Net-werk voor liesbreuken Patiëntenbrochure WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL

Transcriptie

1 Net-werk voor liesbreuken Patiëntenbrochure WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL 1

2 Kwaliteit en Veiligheid Ik doe mee! Kwaliteit en Veiligheid Wij doen mee! Onze kwaliteit aantoonbaar maken Ons ziekenhuis heeft zich geëngageerd om het accreditatielabel van het Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg (NIAZ) te halen. Zo willen we laten zien dat we in het H. Hartziekenhuis Mol hoogkwalitatieve, veilige en verantwoorde zorg leveren. De accreditatie moet onze patiënten, verwijzers, partners en overheden het vertrouwen geven dat we een goed en veilig georganiseerde instelling zijn. Het behalen van het attest vereist een duurzaam engagement van al onze artsen en medewerkers. Het NIAZ is een onafhankelijk instituut dat kwaliteitsnormen opstelt en ziekenhuizen op hun eigen verzoek aan die normen toetst. Met een audit gaat het NIAZ na of het ziekenhuis op zo n manier is ingericht dat het een aanvaardbaar kwaliteitsniveau haalt én of het die kwaliteit kan monitoren en verankeren. Als dat zo is, krijgt het ziekenhuis een accreditatie voor vier jaar. Daarna volgt een volledige hertoetsing. 2

3 NET-WERK VOOR LIESBREUKEN INHOUD Voorwoord 5 Afsprakenkalender 6 Het zorgtraject in een oogopslag 7 Achtergrondinformatie 10 Net-Werk voor Liesbreuken in detail 18 Wat mag en wat niet 25 Overzicht zorgtraject 26 Checklist voorbereiding 27 Checklist terug thuis 28 3

4 Het Net-Werk voor Liesbreuken is een uniek concept dat garant staat voor een goede begeleiding voor en na een liesbreukoperatie. Ze maakt deel uit van een breder Net-Werk voor de Het Net-Werk voor Liesbreuken is een uniek concept dat garant staat voor een goede begeleiding voor en behandeling na een liesbreukoperatie. van alle soorten buikwandbreuken Ze maakt deel uit van een ondermeer de littekenbreuken, navelbreuken en ook breder minder Net-Werk voorkomende de breuken behandeling bij van alle soorten volwassene en het kind. buikwandbreuken ondermeer de littekenbreuken, Het Net-Werk omvat een nauwe samenwerking tussen uw huisarts, uzelf, uw chirurg en het verplegend de volwassene verzorgend en het kind. personeel in het ziekenhuis. navelbreuken en ook minder voorkomende breuken bij Het Net-Werk omvat een nauwe samenwerking tussen uw huisarts, uzelf, uw chirurg en het verplegend en verzorgend personeel in het ziekenhuis. o Net-Werk uw huisarts en het chirurgisch team van het Heilig Hartziekenhuis Mol vormen één netwerk door het uitwisselen van gegevens en het op elkaar afstemmen van de behandeling. NET-WERK o Net-Werk liesbreuken worden vandaag vrijwel steeds behandeld door het plaatsen van een mesh of netje, netwerk dus. Net-Werk uw huisarts en het chirurgisch team van het H. Hartziekenhuis Mol vormen o Net-Werk één netwerk door gebruik door het te maken uitwisselen van kijkoperaties van gegevens kunnen de en wonden het op elkaar afstemmen tot een minimum beperkt worden en kan de chirurg via een sterk vergroot van de beeld behandeling. heel nauwkeurig te werk gaan. Er kan dan ook net werk worden geleverd. Net-Werk liesbreuken worden vandaag vrijwel steeds behandeld door het plaatsen van een mesh of netje, netwerk dus. Net-Werk door gebruik te maken van kijkoperaties kunnen de wonden tot een minimum beperkt worden en kan de chirurg via een sterk vergroot beeld heel nauwkeurig te werk gaan. Er kan dan ook net werk worden geleverd. 4

5 NET-WERK VOOR LIESBREUKEN PERSOONSGEGEVENS Deze map behoort toe aan: Naam: Tel.: VOORWOORD Welkom bij het Net-werk voor Liesbreuken, een directe samenwerking tussen uw huisarts en specialist voor de optimale behandeling en begeleiding van patiënten met een liesbreuk. Deze voorlichtingsmap dient als leidraad. U vindt er volledige en precieze informatie over het hoe en waarom van uw liesbreukoperatie. Het betreft een frequent uitgevoerde ingreep met een minimaal operatief risico. Evenwel zal het hele gebeuren voor u eenvoudiger en comfortabeler verlopen wanneer u goed ingelicht en actief betrokken bent. Stel daarom gerust vragen op gelijk welk ogenblik tijdens uw behandeling. Uw huisarts, uw chirurg en het verplegend personeel staan steeds ter beschikking. Deze map is bovendien een persoonlijk en vertrouwelijk document waarin u zelf enkele gegevens dient in te vullen. Ook de data van uw ingreep en van de voorziene controleafspraken bij uw huisarts en specialist zullen erin genoteerd worden. Neem rustig de tijd om alle informatie door te nemen en vergeet zeker niet uw map mee te nemen bij uw opname en bij elke afspraak in verband met uw liesbreukoperatie. Veel succes! Uw chirurgisch team. 5

6 AFSPRAKENKALENDER Om u te helpen herinneren aan de diverse afspraken voor en na uw operatie hebben wij de volgende kalender voor u samengesteld. Deze data geven u een richtlijn maar moeten soms aangepast worden al naar gelang het verloop van uw traject. Geef deze data ook door aan familieleden en verzorgers die betrokken zullen zijn bij uw operatie en het revalidatieproces. Uw chirurg Dr. Robrecht Ceulemans Dr. Maarten Michiels WAT OPMERKING DATUM Bijkomend onderzoek / / Raadpleging huisarts Preoperatieve onderzoeken Neem ten laatste 4 dagen voor de ingreep contact op met uw huisarts / / Opname in het ziekenhuis / / Ingreep / / Ontslag uit het ziekenhuis / / 1ste contact met de huisarts Neem telefonisch contact op met uw huisarts / / Raadpleging huisarts 10 dagen na de ingreep doet uw huisarts de wondcontrole / / 6 Raadpleging chirurg Uw chirurg controleert het resultaat van de ingreep / /

