Klimaat-adaptatie: mogelijke risico's van infectieziekten in groen en blauw en ontwikkeling van een nationaal versnellingsprogramma
|
|
- Henriette Claes
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Klimaat-adaptatie: mogelijke risico's van infectieziekten in groen en blauw en ontwikkeling van een nationaal versnellingsprogramma Marieta Braks Centrum Infectieziektenbestrijding RIVM Original painting by Milen Tod Jeroen van Leuken Ministerie van VWS
2
3 Ontwikkelingen in de leefomgeving Natuur-inclusief bouwen Klimaatadaptatie Spelen en bewegen Circulaire economie
4 Ontwikkelingen in de leefomgeving Natuur-inclusief bouwen Klimaatadaptatie Spelen en bewegen Circulaire economie
5 Ontwikkelingen in de leefomgeving
6 Ontwikkelingen in de leefomgeving
7 Bekende dreigingen van BLAUW // GROEN WATER Ana Roda Husman eerder vandaag VECTOREN 7
8 Bekende dreigingen van KLIMAATVERANDERING Via teken Ziekte van Lyme Via muggen Malaria West Nijl koorts Zika 8
9 Context voor vector overdraagbare ziektes Context Autochtoon ziektegeval Pathogeen Vector Ziektes in Nederland 1 ziekte van Lyme 2 - malaria West Nijl koorts zika
10 Context voor vector overdraagbare ziektes Context Autochtoon ziektegeval Pathogeen Vector Ziektes in Nederland 1 ziekte van Lyme 2 - malaria West Nijl koorts zika Wat zijn de drivers voor toename of opkomen? Wat zijn beperkende factoren?
11 Transmissie klimaat omgeving reservoir vector pathogeen Risico voor mensen Ziektelast
12 Toename van Lymeziekte Toename bosgebied Hofhuis et al
13 Toename van Lymeziekte Toename reeën (Hovius 2014; Hofhuis, 2016)
14 Ecologische veranderingen mbt Lyme toename Toename bosgebied Toename reeën Landgebruik Area 2004 (km 2 ) 2008 (km 2 ) TEKEN Forest/Dunes % High Heather/grassland % Low Urban/agriculture % Nihil 14
15 Ecologische veranderingen mbt Lyme toename Toename # knaagdieren Toename reeën Toename # reeën 15
16 Ecologische veranderingen mbt Lyme toename GEEN toename dichtheid teken in de plots! WEL start activiteit eerder Hartemink et al 2019 Mean number of questing ticks collected per 200m 2 (Log(n+1)) 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 L N A 0,0
17 CONCLUSIE: Mogelijke oorzaken toename van Lymeziekte in de afgelopen 20 jaar Meer (besmette) teken Meer natuur Ander natuurbeheer Meer muizen en (bos)vogels Meer reeën Afname gebruik van insecticiden Meer mensen in het groen Meer vrije tijd Neveneffect van gezonder ouder worden Meer voorlichting Klimaatsverandering (Sprong et al. 2012; Hartemink et al )
18 Risico-reductie BLOOTSTELLING Risico HAZARD AANTAL geïnfecteerde VECTOREN 18 Vector control strategies
19 RISICO OP LYME Blootstelling Dichtheid geïnfecteerde teken
20 Context voor vector overdraagbare ziektes Context Autochtoon ziektegeval Pathogeen Vector Ziektes in Nederland 1 ziekte van Lyme 2 - malaria West Nijl koorts zika
21 Context voor vector overdraagbare ziektes Context Autochtoon ziektegeval Pathogeen Vector Ziektes in Nederland 1 ziekte van Lyme 2 - malaria West Nijl koorts zika
22 Context voor vector overdraagbare ziektes Context Autochtoon ziektegeval Pathogeen Vector Ziektes in Nederland 1 ziekte van Lyme 2 - malaria West Armoede-ziekte Nijl koorts zika Malaria: Alleen probleem met slechte gezondheidszorg
23 Context voor vector overdraagbare ziektes Context Autochtoon ziektegeval Pathogeen Vector Ziektes in Nederland 1 ziekte van Lyme 2 - malaria West Nijl koorts zika
24 Context voor vector overdraagbare ziektes Context Autochtoon ziektegeval Pathogeen Vector Ziektes in Nederland 1 ziekte van Lyme 2 - malaria West Nijl koorts zika
25 Context voor vector overdraagbare ziektes Context Autochtoon ziektegeval Pathogeen Vector Ziektes in Nederland 1 ziekte van Lyme 2 - malaria West Nijl koorts zika
26 Context voor vector overdraagbare ziektes Context Autochtoon ziektegeval Pathogeen Vector Ziektes in Nederland 1 ziekte van Lyme 2 - malaria West Nijl koorts zika
27 TAKE HOME MESSAGES Dreigingen zijn context afhankelijk Experts kunnen het eenvoudig duiden 27
28 Versnellingsprogramma Klimaatadaptatie Transmissiedag RIVM/GGD, 26 maart 2019 Jeroen van Leuken, Ministerie van VWS
29 Klimaatadaptatie in Nederland
30 Vijf belangrijke knelpunten [1 - KENNIS] Kennis en kunde over de effecten van klimaatverandering en de effecten/effectiviteit van klimaatadaptatiemaatregelen zijn onvoldoende toegankelijk, begrijpelijk of beschikbaar voor decentrale actoren [2 - AGENDA-SETTING] Klimaatadaptatie krijgt onvoldoende aandacht op de bestuurlijke agenda s doordat het een langetermijn-agenda betreft [3 - URGENTIE] Er is een groot verschil in urgentiebesef tussen verschillende sectoren, partijen, regio s en tussen publieke en private actoren, en daarmee in de aanpak van klimaatadaptatie [4 - EIGENAARSCHAP] De aanpak van klimaatadaptatie is op alle niveaus te verkokerd, zowel binnen als tussen overheden en andere actoren, en bemoeilijkt daardoor een integrale aanpak [5 - FINANCIERING] Klimaatadaptatie kan gepaard gaan met hoge investeringen.
