Wat is een goed toeristisch product voor jarigen in Kortrijk?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Wat is een goed toeristisch product voor 14-16 jarigen in Kortrijk?"

Transcriptie

1 Wat is een goed toeristisch product voor jarigen in Kortrijk? Studiegebied Handelswetenschappen en Bedrijfskunde Opleiding Bachelor in het Toerisme en recreatiemanagement Academiejaar Promotor Mevrouw Vicky Van den Heede Opleidingscoördinator Student Ronnit Viaene

2 Inhoudsopgave Inleiding... 7 Deel 1: Kortrijk voor jongeren: theoretische aanpak... 8 Hoofdstuk 1: Wat heeft Kortrijk te bieden aan jongeren Inleiding Kortrijk Situering Bereikbaarheid Toeristische attracties voor jongeren Totaal overzicht van de toeristische attracties Zijn de toeristische attracties aantrekkelijk voor jongeren? Stedelijke musea Conclusie: zijn de toeristische attracties van Kortrijk aantrekkelijk voor jongeren? Bestaande producten gericht op jongeren Musea en erfgoed in Kortrijk. Aanbod voor scholen Secundair onderwijs Kortrijk verrast van speelse tips tot boeiende trips groepsbrochure Terra Mobile Vizit Is er van Toerisme Kortrijk uit vraag naar een nieuw pakket voor jongeren? Evenementen voor kinderen en jongeren Conclusie: wat heeft Kortrijk te bieden aan jongeren Hoofdstuk 2: De doelgroep Inleiding Wie is de doelgroep Algemene opmerkingen van de doelgroep Wat vinden zij leuk aan een toeristisch product Wat willen zij niet in een toeristisch product Wat vinden leerkrachten belangrijk bij een schooluitstap? Conclusie: welke elementen zijn noodzakelijk voor een toeristisch product voor deze doelgroep? Hoofdstuk 3: Benchmarking: wat bestaat er al voor de doelgroep Inleiding In Vlaanderen... 44

3 3.2.1 Gent Brussel Ieper Brugge Antwerpen Oostende Mechelen Voorbeelden uit het buitenland Berlijn Amsterdam Conclusie Deel 2: Uitwerking van een nieuw product in Kortrijk voor jarigen Inleiding Hoofdstuk 1: Onderwerp van het spel Hoofdstuk 2: Keuze van de toeristische attracties Hoofdlocaties Nevenlocaties Het parcours Hoofdstuk 3: Het spel Het verhaal Spelregels De oplossing Vormgeving van het spel De kaarten De hoofdkaarten De nevenkaarten De tipkaart Voorbeeldkaarten Voorbeeld hoofdkaart Voorbeeld nevenkaart Voorbeeld tipkaart De invulblaadjes Lege fiche voor de leerlingen Oplossingenblad voor de leerkrachten Rol van de leerkracht... 91

4 Hoofdstuk 4: De prijs Eindconclusie Bibliografie Literatuurlijst Figurenlijst Bijlagen I. Where Flanders began II. Jongeren betalen slechts 1 euro voor Kortrijks museum III. Toplocatie langs de Leie moet toekomst Vlasmuseum verzekeren IV. Parcours van het spel

5 Woord vooraf Deze bachelorproef is de kers op de taart van mijn opleiding. Het is het resultaat van enkele maanden hard werken. Het was niet gemakkelijke een geschikt onderwerp te vinden. Uiteindelijk is dit iets waar je je enkele maanden in vastbijt. Ik werd gelukkig ook naar het einde toe alleen maar gemotiveerder om een kwalitatief product te kunnen afleveren. Ik vond het in ieder geval een heel boeiend onderwerp. Ik ben zelf afkomstig uit de regio Kortrijk en heb er altijd op school gezeten. In die zin was het wel leuk om mijn kennis van de stad te gebruiken, maar ook om ze nog verder uit te breidden. De case zelf was de grootste uitdaging van allemaal. Ik vond dit wel heel erg leuk. Ik was 14 jaar lid van de Chiro, waaronder 3 jaar als leidster. Ik kan dus wel zeggen dat ik iets weet van spelletjes voor jongeren. Om nu zelf alleen en beginnende van niets er een te gaan ontwikkelen, was toch een behoorlijke uitdaging. Hoewel het natuurlijk altijd beter kan ben ik tevreden over het eindresultaat van deze bachelorproef. Ten slotte wil ik iedereen bedanken die me geholpen heeft bij het realiseren van deze bachelorproef. Enerzijds de mensen die me rechtstreeks geholpen hebben door hun kennis met me te delen. Joris Bekaert en Fanny Ackou, de leerkrachten. De leerlingen van het 4 e toerisme Pleinschool Broelkant omdat ze hun ongezouten mening gaven. Wim Bruynooghe voor het delen van zijn ervaring met jongerenproducten. Ook Bernard Pauwels die me geholpen heeft met het kiezen van de juiste locaties voor mijn spel. Dan zijn er ook nog de mensen die me onrechtstreeks geholpen hebben. Mijn vrienden, die me een hart onder de riem staken wanneer het wat moeilijker ging. Ook mijn ouders, die me in de eerste plaats de kans gaven om te studeren en altijd voor me klaarstaan. In het bijzonder wil ik ook nog mijn promotor, mevrouw Van den Heede bedanken. Zij was een grote hulp. Ik kon altijd bij haar terecht met al mijn vragen. Bedankt.

6 Abstract Met deze bachelorproef geef ik een antwoord op de vraag: Wat is een goed toeristisch product voor jarigen in Kortrijk. Het spreekt voor zich dat het antwoord op deze vraag zal resulteren in een product zelf. Vooraleer een product te kunnen ontwikkelen heb ik wat informatie nodig. Informatie over de stad Kortrijk en de doelgroep. Ik bekijk ook bestaande producten in Vlaanderen en het buitenland om wat inspiratie op te doen. Zo weet ik wat de mogelijkheden in de stad zijn en krijg ik inzicht in de doelgroep. Dit vormt het eerste deel van deze bachelorproef. Wanneer ik voldoende inzicht gekregen heb in de doelgroep en het toerisme in Kortrijk kan ik zelf aan de slag gaan. Het tweede deel van deze bachelorproef is de case. Hierin creëer ik zelf een nieuw product. Dit is speciaal ontwikkeld voor de stad Kortrijk voor de doelgroep jarigen. Met dit product geef ik een antwoord op de vraag. Het spreekt voor zich dat de oplossing niet bestaat. Maar dit geeft een beeld van hoe een goed toeristisch product voor jarigen voor Kortrijk eruit kan zien.

7 Inleiding 7 In deze bachelorproef neem ik een probleem aan dat zich voordoet in Kortrijk. Ik haalde het onderwerp uit een lijst met mogelijke onderwerpen. De vraag komt van Toerisme Kortrijk en luidt: maak een toeristische zoektocht voor jarigen die de stad in schoolverband bezoeken. De vraag die ik me stel is dus: Wat is een goed toeristisch product voor jarigen in Kortrijk? Dit houd ik gedurende de volledige bachelorproef in het achterhoofd. De bedoeling is dat de case, mijn eigenlijke product, hier een antwoord op is. Een voorbeeld van een goed toeristisch product voor deze doelgroep in Kortrijk. Mijn doel is dus om aan de hand van de verworven informatie uiteindelijk zelf een product samen te stellen. Zoals uit mijn vraag al blijkt is de doelgroep jarigen die de stad bezoeken. Voor de duidelijkheid heb ik de bachelorproef in 2 delen opgesplitst. Enerzijds deel 1, het theoretische kader, waarin ik allerhande informatie verzamel over de stad en de doelgroep. Ik bekijk ook hoe bestaande producten voor de doelgroep er uit zien. Deel 2 is dan de case, waar ik aan de hand van de informatie uit deel 1 zelf een product in elkaar steek. Hierbij probeer ik zoveel mogelijk bronnen te raadplegen. Ik maak gebruik van het internet, de kennis van andere personen door middel van interviews en s, brochures, boeken, In het eerste deel doe ik een onderzoek om dan te gebruiken bij het maken van mijn case. In hoofdstuk 1 bekijk ik wat Kortrijk te bieden heeft aan jongeren. Hoofdstuk 2 handelt over de doelgroep zelf. Het theoretische deel wordt afgesloten met een benchmarking waar ik kort bekijk hoe bestaande producten voor jongeren er uit zien. Met dit deel hoop ik genoeg informatie en inspiratie te krijgen om dan zelf aan de slag te gaan. Deel 2 is de case. Ik werk er zelf een nieuw product uit. Hoofdstuk 1 handelt over het onderwerp van het spel. In hoofdstuk 2 bespreek ik de locaties die ik gekozen heb om in het spel te verwerken. Hoofdstuk 3 is het eigenlijke spel met de spelregels en de vormgeving. Het laatste hoofdstuk gaat over de prijs. De totale bachelorproef wordt afgesloten met een korte eindconclusie

8 Deel 1: Kortrijk voor jongeren: theoretische aanpak 8 Hoofdstuk 1: Wat heeft Kortrijk te bieden aan jongeren 1.1 Inleiding In dit hoofdstuk bekijk ik wat Kortrijk als toeristische bestemming te bieden heeft voor jongeren. Dit zowel voor individuele toeristen als voor groepen (schoolverband). Er worden al duidelijk selecties bij de bezienswaardigheden gemaakt. Ik zal ze dus niet allemaal bespreken, maar alleen diegene die relevant zijn, of kunnen zijn, voor de doelgroep jongeren. In dit hoofdstuk hebben jongeren de leeftijd van jaar. In een volgend hoofdstuk gaan we dit nog specificeren. Eerst zal ik de stad kort omschrijven en situeren. Dit vind je terug in deel 1.2. Vervolgens, in deel 1.3, komt een omschrijving van de bezienswaardigheden in de stad. In 1.4 lezen we meer over de bestaande producten voor de doelgroep. Of Toerisme Kortrijk nood heeft aan een nieuw product komen we te weten in 1.5. In 1.6 schets ik nog kort de aanwezigheid van evenementen gericht op de doelgroep. Ten slotte, in deel 1.7, vorm ik een conclusie over wat Kortrijk aan jongeren te bieden heeft.

9 9 1.2 Kortrijk Kortrijk is niet meteen de toeristische highlight bij uitstek. In het artikel Where Flanders began 1 las ik zeer toepasselijk: Kortrijk must be Flanders most under-rated city, overlooked by both residents and tourists alike. (Denzil Walton, 17 december 2008) Situering De stad Kortrijk situeert zich in het zuidoosten van de provincie West-Vlaanderen. Het is een actieve centrumstad gelegen aan de rivier de Leie. Naast Kortrijk-Centrum bestaat Kortrijk ook nog uit zeven gemeenten. Deze zal ik echter niet bespreken omdat we ons gaan beperken tot het toerisme in Kortrijk-Centrum. Kortrijk ligt in de toeristische regio De Leiestreek. Dat is 1 van de 4 toeristische regio s in de provincie West-Vlaanderen. De andere 3 zijn De Kust, Het Brugse Ommeland en De Westhoek. De Leiestreek bestaat uit 29 gemeenten. 23 Liggen aan West-Vlaamse zijde, de 6 overige aan Oost-Vlaamse zijde. Het streekbezoekerscentrum van De Leiestreek is in Kortrijk gesitueerd. Het is terug te vinden in het Begijnhofpark, op dezelfde locatie als de dienst voor toerisme. 1 Bijlage I: Where Flanders began

10 Figuur 1 toont de plaats van de Leiestreek in de provincie West-Vlaanderen en de situering van Kortrijk in de regio. 10 Figuur 1: Situering van Kortrijk in de Leiestreek NED.gif

