Positieve Gezondheid België. Van dromen naar realiseren: Let US make it happen!!

Transcriptie

1 Positieve Gezondheid België Van dromen naar realiseren: Let US make it happen!!

2 Indeling presentatie Deel 1: Het concept Positieve Gezondheid Deel 2: Positieve Gezondheid België Deel 3: Van scoretool naar gespreksinstrument: Het zelf ervaren van het andere gesprek

3 Chronische aandoeningen & Preventief beleid Chronische aandoeningen zijn goed voor 70-80% van de totale gezondheidszorguitgaven in de EU Factuur van 4 belangrijkste chronische aandoeningen in de EU = 500 miljard (waarvan 70% te voorkomen of uit te stellen is via gedrag/levensstijlverandering) Bij ongewijzigd beleid / % % De kost van chronische aandoeningen; wat is de impact van een sterk preventiebeleid? Itinera 2018

4 Chronische aandoeningen & Preventief beleid Roken Ongezonde voeding Sedentair gedrag Overmatig alcoholgebruik De kost van chronische aandoeningen; wat is de impact van een sterk preventiebeleid? Itinera 2018

5 Visie op de zorg in de toekomst Visie op de zorg in de toekomst Bron: Menzis, Bas Leerink, Raad van Bestuur

6 Ambitieus Preventiebeleid preventiebeleid + 33 % + 66 % + 26 % + 48 % De kost van chronische aandoeningen; wat is de impact van een sterk preventiebeleid? Itinera 2018

7 Paradigmashift Visie op de zorg in de (leiderschap) toekomst

8 Definitie Gezondheid Het Actiewiel Definitie WHO (1948) een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welzijn en niet slechts de afwezigheid van ziekte of andere lichamelijke gebreken

9 Gezondheid versus ziekte Het Actiewiel Gezondheidszorg Of Ziektezorg? Salutogenese: Gezondheid als middel

10 People Centred Care A WHO framework:

11 Blue Zones = zones waar mensen langer maar vooral gezonder en gelukkiger leven 1. voldoende beweging hebben 2. ook op oudere leeftijd een doel in je leven hebben 3. natuurlijke en gezonde voeding consumeren 4. het samenleven in een hechte gemeenschap.

12 Sence of Coherence Mensen met een gevoel van samenhang kunnen beter (zware) beproevingen door staan Sence of Coherence rust op 3 pijlers: 1. Het gevoel hebben de situatie te begrijpen (Comprehensibility <->verwarring) 2. Het gevoel hebben iets te kunnen doen invloed te hebben (Manageability <->machteloosheid) 3. Zingeving ervaren (Meaningfulness <->zinloosheid)

13 Nieuw Concept (Positieve) Gezondheid Gezondheid als het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren, in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven (Huber M, Knottnerus JA, Green L, et al; How should we define health? BMJ 2011;343:d4163) Enge kijk op gezondheid: afwezigheid van ziekte versus Brede kijk op gezondheid: Positieve Gezondheid, met de 6 dimensies, gevisualiseerd in het Spinnenweb.

14 Positieve gezondheid Vermogen om je aan te passen

15 Operationalisering concept Positieve Gezondheid: kwalitatief onderzoek (Nl.) 556 indicatoren van gezondheid zijn geordende en geclusterd tot 6 groepen (van 7 items) De 6 Hoofddimensies van gezondheid: Lichaamsfuncties Mentale welzijn Zingeving Kwaliteit van leven Meedoen (in de maatschappij) Dagelijks functioneren

16 Operationalisering concept Positieve Gezondheid: kwalitatief onderzoek (Nl.) Positieve kritiek: - De mens staat centraal, niet de ziekte - Je wordt als patiënt/persoon in eigen kracht aangesproken - Naast de ziekte is ook gezond voelen mogelijk - Benadrukt het potentieel Negatieve kritiek: - Waar is de ziekte naar toe? - Kan iedereen dit wel? - aandacht voor de sociale omgeving?

17 Operationalisering concept Positieve Gezondheid: kwalitatief onderzoek (Nl.) Advies: Neem gezondheid niet als doel op zich, maar als middel zodat iemand zijn/haar ding kan doen. Een middel om: je eigen regie te voeren de uitdagingen op fysiek, emotioneel en sociaal vlak te kunnen aangaan Zodat iemand kan doen wat hij/zij écht belangrijk vindt!

