Programma. Antonio Vivaldi Gloria. Marc Antoine Charpentier Magnificat Nisi Dominus. Pauze. Johann Sebastian Bach Jesu Meine Freude

Transcriptie

1

2 Programma Antonio Vivaldi Gloria Marc Antoine Charpentier Magnificat Nisi Dominus Pauze Johann Sebastian Bach Jesu Meine Freude Antonio Vivaldi ( ) De jonge Vivaldi begon zijn muzikale loopbaan, toen hij als violist zijn vader verving in de kapel van de San Marco in Venetië, een stad waar de kerkmuziek en de opera bloeiden. Hoewel als priester gewijd en van de bijnaam il prete rosso voorzien (vanwege zijn haarkleur?), heeft hij nooit als zielzorger gewerkt. Hij werd zangleraar en vioolpedagoog in het Ospedale della Pièta, een meisjesweeshuis, waar zich onder zijn leiding behalve een goed zangkoor ook een vermaard strijkorkest vormde. Vivaldi kwam regelmatig in Amsterdam, waar zijn voornaamste uitgever zat. Verder reisde hij pas op latere leeftijd, toen hij minder last van zijn astma had, als operacomponist door heel Italië. Vivaldi is vooral de ontwikkelaar van het vioolconcert (Le Quattro Stagioni), maar schreef ook talrijke andersoortige concerten, opera s en kerkmuziek. Bach vond zich later niks te groot om een aantal van zijn vioolconcerten om te werken voor clavecimbel. Marc Antoine Charpentier ( ) Afkomstig uit een Parijs kunstenaarsmilieu ging Charpentier in Italië muziek studeren bij Carissimi. Terug in Parijs raakte hij verbonden aan de Comédie Francaise en schreef composities bij toneelstukken van Molière. Later kreeg hij van zijn bewonderaar Lodewijk XIV een contract aangeboden. Als kapelmeester van de St. Louiskerk en muziekleraar aan het Collège Louis le Grand stond hij in Frankrijk in hoog aanzien. Tenslotte was hij Maître de musique des enfants aan de Ste. Chapelle, wat inhield dat hij alle uit te voeren polyfone kerkmuziek zelf moest componeren. Zijn stijl, die Italiaanse invloeden heeft ondergaan, is verwant aan die van Lully.

3 Johann Sebastian Bach ( ) Qui contient toute la musique, heeft Debussy over Bach gezegd: die omvat de hele muziek(wereld). Ondoenlijk daar in het algemeen iets over te vertellen. Daarom hier alleen een paar opmerkingen rond het motet dat we uitvoeren. Bach was in Leipzig verantwoordelijk voor de kerkmuziek in vier kerken. Daartoe beschikte hij over de 55 leerlingen van de Thomasschule, die hij verdeelde in vier koren al naar gelang hun zangprestaties. De twee beste koren zongen in de Nicolai- en de Thomaskirche voornamelijk werken van Bach zelf: motetten en om de week een nieuwe cantate. Het koraal Jesu meine Freude, waarop het motet in gebaseerd, bestaat uit een tekst van Johann Franck, die in een populaire liedbundel stond, voorzien van een melodie door de verzamelaar en uitgever Johann Crüger. In Bachs Lepiziger tijd stond het 3x per jaar op de kerkelijke kalender. Bach heeft het in zijn werken meermalen gebruikt. Omnitet Omnitet is een veelzijdig, semi-professioneel vocaal ensemble dat muziek zingt uit alle stijlperiodes van de klassieke muziek, van werken van Vivaldi en Bach, opera's van Mozart tot het romantische lied en muziek uit de 20e eeuw. Het ensemble bestaat uit twee sopranen, twee mezzosopranen, een tenor, twee bas-baritons en een pianist. Vandaag zingen met ons mee: Carissa Gerving Sopraan Alie Hadders Mezzosporaan Jurgen de Jong Tenor Rob Hazenberg Bas-bariton Annika Stjernlöf - Cello De uit Zweden afkomstige en in Nederland woonachtige Annika Stjernlöf studeerde cello en ritmiek aan het conservatorium van Malmö. Zij vervolgde haar studie cello aan het conservatorium van Göteborg bij Hege Waldeland en Maja Vogl. Vervolgens studeerde zij barokcello bij Richte van der Meer aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag. Annika is op dit moment werkzaam bij diverse kamermuziekensembles en orkesten in Nederland en Zweden. Zij is tevens verbonden als docent aan Muziekschool De Muzen in Veenendaal en Centrum voor de kunsten de Lindenberg in Nijmegen. Emmanuel Frankenberg - Orgel Emmanuel Frankenberg specialiseerde zich al op jonge leeftijd op de authentieke uitvoeringspraktijk. Hij begon met het spelen van natuurhoorn onder leiding van zijn leraar Stefan Blonk en studeerde clavecimbel met Pieter-Jan Belder. Momenteel studeert Emmanuel aan het Koninklijk Conservatorium van Den Haag, waar hij twee hoofdvakken doet: clavecimbel bij Jacques Ogg en natuurhoorn bij Teunis van der Zwart. Emmanuel speelt met beide instrumenten in Nederlandse barokorkesten en kamermuziekensembles, maar is ook regelmatig in het internationale oudemuziekcircuit te horen. Hij speelde onder leiding van o.a. Jan-Willem de Vriend, Peter van Heyghen en Gottfried von der Goltz.