11 Bereikbaarheid De stad is vlot bereikbaar, zowel met de wagen als met het openbaar vervoer. Er is zelfs een vliegveld in de buurt (Internationale luchthaven Kortrijk-Wevelgem) dat voornamelijk gebruikt wordt als zakenluchthaven. De autocar is één van de meest gebruikte transportmiddelen die de doelgroep gebruikt om naar Kortrijk te komen wanneer ze de stad in schoolverband bezoeken. De stad ligt op een knooppunt van enkele autosnelwegen en belangrijke gewestwegen. Daardoor is de stad goed bereikbaar vanuit diverse steden uit zowel Vlaanderen als Wallonië, maar ook Noord- Frankrijk. De website leert ons dat de stad via de weg ontsloten wordt door de snelwegen E17 (A14), E403 (A17) en A19. De grote ring rond Kortrijk (de R8) vormt de centrale draaischijf die de stad verbindt met de bovengenoemde snelwegen. Rond de stad ligt een radiaal systeem van invalswegen. Zoals we zien op de website van Parko 3 is parkeren geen probleem voor wie met de wagen komt. Men kan parkeren in de stadskern (beperkt tot 2 uur), de randparkings (gratis) op wandelafstand van het centrum en de ondergrondse parkings Schouwburg, Veemarkt en K in Kortrijk. Verder is er ook een P+R (Park & Ride) parking tegenover het bioscoopcomplex Kinepolis. Dit is een gratis parkeer- en pendeldienst van busdienst De Lijn, waarbij je de wagen parkeert op de parking en dan gratis de bus naar het centrum neemt (zie figuur 2). Figuur 2: Plan P+R 3

12 Ook van belang voor toeristen die met de wagen naar Kortrijk komen is de P-route. Op de website van Kortrijk 4 lezen we dat wagens vanaf deze stadsring (R36) via het nieuwe Parkeergeleidingssysteem (PGS) naar een vrije parkeerplaats geleid worden. Speciale borden informeren de reiziger op de cruciale locaties over de meest aangewezen weg naar de P- route. Wanneer een incident (ongeval, wegenwerken, file, ) zich voordoet, wordt een alternatieve reisweg op deze borden (zie figuur 3) aangeduid. Dit gebeurt door het wijzigen van de pijl. De oorzaak van de omleiding wordt er ook op vermeld. 12 Figuur 3: Infobord P-route 5 Eenmaal de infoborden voorbij ziet de gebruiker, alvorens een toegangspoort op de P-route te bereiken, een variabel bord met informatie over de 4 meest nabije centrumparkings (zie figuur 4). Deze borden geven de richting aan die de bestuurder op de P-route moet nemen om de parkings te bereiken. Figuur 4: Infobord P-route centrumparkings 6 Een ander veel gebruikt transportmiddel bij de doelgroep is ongetwijfeld de trein. De stad is ook met de trein gemakkelijk te bereiken. Er zijn vlotte verbindingen met alle grote Belgische steden en met de Franse stad Rijsel. Het station is op wandelafstand van het oude centrum van de stad gelegen. Recent werd een tweede hal gebouwd aan de achterzijde van het station (Minister Tacklaan). Ook de westelijke voetgangerstunnel werd gerenoveerd. De

13 NMBS-Holding bouwde in het verlengde van de hal een overdekte toegangshelling met 300 fietsenrekken. Ook de fietser mogen we niet vergeten. Er zijn diverse fietsroutes die veilig naar de stad leiden, zo denk ik bijvoorbeeld aan het Guldenspoorpad. Dit fietspad is volledig afgesloten voor het autoverkeer en loopt van Marke langs Kortrijk tot Zwevegem. Het fietsnetwerk zorgt ook voor vele mogelijkheden. Dankzij de knooppunten vinden fietsers van de hele regio gemakkelijk hun weg naar de stad. Je fiets veilig achterlaten in Kortrijk is geen probleem. De vele fietsenstallingen liggen verspreid over de hele stadskern. Er is een bewaakte fietsenstalling aan de voorzijde van het station. Nieuw en opmerkelijk is de ondergrondse fietsenstalling van het winkelcomplex K in Kortrijk. Deze bevindt zich op niveau -2 en is bereikbaar met een speciale fietsenlift via de Sint-Jansstraat. Tot slot is Kortrijk ook over het water bereikbaar. Het is niet voor niets de stad aan de Leie. Er zijn aanlegsteigers voor pleziervaart bij de Broeltorens aan het Guido Gezellepad en aan de Handelskaai (zie figuur 5 op de volgende pagina). In de periode 1 april tot en met 31 oktober mogen toeristen tot maximum 10 opeenvolgende dagen aanmeren. 13

14 Toeristische attracties voor jongeren In dit deel bekijk ik wat de toeristische attracties van Kortrijk zijn. Dit doe ik door ze eerst te groeperen en op te sommen in een tabel om een beter overzicht te krijgen en ze nadien uitgebreider toe te lichten Totaal overzicht van de toeristische attracties Hieronder vind je een overzicht van wat Kortrijk allemaal te bieden heeft. Ik heb hiervoor beroep gedaan op het Strategisch beleidsplan voor het Toerisme in Kortrijk, opgemaakt door het WES op 28 maart Het is geen exacte kopie daar ik enkele attracties heb toegevoegd. Deze zijn in het vet aangeduid. Ik heb deze toegevoegd omdat ze misschien interessant kunnen zijn voor jongeren. In deze lijst heb ik nog geen selectie gemaakt van attracties specifiek voor jongeren. Kortrijk als: Kernaanbod: Musea: Historische stad 1302: Guldensporenstad Groeningekouter met Groeningepoort en Groeningemonument Gulden sporen in de Gravenkapel Kortrijk één dag, zeven eeuwen De stad voor morgen Middeleeuwse stad Belfort en Begijnhof (Unesco Werelderfgoed) Broeltorens Laatgotisch stadhuis (met Schepenzaal en Oude Raadzaal) Onze-Lieve-Vrouwekerk (en Gravenkapel) Sint-Maartenskerk Onze-Lieve-Vrouwhospitaal Artillerietoren Middeleeuwse kelder Meetingpoint van design, creatie en innovatie (waarbij architectuur en design in elkaars verlengde liggen) Baggaertshof Ontwerpen van firma De Coene en realisaties van firma De Coene Designwinkels Herinrichting van de publieke ruimte (aandacht voor hedendaagse architectuur) Nieuw stadhuis Museum voor de geschiedenis van Kortrijk Begijnhofmuseum 7 De tabellen zijn terug te vinden op pg. 19, 20 en 21 van het onderzoek.

15 15 Kortrijk- Leiestreekstad Stad aan de Leie (Golden River) Recreatie op en langs het water Streekbezoekerscentrum Leiestreek Kortrijk Cultuurstad Buda-Kunsteneiland (met Tacktoren, Budascoop, ) Broelmuseum Cultureel centrum Professionele podiumhuizen (Buda kunstencentrum, Antigone, ) Kortrijk Stedelijk Centrum Nijverheidsstad (textiel, ) Multinationale ondernemingen, KMO s en zelfstandigen in de bouwsector, decoratie en binnenhuis-inrichting Nationaal Vlasmuseum Congresstad/ MICE-stad Kortrijk Xpo met topbeurzen zoals Busworld Kortrijk Andere Winkelstad Algemeen aanbod kleinhandel Winkel-wandel circuit K in Kortrijk Recreatieve stad Fietsnetwerk Leiestreek Routes te voet, met de fiets of de wagen Minigolf, bowling, Avontuur Muurklimmen, karting,

16 Zijn de toeristische attracties aantrekkelijk voor jongeren? Niet alle attracties die in het overzicht vermeld worden zijn aantrekkelijk voor jongeren. In dit onderdeel ga ik aan de hand van de categorieën, gebruikt in het Strategisch Beleidsplan (en in het totaaloverzicht terug te vinden), bekijken of de attracties aantrekkelijk zijn voor jongeren. De musea worden apart besproken in Historische stad: 1302 Guldensporenstad Dit is een eerste thema dat de jongeren zeker kan aanspreken. Met het oog op het educatieve luik is dit waarschijnlijk een van de belangrijkste thema s voor de stad. De belangrijkste toeristische attractie is het museum Kortrijk 1302 (1.3.3). Naast het museum zijn er ook nog enkele monumenten in verband met de Guldensporenslag. Die monumenten zijn wel aanwezig in de stad maar er wordt nog niet echt iets mee gedaan dat specifiek jongeren zal aanspreken. Historische stad: Middeleeuwse stad Het gegeven de middeleeuwen op zich kan jongeren ook aanspreken, zij het toch minder dan de Guldensporenslag. Ik denk dat de middeleeuwen als thema op zich meer iets is voor kinderen, die bij die periode onmiddellijk denken aan ridders en prinsessen. De Guldensporenslag daarentegen is al iets concreter. Er valt ook niet onmiddellijk iets te linken met dit thema. Je hebt de losse monumenten zoals onder andere het Begijnhof, de Onze- Lieve-Vrouwkerk en de Broeltorens, maar het zijn allemaal losse elementen. Ze zijn op geen enkele manier met elkaar gelinkt, waardoor het moeilijk is de interesse van jongeren op te wekken. De stad voor morgen Het hele verhaal rond creatie, innovatie en design is zeker iets wat jongeren kan aanspreken. Ze kunnen zich meer en meer vinden in moderne architectuur. Maar ook hier is er niet echt iets specifiek te doen voor jongeren. Een uitzondering is echter de skatebowl nabij de Groeningebrug. Het is de grootste skatebowl van de Benelux en wordt veel gebruikt door jongeren. Ze komen er dan ook van ver voor naar Kortrijk afgezakt. Kortrijk Leiestreekstad Vroeger werd de Leie vooral gebruikt in de vlasindustrie. Vandaag is de rivier echter een bron van recreatie. Er valt van alles te beleven op en langs de rivier. Boottochten, wandelingen, fietstochten, Specifiek naar jongeren toe is er echter niets uitgewerkt. Het enige wat nog interessant kan zijn, is dat er in de heraangelegde Leieboorden een strand (Buda Beach) geïntegreerd wordt. De werken hier rond zijn nog volop aan de gang. Dit zal jongeren aantrekken om in de zomer te gaan zonnen langs de Leie. We mogen hierbij niet uit

17 17 het oog verliezen dat deze Leiewerken uitgevoerd worden uit economische redenen, bredere en zwaardere schepen door te laten, wat uiteindelijk ook nadelig kan zijn voor de recreatie. Ook de skatebowl die ik hierboven al vernoemde is geïntegreerd in de heraangelegde Leieboorden. Kortrijk Cultuurstad Wat cultuur betreft heeft Kortrijk heel wat te bieden aan jongeren. Zo is er de Budascoop waar men alternatieve films kan bekijken, maar er is ook de Kinepolis met alle recente commerciële films. In de schouwburg is er ook regelmatig aangepast materiaal voor jongeren voorhanden. Onder de noemer Jonckfood kunnen jongeren (tot 26 jaar) voorstellingen meepikken aan de democratische prijs van 6 euro per voorstelling. Het cultuurgegeven op zich is niet onmiddellijk toeristisch maar kan bijvoorbeeld wel aan het toerisme verbonden worden. Wanneer jongeren de stad bezoeken kunnen ze s avonds een beetje cultuur meepikken. Kortrijk stedelijk centrum Hieronder valt Kortrijk als nijverheidsstad met het nationaal Vlasmuseum (1.3.3). Kortrijk als congres- /MICE stad is nog niet onmiddellijk van toepassing voor jongeren. De MICE faciliteiten worden door hen nog niet gebruikt. Dit betekent echter niet dat het in de toekomst niet mogelijk zou zijn. Mits dit beter bekend raakt bij jongeren en jongerenorganisaties, zouden zij ook gebruik kunnen maken van de faciliteiten. Daarbij denk ik bijvoorbeeld aan een bijeenkomst van diverse takken van een organisatie om te vergaderen, incentives met een jongerenbeweging, enzovoort. Kortrijk Andere Kortrijk als winkelstad is iets wat jongeren zeker zal aantrekken. Het nieuwe winkelcomplex K in Kortrijk zal er zeker voor zorgen dat meer jongeren naar Kortrijk afzakken. Onder Kortrijk als recreatieve stad vallen de vele wandel- en fietspaden. Wandelen en fietsen gebeurt voornamelijk in gezinsverband. Men heeft de keuze uit enerzijds het fietsnetwerk van de Leiestreek en anderzijds de andere routes. Op de website van Toerisme Leiestreek 8 lezen we dat het bewegwijzerd netwerk goed is voor meer dan 900 kilometer. Je kan er de volledige Leiestreek mee verkennen. Toeristen kunnen met behulp van de doelenbewegwijzering langs de waterwegen van punt A naar punt B fietsen. Daarnaast is er ook nog de knooppuntbewegwijzering. Hiermee kan je al fietsend van knooppunt naar knooppunt de vele bezienswaardigheden in de Leiestreek met elkaar verbinden. Naast het knooppuntennetwerk zijn er ook nog de andere routes. Deze houden vaak meer verband met een specifieke stad. Zo zijn er bijvoorbeeld de Goedendag fietsroute en de 8

18 18 Vlastocht. Deze laatste tocht voert je langs de overblijfselen van de vlasnijverheid die zo belangrijk was voor Kortrijk. Er bestaan echter nog geen wandel- of fietstochten die speciaal voor jongeren zijn uitgewerkt en zich daar op richten. Wat sportieve jongeren wel nog zou kunnen aantrekken is de mountainbike route Boerhovenmountainbikeroute. Deze 39 kilometer lange route heeft 3 lussen waarvan de groene lus langs Kortrijk loopt. Verder kan je ook activiteiten zoals minigolf (in het Astridpark) of bowlen ondernemen. Dit zijn activiteiten die bij de jongeren wel in de smaak vallen. Wie het liever wat avontuurlijker heeft komt ook aan zijn trekken in de stad. Zo is er onder andere het indoor avonturensportcentrum Blueberry-Hill waar men kan gaan muurklimmen, boogschieten, een commandoparcours afleggen en zelfs aan speleologie doen. Er is ook een kartingpiste, Flanders Indoor Karting.

