In gesprek met psychose

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "In gesprek met psychose"

Transcriptie

1 In gesprek met psychose In gesprek met psychose Verbindende gespreks techniek: een practische handleiding om in contact te komen en te blijven met mensen met een psychose. 100% PRAKTIJK Jules Tielens

2 Disclosure J.A.E. Tielens Speaker fees received from: Janssen Cilag, Lundbeck B.V. Positions held on Advisory Boards: Geen Grants and sponsoring: Cursssen Verbindende Gesprekstechniek voor (F)ACT teams.

3 Wie? : Rehabteam van Arkin : AMC Eerste Psychose Zorglijn (VIP team). Mei 2011: Molemann- Tielens Psychosenzorg Adviseur Ypsilon

4 De Voorbereiding

5 Vraag Wat is het grootse probleem in behandeling van bipolaire stoornissen en schizofrenie?

6 Gebrek aan ziekteinzicht..en dus compliance

7 Amador et al. Arch Gen Psychiatry 1994;51:

8 Probleem met orale anypsychoyca Tussen 50% en 70% van de payenten met schizofrenie nemen hun medicaye niet goed in. Waarvan 25% binnen 1 week, 50% binnen 1 jaar en 75% na 2 jaar incompliant. Slechte medicaye betekent een veel slechtere prognose van schizofrenie en bipolaire stoornissen. 1. Keith & Kane. J Clin Psychiatry 2003;64: ; 2. Oehl et al. Acta Psychiatr Scand 2000;102(suppl 407):83 86; Amador et al. Schizophr Bull 1991;17: ; Amador, David eds. Insight and Psychosis. 2nd ed. Oxford University Press; 2004

9 Wat is de veroorzaker van dit probleem? Ontkenning? Eigenwijs zijn?

10 DSM IV- TR: schizofrenie en overige psychoysche stoornissen A majority of individuals with schizophrenia have poor insight regarding the fact that they have a psychoyc illness. Evidence suggests that poor insight is a manifestayon of the illness rather than a coping strategy. It may be comparable to the lack of awareness of neurological deficits seen in stroke, termed anosognosia. This symptom predisposes the individual to non- compliance with treatment and has been found to be predicyve of higher relapse rates, increased number of involuntary hospital admissions, poorer psychosocial funcyoning, and a poorer course of illness DiagnosYc and StaYsYcal Manual of Mental Disorders, 4th EdiYon, Text Revision. Washington, DC, APA, 2000

11 Wat is de veroorzaker van dit probleem? Anosognosie: ErnsYg ontbreken van ziektebesef Overtuiging blijg ondanks overweldigend bewijs van ongelijk Frequent confabulayes

12 Bij anosognosie/ ontbrekend ziektebesef: Het gewone vertrouwen in de dokter die het beste met je voor heeg gaat niet op. Geen psychoeducaye! Ga om het ziektebesef heen. Verbindende Gesprekstechniek.

13 Maar wat zou jij doen? Wanneer je weet dat je geen suikerziekte hebt en de dokter vraagt je insuline te nemen.

14 Dat heb ik niet nodig! Ik heb geen suikerziekte! Het is gevaarlijk! (OpYoneel:) Neem het zelf. Idioot!

15 Ontbrekend ziektebesef is als graniet: ga er om heen!

16 Wat is MoYveren? Niet: Overtuigen van jouw mening. ( Heb hem gemoyveerd tot ). Ompraten en erin praten. ( Een weinig gemoyveerde payent ga ik niet helpen ). Chanteren ( Als U Uw medicaye niet neemt dan vraag ik een RM aan ).

17 Socrates: MoYveren is het helpen helder krijgen van de eigen overtuigingen.

18 Visie op psychose: de vicieuze cirkel Eenzaamheid Verlies van zelfvertrouwen (en self-efficacy) Slechtere prognose van ziekte Slechter maatschappelijk functioneren Psychose Isolement

19 Wat is wel moyverend?

20 Geen moyvaye zonder verbinding Geen behandeling zonder moyvaye Verbinding ê MoYvaYe ê Behandeling

21 Luns en psychoses

22 Tegelwijsheid The Dutch are always right, but seldom relevant. (Minister van Buitenlandse zaken van Engeland tegen onze minister van Buitenlandse zaken Luns). Wat is een psychose?