7 NET-WERK VOOR LIESBREUKEN ZORGTRAJECT IN EEN OOGOPSLAG Vooraleer u alle informatie omtrent de liesbreukoperatie doorneemt, geven we u eerst het overzicht van het verloop van het zorgtraject. Elk onderdeel komt nog eens Vooraleer gedetailleerd u alle aan informatie bod verder omtrent in de de brochure. liesbreukoperatie doorneemt, geven we u eerst het overzicht van het verloop van het zorgtraject. Elk onderdeel komt nog eens gedetailleerd aan bod verder in de brochure. Vooraleer u alle informa overzicht van het verloo aan bod verder in de bro HUISARTS HUISARTS De eerste stap is het bezoek bij de huisarts die vaak de diagnose al stelt De eerste en bij twijfel stap een is onderzoek het bezoek aanvraagt. bij de huisarts Hij bezorgt die u een 1. HUISARTS vaak de verwijsnota voor de afspraak bij de chirurg. De eerste stap is het bez diagnose al stelt en bij twijfel een onderzoek aanvraagt. Hij stelt en bij twijfel een ond bezorgt u een verwijsnota voor de afspraak bij de chirurg. verwijsnota voor de afs 2. CHIRURG De chirurg neemt de huidige problematiek door en vraagt naar de 2. CHIRURG voorgeschiedenis. Hij doet ook een klinisch onderzoek om de 2. grootte CHIRURG en het type van liesbreuk te bepalen. Heel uitzonderlijk dient een De chir bijkomend onderzoek te gebeuren. voorges De chirurg neemt Na grondig de huidige de operatie problematiek en het verloop door en door vraagt te nemen, naar ontvangt de u deze het typ voorgeschiedenis. voorlichtingsmap Hij doet ook een en klinisch een onthaalbrochure onderzoek om van de grootte het ziekenhuis. Uw bijkome chirurg kan met u naar een geschikte operatiedatum zoeken als alles Na gron en het type van duidelijk liesbreuk is. Hij te zal bepalen. uw huisarts Heel een uitzonderlijk bericht sturen dient met een de bevindingen voorlic bijkomend onderzoek van te raadpleging gebeuren. en de operatiedatum. chirurg duidelijk Na grondig de operatie en het verloop door te nemen, ontvangt u deze van de 3. voorlichtingsmap HUISARTS en een onthaalbrochure van het ziekenhuis. Uw Vaak zijn er vooronderzoeken of preoperatieve onderzoeken nodig vooraleer u de chirurg kan met u naar een geschikte operatiedatum zoeken als alles 3. duidelijk HUISARTS is. ingreep kan ondergaan. U kan deze bij de huisarts laten uitvoeren. U maakt best een afspraak Hij zal uw minstens huisarts 4 een dagen bericht maar sturen bij voorkeur met de een bevindingen week voor van de de ingreep. raadpleging Uw Vaak huisarts en zijn de er vooronder heeft ook informatie omtrent liesbreukoperaties en kent vaak verscheidene patiënten ingreep die kan ondergaan. operatiedatum. zulk een operatie ondergingen. Indien u nog vragen hebt, kan u ze steeds stellen. afspraak minstens 4 da heeft ook informatie om zulk een operatie onderg 3. HUISARTS 4. VOORBEREIDING OPNAME U neemt best uitgebreid de tijd om de voorlichtingsmap door te nemen Vaak zijn en er de vooronderzoeken voorbereidingen te of treffen preoperatieve zoals het onderzoeken verwittigen nodig vooraleer 4. VOORBEREIDING u de O van de verzekering en werkgever, vervoer, medicatie, etc. Om U neemt best uitgebreid ingreep kan ondergaan. U kan deze bij de huisarts laten uitvoeren. U maakt nemen best en een niets te vergeten werd voor u een CHECKLIST samengesteld de voorbere waar afspraak alle minstens noodzakelijke 4 dagen voorbereidingen maar bij voorkeur gerangschikt een week staan. voor U de ingreep. Uw van huisarts de verzekering en w vindt niets te vergeten werd heeft ook deze informatie aan het omtrent eind van liesbreukoperaties de brochure. Ook en vult kent u vaak de verscheidene patiënten MEDISCHE VRAGENLIJST in voor uw opname. waar alle noodzakelijke die zulk een operatie ondergingen. Indien u nog vragen hebt, kan u ze steeds vindt stellen. deze aan het ei MEDISCHE VRAGENLI 7 5. OPNAME De dag van de ingreep meldt u zich bij de opnamedienst van het ziekenhuis. Als u niet op het daghospitaal wordt opgenomen, wordt dat expliciet vermeld. Op 5. de afdeling OPNAME

8 het type van liesbreuk te bepalen. Heel uitzonderlijk dient een bijkomend onderzoek te gebeuren. Na grondig de operatie en het verloop door te nemen, ontvangt u deze voorlichtingsmap en een onthaalbrochure van het ziekenhuis. Uw chirurg kan met u naar een geschikte operatiedatum zoeken als alles duidelijk is. Hij zal uw huisarts een bericht sturen met de bevindingen van de raadpleging en de operatiedatum. 3. HUISARTS Vaak zijn er vooronderzoeken of preoperatieve onderzoeken nodig vooraleer u de ingreep kan ondergaan. U kan deze bij de huisarts laten uitvoeren. U maakt best een afspraak minstens 4 dagen maar bij voorkeur een week voor de ingreep. Uw huisarts heeft ook informatie omtrent liesbreukoperaties en kent vaak verscheidene patiënten die zulk een operatie ondergingen. Indien u nog vragen hebt, kan u ze steeds stellen. 4. VOORBEREIDING OPNAME 4. VOORBEREIDING OPNAME U neemt best uitgebreid de tijd om de voorlichtingsmap door te Om niets te vergeten, vindt u achteraan in deze patiëntenbrochure nemen en de voorbereidingen te treffen zoals het verwittigen een van CHECKLIST de verzekering waar en werkgever, alle noodzakelijke vervoer, medicatie, voorbereidingen etc. Om opgesomd niets te vergeten staan. Daarnaast werd voor heeft u een u CHECKLIST van uw chirurg samengesteld ook de waar alle noodzakelijke voorbereidingen gerangschikt staan. U algemene vindt deze PATIENTENMAP aan het eind van de ons brochure. ziekenhuis Ook ontvangen. vult u de Hierin MEDISCHE vindt u algemene VRAGENLIJST richtlijnen in voor in uw verband opname. met uw opname en het nuchter zijn voor de ingreep. In deze map zit er ook een uitgebreide 5. OPNAME medische vragenlijst die u dient in te vullen en een informed consent De dag van de ingreep meldt u zich bij de opnamedienst van het ziekenhuis. Als u (getekende niet op het toestemming daghospitaal voor wordt de opgenomen, verdoving en wordt de ingreep). dat expliciet U dient vermeld. deze Op ingevulde afdeling patiëntenmap geeft de verpleging mee te nemen de eerste bij uitleg uw opname. en treft de voorbereidingen voor de ingreep. 5. OPNAME 8 De dag van de ingreep meldt u zich bij de opnamedienst van het ziekenhuis. Als u niet op het daghospitaal wordt opgenomen, wordt dat expliciet vermeld. Op de afdeling geeft de verpleging de eerste uitleg en treft de voorbereidingen voor de ingreep INGREEP Afhankelijk van het programma zal u in de loop van de ochtend in een operatiehemd naar het operatiekwartier worden gebracht. De ingreep neemt ongeveer een half uurtje in beslag. Soms duurt het langer, zeker wanneer er aan beide kanten een breuk hersteld wordt. Na een verblijf op de ontwaakruimte gaat u terug naar de afdeling. 6. INGREEP Afhanke ochtend worden g in besla beide ka ontwaak 7. ONTSLAG Wanneer u goed en wel wakker b verpleging geeft nog een overzicht ontslag. De wonden worden nog e bezoek is geweest, zal hij groen lich 8. HUISARTS De eerste controle gebeurt bij de hu