19 Stedelijke musea De stedelijke musea van Kortrijk worden apart behandeld omdat deze als toeristische attracties het zwaarst doorwegen bij de bestaande producten ontwikkeld door de Toerisme Kortrijk (zie 1.3.5). Om een betere kijk te krijgen op deze 3 musea ben ik ze zelf gaan bezoeken. Het gaat hier over: Kortrijk 1302, het Broelmuseum en het Vlasmuseum. Door mijn bezoek heb ik een beter zicht gekregen op de musea zelf. Ik kon ook zelf ondervinden hoe jongerenvriendelijk ze al dan niet zijn. Mijn bezoek dateert van zondag 7 maart Niet onbelangrijk is dat jongeren die individueel de musea willen verkennen dit sinds 2008 kunnen voor het bedrag van 1 euro. De Kortrijkse stedelijke musea vallen sindsdien onder de 1eurocampagne 9 van de vzw Amuseevous. Deze vereniging zorgt ervoor dat jongeren (13 26 jaar) voor slechts 1 euro het museum kunnen bezoeken. Ik vind dit een goed initiatief omdat de drempel zo heel wat lager ligt. Jongeren zullen al sneller eens willen gaan kijken omdat het toegangsgeld niet hoog is. Kortrijk 1302 Van de drie musea zal dit de jongeren het meest aanspreken. Het vernieuwde museum is interactief en multimediaal. De bezoeker kan het verkennen met een audiogids en krijgt zo uitleg van de Doornikse abt Gilles Li Muisit. Het werken met een audiogids vind ik op zich niet erg vernieuwend maar er wordt wel boeiend verteld. Verder is er ook de film 1302 de slag van Stijn Coninckx met Vic De Wachter, Michaël Pas en Kurt Van Eeghem in de hoofdrollen. Het auditorium waar de film getoond wordt heeft stoeltjes van de Kortrijkse designer Arne Quinze, wat aansluit op Kortrijk als stad voor morgen. Het museum is zeer recent en ik vind dat men het goed aangepakt heeft. Het ziet er mooi uit en de informatie wordt op een leuke manier gebracht. Er is ook een voelmuur waar je kan voelen aan onder andere maliënkolders en goedendags. Dit vind ik ook iets positief, dat men eens mag voelen in een museum. Het blijkt dan ook een schot in de roos te zijn want er komen vrij frequent groepen van het secundair onderwijs om het museum te bezoeken. Broelmuseum Het Broelmuseum is gevestigd in een mooie oude herenwoning. De aanpak van het museum vind ik echter niet hedendaags. De werken, voornamelijk schilderijen, zijn verspreid over de twee verdiepingen van het gebouw. Ook hier kan je kan met een audiogids op stap en bij elk schilderij de passende uitleg horen. Jongeren kennen deze manier van werken al en zullen 9 Bijlage II: Jongeren betalen slechts 1euro voor Kortrijks museum.

20 dan ook niet bijster enthousiast zijn. Als ze bovendien alleen mogen rondlopen heb je geen controle over wat ze wel/niet gezien hebben. Ik vind dit museum niet zo geslaagd voor jongeren. Dit wordt trouwens ook bevestigd door het museum zelf. Vorig jaar hebben zij geen schoolgroepen secundair onderwijs ontvangen. Volgens hen ligt dit aan het feit dat de leerkrachten zelf het bezoek moeten gidsen en dus vooraf het museum best al eens bezoeken. Toch even vermelden dat wat het basisonderwijs betreft, dit helemaal anders ligt. Vorig jaar ontvingen zij maar liefst 4000 leerlingen. Ze hebben dan ook een aangepast programma voor hen onder de noemer fabeltjes. De kinderen volgen de Fabeltjesroute die het museum doorkruist en horen de verhalen en liedjes van de dieren op de schilderijen. Vlasmuseum Het museum op zich is niet zo aantrekkelijk voor jongeren. Het is een beetje oubollig geworden. Het volledige verhaal van het vlas wordt stap voor stap uitgebeeld en de bezoeker kan dit volgen in taferelen met wassen beelden. Hier en daar hangen ook schermen waar filmpjes worden op afgespeeld. Helaas wist ik op voorhand niet dat je deze zelf moet activeren en ik heb ze niet kunnen bekijken. Het is op zich niet aantrekkelijk, maar dat wil niet zeggen dat er geen inspanningen van het museum uit zijn om meer jongeren aan te trekken. Hun volledige jeugdaanbod is terug te vinden op hun website 10. Toch denk ik dat dit niet voldoende is om jongeren aan te trekken, of toch niet de juiste manier. Zo bieden ze bijvoorbeeld workshops kantklossen aan, speciaal voor jongeren. Maar kantklossen is nu eenmaal niet zo hip. Ik denk dat ze een andere manier zullen moeten vinden om dit bij jongeren aan de man te brengen. Er is ook de mogelijkheid om het museum te verkennen met de jeugdbeweging. Uit eigen ervaring weet ik dat dit niet meteen een activiteit is die door de leiding zal worden gekozen. De jeugdbeweging dient vooral om de kinderen zich te laten uitleven, eens niet te moeten denken en handelen zoals op school. Daar hoort een bezoek aan een museum dus niet bij. Verder bieden ze ook gezinszoektochten aan. Als je deze wat beter bekijkt, merk je dat ze zich vooral op kinderen richten met de typische zoektocht met opdrachtjes. We kunnen dus stellen dat het Vlasmuseum een inspanning doet om jongeren aan te trekken, maar dat dit niet op de juiste manier gebeurt. Het museum zelf bevestigt ook dat hun programma voor jongeren aan verandering toe is. Ze krijgen niet veel bezoeken en dat ligt aan het programma. Men is er wel volop mee bezig om dit te veranderen. Er werd onlangs een nieuwe locatie aangekocht in het hart van de stad zelf. Bedoeling is om het museum volledig te verplaatsen naar deze locatie (het voormalige gebouw van Euroshop' 11 aan de Noordstraat) Bijlage III: Toplocatie langs de Leie moet toekomst Vlasmuseum verzekeren.

21 21 Promotie Nog even een woordje over de promotie. Ik vind dat de stedelijke musea er wel in geslaagd zijn om een passende promotie aan te bieden voor enerzijds kinderen en anderzijds jongeren/volwassenen. Voor de drie musea wordt een foto van een persoon gebruikt, aangepast aan het thema van het museum. Voor de promotie naar kinderen toe wordt gewerkt met kinderen. Het gebruik van deze promotie vind je onder andere terug in de brochures: Musea en erfgoed in Kortrijk Aanbod voor Scholen Basisonderwijs en Secundair onderwijs. Campagnebeelden kinderen Campagnebeelden jongeren

22 Conclusie: zijn de toeristische attracties van Kortrijk aantrekkelijk voor jongeren? Op het eerste zicht zijn er niet veel toeristische attracties die er uit springen als aantrekkelijk voor jongeren. Diegene die dat dan wel doen (zoals de skatebowl) zijn echter geen redenen voor scholen om de stad te gaan bezoeken. We kunnen dus stellen dat wat het primaire aanbod betreft er niet veel is dat jongeren op het eerste zicht zal aanspreken. Dit wil natuurlijk niet zeggen dat er niets is dat zij interessant zullen vinden. Het spreekt alleen niet meteen tot de verbeelding. Hier kan natuurlijk wel aan gewerkt worden. Door de manier waarop met de attracties wordt omgesprongen naar communicatie toe kan je wel bepaalde imago s gaan creëren. Het gaat dus vooral om de manier waarop je met de attracties gaat uitpakken. De attracties op zich kan je niet veranderen, die zijn gewoon aanwezig. He moet dus op een andere manier gebeuren. Ik ben er van overtuigd dat wanneer je de attracties op een boeiende manier aan de jongeren kan voorstellen, bijvoorbeeld via websites, hun interesse wel geprikkeld kan worden.

23 Bestaande producten gericht op jongeren Nu ga ik de bestaande producten bekijken. Wanneer we op de site van Toerisme Kortrijk 12 kijken is het al snel duidelijk dat er geen apart deeltje voor jongeren ter beschikking staat. We vinden echter wel een verwijzing naar het aanbod voor kinderen. Dit vind je terug in het menuscherm van de site (zie Figuur 5). Figuur 5 Menuscherm website Toerisme Kortrijk 13 Wat de pakketten en educatieve uitstappen betreft, heb ik gemerkt dat er vaak een opdeling tussen basisonderwijs en secundair onderwijs gemaakt wordt. Per categorie maken ze gebruik van de verschillende graden om aan te tonen voor welke leeftijdscategorie de aangeboden activiteit het best geschikt is

24 24 Volgende producten zijn pakketten of educatieve activiteiten die speciaal ontwikkeld werden voor jongeren Musea en erfgoed in Kortrijk. Aanbod voor scholen Secundair onderwijs Deze brochure bevat de toeristische pakketten voor het secundair onderwijs. Er bestaat ook een dergelijke brochure voor het basisonderwijs (Musea en erfgoed in Kortrijk. Aanbod voor scholen Basisonderwijs). Ze wordt uitgegeven door Toerisme Kortrijk. Opvallend is dat er aanzienlijk minder pakketten voorhanden zijn dan voor het basisonderwijs. In deze brochure zijn er amper 5 pakketten, tegenover de 15 pakketten en 3 dagarrangementen die beschikbaar zijn voor het basisonderwijs. Van die 5 pakketten zijn er trouwens maar 2 die zich specifiek naar de tweede graad richten. Daar komt nog eens bij dat 1 pakket niet altijd beschikbaar is. Het gaat over een tijdelijke tentoonstelling in het Broelmuseum die nu al afgelopen is. Hieronder volgt een overzicht van de pakketten voor het secundair onderwijs, met uitzondering van het tijdelijke pakket. Het overzicht en de uitleg bij de pakketten is gebaseerd op de brochure Musea en erfgoed in Kortrijk: Aanbod voor scholen Secundair onderwijs. Product Museum Leeftijd Korte omschrijving Romeinen in Kortrijk Kortrijk 1302 Eerste graad ASO/TSO/BSO Rondleiding en groepswerk Volg de witte vlasdraad doorheen de tijd Vlasmuseum Eerste graad ASO/TSO/BSO Zoektocht De wonderlijke wereld van de kunst Broelmuseum Eerste en tweede graad Ontdekking met werkboekje ASO/TSO/BSO Beleef en begrijp 1302 Kortrijk 1302 Tweede graad ASO/TSO/BSO Bezoek met werkblaadjes

25 25 Romeinen in Kortrijk Het thema van dit pakket is het Romeinse verleden van Kortrijk. In het museum Kortrijk 1302 zijn een groot aantal vondsten uit die periode tentoongesteld. De leerlingen kunnen de materiële cultuur van toen bewonderen aan de hand van kruiken, munten, beeldjes, enzovoort. Er werd een educatief pakket/groepswerk samengesteld door het museum, waarbij ze samen met de leerlingen de stukken op een pedagogische manier bekijken en leren kennen. Prijs 2,50 per leerling Begeleider gratis Duur Begeleiding 1 uur Gids Volg de witte vlasdraad doorheen de tijd Dit is een zoektocht door het Vlasmuseum waar de leerlingen kennis maken met kant, borduur- en naaiwerk. Ze ontdekken er ook de leefwereld van onze grootouders. Dit zelfde programma wordt eveneens aangeboden voor het basisonderwijs (3 e graad). Prijs 2,50 per leerling Begeleider gratis Duur Begeleiding 1 uur Eigen leerkracht De wonderlijke wereld van de kunst In dit pakket gaan de leerlingen met een werkboekje zelf op ontdekking in het museum. Hierbij komen ze oog in oog te staan met de indrukwekkende landschappen en de stillevens van onder meer Roeland Savery. Ze leren er kijken naar onder andere de compositie van een schilderij, technieken, de textuur van een kunstwerk. Ook hun eigen fantasie en creativiteit wordt geprikkeld. Het pakket kwam tot stand in samenwerking met een leerkracht plastische opvoeding. Het kan gebruikt worden voor de lessen esthetica, plastische opvoeding, De leerkracht kan het pakket zelf aanpassen aan de onderwijsrichting en/of het niveau van de leerlingen.

