Inhoud van dit maandblad. 74e jaargang nummer 1, september 2019

Transcriptie

1

2

3 Bestuursleden: Vereniging voor Aquarium-, Terrarium- en Vijverkunde. Rekeningnummer: NL38 INGB Opgericht: 15 augustus 1945 (Koninklijk goedgekeurd). Aangesloten bij de Nederlandse Bond Aqua-Terra. Ingeschreven bij de Kamer van Koophandel te Zwolle. Internet: Volg ons op: 74e jaargang nummer 1, september 2019 voorzitter: Marco Zandbergen Leeuwerikplein LP Nieuwleusen zandbergen@natuurvrienden-zwolle.nl vice-voorzitter: Jan Disco Tilligterbeek BT Zwolle disco@natuurvrienden-zwolle.nl secretaris / redacteur: Wim Steinhoff Van Keppelmarke GK Zwolle steinhoff@natuurvrienden-zwolle.nl penningmeesteres: Agnes Disco Tilligterbeek BT Zwolle disco@natuurvrienden-zwolle.nl commissarissen: Gerrit Pots Mackayware RX Zwolle pots@natuurvrienden-zwolle.nl Marcel Bennik H. Broekmanstraat DL Zwolle bennik@natuurvrienden-zwolle.nl Inhoud van dit maandblad Artikel pagina Van het bestuur 3 Uitnodiging 4 Agenda 5 Verslag 6 Opzeggen lidmaatschap 8 Maandblad in pdf per 9 Veel voordelen van het lidmaatschap 9 Verenigingskeuring Eppie van Munster 15 jaar lid 10 Excursie Natuurmuseum Holterberg 11 Baardalg 12 Eureka 12 Killivissen 14 Hygrophila difformis (Vaantjesplant) 15 Belontia, de echte Goerami 17 Chemische oorlogvoering 20 Terugblik verenigingsavond 21 Tijger lotus versus Florida kreeft 25 Nieuwe spin ontdekt in Australië 26 Zijn sommige dieren zowel eierleggend als levendbarend? 27 Ledenmutaties 27 Aanmeldingsformulier A.V. Natuurvrienden-Zwolle 28 Anne Pleiter Fuut HN Wijhe pleiter@natuurvrienden-zwolle.nl technische commissie (geen bestuurslid): Theo Verheij Vinkenweg XN Wapenveld tc@natuurvrienden-zwolle.nl bibliothecaris (geen bestuurslid): Magnus Bakker Philosofenallee TC Zwolle bibliotheek@natuurvrienden-zwolle.nl De redactie is niet verantwoordelijk voor de juistheid van de inhoud van de artikelen. Overname van artikelen is toegestaan, mits voorzien van bronvermelding. Mantis shrimp. Zie de presentatie van Hans van Dam. 1 2