31 Werkateliers
32 Versnellingsprogramma klimaatadaptatie Algemeen doel Het versnellen en stimuleren van de implementatie van de NAS op lokaal, regionaal en nationaal niveau om zodoende het hoofd te kunnen bieden aan de effecten van klimaatveranderingen ten behoeve van een: - goede kwaliteit van leven - goede kwaliteit van de leefomgeving - stabiele economie. en private organisaties, waarbij zij worden gefaciliteerd door de nationale overheden en kennisinstellingen waar wenselijk en mogelijk. Budget & Looptijd 17 ME, 8 jaar ( ) Programmadoel Hierbij zullen lokale en regionale overheden samenwerken met burgers, maatschappelijke 32
33 [1 - KENNIS] KNELPUNT: Kennis en kunde over de effecten van klimaatverandering en de effecten/effectiviteit van klimaatadaptatiemaatregelen zijn onvoldoende toegankelijk, begrijpelijk of beschikbaar voor decentrale actoren ACTIES Gezamenlijke, cross-sectorale kennisimplementatiestrategie Integraal kennisplatform voor lokaal beleid en praktijk Verdere ontwikkeling van de klimaatstresstest Ontwikkeling van indicatoren voor effectiviteit/monitoring van beleid
34 Deelnemende organisaties Rijksoverheid Min. IenW (coörd.) Min. VWS Min. LNV Provincies Noord-Brabant Overijssel Zuid-Holland Gemeenten Apeldoorn Arnhem Breda Dordrecht Gouda Groningen Holland Rijnland GGD Gelderland-Midden Rotterdam Veiligheidsregio Utrecht Waterschappen Aa en Maas Rijnland Vallei en Veluwe Waternet Overig Rijkswaterstaat LTO Climate Campus ProRail Kennisinstellingen RIVM Deltares Van Hall Larenstein
35 Acties GGD en RIVM RIVM: Programmamanagement Kennisdoorwerking GGD: Ontwikkeling lokale hitteplannen Gezondheid in lokaal-regionale strategieën voor klimaatadaptatie Organiseren samenwerking binnen en tussen GGD-regio s op klimaat beschermen Integrale samenwerking bevorderen Lokaal-regionaal beleid versterken Doelstelling: Kwetsbare groepen beter 35
36 Tijdlijn 14 maart 2019 Aanvraag financiering bij EU (60%) Juni 2019 Evaluatie 1 januari 2020 Start 1 januari Einde Meer weten? Jeroen van Leuken, jp.v.leuken@minvws.nl Projectleider: Sandra Boekhold (RIVM), sandra.boekhold@rivm.nl 36
NAS en de LIFE-IP aanvraag NL- NASCCELERATE
NAS en de LIFE-IP aanvraag NL- NASCCELERATE Maandag 10 december 2018 Jeroen van Leuken (RIVM), Coördinator LIFE- IP aanvraag Doelstelling van LIFE IP Leer- en faciliteermechanisme organiseren zodat belangrijke
Nadere informatieKiezen én delen: De uitdaging bij integratie!
Integrale aanpak van Zoönosen Aanhaken en haken aan One Health Kiezen én delen: De uitdaging bij integratie! 11 december 2018 Marieta Braks, Dr. Medisch Entomologe Vectoren 2 Vector borne diseases 18 November
Nadere informatieLaat je niet steken door muggen of teken: Marieta Braks, Medisch Entomoloog RIVM
Laat je niet steken door muggen of teken: Marieta Braks, Medisch Entomoloog RIVM 1 Laat je niet bijten door muggen of teken: Marieta Braks, Medisch Entomoloog RIVM 2 Inhoud 1. Plaagdieren 2. Vector-overdraagbare
Nadere informatieDOCUMENT A - GEANNOTEERDE INHOUDSOPGAVE
LIFE IP CLIMATE Subsidieaanvraag voor versnelde implementatie van de NL Nationale klimaatadaptatiestrategie (NAS) DOCUMENT A - GEANNOTEERDE INHOUDSOPGAVE Details Contactpersoon: Jeroen van Leuken, Jeroen.van.leuken@rivm.nl
Nadere informatieTeken-encefalitis: Een teken aan de wand?