26 26 Prijs 2,50 per leerling Begeleider gratis Duur Begeleiding 1 uur Eigen leerkracht + werkboekje Zoals ik eerder al aanhaalde in kent dit pakket geen succes. Het is misschien ook niet zo verwonderlijk als je ziet dat de leerkracht alles zelf moet voorbereiden. Er wordt met een werkboekje gewerkt wat ik niet echt als iets als iets uitdagend zie voor jongeren. Beleef en begrijp 1302 Dit pakket biedt een uitgebreide lesvoorbereiding aan. Vooraleer het museum te bezoeken bekijken de leerlingen de documentaire film 1302 de slag. Door deze documentaire krijgen ze al een duidelijke en visueel aantrekkelijke uitleg over de drijfveren die tot de veldslag geleid hebben. Ze leren er ook al iets over de personages die er een rol in speelden. Na het bekijken van de film worden de zalen bezocht met een audiogids. Ook hier geven werkblaadjes richting aan de zoektocht. Het bezoek kan worden afgesloten met de eindfilm Traditio Universali. Dan krijgen de leerlingen ook nog mee welke politieke gevolgen de Guldensporenslag tot op vandaag nog altijd heeft. Prijs 2,50 per leerling Begeleider gratis Duur Begeleiding 1 uur min voor de film Traditio Universalis Luistergids en werkblaadjes Opmerking: je kan er ook een daguitstap van maken met de combinatie van een zoektocht in het middeleeuwse stadscentrum. Zoektocht in het middeleeuwse stadscentrum Om te weten wat deze zoektocht precies inhield heb ik contact opgenomen met het museum 14. Het is geen zoektocht die speciaal werd ontworpen om het pakket uit te breiden. De scholen kunnen opteren om een reeds bestaande wandeling (die niet specifiek op jongeren gericht is) te kiezen om er een daguitstap van te maken. Enerzijds wordt vooral de Erfgoedwandeling Kortrijk: Een stad vol sporen aanbevolen. 14 Johanna Dursin Toerisme Kortrijk, 19 april 2010.

27 Dit is een 2,9km lange route. Tijdens de wandeling maak je kennis met de belangrijkste sporen van het middeleeuwse verleden. Daarbij ontdek je zowel getuigen van de armenzorg als van het industriële verleden, met daaraan gekoppeld de burgerlijke luxe tijdens de 19 de eeuw. Deze Erfgoedwandeling is een initiatief van Westtoer en de Provincie West-Vlaanderen, met steun van de Stad Kortrijk. De wandelbrochure (kostprijs: 2 euro) heeft op de ene zijde een plattegrond met aanduiding van de route en de bezienswaardigheden. Op de ommezijde vind je de toeristische, historische en praktische informatie over de erfgoedwandeling. Een andere optie is om het pakket te combineren met een wandeling met gids, te kiezen uit de bestaande wandelingen 15. Er is een grote keuze aan wandelingen maar het zijn allemaal vrij klassieke gidsbeurten, niet iets waar jongeren onmiddellijk op zitten wachten?

28 Kortrijk verrast van speelse tips tot boeiende trips groepsbrochure 2010 In de groepsbrochure Kortrijk verrast, van speelse tips tot boeiende trips kom ik tot de vaststelling dat er een afzonderlijk onderdeel over kindvriendelijkheid is. Een aparte rubriek voor jongeren is er niet, maar er is wordt wel 1 activiteit aangeboden, specifiek gericht op jongeren (van 12 tot 18 jaar). nl. Kort en Zoet. Een wandeling in het historische Kortrijk met verhalen en bezoekjes op jongerenmaat. We dalen af in een middeleeuwse kelder en beklimmen de Sint- Maartenstoren. Hier kan je genieten van een spectaculair zicht over Kortrijk en omstreken. Met een beetje geluk spotten we zelfs de Kemmelberg. We zorgen onderweg voor een aangename afleiding in de vorm van twee zoete hapjes. 16 Prijs Duur Begeleiding Inbegrepen 70,00 per groep + 2,00 per persoon 2 uur Gids 2 proevertjes en gids Dit product is het enige dat er zich in de brochure specifiek naar richt. Er worden wel enkele voorstellen gedaan die jongeren interessant zouden vinden maar ze zijn niet naar hen gericht. Het gaat hier over de fietstocht Steegjessteptocht (zie verder) en activiteiten zoals bijvoorbeeld karting, muurklimmen, minigolf en bowlen. Dergelijke activiteiten zijn wel erg aantrekkelijk voor jongeren. Misschien kan er een aparte afdeling in de brochure komen waar ze zich met zo n activiteiten specifiek naar jongeren richten. 16 Kortrijk verrast groepsbrochure 2010 p 14

29 Terra Mobile Terra Mobile is een organisatie die actief is in Zuid-West-Vlaanderen. Ze werken voornamelijk fietstochten uit en vertrekken vaak vanuit Kortrijk. Op 19 april 2010 had ik een interview met Wim Bruynooghe, een van de medewerkers van Terra Mobile. Hij kreeg vorig jaar de vraag van een school in Aalst om iets in elkaar te steken om hun bezoek in Kortrijk uit te breiden. Ze hadden nog een budget van 100 over en vonden niets geschikt. Hij heeft dan een zoektocht rond de stripfiguur Lucky Luke ontworpen voor jongeren van de 1 e en 2 e graad. Jammer genoeg is het (voorlopig) niet mogelijk om deze (goed uitgewerkte) zoektocht te commercialiseren. De reden hiervoor is dat hij geen toestemming krijgt van de weduwe van tekenaar Maurice de Bevere om de figuur Lucky Luke te gebruiken. Vooraf werd een film gemaakt om het verhaal op gang te brengen. Nadat de jongeren deze bekeken hadden trokken ze onder begeleiding van Terra Mobile de stad in. Ze konden in 5 groepjes verdeeld worden en ieder start op een andere locatie. Onderweg moeten ze opdrachten vervullen om uiteindelijk een schat te vinden. Alle opdrachten waren volledig gelinkt aan de figuur Lucky Luke. Terra Mobile biedt echter vooral fietstochten aan. Deze zijn niet specifiek gericht op jongeren maar er zitten er toch enkele tussen die interessant zijn voor de doelgroep. Hieronder volgt een voorbeeld van zo n fietstocht. Deze is overigens ook terug te vinden in de brochure Kortrijk verrast, van speelse tips tot boeiende trips. Steegjessteptocht De website 17 leert dat met deze tocht de Kortrijkse binnenstad met de step verkend wordt. Ondertussen krijg je van de gids een anekdotische mix van legenden en verhalen over de gekste plekjes in de stad. Enig nadeel is dat het maximum aantal deelnemers 15 is en klasgroepen vaak groter zijn. Een oplossing zou wel kunnen zijn om de groep in twee te splitsen en afwisselend elk een ander programma te doen. Bijvoorbeeld groep A doet de steegjessteptocht terwijl groep B een museum bezoekt en dan andersom. Prijs Duur Begeleiding 70,00 per groep + 2,00 per persoon 2 uur Gids 17

30 Vizit Vizit kwam in Kortrijk terecht nadat Toerisme Kortrijk en de West-Vlaamse Gidsenkring Kortrijk een partner zochten voor het opzetten van culinaire wandelingen. Er werd ook een wandeling ontwikkeld voor jongeren tussen 13 en 18 jaar. Kort en zoet Deze wandeling vindt plaats in het historische Kortrijk. De verhalen en bezoeken zijn volledig op jongerenmaat gemaakt. Onderweg worden 2 zoete hapjes aangeboden. Prijs Duur Begeleiding Opmerking 75,00 per gids + 2,00 per persoon voor 2 proevertjes 2 uur Gids Maximum 25 leerlingen

31 Is er van Toerisme Kortrijk uit vraag naar een nieuw pakket voor jongeren? Na het bekijken van de bestaande producten heb ik bij Toerisme Kortrijk navraag gedaan om te weten of ze zelf vinden dat er nood is aan een nieuw product. Hieronder volgt hun antwoord: We merken dat er duidelijk nood is aan toeristische producten met een belevingswaarde. Voor de leerlingen uit het basisonderwijs bestaat de Holderdeboldertocht. Info hierover kan je vinden op de website Deze tochten kennen een groot succes. Wat echter het bezoek aan de binnenstad betreft voor leerlingen uit het secundair onderwijs zijn we momenteel aangewezen op het aanbod van geleide wandelingen door de mensen van de gidsenkring. Er is dus echt nood aan een educatief aanbod met aandacht voor stadsbeleving voor deze doelgroep. Door de Kortrijkse musea werd een ruim educatief aanbod uitgewerkt, zowel voor het basisonderwijs als voor het secundair onderwijs. Een educatief pakket in één van de musea, gecombineerd met een aantrekkelijk bezoek aan de stad kan een mooi dagprogramma bieden voor schooluitstappen. ( , Christine De Clercq van Toerisme Kortrijk, 27 april 2010)

32 Evenementen voor kinderen en jongeren In dit deel zal ik kort schetsen welke evenementen er bestaan specifiek voor jongeren. Ik zal hier wel niet mee kunnen verder werken, omdat mijn eindresultaat niet afhankelijk zal zijn van een evenement. Het is de bedoeling dat wat ik ontwikkel het ganse jaar door gebruikt kan worden. Het is echter wel interessant om te bekijken of het aanbod evenementen even beperkt is als de bestaande educatieve pakketten. Voor dit overzicht heb ik me gebaseerd op de lijst van evenementen, terug te vinden op de website van Toerisme Kortrijk 18. Evenementen zijn niet onbelangrijk omdat ze de reden kunnen zijn waarom jongeren naar de stad komen. Evenementen voor jongeren Jeugdboekenweek Novarock MAYDAY MAYDAY Student Welcome concert Muziekfestival Muziekfestival in het Begijnhofpark Concert om het begin van het studentenjaar in te zetten. Hieruit kunnen we concluderen dat het aanbod evenementen gericht op jongeren erg gering is. De evenementen die bestaan zijn voornamelijk muziekfestivals. Veel variatie is er dus niet aanwezig. Er zijn er natuurlijk ook waarop de doelgroep zeker aanwezig is zoals bijvoorbeeld de Paasfoor. Maar omdat zij zich niet enkel en alleen op deze doelgroep richten heb ik deze niet vermeld

33 Conclusie: wat heeft Kortrijk te bieden aan jongeren In dit hoofdstuk heb ik bekeken wat Kortrijk op toeristisch vlak te bieden heeft aan jongeren. We kunnen daaruit concluderen dat de stad wel potentieel heeft om jongeren aan te trekken, maar dat dit nog niet echt wordt uitgespeeld. Zoals al eerder vermeld vormt het primaire aanbod op zich geen aantrekkingsfactor voor de doelgroep. Er bestaan echter al enkele producten, zoals bijvoorbeeld de steegjessteptocht van Terra Mobile, waarbij de stad op een leuke manier verkent wordt. Dankzij dergelijke initiatieven krijgen de jongeren een totaal ander beeld van toeristische attracties die ze op het eerste zicht niet echt boeiend vinden. Er is echter gebleken dat er nog niet veel dergelijke initiatieven bestaan. Het bestaande aanbod is niet erg uitgebreid. Toerisme Kortrijk geeft zelf aan dat er best wel nog iets mag komen dat specifiek naar jongeren gericht is. Scholen hebben nu eenmaal nog niet veel om uit te kiezen als het op producten voor jongeren aankomt.

