t,ne Gemeente Delft Gevraagde beslissing: 1. De Referendumverordening Delft 2009 intrekken en de Referendumverordening Delft 2018 vaststellen.

Transcriptie

1 t,ne Gemeente Delft Raadsvoorstel Aan de gemeenteraad Van Datum Pfh. Steller tel.nr. Doelstelling Registratie nr. Zaaknr.: Onderwerp : Commissie Economie Financiën en Bestuur : 18 januari 2018 : n.v.t. : K.J. Mik : : kmik@delft.nl : Raad : : : Referendumverordening Delft Gevraagde beslissing: 1. De Referendumverordening Delft 2009 intrekken en de Referendumverordening Delft 2018 vaststellen. 1. lnleiding Op 24 juni 2016 heeft de WD het lnitiatiefvoorstel lntrekken Referendumverordening (week 25, nr ) ingediend. Dit initiatiefvoorstel is in de vergadering van 7 september 2016 van de commissie Economie, Financiën en Bestuur besproken. Voor dit voorstel was onvoldoende steun. De WD heeft het voorstel ingetrokken. Vervolgens is een werkgroep opgericht voor de vernieuwing van de verordening. De werkgroep bestaat uit onderstaande leden: 1. Christine Bel, D66 (Voorzitter) 2. Michelle Corten, STIP 3. Jos van Koppen, Fractie Van Koppen 4. Willy Tiekstra, PvdA 5. Frank van Vliet, Groenlinks 6. Jan Peter de Wit, Onafhankelijk Delft 7. Rob van Woudenberg, COA De afgelopen periode is de werkgroep meerdere bijeenkomsten gehad waarin gesproken is over mogelijke verbeteringen van de referendumverordening. Naar aanleiding van deze besprekingen is dit raadsvoorstel opgesteld. Ook heeft er op 30 mei 2017 een oriëntatie plaatsgevonden, waarbij vanuit de wetenschap, de praktijk en de referendumkamer informatie is gedeeld met de werkgroep. Deze input is meegenomen in het voorliggende voorstel. Overigens moet worden opgemerkt dat niet alle partijen zieh steeds in elke aanpassing konden vinden. ln deze gevallen is er voor gekozen om de meerderheidsopvatting te volgen. Het conceptvoorstel van de werkgroep is aan de Referendumkamer voorgelegd voor advies. Dit advies vindt u in de bijlage. De werkgroep heeft ingestemd met het verwerken van het advies van de Referendumkamer in het raadsvoorstel. 1

2 Op het punt van de bescherming van de kwetsbare groepen heeft de Referendumkamer aangegeven dat zij deze toevoeging een verbetering zou vinden. De Referendumkamer geeft wel aan de voorkeur te geven aan een aanvullende bepaling zoals die is opgenomen in de model-referendumverordening van de VNG. Daarin worden ook conceptraadsbesluiten genoemd "waarvan de raad van mening is dat andere dringende redenen aanleiding zijn om geen referendum te houden." Deze mogelijkheid is ook besproken in de werkgroep, maar daar was onvoldoende steun om een dergelijke bepaling op te nemen. De werkgroep heeft aangegeven de voorkeur te geven aan bespreking van dit voorstel door de commissie Economie, Financiën en Bestuur in de vergadering van 18 januari Samenvatting ln dit concept-raadsvoorstel zijn de uitkomsten opgenomen van het hiervoor beschreven proces. Naar aanleiding daarvan wordt voorgesteld de bijgevoegde Referendumverordening Delft 2018 vast te stellen onder gelijktijdige intrekking van de Referendumverordening Delft ln paragraaf 3 van dit raadsvoorstel worden alle gewijzigde artikelen toegelicht. 3. Artikelsgewijze toelichting wijzigingen verordening ln deze paragraaf worden de voorgestelde wijzigingen ten opzichte van de 'Referendumverordening Delft 2009" artikelsgewijs toegelicht. Artikel 3 Onderwerp van referendum en uitzonderingsbepalingen Zowel tijdens de externe oriëntatie van de werkgroep in mei 2017, als tijdens de vergaderingen van de werkgroep, is aanpassing/uitbreiding van de uitzonderingsbepalingen aan de orde gekomen. Tijdens de oriëntatie is aangegeven dat het wenselijk is om de lijst van uitzonderingsbepalingen zo uitputtend mogelijk te maken, zodat er zo min mogelijk de indruk van willekeur ontstaat. De werkgroep stelt derhalve voor om in Delft de uitzonderingsbepalingen van de referendumverordening op enkele punten uit te breiden: Bescherming van kwetsbare groepen De werkgroep heeft aangegeven graag de kwetsbare groepen in de samenleving te willen beschermen. Een aantal gemeenten, zoals Dordrecht, Apeldoorn en Tilburg, hebben ook dergelijke bepaling. De werkgroep stelt voor dit voorbeeld te volgen. Hiertoe wordt deze toevoeging in het tweede lid voorgesteld: l. waarbij het belang van een referendum niet opweegt fegen de verantwoordelijkheid van de raad voor kwetsbare groepen en hun plaats in de samenleving. Benoemingen De werkgroep adviseert een meer uitgebreide beschrijving van de uitzonderingsbepaling inzake de benoemingen. Ook in andere steden en in de VNG-modelverordening is gekozen voor een bredere omschrijving. De werkgroep stelt voor dit voorbeeld te volgen. Hiertoe wordt voorgesteld om artikel 3, tweede lid, sub d: benoemingen offunctioneren van personen; 2