23 Een psychose is: Een ernsyge en vaak langdurige stoornis in de betekenisgeving. Een ernsyge stoornis in de waarneming. Een aantal cogniyeve stoornissen. Filter en flexibiliteit Gezichtsherkenning Toonherkenning Problemen met abstracyes Stoornissen in emoyes en aandrig (negayeve symptomen).

24 DistanYe? Zo min mogelijk!

25 Een psychose is: Een stoornis in de informayeverwerking.

26 Een psychose voelt als:

27 Het dopamine verhaal

28 Dopamine is de markeersyg

29 Dopamine is de volumeknop

30 Het gesprek

31 ReflecYef luisteren Recherchewerk!

32 ReflecYef luisteren Open beginnen; waarom hebben wij nu een gesprek? Jouw rol als arts/ hulpverlener OpYmaliseren van het denken Hiermee mensen wat gelukkiger maken Jouw visie als arts Ik denk in symptomen en niet in syndromen Kent niet de ulyeme waarheid Kan fouten maken (niet: Expert Medisch Denken )

33 ReflecYef luisteren Luister kriysch maar zonder enig oordeel Loop nooit om opvallende dingen heen; omarm ze. Wat zijn de feiten? Visueel plaatje. Ask, don t tell. Zoek het lijden. Wacht met begrip. Geef geen ongevraagd advies

34 Mensen met een psychose hebben vaak last van: Een teveel aan gedachtes en associayes; Slaapproblemen of nachtmerries; Problemen met concentraye, leren en geheugen; OvermaYge spanningen of stress; Mislukte carrières; Eenzaamheid en verlies van vrienden.

35 ReflecYef luisteren Stel interpretaye uit

36 Zinvolle manieren om over psychose te praten Psychose = een stoornis in de informayeverwerking. Een dysfuncyoneren van het orgaan brein. Niet van de idenyteit. Een psychose is een ernsyge overspannenheid. Een stoornis in de waarneming (virus in computer). Een stoornis in de betekenisgeving ( niet: reality- tesyng).

37 In gesprek ReflecYef luisteren Wat bespreken we niet? De realiteit/ interpretaye van de inhoud U bent in de war Ik maak me zorgen U hoort stemmen

38 ReflecYef luisteren Twee hypotheses bij: Willen stoppen van medicaye Bij wat er aan de hand is Wat de omgeving wil etc. Hypotheses horen bij een wetenschapelijk experiment

39 Behandelen Zoek gemeenschappelijke doelen Iemand uit de kliniek houden Een betere woning Een (betere) baan Een relaye De zin van het leven?

40

41 Behandelen Geen advies zonder helder perspecyef

Lekker in je vel in 7 stappen. Life Balance

Lekker in je vel in 7 stappen. Life Balance Lekker in je vel in 7 stappen Welkom bij deze E-cursus Dank je wel voor het aanschaffen van deze E-cursus. Ik ga jou helpen zodat jij weer lekker in je vel komt te zitten. Wat ik zelf heb ervaren en waar

Nadere informatie

Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen?

Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen? Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen? Samenwerkingsverband NIP-NVO zorg voor mensen met een verstandelijke beperking 2014 1 Inhoud Voorwoord 3 Wat doet de psycholoog of orthopedagoog? 5

Nadere informatie

Bespreek je vak man! Waarom een goed gesprek? Een goed gesprek tussen werk nemer en werkgever over thema s als bijblijven

Bespreek je vak man! Waarom een goed gesprek? Een goed gesprek tussen werk nemer en werkgever over thema s als bijblijven bespreek je vak man Bespreek je vak man! Of je nou tractorchauffeur, kraanmachinist of grondwerker bent, ondernemer of werknemer, feit is dat je in een prachtige sector werkt. Natuurlijk wil je dat zo

Nadere informatie

Meegaan in de veranderende werkelijkheid, kan ik dat?

Meegaan in de veranderende werkelijkheid, kan ik dat? Meegaan in de veranderende werkelijkheid, kan ik dat? Dilemma's bij dementie. Handleiding voor het gesprek met mantelzorgers. In een viertal films vertellen 10 mantelzorgers over 4 dilemma's die spelen

Nadere informatie

Hoe gaat het met je? Antwoorden op vragen over alcohol, drugs en psychische gezondheid. Landelijk Expertise centrum Dubbele Diagnose, 2014

Hoe gaat het met je? Antwoorden op vragen over alcohol, drugs en psychische gezondheid. Landelijk Expertise centrum Dubbele Diagnose, 2014 Hoe gaat het met je? Antwoorden op vragen over alcohol, drugs en psychische gezondheid Landelijk Expertise centrum Dubbele Diagnose, 2014 Wat kan ik in deze folder vinden? In deze folder worden veelgestelde

Nadere informatie

HOE PRAAT IK MET MIJN PUBER?