9 NET-WERK VOOR LIESBREUKEN 6. INGREEP Afhankelijk van het programma zal u in de loop van de ochtend in een operatiehemd naar het operatiekwartier worden gebracht. De ingreep neemt ongeveer een half uurtje 7. ONTSLAG in beslag. Soms duurt het langer, zeker wanneer er aan beide kanten een breuk hersteld wordt. Na een verblijf op de ontwaakruimte gaat u terug naar de afdeling. Wanneer u goed en wel wakker bent, kan u rondstappen en mag u wat drinken. De verpleging geeft nog een overzicht wat wel en niet mag en waar u op moet letten bij ontslag. 7. ONTSLAG De wonden worden nog een laatste maal verzorgd. Wanneer uw chirurg op bezoek Wanneer is geweest, u goed zal en hij wel groen wakker licht bent, geven kan voor u ontslag. rondstappen en mag u wat drinken. De verpleging geeft nog een overzicht wat wel en niet mag en waar u op moet letten bij ontslag. De wonden worden nog een laatste maal verzorgd. Wanneer uw chirurg op bezoek is geweest, zal hij groen licht geven voor ontslag. 8. HUISARTS De eerste 8. HUISARTS controle gebeurt bij de huisarts na een tiental dagen. U belt de huisarts De eerste best reeds controle de dag gebeurt na de bij ingreep de huisarts zodat na een ook tiental hij/zij een dagen. oogje U belt in het de huisarts best reeds de dag na de ingreep zodat ook hij/zij een zeil kan oogje houden. in het Maak zeil kan vast houden. een afspraak Maak voor vast de een wondcontrole. afspraak voor de wondcontrole. 9. CHIRURG 9. CHIRURG Een Een viertal viertal weken weken na na de de ingreep wordt u verwacht bij bij de de chirurg chirurg voor voor controle. Hij neemt alles nog eens grondig door en kijkt of er geen verwikkelingen zijn. Omdat hij ook het controle. resultaat Hij neemt op langere alles termijn nog eens wil controleren, grondig door zal en hij kijkt via uw of er huisarts geen verwikkelingen ook na verloop van zijn. enkele Omdat jaren hij ook informatie het resultaat inwinnen op langere over uw termijn toestand. wil Mogelijks controleren, wordt zal u hij hiervoor via uw ook rechtstreeks gecontacteerd. huisarts ook na verloop van enkele jaren informatie inwinnen over uw toestand. Mogelijks Zo hebt u wordt al een u eerste hiervoor overzicht ook rechtstreeks van wat er gaat gecontacteerd. gebeuren. Verder in de brochure wordt alles nog eens in detail doorgenomen. Zo hebt u al een eerste overzicht van wat er gaat gebeuren. Verder in de brochure wordt alles nog eens in detail doorgenomen. 9

10 ACHTERGRONDINFORMATIE Wat is een liesbreuk? Een liesbreuk is een uitstulping van het buikvlies ter hoogte van de lies. Dit is zichtbaar als een zwelling in één of beide liezen. De uitstulping ontstaat doordat er een Wat zwakke is een liesbreuk? plek of opening zit in de buikwand binnenin de buik. De zwakke plek wordt Een de liesbreuk breukpoort is een genoemd. uitstulping van Het het buikvlies buikvlies zakt ter als hoogte het van ware de door lies. die Dit is breukpoort zichtbaar als heen. Het zwelling uitgestulpte in één of gedeelte beide liezen. heet De de uitstulping breukzak. ontstaat Soms zakt doordat ook er een een gedeelte zwakke plek van of opening zit in de buikwand binnenin de buik. De zwakke plek wordt de breukpoort genoemd. de buikinhoud (darmen) uit. De medische term voor liesbreuk is hernia inguinalis. Zit Het buikvlies zakt als het ware door die breukpoort heen. Het uitgestulpte gedeelte heet de een breukzak. uitstulping Soms net zakt onder ook de een lies, gedeelte in het van kanaal de buikinhoud waar ook (darmen) de bloedvaten uit. De medische doorlopen, term voor liesbreuk is hernia inguinalis. Zit een uitstulping net onder de lies, in het kanaal waar dan noemt men dit een dijbreuk of hernia femoralis. ook de bloedvaten doorlopen, dan noemt men dit een dijbreuk of hernia femoralis. 10 Oorzaken en klachten Oorzaken en klachten Een zwakke plek in de buikwand is soms aangeboren maar kan ook later ontstaan doordat de buikwand uitrekt. Dit kan gebeuren als u vaak zwaar moet tillen, door hard persen, veel moet hoesten of omdat u zwaarder bent geworden. Bij een man komt een liesbreuk vaker Een voor zwakke omdat de plek zaadstreng in de buikwand reeds via is een soms kleine aangeboren opening doorheen maar kan de buikwand ook later loopt. ontstaan doordat Een liesbreuk de buikwand kan uiteenlopende uitrekt. Dit klachten kan gebeuren geven. Vaak als u is vaak er een zwaar pijnlijk moet en soms tillen, branderig door gevoel in de lies. Sommige mensen hebben last van misselijkheid. Maar het kan ook zijn dat hard u er persen, helemaal veel geen moet last van hoesten hebt. of omdat u zwaarder bent geworden. Bij een man komt een liesbreuk vaker voor omdat de zaadstreng reeds via een kleine opening Hoe wordt een liesbreuk vastgesteld? doorheen de buikwand loopt. Een Om liesbreuk een liesbreuk kan uiteenlopende vast stellen is klachten over het geven. algemeen Vaak geen is ingewikkeld er een pijnlijk onderzoek en soms nodig. De arts kan terwijl u staat de breuk meestal gemakkelijk voelen. Bij twijfel kan een echografie branderig of een CT-scan gevoel uitsluiting in de lies. geven. Sommige mensen hebben last van misselijkheid. Maar het kan ook zijn dat u er helemaal geen last van hebt. Waarom moet een liesbreuk behandeld worden? Een liesbreuk verdwijnt nooit vanzelf en kan groter worden. Bij verhoging van de druk in de buik zoals bij staan, persen of

11 NET-WERK VOOR LIESBREUKEN Oorzaken en klachten Een zwakke plek in de buikwand is soms aangeboren maar kan ook later ontstaan doordat de buikwand uitrekt. Dit kan gebeuren als u vaak zwaar moet tillen, door hard persen, veel moet Hoe hoesten wordt of omdat een u zwaarder liesbreuk bent geworden. vastgesteld? Bij een man komt een liesbreuk vaker voor omdat de zaadstreng reeds via een kleine opening doorheen de buikwand loopt. Een liesbreuk kan uiteenlopende klachten geven. Vaak is er een pijnlijk en soms branderig Om een liesbreuk vast te stellen is over het algemeen geen ingewikkeld onderzoek gevoel in de lies. Sommige mensen hebben last van misselijkheid. Maar het kan ook zijn dat u nodig. er helemaal De arts geen kan last terwijl van hebt. u staat de breuk meestal gemakkelijk voelen. Bij twijfel kan een echografie of een CT-scan uitsluiting geven. Hoe wordt een liesbreuk vastgesteld? Waarom moet een liesbreuk behandeld worden? Om een liesbreuk vast te stellen is over het algemeen geen ingewikkeld onderzoek nodig. De arts kan terwijl u staat de breuk meestal gemakkelijk voelen. Bij twijfel kan een echografie of een CT-scan uitsluiting geven. Een liesbreuk verdwijnt nooit vanzelf en kan groter Waarom moet een liesbreuk behandeld worden? worden. Bij verhoging van de druk in de buik zoals bij Een staan, liesbreuk persen verdwijnt of hoesten, nooit kan vanzelf er namelijk en kan meer groter buikinhoud worden. Bij verhoging van de druk in de buik zoals bij staan, persen of hoesten, door de kan verzwakte namelijk plek meer of opening buikinhoud stulpen. door de In een verzwakte enkel plek geval of raakt opening de stulpen. darm bekneld In een in enkel de breukzak. geval raakt Dit de is darm erg bekneld in de breukzak. Dit is erg pijnlijk en bovendien kan de darm pijnlijk beschadigd en bovendien worden kan waardoor de darm een beschadigd buikvliesontsteking worden optreedt. waardoor Er een is dan buikvliesontsteking een spoedoperatie optreedt. nodig. Daarom Er is dan is een het raadzaam om een liesbreuk operatief te laten behandelen. Vroeger spoed operatie kregen nodig. mensen Daarom met een is het liesbreuk raadzaam ook wel om een breukband liesbreuk operatief voorgeschreven; te laten dit behandelen. is een soort brede riem of een Vroeger kregen mensen met een liesbreuk ook wel een breukband voorgeschreven; dit is een soort 8 brede riem of een broekje dat drukt op de plek van de breuk. Zo n breukband is meestal niet effectief en wordt enkel nog maar voorgeschreven bij minimale klachten gecombineerd met een belangrijk operatief risico. 11