4 Antinio Vivaldi Gloria 1.Gloria in excelsis Gloria in excelsis Deo. koor Allegro Ere zij God in den hoge. 2.Et in terra pax Et in terra pax, pax hominibus bonae voluntatis. 3.Laudamus te Laudamus te, benedicimus te, Adoramus te, glorificamus te. koor-andante En op aarde vrede aan de mensen van zijn welbehagen. sopraan duet Wij loven U. Wij zegenen U. Wij aanbidden U. Wij verheerlijken U. 4. Gratias agimus tibi Gratias agimus tibi. koor-adagio Wij danken U. 5. Propter magnam gloriam tuam Propter magnam gloriam tuam. koor-allegro Want groot is uw heerlijkheid. 6. Domine Deus Domine Deus, Rex coelestis, Deus Pater omni potens. sopraan-aria Heer God, Koning des hemels. God, almachtige Vader. 7. Domine Fili unigenite Domine Fili unigenite, Jesu Christe, koor-allegro Heer, eniggeboren Zoon, Jezus Christus. 8. Domine Deus, Angus Dei Domine Deus, Agnus Dei, Filius Patris, Qui tollis peccata mundi, miserere nobis. 9. Qui tollis peccata mundi Qui tollis peccata mundi, suscipe deprecationem nostram. koor en alt-solo-adagio Heer, God, Lam Gods, Zoon des Vaders, die de zonden der wereld wegneemt, ontferm U over ons. koor-adagio Gij, die de zonden der wereld draagt, ontvang onze smeekbede. 10. Qui sedes ad dexteram Patris Qui sedes ad dexteram Patris, miserere nobis. 11.Quoniam tu solus sanctus Quoniam tu solus sanctus, quoniam tu solus Dominus, quoniam tu solus altissimus, Jesu Christe. 12. Cum Sancto Spiritu Cum Sancto Spiritu in Gloria Dei Patris. Amen. alt-aria Gij, die zetelt aan de rechterhand des Vaders, ontferm U over ons. koor-allegro Want Gij alleen zijt heilig, Gij alleen zijt Heer, Gij alleen zijt de allerhoogste, Jezus Christus. koor-allegro Met de Heilige Geest in de heerlijkheid van God de Vader. Amen.