3 Te wijzigen in: d. besluiten dan we/ voorgenomen besluiten over individue/e kwesties, zoals benoemingen, ontslagen, schorsingen, schenkingen en kwijtscheldingen, bes/issingen over rechtspositionele regelingen, a/smede beslissingen met betrekking tot geldelijke voorzieningen voor ambtsdragers en andere rechthebbenden; Door deze wijziging komt artikel 3, tweede lid, sub g te vervallen. Artikel 17. Uitslag De werkgroep wil voorkomen dat een opkomstdrempel leidt tot strategisch gedrag van de kiezer. Bij strategisch gedrag blijft de groep van voorstanders van het concept-besluit thuis omdat zij dan hopen dat de opkomstdrempel niet wordt gehaald en daarmee de uitslag als ongeldig wordt beschouwt. Dit heeft als gevolg dat ook de uitslag van het referendum in twijfel wordt getrokken. Om dit te voorkomen heeft de expert tijdens de externe oriëntatie aangegeven de "gekwalificeerde meerderheid" aan te raden. De werkgroep adviseert dit advies over te nemen. Dit betekent dater niet alleen een meerderheid nodig is van het totaal uitgebrachte stemmen, maar dat die meerderheid ook een bepaald percentage moet zijn van diegene die stemgerechtigd zijn. Hiertoe wordt voorgesteld om: Artikel 17 Uitslag 1. Het referendum wordt als ge/dig beschouwd, indien het totaal aantal ge/dig uitgebrachte stemmen meer dan 25% bedraagt van het aantal kiesgerechtigden. 2. De uitslag van het referendum wordt berekend op basis van de gewone meerderheid van het totale aantal uitgebrachte stemmen. Indien aan de kiesgerechtigde meer dan twee moge/ijkheden is voorgelegd wordt de uitslag bepaald door de keuzemogelijkheid met de meeste geldige stemmen. Te wijzigen in: Artikel 17 Uitslag Voor een geldige uitslag is nodig dat het aantal stemmen op de antwoordcategorie die de meerdemetd heeft gekregen, ten minste vijfentwintig procent omvat van alle stemmen die bij het referendum konden worden uitgebracht. 4. Uitkomsten commissie Economie, Financiën en Bestuur 18 januari 2018 De SP overweegt een amendement om de gekwalificeerde meerderheidsdrempel van 25% naar 20% te verlagen. Onafhankelijk Delft overweegt een amendement om digitale referendumaanvragen mogelijk te maken. Het COA overweegt een amendement om de specifieke uitzonderingsgrond voor kwetsbare groepen te vervangen door een algemene uitzonderingsgrond. 3

4 Vanuit de commissiebespreking is verder als een technisch verzoek voortgevloeid of de term "nabestaanden" in de verordening in "rechthebbenden" kan worden aangepast. Juridische navraag heeft uitgewezen dat dit niet bezwaarlijk is. Het verzoek is derhalve verwerkt in bijgaande verordening. Hoogachtend, de commissie Economie, Financiën en Bestuur,, voorzitter., commissiegriffier. 4

