Kapelaniestraat BX Nederweert

Transcriptie

1 Maatregelrapportage verbeteren energielabel voor utiliteitsgebouwen 6031 BX Nederweert

2 Colofon 6031 BX Nederweert Projectdata Projectnummer: Naam van het gebouw: Bibliotheek Nederweert Bouwjaar: 1999 Renovatiejaar: Gebruiker: Eigenaar BIK codering: 91 Inspectiedatum: 3 januari 2018 Rapportdatum: 16 mei 2018 Afmeldnummer certificaat: Opdrachtgever Bedrijf: Gemeente Nederweert Afdeling: Contactpersoon: de heer H. van de Kerkhof Adres: Raadhuisplein 1 Postcode plaats: 6031 VR Nederweert Telefoonnummer: H.vandeKerkhof@nederweert.nl Software Versie EPA-U software: 3.51 Adviseur Bedrijf: Facilicom Energiemanagement Adviseur/nr.: J. Aarts / Adres: Rondven 24 Postcode en plaats: 6026 PX Maarheeze Telefoonnummer: +31(0) adres: epau@facilicom-energie.nl Pagina 2 van 23

3 Inhoudsopgave Colofon Samenvatting Energieverbruik huidige situatie Het energielabel Het berekende energieverbruik Advies Erkende maatregelen Aanbevolen maatregelen Investeringskosten Verwachte energiebesparing Verwachte kostenbesparing...14 Bijlage A Invoergegevens Vabi A.1 Algemeen...16 A.2 Installaties...16 A.2.1 Ventilatievoorzieningen...16 A.2.2 Ruimteverwarming...17 A.2.3 Ruimtekoeling...17 A.2.4 Warm tapwater...17 A.2.5 Bevochtiging...17 A.2.6 Zonne-energie...18 A.3 De bouwkundige constructies...18 A.4 De energiesector(en)...19 A.4.1 Organisatie en gebruik...20 A.4.2 Afmetingen en constructies...21 A.4.3 Klimatisering...22 A.4.4 Opgestelde apparatuur...22 A.4.5 Verlichting...22 Pagina 3 van 23

4 1 Samenvatting Het gebouw aan de te Nederweert heeft het energielabel A (EI = 1,01). Hierbij staat een A++ label voor een zeer energiezuinig gebouw en een G label voor een zeer onzuinig gebouw. Op basis van de huidige energieprestatie van het gebouw is beoordeeld welke maatregelen doorgevoerd kunnen worden om de energieprestatie en het energielabel van het gebouw te verbeteren. In onderstaand overzicht is weergegeven welke resultaten worden bereikt bij het doorvoeren van individuele maatregelen en/of maatregelpakketten. Bij de uitvoer van maatregelpakketten worden meerdere maatregelen gelijktijdig doorgevoerd. Deze maatregelen hebben veelal invloed op elkaar. Bij het uitvoeren van deze maatregelen is het dan ook altijd aan te raden om uw adviseur te benaderen voor specifiek advies. Wij begeleiden u graag in het geheel verduurzamingstraject van uw vastgoed. Maatregelpakket Investering [ ] NCW [ ] TVT [jaar] Label [A++ t/m G] Energie besparing [ /jaar] CO2- reductie [%/jaar] Maatregelen ,7 A 310 4,4 Geoptimaliseerde regeling verwarming (ZM) ,0 A 237 3,0 PL (buiten) vervangen door LED (retrofit) (ZM) ,0 A 50 0,9 Gloei- en ecohalogeenlampen verv door LED (ZM) ,1 A 24 0,5 Maatregelen t/m ,7 A ,4 TLD-armatuur vervangen door LED-paneel (ZM) ,7 A ,6 TLD-lampen vervangen door LED-tubes (ZM) ,8 A ,6 Downlighters vervangen door LED-spots (ZM) ,0 A 75 1,4 Aanwezigheidsdetectie verlichting (ZM) ,5 A 33 0,6 Schakelklok buitenverlichting (ZM) ,5 A 31 0,5 Tabel 1-1: Aanbevolen maatregelen en maatregelenpakketten Pagina 4 van 23

5 2 Energieverbruik huidige situatie 2.1 Het energielabel De Europese richtlijn Energieprestatie voor gebouwen' (EPBD 2002/91/EC) stelt dat voor elk gebouw bij verandering van huurder of eigenaar transparantie over de energetische kwaliteiten gegeven moet worden. In Nederland is hiervoor het energiecertificaat opgesteld. Het energiecertificaat geeft de energetische kwaliteit van het gebouw weer met de energieindex en het bijbehorende energielabel. Het energielabel heeft een vergelijkbare vormgeving als de labels voor witgoed en auto's. Met behulp van de geattesteerde EPA-U software van Vabi Software BV is het energielabel voor het betreffende gebouw berekend (zie Tabel 2-1). Daarnaast hebben we een lijst met standaard maatregelen opgenomen, waarmee het energielabel verbeterd zou kunnen worden. Door de uitvoer van deze maatregelen kan het energielabel van het gebouw worden verbeterd. Het energielabel geeft naast de huidige score, ook een overzicht van mogelijke energiebesparende maatregelen. Deze maatregelen worden automatisch door de gehanteerde software vorm gegeven en kunnen derhalve enigszins afwijken van de aangegeven energiebesparende maatregelen in dit rapport. Energielabel A Energie-index 1,01 Totaal primair verbruik Totaal primair verbruik per oppervlakte eenheid Standaard maatregelen ,22 MJ/jaar 777,35 MJ/m 2 /jaar - Toepassen spaarlampen en/of HF-verlichting met spiegeloptiekarmaturen - Toepassen veegschakeling, daglichtschakeling en/of aanwezigheidsdetectie voor verlichting - Aanbrengen zonnepanelen Tabel 2-1: Het energielabel van het gebouw In Bijlage A zijn de invoergegevens weergegeven die zijn gehanteerd voor het opstellen van het energielabel voor Bibliotheek Nederweert. Deze maatregelen zijn waargenomen tijdens een fysiek bezoek op locatie en opgemaakt op basis van de aangeleverde panddocumentatie. 2.2 Het berekende energieverbruik Naast het energielabel is met de EPA-U software ook het energieverbruik berekend. Hierbij is het referentieklimaat TRY De Bilt gebruikt, zodat de berekende verbruiken onafhankelijk zijn van de verschillen in het weer per jaar. Pagina 5 van 23