5 Marc-Antoine Charpentier Nisi Dominus - Canticum graduum Salomonis Nisi Dominus aedificaverit domum, in vanum laboraverunt qui aedificant eam. Nisi Dominus custodierit civitatem, frustra vigilat qui custodit eam. Vanum est vobis ante lucem surgere: surgite postquam sederitis, qui manducatis panem doloris. Cum dederit dilectis suis somnum, ecce haereditas Domini, filii; merces, fructus ventris. Sicut sagittae in manu potentis, ita filii excussorum. Beatus vir qui implevit desiderium suum ex ipsis: non confundetur cum loquetur inimicis suis in porta. Een pelgrimslied van Salomo (Psalm 127) Als de Heer het huis niet bouwt, vergeefs zwoegen de bouwers; als de Heer de stad niet bewaakt, vergeefs doet de wachter zijn ronde. Vergeefs is het dat je vroeg opstaat, je laat te ruste legt, je aftobt voor wat brood hij geeft het zijn lieveling in de slaap. Kinderen zijn een geschenk van de Heer, de vrucht van de schoot is een beloning van God. Als pijlen in de hand van een schutter, zo zijn kinderen, verwekt in je jeugd. Gelukkig de man wiens koker is gevuld met pijlen zoals zij. Hij staat niet te schande als hij zijn vijanden aanklaagt in de poort. Magnificat 1. Magnificat anima mea Dominum 2. Et exultavit spiritus meus in Deo salutari meo. 3. Quia respexit humilitatem ancillæ suæ: ecce enim ex hoc beatam me dicent omnes generationes. 4. Quia fecit mihi magna qui potens est, et sanctum nomen eius. 5. Et misericordia eius a progenie in progenies timentibus eum. 6. Fecit potentiam in brachio suo, dispersit superbos mente cordis sui. 7. Deposuit potentes de sede et exaltavit humiles. 8. Esurientes implevit bonis et divites dimisit inanes. 9. Suscepit Israel puerum suum recordatus misericordiæ suæ, 10. Sicut locutus est ad patres nostros, Abraham et semini eius in sæcula. 11. Gloria Patri, et Filio, et Spiritui Sancto: 12. Sicut erat in principio, et nunc, et semper, et in sæcula sæculorum. Amen. Mijn ziel prijst en looft de Heer, mijn hart juicht om God, mijn redder: hij heeft oog gehad voor mij, zijn minste dienares. Alle geslachten zullen mij voortaan gelukkig prijzen, ja, grote dingen heeft de Machtige voor mij gedaan, heilig is zijn naam. Barmhartig is hij, van geslacht op geslacht, voor al wie hem vereert. Hij toont zijn macht en de kracht van zijn arm en drijft uiteen wie zich verheven wanen, heersers stoot hij van hun troon en wie gering is geeft hij aanzien. Wie honger heeft overlaadt hij met gaven, maar rijken stuurt hij weg met lege handen. Hij trekt zich het lot aan van Israël, zijn dienaar, zoals hij aan onze voorouders heeft beloofd: hij herinnert zich zijn barmhartigheid jegens Abraham en zijn nageslacht, tot in eeuwigheid. Eer aan de Vader en de Zoon en de Heilige Geest. Zoals het was in het begin, en nu en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen

6 J.S. Bach Jesu Meine Freude, BWV 227 Jesu, meine Freude, meines Herzens Weide, Jesu, meine Zier, ach wie lang, ach lange ist dem Herzen bange und verlangt nach dir! Gottes Lamm, mein Brautigam, auser dir soll mir auf Erden nichts sonst Liebers werden. Es ist nun nichts Verdammliches an denen, die in Christo Jesu sind, die nicht nach dem Fleische wandeln, sondern nach dem Geist. Unter deinem Schirmen bin ich vor den Stürmen aller Feinde frei. Laß den Satan wittern, laß den Feind erbittern, mir steht Jesus bei! Ob es itzt gleich kracht und blitzt, ob gleich Sünd und Hölle schrekken: Jesus will mich dekken. Denn das Gesetz des Geistes, der da lebendig machet in Christo Jesu, hat mich frei gemacht von dem Gesetz der Sunde und des Todes. Trotz dem alten Drachen, Trotz des Todes Rachen, Trotz der Furcht darzu! Tobe, Welt, und springe, ich steh hier und singe in gar sichrer Ruh. Gottes Macht hält mich in acht; Erd und Abgrund muß verstummen, ob sie noch so brummen. Ihr aber seid nicht fleischlich sondern geistlich, so anders Gottes Geist in euch wohnet. Wer aber Christi Geist nicht hat, der ist nicht sein. Weg mit allen Schätzen! du bist mein Ergötzen, Jesu, meine Lust! Weg ihr eitlen Ehren, ich mag euch nicht hören, bleibt mir unbewußt! Elend, Not, Kreuz, Schmach und Tod, soll mich, ob ich viel muß leiden, nicht von Jesu scheiden. So aber Christus in euch ist, so ist der Leib zwar tot um der Sunde willen; der Geist aber ist das Leben um der Gerechtigkeit willen. Gute Nacht, o Wesen, das die Welt erlesen, mir gefällst du nicht. Gute Nacht, ihr Sünden, bleibet weit dahinten, kommt nicht mehr ans Licht! Gute Nacht, du Stolz und Pracht! Dir sei ganz, du Lasterleben, gute Nacht gegeben! So nun der Geist des, der Jesum von den Toten auferwekket hat, in euch wohnet, so wird auch derselbige, der Christum von den Toten auferwekket hat, eure sterblichen Leiber lebendig machen, um des willen, dass sein Geist in euch wohnet. Weicht, ihr Trauergeister, denn mein Freudenmeister, Jesus, tritt herein. Denen, die Gott lieben, muß auch ihr Betrüben lauter Zukker sein. Duld ich schon hier Spott und Hohn, dennoch bleibst du auch im Leide, Jesu, meine Freude.

7 Jezus, mijn vreugde Jezus, mijn vreugde, lusthof van mijn hart, Jezus, mijn sieraad ach, hoe lang toch is mijn hart bang en verlangt het naar u! Lam van God, mijn bruidegom buiten u zal mij op aarde niets dierbaarder zijn. Romeinen 8 : 1,4b Er is dus niets te veroordelen aan degenen die in Christus Jezus zijn, die niet het vlees volgen maar de Geest. Onder uw beschutting kunnen de aanvallen van alle vijanden mij niet deren. Laat de satan maar razen laat de vijand maar woeden, mij staat Jezus bij! Of het nu bliksemt of dondert, of zonde en hel mij ook angst aanjagen: Jezus zal mij beschermen. Romeinen 8 : 2 Want de wet van de Geest die levend maakt in Jezus Christus heeft mij vrij gemaakt van de wet van de zonde en de dood. Ondanks de oude draak, ondanks de muil van de dood, ondanks de angst daarvoor! Ga maar tekeer, wereld, en spring maar, ik sta hier te zingen in alle rust. Gods macht behoedt mij; aarde en afgrond moeten verstommen, hoe ze ook grommen. Romeinen 8 : 9 Gij echter zijt niet in het vlees maar in de geest, voorzover Gods Geest in u woont. Wie echter Christus' Geest niet heeft behoort Hem niet toe. Weg met alle kostbaarheden! Gij zijt mijn genoegen Jezus, mijn lust! Weg nutteloze eer en aanzien, ik wil jullie niet horen, blijf buiten mijn bewustzijn! Ellende, nood, kruis, hoon en dood zullen mij, hoeveel ik ook moet lijden, niet van Jezus scheiden. Romeinen 8 : 10 Indien Christus in u is, dan is het lichaam wel dood vanwege de zonde, maar de geest is leven vanwege de gerechtigheid. Goede nacht, alles wat door de wereld is verkozen, ik moet er niets van hebben. Goede nacht, o zonden, blijf ver weg, kom niet meer tevoorschijn! Goede nacht, o trots en pracht! O verdorvenheid, ik wens je Een heel goede nacht! Romeinen 8 : 11 Als nu de Geest van degene die Jezus uit de dood heeft opgewekt, in u woont dan zal degene, die Christus uit de dood heeft opgewekt, uw sterfelijke lichamen levend maken omdat zijn Geest in u woont. Wijk, rouw en droefheid, want mijn vreugdemeester, Jezus, komt binnen. Voor hen die God liefhebben moet ook hun verdriet zoet zijn Al lijd ik hier ook onder spot en hoon toch blijft gij ook in mijn lijden, Jezus, mijn vreugde.

