'We have come out of one place: it is called Omega'. An Ethnographic Study on the Role of Context in Understanding Mental Suffering among the!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "'We have come out of one place: it is called Omega'. An Ethnographic Study on the Role of Context in Understanding Mental Suffering among the!"

Transcriptie

1 'We have come out of one place: it is called Omega'. An Ethnographic Study on the Role of Context in Understanding Mental Suffering among the Xun and Khwe of South Africa T.N. den Hertog

2 # Samenvatting Titelproefschrift: We(have(come(out(of(one(place:(it(is(called(Omega :(An(ethnographic( study(on(the(role(of(context(in(understanding(mental(suffering(among(the(xun(and(khwe(of( South(Africa Deintroductiegeefteenalgemeenoverzichtvanhetonderzoek:deachtergrond,hetdoel, onderzoeksvragen,endeaanpak.dexunenkhwezijntweeontheemdeen gemarginaliseerdesangemeenschappendieoorspronkelijkuitzuidelijkangolaen noordelijknamibiëkomen.momenteellevenzijinzuid[afrikaineentownship,genaamd Platfontein,indebuurtvandestadKimberley.Degevolgenvanhunontwrichtende geschiedenis,bestaandeuiteenactievebetrokkenheidbijdeonafhankelijkheidsoorlogin Angola(1961[1974)endeZuid[Afrikaanse BorderWar (1966[1989)endriegedwongen hervestigingen,zijnnogaltijdzichtbaar.demeestvoorkomendeproblemenzijnarmoedeen werkloosheid,gezondheidsproblemen(metnamehiv&aidsentuberculose),gewelden alcohol[endrugsgebruik.meteendergelijkegeschiedenisenhuidige levensomstandighedenisdekansopmentalegezondheidsproblemengroot.ondanksdat dexunenkhwe,ensangemeenschappeninhetalgemeen,eengroteaantrekkingskracht hebbenoponderzoekers,isernauwelijksonderzoekgedaannaarhunmentalegezondheid. Ookhebbenertotophedenzogoedalsgeentrauma[ofpsychosociale[interventiesplaats gevondenbijdexunenkhwe.ditproefschrifthooptbijtedragenaanhetbegrijpenvande complexedynamiektussensocialeenmentaleomstandighedenindexunenkhwe gemeenschappendoorlokaleopvattingenovermentaallijdenteverkennen. Contextualiseren iseencentraalthemainditproefschrift.hetsteltonsinstaatomde betekenisvanlokaleopvattingen,overmentaallijdenenstrategieënomhiermeeomte gaan,teduideninsociaal[culturele,sociale,sociaaleconomische,politiekeenhistorische contexten.hetoverkoepelendedoelvanhetproefschriftisbijtedragentothetbegrijpen vanhetmultidimensionalekaraktervanmentaallijdeninontheemdeengemarginaliseerde gemeenschappen. Hoofdstuk2gebruikteensociaalhistorischperspectiefominzichttegevenin ontwikkelingendiehebbengeleidtotdehuidigelevensomstandighedenvandexunen Khwe.Centraalstaatdevraaghoedezetweegemeenschappenbijelkaarkwamenenopdit momentsameninééntownshiplevenondankshunnadrukkelijkewensomiedereeneigen wegtegaantentijdevanhunverhuizingvandemilitairebasisinschmidtsdrift(zuid[afrika). Deanalysebrachtdriebelangrijkesociaalhistorischedynamiekennaarvoren.Teneerste warenhetdeonafhankelijkheidsoorloginnamibie(1961[1974)endezuid[afrikaanse BorderWar (1966[1989)diebeidegroepenbijelkaarbracht.Tijdenshunactieve deelnameaandeoorlogeninhetportugeseenzuid[afrikaanselegergroeidedeonderlinge spanningentussenbeidegroepen.zewoondenenwerktenindietijddichtbijelkaarmaar kregentegelijkertijddoorhetlegerverschillendekwaliteitentoegeschreven.daarbij moestendexunenkhwetottweekeertoehetlandontvluchten,eerstnade onafhankelijkheidvanangolaenvervolgensnadeonafhankelijkheidvannamibië.ten tweedebeïnvloeddedesan[identiteitvandexunenkhwehunlevenopmeerdere manieren.sangemeenschappenbehoordeninhetverleden,eninsommigeopzichtennu nog,totdemeestgemarginaliseerdesociaal[culturelegroepen.hunsan[identiteiten 117

