Milieuzorg Op School Brussel - Cedubo 7 februari 2011
|
|
- Tine de Jonge
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1
2 Informatie over energie Klimaatverandering Energievoorraden Energie besparen?
3 Klimaatverandering
4
5 Klimaatverandering
6 schoensmeer aspirine bankkaarten gemaakt van plakband printers borstels fietspompen sportschoenen verf contactlenzen schuimrubber matrassen vloerkleden meststoffen DVD's plastic flessen aardolie haargel tandenborstels afwasteiltjes rubber handschoenen pluggen meubelwas computers kaarsen tassen regenjassen lycrasokken dakisolatie gas PVC-ramen polyester vernis CD's boodschappentassen nylon...
7 Vraagje
8 Exponentiële groei
9 Voorraden vs. stromen
10 Vraagje Hoe lang moet een mens werken om dezelfde 4 arbeid jaar te leveren als de arbeid die in 40 liter benzine zit? (tankbeurt met een kleine wagen)
11 Energiezorg Fossiele brandstoffen zijn overal: --> producten en materialen (kunststoffen, voedsel,...) --> dingen die energie nodig hebben om te werken (verlichting, verwarming, voertuigen,...) Probleem: klimaatverandering - biodiversiteit - peak oil ==> preventie: zorgzaam omspringen met energie ==> adaptatie: aanpassen aan klimaatverandering en olieuitputting
12 Allways look on the bright side
13 Optimisme mogelijk?
14 Energiebesparen = nonsens 1ste hoofdwet van de thermodynamica Energie kan niet verloren gaan. Energie kan enkel omgezet worden van de ene vorm naar de andere. Voor elke fossiele kwh die jij gebruikt zijn er drie tot zes kwh uit de energievoorraden van de wereld geput. 2de hoofdwet van de thermodynamica Bij elke energieomzetting vermindert de kwaliteit van de energie.
15 Rationeel energiegebruik ENERGIESECTOR Winning grondstof gasveld Primaire energie gas Conversietechnologie behandeling gas Distributietechnologie pijplijn, tanker Energie aardgas Conversietechnologie krachtcentrale Distributietechnologie Elektriciteitsnet Energie Elektriciteit EI N D V ERBRU I K Omzetting energie Bruikbare energie Verlies bruikbare energie Energiedienst waterkoker warm water beperkt water koken
16 Exergie: kwaliteit van energie Met olie kan je: Met stoom van 150 C kan je: o kunststoffen maken o elektriciteit maken o een auto aandrijven o stoom ( 150 C) maken o... o koken o koken o... o... o douchen o douchen o een ruimte o een ruimte verwarmen verwarmen o... o... veel toepassingen energie van hoge =================> kwaliteit grote exergie-inhoud Met warm water (50 C) kan je: o douchen o een ruimte verwarmen o... weinig toepassingen lage kwaliteit kleine exergie-inhoud
17 nergiezorg!
18 Energiegebruik op school Werkingsmiddelen basis en secundair onderwijs: euro Uitgaven energie basis en secundair onderwijs: euro = 15% (gegevens 1998) Energiedrager TJ/jaar energiedienst besparingspotentieel aardgas % 90% verwarming 36% brandstofverbruik 8 % warm water stookolie % = ca TJ/jaar 2% andere elektriciteit TOTAAL % 72% verlichting 12% circulatiepomp (CV) 6% koelmeubelen 0% ventilatie 10% andere 45% elektriciteitsverbruik = ca. 380 TJ/jaar
19 Middenschool Maaseik: relightingproject Oude situatie kwh Na relighting kwh Daling energiegebruik kwh
20 Andere voorbeelden Oud kwh Nieuw kwh daling basisschool % basisschool % 3.059
21 Trias Energetica
22 !"!#!$!% &!'( & % )" *)
23 Energie met open blik bekijken Voedingspatroon: Voedselkilometers - seizoensgroenten Vleesconsumptie Indirectie energie energie nodig om iets te maken Verplaatsingen: Woon-werkverkeer Schoolreizen - uitstappen Energie op school Verlichting Toestellen (ook sluipverbruik) verwarming
24 " #$ %&' $ ( ) * +*
25 ",$- ). ( ) * +*
26 " /$+ ) ) * - *
27 " 0$1 ) $ ( ) * +*
28 " "$+ *
29
30 %* ) &
31 +,-" 2 2 () 3! /3! 03! "3! 43! 53! 63
32 ,! (77! ) : 8 9 % ' 8 8!! )
33
34 *!;)! 1!<
35 * Inleefmoment met hele school: Beweeg-je-warm-dag Dikke-truiendag Energiemarkt Energie-enquête Ecologische voetafdruk Energiekwis Energiefactuur
36 .! ; 3 =! (3 ) )! 3 8 >3 %' ? % ' 2
37 . 3
38 /! A ) )9 )B