Teken-encefalitis: Een teken aan de wand? Marieta Braks Medisch Entomologe, Ph.D. Centrum voor Zoőnosen en Omgevingsmicrobiologie/ RIVM Teken-encefalitis: Een teken aan de wand? 29 november 2013 Disclosure
Nadere informatieNAS Stef Meijs Netwerkdag Ruimtelijke Adaptatie 19 jan 2017
NAS 2016 Stef Meijs Netwerkdag Ruimtelijke Adaptatie 19 jan 2017 Het verhaal van de NAS Voorgeschiedenis Trends en bollenschema s Focus op urgente risico s Vervolg: proces en acties 2 Ministerie van Infrastructuur
Nadere informatieNieuwe ontwikkelingen:
Nieuwe ontwikkelingen: KNMI werkt aan scenario s 2021 Nieuwe thema s in Deltaprogramma 2019: Bodemdaling Klimaatadaptatieve Nieuwbouw Zeespiegelstijging Strategische verkenningen klimaatadaptatie in VJN:
Nadere informatieVerdeelplan PG Jaar 2018
Verdeelplan PG Jaar 2018 ID Naam Plaats Specialisatie Instroom personen Instroom fte 2412004 Centrum voor Jeugd en Gezin Rijnmond Rotterdam Jeugdarts 1e fase 6 6,00 2412004 Centrum voor Jeugd en Gezin
Nadere informatie0 - fase Initiatieffase Uitwerking Uitvoering Evaluatie Bijstelling
Verslag: Intervisiebijeenkomst provinciale programma s groene en gezonde schoolpleinen Locatie: Koningin Emma School Apeldoorn Datum: 2 oktober 2018 Aantal deelnemers: 18 1 Organisatoren: Jantje Beton
Nadere informatieWoningen. Prijzen en transacties. Provincie / Steden. Marktgegevens en prognoses. Transactieprijzen koopwoningen in mediaan 2016
Woningen 2017 Provincie / Steden Marktgegevens en prognoses Prijzen en transacties Aantal inwoners 2016 Aantal woningen 2016 Woningvoorraad/ huishoudens/inwoners 2020 2025 Koopwoningen Aantal verkochte
Nadere informatieEHS-herijking van invloed op uiterwaardentransitie in Utrecht en Gelderland? Master scriptie planologie
EHS-herijking van invloed op uiterwaardentransitie in Utrecht en Gelderland? Master scriptie planologie D.F.G. van Nuland 2012 EHS-herijking van invloed op uiterwaardentransitie in Utrecht en Gelderland?
Nadere informatieWoningen Provincie/Gemeenten Marktgegevens en prognoses Prijzen en transacties. Prijs per m² GBO in mediaan 2017
Woningen Provincie/Gemeenten Marktgegevens en prognoses Prijzen en transacties woningen woningen. Provincie Drenthe Assen 67.700 31.400 Woningvoorraad 32.900 33.700 33.700 Tussenwoning 448 16,7 166.000
Nadere informatiethema 1 Nederland en het water topografie
thema 1 Nederland en het water topografie Argus Clou Aardrijkskunde groep 6 oefenkaart met antwoorden Malmberg s-hertogenbosch thema 1 Nederland en het water topografie Gebergten Vaalserberg Plaatsen Almere
Nadere informatieGemeentelijke Duurzaamheidsindex GDI-2014 Data voor alle 12 provincies
Gemeentelijke Duurzaamheidsindex GDI-2014 Data voor alle 12 provincies Stichting Duurzame Samenleving www.gdindex.nl info@gdindex.nl 0317-750645 1 De GDI omvat de 3 dimensies van duurzaamheid: Mens & Maatschappij,
Nadere informatieIn de kolom "SWS" ziet u of stemmen in een willekeurig stemlokaal (SWS) van toepassing is in de betreffende gemeente.
In de kolom "SWS" ziet u of stemmen in een willekeurig stemlokaal (SWS) van toepassing is in de betreffende gemeente. 1 = Kiezers kunnen in deze gemeente voor alle waterschapsverkiezingen stemmen in elk
Nadere informatieToewijzingsvoorstel Jaar: 2015 Tranche:
Toewijzingsvoorstel Jaar: 2015 Tranche: Id Naam Plaats Eindspecialisatie InstroomPersonen InstroomFTE 2412004 Centrum voor Jeugd en Gezin Rijnmond Rotterdam Arts infectieziektenbestrijding 1e fase 0 0,00
Nadere informatiegroeten uit holland vijf jaar later... Hans Mommaas Tilburg University
groeten uit holland vijf jaar later... Hans Mommaas Tilburg University Vrijetijd en Gebiedsontwikkeling Voorthuizen, 21 april 2011 wat ging eraan vooraf wat is er gebeurd waar staan we nu hoe gaan we verder
Nadere informatieInfectieziektebestrijding en de rol van arboprofessionals
Infectieziektebestrijding en de rol van arboprofessionals Karin Heimeriks, Arbeidshygiënist, Centrum Infectieziektebestrijding, RIVM 1 14 april 2011 Wat kunnen jullie verwachten? Infectieziektebestrijding
Nadere informatieRapportages Regio-overleggen Agrarisch Water d.d.6 juli 2017
Rapportages Regio-overleggen Agrarisch Water d.d.6 juli 2017 Inhoudsopgave Regio Groningen-Friesland-Noord-Drenthe... 2 Regio Zuid-Drenthe, Overijssel, Gelderland... 3 Regio Noord Holland en Flevoland...