6 In Tabel 2-2 wordt het totale gebruik per energiedrager (gas, elektriciteit en warmte) samengevat. Daaronder worden voor het gas-, elektrisch- en warmteverbruik samen het totale primaire energieverbruik en de CO2-emissie getoond. Daarbij zijn de totalen ook per vierkante meter netto gebruiksoppervlak weergegeven. Zo kunt u het energieverbruik van verschillende gebouwen met elkaar vergelijken. Energiedrager Totaal Per m 2 NVO Eenheid Gasverbruik ,5 m 3 /jaar Elektriciteitsverbruik ,4 kwh/jaar Warmteverbruik 0,0 0,0 GJ/jaar Primaire energie ,7 MJ/jaar CO2-emissie ,9 kg/jaar Tabel 2-2: Energieverbruik in de huidige situatie Voorts wordt in het cirkeldiagram in Figuur 1 en in Tabel 2-3 het primaire energieverbruik per deelpost gepresenteerd. Dit geeft een goed beeld welke post het meeste energieverbruik omvat. In de tabel vindt u ook de eventuele energiebijdrage van zonnepanelen (PV) en warmtekrachtinstallaties (WKK). Figuur 1: Energieverbruik per deelpost in de huidige situatie Pagina 6 van 23

7 Deelpost Totaal Per m 2 NVO Eenheid Verwarming ,3 MJ/jaar Koeling 0 0,0 MJ/jaar Tapwater ,2 MJ/jaar Bevochtiging 0 0,0 MJ/jaar Verlichting ,3 MJ/jaar Apparatuur ,0 MJ/jaar Ventilatoren ,1 MJ/jaar Pompen ,8 MJ/jaar PV-cellen 0 0,0 MJ/jaar Warmtekracht 0 0,0 MJ/jaar TOTAAL ,7 MJ/jaar Tabel 2-3: Energieverbruik per deelpost in de huidige situatie Pagina 7 van 23

8 3 Advies 3.1 Erkende maatregelen Bedrijven en instellingen zijn bij wet verplicht om energiebesparende maatregelen te nemen. (Het Activiteitenbesluit milieubeheer is sinds 1 januari 2013 de officiële benaming voor het Nederlandse Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer.) In dit activiteitenbesluit zijn verplichtingen vormgegeven, welke van toepassing zijn op gebouwen met een jaarlijks elektriciteitsverbruik van meer dan kwh of meer dan m3 aardgasequivalenten (Aeq). In het Activiteitenbesluit, artikel 2.15 is de verplichting beschreven dat in dergelijke gebouwen alle maatregelen zijn genomen met een maximale terugverdientijd van 5 jaar. Om onnodige discussies te vermijden zijn door de wetgever in samenspraak met eventuele brancheverenigingen ter verduidelijking erkende maatregelen vormgegeven per bedrijfstak. Het doorvoeren van deze erkende maatregelen zullen een energiebesparing opleveren, waarvan de terugverdientijd onder de vijf jaar zal liggen. Deze maatregelenlijsten worden regelmatig aangevuld door de toezichthouder. Naast de erkende maatregelen zijn gebouweigenaren en gebruikers verplicht om Doelmatige Beheer en Onderhoud te voeren als borging van de uitgevoerde Erkende Maatregelen. Ieder bedrijf wordt geacht alle erkende maatregelen voor energiebesparing voor de betreffende bedrijfstak door te voeren. Voor Bibliotheek Nederweert geldt dat getoetst dient te worden of alle erkende maatregelen voor deze locatie zijn doorgevoerd. In onderstaande tabel is weergegeven in welke mate de erkende maatregelen reeds zijn doorgevoerd op locatie en welke maatregelen mogelijk nog dienen te worden opgevolgd. Pagina 8 van 23