34 Hoofdstuk 2: De doelgroep Inleiding In dit tweede hoofdstuk ga ik me verdiepen in de doelgroep. Zoals al duidelijk was bij het eerste hoofdstuk gaat het hier over jongeren. Dit is uiteraard een erg ruime term. Daarom wordt in 2.2 specifiek uitgelegd wat er met jongeren bedoeld wordt in deze bachelorproef. Ik geef ook kort enkele kenmerken mee. Wanneer je een product gaat ontwikkelen voor een bepaalde doelgroep, is het noodzakelijk om te weten wat ze zelf graag zouden willen. Om hier wat meer inzicht in te krijgen heb ik een gesprek gehad met enkele leerlingen van het secundair onderwijs. De algemene opmerkingen die uit dit gesprek voortvloeiden zijn terug te vinden in 2.3. In 2.4 gaat het specifiek over wat zij wel willen in een toeristisch product, terwijl 2.5 gaat over wat zij niet willen. Aangezien het uiteindelijk over een product voor schoolgroepen gaat, moeten ook de leerkrachten gehoord worden. Daarom heb ik enkele interviews geregeld met leerkrachten die les geven en ervaring hebben met de doelgroep. De resultaten van deze gesprekken zijn terug te vinden in 2.5. Deze gesprekken hebben me heel wat inzicht bezorgd. Nu weet ik beter wat leerlingen graag willen, maar ook wat belangrijk is voor de leerkrachten. Beide inzichten zijn van belang bij het opstellen van een product dat door scholen aangekocht zal worden. De eindconclusie is terug te vinden in 2.6.

35 Wie is de doelgroep De doelgroep waarvoor ik een toeristisch product zal uitwerken zijn jongeren uit de tweede graad van het secundair onderwijs. Ze komen uit diverse studierichtingen, zowel ASO, TSO als BSO 1. De leeftijd van deze jongeren ligt tussen 14 en 16 jaar. Uit eigen ervaring, vanuit de jeugdbeweging en met een broer die in deze categorie thuis hoort, weet ik dat jongeren zich op deze leeftijd vaak al erg volwassen voelen. Ze kunnen echter ook nog zeer speels uit de hoek komen. Dit is belangrijk om te weten bij het ontwikkelen van een nieuw product. Het mag niet te kinderachtig zijn maar het speelse element mag toch niet ontbreken. Om meer inzicht te krijgen in de leefwereld van de doelgroep heb ik een klas van het 4 e middelbaar toerisme (TSO) van Pleinschool Broelkant bezocht op 22 april Ik heb het met de 12 leerlingen gehad over toerisme voor jongeren en het toerisme in Kortrijk. 1 ASO: Algemeen Secundair Onderwijs TSO: Technisch Secundair Onderwijs BSO: Beroeps Secundair onderwijs

36 Algemene opmerkingen van de doelgroep Om te beginnen heb ik de jongeren eerst heel algemeen wat vragen gesteld. Dit over toeristische wandelingen in het algemeen. Daarna ging het specifiek over de stad Kortrijk. Ik heb hen eerst gevraagd naar hun ervaring met toeristische producten. Hebben ze zelf al eens een stadswandeling in klasverband gedaan en wat vonden ze daarvan? Ze hadden allemaal wel al eens een toeristische stadswandeling gedaan. Toevallig hadden ze recent zelf nog samen een schooluitstap naar Antwerpen gehad. Hun ervaringen met deze uitstap waren niet zo positief. Ze vonden het vooral saai en eentonig. Het ging hier over een klassieke stadswandeling met gids waarbij ze onderweg uitleg kregen. Hun enthousiasme was in ieder geval ver te zoeken. Ze vinden deze manier van werken saai omdat ze constant moeten stilstaan om te luisteren. Vaak werd er ook erg uitgeweid waardoor er veel informatie kwam op 1 bepaalde stopplaats. De leerlingen gaven zelf aan dat ze er zo hun aandacht niet meer bij hielden. Deze manier van een stad verkennen vonden ze saai en te passief. Er waren geen leerlingen met andere ervaringen in verband met toeristische wandelingen. Alle rondleidingen die ze tot nog toe gekregen hadden waren onder de vorm van een klassieke wandeling zoals deze in Antwerpen. Ze gaven ook aan dat ze liever rondlopen in kleinere groepjes in plaats van in 1 grote klasgroep. Bij de klassieke wandelingen wordt de groep vaak samen gehouden. Ideaal vinden ze groepjes van 2 à 3 leerlingen. Het maximum voor hen is 4 leerlingen per groep. Meer specifieke conclusies te gebruiken voor een product voor Kortrijk vind je terug in 2.4 en 2.5.

37 Wat vinden zij leuk aan een toeristisch product Ik wil nog even aangeven dat deze gesprekken plaats vonden met leerlingen die de stad zelf vrij goed kennen. Wat zij over de stad denken geldt dus niet noodzakelijk voor jongeren die er nog nooit geweest zijn. Toch vind ik het nuttig deze opmerkingen in het achterhoofd te houden. Dit geldt ook voor 2.5. Tijdens mijn gesprek met de leerlingen van de Pleinschool Broelkant heb ik ook eens gepolst naar wat zij wel/niet leuk vinden aan een toeristisch product. Hieronder vind je de conclusies over wat ze wel tof vinden: Iets wat de jongeren onmiddellijk opgaven was het competitie element. Ze vinden het leuk als ze actief mogen verkennen en er competitie (en iets te winnen) aan verbonden is. Dit is dus een groot contrast met een klassieke stadswandeling waarin ze braaf de gids moeten volgen en luisteren naar wat hij te vertellen heeft. In het verhaal rond competitie zouden ze ook werken met strafpunten (bijvoorbeeld: de groep moet op een bepaald uur op een bepaalde plaats zijn, halen ze dit niet dan missen ze een tip).nog iets wat ze hier opgaven was het werken met een mol, waarbij een leerling/een groepje de rest probeert te saboteren. Verder waren ze ook erg enthousiast over het werken met raadsels/vragen die ze moeten oplossen. Dit vinden ze een veel leukere en interessantere manier om iets over een stad te ontdekken. Zoals eerder al vermeld geven ze de voorkeur aan kleinere groepjes. Wanneer er geen gids aan te pas komt moeten ze natuurlijk instructies meekrijgen over de plaatsen waar ze heen moeten gaan. De meest logische keuze is natuurlijk om hen een kaart met de aangeduide route mee te geven. De jongeren gaven wel aan dat ze het leuker vinden als ze eerst de locaties moeten verdienen. Dus door middel van een opdracht de coördinaten van een locatie verkrijgen in plaats van via een kaart een parcours te volgen. Het werken met GPS systemen werd ook vermeld als alternatief voor een stadskaart. Een stad op een andere manier verkennen stond ook op hun lijstje. Zo zouden ze wel eens een tocht met de fiets willen doen, in plaats van te voet. Wat ik verrassend vond, was dat ze ook geïnteresseerd waren in het culinaire aspect. Zo haalden ze aan dat ze het wel fijn zouden vinden om tijdens hun stadstocht enkele lokale lekkernijen te mogen proeven. Als laatste haalden ze ook muziek aan, waarbij ze de muziek die eigen is aan de stad ook in de tocht zouden verwerken. Ik heb hen ook gevraagd welke toeristische attracties zij zouden opnemen als ze zelf een stadsbezoek voor Kortrijk mochten samenstellen. Dit waren hun antwoorden: - Het Schouwburgplein. De fontein de Golf kunnen ze wel appreciëren. Ook de schouwburg zelf met het uitgebreide cultuuraanbod vinden ze interessant.

Musea en erfgoed in Kortrijk. Aanbod voor scholen 2009-2010. secundair onderwijs

Musea en erfgoed in Kortrijk. Aanbod voor scholen 2009-2010. secundair onderwijs Musea en erfgoed in Kortrijk Aanbod voor scholen 2009-2010 secundair onderwijs Aanbod voor het secundair onderwijs Het museum als ideale leerplek Kortrijk heeft drie stedelijke musea die zeker ook jongeren

Nadere informatie

Mijn naam is Fons. Ze noemen me een groene jongen. Weet je hoe dat komt?

Mijn naam is Fons. Ze noemen me een groene jongen. Weet je hoe dat komt? Beste kinderen, Mijn naam is Fons. Ze noemen me een groene jongen. Weet je hoe dat komt? In mijn vrije tijd ben ik natuurgids. Met mijn verrekijker en vergrootglas trek ik naar allerlei plekjes om de natuur

Nadere informatie

Najaar uitstap LEUVEN, stad aan de Dijle zaterdag 10 oktober 2015

Najaar uitstap LEUVEN, stad aan de Dijle zaterdag 10 oktober 2015 Najaar uitstap LEUVEN, stad aan de Dijle zaterdag 10 oktober 2015 Op zaterdag 10 oktober 2015 organiseert de Vriendenkring een rondleiding in de universiteitsstad Leuven. Je hoeft niet steeds ver te reizen

Nadere informatie

Tevredenheid bij bezoekers van infokantoren

Tevredenheid bij bezoekers van infokantoren Tevredenheid bij bezoekers van infokantoren Regionale infokantoren algemene resultaten Onderzoek uitgevoerd door Guidea in samenwerking met Toerisme Vlaanderen 1 Doelstellingen en Methodologie 3 1 Achtergrond

Nadere informatie

Lesbrief Voedingsonderwijs

Lesbrief Voedingsonderwijs Lesbrief Voedingsonderwijs 1 _Voorstelling Om te weten moet je proeven De Oude Kaasmakerij is het enige kaasmuseum van het land. In De Oude Kaasmakerij leert de bezoeker de veelzijdigheid en ongelooflijke

Nadere informatie

Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST

Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST INTRO No furniture so charming as books, verkondigde de Engelse schrijver Sydney Smith twee eeuwen geleden. Boeken hebben we in de Koninklijke Bibliotheek

Nadere informatie

Persdossier ikgeeflevenaanmijnplaneet.indeklas.be 28 september 2010

Persdossier ikgeeflevenaanmijnplaneet.indeklas.be 28 september 2010 Persdossier ikgeeflevenaanmijnplaneet.indeklas.be 28 september 2010 Persbericht Wat vind je in de virtuele edukit? Een dynamische website Activiteiten in detail De algemene campagne ikgeeflevenaanmijnplaneet.be

Nadere informatie

insbieratiebrochure inspiratiebrochure voor de toeristische valorisatie van de Belgische biercultuur Jelle Van Brussel

insbieratiebrochure inspiratiebrochure voor de toeristische valorisatie van de Belgische biercultuur Jelle Van Brussel insbieratiebrochure inspiratiebrochure voor de toeristische valorisatie van de Belgische biercultuur Jelle Van Brussel Beste bierliefhebbende Belg In deze kleine inspiratiebrochure staan enkele nuttige

Nadere informatie

Wat is Westtoer? autonoom provinciebedrijf (apb) toerisme- en recreatiebeleid West-Vlaanderen West-Vlaanderen 4 toeristische regio s

Wat is Westtoer? autonoom provinciebedrijf (apb) toerisme- en recreatiebeleid West-Vlaanderen West-Vlaanderen 4 toeristische regio s Wat is Westtoer? autonoom provinciebedrijf (apb) toerisme- en recreatiebeleid West-Vlaanderen West-Vlaanderen 4 toeristische regio s Brugge en het Brugse Ommeland De Kust De Leiestreek De Westhoek Organogram

Nadere informatie

Juli - augustus 2011 - nr 335

Juli - augustus 2011 - nr 335 Juli - augustus 2011 - nr 335 Kijker nr 335 : zomer 2011 Voor sommigen zit het er misschien al bijna op. Voor anderen is het nog maar pas begonnen en voor nog anderen duurt het nog enkele weken. Eén ding

Nadere informatie

Bronnenbank Onderwijstheorie Tessa van Helden. Inhoudsopgave Pagina. Bron 1 Design Marcel Wanders. 2. Bron 2 ADHD in de klas. 2

Bronnenbank Onderwijstheorie Tessa van Helden. Inhoudsopgave Pagina. Bron 1 Design Marcel Wanders. 2. Bron 2 ADHD in de klas. 2 Bronnenbank Onderwijstheorie Tessa van Helden Inhoudsopgave Pagina Bron 1 Design Marcel Wanders. 2 Bron 2 ADHD in de klas. 2 Bron 3 Recensie over Boijmans van Beunigen 3 Bron 4 Flip in de klas. 4 Bron