12 Welke methodes van liesbreukoperaties zijn er? En met welke verdoving? Chirurgen gebruiken verschillende technieken om breuken te herstellen. Vroeger werden enkel hechtingen gebruikt om de breuk te herstellen en de buikwand te verstevigen. Voorbeelden van dit soort operaties zijn de Shouldice, Mc Vay, Bassini. kt op de plek van de breuk. Zo n breukband is meestal niet effectief en g maar voorgeschreven Het herstel is bij vaak minimale pijnlijker klachten omdat gecombineerd de weefsels met bij een elkaar getrokken worden. tief risico. Bovendien is het risico op een nieuwe breuk vaak groter. Deze technieken worden es van liesbreukoperaties nog zelden gebruikt. zijn er? En met welke verdoving? ebruiken verschillende breuken te herstellen. en enkel hechtingen breuk te herstellen en de erstevigen. Voorbeelden eraties zijn de Shouldice, ini. Het herstel is vaak t de weefsels bij elkaar den. Bovendien is het ieuwe breuk vaak groter. en worden nog zelden Spierlaag Zaadstreng wordt een liesbreuk bij voorkeur hersteld met een tension free repair of der spanning. Tegenwoordig Daartoe wordt wordt een MESH een liesbreuk of netje gebruikt. bij voorkeur Dit netje hersteld bestaat met een tension free teriaal. Het wordt doorgaans zeer goed door het lichaam verdragen en is tuurlijk verschillende repair of netjes een herstel en materialen zonder al spanning. naargelang Daartoe de operatietechniek. wordt een MESH of netje gebruikt. elt u er graag Dit meer netje over. bestaat uit kunststofmateriaal. Het wordt doorgaans zeer goed door het en verschillende lichaam operatietechnieken verdragen en is veilig. kunnen Er we zijn in natuurlijk essentie onderverdelen verschillende netjes en materialen al ren: een klassieke naargelang open de operatietechniek. techniek en een Uw laparoscopische chirurg vertelt techniek u er graag of meer over. e onderscheid De in meer het plaatsen dan tien van het verschillende netje voor of operatietechnieken achter de spierlaag. kunnen In we in essentie medische voorgeschiedenis en uw persoonlijke voorkeur zal uw chirurg een keuze onderverdelen maken. In principe in twee kan manieren: een liesbreukoperatie een klassieke open altijd techniek goed op en een laparoscopische nd worden. techniek Enkel bij of kijkoperatie. een ingeklemde liesbreuk is een dringende ingreep open 12 methode. Hierbij wordt de operatie een snede op de plaats van de breuk. De het buikvlies wordt opgeheven en er wordt t kunststofnetje over de breuk geplaatst.

13 technieken om breuken te herstellen. Vroeger werden enkel hechtingen gebruikt om de breuk te herstellen en de buikwand te verstevigen. Voorbeelden van dit soort operaties zijn de Shouldice, Mc Vay, Bassini. Het herstel is vaak pijnlijker omdat de weefsels bij elkaar getrokken worden. Bovendien is het risico op een nieuwe breuk vaak groter. Deze technieken worden nog zelden gebruikt. NET-WERK VOOR LIESBREUKEN Spierlaag Tegenwoordig wordt een liesbreuk bij voorkeur hersteld met een tension free repair of een herstel zonder spanning. Daartoe wordt een MESH of netje gebruikt. Dit netje bestaat uit kunststofmateriaal. Het wordt doorgaans zeer goed door het lichaam verdragen en is veilig. Er zijn natuurlijk verschillende netjes en materialen al naargelang de operatietechniek. Uw chirurg vertelt u er graag meer over. De meer dan tien verschillende operatietechnieken kunnen we in essentie onderverdelen Verder maken in we twee onderscheid manieren: een klassieke in het plaatsen open techniek van en het een netje laparoscopische voor of achter techniek de of kijkoperatie. spierlaag. In functie van uw medische voorgeschiedenis en uw persoonlijke voorkeur Verder maken we onderscheid in het plaatsen van het netje voor of achter de spierlaag. In zal uw chirurg samen met u een keuze maken. In principe kan een liesbreukoperatie functie van uw medische voorgeschiedenis en uw persoonlijke voorkeur zal uw chirurg altijd goed op samen voorhand met u gepland een keuze worden. maken. In Enkel principe bij kan een een ingeklemde liesbreukoperatie liesbreuk altijd goed is een op voorhand gepland worden. Enkel bij een ingeklemde liesbreuk is een dringende ingreep dringende ingreep vereist. vereist. - De klassieke open methode. Hierbij wordt de operatie uitgevoerd via een snede op de plaats van de breuk. De uitstulping van het buikvlies wordt opgeheven en er wordt een lichtgewicht kunststofnetje over de breuk geplaatst. De verdoving bestaat uit een ruggenprik of volledige De klassieke open methode. Hierbij wordt de operatie uitgevoerd via een snede op de plaats van de breuk. De uitstulping van verdoving. het buikvlies wordt opgeheven en er wordt een lichtgewicht kunststofnetje over de breuk geplaatst. De verdoving bestaat uit een ruggenprik of volledige verdoving. Zaadstreng De laparoscopische - De laparoscopische methode (kijkoperatie). methode (kijkoperatie). Bij deze nieuwere methode Bij deze nieuwere worden drie methode kleine sneetjes worden aangebracht, drie waardoor via instrumenten en een camera kleine sneetjes aangesloten aangebracht, op een televisiescherm waardoor via de instrumenten operatie en een vanuit de camera binnenzijde aangesloten van de breuk wordt uitgevoerd. Door het inblazen van op een televisiescherm koolstofdioxide de (CO2) operatie in de buikwand vanuit wordt de een kunstmatige gasbel gecreëerd waarin binnenzijde de van chirurg de kan breuk werken. wordt De uitstulping uitgevoerd. van het buikvlies wordt nu Door het inblazen van koolstofdioxide (CO2) opgeheven en de zwakke plaats in de in de buikwand buikwand wordt hersteld een kunstmatige met een stukje gasbel kunststof. gecreëerd waarin Bij deze de ingreep chirurg is kan een werken. volledige verdoving De steeds noodzakelijk. Voordeel van de laparoscopische methode is minder pijn, een sneller herstel en minimale littekens. uitstulping van het buikvlies wordt nu opgeheven en de zwakke plaats in de buikwand hersteld met een stukje kunststof. 9 Bij deze ingreep is een volledige verdoving steeds noodzakelijk. Voordeel van de laparoscopische methode is minder pijn, een sneller herstel en minimale littekens. 13

