Groningen, 15 juni Klimaatverandering: Dreiging of Uitdaging. Reinier van den Berg. Palmbomen of pinguins

Transcriptie

1 Groningen, 15 juni 2009 Klimaatverandering: Dreiging of Uitdaging Palmbomen of pinguins Reinier van den Berg Meteoroloog, klimatoloog Presentator, fotograaf, auteur Tornadojager page 2 1

2 11 Mei

3 TV 2, Gallileo, Global Warming, 2008 Klimaatverandering Al Gore 3

4 De 6 Kiel jan. (Dr.), januari 2008 De 6 Kiel jan. (Dr.), januari

5 9 jan jan

6 10 jan jan

7 De Kiel (Dr.), 21 januari 2008 Australie, Febr Broeikaseffect Normale situatie CO 2 Versterkte broeikas 7

8 Temperatuur page 15 Temperatuur 11 10, ,5 9 8, Gemiddelde temperatuur De Bilt, per 10 jaar Gem. Temp 2001: : : : : : : : 10.6 page 16 8

9 Temperatuur page 17 9

10 Temperatuur page 19 Temperatuur page 20 10

11 Neerslag Pompen of verzuipen Neerslag Klimatologisch gemiddelde neerslag in Nederland gedurende de tijd Augustus 2006 (1998, 2000, 2001, 2002, 2004, 2005, 2007, 2008) 11

12 10 L mm 0 mm Belgie, Hoogerheide 12

13 Temp. +1 graad: 40% toename bliksem (globaal) 56% toename bliksem (N. Halfrond) 13

14 14

15 Zeespiegel Breskens, 9 november 2007 Vlieland, 9 Noordwijk, november 9 Katwijk, 2007 november 2007 november

16 Stormen en orkanen Zware stormen in Nederland Bft / / / /

17 Satelliet Hurricane Fran Spaceshuttle view Hurricane Hurricanes 17

18 Hurricane Ike, September

19 Gletsjers Circa 1900 Afname gletsjer Pasterze (bij Gross Glockner) Circa 2000 Bron: 19

20 Triftgletscher, Berner Oberland 1948, 2002 en 2006 Gletsjers Mexico Smeltende gletsjers 20

21 Noordpool page 41 Noordpool page 42 21

22 Groenland page 43 Noordpool Zuidpool Smelten ijs Noordpool page 44 22

23 Zuidpool page 45 Satelliet Hurricane Fran Klimaatverandering is een FEIT Wat weten we van de oorzaak? 23

24 Oorzaak Klimaatverandering Verband temperatuur-co2 Uitstoot broeikasgassen (consensus 95 %) + Opwekking energie d.m.v. fossiele brandstoffen + Weg-,lucht- en scheepsverkeer + Industrie + Land- en tuinbouw + (Tropische) Ontbossing Verband Productie temperatuur-co2 Broeikas gassen (CHG s), vnl. CO2, Methaan, NOx page 48 24

25 CO2 Emissies page 49 CO2 concentraties page 50 25

26 Verband temperatuur-co page 51 Invloed van de zon?? page 52 26

27 page 53 page 54 27

28 Verwachtte temperatuurverloop 21e eeuw (IPCC 2007) page 55 Temperatuur Meer hittegolven 28

29 Gevolgen Breskens, 9 november waterhuishouding 2007 Vlieland, door klimaatverandering 9 Noordwijk, november 9 Katwijk, 2007 november 2007 november 2007 Is het tij nog te keren? 29

30 DE ANDER TE GROEN AF ZIJN!!! DE ANDER TE GROEN AF ZIJN!!! KANS UITDAGING MISSIE MUST 30

31 YES, WE CARE!! Make the U.S. a Leader on Climate Change. Create Millions of New Green Jobs Reduce our Greenhouse Gas Emissions 80 Percent by 2050 Groene Consument 31

32 Groene Consument Niet specifiek t.b.v. klimaat, maar wel aanbevelenswaardig! Groene Consument CO2 Voetafdruk 32

33 Groene Consument Gemiddelde Nederlander: 4.4 Hectare (9 voetb.velden) Gemiddelde Wereldburger: 1.8 Hectare Gemiddelde Amerikaan: 9.6 Hectare Gemiddelde Bangladesh: 0.5 Hectare CO2 Voetafdruk Groene Consument Gemiddelde Nederlander: EGO methode Een Graad Oppervlak Elke dag 10m2 1 grd warmer 3650 m2/jaar/persoon km2/jaar (16 miljoen mensen) 1 liter benzine verbruik: 1 m2 1 graad warmer 10 kwh (dagverbruik): 1 m2 1 graad warmer km2 = miljoen m2 33