HOE PRAAT IK MET MIJN PUBER? HOE PRAAT IK MET MIJN PUBER? 2 Hoe praat ik met mijn puber? Hoe praat ik met mijn puber? Ouders willen graag een goede relatie met hun kind maar met opgroeiende tieners krijgen ze dikwijls te maken met

Nadere informatie

Moeten we het rijbewijs al afpakken?

Moeten we het rijbewijs al afpakken? Moeten we het rijbewijs al afpakken? Dilemma's bij dementie. Handleiding voor het gesprek met mantelzorgers. In een viertal films vertellen 10 mantelzorgers over 4 dilemma's die spelen bij de zorg voor

Nadere informatie

( Wat? ) Deze opdracht kan je helpen om je goede voornemens in praktijk te brengen.

( Wat? ) Deze opdracht kan je helpen om je goede voornemens in praktijk te brengen. Veranderen? Dat kan! ( Wat? ) Deze opdracht kan je helpen om je goede voornemens in praktijk te brengen. ( Waarom? ) Datgene doen wat je jezelf hebt voorgenomen, is dikwijls niet makkelijk om ook effectief

Nadere informatie

UW OPVATTINGEN OVER UW DIABETES

UW OPVATTINGEN OVER UW DIABETES UW OPVATTINGEN OVER UW DIABETES Klachten Hieronder staat een lijst met klachten. U kunt in de eerste kolom aangeven door middel van een kruisje of u deze klachten heeft. Vervolgens vragen wij u of u vindt

Nadere informatie

Kanker en dan... Omgaan met de emotionele gevolgen

Kanker en dan... Omgaan met de emotionele gevolgen Kanker en dan... Omgaan met de emotionele gevolgen Voor wie is deze brochure bedoeld? Deze brochure is voor mensen bij wie de diagnose kanker is gesteld. Ook is het raadzaam de mensen in uw naaste omgeving,

Nadere informatie

Kanker, en dan...? Omgaan met de gevolgen

Kanker, en dan...? Omgaan met de gevolgen Kanker, en dan...? Omgaan met de gevolgen Informatie voor patiënten F0554-1011 april 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK

Nadere informatie

Hoe u de ander én uzelf kunt helpen

Hoe u de ander én uzelf kunt helpen Als een vriend of familielid een manisch-depressieve (bipolaire) stoornis heeft Hoe u de ander én uzelf kunt helpen Wij hebben het ook meegemaakt. Wij kunnen helpen. Lotgenoten- en betrokkenenlijn: 0900-5

Nadere informatie

- Wat gaat er om in de hersenen van een persoon met het NLD-syndroom.

- Wat gaat er om in de hersenen van een persoon met het NLD-syndroom. -Inhoud Inleiding Wat is het NLD-syndroom? Wat zijn de kenmerken van het NLD-syndroom? - Sociale omgang Problemen op school - Leervermogen - Wiskundige problemen - Het voortgezet onderwijs - * Verhaal

Nadere informatie

Problemen met aandacht of geheugen na kanker

Problemen met aandacht of geheugen na kanker Problemen met aandacht of geheugen na kanker Veel mensen hebben last van concentratieverlies en geheugenproblemen na kanker. Welke oorzaken zijn er bekend? En wat kunt u zelf doen aan cognitieve problemen

Nadere informatie

Wat als mijn kind een eetstoornis heeft?

