mevrouw B.C. SchalkSecretariaat26 maart 2013Sjabloon rapport Servicepunt Duurzame Energie. Jaarverslag 2015

Transcriptie

1 mevrouw B.C. SchalkSecretariaat26 maart 2013Sjabloon rapport Servicepunt Duurzame Energie Jaarverslag 2015

2 Inhoudsopgave Voorwoord Werkwijze Servicepunt Duurzame Energie Regioconsulenten Maatwerkondersteuning Projecten uitgelicht Regio Noord: Zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen Texel Regio Midden: Kennis leveren aan scholenstichting OPSPOOR in Waterland Regio Zuid: Evaluatie voortgang Amstelland & Meerlanden energieneutraal Collectieve projecten Enervisa / monitoring ESCO Servicecenter VNG-ondersteuningsstructuur Energie Subsidieadvies Zonatlas Noord-Holland Programmabureau Warmte- en Koudenetten MRA Prestatiegerichte uitvraag corporaties Samenwerkingsverbanden Ontmoeting, kennisdeling, netwerken & zichtbaarheid Ontmoetingen Bestuurlijk Congres Ambtelijk Café Kennissessies Kennissessie Duurzaamheid in Prestatieafspraken Sociale Huursector Kennissessie Prestatieborging Duurzame Renovatie Training EPC <0, Seminar Zon niet op eigen dak Kennissessie monitoring Deelname en bijdrage aan bijeenkomsten van derden Factsheets en publicaties Corporate communicatie

3 Voorwoord Namens de Provincie Noord-Holland bood het Servicepunt Duurzame Energie de Noord-Hollandse gemeenten en regio s ook in 2015 weer een breed ondersteuningspakket aan. Van op maat advies bij het opzetten van concrete gemeentelijke projecten via de regioconsulenten, tot hulp bij het doorrekenen van haalbare business cases vanuit het ESCO Service Center. Van het verzorgen van gerichte workshops voor gemeentelijke vastgoedbeheerders over energiemaatregelen tot het verbinden van markt en overheid in het opzetten van het Programmabureau Warmte MRA. En uiteraard werden ook dit jaar de resultaten van alle inspanningen weer bijgehouden via Enervisa, met als resultaat bijvoorbeeld een tussentijdse resultaatmeting op de energieneutrale ambities voor de Regio Amstelland-Meerlanden. Het Servicepunt Duurzame Energie fungeert als schakel tussen landelijke, provinciale en lokale ontwikkelingen op het thema duurzaam gebouwde omgeving. Door regelmatig en persoonlijk contact met de Noord-Hollandse gemeenten en regio s weten we wat er op lokaal niveau speelt. Op landelijk en provinciaal niveau werken we samen met partijen als Ministeries, VNG, Rijkswaterstaat, RVO, Kamer van Koophandel, Energy Valley en de HVC. We leggen verbindingen en brengen informatie, kennis en ervaringen op een snelle en effectieve manier bij elkaar. Dit jaarverslag leidt u in vogelvlucht langs een aantal activiteiten en resultaten die het Servicepunt in 2015 samen met Noord-Hollandse gemeenten en andere partijen met veel plezier heeft gerealiseerd. René Jansen coördinator 3