14 worden drie kleine sneetjes aangebracht, waardoor via instrumenten en een camera aangesloten op een televisiescherm de operatie vanuit de binnenzijde van de breuk wordt uitgevoerd. Door het inblazen van koolstofdioxide (CO2) in de buikwand wordt een kunstmatige gasbel gecreëerd waarin de chirurg kan werken. De uitstulping van het buikvlies wordt nu opgeheven en de zwakke plaats in de buikwand hersteld met een stukje kunststof. Bij deze ingreep is een volledige verdoving steeds noodzakelijk. Voordeel van de laparoscopische methode is minder pijn, een sneller herstel en minimale littekens. Hoe lang blijft u opgenomen? Hoe lang blijft u opgenomen? Meestal is er bij een liesbreukoperatie sprake van een dagopname. Dat wil zeggen dat u 's ochtends of s middags wordt geopereerd en in principe dezelfde dag ook weer naar huis mag. Meestal Het is kan er echter bij een uitzonderlijk liesbreukoperatie voorkomen sprake dat van u aan een het dagopname. eind van de Dat dag wil nog zeggen niet fit genoeg dat u s bent ochtends om naar of huis s middags te gaan. wordt In dat geopereerd geval blijft u en een in nachtje principe het dezelfde ziekenhuis. dag ook Ook indien u een belangrijke medisch voorgeschiedenis heeft en/of weinig opvang thuis kan een korte weer ziekenhuisopname naar mag. Het van kan enkele echter dagen uitzonderlijk voorkeur voorkomen wegdragen. dat u aan het eind van de dag nog niet fit genoeg bent om naar huis te gaan. In dat geval blijft u een nachtje in het ziekenhuis. Ook indien u een belangrijke medische voorgeschiedenis heeft en/of weinig opvang thuis kan een korte ziekenhuisopname van enkele dagen de voorkeur wegdragen

15 NET-WERK VOOR LIESBREUKEN Hoe gebeurt een liesbreukherstel in het Heilig Hartziekenhuis Mol? Het chirurgisch team team heeft heeft meer meer dan dan tien tien jaar jaar ervaring ervaring met de met laparoscopie de laparoscopie of kijkoperatie. of kijkoperatie. Het is Het dan is dan ook ook niet verwonderlijk dat de voorkeur wordt gegeven aan de laparoscopische niet verwonderlijk techniek dat de voorkeur omdat deze wordt gepaard gegeven gaat aan met kleinere de laparoscopische wondjes en een techniek sneller omdat herstel deze dan gepaard de open techniek. gaat met kleinere wondjes en een sneller herstel dan de open techniek. Uiteraard worden ook andere meer klassieke behandelingen toegepast wanneer er geen algemene narcose mogelijk is of wanneer u een lokale of locoregionale (ruggenprik) anesthesie Uiteraard worden verkiest. ook andere meer klassieke behandelingen toegepast wanneer Welke er geen ongemakken algemene en narcose verwikkelingen mogelijk kunnen is of wanneer voorkomen u een na lokale een liesbreukoperatie? of locoregionale (ruggenprik) anesthesie verkiest. Sommige mannen hebben onmiddellijk na de ingreep problemen om te plassen. Meestal lost dit zich spontaan op, maar soms is het nodig om éénmalig een blaassonde in te brengen om de urine te laten aflopen. Na een liesbreukherstel is de pijn meestal goed te verdragen en goed controleerbaar met eenvoudige pijnstillers. De nodige voorschriften zullen u reeds voor de ingreep verstrekt worden door uw huisarts zodat u alles in huis hebt wanneer u terug thuis komt. Dikwijls kan men na een liesbreukoperatie nog gedurende enkele weken een zwelling voelen ter hoogte van de vroegere breuk. Het gaat hierbij om een seroom, dwz een opeenstapeling van wondvocht daar waar de vroegere breukzak zat. Deze ophoping in de lies kan zich onmiddellijk na de operatie voordoen. Meestal verdwijnt deze spontaan na enkele weken en slechts in zeer zeldzame gevallen dient deze aangeprikt te worden om het vocht te verwijderen. Om de kans op dergelijke zwelling en de hinder ervan zo klein mogelijk te houden is het raadzaam na de ingreep gedurende enkele dagen een goed aansluitende en ondersteunende slip te dragen. Een geringe bloeduitstorting is normaal en kan u na enkele dagen herkennen in de vorm van een blauwe verkleuring in het wondgebied, die kan uitzakken naar de basis van de penis en de balzak bij de man en naar de grote schaamlip bij de vrouw. Dat is niet verontrustend en verdwijnt na enkele weken. Wanneer zich echter een grotere hoeveelheid bloed ophoopt in de ruimte waar vroeger de breukzak zat, voelt men een pijnlijke harde zwelling die de plaats van de breuk inneemt. Men spreekt dan over een hematoom (grotere bloeduitstorting) wat zelden voorkomt en vrijwel enkel wanneer er sprake is van bloedverdunnende medicatie. Ook hiervoor is meestal enkel een afwachtende houding vereist. Omdat in het operatiegebied enkele zenuwen lopen - bij de man ook nog de zaadstreng - is een beschadiging van deze structuren niet ondenkbaar. Deze complicaties treden gelukkig zelden op. De consequentie van schade aan een zenuw kan gevoelloosheid of soms juist een blijvende pijnklacht rond het 15

16 Welke ongemakken en verwikkelingen kunnen voorkomen na een liesbreukoperatie? Sommige mannen hebben onmiddellijk na de ingreep problemen om te plassen. Meestal lost dit zich spontaan op, maar soms is het nodig om éénmalig een blaassonde in te brengen om de urine te laten aflopen. Na een liesbreukherstel is de pijn meestal goed te verdragen en goed controleerbaar met eenvoudige pijnstillers. De nodige voorschriften zullen u reeds voor de ingreep verstrekt worden door uw huisarts zodat u alles in huis hebt wanneer u terug thuis komt. Dikwijls kan men na een liesbreukoperatie nog gedurende enkele weken een zwelling voelen ter hoogte van de vroegere breuk. Het gaat hierbij om een seroom, dwz een opeenstapeling van wondvocht daar waar de vroegere breukzak zat. Deze ophoping in de lies kan zich onmiddellijk na de operatie voordoen. Meestal verdwijnt deze spontaan na enkele weken en slechts in zeer zeldzame gevallen dient deze aangeprikt te worden om het vocht te verwijderen. Om de kans op dergelijke zwelling en de hinder ervan zo klein mogelijk te houden is het raadzaam na de ingreep gedurende enkele dagen een goed aansluitende en ondersteunende slip te dragen. Een geringe bloeduitstorting is normaal en kan u na enkele dagen herkennen in de vorm van een blauwe verkleuring in het wondgebied, die kan uitzakken naar de basis van de penis en de balzak bij de man en naar de grote schaamlip bij de vrouw. Dat is niet verontrustend en verdwijnt na enkele weken. Wanneer zich echter een grotere hoeveelheid bloed ophoopt in de ruimte waar vroeger de breukzak zat, voelt men een pijnlijke harde zwelling die de plaats van de breuk inneemt. Men spreekt dan over een hematoom (grotere bloeduitstorting) wat zelden voorkomt en vrijwel enkel wanneer er sprake is van bloedverdunnende medicatie. Ook hiervoor is meestal enkel een afwachtende houding vereist. 16