34 Groene Consument Transport Verlichting Verwarming, isolatie CO2 Voetafdruk Apparaten uit i.p.v. standby Was buiten drogen Levensmiddelen, vleeswaar Groene Consument Groen leven: CO2 Voetafdruk Goed voor milieu Goed voor eigen portemonnee 34

35 Groene Consument Autokosten: Brandstof ct/km overige kosten 5-15 Supermarkt, 100x/jr, 5km: >= 100 Euro Groene Consument Autokosten: Brandstof ct/km overige kosten 5-15 Supermarkt, 100x/jr, 5km: >= 100 Euro 1650 M3 gas, 0,67 e 1089 Euro 3400 KWH 0,25 e 850 Euro Totale kosten afgerond Besparing 10%: Besparing 25% 2000 Euro 200 E/jr 500 E/jr Op basis van gemiddeld huish (2,3 per) 35

36 Groene Consument Minder heet wassen, vaker buiten drogen: Besparing in Euro: 50 Thermostaat 1 graad lager: Besparing 50 Euro Alle apparaten echt uit: besparing Euro Alle lampen vervangen (15x) Besparing 250 Euro per jaar Isolatie, dubbelglas,. Besparing: tot meer dan 1000 euro KWh/jaar per m2 Groene Consument Investering: Euro r Terugverdientijd: circa 10 jaar (Nederland) Zonne-energie thuis 36

37 Groene Consument Kosten: Molen Omvormer net Mast r e 5250 e 5000 e Sirocco 6,6 kw Paal 18m Doorsnede 5,6m Totaal: e Opbrengst per jaar 4 m/s 6000 kwh 1500 e 5 m/s kwh 2625 e Terugverdientijd: 4 m/s 15 jaar 5 m/s 8-9 jaar Klimatologie: 10m wind: 4.5 m/s Windenergie Bedrijven Energie verbruik per 1000m2 vloeropp., per jaar Electriciteit Gas Kosten Kantoren KWh m Onderwijs KWh m Ziekenhuis KWh m Zorg/verpleeg KWh m Onderzoek energieverbruik SenterNovem 37

38 Oliemaatschappijen De ander te groen af zijn Supermarkten De ander te groen af zijn 38

39 Scheepvaart Energiebesparing tot 15% mogelijk De ander te groen af zijn Bedrijven 39

40 Automobielindustrie De ander te groen af zijn Politieke Partijen Net even groener! Een duurzame keuze! Stem Groen, stem Christen Unie 40

41 Groen regeren Speerpunten in duurzaam beleid Huidige energieverbruik terugdringen -bestaande en toekomstige bouw; transport Investeren in duurzame energie -zon, wind en water: ENERGIE TRANSITIE Onderzoek stimuleren -schone energie netwerken, nieuwe bouwmaterialen op basis van koolstof,.. Adaptatie -dijken, waterberging, CO2 emissie s: DOWN -Bestaande technologie en produkten -Bewustwording -Win/Win -Consument/Industrie/ Overheid 41

42 VRAGEN??? En God zag dat het goed was page 84 42

43 Groene Kerken Het Groene Hart van God 43

44 Methaan IJs page 87 Zuidpool page 88 44

45 Sportverenigingen, scholen, universiteiten. De ander te groen af zijn 1500 KWh/jaar Investering: Groene Consument Euro r Terugverdientijd: circa 10 jaar (zonder subsidie!) Windenergie thuis 45

46 Reinier van den Berg Meteoroloog, klimatoloog Presentator, fotograaf, auteur Tornadojager page 91 Conclusies Aarde warmt op Meer extremen: temperatuur, neerslag, storm Veel gevolgen wereldwijd Oorzaak: uitstoot broeikasgassen 46

47 Conclusies Aarde warmt op Meer extremen: temperatuur, neerslag, storm Veel gevolgen wereldwijd Oorzaak: uitstoot broeikasgassen Dus: Maatregelen, en onderzoek ConsuMINDERen Schone energie Protectie Zorg Derde Wereldlanden De 6 Kiel jan. (Dr.), januari

48 De Eind Kiel (Dr.), december 21 januari