4 1 Werkwijze Servicepunt Duurzame Energie De activiteiten van het Servicepunt Duurzame Energie in 2015 waren in drie sporen uit te splitsen: Regioconsulenten en maatwerkondersteuning Collectieve projecten Communicatie, kennis en ontmoeting Regioconsulenten en maatwerkondersteuning In 2015 hebben de regioconsulenten van het Servicepunt de lijn doorgezet van het jaar daarvoor om meer in te zetten op maatwerkondersteuning per gemeente en/of regio. Op deze manier kon elke gemeente de regioconsulent (of andere specifieke expertise vanuit het brede Servicepunt-team) inzetten op het thema of vraagstuk waar ondersteuning nodig was. Hoofdstuk 2 geeft een globaal overzicht van de in 2015 uitgevoerde maatwerkondersteuning, met daarbij voor iedere regio één bijzonder project wat meer uitgelicht. Collectieve projecten Naast maatwerkondersteuning bij gemeentelijke of regionale projecten, voert het Servicepunt ook een aantal collectieve projecten uit waar alle Noord-Hollands gemeenten aan deel kunnen nemen. Binnen deze collectieve projecten heeft het Servicepunt een coördinerende en trekkende rol. Het Servicepunt verbindt bestaande landelijke en regionale kennis en neemt initiatief in het uitdiepen van een onderwerp. Gemeenten kunnen deelnemen aan een of meerdere collectieve projecten en gebruik maken van beschikbare documenten, adviezen en kennis van de adviseurs van het Servicepunt. Op basis van de ervaringen en uitkomsten wordt elk jaar opnieuw bekeken of de collectieve projecten nog voldoen aan de wensen van de gemeenten. In hoofdstuk 3 leest u meer over de collectieve projecten die in 2015 zijn uitgevoerd. Communicatie, kennis en ontmoeting Het derde spoor van het Servicepunt spitst zich toe op kennisdeling tussen gemeenten, het organiseren van ontmoetingen en de corporate communicatie vanuit het Servicepunt. Kennisdeling gebeurt bijvoorbeeld door het bundelen van opgedane ervaringen via bijeenkomsten, de collectieve projecten en verschillende factsheets. Ook organiseert het Servicepunt met regelmaat kennissessies over relevante ontwikkelingen en onderwerpen. En uiteraard is er het jaarlijkse Servicepunt-congres, het Ambtelijk Café, de Servicepunt-website en de digitale nieuwsbrief Impuls. Meer over communicatie, kennis en ontmoeting vindt u in hoofdstukken 4 en 5. 4

5 Overzicht activiteiten Servicepunt 2015 Deze drie sporen leiden tot een diversiteit aan projecten, bijeenkomsten en activiteiten op uiteenlopende onderwerpen. Alle activiteiten hebben als doel de Noord-Hollandse gemeenten te ondersteunen bij het verduurzamen van de gebouwde omgeving en het uitvoeren van het landelijk, regionaal en lokaal beleid op dit thema. In onderstaande figuur zijn de highlights en activiteiten van het Servicepunt in 2015 weergegeven. 5

6 2 Regioconsulenten 2.1 Maatwerkondersteuning Onderstaand een greep uit de in 2015 geboden maatwerkondersteuning vanuit het Servicepunt Duurzame Energie aan de Noord-Hollandse gemeenten. Zie de Servicepunt-website ( voor meer informatie. Gemeente/regio 6 Project Gemeente Alkmaar Ondersteuning scholenproject Energy Challenges Ondersteuning bij Green Deal Stroomversnelling Koopwoningen Geen ondersteuning. Alleen algemene overleggen over ambities Gemeente Amsterdam particulieren en VvE s ambtelijk besproken Specifiek project Warmtenetten: subsidieaanvraag, vorming Programmabureau Warmte Gemeente Beemster Borging duurzaamheidsambities nieuwbouwwijk De Keyser en second opinion duurzaamheidsagenda Gemeente Bergen Organisatie seminar Zon niet op eigen dak (vindt plaats maart 2016) Gemeente Beverwijk Haalbaarheidsonderzoek aansluiten bioscoop op WKO stadhuis Ondersteuning aanvraag HIRB-subsidie voor ESCO ZONPV bedrijven Gemeente Blaricum Geen projectondersteuning geweest Gemeente Bloemendaal Advisering (technische) haalbaarheid maatregelen en duurzaamheidsprestaties bij gebieds(her)ontwikkeling Gemeente Bussum Ondersteuning bij realisatie duurzaamheidsambities renovatie gemeentehuis (o.a. integratie duurzaamheidsaspecten in PvE) Gemeente Castricum Ondersteuning bij Green Deal Stroomversnelling Koopwoningen Advies ESCO nieuwbouw/verbouw zwembad Gemeente Den Helder Advies verduurzaming gemeentelijk vastgoed Gemeente Diemen Evaluatie voortgang Amstelland & Meerlanden energieneutraal 2040 Gemeente Drechterland Adviesgesprek bij energieneutraal ontwikkelen nieuwbouwwijk Reigersborg Gemeente Edam-Volendam Geen projectondersteuning Gemeente Enkhuizen Adviesgesprek verduurzaming installaties gemeentehuis Watt voor Watt 2.0 (rol SpDE = informerend / subsidie advies Gemeente Haarlem Ondersteuning bij Green Deal Stroomversnelling Koopwoningen Begeleiding bij aanvraag HIRB-subsidie gericht op circulaire economie Gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude Energiescans en advies verduurzaming en sportverenigingen i.s.m. Stichting Sportstroom Gemeente Haarlemmermeer Second opinion technische en financiële onderdelen ontwerp nieuwe duurzame basisschool Gemeente Heemskerk Analyse energiebesparingspotentieel gemeentelijk vastgoed Gemeente Heemstede Energiescan accommodatie hockeyclub Gemeente Heerhugowaard Cursus EPC <0,4 voor lokale bouwpartijen Gemeente Heiloo Advisering bij HIRB-subsidieaanvraag energiebesparing bedrijven Gemeente Hilversum Nulmeting en inventarisatie potentieel zonne-energie Gemeente Hollands Kroon Geen projectondersteuning geweest Gemeente Hoorn Verduurzaming uitbreiding MFA De Kreek, inhoudelijk ondersteunen RAP2-traject Gemeente Huizen Second opinion onderzoek naar klimaatneutraal Huizen Gemeente Koggenland Advies bij actualisatie duurzaamheidsbeleid en duurzaamheidsoverleg gemeentelijk woningbedrijf. Gemeente Landsmeer Onderbouwen waarom PV geen subsidie meer nodig heeft Gemeente Langedijk Beantwoorden vragen evaluatie DE-regeling feb en nov Gemeente Laren Energiescan Geologisch Museum Ontwikkelen prestatiegerichte uitvraag, bijdrage duurzaamheidsvisie Het Gemeente Medemblik Grootslag, beoordelen en geven van verbetersuggesties adviezen Duurzaam Bouwenloket