17 NET-WERK VOOR LIESBREUKEN Omdat in het operatiegebied enkele zenuwen lopen - bij de man ook nog de zaadstreng - is een beschadiging van deze structuren niet ondenkbaar. Deze complicaties treden gelukkig zelden op. De consequentie van schade aan een zenuw kan gevoelloosheid of soms juist een blijvende pijnklacht rond het operatiegebied zijn. De gevolgen van schade aan de zaadstreng zelf of een bloedvat daarvan kunnen het kleiner en gevoelloos worden van de zaadbal zijn. In uitzonderlijke gevallen kan bij de man een zaadstrengontsteking ontstaan. Dit voelt men als een pijnlijke harde streng in de lies op de plaats van de vroegere liesbreuk en ontstaat door irritatie van de zaadstreng ten gevolge van het netje dat er bovenop ligt. Ook kan een orchitis (een ontsteking of een oedeem aan de testikel) optreden. In beide gevallen is een anti-inflammatoire of ontstekingswerende behandeling met geneesmiddelen noodzakelijk. Het resultaat van de operatie kan goed lijken. Toch kan na verloop van tijd bij een klein aantal van de geopereerde patiënten op dezelfde plaats opnieuw een breuk ontstaan (een recidief breuk). Hoe zo n recidief breuk hersteld moet worden, zal door de behandelend chirurg nader besproken worden. Meestal zal er dan weer een operatie nodig zijn. Geen enkele ingreep is vrij van de kans op complicaties. Zo zijn er ook bij deze operatie de normale risico s op complicaties zoals trombose, longontsteking, urineweginfectie, nabloeding, wondinfectie, infectie van het ingebracht kunststofmateriaal, verwonding van een buikorgaan, 17

18 NET-WERK VOOR LIESBREUKEN IN DETAIL Voor de operatie Eerste raadpleging bij de huisarts Voor de operatie Wanneer uw huisarts een liesbreuk bij u vaststelt, zal hij/zij u waarschijnlijk een Eerste raadpleging bij de huisarts operatie adviseren en u verwijzen naar een chirurg. Via het afsprakensecretariaat Wanneer van het H. uw Hartziekenhuis huisarts een liesbreuk Mol (014/ ) bij u vaststelt, kan zal u hij/zij zelf u of waarschijnlijk eventueel uw een huisarts operatie een adviseren en u verwijzen naar een chirurg. Via het afsprakensecretariaat van het Heilig Hart afspraak Ziekenhuis regelen Mol bij (014/ ) één van de chirurgen. kan u zelf In of principe eventueel kan uw u huisarts hiervoor een altijd afspraak terecht regelen binnen bij een één tijdspanne van de chirurgen. van tien werkdagen. In principe kan u hiervoor altijd terecht binnen een tijdspanne van tien werkdagen. Als u medicatie neemt, schrijft u u of of uw uw huisarts deze deze best best duidelijk op met de naam van het product en de dosis. Als u bloedverdunners duidelijk op met de neemt naam (vb van Marcoumar, het product Sintrom, en de dosis. Ticlid, Als Plavix, u bloedverdunners Asaflow, Aspirine, neemt enz) (vb dan Marcoumar, moet deze medicatie Sintrom, tijdig Ticlid, gestopt worden. Voor de meeste bloedverdunners is 7 dagen voldoende. Plavix, Asaflow, Soms Aspirine, moeten enz) tijdelijk dan moet anti-trombosespuitjes deze medicatie tijdig toegediend gestopt worden. Soms Vraag moeten raad aan tijdelijk uw huisarts anti-trombosespuitjes of chirurg. toegediend worden. Vraag raad aan uw huisarts of chirurg. Raadpleging bij de chirurg Raadpleging bij de chirurg Na een kort gesprek en onderzoek zal de chirurg in overleg met u de voor u meest geschikte behandeling kiezen en plannen. U krijgt uitgebreide Na informatie een kort gesprek hieromtrent. en onderzoek zal de chirurg in overleg met u de voor u meest geschikte behandeling kiezen en plannen. U krijgt uitgebreide informatie hieromtrent. De chirurg bezorgt u naast deze voorlichtingsmap een opnamebrochure van het ziekenhuis en uw opnameformulier, waarmee u zich op de dag van de ingreep kan inschrijven aan de opnamedienst. De chirurg bezorgt u naast deze voorlichtingsmap een opnamebrochure van het ziekenhuis en uw opnameformulier, waarmee u zich op de dag van de ingreep kan inschrijven aan de opnamedienst. 18

19 NET-WERK VOOR LIESBREUKEN Tweede raadpleging bij de huisarts Tweede raadpleging bij de huisarts In functie van uw leeftijd en m Tweede raadpleging bij de huisarts In functie van uw leeftijd en medische voorgeschiedenis preoperatieve dienen de nodige onderzoeken te In functie van uw leeftijd en medische voorgeschiedenis dienen de nodige Daartoe moet u een minstens 4 preoperatieve In functie onderzoeken van uw te leeftijd gebeuren. te gebeuren. en medische U krijgt U krijgt hiervoor voorgeschiedenis hiervoor een aanvraag een dienen aanvraag mee. de nodige mee. Daartoe moet preoperatieve u een minstens onderzoeken 4 dagen Daartoe te maar moet gebeuren. bij voorkeur u minstens U krijgt een 4 hiervoor week dagen maar een voor aanvraag de bij voorkeur mee. Daartoe moet u een minstens 4 ingreep dagen maar uw huisarts bij voorkeur contacteren. een week voor de een week (Wanneer voor de ingreep de ingreep liesbreuk uw uw veel huisarts last geeft contacteren. en uw chirurg beslist de ingreep kort (Wanneer de liesbreuk (Wanneer veel de last liesbreuk geeft en veel uw last chirurg geeft volgend op en uw de chirurg raadpleging beslist te de laten ingreep kort beslist de doorgaan, ingreep volgend kort moeten volgend op de de preoperatieve raadpleging de raadpleging te laten onderzoeken uitzonderlijk soms in het laten doorgaan, moeten doorgaan, de preoperatieve moeten de onderzoeken preoperatieve ziekenhuis onderzoeken uitgevoerd worden.) uitzonderlijk soms in het uitzonderlijk ziekenhuis De nodige soms uitgevoerd pijnmedicatie in het wordt u ziekenhuis uitgevoerd deze beschikbaar worden.) is bij uw thuisko De nodige pijnmedicatie wordt worden.) u reeds voorgeschreven zodat deze beschikbaar De nodige is bij pijnmedicatie uw thuiskomst. wordt u reeds voorgeschreven zodat De nodige pijnmedicatie wordt u reeds voorgeschreven zodat deze deze beschikbaar is bij uw thuiskomst. beschikbaar is bij uw thuiskomst. Waar nog aan te denken voor de ingre Waar nog aan te denken voor de ingreep? Tweede raadpleging bij de huisarts Waar nog aan te denken voor de ingreep? Wanneer u een hospitalisatieverz Waar Wanneer nog u aan een te hospitalisatieverzekering denken voor de ingreep? hebt, vraagt u best formulieren tijdig de aan bij uw verzekerings Wanneer u een hospitalisatieverzekering hebt, vraagt u best tijdig de nodige Vul datgene dat u zelf moet invullen formulieren nodige Wanneer aan formulieren bij uw u een verzekeringsinstelling aan hospitalisatieverzekering bij uw verzekeringsinstelling om uw ziekenhuisverblijf hebt, vraagt om uw u best ziekenhuisverblijf aan te geven. aan formaliteiten. tijdig de nodige Vul datgene te geven. formulieren dat u zelf Vul datgene aan moet bij invullen uw dat verzekeringsinstelling reeds in, dan zorgt u zelf moet invullen om uw reeds uw chirurg in, ziekenhuisverblijf voor de overige dan zorgt uw chirurg aan te geven. voor formaliteiten. Vul datgene dat u zelf moet invullen reeds in, dan zorgt de overige formaliteiten. uw chirurg Uw werkgever voor de overige moet tijdig een verv formaliteiten. o Uw werkgever Uw werkgever moet moet tijdig tijdig een een vervanger vervanger voor voor u zoeken. u zoeken. Contacteer Contacteer uw werkgever h Uw werkgever moet tijdig over een de vervanger naderende voor werkonbekwaamheid. u zoeken. Contacteer In uw het werkgever uw werkgever over de naderende werkonbekwaamheid. In het m hoofdstukje over terug de naderende thuis leest werkonbekwaamheid. u wat u wel en niet In het i hoofdstukje terug thuis leest mag u wat doen u hoofdstukje wel na de en niet ingreep. terug mag thuis Zo doen kan leest na u makkelijk u wat u wel en niet g inschatten hoelang u buiten strijd bent. De de ingreep. Zo kan u makkelijk gemiddelde inschatten mag werkonbekwaamheid hoelang doen na u de buiten ingreep. strijd Zo kan u makkelijk m inschatten hoelang u buiten is 3 strijd weken bent. De d bent. De gemiddelde werkonbekwaamheid maar kantoorwerk gemiddelde is behoeft 3 werkonbekwaamheid weken soms maar maar enkele is 3 weken t dagen tot een kleine week werkonbekwaamheid kantoorwerk behoeft soms terwijl maar enkele maar zware dagen kantoorwerk fysieke tot arbeid een behoeft soms kleine soms maar enkele w dagen tot een kleine week werkonbekwaamheid pas na 5 week werkonbekwaamheid terwijl weken zware kan terwijl worden fysieke zware hervat. arbeid fysieke soms pas na 5 weken kan arbeid Als de soms datum pas van de na ingreep 5 geke worden hervat. weken kan worden hervat. het ziekenhuis voert en ook terug k Als de datum van de ingreep gekend is, kan u een begeleider zoeken die u naar ingreep zelf een voertuig te bestu het ziekenhuis Als de Als datum de voert datum van en van ook de de terug ingreep ingreep komt gekend ophalen. gekend is, is, Het kan kan is u niet u een een aangewezen begeleider begeleider om zoeken na de die u eerste zoeken 24 uur die na u de naar ingreep dient ingreep naar zelf het een ziekenhuis voertuig voert te voert besturen en en ook ook terug of een terug komt lange komt ophalen. weg ophalen. te Het voet is niet Het af te is leggen. niet aangewezen De immers aangewezen helpen om met na kleinigheden m eerste 24 ingreep uur na zelf de ingreep een voertuig dient u te in besturen huis vergezeld of een te lange zijn. weg Deze te persoon voet af kan te leggen. u De immers om helpen na de met ingreep kleinigheden zelf een maar voertuig kan ook te een besturen beetje of toezicht een lange houden. weg te voet af te eerste 24 uur na ingreep dient u in huis vergezeld te zijn. Sieraden Deze persoon en andere kan waardevolle u vo immers helpen met kleinigheden maar kan ook een beetje toezicht houden. 19 Sieraden en andere waardevolle voorwerpen laat u best thuis. Door middel van de CHECKLIST (a Sieraden en andere waardevolle voorwerpen laat u best thuis. weet u of u niets over het hoofd gez Door middel van de CHECKLIST (achteraan in deze brochure) VRAGENLIJST dient u in te vullen