5 Raadsbesluit Datum Registratie nr. Zaaknr.: : 1 februari 2018 : : De gemeenteraad van Delft; gelezen het advies van de commissie Economie, Financiën en Bestuur van 18 januari 2018; geiet op de artikelen 84, 147 en 149 van de gemeentewet, besluit: 1. ln te trekken de Referendumverordening Delft 2009 en vast te stellen de navolgende R rendu verordening Delft 2018;,burgemeester. r--')~ \J~k'- ors. R.G.R. Jeene CMC,griffier. 5

6 GEAMENDEERD BESLUIT Artikel 3, lid 2, sub I Referendumverordening Delft 2018 Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel 1 Definities ln deze verordening wordt verstaan onder: a. referendum: een raadgevend referendum b. raadgevend referendum: een volksstemming op initiatief van één of meer kiesgerechtigden; c. kiesgerechtigde: ingezetene van de gemeente Delft, die voldoet aan de vereisten voor actief kiesrecht voor deelname aan de verkiezing van leden van de gemeenteraad; d. raad: de gemeenteraad van Delft; e. college: het college van burgemeester en wethouders van Delft; f. referendumkamer: de commissie van advies als bedoeld in artikel 4 en 5 van deze verordening; g. vervallen h. werkdag: een dag, niet zijnde een zaterdag of een zondag en niet zijnde een algemeen erkende feestdag als bedoeld in artikel 3, eerste lid, van de Algemene Termijnenwet, noch een in het tweede of krachtens het derde lid van genoemd artikel met een algemeen erkende feestdag gelijkgestelde dag. Artikel 2 Vervallen Paragraaf 2 Onderwerpen Artikel 3 Onderwerp van referendum en uitzonderingsbepalingen 1. Alleen concept-raadsbesluiten kunnen onderwerp zijn vaneen referendum. 2. De volgende concept-raadsbesluiten kunnen geen onderwerp zijn vaneen referendum: a. de uitvoering van besluiten van hagere bestuursorganen waaromtrent de raad geen beleidsvrijheid heeft; b. besluiten tot het voeren van rechtsgedingen; c. handelingen en gedragingen van collegeleden, raadsleden of ambtenaren waartegen een klacht kan worden ingediend op grand van de Algemene wet bestuursrecht of een door de raad of het college vastgestelde klachtenregeling; d. besluit dan wel voorgenomen besluit over individuele kwesties, zoals benoemingen, ontslagen, schorsingen, schenkingen en kwijtscheldingen, beslissingen over rechtspositionele regelingen, alsmede beslissingen met betrekking tot geldelijke voorzieningen voor ambtsdragers en andere rechthebbenden; e. vaststelling en wijziging van de gemeentelijke begroting en rekening; f. gemeentelijke belastingen en tarieven; g. vervallen h. besluiten betreffende bestemmingsplannen, beheersverordeningen, besluiten inhoudende inpassing van de coördinatieregeling inzake een verklaring van geen bedenkingen als bedoeld in de artikelen 2.27 en 2.28 van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht; i. besluiten met een spoedeisend karakter; 6

