Brussel, 30 juli 2003 DN/Omzetting Richtlijn Bulk. Aanbeveling

Transcriptie

1 Brussel, 30 juli 2003 DN/ Aanbeveling van de Vlaamse Havencommissie over de omzetting van de richtlijn 2001/96/EG van het Europees Parlement en de Raad van 4 december 2001 tot vaststelling van geharmoniseerde voorschriften en procedures voor veilig laden en lossen van bulkschepen in Vlaams en Belgisch recht.

2 Inhoud 1. Inleiding Omzetting van de richtlijn Overzicht van knelpunten en voorstellen om deze knelpunten op te lossen Inleiding Artikel 5 van de richtlijn 2001/96/EG: Geschiktheidseisen voor terminals Art 7. Punt 2 van de richtlijn 2001/96/EG: Verantwoordelijkheden van de terminalvertegenwoordiger Artikel 8 van de richtlijn 2001/96/EG: Procedures voor de samenwerking tussen bulkschepen en terminals Bijlage VI van de richtlijn 2001/96/EG: Plichten van de terminalvertegenwoordiger vóór en tijdens laad- of losverrichtingen

3 1. Inleiding Het Europees Parlement en de Raad hebben op 4 december 2001 de richtlijn 2001/96/EG tot vaststelling van geharmoniseerde voorschriften en procedures voor veilig laden en lossen van bulkschepen goedgekeurd. Volgens artikel 17 van deze richtlijn moeten de lidstaten vóór 5 augustus 2003 de nodige wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen vaststellen om aan deze richtlijn te voldoen. De bepalingen, die bekend gemaakt dienen te worden, moeten met ingang van 1 maart 2004 toegepast worden. Het doel van de richtlijn is de veiligheid van bulkschepen, die voor laden of lossen van vaste bulklading terminals in de lidstaten aandoen, te vergroten door de risico s van buitensporige spanning en beschadiging van de structuur van het schip tijdens het laden en het lossen te beperken. Dit door het vastleggen van geharmoniseerde geschiktheidsvereisten voor bulkschepen en -terminals, en geharmoniseerde procedures voor samenwerking en communicatie tussen deze schepen en terminals. Deze maatregelen worden getroffen in het kader van het gemeenschappelijke vervoerbeleid omwille van het grote aantal scheepvaartongelukken waarbij bulkschepen zijn betrokken en waarbij mensenlevens verloren gaan. Uit onderzoek naar de oorzaken van ongelukken met bulkschepen blijkt immers dat het laden en lossen van vaste bulklading, indien dit niet op de juiste wijze geschiedt, tot het teloorgaan van bulkschepen kan leiden doordat delen van de constructie van het schip in de laadruimen mechanisch worden beschadigd. De veiligheid van bulkschepen kan worden verbeterd door maatregelen te treffen die erop gericht zijn het risico van beschadigingen en verzwakkingen van de structuur van het schip als gevolg van verkeerde laad- en losverrichtingen te voorkomen. De Vlaamse Havencommissie doet bij deze aanbevelingen die bij de omzetting van de Europese richtlijn 2001/96/EG naar Vlaams en Belgisch recht van belang zijn. 3

4 2. Omzetting van de richtlijn De Vlaamse Havencommissie vraagt de bevoegde minister erop toe te zien dat de richtlijn 2001/96/EG van het Europees Parlement en de Raad van 4 december 2001 tot vaststelling van geharmoniseerde voorschriften en procedures voor veilig laden en lossen van bulkschepen tijdig wordt omgezet naar Vlaams en Belgisch recht. 4