20 Uw werkgever moet tijdig een vervanger voor u zoeken. Contacteer uw werkgever over de naderende werkonbekwaamheid. In het hoofdstukje terug thuis leest u wat u wel en niet mag doen na de ingreep. Zo kan u makkelijk inschatten hoelang u buiten strijd bent. De gemiddelde werkonbekwaamheid is 3 weken maar kantoorwerk behoeft soms maar enkele dagen tot een kleine week werkonbekwaamheid terwijl zware fysieke arbeid soms pas na 5 weken kan worden hervat. Als de datum van de ingreep gekend is, kan u een begeleider zoeken die u naar het ziekenhuis voert en ook terug komt ophalen. Het is niet aangewezen om na de ingreep zelf een voertuig te besturen of een lange weg te voet af te leggen. De leggen. eerste De eerste 24 uur 24 na de uur ingreep na de ingreep dient u in dient huis vergezeld u in huis te vergezeld zijn. Deze te persoon zijn. Deze kan u De dag van persoon immers de ingreep kan helpen u immers met helpen kleinigheden met kleinigheden maar kan ook maar een beetje kan ook toezicht een beetje houden. toezicht houden. Sieraden en andere waardevolle voorwerpen laat u best thuis. Het is best de ochtend zelf of de avond voor de ingreep een douche of een bad te Sieraden nemen. Dit en vermindert andere waardevolle het infectierisico. voorwerpen laat u best thuis. Door middel van de CHECKLIST (achteraan in deze brochure) Door weet middel u of u van niets de over CHECKLIST het hoofd gezien (achteraan heeft. Ook in de deze MEDISCHE brochure) weet U moet VRAGENLIJST u of NUCHTER u niets over zijn dient het bij u opname; in hoofd te vullen gezien vanaf en mee middernacht heeft. te nemen Ook heeft de bij MEDISCHE uw u niets meer gegeten. Eventueel opname. kan u tot twee uur voor de opname nog heldere dranken nuttigen zoals VRAGENLIJST water, thee of appelsap. dient u in Geen te vullen melk, en geen mee koffie, te nemen geen bij bruisende uw opname. dranken en geen sinaasappelsap! Als u belangrijke medicatie gewoonlijk s morgens neemt, mag u dat diezelfde ochtend thuis ook doen met een klein beetje water. Zeg dit tegen de De verpleegkundige dag van de als ingreep u opgenomen wordt. Het is best de ochtend zelf of de avond voor de ingreep een douche of een bad te U meldt zich aan bij de opnamedienst, waar men u zal verwachten. Daar worden de nemen. administratieve Dit vermindert formaliteiten het infectierisico. vervuld Op het daghospitaal maakt u mogelijk kennis met enkele lotgenoten die op dezelfde dag dezelfde ingreep zullen ondergaan. U krijgt bij opname een overzicht U moet NUCHTER zijn bij opname; vanaf middernacht heeft u niets meer gegeten. van wat u die dag allemaal mag verwachten en krijgt te horen hoe laat u die dag zal Eventueel geopereerd kan worden. u tot twee uur voor de opname nog heldere dranken nuttigen zoals water, thee of appelsap. Geen melk, geen koffie, geen bruisende dranken en geen sinaasappelsap! Als u belangrijke medicatie gewoonlijk s morgens neemt, mag u