39 ============================================================================================================> <===================================================================== Gebruiker laag A Gebouw laag B Binnen-klimaat laag C Licht laag D Elektri -citeit laag E Warm water STAP 1: Vraag beperken. STAP 2: Duurzame, hernieuwbare energiebronnen gebruiken. STAP 3: Fossiele energie met hoog rendement gebruiken. Zuinig met de verwarming omspringen sensibiliseren over groene stroom Onderhoud installaties en toestellen Deuren en ramen sluiten Stel brander af Gordijnen en zonnewering gebruiken Controleer buizen en radiatoren Lichten doven Reinig de schoorstenen Zuinig zijn met warm water Ontkalken boilers, ontijzen diepvriezers Ontluchten radiatoren Oriëntatie gebouw Passieve zonneenergie HR condenserende ketel Compactheid gebouw Warmtekrachtkoppeling Spaarlampen gebruiken Bevorder natuurlijke lichtinval Zonneboiler Zuinige elektrische toestellen Voorzie zonnewering (verblinding) Fotovoltaïsche cellen Doorgedreven isolatie bouwschil Lagetemperatuursverwarming Natuurlijke of mechanische ventilatie Gebruik duurzame materialen Controleer de isolatie warmtepomp Warmteafgifte verwarmingsapparaten verbeteren Dicht rolluikkasten af warmtekrachtkoppeling Installeer waar nodig thermostatische kranen Installeer een ventilatiesysteem zonneboiler Installeer een weersafhankelijke regeling Stralingsscherm achter radiatoren plaatsen Schakel circulatiepomp uit Isoleer verwarmings- en warmwaterleidingen Gordijnen plaatsen Zonnewering plaatsen Kieren afdichten Schakel lichten apart Overschakelen op groen stroom Spaarlampen gebruiken Maak gebruik van tijdschakelaars Duurzame stroom produceren Hoogfrequente TL lampen gebruiken Gebruik lichte kleuren voor interieur Aanwezigheidsdetectie en lichtsensoren installeren Zuinig met energie omspringen Overschakelen op groen stroom Spaarzame toestellen gebruiken Bestrijd sluipverbruik Duurzame stroom produceren Verlaag temperatuur warm water Zonneboiler HR warmwaterproductie Waterverwarmers dichtbij tappunt Thermostatische kranen Perlator en doorstroombegrenzer Waakvlam afzetten of sturen
40 /! %2 '! %2 '! %2 )B '!C
41 .! 3!D ) 3!E
42 .
43 - &0! B *! )
44 - & 0! +!*!
45 / 0! ) =!1 % '! E) 8 8 +A?
46 / 0
47
48 Milieuzorg op School een kans om het milieu te sparen 'leren' te linken aan realiteit vakoverschrijdend te werken vakgebonden eindtermen te halen geld te besparen
49 Energie-educatie = vak- of leergebiedoverschrijdend met links in zoveel mogelijk vakken Economie Financiële & educatieve winst Latijn Thuissituatie talen L.O. Wereldoriën -tatie wiskunde Energie muzischcreatief noord-zuid (G/Z) wetenschap informatica
50 Opportuniteiten benutten School krijgt nieuwe ramen School krijgt nieuwe stookinstallatie Schoolfactuur verwarming en elektriciteit Passiefschool Smogalarm
51 Praktijkvoorbeelden
52
53
54
55 Ondersteuning
56 Energiekit!"! # $%$&'($)*$)+,! $%$&'($)*$)+,"! " $%$&'($)*$)+,! $%$&'($)*$)+,! / *0( $&+,"! "....
57 School-elektriciteitsverbruik op doordeweekse schooldag (kwartuurmeting) #/3 ) /03 = : middagpauze, refter + verlichting + taken 9-12 = : sommige klassen geen 8ste uur 15-16: poetsploeg
58 Voorbeelden van dataloging demonstratie
59 Elektriciteitsgebruik per leerling Energiegebruik (kwh) Jaartallen Het elektriciteitsgebruik per leerling blijft onder het gemiddelde elektriciteitsgebruik per leerling dat 333kWh/ll bedraagt. In 2004 daalde deze parameter zelfs. In dat jaar telde de school ook het meeste leerlingen. Verwarming per leerling Energiegebruik (kwh) Jaartallen In 2002 is en daling met 16% van het energiegebruik te noteren. In 2003 en 2004 steeg het energiegebruik telkens met ongeveer 15%. Het betreft hier een genormaliseerd energiegebruik, dwz dat weersinvloeden gecorrigeerd werden.
60 Nieuw MOS-initiatief Inzoomen op energie
61 "# $%%% & ' (& (&' )(* (( +(&$%%%&&& ( )( +'+(( ' &,'-./.0$%%%& ( ( '',1-20 &,$%%%2&
62 Milieuzorg Op School Brussel
63 Milieuzorg Op School Brussel
64
65 ///"1 2%3,4! 5*',4! 6(7,4 " 896,4.! 95&,4! 96,4/.! )88,4!
66 Indien je denkt dat je te klein bent om invloed te hebben dan heb je nog nooit met een mug in je kamer geslapen.
Energiezorg op school. Milieuzorg Op School 8 mei 2012
Energiezorg op school Inhoud Klimaatverandering Energievoorraden Optimisme? Energie besparen Milieuzorgsysteem MOS-stappenplan Ondersteuning Klimaatverandering schoensmeer aspirine bankkaarten gemaakt
Nadere informatieIs uw verbruik normaal?