Wat als mijn kind een eetstoornis heeft? Wat als mijn kind een eetstoornis heeft? Handleiding door ouders voor ouders 2 / Handleiding eetstoornissen voor ouders / Buro PUUR Sponsoren Deze handleiding is gesponsord door : TDS Schiedam www.tds.nu

Nadere informatie

met de wmo doet iedereen gewoon mee

met de wmo doet iedereen gewoon mee De Wet maatschappelijke ondersteuning eenvoudig verteld Dit boekje met informatie over de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) legt de belangrijkste onderdelen van de Wmo uit. Wilt u meer weten over

Nadere informatie

Les 1 Een ander Achterhuis

Les 1 Een ander Achterhuis Les 1 Een ander Achterhuis Doelstellingen: - Na het lezen de brief van Lammie Drenth kunnen de leerlingen aangeven welke stukken uit het brief indruk maken. - De leerlingen kunnen benoemen welke gevoelens

Nadere informatie

Grijs is niet zwart wit ambities van 55+

Grijs is niet zwart wit ambities van 55+ Grijs is niet zwart wit ambities van 55+ vitality we add 2 Medical Delta Het Medical Delta consortium wordt gevormd door de academische instellingen en regionale overheden in Zuid-Holland. In samenwerking

Nadere informatie

Wat u zelf kunt doen

Wat u zelf kunt doen Als u een manisch-depressieve (bipolaire) stoornis heeft Wat u zelf kunt doen Wij hebben het ook meegemaakt. Wij kunnen helpen. Lotgenoten- en betrokkenenlijn: 0900-5 123 456 Elke dag van 09.00 tot 21.00

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 15. Vrij vragen

Thema Op het werk. Lesbrief 15. Vrij vragen Thema Op het werk. Lesbrief 15. Vrij vragen Kofi is op het werk. Hij wil een dag vrij. Hij vraagt het aan de vrouw op het kantoor. Zou het Kofi lukken? Souad komt op kantoor. Zij wil ook een dag vrij.

Nadere informatie

Meditatie legt de kiem om bewuster te worden te midden van de chaos van alledag.*

Meditatie legt de kiem om bewuster te worden te midden van de chaos van alledag.* nazomer 2014 Meditatie legt de kiem om bewuster te worden te midden van de chaos van alledag.* In de drukte van alledag Ons dagelijks leven is voor velen druk. Vol met wat we willen, moeten, kunnen, ontwikkelen.

Nadere informatie

Goed omgaan met je puber. Je kind begeleiden door de puberteit

Goed omgaan met je puber. Je kind begeleiden door de puberteit Goed omgaan met je puber Je kind begeleiden door de puberteit Goed omgaan met je puber Je kind begeleiden door de puberteit Is je kind lichamelijk aan het veranderen? Gaat hij* vaker de strijd met je aan

Nadere informatie

Over de streep. Uit de knoop. 3. Als je me echt kent, zou je weten dat.. 3. Cadeautje.. 3. Stap over de streep als 3.

Over de streep. Uit de knoop. 3. Als je me echt kent, zou je weten dat.. 3. Cadeautje.. 3. Stap over de streep als 3. Over de streep Inhoud Over de streep. 1. Zaalindeling... 2. Hoe ziet de dag eruit?.. 2. Hoe ziet de workshop eruit?.. 2. De groep(en). 2. Wat te doen als.. 3. Hoe. 3. Uit de knoop. 3. Als je me echt kent,

Nadere informatie

TIJD IS KOSTBAAR OVER INDIGO

TIJD IS KOSTBAAR OVER INDIGO WELKOM BIJ INDIGO MENTALE ONDERSTEUNING DIRECT EN DICHTBIJ IEDEREEN HEEFT WEL EENS EEN PERIODE WAARIN HET NIET ZO LEKKER GAAT. VAAK KOM JE DAAR ZELF WEL WEER UIT. OOK KAN EEN HUISARTS DAARVOOR GOEDE ONDERSTEUNING

Nadere informatie

Wat vraag ik aan mijn arts?

Wat vraag ik aan mijn arts? Wat vraag ik aan mijn arts? Tips voor in de spreekkamer gemini-ziekenhuis.nl Inhoudsopgave Tijdens het consult 3 Uw voorbereiding 3 Informatie die u kunt geven aan uw arts 4 Vragen over het onderzoek 5

Nadere informatie

Hoe vertel ik het mijn (klein)kinderen als kanker is vastgesteld

Hoe vertel ik het mijn (klein)kinderen als kanker is vastgesteld Hoe vertel ik het mijn (klein)kinderen als kanker is vastgesteld Voor wie is deze folder Met deze folder willen we u op weg helpen bij de begeleiding van uw kinderen als u of uw partner kanker heeft. Niemand

Nadere informatie

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur 1 Les één Welkom bij deze e-cursus waarin we je zullen laten zien hoe jij groter kunt worden en je problemen kleiner! Zijn er

Nadere informatie