7 Gemeente Muiden Geen projectondersteuning geweest Gemeente Naarden Advies klimaatneutrale gemeentelijke organisatie Gemeente Oostzaan Beantwoorden investeringsvraag PV of LED (Raadslid) Gemeente Opmeer Wel afspraken gemaakt, maar geen input gekregen van de gemeente Gemeente Ouder-Amstel Evaluatie AM-regio Advies verduurzaming scholen stichtingen OPSO en SPOOR en second Gemeente Purmerend opinion PvE renovatie gemeentehuis, inhoudelijke ondersteuning VNGtraject, energie- en binnenmilieuscan OBS De Wheermolen Gemeente Schagen Second opinion over offertes bewoners n.a.v. Bewonersonderzoek Waarland, Duurzaam lespakket Regius College Schagen Gemeente Stede Broec Procesadvies nieuwbouwwijk Plan Buitenveld, adviesgesprek Bouwend Nederland over bouwcoalitie Gemeente Texel Zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen Gemeente Uitgeest Energiescan sportvereniging. Overgedragen aan Omgevingsdienst Gemeente Velsen Expertise inbreng duurzame bedrijventerreinen Energietop Velsen Ondersteuning aanvraag RAP subsidies duurzaamheid Integratie duurzaamheid nieuwbouw brede school, input geleverd aan Gemeente Waterland Duurzaamheidsagenda. Beoordeling energiegebruik duurzame Brede School, overleg samenwerking Purmerend en Waterland rondom bedrijventerreinen Gemeente Weesp Geen projectondersteuning geweest Gemeente Wijdemeren Energiescan scholen Gemeente Wormerland Advisering prestatieborging wijkaanpak ProDubo Ondersteuning bij STEP-aanvraag woningcorporaties Gemeente Zaanstad Ondersteuning restwarmte project Advies aansluiten cultuurhuis op bestaand WKO-systeem Advies DE-regeling Advies bij bouwplannen duurzame woningen Middenboulevard Gemeente Zandvoort Aanbod advisering bij bouwplannen duurzame woningen Middenboulevard Gemeente Zeevang Advies nieuwbouw multifunctionele accommodatie Oosthuizen Regio Amstelland-Meerlanden Evaluatie voortgang Amstelland & Meerlanden energieneutraal Enkele projecten uitgelicht Onderstaand lichten we uit iedere regio één maatwerkproject uit, om zo een impressie te geven van de ondersteuning op maat die het Servicepunt Duurzame Energie biedt Regio Noord: Zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen Texel De gemeente Texel heeft plannen om zonnepanelen te plaatsen op enkele gemeentelijke gebouwen, om daarmee de benodigde elektriciteit duurzaam op te wekken. Het Servicepunt Duurzame Energie ondersteunt de gemeente bij dit proces. Het Servicepunt onderzocht voor de betreffende gebouwen de technische en financiële haalbaarheid. Op basis hiervan is besloten om een aanbesteding in de markt te zetten, waarbij marktpartijen uitgedaagd zullen worden om op basis van prestaties de opbrengst en functioneren van de zonnepanelen over langere tijd te garanderen. Het Servicepunt heeft hiervoor het concept-aanbestedingsdocument opgesteld. In het voorjaar van 2016 zal deze aanbesteding worden uitgevoerd. 7