Is uw verbruik normaal? Maar dit mag ons niet doen vergeten wat zijn kostprijs en effecten op het milieu zijn. Ook al hebben we geen vat op de prijzen, ons verbruik kunnen we wel zelf beïnvloeden. Deze
Nadere informatieZuinig wonen. 10. Doe de VREG-test! Bekijk zeker de website: http://www.vreg.be/nl/doe-de-v-test-voorgezinnen
10. Doe de VREG-test! Bekijk zeker de website: http://www.vreg.be/nl/doe-de-v-test-voorgezinnen Hier vergelijk je de verschillende producten van de verschillende energieleveranciers. Zo kun je zien wat
Nadere informatieENERGIE RONDGANG OP SCHOOL
ENERGIE RONDGANG OP SCHOOL Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO 2 -zuinig vervoer Verlichting
Nadere informatieENERGIE BESPAREN. Je kunt de koffer natuurlijk nog aanvullen met andere interessante materialen of foto's.
ENERGIE BESPAREN De energiekoffer 1 Hoe ga je zelf aan de slag? Koop een koffer aan en vul ze met: een spaardouchekop een bruismondstuk en doorstroombegrenzer spaarlampen een tijdschakelklok/timer een
Nadere informatieZet de verwarming een graadje lager
TIP 1 Zet de verwarming een graadje lager = 6 à 7 % minder gas of elektriciteit = 35 minder per jaar indien GAS 80 minder per jaar indien ELEKTRICITEIT TIP 1 Zet de verwarming een graadje lager = 6 à 7
Nadere informatieINLEIDING Bovendien vervuilen diezelfde energiebronnen onze planeet!
INLEIDING Waarom minder energie verbruiken? We hebben elke dag energie nodig om van alles en nog wat te kunnen doen: koken, verwarmen, machines laten werken Die energie maken kan op heel veel verschillende
Nadere informatieBEPALEN VAN MAATREGELEN
BEPALEN VAN MAATREGELEN 5 59 60 BEPALEN VAN MAATREGELEN 5 BEPALEN VAN MAATREGELEN 5.1 Doelstelling en afbakening De inventarisatie van knelpunten creëert de kans om maatregelen te kiezen. Welk resultaat
Nadere informatieZet de verwarming een graadje lager
TIP 1 Zet de verwarming een graadje lager = 6 à 7 % minder gas of elektriciteit = 35 minder per jaar indien GAS 80 minder per jaar indien ELEKTRICITEIT Ben je uit huis of ga je slapen, draai de verwarming
Nadere informatieIk kan de meeste energie besparen door de volgende maatregel(en) toe te passen: 1. 2. 3.
Antwoordblad Opdracht 1 Noteer de startwaarden en scores Kijk bij het dashboard. Noteer de startwaarden en scores die je hier ziet staan in de tabel hieronder. CO₂ uitstoot (ton per jaar ) Investeringen
Nadere informatieZuinige ketel? Dat loont! Ontdek de mogelijkheden, voordat uw oude verwarmingsketel stuk gaat.
Zuinige ketel? Dat loont! Ontdek de mogelijkheden, voordat uw oude verwarmingsketel stuk gaat. Een nieuwe, zuinige ketel? Denk er nu al over na! Is uw ketel oud aan het worden? Wacht niet totdat hij stuk
Nadere informatieWerkblad huismodule. Quintel Intelligence. Antwoordblad
Antwoordblad Opdracht 1 Noteer de startwaarden en scores Kijk bij het dashboard. Noteer de startwaarden en scores die je hier ziet staan in de tabel hieronder. Dashboard onderdelen CO₂ uitstoot (ton per
Nadere informatieMAAK JE EIGEN ZONNEBOILER
MAAK JE EIGEN ZONNEBOILER Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO2-zuinig vervoer Verlichting
Nadere informatieGroep 8 - Les 4 Duurzaamheid
Leerkrachtinformatie Groep 8 - Les 4 Duurzaamheid Lesduur: 30 minuten (zelfstandig) DOEL De leerlingen weten wat de gevolgen zijn van energie verbruik. De leerlingen weten wat duurzaamheid is. De leerlingen
Nadere informatieElektrische energie. energie01 (1 min, 47 sec)
Elektrische energie In huishoudens is elektrische energie de meest gebruikte vorm van energie. In Nederland zijn bijna alle huizen aangesloten op het netwerk van elektriciteitskabels. Achter elk stopcontact
Nadere informatieDit dossier bestaat uit verschillende fiches, waar jullie in de klas mee aan de slag kunnen.
INTRODUCTIE Waarom minder energie verbruiken? We hebben elke dag energie nodig om van alles en nog wat te kunnen doen; koken, onszelf warm houden, machines laten werken Die energie maken kan op heel veel
Nadere informatieMinder energie verbruiken? Tips voor thuis
Minder energie verbruiken? Tips voor thuis Inhoud PowerPoint Energieverbruik wordt steeds duurder. Je kan besparen door minder te verbruiken We geven je heel wat tips voor thuis! 2 Waar gaat je geld naartoe?