3 marginalisatiedroegenbijaanhunbetrokkenheidinbeideoorlogen.daarnaastdroegdeze gedeeldeidentiteitbijaanhetideedatdexunenkhwebijelkaarhoorden,wathunwens omiedereeneigenwegtegaandwarsboomde.tenderdehaddepolitiekecontextinzuid[ Afrikatentijdevanhunaankomstin1990eenaanzienlijkeinvloedophun levensomstandighedenenhervestigingnaarplatfontein.zuid[afrikazatdestijdsmiddenin deovergangvanapartheidnaareendemocratie.alsgevolgwerdhetzuid[afrikaanseleger geherstructureerdwaardoorveelxunenkhwehunbaanverlorenenontwikkelingenvoor woningbouwendienstverleningwerdenstilgelegd.daarbijwoneenlokalebevolkingsgroep een landclaim waardoordexunenkhwegedwongenwerdenomhunhuidige verblijfplaatsopdemilitairebasisinschmidtsdriftteverlaten.tijdenshunhervestiging maaktedehogegevoeligheidvoorracialesegregatiehetonmogelijkvoordexunenkhwe omiederhuneigenwegtegaan.dezedriesociaalhistorischedynamiekengeveninzichtin1) deoorsprongvanhunhuidigelevensomstandighedenmetvelestressfactorendiehetrisico opmentaallijdenvergroten;2)deoorsprongvanverstoordesocialerelatiesdieeenoorzaak kunnenzijnvanstressenmogelijkebuffer[effectentegenstresskunnenbelemmeren;3)de sociaalhistorischeachtergronddielokaleervaringenenbetekenissenaanmentaallijden vormgeven.daarnaastbiedtdithoofdstukdenodigeachtergrondinformatieomde onderzoeksresultatenvanhoofdstuk3[5tekunnenduiden. Inhoofdstuk3wordenlokaleopvattingenovermentaallijdenbestudeerdmetbehulpvan eendepressievignetstudie.erzijn20semigestructureerdeinterviewsuitgevoerd,gericht opoorzakelijkeinterpretatiesencoping[strategieënvoordepressieveaandoeningen. Respondenteninterpreteerdendepressievesymptomenopbasisvanpersoonlijke ervaringenenveelvoorkomendelokaleproblematiek.ditgafinzichtinhet multidimensionalekaraktervandepressie.dedepressievetoestandomschreveninhet vignetwerdgeïnterpreteerdincognitieveenemotioneledimensies.oorzakelijke interpretatieswarenopgebouwduitveelvoorkomendeproblemeninplatfonteinenfysieke, psychologischeenspiritueledimensies.respondentenrichttenzichvoornamelijkopveel voorkomendeproblemenintermenvansociaaleconomischeeninterpersoonlijke problemen.deverhalenvanrespondentenvormdenhiermeeeenspiegelvandesociaal[ cultureleomgevingengafdaarmeeinzichtindedagelijkseproblematiekinplatfontein. Coping[strategieënzijnvoornamelijkgerichtopnegatieveemotioneleenpsychologische aspecten.socialecontactenwarenhierindebelangrijkstebronvansteun,onderanderein devormvanondersteuning,afleidingofadviesoverhetomgaanmetdesituatieenemoties. Daarnaastwordenreligieenprofessioneleondersteuningvaneenmaatschappelijkwerker, psycholoog,zelfhulpgroepofmedicatiealswaardevolbeschouwd.hoewelsocialecontacten devoornaamstebronvansteunzijn,wordenveeldagelijkseproblemenookveroorzaakt doordesocialeomgeving.socialesteuninplatfonteinisdaaromnietzondermeer beschikbaar,zekergeziendesocialeproblemendievoortvloeienuitarmoede,werkloosheid endrank[endrugsgebruik.debevindingenvandezestudieillustrerendatdepressiebuiten hetindividuelelijdenookbegrepenmoetwordeninlokalesocialeomgevingenensociaal[ politiekecontext. Inhoofdstuk4wordenlokalebetekenissenvanhetidioom thinkingalot bestudeerd.er zijn20semigestructureerdeexploratieveinterviewsuitgevoerdindekhwegemeenschap. Debelangrijksteonderwerpenvandestudiebestondenuit:hetgebruikvanhetidioomin 118

4 # socialeinteracties,waarovermen veeldenkt,enbelangrijkekenmerkenzoals symptomen,tijdlijnenduur,oorzakelijkverklaringen,gevolgenencoping[strategieën.het idioomverwijstnaareenintensievevormvandenkenenwordtonderscheidenvan normaal denken.hetwordtbeschrevenalseenveelvoorkomendeervaringvan reflecterenoppersoonlijkeeninterpersoonlijkeproblemenenisnietnoodzakelijkerwijseen indicatievoorpsychopathologie.bovendienblijktdatwaarovermen veeldenkt en oorzakelijkeverklaringenvooralbetekeniskrijgeninsociale,sociaaleconomischeen politiekecontextendiedegemarginaliseerdepositievandexunenkhweweerspiegelen. Gevolgenvan thinkingalot bestaanuitemotionele,psychologische,sociale,lichamelijke engedragseffecten.demanierwaaropdezeverbandhoudenmetelkaargeeftinzichtinde lokaleethnopsychologieenethnofysiologie.coping[strategieënbestaanuitsocialesteun, afleidingenreligieuzeactiviteiten.hetidioomwordtinmeerdereplekkenoverdewereld gebruiktenhoeweldezeopheteerstezichtovereenkomstigeeigenschappenbevat,blijkt uitderesultatenvandezestudiedaterlokalenuanceverschillenbestaan.ditonderstreept hetbelangomaandachttebestedenaanlokalecontextuelebetekenissenengeneralisatie vanidiomentegentegaan.daarnaastisvoorzichtigheidookvereistbijhetpositionerenvan hetidioomineenziekte[domein. Thinkingalot dient,naasthetindividueleniveau, begrepentewordentemiddenvaninterpersoonlijke,gemeenschaps[ensociaal[politieke dimensies.diagnostiseringvanmentalegezondheidsproblemeneninterventiesmoeten daaromcontextgevoeligenmultidisciplinairtewerkgaanenvoortbouwenoplokalecoping[ strategieën. Hoofdstuk5iseencasestudiediegerichtisopdesocialedynamiekvaninformelezorgvoor mensenmetchronischepsychotischesymptomen.viercasestudieszijnuitgevoerdmet observatiesenintotaal33interviews.resultatenvandezestudieonderstrependecentrale rolvaninformelezorgvoorhetwelzijnvanpersonenmetgeestelijke gezondheidsproblemeninlandenmetweinigvoorzieningen.informelezorgwordt gekenmerktdoorgedeeldeengefragmenteerdezorgstructuren.dezorgisgedeeldtussen familieledenuitverschillendehuishoudensenoverigebewonersvandekhwe gemeenschap.ditleiddetoteenadaptiefprocesdatgoedinstaatwasomintespelenop nieuweontwikkelingenenbehoeftenvandezorgontvangers.deinformelezorgwasechter gefragmenteerd,aangezienhetoverhetalgemeennietgecoördineerdwas,watde kwetsbaarheidvandezorgontvangersbijtijdenvergrootte.bijvoorbeelddoordat zorgverlenerszichterugtrekkendoordeverantwoordelijkheidvoordezorgbijandere zorgverlenersneerteleggen.specifiekeuitdagingenvaninformelezorgwordenbemoeilijkt doorarmoedeengedragseigenschappenvanzorgontvangers.dezedynamiekvaninformele zorgisgevormddoorsociaal[culturele(bijvoorbeeldnormenenwaardendieverband houdenmethetverzorgenvanfamilieledenenafwezigheidvanstigmadoorassociatie), sociaaleconomische(bijvoorbeeld,gebrekaanmiddelenenlangdurigeafwezigheidvan zorgverlenerswegenswerk)enhistorischecontexten(bijvoorbeelddesamenstellingvan mensendieinplatfonteinwonenenrelatieveisolatievanplatfontein).omde levensomstandighedenvanmensenmetpsychosegerelateerdementale gezondheidsproblementeverbeteren,zoude community[based gezondheidszorghaar zichtveldmoetenverbredendoorvoorttebouwenopbestaandesuccesvollestructurenvan steunenactieteondernemenoplokaleuitdagingen. 119

5 Inhoofdstuk6wordenoverkoepelendeconclusiesgetrokkendoordeverschillendestudies samentevattenentereflecterenopdehoofdonderzoeksvraag:hoegevendexunenkhwe betekenisaanmentaallijden,welkecoping[strategieënwordengebruiktenhoezijndeze ingebedinlokalecontexten?destudiesinditproefschriftmakeninzichtelijkhoelokale begrippen,betekenissenencoping[enverzorgingsstrategieëningebedzijninsociaal[ culturele,sociale,sociaaleconomische,politiekeenhistorischecontexten.hieruitzijnde volgendelessentetrekken;indeeersteplaatszijnsociaal[culturelecontextenvangroot belangvoorhetbegrijpenvanmentaallijdenenverlenenvancultuur[gevoeligezorg;ten tweedezijnsocialeensociaaleconomischecontextenvanbelangomlokaleomstandigheden tebegrijpendiestressen distress veroorzaken;tenderdezijninzichtenindelokale realiteitensynergistischerelatiesvandiversecontextenwaardevolomlokaleobstakelsen kansenteontdekkendiegebruiktkunnenwordenvoorinterventies.holistische benaderingen,zoalspsychosocialeinterventies,zijnnodigomdecomplexedynamiekvan mentaallijdenopeendegelijkewijzeaantekunnenaanpakken.dezebenaderingenzouden metnamegerichtmoetenzijnophetaanpakkenvanlokalestressfactorenenhetversterken vanindividueleveerkrachtensocialestructurendiesteunkunnenverlenen.hethoofdstuk wordtafgeslotenmeteenreflectieophetonderzoeksprocesenrichtzichspecifiekop1) methodologischebenaderingenenonderzoeksprocessenmetbetrekkingtothetbegrijpen vanmentaallijden,2)onderzoekverrichtenineenteammetmasterstudentenen3) onderzoekonderinheemsegemeenschappen. 120

BISEKSUALITEIT: DE ONZICHTBARE SOCIALE IDENTITEIT. Biseksualiteit: de Onzichtbare Sociale Identiteit met Zichtbare Gezondheidsgevolgen

BISEKSUALITEIT: DE ONZICHTBARE SOCIALE IDENTITEIT. Biseksualiteit: de Onzichtbare Sociale Identiteit met Zichtbare Gezondheidsgevolgen Biseksualiteit: de Onzichtbare Sociale Identiteit met Zichtbare Gezondheidsgevolgen Bisexuality: the Invisible Social Identity with Visible Health Consequences Maria Verbeek Eerste begeleidster: dr. N.

Nadere informatie

Psychological Determinants of Absenteeism at Work by Pregnant Women. Psychologische determinanten van uitval uit het arbeidsproces door zwangere

Psychological Determinants of Absenteeism at Work by Pregnant Women. Psychologische determinanten van uitval uit het arbeidsproces door zwangere Psychological Determinants of Absenteeism at Work by Pregnant Women Psychologische determinanten van uitval uit het arbeidsproces door zwangere vrouwen: Onderzoek naar de relatie tussen angst, depressieve

Nadere informatie

De Relatie Tussen Persoonskenmerken en Ervaren Lijden bij. Verslaafde Patiënten met PTSS

De Relatie Tussen Persoonskenmerken en Ervaren Lijden bij. Verslaafde Patiënten met PTSS Persoonskenmerken en ervaren lijden bij verslaving en PTSS 1 De Relatie Tussen Persoonskenmerken en Ervaren Lijden bij Verslaafde Patiënten met PTSS The Relationship between Personality Traits and Suffering

Nadere informatie

De Invloed van Altruïsme op de Samenhang tussen Leeftijd en Mentale Veerkracht

De Invloed van Altruïsme op de Samenhang tussen Leeftijd en Mentale Veerkracht De Invloed van Altruïsme op de Samenhang tussen Leeftijd en Mentale Veerkracht Study of the Influence of Altruism in the Association of Age and Resilience Maik P.W. de Vos Eerste begeleider: Tweede begeleider:

Nadere informatie

BURN-OUT: WAAR LEG JIJ STENEN IN DE KOLKENDE STROOM VAN GEVOELENS EN GEDACHTEN?

BURN-OUT: WAAR LEG JIJ STENEN IN DE KOLKENDE STROOM VAN GEVOELENS EN GEDACHTEN? BURN-OUT: WAAR LEG JIJ STENEN IN DE KOLKENDE STROOM VAN GEVOELENS EN GEDACHTEN? INHOUDSTAFEL Zelfzorg wat doen we al? Draagkracht Burn-out Zelfzorg wat kan je eventueel nog doen? 2 ZELFZORG WAT DOEN WE

Nadere informatie

Preschool Kindergarten

Preschool Kindergarten Preschool Kindergarten Objectives Students will recognize the values of numerals 1 to 10. Students will use objects to solve addition problems with sums from 1 to 10. Materials Needed Large number cards

Nadere informatie

Karen J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon

Karen J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon Zelfwaardering en Angst bij Kinderen: Zijn Globale en Contingente Zelfwaardering Aanvullende Voorspellers van Angst bovenop Extraversie, Neuroticisme en Gedragsinhibitie? Self-Esteem and Fear or Anxiety

Nadere informatie

Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive. Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive

Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive. Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive 1 Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive Femke Boom Open Universiteit Naam student: Femke Boom Studentnummer: 850762029 Cursusnaam: Empirisch afstudeeronderzoek:

Nadere informatie

Jaarthema Samen bloeien. Flourish together

Jaarthema Samen bloeien. Flourish together Jaarthema 2017-2018 Jesaja 35:1 Samen bloeien Flourish together In Christus Jezus zijn! Psalm 119: 105 Uw woord is een lamp voor mijn voet en een licht op mijn pad. Your word is a lamp to my feet and a

Nadere informatie

De Invloed van Persoonlijke Doelen en Financiële Toekomst perspectieven op Desistance van. Criminaliteit.

De Invloed van Persoonlijke Doelen en Financiële Toekomst perspectieven op Desistance van. Criminaliteit. Running head: Desistance van Criminaliteit. 1 De Invloed van Persoonlijke Doelen en Financiële Toekomst perspectieven op Desistance van Criminaliteit. The Influence of Personal Goals and Financial Prospects

Nadere informatie

Running head: EFFECT VAN IB-CGT OP SEKSUELE DISFUNCTIES BIJ VROUWEN

Running head: EFFECT VAN IB-CGT OP SEKSUELE DISFUNCTIES BIJ VROUWEN Running head: EFFECT VAN IB-CGT OP SEKSUELE DISFUNCTIES BIJ VROUWEN Het Effect van Online Cognitieve Gedragstherapie op Seksuele Disfuncties bij Vrouwen The Effectiveness of Internet-based Cognitive-Behavioural

Nadere informatie

INVLOED VAN CHRONISCHE PIJN OP ERVAREN SOCIALE STEUN. De Invloed van Chronische Pijn en de Modererende Invloed van Geslacht op de Ervaren

INVLOED VAN CHRONISCHE PIJN OP ERVAREN SOCIALE STEUN. De Invloed van Chronische Pijn en de Modererende Invloed van Geslacht op de Ervaren De Invloed van Chronische Pijn en de Modererende Invloed van Geslacht op de Ervaren Sociale Steun The Effect of Chronic Pain and the Moderating Effect of Gender on Perceived Social Support Studentnummer:

Nadere informatie

Differences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working. mothers with spouse and young children

Differences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working. mothers with spouse and young children 1 Differences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working mothers with spouse and young children Verschil in stress en stressreactiviteit tussen hoogopgeleide thuisblijf-

Nadere informatie

Continuous Requirements Engineering

Continuous Requirements Engineering Continuous Requirements Engineering voor testers 1 Requirements? Dit ga ik maken Dit wil ik hebben Dit wilde de klant hebben en moest de bouwer maken 2 Het goeie ouwe V-model wensen systeem systeemrequirements

Nadere informatie

Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten.

Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten. Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten. The Effect of Difference in Peer and Parent Social Influences on Adolescent Alcohol Use. Nadine

Nadere informatie

should(n t) / should(n t) have to zouden moeten / hadden meestergijs.nl

should(n t) / should(n t) have to zouden moeten / hadden meestergijs.nl @meestergijs meestergijs.nl Think of three things you should do to stay healthy. You should You should... You should Think of two things you shouldn t do when at school. You shouldn t You shouldn t Think

Nadere informatie

De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en. Discrepantie

De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en. Discrepantie De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en Discrepantie The Relationship between Involvement in Bullying and Well-Being and the Influence of Social Support

Nadere informatie

De Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag. The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior

De Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag. The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior De Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior Martin. W. van Duijn Student: 838797266 Eerste begeleider:

Nadere informatie

COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS

COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS Gezondheidsgedrag als compensatie voor de schadelijke gevolgen van roken COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS Health behaviour as compensation for the harmful effects of smoking

Nadere informatie

Example. Dutch language lesson. Dutch & German Language Education Pieter Wielick

Example. Dutch language lesson. Dutch & German Language Education Pieter Wielick Example Dutch language lesson Demonstrative Adjectives Close: dit and deze `dit' agrees with `het' and is used to indicate objects that are close, like `this' in English. `deze' agrees with `de' and is

Nadere informatie

Ik voel niets maar eigenlijk alles: Verbanden tussen Alexithymie, Somatisatiestoornis en Depressie. I feel nothing though in essence everything:

Ik voel niets maar eigenlijk alles: Verbanden tussen Alexithymie, Somatisatiestoornis en Depressie. I feel nothing though in essence everything: Ik voel niets maar eigenlijk alles: Verbanden tussen Alexithymie, Somatisatiestoornis en Depressie I feel nothing though in essence everything: Associations between Alexithymia, Somatisation and Depression

Nadere informatie

Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur

Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur M. Zander MSc. Eerste begeleider: Tweede begeleider: dr. W. Waterink drs. J. Eshuis Oktober 2014 Faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen

Nadere informatie

Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze. in Relatie tot Depressie

Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze. in Relatie tot Depressie 1 Keuzetwijfels in de Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze in Relatie tot Depressie Open Universiteit Nederland Masterscriptie (S58337) Naam: Ilse Meijer Datum: juli 2011

Nadere informatie

Four-card problem. Input

Four-card problem. Input Four-card problem The four-card problem (also known as the Wason selection task) is a logic puzzle devised by Peter Cathcart Wason in 1966. It is one of the most famous tasks in the study of deductive

Nadere informatie

Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education

Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education Inger Anneberg, anthropologist, post doc, Aarhus University, Department of Animal Science Jesper Lassen, sociologist, professor, University

Nadere informatie

Release notes Q3-2018

Release notes Q3-2018 Release notes Q3-2 018 Release notes Q3-2018 release This release is a smaller release due to the GDPR release that was in between Q1-2018 and Q3-2018 release. Please note that if you want to make use

Nadere informatie

GOAL-STRIVING REASONS, PERSOONLIJKHEID EN BURN-OUT 1. Het effect van Goal-striving Reasons en Persoonlijkheid op facetten van Burn-out

GOAL-STRIVING REASONS, PERSOONLIJKHEID EN BURN-OUT 1. Het effect van Goal-striving Reasons en Persoonlijkheid op facetten van Burn-out GOAL-STRIVING REASONS, PERSOONLIJKHEID EN BURN-OUT 1 Het effect van Goal-striving Reasons en Persoonlijkheid op facetten van Burn-out The effect of Goal-striving Reasons and Personality on facets of Burn-out

Nadere informatie

(SOCIALE) ANGST, GEPEST WORDEN EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1

(SOCIALE) ANGST, GEPEST WORDEN EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1 (SOCIALE) ANGST, GEPEST WORDEN EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1 Psychologische Inflexibiliteit bij Kinderen: Invloed op de Relatie tussen en de Samenhang met Gepest worden en (Sociale) Angst Psychological

Nadere informatie

Hoe is het revalidatie zorggebied op dit moment vormgegeven. Innovaties in de revalidatiezorg. Nieuwe vormen van revalidatie.

Hoe is het revalidatie zorggebied op dit moment vormgegeven. Innovaties in de revalidatiezorg. Nieuwe vormen van revalidatie. Inleiding in de revalidatiegeneeskunde 2011. Hoe is het revalidatie zorggebied op dit moment vormgegeven. De rol van de zorgverzekeraars. Innovaties in de revalidatiezorg. Wat is multidisciplinair. Pijnrevalidatie.

Nadere informatie

Masterclass. de weg naar digital leadership. voorbij de goeroe s: nuchter en ambitieus

Masterclass. de weg naar digital leadership. voorbij de goeroe s: nuchter en ambitieus Masterclass de weg naar digital leadership voorbij de goeroe s: nuchter en ambitieus vooraf Organisaties die streven naar digital leadership zijn constant bezig het leven van klanten eenvoudiger en makkelijker

Nadere informatie

The relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope

The relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope The relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope Een onderzoek naar de relatie tussen sociale steun en depressieve-

Nadere informatie

Contextanalyse. Patrick v/d Vlist

Contextanalyse. Patrick v/d Vlist Contextanalyse Patrick v/d Vlist Contextanalyse Patrick v/d Vlist Krimpen ad IJsel 10-01-2016 Verdoold Installatiebedrijf Voorwoord Ik heb dit rapport geschreven naar aanleiding van een communicatieopdracht

Nadere informatie

Invloed van Coping en Ziektepercepties op Depressie- en Angstsymptomen. bij Voormalige Borstkankerpatiënten

Invloed van Coping en Ziektepercepties op Depressie- en Angstsymptomen. bij Voormalige Borstkankerpatiënten Invloed van Coping en Ziektepercepties op Depressie- en Angstsymptomen bij Voormalige Borstkankerpatiënten Influence of Coping and Illness Perceptions on Depression and Anxiety Symptoms among Former Breast

Nadere informatie

Effecten van een op MBSR gebaseerde training van. hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en

Effecten van een op MBSR gebaseerde training van. hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en Effecten van een op MBSR gebaseerde training van hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en compassionele tevredenheid. Een pilot Effects of a MBSR based training program of hospice caregivers

Nadere informatie

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 1999 Nr. 27

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 1999 Nr. 27 57 (1998) Nr. 1 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 1999 Nr. 27 A. TITEL Protocol tot wijziging van de Overeenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Republiek Zuid-Afrika

Nadere informatie

Investors in People. Willem E.A.J. Scheepers MBA

Investors in People. Willem E.A.J. Scheepers MBA Investors in People. Willem E.A.J. Scheepers MBA LINCOLN STEFFENS I have seen the future and it works IiP = Meer dan Opleiden! (veel meer.) Recent Onderzoek Informeel Leren ( Research voor Onderwijs &

Nadere informatie

Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten?

Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten? Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten? Does Gentle Teaching have Effect on Skills of Caregivers and Companionship and Anxiety

Nadere informatie

Luister alsjeblieft naar een opname als je de vragen beantwoordt of speel de stukken zelf!

Luister alsjeblieft naar een opname als je de vragen beantwoordt of speel de stukken zelf! Martijn Hooning COLLEGE ANALYSE OPDRACHT 1 9 september 2009 Hierbij een paar vragen over twee stukken die we deze week en vorige week hebben besproken: Mondnacht van Schumann, en het eerste deel van het

Nadere informatie

Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën

Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën The Relation between Personality, Education, Age, Sex and Short- and Long- Term Sexual

Nadere informatie

Reading comprehension: The Tropical Rainforest

Reading comprehension: The Tropical Rainforest Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Patricia Termeer 05 februari 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/71971 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.

Nadere informatie

Beknopte handleiding voor het aansluiten van een SolarMan Wifi Kit of GPRS Kit op een ABB / Power One omvormer

Beknopte handleiding voor het aansluiten van een SolarMan Wifi Kit of GPRS Kit op een ABB / Power One omvormer Beknopte handleiding voor het aansluiten van een SolarMan Wifi Kit of GPRS Kit op een ABB / Power One omvormer 30-09-2014 Handleiding voor het aansluiten van een SolarMan WiFi Kit of GPRS Kit op een ABB

Nadere informatie

Ontremd Dement. Seksueel Ontremd Gedrag in Verpleeghuizen bij Mensen met Dementie. Een Verstoorde Impulscontrole? Inhibited in Dementia

Ontremd Dement. Seksueel Ontremd Gedrag in Verpleeghuizen bij Mensen met Dementie. Een Verstoorde Impulscontrole? Inhibited in Dementia Ontremd Dement Seksueel Ontremd Gedrag in Verpleeghuizen bij Mensen met Dementie. Een Verstoorde Impulscontrole? Inhibited in Dementia Sexual Disinhibited Behaviour on people with Dementia Living in Nursinghomes.

Nadere informatie

Stress en Psychose 59 Noord. Stress and Psychosis 59 North. A.N.M. Busch

Stress en Psychose 59 Noord. Stress and Psychosis 59 North. A.N.M. Busch Stress en Psychose 59 Noord Stress and Psychosis 59 North A.N.M. Busch Prevalentie van Subklinische Psychotische Symptomen en de Associatie Met Stress en Sekse bij Noorse Psychologie Studenten Prevalence

Nadere informatie

Innovaties in de chronische ziekenzorg 3e voorbeeld van zorginnovatie. Dr. J.J.W. (Hanneke) Molema, Prof. Dr. H.J.M.

Innovaties in de chronische ziekenzorg 3e voorbeeld van zorginnovatie. Dr. J.J.W. (Hanneke) Molema, Prof. Dr. H.J.M. Innovaties in de chronische ziekenzorg 3e voorbeeld van zorginnovatie Dr. J.J.W. (Hanneke) Molema, Prof. Dr. H.J.M. (Bert) Vrijhoef Take home messages: Voor toekomstbestendige chronische zorg zijn innovaties

Nadere informatie

Erasmus Project. September 2014 Juli Maths Paths in Europe

Erasmus Project. September 2014 Juli Maths Paths in Europe Erasmus Project September 2014 Juli 2016 Maths Paths in Europe Wij : Basisschool Sint-Hendrik Gelegen in Petegem-aan-de-Leie, een deelgemeente van Deinze. Onze partners Engeland (coördinator) Spanje Italië

Nadere informatie

De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen

De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen The Association between Daily Hassles, Negative Affect and the Influence of Physical Activity Petra van Straaten Eerste begeleider

Nadere informatie

Introductie in flowcharts

Introductie in flowcharts Introductie in flowcharts Flow Charts Een flow chart kan gebruikt worden om: Processen definieren en analyseren. Een beeld vormen van een proces voor analyse, discussie of communicatie. Het definieren,

Nadere informatie

Reizen Algemeen. Algemeen - Belangrijkste benodigdheden. Algemeen - Conversatie. Om hulp vragen. Vragen of iemand Engels spreekt

Reizen Algemeen. Algemeen - Belangrijkste benodigdheden. Algemeen - Conversatie. Om hulp vragen. Vragen of iemand Engels spreekt - Belangrijkste benodigdheden Can you help me, please? Om hulp vragen Do you speak English? Vragen of iemand spreekt Do you speak _[language]_? Vragen of iemand een bepaalde taal spreekt I don't speak_[language]_.

Nadere informatie

S e v e n P h o t o s f o r O A S E. K r i j n d e K o n i n g

S e v e n P h o t o s f o r O A S E. K r i j n d e K o n i n g S e v e n P h o t o s f o r O A S E K r i j n d e K o n i n g Even with the most fundamental of truths, we can have big questions. And especially truths that at first sight are concrete, tangible and proven

Nadere informatie

Summary 124

Summary 124 Summary Summary 124 Summary Summary Corporate social responsibility and current legislation encourage the employment of people with disabilities in inclusive organizations. However, people with disabilities

Nadere informatie

OPEN TRAINING. Onderhandelingen met leveranciers voor aankopers. Zeker stellen dat je goed voorbereid aan de onderhandelingstafel komt.

OPEN TRAINING. Onderhandelingen met leveranciers voor aankopers. Zeker stellen dat je goed voorbereid aan de onderhandelingstafel komt. OPEN TRAINING Onderhandelingen met leveranciers voor aankopers Zeker stellen dat je goed voorbereid aan de onderhandelingstafel komt. Philip Meyers Making sure to come well prepared at the negotiation

Nadere informatie

De causale Relatie tussen Intimiteit en Seksueel verlangen en de. modererende invloed van Sekse en Relatietevredenheid op deze relatie

De causale Relatie tussen Intimiteit en Seksueel verlangen en de. modererende invloed van Sekse en Relatietevredenheid op deze relatie Causale Relatie tussen intimiteit en seksueel verlangen 1 De causale Relatie tussen Intimiteit en Seksueel verlangen en de modererende invloed van Sekse en Relatietevredenheid op deze relatie The causal

Nadere informatie

De Invloed van Familie op

De Invloed van Familie op De Invloed van Familie op Depressie- en Angstklachten van Verpleeghuisbewoners met Dementie The Influence of Family on Depression and Anxiety of Nursing Home Residents with Dementia Elina Hoogendoorn Eerste

Nadere informatie

Pesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind.

Pesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind. Pesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind. Bullying among Students with Autism Spectrum Disorders in Secondary

Nadere informatie

Opleiding PECB ISO 9001 Quality Manager.

Opleiding PECB ISO 9001 Quality Manager. Opleiding PECB ISO 9001 Quality Manager www.bpmo-academy.nl Wat is kwaliteitsmanagement? Kwaliteitsmanagement beoogt aan te sturen op het verbeteren van kwaliteit. Tevens houdt het zich bezig met het verbinden

Nadere informatie

Ouderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit

Ouderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit 1 Ouderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit Nicola G. de Vries Open Universiteit Nicola G. de Vries Studentnummer 838995001 S71332 Onderzoekspracticum scriptieplan

Nadere informatie

Het Verband Tussen Negatieve Levensgebeurtenissen, 5-HTTLPR en Reactieve. Agressie. Pien S. Martens. Open Universiteit Heerlen

Het Verband Tussen Negatieve Levensgebeurtenissen, 5-HTTLPR en Reactieve. Agressie. Pien S. Martens. Open Universiteit Heerlen REACTIEVE AGRESSIE Het Verband Tussen Negatieve Levensgebeurtenissen, 5-HTTLPR en Reactieve Agressie Pien S. Martens Open Universiteit Heerlen Naam student: Pien Sophie Martens Studentnummer: 850945172

Nadere informatie

Appendix A: The factor analysis for the immersion questionnaire

Appendix A: The factor analysis for the immersion questionnaire 1 Appendix A: The factor analysis for the immersion questionnaire 2 3 Summary of exploratory factor analysis for the immersion questionnaire. Ik voelde mij zoals de hoofdpersoon zich voelde. 0.85 0.23-0.03-0.05-0.13

Nadere informatie

Interessegroep Critical Chain Interessegroep Critical Chain. Agenda. Richard Smal Voorzitter Critical Chain Interesse Groep

Interessegroep Critical Chain Interessegroep Critical Chain. Agenda. Richard Smal Voorzitter Critical Chain Interesse Groep IPMA Grote projecten plannen: How to plan a battleship! Aarle Rixtel, 24 april 2014 Richard Smal Voorzitter Interesse Groep 20:00 of Critical Change 1 Met dank aan onze sponsors Doelstellingen IPMA Critical

Nadere informatie

Denken is Doen? De cognitieve representatie van ziekte als determinant van. zelfmanagementgedrag bij Nederlandse, Turkse en Marokkaanse patiënten

Denken is Doen? De cognitieve representatie van ziekte als determinant van. zelfmanagementgedrag bij Nederlandse, Turkse en Marokkaanse patiënten Denken is Doen? De cognitieve representatie van ziekte als determinant van zelfmanagementgedrag bij Nederlandse, Turkse en Marokkaanse patiënten met diabetes mellitus type 2 in de huisartsenpraktijk Thinking

Nadere informatie

Invloed van Mindfulness Training op Ouderlijke Stress, Emotionele Self-Efficacy. Beliefs, Aandacht en Bewustzijn bij Moeders

Invloed van Mindfulness Training op Ouderlijke Stress, Emotionele Self-Efficacy. Beliefs, Aandacht en Bewustzijn bij Moeders Invloed van Mindfulness Training op Ouderlijke Stress, Emotionele Self-Efficacy Beliefs, Aandacht en Bewustzijn bij Moeders Influence of Mindfulness Training on Parental Stress, Emotional Self-Efficacy

Nadere informatie

AN URBAN PLAYGROUND AFSTUDEERPROJECT

AN URBAN PLAYGROUND AFSTUDEERPROJECT AN URBAN PLAYGROUND 2005 Het vraagstuk van de openbare ruimte in naoorlogse stadsuitbreidingen, in dit geval Van Eesteren s Amsterdam West, is speels benaderd door het opknippen van een traditioneel stadsplein

Nadere informatie

HANDBOEK HARTFALEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

HANDBOEK HARTFALEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM HANDBOEK HARTFALEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM READ ONLINE AND DOWNLOAD EBOOK : HANDBOEK HARTFALEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN Click button to download this ebook READ ONLINE AND DOWNLOAD

Nadere informatie

(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren

(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (3) Ons gezelschap helpt gemeenschappen te vormen en te binden (4) De producties

Nadere informatie

Academische werkplaats : bijzondere samenwerking tussen onderzoek en praktijk

Academische werkplaats : bijzondere samenwerking tussen onderzoek en praktijk Academische werkplaats : bijzondere samenwerking tussen onderzoek en praktijk Prof. dr. Koen Hermans Projectleider Armoede en Welzijn LUCAS / Onderzoeksgroep Sociaal Werk Ondersteuning van PmB: revolutionaire

Nadere informatie

IIA Congres Assurance of Agility

IIA Congres Assurance of Agility IIA Congres 2019 - Assurance of Agility H1 2019 - Lineke Sneller - l.sneller@nyenrode.nl 1 IIA Congres 2019 - Assurance of Agility Manifesto for Agile Software Development Agenda Manifesto for Assurance

Nadere informatie

STUDIEREIS Intercultural Dialogue in Zuid-Afrika

STUDIEREIS Intercultural Dialogue in Zuid-Afrika STUDIEREIS Intercultural Dialogue in Zuid-Afrika Iedere context is gebouwd op cultuur. Dit geldt voor een gezin/familie (micro-niveau), een organisatie (meso-niveau) en voor een land/continent (macro-niveau).

Nadere informatie

01/ M-Way. cables

01/ M-Way. cables 01/ 2015 M-Way cables M-WaY Cables There are many ways to connect devices and speakers together but only few will connect you to the music. My Way of connecting is just one of many but proved it self over

Nadere informatie

Impact en disseminatie. Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven

Impact en disseminatie. Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven Impact en disseminatie Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven Wie is wie? Voorstel rondje Wat hoop je te leren? Heb je iets te delen? Wat zegt de Programma Gids? WHAT DO IMPACT AND SUSTAINABILITY MEAN? Impact

Nadere informatie

Calculator spelling. Assignment

Calculator spelling. Assignment Calculator spelling A 7-segmentdisplay is used to represent digits (and sometimes also letters). If a screen is held upside down by coincide, the digits may look like letters from the alphabet. This finding

Nadere informatie

APPROACHING THE FAMILY

APPROACHING THE FAMILY 1 Journalists Workshop Organ Donation and Transplantation APPROACHING THE FAMILY COLENBIE LUC TRANSPLANTATION COORDINATION 9 October 2012 2 Everybody arriving hospital Start the fight for saving life Family

Nadere informatie

SECUNDAIRE TRAUMATISCHE STRESS BIJ DE BELGISCHE POLITIE

SECUNDAIRE TRAUMATISCHE STRESS BIJ DE BELGISCHE POLITIE SECUNDAIRE TRAUMATISCHE STRESS BIJ DE BELGISCHE POLITIE 1 SECUNDAIRE TRAUMATISCHE STRESS BIJ DE BELGISCHE POLITIE SECONDARY TRAUMATIC STRESS AT THE BELGIAN POLICE Maarten Ceulemans Eerste begeleider Dr.

Nadere informatie

ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM Read Online and Download Ebook ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK STAFLEU

Nadere informatie

Implementatie Projectleidersbijeenkomst Vroege Opsporing. Fleur Boulogne / Adviseur implementatie ZonMw

Implementatie Projectleidersbijeenkomst Vroege Opsporing. Fleur Boulogne / Adviseur implementatie ZonMw Implementatie Projectleidersbijeenkomst Vroege Opsporing Fleur Boulogne / Adviseur implementatie ZonMw Definitie van implementatie Implementatie verwijst naar een reeks geplande, bewuste activiteiten die

Nadere informatie

Werkcollege 7 Communication and Multimedia Design Amsterdam - Research for Design- B1 HC7 requirements - 10 10 2011

Werkcollege 7 Communication and Multimedia Design Amsterdam - Research for Design- B1 HC7 requirements - 10 10 2011 Werkcollege 7 Deliverables I. Gekozen Persona II. Scenario tekst III. Storyboard IV. Programma van Eisen V. Onderbouwing WERKCOLLEGE 7: Ideeën genereren voor het concept. Werkcollege 7: deel I 1. Kies

Nadere informatie

Type Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag. Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer?

Type Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag. Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer? Type Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer? Type of Dementia as Cause of Sexual Disinhibition Presence of the Behavior in Alzheimer s Type? Carla

Nadere informatie

Running head: OPVOEDSTIJL, EXTERNALISEREND PROLEEMGEDRAG EN ZELFBEELD

Running head: OPVOEDSTIJL, EXTERNALISEREND PROLEEMGEDRAG EN ZELFBEELD 1 Opvoedstijl en Externaliserend Probleemgedrag en de Mediërende Rol van het Zelfbeeld bij Dak- en Thuisloze Jongeren in Utrecht Parenting Style and Externalizing Problem Behaviour and the Mediational

Nadere informatie

Kan (veiligheids-)cultuur ons helpen grote ongevallen te begrijpen?

Kan (veiligheids-)cultuur ons helpen grote ongevallen te begrijpen? Kan (veiligheids-)cultuur ons helpen grote ongevallen te begrijpen? Bijeenkomst ContactGroep Chemie, 23-01-2014 Frank Guldenmund, Safety & Security Science Group, Technische Universiteit Delft 1 Overzicht

Nadere informatie

Quality requirements concerning the packaging of oak lumber of Houthandel Wijers vof (09.09.14)

Quality requirements concerning the packaging of oak lumber of Houthandel Wijers vof (09.09.14) Quality requirements concerning the packaging of oak lumber of (09.09.14) Content: 1. Requirements on sticks 2. Requirements on placing sticks 3. Requirements on construction pallets 4. Stick length and

Nadere informatie

Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen

Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen Positive, Negative and Depressive Subclinical Psychotic

Nadere informatie

Comics FILE 4 COMICS BK 2

Comics FILE 4 COMICS BK 2 Comics FILE 4 COMICS BK 2 The funny characters in comic books or animation films can put smiles on people s faces all over the world. Wouldn t it be great to create your own funny character that will give

Nadere informatie

20 twenty. test. This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text.

20 twenty. test. This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text. 9006625806_boek.indd 1 31/08/16 15:26 1 6 test This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text. living room kitchen bedroom toilet

Nadere informatie

SAMEN OP PAD NAAR DE TOEKOMST

SAMEN OP PAD NAAR DE TOEKOMST SAMEN OP PAD NAAR DE TOEKOMST 7 maart 2017 7 maart 2017 2 Ontwikkelingen MKB Oss (TIBO) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% Verandert komende 5 jaar? 25 20 15 10 5 0 Belangrijkste klantwensen 0% Klantwensen

Nadere informatie

Grammatica overzicht Theme 5+6

Grammatica overzicht Theme 5+6 Past simple vs. Present perfect simple Past simple: Ww + ed OF 2 e rijtje van onregelmatige ww. I walked I went Ontkenningen past simple: Did not + hele ww He did not walk. Present perfect: Have/has +

Nadere informatie

Effecten van een Mindfulness-Based Stressreductie Training. op Existentiële Voldoening. Effects of a Mindfulness-Based Stress Reduction Program

Effecten van een Mindfulness-Based Stressreductie Training. op Existentiële Voldoening. Effects of a Mindfulness-Based Stress Reduction Program Effecten van een Mindfulness-Based Stressreductie Training op Existentiële Voldoening Effects of a Mindfulness-Based Stress Reduction Program on Existential Fulfillment Y. Ducaneaux-Teeuwen Eerste begeleider:

Nadere informatie

Adherence aan HWO en meer bewegen

Adherence aan HWO en meer bewegen Adherence aan HWO en meer bewegen Een experimenteel onderzoek naar de effecten van het motivationele stadium van patiënten en de adherence aan huiswerkoefeningen (HWO) bij fysiotherapie en het meer bewegen.

Nadere informatie

Het creëren van een succesvolle handelsstrategie. Dinsdag 4 juni 2019

Het creëren van een succesvolle handelsstrategie. Dinsdag 4 juni 2019 De informatie in deze uiting is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies en moet daarom worden gezien als beleggingsaanbeveling. Deze aanbeveling is opgemaakt door LYNX en/of derden en sluit niet

Nadere informatie

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate Van Non-Corporate naar Corporate In MyDHL+ is het mogelijk om meerdere gebruikers aan uw set-up toe te voegen. Wanneer er bijvoorbeeld meerdere collega s van dezelfde

Nadere informatie

Validatie van de Nederlandstalige. Mindful Attention Awareness Scale. Validation of the Dutch

Validatie van de Nederlandstalige. Mindful Attention Awareness Scale. Validation of the Dutch Validatie van de Nederlandstalige Mindful Attention Awareness Scale Validation of the Dutch Mindful Attention Awareness Scale Marie Anne Schulten December 2009 Eerste begeleider: Dr. A. Brouwers Tweede

Nadere informatie

Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet.

Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet. Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet. General: Please use the latest firmware for the router. The firmware is available on http://www.conceptronic.net! Use Firmware version

Nadere informatie

Intercultural Mediation through the Internet Hans Verrept Intercultural mediation and policy support unit

Intercultural Mediation through the Internet Hans Verrept Intercultural mediation and policy support unit 1 Intercultural Mediation through the Internet Hans Verrept Intercultural mediation and policy support unit 2 Structure of the presentation - What is intercultural mediation through the internet? - Why

Nadere informatie

SLACHTOFFER CYBERPESTEN, COPING, GEZONDHEIDSKLACHTEN, DEPRESSIE. Cyberpesten: de implicaties voor gezondheid en welbevinden van slachtoffers en het

SLACHTOFFER CYBERPESTEN, COPING, GEZONDHEIDSKLACHTEN, DEPRESSIE. Cyberpesten: de implicaties voor gezondheid en welbevinden van slachtoffers en het SLACHTOFFER CYBERPESTEN, COPING, GEZONDHEIDSKLACHTEN, DEPRESSIE Cyberpesten: de implicaties voor gezondheid en welbevinden van slachtoffers en het modererend effect van coping Cyberbullying: the implications

Nadere informatie

Lerarenopleider. Coordinator RT-VO. Hoofd Talen APS. Leraar Nederlands. Onderzoeker onlinegeletterdheid. edublogger. jeroenclemens.

Lerarenopleider. Coordinator RT-VO. Hoofd Talen APS. Leraar Nederlands. Onderzoeker onlinegeletterdheid. edublogger. jeroenclemens. 25 sept. 2015 1 Lerarenopleider Coordinator RT-VO Hoofd Talen APS Leraar Nederlands Onderzoeker onlinegeletterdheid edublogger Jeroen Clemens Digital natives zijn leerlingen digital natives of moet het

Nadere informatie

Running Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1

Running Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1 Running Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1 Relatie tussen Attitude, Sociale Invloed en Self-efficacy en Intentie tot Contact tussen Ouders en Leerkrachten bij Signalen van Pesten

Nadere informatie

De Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit. The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility.

De Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit. The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility. RELATIE ANGST EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1 De Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility Jos Kooy Eerste begeleider Tweede

Nadere informatie

BRONNEN THEMA A: DE ROL VAN SPORT BINNEN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING S P O RT E N O S. Websites. Literatuur

BRONNEN THEMA A: DE ROL VAN SPORT BINNEN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING S P O RT E N O S. Websites. Literatuur THEMA A: DE ROL VAN SPORT BINNEN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING Websites www.sportdevelopment.org www.sportdevelopment.org/supporter www.toolkitsportdevelopment.org www.vnjaarsport.nl www.un.org/sport2005/

Nadere informatie

Reizen Algemeen. Algemeen - Belangrijkste benodigdheden. Algemeen - Conversatie. Om hulp vragen. Vragen of iemand Engels spreekt

Reizen Algemeen. Algemeen - Belangrijkste benodigdheden. Algemeen - Conversatie. Om hulp vragen. Vragen of iemand Engels spreekt - Belangrijkste benodigdheden Kunt u me alstublieft helpen? Om hulp vragen Spreekt u? Vragen of iemand spreekt Spreekt u _[taal]_? Vragen of iemand een bepaalde taal spreekt Ik spreek geen _[taal]_. Duidelijk

Nadere informatie