Nadere informatie

De laatste wens van Maarten Ouwehand

De laatste wens van Maarten Ouwehand De laatste wens van Maarten Ouwehand Een verhalend ontwerp voor CKV waarin leerlingen op school een museum ontwerpen, inrichten en openen. Gemaakt voor en door: Andreas College Katwijk en Bureau voor Educatief

Nadere informatie

Ga op de brug staan aan de Koningstraat en kijk in de richting van de Poortersloge. (Vandaag : Rijksarchief Brugge)

Ga op de brug staan aan de Koningstraat en kijk in de richting van de Poortersloge. (Vandaag : Rijksarchief Brugge) ADORNES ACHTERNA IN HET HEDENDAAGSE BRUGGE Je volgt de route van de middeleeuwse boten en bezoekt enkele historische gebouwen die vroeger en nu belangrijk waren en zijn voor Brugge. Een ommetje langs het

Nadere informatie

ONTDEK DE LEIESTREEK MET EEN GREETER! WELKOM IN WIELSBEKE

ONTDEK DE LEIESTREEK MET EEN GREETER! WELKOM IN WIELSBEKE ONTDEK DE LEIESTREEK MET EEN GREETER! WELKOM IN WIELSBEKE WAT ZIJN GREETERS? Leiestreek Greeters zijn enthousiaste inwoners van de regio die op vrijwillige basis kleine groepjes toeristen (maximum 6) op

Nadere informatie

Toerisme & Recreatie. 3 e graad TSO

Toerisme & Recreatie. 3 e graad TSO Toerisme & Recreatie 3 e graad TSO 1 PROFIEL Ben je op zoek naar een brede kijk op de wereld? Ben je vrij actief en zou je graag werken met (groepen) mensen? Organiseer je graag? Spreekt entertainen of

Nadere informatie

Inhoudstafel Leermeermoment Chicago Jongeren Lees dit alvorens te beginnen... 2 Doelstelling van de activiteit... 2 Overzicht...

Inhoudstafel Leermeermoment Chicago Jongeren Lees dit alvorens te beginnen... 2 Doelstelling van de activiteit... 2 Overzicht... Inhoudstafel Leermeermoment Chicago Jongeren Lees dit alvorens te beginnen... 2 Doelstelling van de activiteit... 2 Overzicht... 2 Praktische voorbereiding... 2 Tijd (duur)... 2 Locatie... 2 Materiaal...

Nadere informatie

GEZINSDAG. 17 mei 2009

GEZINSDAG. 17 mei 2009 GEZINSDAG 17 mei 2009 1 1. KlasCement wandel- & fietsdag. Ontspanning, leuke ontmoetingen, samen met het ganse gezin, Het zijn maar enkele van de kernwoorden voor de KlasCement gezinsdag. Een dag vol plezier

Nadere informatie

3 Hoogbegaafdheid op school

3 Hoogbegaafdheid op school 3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit

Nadere informatie

MIJN BEZOEK AAN HET MSK

MIJN BEZOEK AAN HET MSK MIJN BEZOEK AAN HET MSK WAT GA IK DOEN EN WANNEER? Binnenkort ga ik naar het MSK. Dit is het Museum voor Schone Kunsten in Gent. In dit museum kan ik veel kunstwerken zien. Deze bundel legt me uit wat

Nadere informatie

Projectdossier: Hoe organiseer ik een hybride evenement zodat het een meerwaarde geeft aan mijn bedrijf?

Projectdossier: Hoe organiseer ik een hybride evenement zodat het een meerwaarde geeft aan mijn bedrijf? Projectdossier: Hoe organiseer ik een hybride evenement zodat het een meerwaarde geeft aan mijn bedrijf? Studiegebied Handelswetenschappen en Bedrijfskunde Opleiding Bachelor in het Toerisme en recreatiemanagement

Nadere informatie

ONTDEK HET NIEUWE TRAIN WORLD MET JE KLAS

ONTDEK HET NIEUWE TRAIN WORLD MET JE KLAS ONTDEK HET NIEUWE I II III I IIIII TRAIN WORLD MET JE KLAS I HET NIEUWE MUSEUM I II III I IIIII TRAIN WORLD WAAR IEDEREEN NAARTOE WIL! I III II I III IIIII Train World neemt je mee naar het verleden, het

Nadere informatie

MIJN RONDLEIDING IN DE LUCHTHAVEN VAN ANTWERPEN

MIJN RONDLEIDING IN DE LUCHTHAVEN VAN ANTWERPEN MIJN RONDLEIDING IN DE LUCHTHAVEN VAN ANTWERPEN HOE GEBRUIK IK HET STAPPENPLAN? Leuk dat je hebt besloten om een rondleiding te volgen in de luchthaven van Antwerpen. Toerisme voor Autisme stelde een stappenplan

Nadere informatie

37 ste jaargang, nr. 403, maart 2017.

37 ste jaargang, nr. 403, maart 2017. 37 ste jaargang, nr. 403, maart 2017. Twee historische aspecten de Gulden Sporenslag en de vlasnijverheid - staan speciaal in de kijker bij ons eendaags bezoek aan die Zuid-West-Vlaamse stad. Maar uiteraard

Nadere informatie

Lesbrief Secundair Onderwijs

Lesbrief Secundair Onderwijs Lesbrief Secundair Onderwijs _De Oude Kaasmakerij De oude kaasmakerij is het kaasmuseum van Vlaanderen en ons land. Educatieve gidsen begeleiden de studenten doorheen het verhaal van kaas, dat ruimer gaat

Nadere informatie

REDENEN OM EEN WERELDERFGOED STAD TE BEZOEKEN

REDENEN OM EEN WERELDERFGOED STAD TE BEZOEKEN REDENEN OM EEN WERELDERFGOED STAD TE BEZOEKEN FEITEN EN CIJFERS Hoofdstad van het district Porto, stad die door UNESCO sinds 1996 als werelderfgoed erkend is Ligging:: zuidwesten van Europa, aan de Atlantische

Nadere informatie

MIJN BEZOEK AAN HET FORT VAN BREENDONK IN WILLEBROEK

MIJN BEZOEK AAN HET FORT VAN BREENDONK IN WILLEBROEK MIJN BEZOEK AAN HET FORT VAN BREENDONK IN WILLEBROEK WAT GA IK DOEN EN WANNEER? Binnenkort ga ik naar het Fort van Breendonk. Dit is een Belgisch fort gebouwd in Willebroek voor de Eerste Wereldoorlog.

Nadere informatie

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten!

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten! 2 portfolio Lisa Van Damme Lisa Van Damme begon, geïnspireerd door sociaal geëngageerde fotografen, op 17-jarige leeftijd aan een studie fotografie. Voor haar is fotografie meer dan een doel; het is eerst

Nadere informatie

Natuur- en recreatieplan Westfriesland

Natuur- en recreatieplan Westfriesland Natuur- en recreatieplan Westfriesland Ondertitel Regionale Projectgroep 10 september 2015 Waar staan we in het proces? 2 Vijf werkblokken Blok 1: Het leggen van de basis Blok 2: Evaluatie Blok 3: Actualisatie

Nadere informatie

WAAR GAAN WE NAARTOE?

WAAR GAAN WE NAARTOE? WAAR GAAN WE NAARTOE? De familie Janssens wil op uitstap. Maar vader, moeder en de kinderen hebben hun eigen wensen! Kan je de familie helpen? Bekijk de brochures. Welke uitstap is goed voor iedereen?

Nadere informatie

Beste leerkracht, Concept

Beste leerkracht, Concept Beste leerkracht, In deze handleiding vindt U alle informatie over de stadswandeling doorheen het historisch centrum van Antwerpen die we ontwikkeld hebben in het kader van het project Rockox feest!. Concept

Nadere informatie

Kennis over Kinderarbeid

Kennis over Kinderarbeid Kennis over Kinderarbeid Context onderzoek Naam: Daniël Seton Klas: G&I 1D Datum: 13 Maart 2016 Docent: Harald Warmelink Module: Pr.Context: Research Opdracht: Context Onderzoek Inleiding Uit vooronderzoek

Nadere informatie

VOORSTEL TOT VERBETERING VAN DE TREINDIENST IN DE WESTHOEK

VOORSTEL TOT VERBETERING VAN DE TREINDIENST IN DE WESTHOEK HUIDIGE SITUATIE VOORSTEL TOT VERBETERING VAN DE TREINDIENST IN DE WESTHOEK Vanuit de westhoek kan men gebruik maken van 2 spoorlijnen. Enerzijds de lijn 73, De Panne-Deinze. Anderzijds lijn 69, Kortrijk-Poperinge.

Nadere informatie

Vredescentrum. AANBOD BASISONDERWIJS Schooljaar

Vredescentrum. AANBOD BASISONDERWIJS Schooljaar Vredescentrum AANBOD BASISONDERWIJS Schooljaar 2017-2018 1 Vredescentrum van de provincie en stad Antwerpen vzw Het Vredescentrum voor de vrienden. Het Vredescentrum is al 30 jaar lang een enthousiaste

Nadere informatie

ORGANISEER JOUW PRAKTIJKLES OVER DE DODE HOEK BIJ VRACHTWAGENS. www.letopvoordedodehoek.be LET OP VOOR DE DODE HOEK

ORGANISEER JOUW PRAKTIJKLES OVER DE DODE HOEK BIJ VRACHTWAGENS. www.letopvoordedodehoek.be LET OP VOOR DE DODE HOEK ORGANISEER JOUW PRAKTIJKLES OVER DE DODE HOEK BIJ VRACHTWAGENS LET OP VOOR DE www.letopvoordedodehoek.be DODE HOEK INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 2. Praktijkles in en rond een echte vrachtwagen Praktijk- en

Nadere informatie

Kloeg SmartApp kan véél meer dan een RouteApp alleen

Kloeg SmartApp kan véél meer dan een RouteApp alleen Kloeg SmartApp kan véél meer dan een outeapp alleen Kent vele mogelijkheden in het veld oute Met een gids op pad Boeiend: route vol leuke weetjes, kijkje achter de schermen. Ontdek, luister en beleef,

Nadere informatie

Vakantieganger in Vlaamse Regio s

Vakantieganger in Vlaamse Regio s Vakantieganger in Vlaamse Regio s Wie is die vakantieganger in Vlaamse regio s? Onderzoek bij Belgische (Vlaamse) en Nederlandse vakantiegangers die logeren in Vakantiewoning Camping Kortkampeer Vakantiepark

Nadere informatie

Profielen. Inhoud. 1. Het profielwerkstuk. Stappenplan, tips en ideeën Profielwerkstuk

Profielen. Inhoud. 1. Het profielwerkstuk. Stappenplan, tips en ideeën Profielwerkstuk Ben je op zoek naar een onderwerp voor je profielwerkstuk? Dan is het Woudagemaal misschien interessant voor je. Profielen Volg je het profiel Natuur & Techniek, dan zit je goed! Want in dit stappenplan

Nadere informatie

23 oktober 2011 Daguitstap regio Oudenaarde

23 oktober 2011 Daguitstap regio Oudenaarde 23 oktober 2011 Daguitstap regio Oudenaarde Na één jaartje afwezigheid knoopt de VDK Vriendenkring terug aan bij de traditie om haar leden jaarlijks een daguitstap aan te bieden. Onze ondervoorzitter,

Nadere informatie

De tentoonstelling «Bernard van Orley. Brussel en de renaissance» loopt tot 26 mei Aantal deelnemers Maximum 15 Duur 1:30

De tentoonstelling «Bernard van Orley. Brussel en de renaissance» loopt tot 26 mei Aantal deelnemers Maximum 15 Duur 1:30 Maak kennis met de 16de-eeuwse Brusselse meester Bernard van Orley. Hij schilderde voor het hof van de Habsburgers, maar ontwierp ook wandtapijten en glasramen. De cursisten verkennen de expo samen met

Nadere informatie

MIJN BEZOEK AAN HET DAMIAANMUSEUM

MIJN BEZOEK AAN HET DAMIAANMUSEUM MIJN BEZOEK AAN HET DAMIAANMUSEUM HOE GEBRUIK IK HET STAPPENPLAN? Leuk dat je hebt besloten om naar het Damiaanmuseum te gaan. In samenwerking met de provincie Vlaams-Brabant stelde Toerisme voor Autisme