5 3. Overzicht van knelpunten en voorstellen om deze knelpunten op te lossen 3.1. Inleiding De Vlaamse Havencommissie heeft de richtlijn kritisch bekeken en formuleert tekstaanpassingen ten behoeve van de omzetting ervan naar Vlaams en Belgisch recht. Daarbij werd rekening gehouden met het feit dat de Vlaamse en Belgische regelgeving niet minder streng mag gemaakt worden dan de bepalingen van de richtlijn. De Vlaamse Havencommissie vraagt dat de richtlijn 2001/96/EG integraal wordt omgezet naar Vlaams en Belgisch recht en dat van de tekst van de richtlijn enkel wordt afgeweken in functie van de in deze aanbeveling geformuleerde voorstellen Artikel 5 van de richtlijn 2001/96/EG: Geschiktheidseisen voor terminals De exploitanten van bulkterminals maken vaak deel uit van een grotere organisatie. Indien die organisatie over een globale ISO 9001:2000 certificatie beschikt, die voor de ganse organisatie van toepassing is, is een aparte certificatie van een bulkterminal binnen die organisatie, volgens de Vlaamse Havencommissie niet nodig. Deze mogelijke situatie moet in de Vlaamse en Belgische regelgeving worden benadrukt. Richtlijn 2001/96/EG Tekstvoorstel van de VHC De lidstaten vergewissen zich ervan dat de De lidstaten vergewissen zich ervan dat de terminalexploitanten ervoor zorgen dat de terminalexploitanten ervoor zorgen dat de terminals waarvoor zij overeenkomstig deze richtlijn verantwoordelijk zijn: terminals waarvoor zij overeenkomstig deze richtlijn verantwoordelijk zijn: 4. een gecertificeerd kwaliteitszorgsysteem 4. geïntegreerd zijn in een globale ISO hebben ontwikkeld en ingevoerd overeenkomstig 9001:2000 certificatie of behoren tot een de ISO 9001:2000-normen of overeenkomstig een vennootschap die een gecertificeerd gelijkwaardige norm die ten minste aan alle kwaliteitszorgsysteem heeft ontwikkeld en aspecten van ISO 9001:2000 voldoet en dit ingevoerd of een gecertificeerd onderhouden, welk systeem overeenkomstig de kwaliteitszorgsysteem hebben ontwikkeld en richtsnoeren van de ISO 10011:1991-norm of een ingevoerd, overeenkomstig de ISO 9001:2000- gelijkwaardige norm die aan alle aspecten van normen of overeenkomstig een gelijkwaardige ISO van ISO 10011:1991 voldoet, aan audits norm die ten minste aan alle aspecten van ISO wordt onderworpen. De lidstaten zorgen ervoor 9001:2000 voldoet en dit onderhouden, welk dat met betrekking tot gelijkwaardige normen systeem overeenkomstig de richtsnoeren van de wordt voldaan aan richtlijn 98/34/EG (8). ISO 10011:1991-norm of een gelijkwaardige norm 5

6 Er wordt een overgangsperiode toegekend van drie jaar vanaf de inwerkingtreding van deze richtlijn voor de ontwikkeling van het kwaliteitszorgsysteem en een extra jaar voor het verkrijgen van de bedoelde certificatie. die aan alle aspecten van ISO van ISO 10011:1991 voldoet, aan audits wordt onderworpen. De lidstaten zorgen ervoor dat met betrekking tot gelijkwaardige normen wordt voldaan aan richtlijn 98/34/EG (8). Er wordt een overgangsperiode toegekend van drie jaar vanaf de inwerkingtreding van deze richtlijn voor de ontwikkeling van het kwaliteitszorgsysteem en een extra jaar voor het verkrijgen van de bedoelde certificatie Art 7. Punt 2 van de richtlijn 2001/96/EG: Verantwoordelijkheden van de terminalvertegenwoordiger De kapitein en de bevrachter zijn in eerste instantie verantwoordelijk voor het naleven van de geharmoniseerde geschiktheidsvereisten om het laden of lossen van vaste bulkladingen in of uit bulkschepen veilig te doen verlopen. De terminalvertegenwoordiger beschikt meestal niet over een rechtstreekse communicatie met het schip (de kapitein). In de praktijk gebeurt de communicatie via de agent of de havendiensten. De scheepsagent treedt op als verbindingspersoon tussen het schip en alle betrokkenen aan land. Daarom moet hij volgens de Vlaamse Havencommissie in de informatiestroom worden betrokken. Richtlijn 2001/96/EG Tekstvoorstel van de VHC a) Nadat de terminalvertegenwoordiger de eerste aankondiging van het vermoedelijke aankomsttijdstip van het schip heeft ontvangen, verstrekt hij de kapitein de in bijlage V vermelde gegevens. bijlage V vermelde gegevens. b) De terminalvertegenwoordiger vergewist zich ervan dat de kapitein in een zo vroeg mogelijk stadium in kennis is gesteld van de gegevens die op het ladingverklaringsformulier zijn vermeld. c) De terminalvertegenwoordiger stelt de kapitein en de havenstaatcontrole-instantie onverwijld in kennis van de door hem aan boord van een bulkschip vastgestelde tekortkomingen waardoor de veiligheid van het laden of lossen van vaste bulklading in gevaar kan komen. a) Nadat de terminalvertegenwoordiger de eerste aankondiging van het vermoedelijke aankomsttijdstip van het schip heeft ontvangen, verstrekt hij, via de agent, de kapitein de in b) De terminalvertegenwoordiger van de laadhaven, vergewist zich ervan dat de kapitein in een zo vroeg mogelijk stadium in kennis is gesteld van de gegevens die op het ladingverklaringsformulier zijn vermeld. c) De terminalvertegenwoordiger stelt de kapitein, de agent, de bevrachter en de havenstaatcontrole-instantie onverwijld in kennis van de door hem aan boord van een bulkschip vastgestelde tekortkomingen waardoor de veiligheid van het laden of lossen van vaste bulklading in gevaar kan komen. 6