Nadere informatieMinisterie van de Vlaamse Gemeenschap Departement Onderwijs 20 TIPS VOOR EEN ENERGIEVRIENDELIJKE SCHOOL
Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap Departement Onderwijs 20 TIPS VOOR EEN ENERGIEVRIENDELIJKE SCHOOL 20 TIPS VOOR EEN ENERGIEVRIENDELIJKE SCHOOL 20 TIPS 1. METEN IS WETEN 2. MAAK VAN ENERGIEBEWUSTZIJN
Nadere informatieeen toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect
een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 10.00 uur Opening 10.05 uur De initiatiefnemers: ZMf & Zeeuwind 10.10 uur Alles over de warmtepomp Niek Tramper, Zeeuwind 10.45 uur Ervaringen
Nadere informatieEandis 1. Ondersteuning en premies openbare besturen 29 juni 2007
1 Ondersteuning en premies openbare besturen 29 juni 2007 Vlaamse gemengde distributienetbeheerders elektriciteit 2 Vlaamse gemengde distributienetbeheerders aardgas 3 Ondersteuning DNB: overzicht DNB
Nadere informatieRationeel energiegebruik op kot. www.kuleuven.be/studenten/milieu
Rationeel energiegebruik op kot www.kuleuven.be/studenten/milieu Beste verhuurder, De stijging van de energieprijzen doet ons meer dan ooit stilstaan bij ons verbruik. Als verhuurder (en grootverbruiker)
Nadere informatieIs investeren in energiebesparende producten nog interessant?
Is investeren in energiebesparende producten nog interessant? Energie verwarming en SWW Stijgende prijzen woningen zonder spouwisolatie Woningen met enkel glas Woningen zonder dakisolatie 2 1 Energie elektriciteit
Nadere informatieTrias energetica. Verdiepende opdracht
2015 Trias energetica Verdiepende opdracht Inleiding; In dit onderdeel kun je meer leren over de Trias energetica, een strategie voor het bereiken van een zo duurzaam mogelijke energievoorziening. Pagina
Nadere informatieZuinig omgaan met energie: gedragstips
Zuinig omgaan met energie: gedragstips Besparen op je energiefactuur hoeft niet altijd moeilijk of duur te zijn. Ook door te letten op je verbruiksgedrag kan je energie besparen. We geven je hieronder
Nadere informatieBrugge. 3 juni 2015. Kris Van Dijck Burgemeester Dessel
Brugge 3 juni 2015 Kris Van Dijck Burgemeester Dessel 9.500 inwoners 27 km² Landelijk maar Nucleaire industrie Opslag nucleair afval Witzand winning Sportgemeente Dessel en Witgoor Sport BMX Sportpark
Nadere informatieeen toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect
een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 20.00 uur Opening 20.05 uur De initiatiefnemers: ZMf & Zeeuwind 20.15 uur Alles over de warmtepomp Niek Tramper, Zeeuwind 20.45 uur Ervaringen
Nadere informatieVoor het welzijn van kind en school. Klas 3!
Voor het welzijn van kind en school Klas 3! Wat is energie Energie heb je nodig om iets te doen. Je hebt het nodig om een auto mee te kunnen laten rijden, een huis mee te verwarmen of een fabriek mee te
Nadere informatieKernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec)
Kernenergie En dan is er nog de kernenergie! Kernenergie is energie opgewekt door kernreacties, de reacties waarbij atoomkernen zijn betrokken. In een kerncentrale splitst men uraniumkernen in kleinere
Nadere informatieINLEIDING FOCUS eerste graad
INLEIDING Waarom minder energie verbruiken? We hebben elke dag energie nodig om van alles en nog wat te kunnen doen: koken, verwarmen, machines laten werken Die energie maken kan op heel veel verschillende
Nadere informatieEnergieBesparen. Alle tips in een overzicht. Pascal Wierckx
EnergieBesparen Alle tips in een overzicht Pascal Wierckx Inleiding De meeste huishoudens betalen teveel voor hun energierekening. Door eenvoudige tips op te volgen kan met weinig moeite veel geld bespaard
Nadere informatieBestaande huizen van het aardgas af? Hans van Wolferen 18 april 2018 KIVI
Bestaande huizen van het aardgas af? Hans van Wolferen 18 april 2018 KIVI Van Wolferen Research Ervaring Verwarming, warmtapwater, koeling Rapporteur EPG en EMG (NEN 7120 / 7125) Betrokken bij CEN normen
Nadere informatieGroep 8 - Les 3 Restproducten
Leerkrachtinformatie Groep 8 - Les 3 Restproducten Lesduur: 20 minuten (zelfstandig) DOEL De leerlingen weten wat restproducten zijn en welke restproducten horen bij verschillende manieren van energie
Nadere informatieEnergieverbruik gemeentelijke gebouwen
MILIEUBAROMETER: INDICATORENFICHE ENERGIE 1/2 Samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 Milieubarometer: Energieverbruik gemeentelijke gebouwen Indicatorgegevens Naam Definitie Meeteenheid Energieverbruik gemeentelijke
Nadere informatieeen toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect
een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 20.00 uur Opening Wethouder Johan Aalberts 20.05 uur De initiatiefnemers: ZMf & Zeeuwind 20.15 uur Alles over de warmtepomp Niek Tramper,
Nadere informatieENERGIEPRESTATIECERTIFICAAT
Beukenootjesstraat 22 1120 NEDER-OVER-HEEMBEEK (BRUSSEL) Bus Bruto oppervlakte: 8 m² 1 Energieprestatie Zeer energiezuinig
Nadere informatieGoede adviezen Voor betere bedrijfsprocessen
Goede adviezen Voor betere bedrijfsprocessen Themadag Energiebesparing Stoomplatform Energiewetten en pinch technologie KWA Bedrijfsadviseurs - Bas Oldenhof Maxima Centrale te Lelystad 20 september 2012
Nadere informatieEnergiebespaar Tips!