4 Van het bestuur Uitnodiging De zomerstop is weer voorbij. We hopen dat iedereen heeft kunnen genieten van een mooie zomer tijdens een vakantie of thuis. Hopelijk hebben uw vissen, planten en andere dieren die u verzorgt de warme dagen goed overleefd. In ieder geval gaan we nu enthousiast starten met het nieuwe aquarium seizoen. Dat doen we met een bijzondere presentatie van Hans van Dam met als titel: De gevaren van het vivarium houden. Over de inhoud van deze presentatie leest u alles in de uitnodiging op de volgende pagina. Laat u niet afschrikken door de titel, maar kom genieten van deze prachtige presentatie. Gelukkig kunnen we de laatste maanden weer vaststellen, dat er een goede opkomst is bij de Ledenbijeenkomsten. Ik ga er vanuit dat deze trend zich weer voortzet. U weet toch, dat u gerust een geïnteresseerde kennis mee kunt nemen naar onze verenigingsavonden? Fijn is het, dat ik u kan melden over positieve ontwikkelingen bij de NBAT. De enquête die het NBAT bestuur verstuurd heeft, heeft voldoende positieve reacties opgeleverd. Tijdens een kader bijeenkomst is dan ook vastgesteld dat er voldoende draagvlak is om door te gaan met de NBAT. Medio september vindt een extra vergadering plaats, waarin één en ander nader wordt besproken. Daarover kunnen we in november waarschijnlijk meer vertellen. Momenteel wordt er door Marcel Bennik hard gewerkt aan een nieuwe verenigingswebsite ( Dit is nodig, omdat er wat onderdelen verouderd zijn en niet meer technisch ondersteund kunnen worden. De bedoeling is dat deze zo spoedig mogelijk life gaat. Houd het in de gaten!! Volgt u de Facebook pagina van de NBAT al? Het is echt de moeite waard. U kunt zich trouwens ook inschrijven voor de Nieuwsbrief van de NBAT. Dit kan via de website van de NBAT: Nog even een geheugensteuntje: 21 september: Verenigingskeuring (aanmelden tot uiterlijk 9 september); 12 oktober: Uitslag Landelijke huiskeuring in Maarn; 2 en 3 november: Vivarium beurs in Rosmalen; 11 november: Uitslagavond Verenigingskeuring. Graag tot ziens op 9 september. Jan Disco. tot het bijwonen van de Ledenbijeenkomst van A.V. Natuurvrienden-Zwolle, te houden op maandag 9 september 2019 in de Hilde van Driezorg Zwolle De Havezate, Gombertstraat 350, 8031 MK Zwolle. Begin uur. Willen de bezoekers van de Ledenbijeenkomst er rekening mee houden dat alle buitendeuren van de Havezate om uur gesloten worden. Dit vanwege de veiligheid. Als je voor een gesloten deur staat, kun je bij de Hilde aankloppen. Dan kunnen we jullie er in laten. Het beste is om wat vroeger te komen. Enkele bestuursleden zijn meestal vanaf uur in de Hilde aanwezig. Programma S Opening van de Ledenbijeenkomst door de voorzitter. S Verslag van de Ledenbijeenkomst, gehouden op maandag 17 juni S Mededelingen van het bestuur. S Gelegenheid tot het stellen van vragen. S Presentatie van Hans van Dam, getiteld: 'De gevaren van het vivarium houden'. S Pauze. S Vervolg van de presentatie van Hans van Dam. S Sluiting van de Ledenbijeenkomst. De gevaren van het vivarium houden In deze presentatie gaat Hans van Dam, zeebioloog, duiker, leraar, aquariumwinkelier en secretaris van AquaZoo-Leerdam in op de gevaren die ons, misschien onwetend, bedreigen bij het houden van vivaria en eventueel het verzamelen van dieren hiervoor. Hij gaat daarbij op zoek naar de verschillende soorten lagere dieren, vissen, amfibieën en reptielen die ons narigheid kunnen bezorgen. Hij gaat in op de mogelijkheid van vergiftiging, verwonding en ziektes die zich kunnen voordoen bij het uitoefenen van onze hobby en, zo 3 4

5 nodig en waar mogelijk, de behandeling ervan. Zo komen giftige vissen, kwallen, sponzen, inktvissen en schelpen en de ziektes die door bacteriën, schimmels en andere organismen uit onze vivaria op ons kunnen worden overgebracht en ons soms in serieuze gezondheidsproblemen kunnen brengen aan bod. Maar ook de verwondingen die zee-egels, bidsprinkhaankreeften, doktersvissen, roggen en piranha s ons kunnen toebrengen. Humboldt-squid. Kruiskwal. De hele presentatie is goed geïllustreerd met foto s en filmpjes en wordt met enige humor gebracht. Tijdens de presentatie en na afloop ervan kunnen vragen worden gesteld. Agenda Datum Activiteit Praatavond Uitslag van de Verenigingskeuring Show van Hans Meulblok en Theo van Meegen, getiteld: 'De diamanten van het oerwoud van Suriname' Bert van Geel komt met zijn presentatie, getiteld: 'Wonderlijke natuur rondom huis' Jaarvergadering. Het programma kan door omstandigheden wijzigingen ondergaan. Verslag van de Ledenbijeenkomst van A.V. Natuurvrienden-Zwolle, gehouden op maandag 17 juni 2019 in zaal Hilde van De Havezate, Gombertstraat 350 te Zwolle. 1. Opening van de Ledenbijeenkomst door de voorzitter Marco Zandbergen opent de Ledenbijeenkomst en heet iedereen van harte welkom. Hij geeft aan, dat hij afgelopen periode heel druk is geweest, waardoor we hem niet veel gezien hebben. Maar vanaf nu zal hij er weer vaker zijn. 2. Verslag van de Ledenbijeenkomst, gehouden op maandag 13 mei 2019 Er zijn geen vragen over het verslag. 3. Mededelingen van het bestuur * Op 22 juni hebben we een excursie naar de Holterberg. Eerst koffie, daarna naar het Natuurmuseum, dan lunchen en s middags een wandeling met gids over de Holterberg. De inschrijving is al gesloten, maar er is nog plek. Als je mee wilt, kun je je nu nog opgeven. * Onze Verenigingskeuring is op 21 september Je kunt je uiterlijk de Ledenbijeenkomst van september hiervoor aanmelden, bij Wim Steinhoff. * Er zijn weer folders om uit te delen. * De bibliotheek is open. 4. Gelegenheid tot het stellen van vragen * Ben Jorink wil weten, of al bekend is hoe het nu verder gaat met de NBAT. Alle NBAT leden hebben een enquête gekregen van de NBAT. Op 15 juni was er kaderoverleg over de uitslag hiervan. En op 14 september is er een extra Ledenvergadering gepland. Dan wordt er meer bekend over hoe het verder gaat. * Marten Hulst heeft wat plantjes bij zich voor de liefhebber. 5. Presentatie van en door Marcel Bennik over plantengroei Het gaat vanavond over plantengroei. Wat is er nodig om een goede plantengroei te krijgen. Bodem en plantenvoeding zijn belangrijk. Marcel laat eerst zijn eigen aquarium zien, een bak van ongeveer 1 meter. Als bodem kun je prima grof filterzand gebruiken, dit is makkelijk en goedkoop en het geeft geen stof als je er een plantje uit wilt halen. Je kunt heel goed filterzand kopen bij Wildkamp. Vroeger had men voornamelijk rood en blauw licht, tegenwoordig vindt men groen licht heel belangrijk. Bij meer groen licht werkt chlorofyl A en B beter. Groen licht zorgt ervoor, dat planten beter groeien en steviger worden. Groen licht zit overal in. 5 6