Nadere informatieWonen binnen bestaand bebouwd gebied,
Indicator 6 september 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel uitbreiding van
Nadere informatieEvaluatie sleutelprojecten
Evaluatie sleutelprojecten Marjolein Spaans (TU Delft, OTB) Ries van der Wouden (Bureau Stedelijke Planning) Ruimteconferentie, 3 november 2009 Rotterdam Technische Universiteit Delft Cities in a Network
Nadere informatieInformatienotitie Veiligheidsregio Hollands Midden. Veiligheid Publieke Taak Opgesteld door: R. Bitter (BGC) H. Lenferink (DB)
B.5 1. Algemeen Informatienotitie Veiligheidsregio Hollands Midden Onderwerp: Veiligheid Publieke Taak Opgesteld door: R. Bitter (BGC) (VPT) Voorstel t.b.v. Algemeen Bestuur Datum: 27 maart 2014 vergadering:
Nadere informatieMetadata monitor NGR. Juni Geonovum. datum versie 1.0
Metadata monitor NGR Juni 2016 Geonovum datum 14-07-2016 versie 1.0 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1.1 Aanleiding... 3 1.2 Opdracht en Scope... 3 1.3 Proces beoordelingscriteria... 3 1.4 Metadata kwaliteitsbeleid...
Nadere informatieFinancieringsvoorwaarden ondersteuning Samenwerkingsafspraken energiebesparing bij bedrijven
Financieringsvoorwaarden ondersteuning Samenwerkingsafspraken energiebesparing bij bedrijven Inleiding In september 2013 is door een groot aantal partijen, waaronder de rijksoverheid, werkgevers- en werknemersorganisaties,
Nadere informatieKlimaatbestendige stad
Klimaatbestendige stad Joke van Wensem Samenwerken aan water en klimaat Programmaplan en kennisagenda Algemeen en programmering: Deltaprogramma RA/IenM, STOWA, RWS, CAS, Deltares Projectentournee: Deltaprogramma
Nadere informatieWonen binnen bestaand bebouwd gebied,
Indicator 7 September 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel uitbreiding van
Nadere informatiebètavakken, VMBO Economie, VMBO Groen, VMBO Techniek, VMBO Zorg, zaakvakken. VO
TekenQuiz Vakgebied: Leerniveau: bètavakken, VMO conomie, VMO Groen, VMO Techniek, VMO Zorg, zaakvakken. VO antal items: 15 Max. aantal punten: 44 ls je de bronnen uit het artikel op Onderwijsvanmorgen.nl
Nadere informatiemetadata_organisatie Aantal Gemiddelde Gemiddelde Alterra Alterra, Wageningen UR Andes B.V Beheer PDOK BIJ
Rijlabels Waarde maart Waarde decem metadata_organisatie Aantal Gemiddelde Gemiddelde Alterra 2 66 64 Alterra, Wageningen UR 82 66 65 Andes B.V. 6 56 56 Beheer PDOK 1 91 62 BIJ12 33 99 1 Bridgis BV 4 57
Nadere informatieMetadata monitor NGR. September Geonovum. datum versie 1.0
Metadata monitor NGR September 2016 Geonovum datum 18-10-2016 versie 1.0 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1.1 Aanleiding... 3 1.2 Opdracht en Scope... 3 1.3 Proces beoordelingscriteria... 3 1.4 Metadata kwaliteitsbeleid...
Nadere informatieAan het College van Burgemeester en Wethouders Postbus LV Den Haag Parnassusplein 5 T
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag Aan het College van Burgemeester en Wethouders Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333 44 44 www.rijksoverheid.nl Contactpersoon dhr. drs.
Nadere informatieLokaal gezondheidsbeleid 2016-2020. Workshop 18 februari 2016
Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020 Workshop 18 februari 2016 Programma 9.30 uur Welkom Toelichting VTV 2014 en Kamerbrief VWS landelijk gezondheidsbeleid Concept Positieve Gezondheid Wat is integraal gezondheidsbeleid?
Nadere informatieKlimaatadaptatie. Charles Aangenendt
Klimaatadaptatie Charles Aangenendt Adaptatie Ruimte en Klimaat 2006: start Nationaal Programma Adaptatie Ruimte en Klimaat (ARK) Doel: klimaatbestendig maken van ruimtelijke inrichting lange termijn:
Nadere informatieAnna Schoemakers Klimaat voor Ruimte
Workshop: De klimaatrobuuste stad Voorzitter: Prof. dr.ir. C. Zevenbergen (Chris), Dura Vermeer/UNESCO IHE Sprekers en presentaties: Drs. A.J. Schoemakers (Anna) Projectbegeleider Klimaat voor Ruimte,
Nadere informatieInput voor het omgevingsplan? Gebruik de Atlas Leefomgeving!