7 j. besluiten op grand van een gehouden referendum of in het kader van deze verordening; k. besluiten die naar het oordeel van de raad hun grondslag vinden in een eerder genomen besluit van de afgelopen twee jaar waarover een referendum is gehouden of kan worden gehouden; l. waarvan de raad van mening is dat andere dringende redenen aanleiding zijn om geen referendum te houden (bijvoorbeeld de belangen van kwetsbare groepen ln afwijking op het eerste lid van dit artikel, kunnen raadsbesluiten over het al dan niet instemmen met een burgerinitiatief, onderwerp van een referendum zijn. Paragraaf 3 De referendumkamer Artikel 4 Taken 1. Er is een referendumkamer. De referendumkamer heeft tot taak: a. de raad te adviseren over de toelaatbaarheid van een onderwerp waarover een referendumverzoek is ingediend; b. de raad te adviseren over de vraagstelling voor referenda; c. te adviseren over de door het gemeentebestuur te verstrekken voorlichting inzake referenda en over de toekenning van bijdragen vor campagneactiviteiten; d. toezicht te houden op de uitvoering van de verordening; e. te adviseren bij geschillen tussen direct bij het referendum betrokken partijen. 2. De referendumkamer adviseert voorts gevraagd en ongevraagd over aanpassingen van deze verordening, over de bij referenda en referendumaanvragen te volgen procedure en over overige zaken het referendum betreffende. 3. De agenda, verslagen, hoorzittingen en de adviezen van de Referendumkamer zijn openbaar; 4. De beraadslagingen over de adviezen vinden in beslotenheid plaats; 5. De raad heeft inzage in de stukken waaromtrent door de referendumkamer geheimhouding is opgelegd. De referendumkamer kan inzage slechts weigeren voor zover zij in strijd is met het openbaar belang. Artikel 5 Samenstelling 1. De referendumkamer bestaat uit maximaal vijf leden. 2. Voor besluitvorming binnen de referendumkamer is een quorum vereist van drie leden. Bij het staken van de stemmen is de stem van de voorzitter doorslaggevend. 3. De raad benoemt de leden op een door het presidium in te dienen aanbeveling. Voor het lidmaatschap kamen niet in aanmerking leden van de gemeenteraad, leden van het college van burgemeester en wethouders en ambtenaren in dienst van de gemeente Delft, met uitzondering van onderwijzend personeel. 4. De raad wijst één van de leden als voorzitter aan. De referendumkamer wijst een van de leden als plaatsvervangend voorzitter aan. 5. De leden worden benoemd voor een periode van vier jaar. Aftredende leden kunnen, maximaal twee keer, terstond worden herbenoemd. 6. Zij kunnen te allen tijde ontslag nemen en dienen dit schriftelijk in bij de raad. Zij die aftreden, dan wel zij die ontslag hebben genomen, blijven hun functie waarnemen totdat in hun opvolging is voorzien. 1 Amendement ingediend door de fracties COA, STIP, OD, CU en FvK 7

8 7. De referendumkamer kan zieh laten bijstaan door externe adviseurs. 8. De griffier of een door deze aangewezen griffiemedewerker verzorgen de ambtelijke ondersteuning van de referendumkamer. Za nodig doet de griffier hiertoe een verzoek om ambtelijke bijstand. Artikel 6 Vergoedingen 1. De leden van de referendumkamer, niet zijnde de voorzitter, ontvangen voor het bijwonen van vergaderingen van de commissie en andere noodzakelijke bijeenkomsten een vergoeding van 125,-- (prijspeil 201 O). 2. De voorzitter van de vergaderingen van de referendum kam er ontvangt een hagere vergoeding als bedoeld in het eerste lid. De vergoeding is gelijk aan 203,50 (prijspeil 201 O). 3. Overige kosten ter zake van andere werkzaamheden of bemoeiingen ten behoeve van de referendumkamer worden vergoed op basis van de werkelijk gemaakte en aantoonbare kosten. 4. De vergoedingen genoemd in het eerste en tweede lid worden jaarlijks geïndexeerd met het door het college vastgestelde materiële prijsstijgingspercentage. 5. Het college voorziet in de benodigde middelen voor de werkzaamheden van de referendumkamer. Paragraaf 4 lnleidend verzoek Artikel 7 Voorwaarden inleidend verzoek 1. Een verzoek van kiesgerechtigden om een referendum te houden dient uiterlijk zes werkdagen vóór de dag van plenaire behandeling om uur, voorzien van de handtekeningen van 300 kiesgerechtigden van het concept-raadsbesluit bij de voorzitter van de raad te worden ingediend. Leden van de raad en commissieleden/niet-raadsleden kunnen geen inleidend verzoek indienen. 2. ln afwijking van het eerste lid, moet het inleidende verzoek naar aanleiding van het definitieve raadsbesluit over een burgerinitiatief binnen 6 weken bij de voorzitter van de raad zijn ingediend. 3. ln het geval vaneen inleidend verzoek, als bedoeld in het tweede lid, tijdig maar korter dan vijf werkdagen voorafgaand aan een reguliere raadsvergadering wordt ingediend, dan wordt het verzoek behandeld in de eerstvolgende reguliere raadsvergadering. 4. De ondertekenaars geven, op door de gemeente verstrekte lijsten, aan hun: a. naam; b. adres; c. woonplaats; d. geboortedatum; en ondertekenen het inleidend verzoek. 5. Indien het verzoek namens meerdere initiatiefnemers wordt gedaan, wordt in het verzoek aangegeven welke groep van ten minste twee en ten hoogste vier van de ondertekenaars geacht kan worden voor het vervolg van de procedure te fungeren als gesprekspartners namens de indieners. Artikel 8 Behandeling inleidend verzoek 1. Voorafgaand aan de plenaire behandeling als bedoeld in artikel 7, het eerste lid, adviseert de referendumkamer de raad over de toelaatbaarheid van het onderwerp. Indien het college van mening is dat er redenen zijn het verzoek niet in te willigen, stelt zij de referendumkamer hiervan tijdig in kennis. 2. Indien naar de mening van de referendumkamer het inleidende verzoek onvoldoende duidelijk is, treedt de referendumkamer hierover in overleg met de indieners van het inleidend verzoek. 3. Het college onderzoekt uiterlijk binnen vijf werkdagen na binnenkomst van een verzoek als bedoeld in artikel 7, eerste lid, of het verzoek door een voldoende aantal kiesgerechtigden is ondersteund en of het voldoet aan de in artikel 7 lid 4 opgenomen vereisten. 4. Indien het verzoek niet voldoende wordt ondersteund of niet binnen de gestelde termijn is ingediend, stelt het college de raad voor het verzoek niet-ontvankelijk te verklaren. 8

9 5. Het raadsvoorstel met betrekking tot het inleidend verzoek wordt voorbereid door het presidium. 6. De voorzitter van de raad maakt het besluit inzake het inleidende verzoek za spoedig mogelijk openbaar op de in de gemeente gebruikelijke wijze. 7. De voorzitter van de raad maakt het besluit inzake het inleidende verzoek za spoedig mogelijk openbaar op de in de gemeente gebruikelijke wijze. Paragraaf 5 Definitief verzoek Artikel 9 Vraagstelling 1. Za spoedig mogelijk na het besluit van de raad om de kiesgerechtigden in de gelegenheid te stellen een definitief verzoek in te dienen, treedt de referendumkamer in overleg met de indieners over de vraagstelling en antwoordcategorieën. De referendumkamer brengt binnen 1 O werkdagen na het genoemde besluit advies uit over de vraagstelling en antwoordcategorieën aan de raad tenzij de raad een andere termijn vaststelt. 2. De raad stelt met inachtneming van het advies van de referendumkamer in de eerstvolgende vergadering de vraagstelling en antwoordcategorieën vast. Artikel 1 O Voorwaarden definitief verzoek 1. Binnen zes weken na de dag waarop het besluit bedoeld in artikel 9, tweede lid, is bekend gemaakt, wordt door initiatiefnemers een definitief verzoek tot het houden van een referendum bij de voorzitter van de raad ingediend. 2. Het verzoek moet worden ondersteund door de handtekeningen van tenminste 4000 kiesgerechtigden. 3. Het definitieve verzoek kan worden ondersteund door het plaatsen van een handtekening op door het college vastgestelde lijsten of formulieren die zijn voorzien van de vastgestelde vraagstelling. 4. De handtekeninglijsten of formulieren zijn gedurende zes weken - of zoveel eerder als het benodigde aantal geldige verklaringen is verkregen - beschikbaar in het Stadhuis en op tenminste vier andere door het college aangewezen locaties. Het college draagt er zorg voor dat op een wekelijkse koopavond en op zaterdag ten minste een van deze locaties geopend is. 5. Bij het plaatsen vaneen handtekening op een lijst of een formulier dient de kiesgerechtigde zieh te legitimeren met een geldig identiteitsbewijs. 6. Wekelijks maakt de burgemeester bekend hoeveel ondersteunende handtekeningen door de kiesgerechtigden zijn geplaatst. Artikel 11 Behandeling definitief verzoek 1. Als het definitieve verzoek voldoende wordt ondersteund, neemt de raad za spoedig mogelijk een beslissing op het verzoek. 2. Indien het verzoek niet voldoende wordt ondersteund, verklaart de raad het verzoek nietontvankelijk. 3. Indien het definitief verzoek voldoet aan de in deze verordening bepaalde vereisten, besluit de raad dat een raadgevend referendum wordt gehouden. Artikel 12 Aanhouden beslissing 1. Nadat de raad heeft ingestemd met het inleidende verzoek, wordt het betreffende raadsvoorstel op de gangbare wijze behandeld. 9