6 Waterplanten halen hun voeding uit het water, moerasplanten halen de voeding niet alleen uit de bodem, maar ook uit het water. Voedingsstoffen moeten in het water en in de bodem zitten. Stoffen die planten nodig hebben zijn onder andere de macro-elementen koolstof (CO2), stikstof (nitraat), kalium, fosfor (fosfaat) en magnesium en de sporenelementen ijzer, zink en koper. Voedingsstoffen kunnen zich niet binden aan zand of grind. Wil je voeding aan een zandbodem toevoegen, dan kan dat met behulp van klei- of leemkorrels. Die kunnen voedingsstoffen wel binden en geven die voedingsstoffen langzaam af. Vroeger gebruikte men potgrond in het aquarium en daaroverheen deed men dan grind. Dan kun je nooit een plant uit de bodem halen, want dan komt de potgrond boven. Microstoffen worden makkelijk door de plant opgenomen. IJzer is heel belangrijk, maar is moeilijk oplosbaar. Ook kalium is heel belangrijk voor planten, dit moet je toevoegen. Je kunt het als zout kopen. Zuurstof is nodig voor de bacteriën in het filter en in de bodem. Ook je planten hebben zuurstof nodig. Zuurstof krijg je door waterbeweging. Belangrijke voedingsstof is CO2. Voor vissen mag de concentratie niet hoger zijn dan ppm, anders krijgen ze lever- en nierproblemen. Ammoniak is geen probleem, planten nemen dat heel goed op. Alleen als je ph boven de 8 is, wordt ammoniak giftig. Nitriet is een afvalproduct van ammoniak en wordt omgezet door bacteriën in nitraat. Nitraat kun je ook toevoegen. De ph kun je verlagen door fosfaat toe te voegen, maar dan krijg je al gauw te veel fosfaat in je aquarium. De ph verlagen gaat heel goed door CO2 toe te voegen. In een weinig beplant aquarium moet de hoeveelheid nitraat kleiner zijn dan 20 mg per liter. Ook magnesium moet worden toegevoegd. 6. Pauze In de pauze is er gelegenheid om een kop koffie of een drankje te halen. Gerrit heeft weer voor nootjes gezorgd. Ook wordt de gebruikelijke verloting gehouden. De opbrengst is 32,50. Marcel Bennik wint 16,25. De andere helft gaat in de kas van de vereniging. 7. Vervolg van de presentatie van en door Marcel Bennik Men zegt: meten is weten. Meten is niet nodig, gebruik je ogen. Je kunt wel zien wat er aan de hand is. Zet een paar signaalplantjes in je aquarium. Hygrophila polysperma bv. krijgt kleine ronde gaatjes in de bladeren bij een tekort aan kalium. Als Anubias zwarte vlekken krijgt, is er sprake van fosfaatgebrek. Bij Glossostigma elatinoïdes worden oudere bladeren geel en jonge blaadjes misvormd als er een tekort is aan nitraat. Waterplanten nemen voedingsstoffen alleen op uit het water via de bladeren. Moerasplanten halen de voedingsstoffen uit het water, maar nemen ze ook met de wortel op uit de bodem. De wortel is ook van belang voor de verankering van de plant. Als planten veel voeding nodig hebben, kun je ze dat het beste via de wortel geven. Zand en grind houden geen voedingsstoffen vast. Inspuiten in zand werkt daarom niet. Het kan wel met 7 korrels, die geven de voedingsstoffen langzaam af. Na verloop van tijd zijn de korrels uitgewerkt en moet je nieuwe korrels toevoegen. Bemesting kan op verschillende manieren: * Kant en klare plantenvoeding, te koop in de handel. * De PMDD + PO4 methode. * Redfield ratio. De verhouding N:P = 16:1. Bij deze methode moet je steeds testen. Het is duur en een heel gedoe. * langwerkende voedingskorrels in de bodem drukken. Zet signaalplantjes in je aquarium, dan kun je zien, of je een tekort hebt aan bepaalde voedingsstoffen. Algen zijn ook een signaal dat er iets niet klopt. Draadalg is een signaal dat je CO2 gebrek hebt. Dit kun je verhelpen door het licht terug te draaien. Baardalg ontstaat bij slechte watercirculatie, waardoor je plaatselijk CO2 tekort hebt. Belangrijke tip: wees voorzichtig met voeren en houd de bodem los. Hiermee beëindigt Marcel zijn presentatie. 8. Sluiting van de Ledenbijeenkomst Marco Zandbergen bedankt Marcel Bennik voor deze leerzame avond over plantengroei. We hebben er heel wat van opgestoken. Marcel had nog langer door kunnen gaan, maar de tijd was om. In oktober hebben we een eigen avond, misschien dat Marcel dan verder kan gaan met deze presentatie. Voor nu sluiten we de avond af en ook het seizoen. Wel thuis en bedankt voor de komst. Fijne zomer allemaal, goede vakantie en tot in september. Agnes Disco. 8