Energiebespaar Tips! Hieronder vind u een aantal tips waarmee u op uw energierekening vele euro s kunt besparen. De tips zijn verdeeld in de verschillende onderdelen waaraan u energie verbruikt in uw huis.
Nadere informatieVereniging Amersfoort Bedrijven (VAB) Dinsdag 3 maart 2015
Vereniging Amersfoort Bedrijven (VAB) Dinsdag 3 maart 2015 Kenniscentrum Duurzaam Bouwen Elke bijdrage is er één Kenniscentrum Duurzaam Bouwen Een unieke samenwerking van Amersfoortse bedrijven die:» Elkaar
Nadere informatieWelkom ENERGIE IN WELZIJN WELZIJN MET ENERGIE. Theo Verstappen
Welkom ENERGIE IN WELZIJN WELZIJN MET ENERGIE Theo Verstappen 2 2 Wereldwijd actie Duurzaam bouwen Meten is weten Sensibiliseren Kleine maatregelen Grote kleine maatregelen 3 3 Duurzaam bouwen Duurzaam
Nadere informatieJa Nee Nvt Maatregel Foto. Installaties & regelingen. Zijn de binnen- en buitensensoren op een representatieve locatie geïnstalleerd?
Checklist Energiebesparing bedrijven algemeen Met behulp van deze checklist kunt u energiebesparende maatregelen in uw bedrijf inventariseren. Toelichting per maatregel of meer maatregelen kunt u vinden
Nadere informatieklasniveau Stap 1. De nulmeting De meterstanden Verbruik meterstand week x - week (x-1) Gem. verbruik na week 4 Elektriciteit datum/uur Meterstand KWh
THEMA ENERGIE > Kleuter t.e.m. Derde Graad > Onderzoek 2. 3. Lessuggesties Energieonderzoek en activiteiten van de school op klasniveau Dit energieonderzoek moet opgevat worden als een lijst van vragen
Nadere informatieHoe kan ik energie besparen en verduurzamen in de eigen woning? Los van het gas? Teus van Eck maart 2019
Hoe kan ik energie besparen en verduurzamen in de eigen woning? Los van het gas? Teus van Eck maart 2019 Doel van de bijeenkomst Informatie over: 1. Waarom doen we dit en waar staan we in Nederland? 2.
Nadere informatieandere ruimtes bespaar E 150 Energie Wijzer bad- en wasruimte bespaar E 120 slaapkamer bespaar E 40 keuken bespaar E 100 woonkamer bespaar E 225
andere ruimtes bespaar E 150 Energie Wijzer slaapkamer bespaar E 40 bad- en wasruimte bespaar E 120 woonkamer bespaar E 225 keuken bespaar E 100 Woonkamer Graadje lager Zet uw verwarming eens een graadje
Nadere informatieWinst door kleine energiebesparings - maatregelen en aanpassing van gedrag. Bespaar geld en energie zonder (grote) investering!
Winst door kleine energiebesparings - maatregelen en aanpassing van gedrag Bespaar geld en energie zonder (grote) investering! informatie avond 4 Juli 2016 Verbruik & kosten gemiddeld huishouden (2,2 personen)
Nadere informatieZonder investeren besparen 10 tips en vragen voor de facilitair manager
Zonder investeren besparen 10 tips en vragen voor de facilitair manager Als facilitair manager bent u verantwoordelijk voor de huisvesting. Daarmee ook voor het energiegebruik van de huisvesting. In deze
Nadere informatieenergieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie
energieprestatiecertificaat straat Hoogstraat nummer 570 bus postnummer 9235 gemeente Fruitrode bestemming eengezinswoning type open bebouwing softwareversie 1.0 berekend energieverbruik (kwh/m²): 380
Nadere informatieENERGIETIPS. Je kan ook water besparen door samen een bad of douche te nemen.
ENERGIETIPS BADKAMER 1. Geen onnodig water verspillen. Bijvoorbeeld: de kraan niet laten lopen tijdens het tanden poetsen, de douche uitzetten tijdens het inzepen, 2. Een douche in plaats van een bad nemen
Nadere informatieOnderwijs op maat voor uitdaging en motivering Rendement2
1. De Keukenboiler Makkelijk zo n elektrisch boilertje onder het aanrecht. Nooit meer wachten tot er warm water uit de kraan komt. En je hoeft geen warm water te delen met iemand uit de badkamer. a. Welke
Nadere informatieEnergie besparen en meer wooncomfort. Een unieke kans om energie te besparen, aangeboden door Maaskant Wonen.
Energie besparen en meer wooncomfort Een unieke kans om energie te besparen, aangeboden door Maaskant Wonen. Deze Menukaart geeft voorbeelden hoe u als bewoner geld kunt besparen en meer wooncomfort kunt
Nadere informatieSamen besparen we ons rijk. Een unieke kans om energie te besparen, aangeboden door Rentree. thuis in Deventer
Samen besparen we ons rijk Een unieke kans om energie te besparen, aangeboden door Rentree. thuis in Deventer Deze Menukaart geeft voorbeelden hoe u als bewoner geld kunt besparen en meer wooncomfort kunt
Nadere informatieLes Energie besparen LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE. Werkblad
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Energie besparen Werkblad Les Energie besparen Werkblad Stel je voor dat fossiele brandstoffen morgen bijna op zouden zijn. De huizen zouden koud blijven. Er zou geen energie
Nadere informatieTekst lezen en vragen stellen
Tekst lezen en vragen stellen 1. Om een tekst goed te begrijpen is het erg belangrijk om een tekst actief te lezen. In de uitleg lees je hoe je dat moet doen. Als je actief leest, dan: - controleer je
Nadere informatieWarmtepompen besparen op energie, niet op comfort
WARMTEPOMPTECHNIEK Warmtepompen besparen op energie, niet op comfort Voor verwarming en productie van sanitair warm water in nieuwbouw en renovatie Warmtepomptechniek in nieuwbouwprojecten Nieuw bouwen?