Nadere informatie

U zult genieten van uw bezoek aan de bezoekersmijn Fell! Bezoekersmijn Fell

U zult genieten van uw bezoek aan de bezoekersmijn Fell! Bezoekersmijn Fell Bezoekersmijn Fell een plaats waar geschiedenis tot leven komt een plaats vol liefde voor de natuur een plaats vol plezier een plaats waar jong en oud elkaar ontmoeten U zult genieten van uw bezoek aan

Nadere informatie

Regina Pacis Hove. Algemeen Secundair Onderwijs 1

Regina Pacis Hove. Algemeen Secundair Onderwijs 1 Regina Pacis Hove Algemeen Secundair Onderwijs 1 Dag zesdeklasser Volgend jaar ga je naar het eerste jaar secundair onderwijs. Er staat je een leerrijke en boeiende tijd te wachten, met nieuwe ervaringen

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma

Docentenhandleiding Educatieprogramma Docentenhandleiding Educatieprogramma Met blingbling het verleden in' horende bij de tentoonstelling Het oudste goud van de wereld. Schatten uit Varna. Primair Onderwijs groep 6 t/m 8 Inhoud Het Dordrechts

Nadere informatie

GEBRUIKERSGIDS CAFÉ KORTRIJK 1302

GEBRUIKERSGIDS CAFÉ KORTRIJK 1302 GEBRUIKERSGIDS CAFÉ KORTRIJK 1302 Ontwerp maart 2011 INLEIDING Het Begijnhofpark herbergt een uniek centrum in het hart van de Stad Kortrijk met tal van functies. Enerzijds vind je er het museum Kortrijk

Nadere informatie

Mercator en de ontdekkingsreizen

Mercator en de ontdekkingsreizen Mercator en de ontdekkingsreizen V.U. ANNEMIE CHARLIER, GROTE MARKT 1, 9100 SINT-NIKLAAS Stedelijke Musea Sint-Niklaas 1 Beste leerling! Hopelijk vonden jullie het bezoek aan het Mercatormuseum een boeiende

Nadere informatie

ONTDEK WOI MET JE KLAS in drie boeiende apps!

ONTDEK WOI MET JE KLAS in drie boeiende apps! ONTDEK WOI MET JE KLAS in drie boeiende apps! ONTDEK WOI MET JE KLAS in drie boeiende apps! Wil je met je klas een project uitwerken rond WOI en gebruik maken van nieuwe media? Dan zijn deze drie apps

Nadere informatie

Letterenhuis. Inspiratie OVERAL! MET ISH AIT HAMOU ALS AMBASSADEUR INSPIRATIE. Workshop voor 3de graad TSO/BSO. Info voor de leerkracht

Letterenhuis. Inspiratie OVERAL! MET ISH AIT HAMOU ALS AMBASSADEUR INSPIRATIE. Workshop voor 3de graad TSO/BSO. Info voor de leerkracht Letterenhuis Inspiratie OVERAL! MET ISH AIT HAMOU ALS AMBASSADEUR INSPIRATIE Workshop voor 3de graad TSO/BSO Info voor de leerkracht Het Letterenhuis Het Letterenhuis bewaart de archieven van schrijvers

Nadere informatie

Regionale infosessie Erfgoeddag 2016 Rituelen

Regionale infosessie Erfgoeddag 2016 Rituelen Regionale infosessie Erfgoeddag 2016 Rituelen Erfgoeddag? Erfgoeddag 2016 Rituelen Van idee naar activiteit Hoe inschrijven? Promotiemateriaal Belangrijke data welkomsritueel Rhoussoul, Foto: Cigdem Yuksel,

Nadere informatie

Een kunsteducatieve draaischijf

Een kunsteducatieve draaischijf Een kunsteducatieve draaischijf Hoger Secundair Basis Kleuter Buitengewoon Onderwijs Leerkrachten Volwassenen - Pedagogische Studie dagen -... alle groepen die willen proeven van kunst. 2015-2016 mu-zee-um

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma

Docentenhandleiding Educatieprogramma Docentenhandleiding Educatieprogramma Hoe, wat & waar Primair Onderwijs groep 3 t/m 6 Inhoud Het Dordrechts Museum..p.3 Algemene doelstelling programma...p.3 Aansluiting bij kerndoelen. p.3,4 Programma:Hoe,

Nadere informatie

De Kusttram = duurzaam toerisme

De Kusttram = duurzaam toerisme De Kusttram = duurzaam toerisme Toelichting door: Dirk Schockaert, De Lijn West-Vlaanderen Sinds 1885 > een unieke traditie In 1885 > eerste tramlijn tussen Oostende en Nieuwpoort In 1912 > eerste elektrische

Nadere informatie

VLAANDEREN VAKANTIELAND Getest en goedgekeurd door wandelaars

VLAANDEREN VAKANTIELAND Getest en goedgekeurd door wandelaars PERSBERICHT 16 januari 2013 WANDELING LANGS DE BRONNEN VAN DE VOERSTREEK IS DE MOOISTE WANDELROUTE VAN VLAANDEREN VAKANTIELAND Getest en goedgekeurd door wandelaars De wandeling Ontdek de bronnen van de

Nadere informatie

BELVUE MUSEUM. Jongeren eerst!

BELVUE MUSEUM. Jongeren eerst! BELVUE MUSEUM Jongeren eerst! HET BELvue Beheerd door de Koning Boudewijnstichting Geopend in 2005 als centrum voor democratie en geschiedenis Belangrijkste doelgroep: jongeren 2 Democratische waarden

Nadere informatie

Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST

Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST INTRO Bijna zeven miljoen boeken, miljarden pagina s, honderden miljarden woorden, beelden en ideeën. Eeuwen van onderzoek en werk om ze te begrijpen,

Nadere informatie

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen

Nadere informatie

Zonder de bal kun je LUC ABBELOOS WESTTOER

Zonder de bal kun je LUC ABBELOOS WESTTOER Zonder de bal kun je niet kun winnen je niet winnen LUC ABBELOOS WESTTOER LUC ABBELOOS WESTTOER 3.144 km 2 1,2 miljoen inwoners 23% stedelijk 68% landbouw Westtoer Zonder de bal kun je Autonoom Provinciaal

Nadere informatie

DE MOBIBUS INFORMATIE VOOR DE SCHOOL

DE MOBIBUS INFORMATIE VOOR DE SCHOOL DE MOBIBUS INFORMATIE VOOR DE SCHOOL VERSIE 2016-2017 De Mobibus IN ENKELE WOORDEN De Mobibus is een mobiele interactieve tentoonstelling die zich richt op de tweede graad van het secundair onderwijs.

Nadere informatie

MIJN BEZOEK AAN HET GRAVENSTEEN

MIJN BEZOEK AAN HET GRAVENSTEEN MIJN BEZOEK AAN HET GRAVENSTEEN WAT GA IK DOEN EN WANNEER? Binnenkort ga ik naar het Gravensteen. Dit is een echte burcht in Gent. Veel kinderen vinden een bezoek aan het Gravensteen leuk. Deze bundel

Nadere informatie

DE SINT- ROMBOUTSTOREN IN MECHELEN

DE SINT- ROMBOUTSTOREN IN MECHELEN MIJN BEZOEK AAN DE SINT- ROMBOUTSTOREN IN MECHELEN foto: Mie De Backer WAT GA IK DOEN EN WANNEER? Binnenkort ga ik naar de Sint-Romboutstoren. Dit is een belforttoren in Mechelen. Hier hangen de stadsklokken

Nadere informatie

Kiezen na de basisschool

Kiezen na de basisschool Kiezen na de basisschool WATHOE LEREN KIEZEN Wat gebeurt er in de klas? Het werkboekje WATHOE leren kiezen WATHOE het secundair onderwijs Hoe ziet het secundair onderwijs eruit? Wat kan ik er leren? Het

Nadere informatie

Gymnasium. Op het Hondsrug College. Het Hondsrug College, een slimme start voor je toekomst!

Gymnasium. Op het Hondsrug College. Het Hondsrug College, een slimme start voor je toekomst! Gymnasium Op het Hondsrug College Het Hondsrug College, een slimme start voor je toekomst! Gymnasium Hondsrug Het Gymnasium Hondsrug is een afdeling van het Hondsrug College. Het is onderdeel van het vwo,

Nadere informatie

Toeristen in Nederland

Toeristen in Nederland Toeristen in Nederland Het is bijna zomer. Veel Nederlanders gaan lekker op vakantie naar het buitenland. Maar er komen ook heel veel buitenlandse toeristen naar Nederland. Hoeveel zijn dat er eigenlijk?

Nadere informatie

Vakantieganger in Vlaamse Regio s

Vakantieganger in Vlaamse Regio s Vakantieganger in Vlaamse Regio s Wie is die vakantieganger in Vlaamse regio s? Onderzoek bij Belgische (Vlaamse) en Nederlandse vakantiegangers die logeren in Vakantiewoning Camping Kortkampeer Vakantiepark

Nadere informatie

De kunst van samen vernieuwen

De kunst van samen vernieuwen De kunst van samen vernieuwen Cultuuragenda gemeente Zutphen 2016 Kunst, cultuur en erfgoed geven kleur aan Zutphen. Ze zorgen voor een leefbare en dynamische samenleving, sociale en economische vitaliteit

Nadere informatie

DE MOBIBUS INFORMATIE VOOR DE SCHOOL SCHOOLJAAR

DE MOBIBUS INFORMATIE VOOR DE SCHOOL SCHOOLJAAR DE MOBIBUS INFORMATIE VOOR DE SCHOOL SCHOOLJAAR 2019-2020 De Mobibus D OELSTELLING Met de Mobibus wil de VSV (Vlaamse Stichting Verkeerskunde) scholen helpen om het thema verkeer en mobiliteit te integreren

Nadere informatie

In de tentoonstelling Kinderstad ontdek je de Brusselse architectuur.

In de tentoonstelling Kinderstad ontdek je de Brusselse architectuur. In de tentoonstelling Kinderstad ontdek je de Brusselse architectuur. De cursisten verkennen de expo door te praten over thema s zoals huizen, het straatbeeld en de stad Brussel vroeger & nu. Je sluit

Nadere informatie

Educatieve fiche. Bewegen naar de zon. Allemaal te voet naar school? Richt een stapspot in! Allemaal te voet naar school? Richt een stapspot in!

Educatieve fiche. Bewegen naar de zon. Allemaal te voet naar school? Richt een stapspot in! Allemaal te voet naar school? Richt een stapspot in! Educatieve fiche Bewegen naar de zon Richt een stapspot in! Richt een stapspot in! p 1 Aan de slag! Wat is een stapspot? Hoe pak je dit aan? Een stapspot is een locatie op wandelafstand van de school waar

Nadere informatie

Taal In welke taal worden de cursussen aangeboden? Frans. Waar en wanneer heb jij een taalcursus gevolgd? Ik heb geen taalcursus gevolgd.

Taal In welke taal worden de cursussen aangeboden? Frans. Waar en wanneer heb jij een taalcursus gevolgd? Ik heb geen taalcursus gevolgd. Erasmusbestemming: Toulouse, Frankrijk. Academiejaar: 2015 2016. Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? De universiteit is zeer centraal

Nadere informatie

Nieuwsbrief. De lente is terug in het land! Het prachtige lenteweer is perfect om een dagje te genieten in Damme. 200 jaar Damse Vaart

Nieuwsbrief. De lente is terug in het land! Het prachtige lenteweer is perfect om een dagje te genieten in Damme. 200 jaar Damse Vaart 25 april 2015 Nieuwsbrief Nieuws uit Damme De lente is terug in het land! Het prachtige lenteweer is perfect om een dagje te genieten in Damme. Het nieuwe streekmagazine 'Genieten in het Brugse Ommeland

Nadere informatie

Voorbeeld: Ik werk het liefst met een tweetal.

Voorbeeld: Ik werk het liefst met een tweetal. & OHHUOLQJHQKDQGOHLGLQJ LQOHLGLQJ Het sectorwerkstuk staat voor de deur. Misschien heb je er al slapeloze nachten van, misschien lijkt het je de leukste opdracht van je hele opleiding. Eindelijk iets leren

Nadere informatie

Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?

Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij? Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

MIJN BEZOEK AAN HET MUSEUM VOOR NATUURWETENSCHAPPEN

MIJN BEZOEK AAN HET MUSEUM VOOR NATUURWETENSCHAPPEN MIJN BEZOEK AAN HET MUSEUM VOOR NATUURWETENSCHAPPEN WAT GA IK DOEN EN WANNEER? Binnenkort ga ik naar het Museum voor Natuurwetenschappen. Dit is een museum in Brussel waar ik veel te weten zal komen over

Nadere informatie

EERSTE WERELDOORLOG: EDUCATIEF AANBOD VOOR LAGERE SCHOLEN

EERSTE WERELDOORLOG: EDUCATIEF AANBOD VOOR LAGERE SCHOLEN EERSTE WERELDOORLOG: EDUCATIEF AANBOD VOOR LAGERE SCHOLEN Gemeente Evergem ontwikkelde een aanbod rond de Eerste Wereldoorlog in de eigen gemeente voor scholen van het lager onderwijs. Het aanbod is meest

Nadere informatie

Mijn buitenlandse studie-ervaring

Mijn buitenlandse studie-ervaring Mijn buitenlandse studie-ervaring Waarom niet in het buitenland studeren? Al tijdens het secundair onderwijs kriebbelde het al bij mij om ergens anders verder te studeren. Namelijk, op mijn 17 jaar had

Nadere informatie

Braderie 25-26-27-28 juni 2015: hoe komt u er bij?

Braderie 25-26-27-28 juni 2015: hoe komt u er bij? Braderie 25-26-27-28 juni 2015: hoe komt u er bij? De Stad Gent, De Lijn en de NMBS doen er alles aan om de weg naar en van het centrum van de stad op een optimale manier te organiseren. We zetten alle

Nadere informatie

Diesel Online. Ex a m e n o p d r a c h t. Stijn Verbruggen Bachelor Na Bachelor Advanced Business Management. Interactieve Communicatie

Diesel Online. Ex a m e n o p d r a c h t. Stijn Verbruggen Bachelor Na Bachelor Advanced Business Management. Interactieve Communicatie Ex a m e n o p d r a c h t Interactieve Communicatie Diesel Online Stijn Verbruggen Bachelor Na Bachelor Advanced Business Management Interactieve Communicatie De heer Jesse Wynants I n l e i d i n g Het

Nadere informatie

Consumentenonderzoek Fiets en Wandelbeurs 2013

Consumentenonderzoek Fiets en Wandelbeurs 2013 Consumentenonderzoek Fiets en Wandelbeurs 2013 Uitgevoerd door: Ayla de Bone Marjoes van der Knokke Deltion WaterReijk Academie Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 1.1. Doelstelling... 3 1.2. Onderzoeksopzet...

Nadere informatie

Lente Uitstap. Zondag 14 juni Eindhoven. Vrienden van het Stedelijk Museum & Archief Diest. 14 mei 2015

Lente Uitstap. Zondag 14 juni Eindhoven. Vrienden van het Stedelijk Museum & Archief Diest. 14 mei 2015 14 mei 2015 Lente Uitstap Vrienden van het Stedelijk Museum & Archief Diest Zondag 14 juni Eindhoven Wie nu rondkijkt in Eindhoven, kan zich bijna niet voorstellen dat het één van de oudste steden van

Nadere informatie

Inleiding op het lespakket. Blz. 3. Het verhaal van Musa Blz. 4. Even voorstellen, Inleiding op Musa in de klas. Blz. 5

Inleiding op het lespakket. Blz. 3. Het verhaal van Musa Blz. 4. Even voorstellen, Inleiding op Musa in de klas. Blz. 5 Musa Inhoud Inleiding op het lespakket. Blz. 3 Het verhaal van Musa Blz. 4 Even voorstellen, Inleiding op Musa in de klas. Blz. 5 Het koffertje ontdekken. Blz. 6 en 7 Inhoud koffertje. Blz. 8 en 9 2 Inleiding

Nadere informatie

What s up Zuiderzeeland? maatschappijleer/geschiedenis praktische opdracht

What s up Zuiderzeeland? maatschappijleer/geschiedenis praktische opdracht What s up Zuiderzeeland? Maatschappijleer/ geschiedenis praktische opdracht, 4hv Naam: Klas: Geschiedenis Chronologie In dit onderdeel ga je zelf met je groepje op onderzoek. Je hebt geleerd dat de geschiedenis

Nadere informatie

Actief en creatief aan de slag met de Belevingskaart: 8 inspirerende werkvormen

Actief en creatief aan de slag met de Belevingskaart: 8 inspirerende werkvormen Actief en creatief aan de slag met de Belevingskaart: 8 inspirerende werkvormen Een belevingskaart? Om inzicht te krijgen hoe kinderen en jongeren hun buurt ervaren, bezochten de onderzoekers van het KIDS-project

Nadere informatie

Samenvatting Bijlage bij schriftelijke vragen PvdA/GroenLinks Fietsroutes via centrum van Rotterdam Aanbevelingen ter verbetering van

Samenvatting Bijlage bij schriftelijke vragen PvdA/GroenLinks Fietsroutes via centrum van Rotterdam Aanbevelingen ter verbetering van Samenvatting Bijlage bij schriftelijke vragen PvdA/GroenLinks Fietsroutes via centrum van Rotterdam Aanbevelingen ter verbetering van fietsverbindingen door het centrum van Rotterdam Inhoudsopgave Inleiding

Nadere informatie

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen!

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen! 1 Wil je wel leren? Opdracht 1a Wat heb jij vanzelf geleerd? 7 Opdracht 1b Van externe naar interne motivatie 7 Opdracht 1c Wat willen jullie graag leren? 8 2 Kun je wel leren? Opdracht 2a Op wie lijk

Nadere informatie

Regina Pacis Hove. Algemeen Secundair Onderwijs

Regina Pacis Hove. Algemeen Secundair Onderwijs Regina Pacis Hove Algemeen Secundair Onderwijs Folder_DEF.indd 1 1 4/12/13 00:09 Dag zesdeklasser Volgend jaar ga je naar het eerste jaar secundair onderwijs. Er staat je een leerrijke en boeiende tijd

Nadere informatie

HERWAARDEER AMBACHT, KOM TOT GROEI

HERWAARDEER AMBACHT, KOM TOT GROEI AMBACHT VAKMANSCHAP TECHNOLOGIE s-hertogenbosch HERWAARDEER AMBACHT, KOM TOT GROEI We staan aan het begin van een nieuw maaktijdperk. Wereldwijd wordt het belang van het maken en creatieve ambachten voor

Nadere informatie

Toerisme in Mechelen groeit kwantitatief en kwalitatief

Toerisme in Mechelen groeit kwantitatief en kwalitatief Mechelen, 15 januari 2019 Hoe ziet de gemiddelde Mechelse toerist eruit? Waarom kiest hij/zij voor onze bestemming? En welke activiteiten staan op het verlanglijstje van onze bezoekers? Op de nieuwjaarsreceptie

Nadere informatie

Erasmusbestemming: Universiteit

Erasmusbestemming: Universiteit Erasmusbestemming: Rijsel Academiejaar:2006-2007 Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? De univ ligt vrij dicht bij het centrum, maar als

Nadere informatie

Strategisch beleidsplan Toerisme & Recreatie in het Meetjesland. RvB Toerisme Oost-Vlaanderen 01/03/2012

Strategisch beleidsplan Toerisme & Recreatie in het Meetjesland. RvB Toerisme Oost-Vlaanderen 01/03/2012 Strategisch beleidsplan Toerisme & Recreatie in het Meetjesland RvB Toerisme Oost-Vlaanderen 01/03/2012 Analyse Het Meetjesland heeft toeristische troeven. Wandelen en fietsen, actieve beleving van landschap

Nadere informatie

Museumles Tureluurtje. Docentenhandleiding

Museumles Tureluurtje. Docentenhandleiding Museumles Tureluurtje Docentenhandleiding September 2014 Inhoud De museumles in het kort... 3 Voorbereiding in de klas... 3 In het museum... 3 Afsluiting in de klas... 3 De museumles uitgewerkt... 4 Introductieles

Nadere informatie

Stedelijk Museum. Ontwerpspecificatie. VMBO leerlingen interactieve rondleiding. Meesterproef Minor UXD V0.1 18-06-2013 Jasper Bunschoten 500615247

Stedelijk Museum. Ontwerpspecificatie. VMBO leerlingen interactieve rondleiding. Meesterproef Minor UXD V0.1 18-06-2013 Jasper Bunschoten 500615247 Stedelijk Museum VMBO leerlingen interactieve rondleiding Ontwerpspecificatie Meesterproef Minor UXD V0.1 18-06-2013 Jasper Bunschoten 500615247 Inhoud INHOUD OPDRACHT CONCEPT ONTWERP HIGH LEVEL DETAIL

Nadere informatie

DATAVISUALISATIE & INFOGRAPHICS A T. Presentatie nina swaans R G O E A R

DATAVISUALISATIE & INFOGRAPHICS A T. Presentatie nina swaans R G O E A R C DATAVISUALISATIE & INFOGRAPHICS A T Presentatie nina swaans R G O E A R F I ALLE WEGEN LEIDEN NAAR # 1 DRAW YOUR PATH Dit idee heeft te maken met afstanden, vormen van routes en perceptie. Het is een

Nadere informatie

Zomerzoeken. De ontknoping

Zomerzoeken. De ontknoping 2010 De ontknoping woestijn zwijn 2010 De ontknoping Voor de vijfde keer zorgt Woestijnzwijn voor zomers rijplezier. Honderden deelnemers zochten de voorbije zomers de juiste volgorde van onze foto s.

Nadere informatie

Omschrijving. Bezienswaardigheden. Activiteiten in deze route. Beeldenroute in Hoorn / wandelroute (5 km)

Omschrijving. Bezienswaardigheden. Activiteiten in deze route. Beeldenroute in Hoorn / wandelroute (5 km) Omschrijving Langs de kust van Hoorn staan zo n dertig beelden van verschillende Nederlandse kunstenaars/beeldhouwers. De wandeling langs de beelden start bij schouwburg Het Park en eindigt bij de oostelijke

Nadere informatie

Voorbereiding Methodiek 5

Voorbereiding Methodiek 5 Methodiek 4 Voorbereiding Methodiek 5 Wat bedoelen we met een ervarings- of belevingswandeling? Wandeling waar verwondering, ontmoeting en plezier centraal staat Voorbeelden: Bushcraft technieken: lepel

Nadere informatie

De kwaliteit van educatieve activiteiten meten. Universiteitsmuseum Utrecht

De kwaliteit van educatieve activiteiten meten. Universiteitsmuseum Utrecht De kwaliteit van educatieve activiteiten meten Universiteitsmuseum Utrecht De kwaliteit van educatieve activiteiten meten Universiteitsmuseum Utrecht Claudia de Graauw Bo Broers Januari 2015 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT. Beste leerkracht,

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT. Beste leerkracht, INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT Beste leerkracht, Ook dit jaar organiseren we opnieuw de PEP- dagen. Proeven en proberen in het secundair onderwijs. In dit document vind je alle nuttige informatie. HET CONCEPT

Nadere informatie

Veilig op de fiets met schoolroutekaart Gent Noord

Veilig op de fiets met schoolroutekaart Gent Noord Veilig op de fiets met schoolroutekaart Gent Noord Veiligheid in de schoolomgeving is belangrijk, en dat geldt zeker voor de (fiets)routes van en naar school. Daarom ontwikkelden de Stad Gent en de Provincie

Nadere informatie

HUISSTIJLHANDBOEK BRUGSE OMMELAND

HUISSTIJLHANDBOEK BRUGSE OMMELAND HUISSTIJLHANDBOEK BRUGSE OMMELAND Brugge Antwerpen Gent Brussel Leuven Hasselt BELGIË INLEIDING Het logo van het Brugse Ommeland bestaat dit jaar 10 jaar. Hoog tijd dus voor een restyling. Naar aanleiding

Nadere informatie

Activiteitenverslag 2015

Activiteitenverslag 2015 Activiteitenverslag 2015 Greeters Toerisme Leiestreek ging in 2015 verder met de Greeterwerking, die in april 2014 startte. Greeters zijn enthousiaste inwoners van de regio die op vrijwillige basis groepjes

Nadere informatie

Verslag themanamiddag Een museum toegankelijk maken

Verslag themanamiddag Een museum toegankelijk maken Verslag themanamiddag Een museum toegankelijk maken Plaats: Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen Datum: 21 maart 2013 Om de twee maanden organiseert het Fonds Vrijetijdsparticipatie een themanamiddag

Nadere informatie