8 2.2.2 Regio Midden: Kennis leveren aan scholenstichting OPSPOOR in Waterland Aan de werkgroep Duurzaamheid van OPSPOOR is een kennissessie verzorgd. Ook is als pilot een schoolopname uitgevoerd. Tijdens deze opname worden de besparingsmogelijkheden en de mogelijkheden om van de school een frisse school te maken in kaart gebracht. Als pilot is voor de OBS De Wheermolen in Purmerend een energie- en binnenmilieuscan uitgevoerd Regio Zuid: Evaluatie voortgang Amstelland & Meerlanden energieneutraal 2040 In 2007 spraken de bestuurders in de regio Amstelland & Meerlanden de ambitie uit om in 2040 energieneutraal te zijn. De gemeenten Aalsmeer, Amstelveen, Diemen, Ouder-Amstel en Uithoorn werken hierbij samen aan de opgave om het energiegebruik sterk terug te dringen en zoveel mogelijk hernieuwbare energie op te wekken en te benutten. Om vast te stellen waar men nu staat, is door het Servicepunt Duurzame Energie een kwantitatieve evaluatie uitgevoerd. In deze evaluatie zijn de volgende deelvragen worden beantwoord: 1 Waar staan we op weg naar energieneutraal in 2040 (EN2040)? 2 Wat doen we nu, met welke effecten? 3 Waar komen we uit als we doorgaan met wat we nu doen? Uit de evaluatie kan geconcludeerd worden dat de doelstelling van 5% energiebesparing voor de periode is gehaald en dat de doelstelling van 5% hernieuwbare energieopwekking bijna is gehaald. Eén van de conclusies uit het onderzoek is dat veel van de benodigde gegevens niet compleet zijn, waardoor de resultaten van het onderzoek niet volledig en betrouwbaar genoeg zijn om er betrouwbare conclusies aan te verbinden ten aanzien van de voortgang en haalbaarheid van de uiteindelijke energieneutrale doelstelling voor

9 3 Collectieve projecten Het Servicepunt Duurzame Energie voert verschillende collectieve projecten uit. Alle Noord-Hollandse gemeenten kunnen hier gebruik van maken. 3.1 Enervisa / monitoring Met Enervisa wordt duidelijk dat het monitoren van duurzame projecten niet alleen om cijfers over CO 2 -reductie gaat. Alle fasen van de beleidscyclus (ontwikkeling, realisatie, evaluatie) zijn inzichtelijk gemaakt. Enervisa meet naast het effect van projecten op energieproductie en -besparing, ook de effecten van projecten op (lokale) economie en werkgelegenheid. Door middel van visualisaties, overzichten en rapportages biedt Enervisa input voor communicatie over deze beleidsresultaten. Om de gegevens in Enervisa up-to-date te houden heeft het Servicepunt Duurzame Energie ook in 2015 ingezet op het ondersteunen van gemeenten in het wegwijs worden en invoeren van projecten in Enervisa. Hiertoe is in 2015 bijvoorbeeld het volgende uitgevoerd: Voortgangsrapport opgesteld voor de provincie Training Monitoring van klimaatbeleid met Enervisa en Klimaatmonitor verzorgd in april (i.s.m. RWS Leefomgeving) Sessie monitoring verzorgd op Ambtelijk Café Diverse gemeenten geholpen bij de invoer van projecten (o.a. Haarlem, Zaanstad, Amstelveen/Aalsmeer, Ouderkerk) 3.2 ESCO Servicecenter Het ESCO Servicecenter biedt ondersteuning aan woningcorporaties en gemeenten bij de ontwikkeling van een ESCO-constructie. Het ESCO Servicecenter wordt ondersteund vanuit de Europese Commissie en de Provincie Noord-Holland. Een ESCO waarborgt het terugverdienen van extra investeringen op gebied van duurzaamheid door de besparing op energiekosten. Om dit te kunnen realiseren is de juiste administratieve, financiële en juridische infrastructuur nodig. Het ESCO Servicecenter helpt gemeenten en woningcorporaties bij het opzetten van deze structuur. Voor het ESCO Servicecenter stond 2015 in het teken van de eindsprint. Dit is het laatste jaar waarop nog projecten opgenomen konden worden in het programma van ESCO Servicecenter. Eind maart 2016 eindigt het programma. In 2015 heeft het ESCO Servicecenter verschillende projecten tegen het licht gehouden om te bepalen of zij binnen de voorwaarden van het programma zouden vallen om de projecten te ondersteunen in de projectontwikkeling. Voor veel projecten bleek dat niet het geval. Om projecten toch te mogelijkheid te kunnen bieden om ondersteuning van het ESCO Servicecenter te ontvangen is er een wijzigingsverzoek van de programmavoorwaarden voorgesteld aan de Europese Commissie. Dit wijzigingsverzoek is niet gehonoreerd waardoor de ruimte voor meer projecten beperkt bleef. 3.3 VNG-ondersteuningsstructuur Energie In 2013 is het Nationale Energie Akkoord getekend. Als uitwerking hiervan heeft de VNG heeft (in samenwerking met het Ministerie van BZK) een ondersteuningsstructuur opgezet om gemeenten te ondersteunen bij het uitvoeren van een aantal van de acties die vanuit het Energieakkoord bij de gemeenten terecht komen. Deze ondersteuningsstructuur is actief sinds september Het Servicepunt Duurzame Energie fungeert hierbij in Noord-Holland als verbindende schakel tussen de landelijke, provinciale, regionale en gemeentelijke spelers en ontwikkelingen. Alle Noord-Hollandse gemeenten doen via zes regio s een beroep op de VNG Ondersteuningsstructuur. Het Servicepunt zorgt voor interregionale uitwisseling van kennis en ervaringen en ondersteunt de regio s waar nodig bij planuitwerking en uitvoering. Het Servicepunt hield regelmatig contact met het VNG Energieteam en de coördinatoren in de zes Noord-Hollandse regio s voor onderlinge afstemming en samenwerking. Ook schoof het Servicepunt regelmatig aan de 9