Nadere informatieEnergiebespaar Tips!
Energiebespaar Tips! Hieronder vind u een aantal tips waarmee u op uw energierekening vele euro s kunt besparen. De tips zijn verdeeld in de verschillende onderdelen waaraan u energie verbruikt in uw huis.
Nadere informatieUw gids om makkelijk energie te besparen
Uw gids om makkelijk energie te besparen Hoe besparen, zonder aan comfort in te boeten? Die vraag leeft bij iedereen! Volg mijn goede raad in deze brochure. U zult zien hoe makkelijk dat gaat met enkele
Nadere informatieOnderwijs op maat voor uitdaging en motivering Rendement2. a) Welke energieomzetting vindt er plaats?
1. De Keukenboiler Makkelijk zo n elektrisch boilertje onder het aanrecht. Nooit meer wachten tot er warm water uit de kraan komt. En je hoeft geen warm water te delen met iemand uit de badkamer. a) Welke
Nadere informatieCatherine Wuyts Dannie Helsen
Catherine Wuyts Dannie Helsen Doordat de energiekost volledig centraal wordt gedragen (door de scholengroep zelf) speelt deze een belangrijke rol bij uitgaven. Tenminste 30% van het budget wordt hiervoor
Nadere informatieBespaar-toptips. die watt opleveren. samen@heuvelrugenergie.nl www.heuvelrugenergie.nl
Bespaar-toptips die watt opleveren samen@heuvelrugenergie.nl www.heuvelrugenergie.nl Bespaar-toptip 1 Waterbesparende douchekop (max. 8L per minuut doe de emmerproef om dit te testen) ± 90 p.j. De groenste
Nadere informatieEPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool
EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool Inleiding EPB Wat Waarom Wanneer De 7 Eisen van EPB Huidige normen Normen 2016 E Peil als verkoopstool technieken 2 1 Wat EPB Energie Prestatie voor
Nadere informatie1. Wat verstaat men onder R.E.G.?
1. Wat verstaat men onder R.E.G.? Rationeel Energie Gebruik of kortweg REG vormt een actieprogramma van de overheid om allemaal samen minder energie te verbruiken. Dit biedt belangrijke voordelen: het
Nadere informatiede 6 belangrijkste misvattingen op de weg naar een 100% duurzame energievoorziening
de 6 belangrijkste misvattingen op de weg naar een 100% duurzame energievoorziening De 6 belangrijkste misvattingen op de weg naar een 100% duurzame energievoorziening BEKENDHEID EUROPESE ENERGIEDOELSTELLINGEN
Nadere informatieSpaar energie! Energieverbruik op hol. Waarom besparen? Hugo Vanderstraeten. steeg de elektriciteitsprijs met 7 à 12%
Hugo Vanderstraeten Energieverbruik op hol steeg de elektriciteitsprijs met 7 à 12% (Bron: CREG). Energie besparen = geld sparen. 3/4 van onze energie komt uit fossiele brandstoffen. De verbranding van
Nadere informatieDuurzame woningverbetering
Duurzame woningverbetering Op weg naar energieneutraal Houten, 20 februari 2017 Kees Stap Gemiddelde energierekening Maandrekening Gemiddeld energieverbruik jaar 15% 1500 m3 aardgas 5% 80% verwarming warmwater
Nadere informatieChecklist verduurzaming sportverenigingen (tennis etc.)