21 De chirurg komt langs en controleert of u vlot uit bed kan, of u kan drinken en of de pijn onder controle is. Hij beslist samen met u of u klaar bent om naar huis te gaan. Dat mag u NET-WERK VOOR LIESBREUKEN dat diezelfde ochtend thuis ook doen met een klein beetje water. Zeg dit tegen de verpleegkundige als u opgenomen wordt. U meldt zich aan bij de opnamedienst, waar men u zal verwachten. Daar worden de administratieve formaliteiten vervuld. Op het daghospitaal maakt u mogelijk kennis met enkele lotgenoten die op dezelfde dag dezelfde ingreep zullen ondergaan. U krijgt bij opname een overzicht van wat u die dag allemaal mag verwachten en krijgt te horen hoe laat u die dag zal geopereerd worden. Eenmaal op uw kamer zal de verpleegkundige samen met u enkele voorbereidingen treffen: u moet zich uitkleden, krijgt een operatiehemdje en een identificatiebandje rond de pols, de te opereren streek wordt geschoren, zo nodig krijgt u een spuitje tegen trombose. Indien u een kunstgebit, bril, contactlenzen of sieraden draagt, dient u deze te verwijderen. Vlak voor de ingreep zal u gevraagd worden de blaas volledig te ledigen. Wanneer het uw beurt is, wordt u in uw bed naar het operatiekwartier gebracht. Eenmaal op u de verpleegku voorbereiding u moet zich ui een identificati streek wordt g nodig krijgt u tegen trombose Indien u een sieraden draa deze te verw gevraagd word Wanneer het wordt u in uw operatiekwartie met u een operatie de pols, de bril, contac voor de ing volledig te De ingreep (bij een kijkoperatie) verloopt onder algemene verdoving. Er infuus geplaatst (in uw arm) en de anesthesist spuit hierlangs een verdo De ingreep (bij een kijkoperatie) verloopt onder in. Vanaf algemene dan is uw werk verdoving. afgelopen en neemt Er de wordt chirurg het van u over. Bij de klassieke open methode kan u ook een verdoving via ruggenprik een infuus geplaatst (in uw arm) en de anesthesist spuit hierlangs een verdovend Na de operatie blijft u gedurende een korte tijd op de recovery, een kam middel in. Vanaf dan is uw werk afgelopen en operatiezaal neemt de waar chirurg u onder toezicht het van herstelt u over. van de verdoving. Hier krijgt indien nodig ook de eerste pijnstilling. Eenmaal u goed wakker bent en meer hebt, wordt u terug naar uw kamer gebracht. Daar zal de verpleegk Bij de klassieke open methode kan u ook een verdoving via ruggenprik krijgen. regelmatig komen bezoeken om te zien of alles naar wens verloopt. Na de operatie blijft u gedurende een korte tijd op de recovery, een kamer in de In de loop van de namiddag wordt u een eerste keer door de verpleegster uit bed de zetel gezet en mag u wat water operatiezaal waar u onder toezicht herstelt van de verdoving. Hier krijgt u meestal drinken. Wanneer u zich daar goed genoeg voor voelt, zal zij u later ook wat laten stappen. Dit is het belangrijkste moment indien nodig ook de eerste pijnstilling. Eenmaal van de dag u voor goed u want wakker een snelle bent en goede en mobilisatie geen zorgt voor een spoedig herstel. Als er zich geen problemen hebben 21 voorgedaan, zal u rond 16.00u even samen met andere liesbreukpatiënten gaan fietsen op de hometrainer

22 deze te verwijderen. Vlak voor de ingreep zal u gevraagd worden de blaas volledig te ledigen. Wanneer het uw beurt is, wordt u in uw bed naar het operatiekwartier gebracht. De ingreep (bij een kijkoperatie) verloopt onder algemene verdoving. Er wordt een infuus geplaatst (in uw arm) en de anesthesist spuit hierlangs een verdovend middel in. Vanaf dan is uw werk afgelopen en neemt de chirurg het van u over. Bij de klassieke open methode kan u ook een verdoving via ruggenprik krijgen. 22 Na de operatie blijft u gedurende een korte tijd op de recovery, een kamer in de pijn meer hebt, operatiezaal wordt u waar terug u onder naar uw toezicht kamer herstelt gebracht. van de Daar verdoving. zal de Hier verpleeg krijgt u meestal kundige u regelmatig indien komen nodig bezoeken ook de eerste om te pijnstilling. zien of alles Eenmaal naar u goed wens wakker verloopt. bent en geen pijn meer hebt, wordt u terug naar uw kamer gebracht. Daar zal de verpleegkundige u In de loop van regelmatig de namiddag komen bezoeken wordt u om een te eerste zien of keer alles naar door wens de verpleegster verloopt. uit bed in de zetel gezet en mag u wat water drinken. Wanneer u zich daar In de loop van de namiddag wordt u een eerste keer door de goed genoeg verpleegster voor voelt, uit zal bed zij in u de later zetel ook gezet wat laten mag stappen. u wat water Dit drinken. Wanneer u zich daar goed genoeg voor voelt, zal zij u is het belangrijkste later ook moment wat laten van stappen. de dag Dit voor is het u belangrijkste want een snelle moment en goede mobilisatie van de zorgt dag voor voor u want een spoedig een snelle herstel. en goede Als mobilisatie er zich geen zorgt voor een spoedig herstel. Als er zich geen problemen hebben problemen hebben voorgedaan, voorgedaan, zal u rond zal 16.00u u rond even 16.00u samen even met samen andere liesbreukpatiënten gaan fietsen op de hometrainer met andere liesbreukpatiënten gaan fietsen op de hometrainer. De chirurg komt De chirurg langs komt en langs controleert en controleert of u of vlot u vlot uit uit bed kan, of u u kan drinken en of de pijn onder controle is. Hij beslist samen kan drinken met en u of of de u klaar pijn bent onder om controle naar huis is. te gaan. Hij beslist Dat mag samen u met verwachten tussen 17u en 18u maar kan uitzonderlijk ook op u of u klaar bent om naar huis te gaan. Dat mag u verwachten een vroeger of later uur zijn. tussen 17u en 18u maar kan uitzonderlijk ook op een vroeger of Alle formulieren van de verzekering of voor werkonbekwaamheid kan u nu door de later uur zijn. chirurg laten invullen. Zorg ervoor dat u de formulieren reeds zo veel mogelijk zélf Alle formulieren hebt ingevuld van de (uw verzekering persoonsgegevens). of voor werkonbekwaamheid kan u nu door de chirurg laten invullen. Zorg ervoor dat u de controle formulieren te komen bij reeds uw chirurg. zo veel mogelijk zélf hebt ingevuld (uw persoonsgegevens). 16 Bij uw ontslag ontvangt u een brief voor uw huisarts. U gaat immers voor een de bagage dragen. wondcontrole bij hem/haar langs binnen 10 dagen. U krijgt ook een afspraak mee om na enkele weken op controle te komen bij uw chirurg. U zorgt best voor vervoer, zodat u niet. zelf achter het stuur hoeft plaats te nemen. U hebt géén ziekenwagen nodig. Ook de eerste 24 uur dient u vergezeld te zijn. Neem een mooie rechte houding aan en laat uw begeleider de bagage dragen. De ontslagbrief moet u NIET bij de huisarts in de bus steken maar mag u bijhouden tot u de huisarts voor het eerst persoonlijk terug ziet. Uw huisarts ontvangt immers ook een brief per post of Terug thuis via een beveiligde route via het internet. Bij uw ontslag ontvangt u een brief voor uw huisarts. U gaat immers voor een wondcontrole bij hem/haar langs binnen 10 dagen. U krijgt ook een afspraak mee om na enkele weken op U zorgt best voor vervoer, zodat u niet zelf achter het stuur hoeft plaats te nemen. U hebt géén ziekenwagen nodig. Ook de eerste 2 dient u vergezeld te zijn. Neem een mooie rechte houding aan en laat u De ontslagbrief moet u NIET bij de huisarts in de bus steken maar mag tot u de huisarts voor het eerst persoonlijk terug ziet. Uw huisarts ontvang ook een brief per post of via een beveiligde route via het internet. U mag dezelfde avond thuis rustig rondlopen en een lichte maaltijd ge mag ook een pijnstiller gebruiken zoals door uw arts werd voorgeschreve (Paracetamol (vb.dafalgan) 1 gram tot 3x/dag). U kan slapen in een gew Uw huisarts is op de hoogte van uw ingreep. U belt hem/haar best de dag na de ingreep om te melden hoe u het stelt. Eventuele problemen kan u dan met hem/haar bespreken. Maak alvast een afspraak voor de wondcontrole. Hij/zij kan