7 Het is niet meer mogelijk ons maandblad in zijn geheel te downloaden. Wel kunt u de inhoudsopgave, Van het bestuur, uitnodiging, agenda, verslag en het aanmeldingsformulier lezen en downloaden. Nieuwsgierig geworden naar de artikelen? Als u daarom maandelijks ons maandblad per wilt ontvangen, kunt u zich aanmelden als lid of begunstiger van onze vereniging. Dat kan al vanaf 22,50 per jaar. U profiteert dan ook van de andere voordelen van het lidmaatschap van AV Natuurvrienden-Zwolle. Alle informatie hierover vindt u op onze website bij het tabblad Contact - Lid worden - Invullen van het aanmeldingsformulier. Ook kunt u het bijgaande aanmeldingsformulier invullen en opsturen. Het bestuur. Aanmeldingsformulier AV Natuurvrienden-Zwolle Naam: Adres: Postcode en woonplaats: Telefoonnummer: adres: Geboortedatum: (Het invullen van de geboortedatum is alleen verplicht bij een jeugdlidmaatschap.) Ik wil graag lid worden met ingang van: Onderstaande tarieven gelden voor U kunt uw keuze aangeven door een vakje aan te kruisen. A lid B lid*) Begunstiger Jeugdlid Huisu bent dan als u al lid u bent dan (tot 18 jaar) genootook lid bent van geen NBAT ook lid van de NBAT een andere lid NBAT lid ook vereniging NBAT lid Inclusief Het Aquarium 9 77, ,00 per post Inclusief Het Aquarium 9 62, ,00 per Zonder Het Aquarium 9 52, , , ,00 per post Zonder Het Aquarium 9 37, , , ,00 per Zonder Het Aquarium 9 23,00 en zonder het maandblad Inclusief Het Aquarium 9 56, ,00 alleen digitaal en het maandblad per post Inclusief Het Aquarium 9 41, ,00 alleen digitaal en het maandblad per *) Als u B lid wilt worden, vul dan hier uw NBAT nummer in: 9 Ik wil graag de Nieuwsbrief van de vereniging en de Uitnodiging voor de ledenbijeenkomst per ontvangen (vul s.v.p. het adres in): Handtekening (voor jeugdleden handtekening van ouder of voogd): Formulier opsturen aan: W. Steinhoff, Van Keppelmarke 26, 8016 GK Zwolle. Of ga naar en meldt u aan via steinhoff@natuurvriendenzwolle.nl. 9 10