9 # Type maatregel Maatregel Aanwezig Ja Nee N.v.t. Opmerking: 1 Gebouwschil Spouwmuur isolatie X Bouwjaar 1999; isolatiedikte 100 mm 2 Ventilatie Tijdschakelaar ventilatie X Mechanische ventilatie staat vooral uit 3 Ventilatie Cascaderegeling ventilatie X 4 Ventilatie Warmteterugwinning luchtbehandeling X Alleen mechanische afzuiging 5 Stookinstallatie Weersafhankelijke regeling CV-installatie X Verwarming was handmatig geregeld. Wel temperatuurvoeler aan buitengevel 6 Stookinstallatie Geoptimaliseerd weersafhankelijke regeling CV X Verwarming was handmatig geregeld. Thermostaatregeling in CV-ruimte 7 Verwarming Isolatie leidingen en appendages X Leidingen en appendages in CV-ruimte zijn niet geïsoleerd 8 Stookinstallatie HR107 verwarmingsketel X Nefit Ecomline HR65 9 Verlichting Veegschakeling binnenverlichting 10 Verlichting TLD-verlichting vervangen X Conventionele TLD-armaturen 11 Verlichting Gloeilampen vervangen X In de toiletten 12 Verlichting Energiezuinige schakeling buitenverlichting X Schemerschakeling 13 Verlichting Energiezuinige buitenverlichting X PL 18W 14 Verlichting Energiezuinige reclameverlichting X 15 Stookinstallatie HR gasboiler warm tapwater X Elektrische close-in boiler 16 Keuken Debietregeling afzuiging keuken X Geen grootkeuken aanwezig 17 Koelinstallatie Energiezuinige schakeling verlichting koel-/vriescel X Geen koel-/vriescel aanwezig 18 Koelinstallatie Ontdooiingsregeling verdamper koel-/vriescel X 19 Koelinstallatie Energiezuinige verlichting koel-/vriescel X 20 Koelinstallatie Deurschakeling ventilator koel-/vriescel X 21 Liftinstallatie Stand-by schakeling ventilatie en verlichting lift X Geen lift aanwezig 22 Liftinstallatie Energiezuinige verlichting liftcabine X 23 Roltrap Energiezuinige besturing roltrap X Geen roltrap aanwezig 24 Serverruimten Beperken aantal fysieke servers X Geen serverruimte aanwezig 25 Serverruimten Vrije koeling serverruimten X 26 Serverruimten Energiezuinige koelmachine serverruimten X 27 Serverruimten Compartimenteren apparatuur serverruimten X 28 Serverruimten Toerenregeling ventilatoren zaalkoelers X 29 Serverruimten Powermanagement servers serverruimten X 30 Serverruimten Energiezuinig UPS-systeem X 31 ICT-apparatuur Centrale printers en kopieermachines X 32 ICT-apparatuur Energiezuinige computerapparatuur X Bij aanschaf nieuwe apparatuur 33 Koelinstallatie Compartimenteren apparatuur datacenter X Geen datacenter aanwezig 34 Koelinstallatie Blindplaten in ongebruikte racks datacenter X 35 Koelinstallatie Toerenregeling ventilatoren zaalkoelers datacenter X 36 Faciliteiten Energiezuinig UPS-systeem datacenter X 37 Koelinstallatie Hogetemperatuur koeling datacenter X 38 Koelinstallatie Vrije koeling datacenter X 39 EBS Energieregistratie- en bewakingssysteem (EBS) X Aardgasverbruik < m³ gas Tabel 3-1: Evaluatie erkende maatregelen voor energiebesparing In het vervolg van dit hoofdstuk worden de nog niet uitgevoerde erkende maatregelen die van invloed zijn op het energielabel verder uitgewerkt. Voor de overige nog niet uitgevoerde erkende maatregelen geldt dat deze dienen te worden opgenomen in op te stellen uitvoeringsplanning. In onderstaande tabel is voor alle nog niet uitgevoerde erkende maatregelen aangegeven of deze invloed hebben op het energielabel en op welke wijze deze maatregel is doorberekend. Pagina 9 van 23

10 Voor de erkende maatregelen die niet met behulp van de gebruikte software doorberekend kunnen worden is aangegeven op welke wijze deze dienen te worden opgevolgd. # Erkende maatregel Invloed op label Opvolging: Ja Nee 2 Tijdschakelaar ventilatie X Ventilatie wordt zelden gebruikt. Indien ventilatie volledig wordt gebruikt is tijdschakelaar zinvol 6 Geoptimaliseerd weersafhankelijke regeling CV X Geoptimaliseerde regeling verwarming 7 Isolatie leidingen en appendages X Offertes aanvragen voor isoleren leidingen en appendages 10 TLD-verlichting vervangen X TLD-verlichting vervangen door LED-panelen en/of LED-tubes 11 Gloeilampen vervangen X PL-, gloei- en ecohalogeenlampen vervangen door LED 32 Energiezuinige computerapparatuur X Meenemen bij aanschaf nieuwe apparatuur Tabel 3-2: Opvolging nog niet uitgevoerd erkende maatregelen 3.2 Aanbevolen maatregelen Op basis van de huidige energieprestatie van het gebouw is beoordeeld welke maatregelen doorgevoerd kunnen worden om de energieprestatie van het gebouw te verbeteren. In onderstaand overzicht is weergegeven welke maatregelen en maatregelpakketten doorgevoerd kunnen worden om energieprestatie / energielabel van het gebouw te verbeteren. Bij de maatregelpakketten worden meerdere maatregelen gelijktijdig doorgevoerd. Deze maatregelen hebben veelal invloed op elkaar en daarom kan niet worden aangenomen dat de totale verbetering van het maatregelpakket gelijk is aan de som van de individuele maatregelen. Bij het uitvoeren van de maatregelen is het dan ook altijd aan te raden om uw adviseur te benaderen voor specifiek advies. Wij begeleiden u graag in het geheel verduurzamingstraject van uw vastgoed. Maatregelpakket Investering [ ] NCW [ ] TVT [jaar] Label [A++ t/m G] Energie besparing [ /jaar] CO2- reductie [%/jaar] Maatregelen ,7 A 310 4,4 Geoptimaliseerde regeling verwarming (ZM) ,0 A 237 3,0 PL (buiten) vervangen door LED (retrofit) (ZM) ,0 A 50 0,9 Gloei- en ecohalogeenlampen verv door LED (ZM) ,1 A 24 0,5 Maatregelen t/m ,7 A ,4 TLD-armatuur vervangen door LED-paneel (ZM) ,7 A ,6 TLD-lampen vervangen door LED-tubes (ZM) ,8 A ,6 Downlighters vervangen door LED-spots (ZM) ,0 A 75 1,4 Aanwezigheidsdetectie verlichting (ZM) ,5 A 33 0,6 Schakelklok buitenverlichting (ZM) ,5 A 31 0,5 Tabel 3-3: Aanbevolen maatregelen en maatregelenpakketten Pagina 10 van 23