7 3.4. Artikel 8 van de richtlijn 2001/96/EG: Procedures voor de samenwerking tussen bulkschepen en terminals Onder punt 5 van artikel 8 van de richtlijn wordt vermeld dat eventuele, door het schip tijdens het laden of lossen opgelopen schade en eventuele herstellingen schriftelijk moeten bevestigd worden door de kapitein en de terminalvertegenwoordiger. Aangezien het niet enkel het schip is, maar ook de installaties aan de wal, die tijdens laad- of losoperaties schade kunnen oplopen, is het logisch dat dit ook na de laad- of losactiviteiten door beide partijen wordt vastgesteld en erkend. Daarom stelt de Vlaamse Havencommissie voor om dit in de Vlaamse en Belgische regelgeving op te nemen. Deze toevoeging doet geen afbreuk aan het doel en de inhoud van de richtlijn, maar breidt enkel het toepassingsgebied van de bepaling uit naar de schade die wordt vastgesteld aan installaties aan wal. Richtlijn 2001/96/EG Tekstvoorstel van de VHC 5. Na het laden of lossen bevestigen de kapitein 5. Na het laden of lossen bevestigen de kapitein en de terminalvertegenwoordiger schriftelijk dat en de terminalvertegenwoordiger schriftelijk dat het laden of lossen volgens het laad- of losplan, het laden of lossen volgens het laad- of losplan, met inbegrip van eventuele overeengekomen met inbegrip van eventuele overeengekomen afwijkingen, is verlopen. Wanneer een schip is afwijkingen, is verlopen. Wanneer een schip is gelost, bevat deze bevestiging tevens de gelost, bevat deze bevestiging tevens de vermelding dat de laadruimen zijn geleegd en vermelding dat de laadruimen zijn geleegd en gereinigd overeenkomstig de voorschriften van de gereinigd overeenkomstig de voorschriften van de kapitein alsmede de vermelding van eventuele kapitein alsmede de vermelding van eventuele door het schip opgelopen schade en van herstellingen zo die zijn geschied. door het schip of de installaties aan wal opgelopen schade en van herstellingen zo die zijn geschied Bijlage VI van de richtlijn 2001/96/EG: Plichten van de terminalvertegenwoordiger vóór en tijdens laad- of losverrichtingen Op bulkterminals wordt vaak in een volcontinu ploegsysteem gewerkt. De Vlaamse Havencommissie vindt dat het daarom van belang is dat de verantwoordelijken voor de ploegen van havenarbeiders in de regelgeving worden betrokken. 7

8 Onder punt 1 van bijlage VI van de richtlijn wordt vermeld dat de terminalvertegenwoordiger de kapitein in kennis moet stellen van de naam van de agent van de bevrachter. Dit is niet zinvol omdat in de praktijk de kapitein veel eerder dan de terminalvertegenwoordiger daarvan op de hoogte is. Bovendien spreekt de Nederlandse versie van de richtlijn over naam van de agent van de bevrachter, terwijl de Engelse tekst spreekt van shipper s agent. De juiste vertaling van shipper is verscheper of verzender. Het Engelse woord voor bevrachter is charterer. De Vlaamse Havencommissie stelt daarom voor om bij de omzetting naar Vlaams en Belgisch recht uit te gaan van de Engelse tekst van de richtlijn en te spreken van de naam van de agent van de verscheper. Richtlijn 2001/96/EG Tekstvoorstel van de VHC 1. de kapitein in kennis te stellen van de namen 1. de kapitein in kennis te stellen van de namen van de voor het laden of lossen verantwoordelijke van de voor het laden of lossen verantwoordelijke personeelsleden van de terminal, alsook van de personeelsleden van de terminal, alsook de naam van de agent van de bevrachter, en hem verantwoordelijken van het stouwersbedrijf, mee te delen hoe hij met deze personen contact verantwoordelijk voor de havenarbeid, van de kan opnemen; naam van de agent van de verscheper, en hem mee te delen hoe hij met deze personen contact kan opnemen; 3. ervoor te zorgen dat het schip gelijklastig blijft 3. ervoor te zorgen dat het schip, of, indien het schip om operationele redenen overeenkomstig de door de kapitein opgelegde slagzij maakt, de slagzij zo klein mogelijk wordt laad- of lossequentie, gelijklastig (in trim) blijft. gehouden; Indien het schip om operationele redenen slagzij maakt, moet de slagzij zo klein mogelijk worden gehouden; 8