Input voor het omgevingsplan? Gebruik de Atlas Leefomgeving! Miranda Mesman, RIVM Schakeldag RWS 25 juni 2019 miranda.mesman@rivm.nl Inhoud o Waarom een Atlas Leefomgeving? o Waar gaat de Atlas Leefomgeving
Nadere informatieRijksmonumenten - nabijheid
De Erfgoedmonitor Home > Indicatoren > Rijksmonumenten - nabijheid Rijksmonumenten - nabijheid Publicatiedatum: 18 januari 2018 Rijksmonumenten zijn in Nederland, met uitzondering van Flevoland, bijna
Nadere informatieMetadata monitor NGR. Maart Geonovum. datum versie 1.0
Metadata monitor NGR Maart 2016 Geonovum datum 30-03-2016 versie 1.0 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1.1 Aanleiding...3 1.2 Opdracht en Scope...3 1.3 Proces beoordelingscriteria...3 1.4 Metadata kwaliteitsbeleid...3
Nadere informatieWaar zit het probleem?
Waar zit het probleem? Ontwikkeling van lokale risicokaarten voor teken. Aart Claassens en Fay Haverkort MSc s Laboratorium voor Entomologie WUR RIVM Stage januari -september Onder begeleiding van Marieta
Nadere informatieMetadata monitor NGR. December Geonovum. datum versie 1.0
Metadata monitor NGR December 2015 Geonovum datum 8-12-2015 versie 1.0 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1.1 Aanleiding... 3 1.2 Opdracht en Scope... 3 1.3 Proces beoordelingscriteria... 3 1.4 Metadata kwaliteitsbeleid...
Nadere informatieDuurzame Stad Nijmegen klimaatbestendig in 2050
Duurzame Stad Nijmegen klimaatbestendig in 2050 Ton Verhoeven Adviseur Klimaatadaptatie Gemeente Nijmegen 1 Amsterdam Nijmegen Presentatie Nijmegen Klimaatbestendig in 2050 Eerste Waterplan in Nijmegen-Zuid
Nadere informatieDe bodem daalt sneller dan de zeespiegel stijgt. Tijd voor een innovatieve en integrale aanpak van bodemdaling!
De bodem daalt sneller dan de zeespiegel stijgt Tijd voor een innovatieve en integrale aanpak van bodemdaling! In de Nederlandse Delta wonen negen miljoen mensen. Hier wordt zeventig procent van ons inkomen
Nadere informatieCentrum Zoönosen en Omgevingsmicrobiologie
Centrum Zoönosen en Omgevingsmicrobiologie Het centrum Zoönosen en Omgevingsmicrobiologie (Z&O) doet onderzoek naar microbiële risico s veroorzaakt door besmet voedsel, door pathogenen (ziekteverwekkers)
Nadere informatieWachtlijsten WLZ op Zorg op de kaart
Wachtlijsten WLZ op Zorg op de kaart De gegevens van de wachtlijsten zijn afkomstig van het Zorginstituut Nederland. Voor Zorg op de kaart zijn gegevens geaggregeerd per zorgkantoorregio. Waarbij de stand
Nadere informatieSterkste groei vacatures in Zeeland
Sterkste groei vacatures in Zeeland Cijfers Adzuna : Gemiddeld aangeboden salaris in vacatures neemt met 4,6% toe. AMSTERDAM De Nederlandse arbeidsmarkt heeft in het eerste kwartaal van 2017 de groei verder
Nadere informatieTopje van de ijsberg!
Wetenschapsdag Topje van de ijsberg! ZONDAG 21 OKTOBER 2007 12.00-17.00 UUR Infectieziekten 4 Gekriebel en gezoem In warme landen brengen muggen, knutten en teken door hun steken of beten infectieziekten
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 8942 14 juni 2010 Regeling van de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 7 juni 2010, nr. R&P/RA/2010/11430,
Nadere informatieBasisscholen in krimpgebieden in schooljaar 2017/2018
Basisscholen in krimpgebieden in 2017/2018 In welke provincies sluiten de meeste basisscholen? Aan het begin van 2017/2018 zijn in Groningen, Zeeland, Limburg en Flevoland rond 2% van de basisscholen gesloten
Nadere informatieSMART SOCIETY IN NEDERLAND
SMART SOCIETY IN NEDERLAND Roxane Daniels Vereniging Nederlandse Gemeenten 23 april 2019 VVSG Brussel Paraplu-begrip Integrale aanpak van maatschappelijke opgaven Cross-sectoraal Publiek-privaat Bottom-up
Nadere informatieVeehouderij & Gezondheid stand van zaken onderzoek oktober 2015. Renske Nijdam Adviseur milieu & gezondheid
Veehouderij & Gezondheid stand van zaken onderzoek oktober 2015 Renske Nijdam Adviseur milieu & gezondheid 20 oktober 2015 Danielle van Oudheusden Arts M&G, Infectieziektebestrijding GGD Brabant-Zuidoost
Nadere informatieInventarisatie verkiezingen tot 1 januari Herindelingsverkiezingen
Inventarisatie verkiezingen tot 1 januari 2008 leden van het Europees Parlement 10 juni 2004 leden van de gemeenteraden maart 2006 leden van de provinciale staten maart 2007 leden van de Tweede Kamer der
Nadere informatieHet landelijk verkeersmanagement beraad
