensen zijn of haar plas niet altijd volledig ophouden. COLOFON HUISARTSEN PRAQTIJKPLUS - DHR. W. VAN STEENIS HUISARTSENPRAKTIJK SCHALKWIJK IN SCHALKWIJK - MEVR. M. FEENSTRA HUISARTSENPRAKTIJK STAD EN AMBT IN VOLLENHOVE - DHR. T. ROGGEVELD HUISARTSENPRAKTIJK VAN LUNE IN LOPPERSUM MANUELA VAN WERD LILY VAN DEN BERG ELVIRA STARREVELD REDACTIE-ADRES Alliance Healthcare Afdeling Communicatie Postbus AE s-hertogenbosch communicatie@alliance-healthcare.nl FOTOGRAFIE Six Senses, Hilversum DRUKWERK Drukkerij Hazenberg, Boxtel VORMGEVING Six Senses, Hilversum INHOUD 03 KORT NIEUWS HUISARTS IN DE PRAQTIJK: EERSTE UITGIFTE VAN MEDICIJNEN, MEDICATIEBEOORDELING 0 VRAAG EN ANTWOORD GOED VOORBEREID OP REIS 0 UIT DE PRAQTIJK LANG LEVE DE ZOMER! HEBBEN UW VOETEN ER ZIN IN? 0 & 07 ZIEKTE IN BEELD INCONTINENTIE 08 PUZZEL STRIP Medicatiebeoordeling is een relatief nieuwe vorm van zorg die door uw apotheekhoudende huisarts wordt aangeboden. Deze zorgverlening is bestemd voor patiënten die ouder zijn dan jaar, die vijf of meer* geneesmiddelen chronisch gebruiken én in een bepaald risicoprofiel vallen. Bijvoorbeeld een verhoogd risico op vallen of een verminderde nierfunctie. Voldoet u aan deze criteria, dan komt u mogelijk in aanmerking voor een medicatiebeoordeling. In dat geval bekijkt uw apotheek houdende huisarts of de assistente samen met u de medicatie die u gebruikt. Ook wordt besproken waarom deze medicatie wordt voorgeschreven en hoe u deze ervaart. Vervolgens wordt gekeken of u nog andere geneesmiddelen gebruikt die u bijvoorbeeld zelf bij de drogist koopt. Deze gegevens worden door uw eigen apotheekhoudende huisarts beoordeeld en vervolgens besproken met een collega apotheekhoudende huisarts of een apotheker. Uiteraard wordt tijdens het gesprek zeer zorgvuldig met uw persoonlijke gegevens omgegaan. Zowel de eigen apotheekhoudende huisarts als de collega arts of apotheker hebben een uitgebreide opleiding Medicatiebeoordeling gevolgd. Aanpassingen die uit de medicatiebeoordeling voortvloeien worden vervolgens met u besproken. Een mogelijk resultaat kan zijn dat een geneesmiddel in een andere dosering wordt voorgeschreven. Ook kan worden besloten om een geneesmiddel te laten vervallen of juist toe te voegen als dit de therapie ten goede komt. Het doel van de medicatiebeoordeling is te zorgen dat de medicatie na een screening weer goed aansluit bij uw wensen en verwachtingen en past bij uw aandoeningen. Dit komt de therapie ten goede. Zorgverzekeraars gaan verschillend om met het doorbelasten van de medicatiebeoordeling. Soms wordt het ten laste van uw eigen risico gebracht en soms valt het onder de basisvergoeding. Wilt u hier meer over weten dan adviseren wij u contact op te nemen met uw zorgverzekeraar. * Sommige zorgverzekeraars gaan uit van het chronische gebruik van zes of meer geneesmiddelen. 3