11 3.3 Investeringskosten Kosten Variant maatregelen Aantal Investeringskosten Specificatie per eenheid Geoptimaliseerde regeling verwarming (ZM) 750,00 HR107-ketel 1 stuks 750,00 /stuk 750,00 Kijken naar mogelijkheden huidige regeling Aanpassen verlichting ,45 TLD-armatuur vervangen door LED-armatuur (ZM) ,00 TLD-lampen vervangen door LED-tubes (ZM) 159,80 Downlighters vervangen door LED-spots (ZM) 1.192,80 PL (buiten) vervangen door LED (retrofit) (ZM) 48,75 Gloei- en ecohalogeenlampen verv door LED (ZM) 76,10 Aanwezigheidsdetectie verlichting (ZM) 1.296,00 Schakelklok buitenverlichting (ZM) 150,00 TLD-armatuur vervangen door LED-armatuur (ZM) 25,00 /stuk ,00 TLD-armatuur vervangen door LED-armatuur 9.512,00 TLD 2x36W conv., inbouw 82 stuks 116,00 /stuk 9.512,00 Led-paneel 46W gedimd tot 30W TLD-lampen vervangen door LED-tubes (ZM) 10,00 /stuk 159,80 TLD-lampen vervangen door LED-tubes 109,80 TLD 1x36W conv., montagebalk 1 stuks 12,20 /stuk 12,20 1 x 14 watt TLD 2x36W conv., montagebalk 4 stuks 24,40 /stuk 97,60 2 x 14 watt Downlighters vervangen door LED-spots (ZM) 15,00 /stuk 1.192,80 Downlighters vervangen door LED-spots 982,80 PL 2x18W conv., downlighter 14 stuks 70,20 /stuk 982,80 Led-spot 22W gedimd tot 13W PL (buiten) vervangen door LED (retrofit) (ZM) 2,00 /stuk 48,75 PL (buiten) vervangen door LED (retrofit) 38,75 Buitenverlichting, PL 18W 5 stuks 7,75 /stuk 38,75 PL-LED 1 x 6,5 watt Gloei- en ecohalogeenlampen verv door LED (ZM) 2,00 /stuk 76,10 Gloei- en ecohalogeenlampen verv door LED 64,10 Gloeilamp 40W, plafond 2 stuks 4,15 /stuk 8,30 4 watt Ecohalogeen 53W, richtspot 4 stuks 13,95 /stuk 55,80 13 watt Aanwezigheidsdetectie verlichting (ZM) 7,00 /stuk 1.296,00 Aanwezigheidsdetectie verlichting 1.233,00 Aantal ruimten 9 stuks 137,00 /stuk 1.233,00 Schakelklok buitenverlichting (ZM) 150,00 Schakelklok buitenverlichting 150,00 Buitenverlichting, PL 18W 1 stuks 150,00 /stuk 150,00 Verlichting 's nachts 5 uur uit Maatregelen ,85 Geoptimaliseerde regeling verwarming (ZM) 750,00 PL (buiten) vervangen door LED (retrofit) (ZM) 48,75 Gloei- en ecohalogeenlampen verv door LED (ZM) 76,10 Maatregelen t/m ,45 Geoptimaliseerde regeling verwarming (ZM) 750,00 TLD-armatuur vervangen door LED-armatuur (ZM) ,00 TLD-lampen vervangen door LED-tubes (ZM) 159,80 Downlighters vervangen door LED-spots (ZM) 1.192,80 PL (buiten) vervangen door LED (retrofit) (ZM) 48,75 Gloei- en ecohalogeenlampen verv door LED (ZM) 76,10 Aanwezigheidsdetectie verlichting (ZM) 1.296,00 Schakelklok buitenverlichting (ZM) 150,00 Tabel 3-4: Overzicht investeringskosten maatregelpakketten In Tabel 3-4 is weergegeven op welke wijze de investeringskosten zijn bepaald en welke specificaties van toepassing zijn voor deze maatregelen. Bij het bepalen van de Pagina 11 van 23

12 investeringskosten wordt, indien van toepassing, onderscheid gemaakt tussen zelfstandige momenten (ZM) en natuurlijke momenten (NM). Op een zelfstandig moment zijn er geen onderhoud of werkzaamheden aan de betreffende installatie vereist. Op een natuurlijk moment is dat wel het geval, waardoor deze investeringskosten lager uitvallen omdat er mogelijk een gedeelte van de werkzaamheden wegvallen of er overlap plaatsvindt. Het is daarom zinvol om op natuurlijke momenten te bepalen welke besparende maatregelen doorgevoerd kunnen worden. De betreffende investeringskosten zijn, tenzij anders vermeld, inclusief installatie. Door het combineren van verbeteringen met natuurlijke vervangmomenten zijn de investeringen per saldo lager dan op een zelfstandig moment, wat de terugverdientijd van de investering doet afnemen. De investeringskosten, weergegeven in Tabel 3-4, zijn afkomstig van verschillende bronnen. Voor de bepaling van deze kosten is gebruik gemaakt van: 1. Kostendatabase Facilicom Energiemanagement 2. Overzicht Investeringskosten energiebesparende maatregelen Utiliteitsgebouwen (RVO, 2016) 3. Database in de VABI software SenterNovem cijfers uit 2007 Het is mogelijk dat na het uitvragen van offertes voor de uitvoer van de betreffende maatregel er positieve of negatieve verschillen in prijsstelling ontstaan ten opzichte van de door ons vormgegeven ramingen o.b.v. ervarings- en benchmarkgegevens. 3.4 Verwachte energiebesparing In Figuur 3-1 vindt u de primaire energiebesparing in procenten ten opzichte van de huidige situatie. Bij de energieberekeningen is uitgegaan van het gemiddelde referentieklimaat TRY De Bilt om de weersinvloed van verschillende jaren te voorkomen. Figuur 3-1: Relatieve energiebesparing t.o.v. huidige situatie Pagina 12 van 23