Checklist verduurzaming sportverenigingen (tennis etc.) Dit is een voorbeeld van een checklist van een tennisvereniging met 10 kunstgrasbanen en een kantine met kleedruimten. De checklist heeft betrekking
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z
Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z Leefmilieu Brussel Duurzaam bouwen vanuit de invalshoek van energie. Anne-Laure MAERCKX CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie Een denkoefening
Nadere informatieWarmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012
Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012 1 COGEN Vlaanderen Doelstelling:
Nadere informatieAardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht. Programma: Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober
Aardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober 2018 -- Programma: Even voorstellen Begrippen BENG (2020) Schil Ventileren Anders verwarmen
Nadere informatieEnergiebesparingkansen voor Sporthal Steinheim Gemeente Utrechtse Heuvelrug
Energiebesparingkansen voor Sporthal Steinheim Gemeente Utrechtse Heuvelrug Milieudienst Zuidoost-Utrecht mei 2012 Emi/ UHR1212.S002 opgesteld door beoordeeld door Erwin Mikkers Eginhard Rot versie 2.0,
Nadere informatiewww.pletteinstallaties.nl Bosch Solar zonne-energie
1 Bosch Solar zonne-energie 2 Bosch: dat klinkt bekend én vertrouwd! Geen wonder, want miljoenen mensen over de hele wereld gebruiken de producten van Bosch. Dag in, dag uit. Huishoudelijke apparaten,
Nadere informatieStappenplan Energie Sparen
Stappenplan Energie Sparen Energie-infotoer Dirk Van Laer Voorjaar 2013 Programma Stappenplan Energiesparen voor woningen 1. Inleiding : waarom? 2. Hoe beginnen?: Trias energetica! 3. De praktijk in drie
Nadere informatieEnergieverspilling is zinloos
Aan de slag in de Bestaande Bouw Energieverspilling is zinloos in het verleden en daarna samengesteld door: Martin Liebregts Haico van Nunen Donderdag 13 september 2007 Milieu - Aandacht in de tijd 2/31
Nadere informatieLES 2: Klimaatverandering
LES 2: Klimaatverandering 1 Les 2: Klimaatverandering Vakken PAV, aardrijkskunde Eindtermen Sociale vaardigheden, burgerzin, ICT, vakoverschrijdend, samenwerken, kritisch denken Materiaal Computer met
Nadere informatieVerslag over het energiebeleid van de Senaat
Algemene Zaken Verslag over het energiebeleid van de Senaat 1 Stand van zaken: totaal verbruik in 2012 niet genormaliseerd Elektriciteit Gas Water kwh EURO kwh EURO m 3 EURO 2009 932 272 125 897,86 1 772
Nadere informatieInleiding Basisbegrippen Energie Materialen Vormgeving Bruikbaarheid Binnenklimaat Kosten
Bruikbaarheid Binnenklimaat Kosten Wat kan er gebeuren in de wereld als de productie niet kan voldoen aan de stijgende vraag? Fossiele brandstof en delfstoffen zijn eindig. Probleemstelling is dus eenvoudig
Nadere informatieEnergie- en duurzaam beleid van de Senaat globaal rapport
Quaestuur Energie- en duurzaam beleid van de Senaat globaal rapport 1. Stand van zaken: totaal verbruik in 2013 niet genormaliseerd Elektriciteit Gas Water kwh EURO kwh EURO m 3 EURO 2009 932 272 125 897,86
Nadere informatieVvE s met Energie. Onderzoek VvE Schiezicht 10 april 2014 Wouter van den Acker PKW
VvE s met Energie Onderzoek VvE Schiezicht 10 april 2014 Wouter van den Acker PKW Inhoud Het Energiemodel Bestaande situatie Trias Energetica Maatregelen Scenario s Hoe verder? Energieadvies voor Schiezicht
Nadere informatieMevr Catherine Wuyts Dhr Dannie Helsen
Mevr Catherine Wuyts Dhr Dannie Helsen Doordat de energiekost volledig door centraal wordt gedragen (door de scholengroep zelf) speelt deze een belangrijke rol bij uitgaven. Ongeveer 30% van het budget
Nadere informatieandere ruimtes bespaar E 150 Energie Wijzer bad- en wasruimte bespaar E 120 slaapkamer bespaar E 40 keuken bespaar E 100 woonkamer bespaar E 225
andere ruimtes bespaar E 150 Energie Wijzer slaapkamer bespaar E 40 bad- en wasruimte bespaar E 120 woonkamer bespaar E 225 keuken bespaar E 100 Woonkamer Graadje lager Zet uw verwarming eens een graadje
Nadere informatieEnergieverspilling is zinloos
Aan de slag in de Bestaande Bouw Energieverspilling is zinloos in het verleden en daarna samengesteld door: Martin Liebregts Haico van Nunen Donderdag 13 september 2007 2/25 3/25 1. Praktijk van het verleden
Nadere informatieEnergie besparen in en om het huis. Sjaak Vogel Oktober 2010
Energie besparen in en om het huis Sjaak Vogel Oktober 2010 Waarom energie besparen? De kosten van energie nemen toe Energiekosten vormen nu gemiddeld 10% van het besteedbaar inkomen. Hoe zal dat de komende
Nadere informatieMilieubarometerrapport 2015
Milieubarometerrapport 2015 DARETRONICS B.V. Milieubarometer - 2015 DARETRONICS B.V. Inhoud De Milieubarometer vertaalt gegevens zoals elektriciteitsverbruik en afvalproductie naar grafieken en tabellen
Nadere informatieWat moet de CV installateur met PV PV heeft de toekomst. Door: Richard Ogink
Wat moet de CV installateur met PV PV heeft de toekomst Door: Richard Ogink Wat moet de CV installateur met PV Indeling presentatie 1. Zon als duurzame energiebron 2. Wetgeving 3. PV in de praktijk 4.
Nadere informatieEkologische voetafdruk
Ekologische voetafdruk 1. Inventariseer: smartphone apps als intro van het begrip en hoe het bepaald wordt; problemen met algemeen toepasbare versies (niet van toepassing voor Curaçao!) a. Ik heb twee
Nadere informatieEnergie beoordelingsverslag 2015 20 januari 2016 (definitief)
Energie beoordelingsverslag 2015 20 januari 2016 (definitief) Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Bedrijf 4 2.1 Activiteiten 4 2.2 Bedrijfsonderdelen 4 2.3 Factoren die het energieverbruik beïnvloeden 4 3.