3 VRAAG ANTWOORD EN PLUS UIT PRAQTIJK DE GOED VOORBEREID OP REIS HOE KAN IK MIJN MEDICATIE HET BESTE MEENEMEN EN BEWAREN OP VAKANTIE? In de auto, caravan of tent kan het erg warm worden, dus dan is het verstandig om de medicatie op een koele plek op te bergen. Indien u gaat vliegen, dient de medicatie in de handbagage (eventueel verdeeld over verschillende tassen) te worden meegenomen, omdat het in het bagageruim kan vriezen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan insuline. LANG LEVE DE ZOMER! HEBBEN UW VOETEN ER ZIN IN? In het voorjaar komen voeten en tenen weer massaal tevoorschijn. In hippe teensandalen, stijlvolle peeptoes of niets verhullende teenslippers. De meeste voeten krijgen pas aandacht als ze klachten geven en pijn gaan doen. Dat is vaak onnodig. We zetten de meest voorkomende voetproblemen op een rijtje én leggen uit hoe u ze kunt voorkomen. MOET IK EEN MEDICIJNPASPOORT MEENEMEN? Als u dagelijks medicijnen gebruikt of niet tegen bepaalde geneesmiddelen kunt, kunt u het beste een medicijnpaspoort meenemen. Mocht u tijdens uw vakantie medische hulp nodig hebben, dan kunt u met uw medicijnpaspoort zorgverleners laten weten welke medicijnen u gebruikt en of er intoleranties zijn voor bepaalde geneesmiddelen. Uw apotheekhoudende huisarts kan gemakkelijk een geneesmiddelenpaspoort voor u uitdraaien. Informeer even bij uw apotheekhoudende huisarts. HOEVEEL GENEESMIDDELEN MOET IK MEENEMEN OP REIS? U kunt het beste extra medicijnen meenemen voor het geval de reis door omstandigheden langer duurt dan gepland. HEB IK EEN SCHENGENVERKLARING NODIG? Voor geneesmiddelen die onder de Opiumwet vallen, gelden strenge regels. Dat is niet gek, want in het buitenland kunnen deze medicijnen voor verboden drugs worden aangezien. Ook slaap- en kalmeringsmiddelen, sterke pijnstillers, ADHD middelen en medicinale cannabis vallen onder deze strenge regels. Vallen geneesmiddelen onder bovenstaande geneesmiddelgroepen dan bent u verplicht een Schengenverklaring mee te nemen. De Schengenverklaring moet tot weken voor vertrek worden aangevraagd. De verklaring moet niet alleen ondertekend worden door de huisarts maar ook gewaarmerkt worden door de Inspectie van de Gezondheidszorg. Met de Schengenverklaring kunt u voor maximaal 30 dagen geneesmiddelen meenemen in de landen die het Schengenverdrag ondertekend hebben. Indien u langer dan 30 dagen op vakantie gaat, dan zijn er dus 2 of meer Schengenverklaringen nodig waarbij de data op elkaar aansluiten. WELKE LANDEN VALLEN ONDER DE SCHENGENVERKLARING? Deze landen zijn een Schengenland: België, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsjechië, IJsland, Zweden en Zwitserland. Neemt u opiaten mee naar landen die niet bij het Schengenverdrag aangesloten zijn, dan heeft u toestemming nodig van de ambassade of het consulaat van het bestemmingsland. In een verklaring moet de arts beschrijven om welk geneesmiddel het gaat, wat de hoeveelheid is, voor wie het bedoeld is en over welke aandoening het gaat. Het formulier waarmee de Schengenverklaring aangevraagd kan worden is te downloaden via VOETSCHIMMEL: Voetschimmel is een huidinfectie, waarbij de huid rood en schilferig is en er kloofjes ontstaan, vooral tussen de tenen. Er vormen zich jeukende blaasjes op de voetzolen en huidafwijkingen aan de voetranden. De huid kan zelfs openbarsten en ook de teennagels kunnen worden aangetast. Was regelmatig uw voeten, het liefst zonder zeep. Droog de voeten goed, vooral tussen de tenen. Ook is het verstandig om elke dag schone sokken aan te trekken, bij voorkeur van wol of katoen. Er zijn zelfzorgmiddelen en geneesmiddelen tegen voetschimmel. Als de infectie lang aanhoudt of verergert, kunt u het beste