Het landelijk verkeersmanagement beraad Over de kracht van regionale samenwerking en landelijke afspraken Landelijke WOW dag - Zwolle Terry Albronda - gemeente Groningen Alex Smienk - Rijkswaterstaat VRAAG
Nadere informatieStatenvoorstel. Weerkrachtig Zuid-Holland, Adaptatiestrategie voor een klimaatbestendig Zuid-Holland
Statenvoorstel Vergaderdatum GS: 11 december 2018 Portefeuillehouder: Janssen, RA Uiterlijke beslistermijn: n.v.t. Documentnummer: PZH-2018-670832850 Onderwerp Weerkrachtig Zuid-Holland, Adaptatiestrategie
Nadere informatieResponsgroep Extreem Weer Concept 6 juli 2017 versie 2
Responsgroep Extreem Weer Concept 6 juli 2017 versie 2 Voor u ligt het conceptplan versie 2 van de Responsgroep extreem weer van het NAS-team. Deze versie heeft de reacties verwerkt op het eerste concept
Nadere informatieRecreatief aanbod voor wandelen en fietsen,
Indicator 8 februari 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aanbod aan recreatiemogelijkheden
Nadere informatieGreen Deal Groene Daken
Green Deal Groene Daken 2014 2019 + Egbert Roozen (Branche-organisatie VHG, bestuur) Meer met groene daken Winst stapelen op het dak Gemeenten Almere, Amsterdam, Eindhoven, Enschede, Rotterdam, Son en
Nadere informatieKlimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta)
Agenda Stad Concernstaf CSADV Stadhuis Grote Kerkplein 15 Postbus 538 8000 AM Zwolle Telefoon (038) 498 2092 www.zwolle.nl Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta) Hoe houden we onze delta leefbaar
Nadere informatieStand van zaken V asbestdakensanering en Versnellingsaanpak 26 juni 2018
Stand van zaken V asbestdakensanering en Versnellingsaanpak 26 juni 2018 In deze stand van zaken worden de werkzaamheden en resultaten beschreven die onderdeel zijn van de programmatische aanpak voor de
Nadere informatieDe mug achter de olifant
Dutch Good Safety Authorithy De mug achter de olifant Marieta Braks Centrum Infectieziektenbestrijding RIVM Marieta.braks@rivm.nl Arjan Stroo Centrum Monitoring Vectoren, NVWA c.j.stroo@nvwa.nl 3 Vector
Nadere informatieNieuws Netwerk IZB Infectieziektebestrijding september 2006
pagina 1 van 5 >> Printen
Nadere informatieWebinar Beter Benutten: 18 mei 2016 Zijn de Brabantse ITS projecten ook iets voor jouw regio?
Webinar Beter Benutten: 18 mei 2016 Zijn de Brabantse ITS projecten ook iets voor jouw regio? Nederlandse ambitie ITS Sneller, veiliger, plezieriger en betrouwbaarder reizen Verbetering totale leefomgeving
Nadere informatieGreen Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei
Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei Burgers, bedrijven, milieu-organisaties en overheden hebben vandaag op initiatief van minister Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en
Nadere informatieWerken binnen bestaand bebouwd gebied,
Indicator 6 september 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Uitbreiding van bedrijfsvestigingen
Nadere informatieDeltaplan Ruimtelijke Adaptatie
Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie Bouwberaad West-Brabant 26 oktober 2017 Yigall Schilp #DeltaplanRA Inhoud Deltabeslissing 2015 Urgentie Scope Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie Weten, willen, werken Zeven
Nadere informatieAfwegingskader bepalen lokale luchtkwaliteit
Afwegingskader bepalen lokale luchtkwaliteit Christiaan Tollenaar (M+P) Reinier Trommel (CROW) Solve: Snelle oplossingen voor lucht en verkeer 1 Inhoud Reinier Trommel Inleiding, aanleiding, totstandkoming
Nadere informatieDeltaprogramma Rivieren. Stand van zaken. 16 februari 2012
Deltaprogramma Rivieren Stand van zaken 16 februari 2012 Deltaprogramma Nationaal Deltaprogramma Februari 2010: Deltaprogramma van start Deltaprogramma Deltaprogramma Doel (2100) Beschermd tegen hoogwater
Nadere informatievan Werkplein naar Arbeidsmarkt naar 4 Transities Werkgever en Werkzoekende
van Werkplein naar Arbeidsmarkt naar 4 Transities Werkgever en Werkzoekende DOEL Informatie Uitwisseling Vraag aan u Beleid min SZW SUWI: 2002 CWI en UWV samenwerking met gemeenten werk boven uitkering
Nadere informatieSteeds minder startersleningen beschikbaar
RAPPORT Starterslening in Nederland Steeds minder startersleningen beschikbaar Uitgevoerd in opdracht van www.starteasy.nl INHOUD Starterslening in Nederland Steeds minder startersleningen beschikbaar
Nadere informatieBrief aan de leden T.a.v. het college en de raad. 8 mei 2019 U Lbr. 19/032. Stand van zaken Interbestuurlijk Programma.
Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad Datum 8 mei 2019 Ons kenmerk COS/U201900244 Lbr. 19/032 Telefoon 070 373 8393 Bijlage(n) - Onderwerp Stand van zaken Interbestuurlijk Programma Samenvatting
Nadere informatieCollege voor de Beroepen en Opleidingen in de Gezondheidszorg
College voor de Beroepen en en in de Gezondheidszorg Aan het ministerie van VWS Directie MEVA t.a.v. drs. Th.W. van Uum Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG Inlichtingen bij Doorkiesnummer Ons kenmerk Datum
Nadere informatieIII IIIIIIIIII III IINil 15IN015993-08/05/2015
III IIIIIIIIII III IINil 15IN015993-08/05/2015 Ministerie van Infrastructuur en Milieu Waterschap Brabantse Delta T.a.v. Algemeen bestuur Postbus 5520 4801 DZ BREDA Datum 6 mei 2015 Betreft De BGT: ligt
Nadere informatieBijlage 1C. Noord Nederland. Groningen is genoemd in het decentralisatieakkoord met de provincies. Het is opgenomen in de mei-circulaire van BZK.
Bijlage 1C Besluit Investeringen Ruimtelijke Kwaliteit ( ) en Nota Ruimte budget: decentralisatie van de middelen Er heeft een herijking plaatsgevonden van de rijksinzet in 23 ruimtelijke projecten die
Nadere informatieOverzicht. Exotische muggen en bestrijding. 2. Steekmuggen en infectieziekten CRISISBEHEERSING BIJ VWS
Overzicht Exotische muggen en bestrijding Yvonne de Nas, Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, directie Publieke Gezondheid 9 juni 2016 1. Introductie 2. Steekmuggen en infectieziekten 3. Exotische
Nadere informatieDe overheid als launching customer
De overheid als launching customer Julia Williams Project leader elektrisch rijden Ministerie van Economische zaken, Landbouw en Innovatie Waarom elektrisch rijden? Klimaat Het duurzame energiesysteem
Nadere informatieSamen geven we richting aan de koers van de NKC
Samen geven we richting aan de koers van de NKC ₀ ₀ ₀ In de aanloop naar de klimaattop in Parijs is eind 2014 de Nederlandse Klimaatcoalitie van start gegaan om CO2 reductie bij bedrijven en andere organisaties
Nadere informatieVrijwaringsovereenkomst inzake de garantstellingsverplichting ex artikel 41 Gr HWH
Kenmerk: V0051/1988 Vrijwaringsovereenkomst inzake de garantstellingsverplichting ex artikel 41 Gr HWH ONDERGETEKENDEN 1. Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht, hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden,
Nadere informatieProgramma Versnellingsaanpak asbestdaken sanering
Programma Versnellingsaanpak asbestdaken sanering Jeroen Mooy 18 mei 2017 Landelijke Asbest Praktijkdag Aanleiding en doel Verder verkleinen van risico s voor de volksgezondheid Een verbod op asbestdaken
Nadere informatieCOP #11 : Hoe vertel ik het mijn wethouder? donderdag 24 mei 2018
COP #11 : Hoe vertel ik het mijn wethouder? donderdag 24 mei 2018 COP #11 : Hoe vertel ik het mijn wethouder? donderdag 24 mei 2018 Rinske Wessels Ontwerpend onderzoek IABR-2016-The Next Economy Cursus
Nadere informatieOver denken en doen. Doorvertaling van EV in RO. 7 december december 2010 ARCADIS Imagine the result
Over denken en doen Doorvertaling van EV in RO 7 december 2010 7 december 2010 ARCADIS 2010 1 Imagine the result Doel Stap van ambitie/ DENKEN naar DOEN gezet? Inzicht in doorvertaling van EV in RO Hoofdvraag:
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum Aanpak Regio Deals. Geachte Voorzitter,
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Regio Portefeuille LNV Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag
Nadere informatiePartnerraadbijeenkomst KennisCentrum Natuur en Leefomgeving. 6 november 2018
Partnerraadbijeenkomst KennisCentrum Natuur en Leefomgeving 6 november 2018 Programma Deel I Ontwikkelingen KCNL 14:00 u Welkom en update vanuit de stuurgroep, Peter van Dongen, vz Stuurgroep en CvB Van
Nadere informatieMetadata monitor NGR. Juli Geonovum. datum versie 1.0
Metadata monitor NGR Juli 2017 Geonovum datum 12-07-2017 versie 1.0 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1.1 Aanleiding... 3 1.2 Opdracht en Scope... 3 1.3 Proces beoordelingscriteria... 3 1.4 Metadata kwaliteitsbeleid...