Nadere informatieNaar een duurzaam Hyperion. Bouwen als een. Wortels halen water uit de grond om dit te transporteren door de aderen van de boom
Bouwen als een boom Materialen en Energie Stadskantoor in Venlo gebouwd volgens Cradle to Cradle principes Wortels zijn de fundering Wortels halen water uit de grond om dit te transporteren door de aderen
Nadere informatieEnergie besparen is verleidelijk
Energie besparen is verleidelijk Wie / wat is Energie Actief Soest (EAS)? 14 maart 2019 EAS en Groene Kerk - Emmakerk 1 Energie Actief Soest Ontstaan in 2011 / 2012 met Zonaanbidders Burgerinitiatief bestaat
Nadere informatieBegrippenlijst Naar groen is goed te doen
Begrippenlijst Naar groen is goed te doen Begrip Trias Energetica Toelichting De drie stappen van de Trias Energetica zijn basisvuistregels bij het duurzaam ontwerpen en verbouwen van gebouwen, ontworpen
Nadere informatieIntroductie. Ernst van Tongeren. Directeur Besseling Installatietechniek
Introductie Ernst van Tongeren Directeur Besseling Installatietechniek Programma 1. Presentatie duurzame technieken (E. vantongeren) 2. Bouwkundige randvoorwaarden (H. Nieman) 3. Presentatie praktijkvoorbeeld
Nadere informatieINFOGIDS DUURZAAM BOUWEN EN MIJN ENERGIEVERBRUIK LAAG HOUDEN: HOE DOE IK DAT?
1 INFOGIDS DUURZAAM BOUWEN EN MIJN ENERGIEVERBRUIK LAAG HOUDEN: HOE DOE IK DAT? 2 VOORWOORD De klassieke energiebronnen staan onder druk, het milieu lijdt onder onze consumptie en de energiefacturen stijgen.
Nadere informatieChecklist gebouw. Beleid. Energie
Checklist gebouw Beleid Energie Een checklist kunstenpraktijk? Deze checklist 'gebouw' laat toe een eco-snaphot te nemen van de gebouwen waarin de organisatie gehuisvest is, of waar de productie / expo's
Nadere informatieEnergiezuinig wonen in Wehl. Jeroen aan het Rot verduursaam energieloket 23 november 2016
Energiezuinig wonen in Wehl Jeroen aan het Rot verduursaam energieloket 23 november 2016 Programma 1. Introductie verduursaam energieloket 2. 3. 4. 5. 6. Waarom is energiebesparing nodig? Wat is de slimste
Nadere informatieDuurzame elektriciteit in het EcoNexis huis
Werkblad 1, mbo Duurzame elektriciteit in het EcoNexis huis Inleiding De wereldbevolking groeit al jaren vrij stevig. En de wereldwijde behoefte aan energie groeit mee: we kúnnen simpelweg niet meer zonder
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties
Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties Leefmilieu Brussel Energie becijferen Jonathan FRONHOFFS Cenergie cvba Doelstelling(en) van de presentatie Opfrissen van de theoretische
Nadere informatieWinst en comfort uit duurzaamheid. Bouw op onze kennis
Winst en comfort uit duurzaamheid Bouw op onze kennis Even voorstellen "Het verschil tussen gewoon en uitzonderlijk is vaak dat kleine beetje extra, waarin samenwerking en krachtenbundeling mijn drijfveer
Nadere informatieHoe verbruikt ú minder gas?
Hoe verbruikt ú minder gas? Ardo de Graaf 06-520 56179 52 0 NB s zomers meer zon op noordelijk halfrond s Winters meer zon op zuidelijk halfrond Warme golfstroom zomer&winter, deze komt ongeveer tot het
Nadere informatie1. Het klimaat slaat op hol De klimaatverandering. 2. Energie Wat doen we ermee? 3. Energie Waar komt het vandaan?
Dit lespakket bestaat uit vijf blokken 1. Het klimaat slaat op hol De klimaatverandering 2. Energie Wat doen we ermee? 3. Energie Waar komt het vandaan? 4. Elektriciteit Hoe raakt het tot aan je huis?
Nadere informatiePedagogische ACTIVITEITEN
Pedagogische ACTIVITEITEN Energie in ons dagelijks leven Elk van ons gebruikt enorme hoeveelheden energie, elke dag opnieuw en in verschillende vormen. Een groot deel van deze energie wordt echter zomaar
Nadere informatieMilieubarometerrapport 2017
Milieubarometerrapport 2017 Plaisier Milieubarometer - 2017 Plaisier Inhoud De Milieubarometer vertaalt gegevens zoals elektriciteitsverbruik en afvalproductie naar grafieken en tabellen die de milieubelasting
Nadere informatieENERGIEPRESTATIECERTIFICAAT
Dit document geeft nuttige informatie over de energieprestatie van het gebouw (EPB). Op de volgende bladzijden staat meer gedetailleerde uitleg en informatie. Lombardsijdestraat 86 1120 NEDER-OVER-HEEMBEEK
Nadere informatieIS UW HUIS GESCHIKT VOOR EEN WARMTEPOMP?
IS UW HUIS GESCHIKT VOOR EEN WARMTEPOMP? 8 NOVEMBER 2018 PIETER NAP FRANS DEN BRABER Wat is BENG! Biltse Energie Neutrale Gemeenschap www.beng2030.nl BENG! is een lokale duurzame energie coöperatie. BENG!
Nadere informatie