naar de huisarts gaan. LIKDOORN (EKSTEROOG): Een likdoorn is een verharde naar binnen gegroeide eeltkern met de punt in de huid gericht. Hij kan op zenuwuiteinden drukken en veel pijn veroorzaken. Meestal ontstaat een likdoorn in een eeltplek als gevolg van langdurige plaatselijke wrijving of druk. Het helpt al om passende schoenen te dragen. Gewone likdoornpleisters verminderen de druk. Een likdoornpleister, een zalf of een oplossing met salicylzuur verweekt de likdoorn. Als hij erg diep zit, kunt u hem laten verwijderen door de huisarts of de pedicure. OVERMATIGE EELTVORMING: Eelt is een verdikking van de bovenlaag van de huid. Overmatige eeltvorming ontstaat door overmatige druk, wrijving of door een vertraagde afstoting van de hoornlaag. Het ontstaat vaak onder de bal van de voet of aan de rand van de hiel. Dit kan pijnlijk zijn of branderig aanvoelen. U kunt eelt zelf verwijderen met een eeltrasp. Neem eerst een voetbad om de huid week te maken. Gebruik geen soda, want daar wordt de huid hard en stug van. INGEGROEIDE NAGEL: Bij een ingegroeide nagel dringt de nagelpunt (vaak de grote teen), in de huid. Dit kan veel pijn en een uitgebreide ontsteking veroorzaken. De oorzaak ligt meestal in niet goede schoenen of verkeerd knippen van de nagels (te kort of ronde hoekjes). U kunt een lauw voetbad met soda nemen. De losgeweekte nagel kunt u daarna recht en niet te kort afknippen. Zo voorkomt u opnieuw ingroeien. Als de nagel na enkele weken niet over is of de voeten moe en pijnlijk zijn, ga dan naar de huisarts. BLAREN: Een blaar is een holte in of onder de opperhuid, gevuld met vocht. Een bekende oorzaak is druk of wrijving van te nauwe schoenen. Een blaar op een vervelende plek kunt u het beste voorzichtig doorprikken. Dep eerst de blaar schoon met in alcohol gedrenkte watten, houd een naald in de alcohol en prik aan beide zijkanten van de blaar een gaatje. Druk met een schoon watje zachtjes het vocht uit de blaar. Dek de plek af met een steriel gaasje. ZWEETVOETEN: Zweten doen we via de klieren op onze voeten die een geurloos vocht afscheiden. Zo kan er snel een warme, vochtige omgeving ontstaan waarin bacteriën zich nestelen. Die voeden zich met oude huidcellen. Hun afbraakproducten veroorzaken de bekende onaangename geur. U kunt uw voeten twee keer per dag wassen met koud stromend water en u kunt ook wisselbaden nemen. Draag iedere dag schone sokken (100% katoen of wol) en leren schoenen. Wissel regelmatig (het liefst dagelijks) van schoenen. U kunt inlegzolen gebruiken die het vocht absorberen, waardoor de onaangename geur wordt beperkt. Strooi wat talkpoeder op uw voeten, dan blijven ze droog. HIELKLOVEN: Kloven of barsten ontstaan als de huid droog is en de elasticiteit afneemt. Dat gebeurt bij het ouder worden, maar sommige mensen hebben van nature een droge huid. Diepe kloven kunnen bijzonder pijnlijk zijn om op te staan. Met regelmatige verzorging en hydratering van de huid voorkomt u verergering van de klachten. Een goede crème kan het natuurlijke genezingsproces activeren. GOEDE VOETVERZORGING WORDT BELOOND Uw voeten verdienen aandacht en regelmatige verzorging. In ruil dragen ze u pijn- en probleemloos door het leven. Wilt u meer weten over goede voetverzorging? Vraag dit dan gerust aan de assistente.