Nadere informatieKLIMAATADAPTATIE LEEFT, MAAR LEIDT NOG NIET
KLIMAATADAPTATIE LEEFT, MAAR LEIDT NOG NIET www.atosborne.nl Klimaatadaptatie leeft, maar leidt nog niet. Klimaatadaptatie leeft, maar leidt nog niet. Dat is de belangrijkste conclusie die getrokken kan
Nadere informatieBusinesscase Van Deltadialoog naar Deltaplan naar Deltabusiness
Businesscase Van Deltadialoog naar Deltaplan naar Deltabusiness Van Deltadialoog naar Deltaplan naar Deltabusiness Een businesscase voor overheid, kenniswereld en bedrijfsleven om de Nederlandse state
Nadere informatieDe gezonde Zeeuwse leefomgeving Gezondheid, veiligheid en milieu in de omgevingswet
De gezonde Zeeuwse leefomgeving Gezondheid, veiligheid en milieu in de omgevingswet Roadshow omgevingswet Zeeland, 27-09-2017 Maartje Brouwer Milieugezondheidskundige, GGD Zeeland Maartje.brouwer@ggdzeeland.nl
Nadere informatieAcademische toerusting voor werken binnen de Openbare Gezondheid
Academische toerusting voor werken binnen de Openbare Gezondheid ZonMw Programma Academische Werkplaatsen Dr. Marijke Janssens Utrecht, 15 juni 2006 Doel: het structureel versterken en verankeren van vraaggestuurde
Nadere informatiePlan van aanpak Natuurvisie Gelderland
Bijlage bij Statenbrief Plan van aanpak Natuurvisie- zaaknummer 2016-012209 Plan van aanpak Natuurvisie Gelderland 1. Aanleiding In 2012 hebben Provinciale Staten de Beleidsuitwerking Natuur en Landschap
Nadere informatieNieuwsflits Arbeidsmarkt. Augustus 2017
Nieuwsflits Arbeidsmarkt Augustus 2017 Inhoudsopgave WW-uitkeringen 2 Ingediende ontslagaanvragen en verleende ontslagvergunningen 6 Statistische bijlage 7 Toelichting WW 15 Colofon De Nieuwsflits Arbeidsmarkt
Nadere informatieBouwen in natuurgebieden in de Ecologische Hoofdstructuur,
Bouwen in natuurgebieden in de Ecologische Hoofdstructuur, 2000-2012 Indicator 10 september 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens
Nadere informatie(Hoe) krijgen we met een One Health-aanpak Lyme-ziekte onder de knie? Hein Sprong
(Hoe) krijgen we met een One Health-aanpak Lyme-ziekte onder de knie? Hein Sprong One Health: Gezonde mensen en gezonde dieren in een gezonde natuur Gezondheid betekent voor mensen is iets anders dan gezondheid
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op de artikelen 3, eerste lid, en 5 van de Kaderwet SZW-subsidies;
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 18468 13 april 2016 Regeling van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 4 april 2016, 2016-0000091001,
Nadere informatieGrote gemeenten goed voor driekwart van bevolkingsgroei tot 2025
Persbericht PB13 062 1 oktober 2013 9:30 uur Grote gemeenten goed voor driekwart van bevolkingsgroei tot 2025 Tussen 2012 en 2025 groeit de bevolking van Nederland met rond 650 duizend tot 17,4 miljoen
Nadere informatiede GezondOntwerpWijzer
Naar een gezonde (groene) leefomgeving: de GezondOntwerpWijzer Hanneke Kruize (RIVM) Marjo Knops (Ministerie van I&M) 1 Opbouw presentatie Belang van groen in de leefomgeving Gezonde leefomgeving als beleidsthema
Nadere informatieUitvoeringsprogramma Bodem en Ondergrond
Uitvoeringsprogramma Bodem en Ondergrond Samen met decentrale overheden en maatschappelijke organisaties werkt het Rijk aan ambitieus beleid voor bodem en ondergrond - Werken met één UP Bodem en Ondergrond
Nadere informatieTotaal geleverde zorg per zorgkantoor. DWH Bijgewerkt: 28 juli 2006
Totaal geleverde zorg per zorgkantoor ** Het totaal aantal unieke personen wat in de eerste vijf periodes van het zorgjaar zorg heeft ontvangen. code Zorgkantoor 2004* 2005* 2006* Groei 2005 501 Zorgkantoor
Nadere informatieOnderzoek naar de relatie tussen immature teken en knaagdieren
Studiedag 17 maart 2011 Starters in het bosonderzoek Onderzoek naar de relatie tussen immature teken en knaagdieren Wesley Tack Maxime Madder Kris Verheyen Verscheidenheid aan soorten Wereldwijd: 850 à
Nadere informatieWorkshop over actuele klimaatvraagstukken in lokaal klimaatbeleid
Klimaatwarming-ups Workshop over actuele klimaatvraagstukken in lokaal klimaatbeleid Module 1: Klimaatmitigatie - naar aardgasvrije wijken Module 2: Klimaatadaptatie gevolgen van klimaatverandering opvangen
Nadere informatieKennisportaal ruimtelijke adaptatie en de relevantie voor de MER
Kennisportaal ruimtelijke adaptatie en de relevantie voor de MER Dr. Hasse Goosen Alterra Wageningen UR Stichting Climate Adaptation Services De urgentie is hoog: zelfs wanneer de opwarming beperkt blijft
Nadere informatieFiguur 1: Ontwikkeling aantal leerlingen Figuur 2: Prognose aantal leerlingen (index: 2011 = 100) (index: 2016 = 100)
Het aantal leerlingen in het basisonderwijs is tussen 2011 en 2015 gedaald. In de provincie Limburg nam het aantal leerlingen in deze periode het sterkst af. In het voortgezet onderwijs is het aantal leerlingen
Nadere informatieBundeling wonen in nationale bundelingsgebieden,
Indicator 10 september 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel woningen en inwoners
Nadere informatie