8 Dirigent Marc Buijs Marc Buijs is dirigent en pianist, haalde zijn directiediploma bij de Kurt Thomasopleiding en studeerde piano bij Janine van Mever. Op dit moment is hij bezig met de Master-opleiding Koordirectie aan het Utrechts Conservatorium. Hij is dirigent van vijf koren: Sotto Voce, Het Liefdesliederenkoor in Oosterbeek, het Nieuw Vrouwenkoor Arnhem, Zelhems mannenkoor en Projectkoor Woudkapel in Bilthoven. Samen met deze koren gaf hij een flink aantal succesvolle concerten. A capella, maar ook in samenwerking met orkest en solisten waaronder de opera s King Arthur en Dido en Aeneas van Purcell, een programma met muziek van Monteverdi, concerten met muziek van Brahms, Britten en Milhaud, het oratorium Samson van G.F. Handel en Ein Deutsches Requiem van Brahms. Sotto Voce Sotto Voce is een kamerkoor met op dit moment 26 leden, dat in 1986 is opgericht. Marc Buijs is sinds 2001 de vaste dirigent en hij weet het koor te inspireren, uit te dagen en verder te ontwikkelen. Het koor zingt vierstemmig en heeft zich jarenlang voornamelijk gericht op oude muziek van 1400 tot 1750, zoals bijvoorbeeld Bach, Schütz, Monteverdi. De laatste jaren zingt het ook in contrast hiermee nieuwe muziek,van componisten als Manneke, Pärt, De Leeuw. In 2011 is in samenwerking met het Liefdesliederenkoor uit Oosterbeek op grootse wijze het oratorium Samson van G.F. Handel uitgevoerd. Bij Sotto Voce staat het maken van mooie muziek voorop, maar daarnaast is het ook een heel gezellig koor met leuke tradities, zoals de nieuwjaarsborrel met optredens in januari en de afsluiting van het seizoen in juli. Ook wordt er regelmatig gewerkt aan stemvorming en het ontwikkelen van een goede koorklank. Sotto Voce heeft geen vast repertoire maar werkt telkens naar een opvoering met nieuw materiaal toe. Zo blijft het koor zich ontwikkelen en kunnen nieuwe leden per project instromen. Sopranen Annelies Baudet, Inge Delfin, Mieke Koenen, Everdien Tromp, Hanneke Roozendaal, Anja Warnaar, Judith de Wert Alten Joy Bakker, Margriet van Gennip, Jeanne Goeting, Marijne Magnée, Angelique Notermans, Palmyre Oomen, Ineke Verschueren Tenoren Paul Eskens, Hans Heyl, Cees Leijenhorst, Anneke van der Putte Bas/baritons (Sjef van den Bergh), Henk van Gasteren, Lex Hustinx, Martin Jonker, Yves Koerselman, Martin Kuiper, Wim Prange, Maarten de Vletter Wist u dat u ook Vriend kunt worden van Sotto Voce? Voor meer info kunt u terecht bij de koorleden of op onze website. En we zijn altijd op zoek naar zangtalent (op dit moment vooral tenoren). Wij repeteren wekelijks op dinsdagavond van tot uur in de kapel van het verzorgingshuis Joachim en Anna, Groesbeekseweg 327 te Nijmegen. Je bent welkom een repetitie bij te wonen. Neem daarvoor even contact met ons op.