10 bij overlegmomenten in de zes Noord-Hollandse regio s. En op verzoek adviseerde en/of ondersteunde het Servicepunt bij specifieke vragen en acties uit de regio s. 3.4 Subsidieadvies Technisch is veel mogelijk om energie te besparen en hernieuwbare energie te produceren. De grootste uitdaging op dit moment ligt vooral in de organisatie en financiering van dergelijke projecten. Om de realisatie ervan te stimuleren zijn er diverse subsidies en stimuleringsregelingen beschikbaar op zowel regionaal, nationaal als Europees niveau. Gemeenten konden ook in 2015 bij het Servicepunt terecht voor advies over beschikbare subsidieregelingen en hoe zij deze kunnen aanvragen of inzetten in hun gemeenten. Daarnaast hielp het Servicepunt bij het opzetten van gemeentelijke subsidieregelingen. Het Servicepunt ondersteunde de Noord-Hollandse gemeenten (net zoals voorgaande jaren) bij de implementatie van de provinciale DE-regeling. Daarnaast heeft het Servicepunt in 2015 diverse gemeenten (en corporaties) geholpen met vragen rondom de Elena subsidie, de POP3 subsidie, de HIRB-subsidie, de STEP-subsidie en de FEH-subsidie. Voor de Provincie heeft het Servicepunt ondersteuning verleend bij de implementatie van de Uitvoeringsregeling Duurzaam Renoveren en de Uitvoeringsregeling Zonnestroominstallaties die in 2015 van start zijn gegaan. 3.5 Zonatlas Noord-Holland De in 2014 gelanceerde Zonatlas Noord-Holland laat inwoners en bedrijven in één oogopslag zien of hun dak geschikt is voor het plaatsen van zonnepanelen om zonne-energie op te wekken. Particulieren kunnen zien hoeveel panelen geplaatst kunnen worden op hun eigen dak en hoeveel elektriciteit ze opleveren. De Provincie Noord-Holland heeft de Zonatlas beschikbaar gesteld voor alle gemeenten in Noord-Holland, zodat zij deze tool kunnen gebruiken om zonne-energie nog meer onder de aandacht van bewoners te brengen. Het Servicepunt heeft namens de gemeenten in Noord-Holland de wensen en behoeften afgestemd met de websitebeheerder bij het Klimaatverbond. Daarnaast ondersteunde het Servicepunt de gemeenten waar nodig bij de lokale/regionale communicatie over deze tool. 3.6 Programmabureau Warmte- en Koudenetten MRA Samen met de Amsterdam Economic Board voert het Servicepunt Duurzame Energie het Programmabureau Warmte- en Koudenetten Metropool Regio Amsterdam (MRA). Uit haalbaarheidsstudies uitgevoerd door het Servicepunt blijkt dat in Noord-Holland goede kansen liggen voor ontwikkeling van warmtenetten voor bestaande bouw. Het Programmabureau wil vraag en aanbod bij elkaar brengen met aandacht voor zowel het rendement van exploitanten als de tarieven voor afnemers. Een juiste balans tussen laatstgenoemde belangen kan in de provincie een omvangrijk potentieel voor CO 2 -reductie ontsluiten. Als onafhankelijke partij is het Servicepunt in staat dit proces te versnellen en marktpartijen, woningcorporaties en overheden te verbinden in een economisch rendabel project waarvoor wij de haalbaarheid van de business case bepalen. In het najaar is samen met de Amsterdam Economic Board het traject gestart om met behulp van EFRO-subsidie het Programmabureau uit te breiden en van meer slagkracht te voorzien. Dit gaat primair om het aanvragen van extra budget voor het versneld realiseren van de lokale projecten. Lokale projecten die de basis vormen voor het regionale (rest)warmtenet. Hiermee legt het programmabureau zowel de focus op de realisatie van lokale projecten waarbij wordt voorgesorteerd op de mogelijkheid de resulterende deelwarmtenetten in de toekomst met elkaar te verbinden om tot een regionaal warmtenet te komen. In maart 2016 wordt naar verwachting de aanvraag ingediend. 10

11 3.7 Prestatiegerichte uitvraag corporaties Het Servicepunt Duurzame Energie is er onder andere op gericht om processen op gang te krijgen. Soms zijn hier nieuwe instrumenten voor nodig, die vanuit het Servicepunt worden ontwikkeld. Ter ondersteuning van de gemeentelijke prestatieafspraken met corporaties is het Servicepunt samen met leden van het Eco-Platform in 2015 gestart met het ontwikkelen van een zogenaamde prestatiegerichte uitvraag voor zowel de bestaande bouw als nieuwbouw. Deze uitvraag is een middel om de partijen bij elkaar te brengen, kennis te delen en voortgang in het onderwerp te krijgen. Door de uitvraag voor nieuwbouw- of renovatieprojecten goed te specificeren, is de kans dat op kwaliteit wordt beknibbeld kleiner en wordt de prijs-kwaliteitverhouding (ook op de lange termijn) beter. Hiermee krijgen corporaties en gemeenten meer ruimte om te scoren op duurzaamheid. Ook stimuleert de uitvraag kennisdeling tussen corporaties, zodat achterblijvers zich makkelijker kunnen gaan optrekken op de voorlopers. Dit dient ook het duurzaamheidsbelang van gemeenten. In 2016 worden een aantal pilots gestart om ervaring op te doen met de prestatiegerichte uitvraag. 11

12 4 Samenwerkingsverbanden Het Servicepunt is niet de enige organisatie in Noord-Holland die zich inzet voor de diverse verduurzamingsopgaves. De Energyboard is de aanjager van de economische ontwikkeling van duurzame energie in Noord-Holland, partijen met elkaar verbinden en mooie initiatieven versterken. Voor het thema gebouwde omgeving verzorgt het Servicepunt onder regie van de Energyboard de uitvoering in het veld. In MRA verband wordt ook gewerkt aan het thema Gebouwde Omgeving. Projecten die in MRA verband aandacht krijgen worden mede ondersteund door het Servicepunt, zoals Winst uit je woning 1 en De Groene Mug 2. Naast deze samenwerking werkt het Servicepunt in het brede MRA verband ook samen aan het project Warmtenetten. Een belangrijke partner in het noordelijke deel van de provincie is Energy Valley. Als antwoord van de noordelijke provincies (Groningen, Friesland, Drenthe en de kop van Noord-Holland) is het programma Switch opgesteld. Het Servicepunt heeft meegedacht over de praktische invulling en uitvoering van dit programma en is gesprekspartner voor het spoor Duurzaam bouwen en renoveren. In 2012 is het programma BIK gestart: Bouwen aan Integrale ketensamenwerking. Dit programma wordt uitgevoerd door de Kamer van Koophandel en richt zich op het versterken van samenwerking in bouwketens die zich richten op verduurzaming van de gebouwde omgeving. Als kennispartner is het Servicepunt nauw betrokken bij dit project en heeft o.a. een presentatie verzorgd (Machiel Karels over Co Green) over prestatie contracten op de bijeenkomst over verduurzaming voor woningcorporaties op 24 september bij de KvK in Amsterdam Diverse partijen spelen een belangrijke rol in de samenwerking binnen de opgave waar het Servicepunt voor staat. Hierbij zijn Omgevingsdiensten, het Klimaatverbond en vele anderen onmisbaar om het hele speelveld te bedienen van de juiste informatie en ondersteuning. 1 een project waardoor huiseigenaren in Haarlemmermeer, Amstelveen en Diemen onder meer gezamenlijk zonnepanelen en isolatiemateriaal kunnen inkopen tegen een lagere prijs; 2 een open platform van de gemeente Haarlem via welk inwoners, organisaties en bedrijven ideeën uitwisselen voor een beter klimaat; 12

13 5 Ontmoeting, kennisdeling, netwerken & zichtbaarheid Naast collectieve projecten organiseert het SDE ook veel (thematische) ontmoetingen. Tijdens deze ontmoetingen is er ruimte om met elkaar van gedachten te wisselen, kennis op te doen en te delen het netwerk op te bouwen en onderhouden. Het Servicepunt zorgt daarnaast ook voor zichtbaarheid van het thema duurzame gebouwde omgeving in de provincie en breder. Dit doen we onder andere door het versturen van een maandelijkse nieuwsbrief, onderhouden van de Servicepunt-website en zichtbaarheid van het Servicepunt in de (lokale en sociale) media. 5.1 Ontmoetingen Bestuurlijk Congres Op 22 januari 2015 vond het jaarlijks Bestuurlijk Congres van het Servicepunt plaats. Zo n negentig bestuurders en klimaatcoördinatoren van Noord-Hollandse gemeenten, Statenleden en overige relevante stakeholders kwamen bij elkaar. Het werd een ochtend met inspiratie, bijvoorbeeld over de uitdagingen waarvoor we ons gesteld zien in de transitie naar een duurzamere wereld. Verder was het congres ook een terugblik op bijna vijftien jaar Servicepunt en discussie over de voortzetting van het Servicepunt na En tenslotte werden de Noord-Hollandse Energie Awards (op basis van resultaten 2014) uitgereikt. De winnaars waren: Categorie Energiebesparing Gebouwde Omgeving: gemeente Texel Categorie Duurzame Energieopwekking: gemeente Purmerend Ambitie Award: Gemeente Haarlemmermeer Meermaker Ambtelijk Café Op 1 oktober 2015 werd in het Paviljoen bij de Provincie Noord-Holland te Haarlem het Ambtelijk Café georganiseerd. Dé gelegenheid voor gemeentelijke en regionale klimaatcoördinatoren (en hun collega s) uit Noord-Holland om elkaar in een informele sfeer te ontmoeten en bij te praten. Na een kennismaking met Ralph de Vries, de nieuwe gedeputeerde Duurzaamheid, volgde een groepsgesprek over de toekomst van het Servicepunt na Verder is in een aantal parallelsessies ingegaan op nieuwe ontwikkelingen en interessante thema s op het gebied van verduurzaming van de gebouwde omgeving: Verduurzaming particuliere woningbouw Monitoring van klimaat- en energiebeleid Warmte- en Koudenetten Duurzaamheid in RAP s Wonen en Woonvisies Verduurzaming gemeentelijk vastgoed ESCO s en andere financieringsconstructies 5.2 Kennissessies In kennissessies wordt op verschillende actuele thema s kennis, ervaringen en ideeën gedeeld. Interessante en actuele sprekers praten de gemeenten bij over landelijke ontwikkelingen en innovaties Kennissessie Duurzaamheid in Prestatieafspraken Sociale Huursector Op 22 september vond de kennissessie Prestatieafspraken Sociale Huursector plaats. Hierbij kwamen zo n dertig mensen vanuit gemeenten, woningcorporaties en huurdersverenigingen bij elkaar in de raadszaal van de gemeente Haarlem. 13

14 5.2.2 Kennissessie Prestatieborging Duurzame Renovatie Op 26 oktober waren zo'n 20 vertegenwoordigers van bouwpartijen, woningcorporaties en gemeenten naar de kennissessie Prestatieborging bij Duurzame Renovatie in Amstelveen gekomen, om daar in de raadszaal met elkaar over dit onderwerp van gedachten te wisselen Training EPC <0,4 In samenwerking met de gemeente Heerhugowaard organiseerde het Servicepunt Duurzame Energie op 26 november de training EPC <0,4. Zestien bouwbedrijven uit de regio haakten aan en deden tijdens deze training nieuwe kennis en ervaring op op het vlak van nieuwe regelgeving en marktontwikkelingen en het succesvol realiseren van nieuwe woningen met een EPC van 0,4 en lager Seminar Zon niet op eigen dak De gemeente Bergen heeft met de Coöperatie Bergen Energie een tot nu toe succesvol traject doorlopen voor een omgevingsvergunning voor een zonneweide op de Bergerweg. De afspraken zijn vastgelegd (erfpachtgrond van gemeente), de opstalovereenkomst is gesloten en binnenkort wordt gestart met de aansluiting van de panelen. Ook is het Zonnedak van der Oord in productie gegaan, een project dat succesvol gebruik maakt van de belastingkorting via de postcoderoos-regeling. De gemeente Bergen deelt graag haar lessons learned en denkt na over een eventueel vervolg op de zonneweide in regionaal verband (PORA-gemeenten). In dat kader organiseert het Servicepunt Duurzame Energie samen met de gemeente Bergen op 10 maart 2016 het seminar Zon niet op eigen dak voor gemeenteambtenaren en coöperatieleden die ook met dit thema aan de slag zijn of willen gaan. In 2015 is gestart met de voorbereidingen van dit seminar Kennissessie monitoring In april heeft het Servicepunt een Kennissessie monitoring verzorgd in samenwerking met Rijkswaterstaat. Gemeenten worden zo geholpen met het invoeren van de projecten en het visualiseren/rapporteren van de resultaten. Zo kunnen gemeenten zelf hun eigen beleid en projecten monitoren. 5.3 Deelname en bijdrage aan bijeenkomsten van derden Het Servicepunt heeft bij diverse bijeenkomsten van overige partijen geparticipeerd. Een opsomming van enkele relevante bijeenkomsten: VNG Energietop VNG (januari 2015) Bijeenkomst Burgers betrekken bij ontwikkeling en uitvoering klimaatbeleid RWS Leefomgeving / Lokale Klimaat Agenda (maart 2015) Conferentie Woonvisie Zaanstad sessie verduurzaming particuliere woningbouw Gemeente Zaanstad (maart 2015) Energietop regio IJmond Omgevingsdienst IJmond (juni 2015) Seminar De Groene Uitdaging (met site-event voor corporaties) DGBC en Gemeente Zaanstad (september 2015) Groene Muggen Lustrumfeest Gemeente Haarlem (september 2015) Werkcongres Zonneparken - Provincie Noord-Holland (oktober 2015) Beleidsontbijt Duurzame Energie - Provincie Noord-Holland (november 2015) Bijeenkomst regionale woonvisie en RAP - Gemeente Hoorn/Koggenland - regio West-Friesland (november 2015) Nul op de meter Noord-Holland Energiesprong (november 2015) Bijeenkomst ondernemers Westfriesland RUD Westfriesland (november 2015) BIK 24 september bij KvK Conferentie RAP IJmond / Z-K land: gespreksleider tafel Duurzaamheid 4 september

15 5.4 Factsheets en publicaties Eindrapportage Kwaliteitsborging BouwTransparant binnen Blok-voor-Blok In 2016 wordt op basis van deze rapportage een brochure opgesteld om meer aandacht te vragen voor de kwaliteitsborging in de bestaande bouw. 5.5 Corporate communicatie Het Servicepunt verzorgt ook haar eigen corporate communicatie. Via de website en maandelijkse nieuwsbrief Impuls en social media worden gemeenten op de hoogte gehouden van de activiteiten van het Servicepunt, interessante ontwikkelingen en nieuws op gebied van verduurzaming gebouwde omgeving en bijeenkomsten. Digitale nieuwsbrief Impuls In 2015 vijf edities (maart, april, juni, september en november) verstuurd naar 601 abonnees. Website Totaal aantal paginaweergaven: Unieke gebruikers: Onderstaande grafiek geeft het aantal bezoeken per week plaats gedurende het jaar Zichtbaar is dat het bestuurlijk congres in januari en de vijf uitgebrachte digitale nieuwsbrieven voor een stijging van het websitebezoek hebben geleid. 278 volgers 15