13 Voorts wordt in Tabel 3-5 de energiebesparing in procenten voor gas, elektriciteit en warmte afzonderlijk gepresenteerd, zodat de invloed van de maatregelen inzichtelijk wordt. Maatregelpakket Gas besparing Elektriciteit besparing Warmte besparing Huidige situatie Maatregelen ,8 % 3,7 % 0,0 % Geoptimaliseerde regeling verwarming (ZM) 5,0 % 0,0 % 0,0 % PL (buiten) vervangen door LED (retrofit) (ZM) 0,0 % 2,2 % 0,0 % Gloei- en ecohalogeenlampen verv door LED (ZM) -0,2 % 1,5 % 0,0 % Maatregelen t/m ,5 % 46,1 % 0,0 % TLD-armatuur vervangen door LED-paneel (ZM) -2,7 % 35,5 % 0,0 % TLD-lampen vervangen door LED-tubes (ZM) -3,0 % 38,4 % 0,0 % Downlighters vervangen door LED-spots (ZM) -0,4 % 4,1 % 0,0 % Aanwezigheidsdetectie verlichting (ZM) -0,2 % 1,8 % 0,0 % Schakelklok buitenverlichting (ZM) 0,0 % 1,3 % 0,0 % Tabel 3-5: Relatieve energiebesparing t.o.v. huidige situatie Om een indicatie te geven van de besparingen, worden de berekende energieverbruiken voor zowel de huidige situatie als de maatregelpakketten in Tabel 3-6 weergegeven. Maatregelpakket Gas [m 3 /jaar] Elektriciteit [kwh/jaar] Warmte [GJ/jaar] Huidige situatie ,0 Maatregelen ,0 Geoptimaliseerde regeling verwarming (ZM) ,0 PL (buiten) vervangen door LED (retrofit) (ZM) ,0 Gloei- en ecohalogeenlampen verv door LED (ZM) ,0 Maatregelen t/m ,0 TLD-armatuur vervangen door LED-paneel (ZM) ,0 TLD-lampen vervangen door LED-tubes (ZM) ,0 Downlighters vervangen door LED-spots (ZM) ,0 Aanwezigheidsdetectie verlichting (ZM) ,0 Schakelklok buitenverlichting (ZM) ,0 Tabel 3-6: Energieverbruik van de maatregelen en de huidige situatie De vormgegeven maatregelpakketten hebben ook invloed op het energielabel. In Tabel 3-7 wordt hiervan een samenvatting gegeven. Pagina 13 van 23

14 Maatregelpakket EI [-] E.label Huidige situatie 1,01 A Maatregelen ,01 A Geoptimaliseerde regeling verwarming (ZM) 1,01 A PL (buiten) vervangen door LED (retrofit) (ZM) 1,01 A Gloei- en ecohalogeenlampen verv door LED (ZM) 1,01 A Maatregelen t/m ,72 A TLD-armatuur vervangen door LED-paneel (ZM) 0,76 A TLD-lampen vervangen door LED-tubes (ZM) 0,74 A Downlighters vervangen door LED-spots (ZM) 0,98 A Aanwezigheidsdetectie verlichting (ZM) 1,00 A Schakelklok buitenverlichting (ZM) 1,01 A Tabel 3-7: Energielabel van de maatregelpakketten 3.5 Verwachte kostenbesparing In Tabel 3-8 worden diverse financiële kengetallen voor de pakketten opgesomd. De eenvoudige terugverdientijd (ETVT), de terugverdientijd verdisconteerd met rente, inflatie en stijging van energieprijzen (TVT), de netto contante waarde (NCW), de interne rentabiliteit (IR) en de gemiddelde boekhoudkundige rentabiliteit (GBR). Hierdoor heeft u inzicht in de financiële impact van de maatregelen op uw organisatie. Maatregelpakket ETVT [jaar] TVT [jaar] Maatregelen ,8 2, ,7 70,0 % 117,5 % Geoptimaliseerde regeling verwarming (ZM) 3,2 3, ,9 60,0 % 104,8 % PL (buiten) vervangen door LED (retrofit) (ZM) 1,0 1,0 763,0 199,0 % 331,5 % Gloei- en ecohalogeenlampen verv door LED (ZM) 3,2 3,1 322,6 59,0 % 103,2 % Maatregelen t/m ,6 10, ,2 11,0 % 27,0 % TLD-armatuur vervangen door LED-paneel (ZM) 17,0 12, ,4 8,0 % 22,3 % TLD-lampen vervangen door LED-tubes (ZM) 4,1 3, ,7 45,0 % 82,0 % Downlighters vervangen door LED-spots (ZM) 15,9 12,0 314,7 9,0 % 23,6 % Aanwezigheidsdetectie verlichting (ZM) 39,7 22,5-446,8-3,0 % 11,4 % Schakelklok buitenverlichting (ZM) 4,9 4,5 378,5 36,0 % 68,8 % NCW [ ] IR [%] GBR [%] Tabel 3-8: Financiële kengetallen voor de maatregelpakketten Voor de kostenbesparing per energiedrager biedt Tabel 3-9 een overzicht. De genoemde kostenbesparingen zijn berekend op basis van het eerder genoemde referentieklimaat TRY De Bilt en kunnen in het werkelijke klimaat per jaar afwijken door de weersinvloeden. Pagina 14 van 23

15 Maatregelpakket Gas [ /jaar] Elektr. [ /jaar] Warmte [ /jaar] Totaal [ /jaar] Maatregelen Geoptimaliseerde regeling verwarming (ZM) PL (buiten) vervangen door LED (retrofit) (ZM) Gloei- en ecohalogeenlampen verv door LED (ZM) Maatregelen t/m TLD-armatuur vervangen door LED-paneel (ZM) TLD-lampen vervangen door LED-tubes (ZM) Downlighters vervangen door LED-spots (ZM) Aanwezigheidsdetectie verlichting (ZM) Schakelklok buitenverlichting (ZM) Tabel 3-9: Besparing op de energiekosten van de maatregelpakketten Pagina 15 van 23