18 Operationalisering concept Positieve Gezondheid: kwantitief onderzoek (Nl.): Opmerkelijke resultaten

19 Operationalisering concept Positieve Gezondheid Essentie: - Eigen beoordeling: het gezondheidsoppervlak. - De vraag: Zou je iets willen (veranderen), en wat? - Belang van beschikbaarheid van E-health, adviezen of andere opties - Dit kan leiden tot het veranderen van het gezondheidsoppervlak (Huber M, van Vliet M, Giezenberg M, et al. Towards a patient-centred operationalisering of the new dynamic concept of health: a mixed methods study. BMJ Open 2011;5:e doi:10,1136/bmjopen )

20 De synthese in Mijn Spinnenweb Zorgen voor jezelf Je grenzen kennen Kennis van gezondheid Omgaan met tijd Omgaan met geld Kunnen werken Hulp kunnen vragen Je gezond voelen Fitheid Klachten en pijn Slapen Eten Conditie Bewegen Onthouden Concentreren Communiceren Vrolijk zijn Jezelf accepteren Omgaan met verandering Gevoel van controle Sociale contacten Serieus genomen worden Samen leuke dingen doen Steun van anderen Erbij horen Zinvolle dingen doen Interesse in de maatschappij Genieten Gelukkig zijn Lekker in je vel zitten Balans Je veilig voelen Hoe je woont Rondkomen met je geld Zinvol leven Levenslust Idealen willen bereiken Vertrouwen hebben Accepteren Dankbaarheid Blijven leren Gespreksinstrument IPH versie 1.0 oktober 2016

21

22 Werken met Positieve Gezondheid De 3 elementen waar het uiteindelijk om gaat 1. de BREDE blik naar binnen mijn Spinnenweb 2. het ANDERE gesprek + passende ADVIEZEN: focus op Eigen Regie voeren: niet MOETEN, maar WILLEN, omdat het voor de persoon zelf van WAARDE is 3. Bredere kijk op Gezondheid door/voor iedereen.

23 Hoe kan je het gesprek aangaan? Het Actiewiel actiewiel Wat besluit je? Wat maakt dat je het niet gaat doen? Wat heb je nodig om het toch te doen? Wat kan je? Hoe gaat het nu? Wat wil je (verbeteren)?

24 Werken met Positieve Gezondheid De waarde van de benadering: - Helpt mensen overzicht te krijgen over het leven; het te begrijpen - Helpt mensen beetje bij beetje greep te krijgen op hun leven - Spreekt mensen aan op wat voor hén belangrijk is hun zingeving - Raakt voeding, beweging, zingeving en sociale inbedding Verbinding met principes van Blue Zones Sence of Coherence Salutogenese

25 Werken met Positieve Gezondheid Kritiek: - Positieve Jeuk - Vergroot de gezondheidsverschillen - Niet goed gedefinieerde begrippen - Onbeheersbaar Dit moet gebeuren door T-shaped professionals in een gezondheidsbevorderende omgeving

26 Indeling presentatie Deel 1: Het concept Positieve Gezondheid Deel 2: Positieve Gezondheid België Deel 3: Van scoretool naar gespreksinstrument: Het zelf ervaren van het andere gesprek

27 Positieve Gezondheid België

28 POSITIEVE GEZONDHEID BELGIE

29 Missie Positieve Gezondheid België Waar staan we voor? Nieuw concept gezondheid binnen ieders bereik brengen Stimuleren, versterken, versnellen van de beweging rond Positieve Gezondheid Elk individu in België moet over de juiste gezondheidsvaardigheden beschikken om zelf de regie te voeren over zijn gezondheid om aldus een veerkrachtig en betekenisvol leven te hebben Professionals & organisaties inspireren, opleiden en versterken Samenleving herorganiseren Maximale samenwerking tussen mensen en organisaties

30 Visie Positieve Gezondheid België Waar gaan we voor? Het omvormen van België tot een land waar mensen gezond en gelukkig leven ( Blue Zone ) en waar iedereen in staat is een gevoel van samenhang te bereiken tussen zichzelf, het leven en de maatschappij ( Sense of Coherence )

31 Uitgangspunten 4 pijlers Methode versterken Mensen versterken Professionals versterken De samenleving organiseren Onderzoek Platform Community Denktank Uitbreiden tool Academie Beleid Netwerking