10 2. De stemming over het door de raad te nemen besluit zoals dat luidt na verwerking van de aanvaarde amendementen, wordt aangehouden tot de eerstvolgende vergadering na de dag waarop de uitslag van het referendum bekend is, tenzij eerder negatief over de ontvankelijkheid van het inleidende of het definitieve verzoek wordt beslist. 3. ln afw ijking op het tweede lid van dit artikel worden raadsvoorstellen met betrekking tot een burgerinitiatief wel in stemming gebracht. 4. Indien de eerstvolgende vergadering na de uitslag van het referendum niet binnen vier weken valt, wordt binnen die termijn ten behoeve van de stemming een extra vergadering bijeengeroepen. 5. ln de vergadering kunnen met betrekking tot het raadsvoorstel geen amendementen meer worden ingediend. Paragraaf 6 Organisatie en uitvoering Artikel 13 Datum referendum 1. De raad stelt tegelijkertijd met het besluit tot het houden van een referendum de datum daarvan vast, met dien verstande dat het referendum niet later plaats vindt dan uiterlijk vier maanden na dit besluit. 2. ln het geval de in het eerste lid genoemde termijn van vier maanden afloopt binnen twee maanden voor een algemene verkiezing kan de termijn worden overschreden opdat de stemmingen kunnen worden gecombineerd. 3. Een referendum vindt niet plaats in de voor de regio aangewezen schoolvakanties voor het basisen voortgezet onderwijs. De in het eerste lid van dit artikel genoemde termijn van vier maanden kan door de raad worden verlengd met maximaal zes weken, indien een deel van de zomervakantie in die vier maanden valt. 4. Er kunnen meer referenda op dezelfde dag worden gehouden. Artikel 14 Subsidie 1. De raad stelt een budget beschikbaar ten behoeve van de organisatie, de voorlichting en het publieke debat. 2. Indien het definitief verzoek wordt ingewilligd, kan het college aan maatschappelijke groeperingen subsidie verlenen in de kosten van de activiteiten ten behoeve van het publieke debat over het besluit waarop het referendum betrekking heeft. 3. Voor het verlenen van subsidie is de beleidsregel subsidieverlening bij referenda 2006 van kracht. Artikel 15 Organisatie en uitvoering 1. De bepalingen van de Kieswet voor wat betreft de raadsverkiezingen zijn zoveel mogelijk overeenkomstig van toepassing, tenzij deze verordening anders bepaalt. 2. Een referendum wordt gehouden onder de kiesgerechtigden van het gehele grondgebied van de gemeente Delft. 3. De voorzitter van de raad doet openbare kennisgeving vaneen besluit tot het houden vaneen referendum. 4. De stukken met betrekking tot de te nemen beslissing liggen voor een ieder ter inzage op door de voorzitter van de raad aan te wijzen plaatsen. ln de openbare kennisgeving wordt daarvan mededeling gedaan. 10

11 Artikel 16 Oproep 1. Ten behoeve van het referendum wordt een afzonderlijk kiesgerechtigdenregister bijgehouden, waarin de kiesgerechtigden voor het referendum worden opgenomen. 2. Een kiesgerechtigde voor het referendum ontvangt een afzonderlijke oproeping. Artikel 17 Uitslag Voor een geldige uitslag is nodig dat het aantal stemmen op de antwoordcategorie die de meerderheid heeft gekregen, ten minste vijfentwintig procent omvat van alle stemmen die bij het referendum konden worden uitgebracht. Artikel 18 Bekendmaking 1. Het hoofdstembureau, als bedoeld in artikel E5 van de Kieswet, stelt uiterlijk op de tweede dag na de dag waarop het referendum is gehouden, het aantal voor- en tegenstemmen vast dan wel het aantal stemmen voor de verschillende varianten. 2. De uitslag wordt openbaar bekend gemaakt. Paragraaf 7 Overige bepalingen Artikel 19 Verantwoording 1. Na afloop van het referendum maakt de referendumkamer een eindverslag op. 2. Het eindverslag bevat in ieder geval een verantwoording over de uitvoering van de taken genoemd in artikel De referendumkamer brengt het eindverslag 16 weken na de datum waarop het referendum is gehouden ter kennis van de raad en het college. Artikel 20 Evaluatie 1. De raad is belast met de uitvoering van de evaluatie van het referendum. 2. De raad kan het college opdragen de evaluatie uit te voeren. Slotbepalingen Artikel 21 Deze verordening treedt in werking op de dag na bekendmaking. Artikel 22 De Referendumverordening Delft 2009 wordt ingetrokken. Artikel 23 g wordt aangehaald als: Referendumverordening Delft 2018,griffier. 11