4 ZIEKTE BEELD IN INCONTINENTIE Incontinentie van ontlasting Deze vorm van incontinentie komt het minst voor, maar is wel WAT KUNT U ER ZELF AAN DOEN Door regelmatig te eten en op gezette tijden naar het toilet te Incontinentie is het niet of nauwelijks kunnen ophouden van urine en/of ontlasting. Voor wie er mee te maken heeft, is het meestal een groot probleem. WIST U DAT... U VOLDOENDE WATER MOET DRINKEN? Het menselijk lichaam heeft ongeveer één tot anderhalve de meest onplezierige. De oorzaken kunnen liggen in een beschadiging of verzwakking van de sluitspier van de anus of bij vrouwen in een fistel (doorgang) tussen darm en vagina. Verzwakking van de sluitspier kan door zenuwbeschadiging gaan, kunt u de blaas trainen. Het drinken van alcohol, koffie en thee bevordert de urineproductie. Wees dus matig in het gebruik van deze dranken. Ook temperatuurschommelingen kunnen de drang tot plassen stimuleren. Probeer daarom In Nederland lijden ongeveer één miljoen mensen ( liter vocht per dag nodig. Via de nieren wordt één tot ontstaan. Darmontstekingen, langdurig en intensief persen bij grote verschillen tussen warmte en koude te vermijden. Er zijn vrouwen en mannen) aan een vorm van incontinentie. anderhalve liter uitgescheiden. Mensen met incontinentie obstipatie en een moeilijke stoelgang kunnen ook een belang bepaalde geneesmiddelen, diuretica genaamd, die de urine Boven de 0 jaar kan zelfs één op de vier mensen zijn of haar hebben soms de neiging minder te gaan drinken. Dit is rijke rol spelen bij de beschadiging van de sluitspier. productie kunnen beïnvloeden. Houd hier rekening mee. U kunt plas niet altijd volledig ophouden. Incontinentie is daarmee één niet verstandig omdat dit kan leiden tot uitdroging, nier altijd naar uw apotheekhoudende huisarts gaan voor vragen of van de grootste lichamelijke en maatschappelijke problemen beschadiging en urineweginfecties. Let dus op dat u advies over incontinentie. in Nederland. Het komt voor onder alle leeftijdsgroepen: bij voldoende blijft drinken. bedlegerige, zieke, gehandicapte en gezonde mensen. URINEPRODUCTIE De urinewegen van de mens bestaan uit de nieren, de urine- INCONTINENTIE BIJ ZWANGERSCHAP Incontinentie aan het eind van de zwangerschap leiders, de blaas en de plasbuis. Vanuit de nieren wordt de urine komt bij 0% tot 70% van de vrouwen voor. door de urineleiders naar de blaas getransporteerd. Daar wordt Korter dan een jaar na de zwangerschap blijft de urine opgeslagen. Als de totale hoeveelheid urine groot maar liefst 19% er last van houden. Tijdens de genoeg is (ongeveer 300ml), ontstaat aandrang. We voelen zwangerschap, de bevalling en de maanden dan dat we moeten plassen. Door het openen van de sluitspier daarna ondergaat het lichaam van de vrouw en het aanspannen van de blaasspieren kan de urine via de een enorme verandering, zowel hormonaal plasbuis het lichaam verlaten. Gemiddeld plast iemand één tot als lichamelijk. De blaas krijgt het daarbij anderhalve liter urine per 2 uur, afhankelijk van de vochtopname. zwaar te verduren. De blaas bevindt zich En gemiddeld plassen mensen vier tot zes keer per etmaal. meteen onder de baarmoeder, die groter wordt OORZAKEN De oorzaken van incontinentie zijn in twee categorieën te incontinentie veroorzaken. Bij druppel- of overloopincontinentie zijn verschillende behandelingen mogelijk. naarmate het kindje groeit. Naarmate de baby groter wordt, komt de bekkenbodem steeds meer onder druk te staan. Het lichaam begint ook een spierontspanner te produceren: progesteron. Dit is om plaats te maken voor de baby die steeds verdelen. De eerste categorie bestaat uit problemen met de groter wordt. In de laatste maanden wordt de baby steeds zwaarder en dat zorgt blaas, blaashals of urinebuis. De blaas kan geïnfecteerd zijn of Urge- of aandrangincontinentie voor grote druk op de blaas. Dan komt stressincontinentie voor: urineverlies bij druk oncontroleerbaar samentrekken. De sluitspieren kunnen te Deze vorm van incontinentie komt zowel bij (oudere) mannen op de blaas door bijvoorbeeld hoesten of niezen. Ook de aanmaak van de spier zwak zijn door uitrekking (bijvoorbeeld na zwangerschap) of als bij (oudere) vrouwen voor. Na een plotselinge aandrang ontspanner progesteron draagt hier aan bij. Onder invloed van dit hormoon beschadiging. De tweede categorie betreft problemen die volgt de plas meteen. Soms wordt de aandrang helemaal niet wordt de bekkenbodemspier steeds slapper. Nieuwe moeders hebben 20% kans veroorzaakt worden door aandoeningen aan het zenuwstelsel. gevoeld. Bij urge- of aandrangincontinentie worden grote om na de bevalling stressincontinentie te ontwikkelen. Een week tot 10 dagen Het blaascentrum kan bijvoorbeeld uitgeschakeld of beschadigd hoeveel heden urine ineens verloren. De oorzaak kan liggen in na de bevalling zijn de bekkenbodemspieren nog steeds erg uitgerekt. Hierdoor zijn, maar de zenuw banen van en naar de hersenen kunnen ook een blaasontsteking, stofwisselingsziekte (bijvoorbeeld suiker houdt het urineverlies aan. aangedaan of geheel verbroken zijn. KLACHTEN EN SYMPTOMEN De verschillende vormen van incontinentie kenmerken zich door specifieke klachten. Druppel- of overloopincontinentie Deze vorm van urineverlies kenmerkt zich door langdurig na druppelen. De oorzaak van dit typische mannenprobleem is meestal een vergroting van de prostaatklier. Ook suikerziekte of een neurologische afwijking kunnen deze vorm van ziekte) of een neurologische aandoening. Een behandeling met medicijnen of oefentherapie (blaastherapie) kan soms helpen. Bed- en broekplassen Dit komt meestal voor bij kinderen. Dit kan komen door een lichamelijke afwijking, maar ook door spanningen of emotionele gebeurtenissen. Het helpt niet om een kind te straffen na het bedplassen. U kunt beter uw kind stimuleren door positief te reageren als het juist goed gaat. Ook kan het helpen om training te volgen. Het kind wakker maken om bedplassen te voorkomen heeft weinig zin en kan zelfs omgekeerd werken. WAT KUNT U ER ZELF AAN DOEN Een van de beste manieren om urineverlies te voorkomen is de bekkenbodemspieren sterk te houden tijdens en na de zwangerschap. Het is uit onderzoek gebleken dat dit bij 0 70% van de vrouwen helpt, indien de oefeningen maanden lang dagelijks worden gedaan. Daarnaast helpt het vaak als de vrouw rustig de tijd neemt om helemaal uit te plassen. Hierbij is het het beste om rechtop zittend te plassen, met het bekken iets naar voren gekanteld. Daarbij de voeten op de grond met de benen in een hoek van 90 graden. U kunt zo vroeg mogelijk in de zwangerschap beginnen en er na de bevalling mee doorgaan. Voor meer informatie over bekkenbodemspier-oefeningen, kijk eens op 7

5 ONTSPANNING Zweedse puzzel Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk. DEEL V.E. KRANT TABAKSAR- TIKELEN VROUWELIJK SCHAAP VERVALLEN WONING DRAAGZAK 2 VERGELDING SPOEDIG GEHOOR- ORGAAN GROENTE KLOOSTER- OVERSTE 3 WATERVOGEL RONDHOUT VRUCHT MODEL ROOKWAAR JALOEZIELAT TUSSEN- ZETSEL OOIT PLAATS IN FRANKRIJK FRISDRANK EUROPEAAN GROET NIEUW- INGE- SCHAKELD GAANDEWEG DENKSPORT PUZZELBLADEN 1 Antwoord: Strand