32 Slotbeschouwingen: Positieve Gezondheid België Nood aan T-shaped professionals vanuit de deelnemende organisaties Kom uit je comfortzone en denk outside the box! We hebben nood aan mensen die over sectoren, regio s of vakgebieden heen verbindingen kunnen leggen De grote uitdagingen vallen niet op te lossen vanuit 1 sector, 1 specifieke expertise of welomschreven regio We moeten cross-sectoraal kunnen denken en handelen Op zoek gaan naar gedeelde belangen en oplossingen voor onze belangrijke stakeholders: politiek, bedrijfsleven en maatschappij Eigen belangen en invalshoeken leren overstijgen en lange termijn visie vooropstellen Belang van een open mindset en nieuwsgierigheid

33 Let s make this happen! Wees welkom!

34 Ter info nog enkele slides

35 Visie pijler 1 1: de methode versterken De 6 dimensies van Positieve Gezondheid aanbieden en verspreiden alsook bewaken dat steeds de 6 dimensies in hun brede geheel worden meegenomen. Onderzoeken doen en onderzoeken faciliteren naar de werkzaamheid van het concept Positieve Gezondheid, en dusdanig bijdragen aan de validatie van en de publicaties rond Positieve Gezondheid. Fungeren als een facilitator en katalysator van de beweging Positieve Gezondheid België. Instrumenten ontwikkelen die Positieve Gezondheid helpen vertalen naar verschillende toepassingsmogelijkheden in uiteenlopende situaties. Handelingsperspectieven (handvaten, tools, methodieken, ) voor alle dimensies beschikbaar maken.

36 Visie - pijler 2 2: het individu / de inwoners versterken Een Platform ontwikkelen voor: het aanreiken van kennis over het concept Positieve Gezondheid het aanbieden van de tool mijn Positieve Gezondheid : het spinnenweb het aanbieden van handelingsperspectieven (handvaten, tools, methodieken, ) op de 6 dimensies het uitwisselen van ervaringen het uitwisselen van handelingsperspectieven (handvaten, tools, methodieken, ) Werken aan de voorwaarden om mensen op weg te helpen naar een veerkrachtig en betekenisvol leven: health literacy aandacht voor equity

37 Visie pijler 3 3: de professionals versterken Opleidingen organiseren rond werken met Positieve Gezondheid met de Academie: gezondheid zien als een middel (niet als doel) voor een langer, gezonder en gelukkiger leven en in staat zijn eigen regie te voeren om de uitdaging op fysiek, sociaal en emotioneel vlak aan te gaan. het andere gesprek leren voeren, waarin het gaat om wat mensen zelf belangrijk vinden en wat zij zouden willen veranderen. de patiënt centraal zetten en deze leren motiveren hier zelf mee aan de slag te gaan (responsabiliteit verhogen). Inspiratie voeden om nieuwe zaken uit te proberen en andere keuzes te durven maken. Handelingsperspectieven (handvaten, tools, methodieken, ) bieden op alle dimensies om mensen op weg te helpen naar een veerkrachtig en betekenisvol leven. Het oprichten van een Community mensen en organisaties verbinden die met Positieve Gezondheid werken mensen inspireren om aan de slag te gaan met Positieve Gezondheid alle initiatieven die het gedachtengoed koesteren bekend maken belemmeringen die Positieve Gezondheid in de weg staan in kaart brengen en oplossingen stimuleren

38 Visie pijler 4 4: de samenleving organiseren Randvoorwaarden opstellen om de Sense of Coherence en de Blue zone te realiseren in België De nieuwe visie op gezondheid mogelijk maken door het herdefiniëren van gezondheidszorg, gezondheidszorgsysteem, gezondheidszorgverzekering,... Positieve Gezondheid structureel verankeren en impact krijgen op de samenleving Kennis delen en het belang van ervaring uitwisselen voorop stellen Mensen en organisaties verbinden die zich hiertoe willen inzetten

39 Indeling presentatie Deel 1: Het concept Positieve Gezondheid Deel 2: Positieve Gezondheid België Deel 3: Van scoretool naar gespreksinstrument: Het zelf ervaren van het andere gesprek