16 Bijlage A Invoergegevens Vabi A.1 Algemeen In Tabel A- 1 vindt u de algemene gegevens van de locatie zoals deze zijn vastgesteld door de adviseur. Adres 6031 BX Nederweert BIK-code 91 Bouwjaar 1999 Renovatiejaar Inspectiedatum 3 januari 2018 Type gebruiker Eigenaar Tabel A- 1: Algemene gegevens locaties A.2 Installaties Eén of meerdere klimaatinstallaties hebben als taak het gebouw behaaglijk te houden. Voor dit energieonderzoek is het gebouw in één of meerdere energiesectoren onderverdeeld. Elke energiesector is aangesloten op een klimaatinstallatie. De kwaliteit van de klimaatinstallatie bepaalt voor een belangrijk deel uw energieverbruik. In de Tabel A- 2 wordt een overzicht gepresenteerd van de klimaatinstallaties in het gebouw. In de volgende subparagrafen worden deze installaties nader omschreven. Klimaatinstallatie Opp. [m 2 ] Vent Verw Koel Tap Bev Zon Installatie 1: Bibliotheek 585,5 Mechanische afzuiging Tabel A- 2: Overzicht klimaatinstallaties in het gebouw X X A.2.1 Ventilatievoorzieningen Ventilatie is noodzakelijk voor een gezond gebouw. Naast aanvoer van verse lucht, kan de ventilatielucht ook worden gebruikt om het gebouw te verwarmen, koelen of bevochtigen. Ventilatie kan op natuurlijke wijze bijvoorbeeld met te openen ramen of luchtroosters plaatsen. Daarnaast kunnen ook ventilatoren worden ingezet, men spreekt dan van een mechanisch ventilatiesysteem. Wanneer sprake is van zowel mechanische toevoer als afvoer, dan is er warmteterugwinning mogelijk: de warmte uit de afvoerlucht kan worden gebruikt om de toevoerlucht voor te verwarmen. In Tabel A- 3 wordt het ventilatiesysteem van het gebouw samengevat. Pagina 16 van 23

17 Klimaatinstallatie Systeem Voorziening in gevel Warmteterugwinning Installatie 1: Bibliotheek Mechanische afzuiging Ventilatieroosters Geen Tabel A- 3: Ventilatievoorzieningen in het gebouw A.2.2 Ruimteverwarming Om de ruimtes in het gebouw te verwarmen, is er een warmte-opwekker nodig. Voorts moet de warmte naar de ruimtes worden gedistribueerd, waar het doormiddel van bijvoorbeeld radiatoren, convectoren of luchtroosters wordt afgegeven. In Tabel A- 4 vindt u de belangrijkste gegevens van de verwarmingsinstallatie. Klimaatinstallatie Opwekking Distributie Pompregeling Installatie 1: Bibliotheek HR107 ketel Water >50% autom. toerenregeling Tabel A- 4: Ruimteverwarming in het gebouw A.2.3 Ruimtekoeling In veel utiliteitsgebouwen is koeling aanwezig om te voorkomen dat het gebouw in de zomer te warm wordt. Net als bij ruimteverwarming, moet voor ruimtekoeling de koude worden opgewekt en getransporteerd naar de gekoelde ruimtes (zie Tabel A- 5). Klimaatinstallatie Opwekking Distributie Pompregeling Installatie 1: Bibliotheek Geen koeling Tabel A- 5: Ruimtekoeling in het gebouw A.2.4 Warm tapwater Voor het bereiden van warm tapwater kunnen allerlei opwekkers worden gebruikt. Hoe verder de tappunten van deze opwekker verwijderd zijn, hoe meer energie verloren gaat in de warmwaterleidingen. In Tabel A- 6 wordt de warm tapwater installatie beschreven. Klimaatinstallatie Opwekking Distributie Installatie 1: Bibliotheek Elektrische boiler Tappunten binnen 3 meter Tabel A- 6: Warm tapwater bereiding in het gebouw A.2.5 Bevochtiging In sommige gebouwen vindt bevochtiging van de lucht plaats. Hiervoor zijn verschillende systemen beschikbaar. In Tabel A- 7 worden gegevens voor de eventuele bevochtiging van het gebouw weergegeven. Pagina 17 van 23

18 Klimaatinstallatie Systeem Distributie Vochtterugw. Installatie 1: Bibliotheek Geen bevochtiging Tabel A- 7: Bevochtiging in het gebouw A.2.6 Zonne-energie Het laatste onderdeel van de klimaatinstallatie is zonne-energie. Hieronder worden zonnecollectoren (thermisch) en zonnepanelen (elektrisch) beschouwd. In Tabel A- 8 worden de zonnesystemen van het gebouw opgesomd. Klimaatinstallatie Opp. [m 2 ] Systeem Specificatie - Tabel A- 8: Zonne-energie toegepast in het gebouw A.3 De bouwkundige constructies Gevels, ramen, vloeren, daken, panelen en deuren zijn allemaal bouwkundige constructies. De isolatiewaarde, warmteweerstand van een constructie, bepaalt voor een aanzienlijk deel hoeveel warmte uit het gebouw naar buiten kan ontsnappen. Bij een hogere warmteweerstand is minder verwarmingsenergie benodigd, maar kan wel de koelbehoefte vergroten. In Tabel A- 9 vindt u de thermische eigenschappen van de bouwkundige constructies van het gebouw. De Rc-waarde wordt gebruikt voor dichte constructies: hoe hoger de waarde, hoe hoger de warmteweerstand. Voor ramen (en soms voor dichte constructies) wordt de U- waarde gehanteerd: hoe lager de U-waarde, hoe hoger de isolatiegraad. Tenslotte staat de ZTA-waarde voor het percentage zonlicht dat door een raam naar binnen kan komen. Constructie Type Rc [m 2 K/W] U [m 2 K/W] ZTA [%] Metselgevel Wand 2,86 Keramische gevel Wand 2,86 Vloer BG Vloer 2,15 Vloer - berging Vloer 2,15 Plat dak entree Dak 2,53 Plat dak Dak 2,97 Plat dak - galerij Dak 2,97 HR++ glas & luifel Raam 2,20 60 HR++ glas & lamel+zonw. Raam 2,20 60 HR++ glas & zonw. Raam 2,20 60 Emalite glas Paneel 2,53 Pagina 18 van 23

19 Schoepenrooster Wand 2,86 Deur, HR++ glas Deur 0,33 Tabel A- 9: Bouwkundige constructies in het gebouw Voor het bepalen van het energiecertificaat voor het gebouw, moet het ISSO beslisdiagram worden toegepast op de bouwkundige constructies. In Tabel A- 10 worden de beslissingen per constructie samengevat. Constructie Beslissingen Metselgevel 100 Keramische gevel 100 Vloer BG 80 Vloer - berging 80 Plat dak entree Isolatie onbekend Bouwperiode Plat dak 110 Plat dak - galerij 110 HR++ glas & luifel Therm. onderbroken metaal HR++ glas HR++ glas & lamel+zonw. Therm. onderbroken metaal HR++ glas HR++ glas & zonw. Therm. onderbroken metaal HR++ glas Emalite glas Isolatie onbekend Bouwperiode Schoepenrooster 100 Deur, HR++ glas D02 Geisoleerde deur Tabel A- 10: Verantwoording ISSO beslisdiagram voor constructies A.4 De energiesector(en) Energiesectoren zijn groepen van ruimtes in het gebouw. Een gebouw kan worden onderverdeeld in één of meerdere sectoren. In een energiesector komt alles samen. Elke sector heeft zijn eigen gebruiksfuncties, is aangesloten op een klimaatinstallatie, heeft allerlei bouwkundige constructies, apparaten en verlichting. Het aantal energiesectoren voor dit gebouw(deel) is gelijk aan het aantal combinaties van warmte- en koude-distributiesystemen. Bij een gebruiksoppervlakte, met dezelfde combinatie, van meer dan 90% van de totale oppervlakte, bestaat dit gebouwdeel uit één energiesector. Per energiesector wordt vervolgens bepaald wat de gebruiksfunctie is. Indien verschillende gebruiksfuncties aanwezig zijn, bepaalt de gebruiksoppervlakte of er sprake is van meerdere gebruiksfuncties per energiesector. Indien meer dan 90% van de totale gebruiksoppervlakte van de energiesector dezelfde gebruiksfunctie heeft, geldt deze gebruiksfunctie voor de volledige energiesector. Pagina 19 van 23

20 A.4.1 Organisatie en gebruik De organisatie en het gebruik van het gebouw bepalen in belangrijke mate het energieverbruik van het gebouw. Bij een hoge personele bezetting, lange gebruikstijden, en hoge temperatuurinstellingen zal het energieverbruik hoog zijn. In Tabel A- 11 wordt de indeling in energiesectoren met de bijbehorende netto gebruiksoppervlaktes en gebruiksfuncties gepresenteerd. Energiesector NVO [m 2 ] Gebruiksfunctie Sector 1: Bibliotheek 585,5 Bijeenkomst Tabel A- 11: Overzicht energiesectoren met bijbehorende oppervlaktes en gebruiksfuncties In Tabel A- 12 wordt de personele bezetting per energiesector opgesomd. De bezettingsgraad staat voor het gemiddelde percentage van de personen die tijdens de gebruikstijden (zie Tabel A- 13) daadwerkelijk aanwezig zijn. Energiesector Personen [-] Bezettingsgraad [%] Sector 1: Bibliotheek Tabel A- 12: Personele bezetting in het gebouw Energiesector Weken/jaar Dagen/week Uren/dag Onderbreking Sector 1: Bibliotheek tot uur geen Tabel A- 13: Gebruikstijden van de energiesectoren In Tabel A- 14 worden de gemiddelde binnentemperaturen getoond. De gemiddelde binnentemperatuur tijdens gebruikstijd liggen veelal rondom de ingestelde temperaturen (setpoints) van de klimaatinstallatie. Voor ruimteverwarming wordt ook rekening gehouden met de temperatuur buiten gebruikstijd. Deze temperatuur kan afwijken van de ingestelde temperatuur van de klimaatinstallatie. Wanneer de nachttemperatuur op 15 C staat ingesteld, betekent dat niet dat het s nacht ook altijd gemiddeld deze temperatuur is. Energiesector Tijdens gebruik verwarming [ C] Buiten gebruik verwarming [ C] Tijdens gebruik koeling [ C] Sector 1: Bibliotheek 21,0 15,0 24,0 Tabel A- 14: Gemiddelde binnentemperaturen van de energiesectoren Pagina 20 van 23

21 A.4.2 Afmetingen en constructies In Tabel A- 15 vindt u alle afmetingen van de bouwkundige constructies in het gebouw met de bijbehorende oriëntaties en begrenzingen. De isolerende eigenschappen van deze constructies kunt u vinden in paragraaf A.3 (De bouwkundige constructies). Energiesector Opp. [m 2 ] Constructie Oriëntatie Begrenzing Sector 1: Bibliotheek 510,1 Vloer BG Horizontaal Grond 75,4 Vloer - berging Horizontaal Onverwarmde naastliggende ruimte 215,5 Plat dak Horizontaal Buitenlucht 9,3 Plat dak entree Horizontaal Buitenlucht 89,2 Plat dak - galerij Horizontaal Onverwarmde bovenliggende verdieping 6,2 Metselgevel Noord Buitenlucht 4,2 HR++ glas & lamel+zonw. Noord Buitenlucht 4,9 Metselgevel Noord-West Buitenlucht 8,4 Metselgevel West Buitenlucht 12,7 HR++ glas & lamel+zonw. West Buitenlucht 10,9 Metselgevel Zuid-Oost Buitenlucht 2,5 Keramische gevel Zuid-Oost Buitenlucht 5,8 HR++ glas & luifel Zuid-Oost Buitenlucht 1,4 Schoepenrooster Zuid-Oost Buitenlucht 2,8 Metselgevel Oost Buitenlucht 4,2 HR++ glas & lamel+zonw. Oost Buitenlucht 8,4 Metselgevel Noord-Oost Buitenlucht 103,3 Keramische gevel Noord-Oost Buitenlucht 34,9 HR++ glas & luifel Noord-Oost Buitenlucht 12,7 HR++ glas & lamel+zonw. Noord-Oost Buitenlucht 22,3 Schoepenrooster Noord-Oost Buitenlucht 35,1 Metselgevel Zuid-West Buitenlucht 1,1 Keramische gevel Zuid-West Buitenlucht 1,6 HR++ glas & luifel Zuid-West Buitenlucht 8,3 HR++ glas & lamel+zonw. Zuid-West Buitenlucht 12,8 HR++ glas & zonw. Zuid-West Buitenlucht 1,0 Emalite glas Zuid-West Buitenlucht 4,7 Deur, HR++ glas Zuid-West Buitenlucht Tabel A- 15: Afmetingen, oriëntaties en begrenzingen van de bouwkundige constructies Pagina 21 van 23

22 A.4.3 Klimatisering Elke energiesector is aangesloten op een klimaatinstallatie. Tabel A- 16 biedt een overzicht van de energiesectoren en klimaatinstallaties. In dit overzicht wordt ook vermeld van welke installatieonderdelen de energiesector gebruikmaakt. Energiesector Klimaatinstallatie Verw Koel Tap Bev Zon Sector 1: Bibliotheek Installatie 1: Bibliotheek X X Tabel A- 16: Klimatisering van de energiesectoren Tabel A- 17 geeft het ventilatiesysteem en de bijbehorende ventilatievouden per energiesector weer. Een ventilatievoud van bijvoorbeeld 2,0 betekent dat in een uur evenveel verse lucht wordt ingeblazen als twee keer de inhoud van de energiesector. Het getal tussen haakjes geeft het ventilatievoud buiten gebruikstijden weer. Energiesector Systeem Natuurlijke ventilatie [-/h] Mechanische ventilatie [-/h] Warmte terugwinning Sector 1: Bibliotheek Mechanische afzuiging 0,00 (0,00) 1,53 (0,00) Geen Tabel A- 17: Ventilatiegegevens van de energiesectoren A.4.4 Opgestelde apparatuur Naast de klimaatinstallatie bevindt zich ook andere apparatuur in het gebouw. Voorbeelden zijn computers, kopieermachines, telefooncentrales, etc. Deze apparaten verbruiken veelal elektriciteit, maar soms ook gas of stoom. Voorts geven deze apparaten ook warmte af in het gebouw. In Tabel A- 18 wordt de opgestelde apparatuur per energiesector weergegeven. Energiesector Apparaat Type Jaarlijks verbruik Sector 1: Bibliotheek Apparatuur Elektrisch apparaat 3,0 W/m2 (tijdens gebruik) Tabel A- 18: Overige apparatuur in de energiesectoren A.4.5 Verlichting Tenslotte is het gebouw voorzien van verlichting. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen drie typen verlichting: Basisverlichting (zie Tabel A- 19), dit is de verlichting van de werkplekken, gangen, kantines en dergelijke. Deze verlichting staat aan tijdens gebruikstijden en geeft warmte af in het gebouw. Pagina 22 van 23

23 Accentverlichting (zie Tabel A- 20), deze verlichting wordt bijvoorbeeld voor decoratieve doeleinden gebruikt, zoals spotjes in winkeletalages. Deze verlichting kan ook buiten de gebruikstijden aan staan. Overige verlichting (zie Tabel A- 20), deze verlichting kan net als accentverlichting afwijkende branduren hebben dan de gebruikstijden. Daarnaast bevindt overige verlichting zich niet in de verwarmde ruimtes van het gebouw. Voorbeelden zijn buitenverlichting en verlichting in parkeergarages. Energiesector Verlichtingsgroep Perc. sector Sector 1: Bibliotheek Tabel A- 19: Basisverlichting in de energiesectoren Vermogen Regeling TLD 1x36W conv., montagebalk 100,0 % 1,0 x 47,0 W Vertrek TLD 2x36W conv., montagebalk 100,0 % 4,0 x 94,0 W Vertrek TLD 2x36W conv., inbouw 100,0 % 72,0 x 94,0 W Centraal aan/uit; afgezogen TLD 2x36W conv., inbouw 100,0 % 10,0 x 94,0 W Vertrek; afgezogen PLL 2x9W downlighter 100,0 % 1,0 x 30,0 W Vertrek PL 2x18W downlighter 100,0 % 4,0 x 56,0 W Centraal aan/uit PL 2x18W downlighter 100,0 % 10,0 x 56,0 W Centraal aan/uit; afgezogen Gloeilamp 40W 100,0 % 2,0 x 40,0 W Vertrek Energiesector Verlichtingsgroep Type Vermogen Branduren Sector 1: Bibliotheek Ecohalogeen 53W, richtspot Vluchtwegaanduiding FL 8W Buiten: PL 18W Tabel A- 20: Andere verlichting in de energiesectoren Accent (afwijkende tijden) Accent (afwijkende tijden) Overig (in onverwarmde ruimtes of buitenverlichting) 4,0 x 53,0 W 1.248,0 4,0 x 10,0 W 8.760,0 5,0 x 28,0 W 4.380,0 Pagina 23 van 23