40 Mijn Positieve Gezondheid Van scoretool naar gespreksinstrument: Het zelf ervaren van het andere gesprek

41 De 3 elementen waar het uiteindelijk om gaat 1. de BREDE blik naar binnen mijn Spinnenweb 2. het ANDERE gesprek: focus op Eigen Regie voeren: niet MOETEN, maar WILLEN, omdat het voor de persoon zelf van WAARDE is 3. passende ADVIEZEN & verwijzingen: 1. aanbod aan handelingsperspectieven 2. Het leren op de handen blijven zitten als zorgverlener (begeleiden / coachen) 3. niets willen is ook oké

42 Mijn Spinnenweb Praktisch Je scoort de volgende uitspraken in de mate dat je ermee akkoord gaat 1= helemaal oneens 10= helemaal eens 6 dimensies: lichaamsfuncties mentaal welbevinden zingeving kwaliteit van leven meedoen dagelijks functioneren 7 uitspraken per dimensie Je neemt het gemiddelde van de 7 scores en zet deze uit op de as van het spinnenweb

43 Lichaamsfuncties

44 Mentaal welbevinden

45 Zingeving

46 Kwaliteit van leven

47 Meedoen

48 Dagelijks functioneren

49 De synthese in Mijn Spinnenweb Zorgen voor jezelf Je grenzen kennen Kennis van gezondheid Omgaan met tijd Omgaan met geld Kunnen werken Hulp kunnen vragen Je gezond voelen Fitheid Klachten en pijn Slapen Eten Conditie Bewegen Onthouden Concentreren Communiceren Vrolijk zijn Jezelf accepteren Omgaan met verandering Gevoel van controle Sociale contacten Serieus genomen worden Samen leuke dingen doen Steun van anderen Erbij horen Zinvolle dingen doen Interesse in de maatschappij Genieten Gelukkig zijn Lekker in je vel zitten Balans Je veilig voelen Hoe je woont Rondkomen met je geld Zinvol leven Levenslust Idealen willen bereiken Vertrouwen hebben Accepteren Dankbaarheid Blijven leren Gespreksinstrument IPH versie 1.0 oktober 2016

50 Het ANDERE gesprek Per 3 starten met het gesprek (bij voorkeur mensen die je niet kent): - 1 persoon als zorgverstrekker - 1 persoon als cliënt/patiënt/burger - 1 persoon als observator (krijgt opdrachtkaartje)

51 Het ANDERE gesprek Inventarisatie van de openingszinnen van de zorgverstrekker De juiste insteek voor het andere gesprek: Als je naar jouw spinnenweb nu kijkt: 1. Waar ben jezelf (heel) tevreden over? 2. Wat is voor jou belangrijk? 3. Wat zou jij willen (veranderen)? Hoe hiermee nu verder gaan? Actiewiel

52 Mijn Spinnenweb Reflecties Het is cruciaal om te beseffen dat de manier waarop je hiermee aan de slag gaat bepalend is voor de uitkomst! Probleemgeörienteerd versus oplossingsgericht Aandacht voor de motivationele gesprekstechnieken (procesmatig sturen zonder de inhoud te sturen mag)

53 Het actiewiel Het Actiewiel Wat besluit je? Wat maakt dat je het niet gaat doen? Wat heb je nodig om het toch te doen? Wat kan je? Hoe gaat het nu? Wat wil je (verbeteren)?

54 Motivationele gesprekstechniek: synthese Het Actiewiel Mensen aanspreken op ongezond gedrag: Vraag toestemming om het over een bepaald gedrag te hebben De waaromvraag (waarom doe je wat je doet? waarom laat je na wat je zou moeten doen?) Samenvatten en reflecteren Let op cognitieve dissonantie (gedachtekronkels), ambivalentie en verandertaal Vraag om de motivatie om het gedrag te veranderen een cijfer te geven Vraag naar het vertrouwen in het slagen van de gedragsverandering De Wanneervraag Informatie geven en begeleiding

55 Gouden communicatie tips Luister twee keer zoveel dan dat je praat Neem de tijd voor de ander / geef de tijd aan de ander Maak een compliment en mensen zullen groeien Heb vertrouwen in de ander Zet je oordeel opzij Sta open voor het gesprek zonder te sturen Kom er achter wat de ander nodig heeft Je lichaamstaal spreekt boekdelen Verplaats je in de ander Vergeet nooit te lachen

56 Maar vooral Vooral aandachtig en echt aanwezig zijn in het gesprek = luisteren met je hart, meer dan met je hoofd

57 Interesse? Contacteer Jasna Loos of Dieter Vercammen via: