Commissieplan 2018 Normsubcommissie Ventilatie en luchtdoorlatendheid van gebouwen

Transcriptie

1 Commissieplan 2018 Normsubcommissie

2 NORMSUBCOMMISSIE NEN Bouw & Installatie Postbus GB Delft Vlinderweg AX Delft (015) bi@nen.nl 1 Algemene gegevens Nederlands Normalisatie-instituut 1.1 Commissie Normsubcommissie De eindverantwoordelijke normcommissie Klimaatbeheersing van heeft in het najaar van 2017 besloten tot een herstructurering van de Klimaatkolom, dat wil zeggen de onder haar vallende NsC s. Directe aanleiding hiervoor zijn; - de ontwikkeling van NTA 8800 (als opvolger van NEN 7120) via een buiten de normcommissie georganiseerde Programmaraad Stelsel Energieprestatie gebouwen en de Projectgroep Energieprestatie Gebouwen; - Afronding van het proces omtrent de ontwikkeling en stemming van de Europese EPB-normen. Deze herstructurering wordt in twee fases doorgevoerd. De eerste fase betreft een snelle herstructurering om voor de korte termijn in te spelen op de ontwikkelingen op Europees en mondiaal niveau. De tweede fase, beoogde eindtijd eind 2018, moet ook duidelijkheid geven over het borgen van de kwaliteit van de op dit moment in ontwikkeling zijnde NTA 8800 (opvolger van NEN 7120 en aanpalende normen). Bij de beoogde herstructurering is een samenvoeging van de huidige NsC s , en voorzien. De nieuwe samengevoegde commissie heeft vooralsnog het commissienummer gekregen. De naam van de commissie Energieprestatie van, is conceptueel. Met betrekking tot energieprestatie van gebouwen, waarin ventilatie en luchtdoorlatendheid een grote rol spelen, is dit van belang, omdat hiervoor de samenwerking met een andere, nieuwe, normsubcommissie aan de orde is. Dit commissieplan anticipeert in de volle breedte op de voorgenomen herstructurering. 1.2 Werkgebied Normalisatie op het gebied van klimaatbeheersing in gebouwen, meer in het bijzonder normen op het vlak van luchtverversing van ruimten. Dit document betreft het commissieplan waarin de werkzaamheden/normalisatie-activiteiten staan beschreven op het gebied van ventilatie en gebouwen die het komend jaar uitgevoerd gaan worden. Deze werkzaamheden hebben betrekking op het normalisatiewerk op het gebied van ventilatie en gebouwen, inclusief het functioneren als spiegelcommissie voor Europese en mondiale normontwikkelingen op dit gebied. Het werk van deze normsubcommissie heeft nauwe raakvlakken met dat van de normsubcommissies Vochtwering in en Energieprestatie van.

3 PAGINA 3 VAN 14 3/14 Dit commissieplan is inhoudelijk goedgekeurd door de normsubcommissie. Dit commissieplan wordt, zonder financiële componenten, gepubliceerd op de website van NEN. Dit in het kader van de vergroting van de transparantie van het normalisatiewerk. Dit commissieplan is tegelijkertijd inhoudelijk besproken met het Ministerie van BZK. Dit vanwege het feit dat veel van de onder deze normsubcommissie vallende normen direct door de bouwregelgeving aangewezen worden. Ten behoeve van de wettelijke trajecten bij de overheid (doorlooptijden, (Europese) notificaties etc.) is een goede afstemming tussen de normen, norm(sub)commissie en de regelgever (Ministerie BZK) van essentieel belang. Er moet geanticipeerd worden op toekomstig te publiceren versies, correctie- en aanvullingsbladen van alle normen op het gebied van ventilatie en gebouwen, zodat aansturing vanuit de bouwregelgeving probleemloos kan verlopen. Op basis van ervaringen van het laatste jaar ten aanzien van de publicatie van andere normatieve documenten uit andere commissies zal in 2018 nadrukkelijk gestuurd worden op adequate, effectieve en tijdige besluitvorming door de NsC. Als consensus binnen de NsC op inhoudelijke punten een blokkade dreigt te worden, zal de normcommissie Klimaatbeheersing in versneld om een standpunt worden gevraagd. 1.3 Belang Doelstelling De normsubcommissie heeft tot doel de ontwikkeling en het onderhoud vorm te geven van normen voor het bepalen van: de ventilatie van gebouwen c.q. de luchtverversing in ruimten, voor het bereiken van een voor de gezondheid optimale kwaliteit van de binnenlucht; de gebouwen ter beperking van het energieverlies t.g.v. luchtinfiltratie via de gebouwschil. Daarbij zal zij waar mogelijk, wenselijk c.q. noodzakelijk, ook haar rol als spiegelcommissie voor Europese en mondiale normontwikkelingen invullen. Luchtkwaliteit, comfort, gezondheid en energiezuinigheid zijn de onderwerpen waar de normsubcommissie zich nadrukkelijk mee bezig houdt Motivatie In de huidige bouwregelgeving worden eisen gesteld aan de luchtverversing in ruimten, ter beperking van een voor de gezondheid nadelige kwaliteit van de binnenlucht (o.a. NEN 1087 en NEN 8087) en de gebouwen (NEN 2686 en NEN 2690). Daarnaast wordt NEN aangewezen door NEN 7120, welke laatst genoemde direct door het Bouwbesluit wordt aangestuurd. Naast normering in het kader van het Bouwbesluit, worden ventilatie- en luchtdoorlatendheidnormen ook privaatrechtelijk gebruikt. Deze normen moeten van tijd tot tijd worden geactualiseerd gelet op de technische ontwikkelingen en gewijzigde inzichten.

4 PAGINA 4 VAN 14 4/14 NEN wordt, zoals eerder genoemd, direct door NEN 7120 aangewezen. NEN 7120 geldt op dit moment echter alleen voor nieuwbouw (van woningen en utiliteitsbouw). Op dit moment wordt in een aparte projectgroep, buiten de Klimaatkolom, gewerkt aan de opvolger van NEN 7120, te weten NTA Het is op dit moment nog niet duidelijk, maar zeker niet ondenkbaar dat, na publicatie, de huidige NEN komt te vervallen Regelgeving NEN 1087, NEN 8087, NEN 2686 en NEN 2690 worden als eerstelijns normen aangestuurd in de bouwregelgeving. Voor NEN geldt dat deze wordt aangestuurd vanuit NEN Deze laatste norm wordt ook direct aangestuurd vanuit de bouwregelgeving. 2 Commissiestructuur en relaties 2.1 Nationale structuur Commissie Naam 352 Beleidscommissie Bouw Kerncommissie Klimaatbeheersing van Bouwwerken Klimaatbeheersing in gebouwen Referentieklimaatgegevens Ventilatie en gebouwen Projectgroep Herziening NEN (nummer onder voorbehoud) Energieprestatie gebouwen In 2017 heeft de NsC Ventilatie en besloten tot de oprichting van een projectgroep (PG) voor de herziening van NEN Deze PG is verantwoordelijk voor de inhoudelijke uitwerking van de nieuwe norm. De uiteindelijke verantwoordelijkheid ligt bij de normsubcommissie Ventilatie en. 2.2 Internationale relaties Het werk van de normsubcommissie wordt direct beïnvloed door de ontwikkelingen op Europees en mondiaal niveau. Vanaf 1 juli 2013 lag de eerste verantwoordelijkheid voor het spiegelen van ontwikkelingen op dit niveau onder de verantwoordelijkheid van de normsubcommissie Met de opheffing van deze normsubcommissie (als gevolg van de afronding en publicatie van de EPB-normen) behoren alle discussies en normontwikkelingen vanuit en richting CEN en ISO met betrekking tot Energieprestatie van gebouwen in eerste instantie tot het werkterrein van deze normsubcommissie. De uitwerking van de herstructurering moet in 2018 concreet worden gemaakt en door de normcommissie bekrachtigd worden. Daarbij behoort ook het inzichtelijk maken van de prioriteiten die de commissie op de vele internationale dossiers kan en wil stellen. Toelichting. Voor CEN commissies geldt dat de normcommissie advies en stemrecht heeft op de genoemde Europese ontwikkelingen. Voor ISO commissies geldt dat er onderscheid wordt gemaakt tussen P-leden (participants) en O-leden (observers).

5 PAGINA 5 VAN 14 P-leden 5/14 doen actief mee aan de ontwikkeling van normen en hebben stemplicht. O-leden hebben toegang tot de documentenstroom en kunnen reageren, maar zij hebben geen stemplicht. 3 Commissiesamenstelling en stakeholdercategorieën Ledenbestand per Naam persoon Werkgever Belanghebbende Rol Categorie stakeholder Ing. M.C. Hofman ISSO ISSO Voorzitter -- Ing. S. Bruis Orcon B.V. VLA Lid 5b E. Delbaere Renson VLA Lid 5 Ir. J.J.N.M. Hogeling Stichting KBI Stichting ISSO Lid 7 Ir. B. Knoll TNO Energie Gebouwde Omgeving TNO Energie Gebouwde Omgeving Lid 7 Ir. R. Vasters Climarad VLA Lid 5 J. Verdonck Jaga Konvektco Nederland Jaga Konvektco Nederland Lid 5 Ing. F.A. Vos Uneto-VNI Uneto-VNI Lid 4b Ing. W.F. de Gids Ventguide A.t.p. Interne expert Drs. ing. H.M. Nieman Nieman Beheer BV A.t.p. Interne expert Dr. ir. N.P.M. Scholten ERB ERB Interne expert R. Hompe FME VLA Volger -- Ing. R. van der Aa NEN Secretaris -- Ontbrekende belangrijke stakeholdercategorieën Stakeholdercategori e Reden van niet-deelname 1a 1c 2a 4a 5a 6a Zijn in principe opgenomen in categorie 4a, 5a en 6a Idem Zijn in principe opgenomen in categorie 2b Deze zijn vertegenwoordigd in categorie 4b Deze zijn vertegenwoordigd in categorie 5b Deze zijn vertegenwoordigd in categorie 6b 8 Ontbreekt deze partijen aan financiële middelen voor deelname 10 Loopt via brancheorganisaties van 4b en 5b 11 Niet van toepassing

6 PAGINA 6 VAN 14 6/14 Verklaring van de stakeholdercategorieën Stakeholders Omschrijving 1a Directe gebruikers Eindgebruiker van dienst, proces of product. 1b Brancheorganisaties directe gebruikers Als groep, in de vorm van belangenorganisaties. 2a 2b Voorwaarde scheppende organisaties/opdrachtgevers Brancheorganisaties van voorwaarde scheppende partijen Organisaties die de voorwaarden bepalen waaraan het product of dienst moet voldoen. Bijv. opdrachtgevers. Wetmatige voorwaarden worden door wetgevende instanties bepaald (zie onder 9). 3a Adviserende organisaties Organisaties die andere belanghebbenden inhoudelijk kunnen adviseren (bijv. ingenieursbureaus, adviesbureaus, consultancy). 3b 4a 4b Brancheorganisaties van adviserende partijen Uitvoerende/toepassende/dienstverlenende organisaties Brancheorganisaties van uitvoerende/ dienstverlenende/toepassende partijen Productnormalisatie: organisaties die het product gebruiken/toepassen in hun dienstverlening naar de eindgebruiker toe (bijv. aannemer, installateur). Dienstennormalisatie: organisaties die een proces of dienst verlenen aan de eindgebruiker (bijv. schuldhulpverlener). 5a Producenten/leveranciers van hoofdproduct Bij productnormalisatie is dit de hoofdproducent/hoofdleverancier. Bij dienstennormalisatie wordt deze categorie niet gebruikt. De rol van producent/leverancier wordt vervuld door de uitvoerende, dienstverlenende organisatie. 5b 6a 6b Brancheorganisaties van producenten/ leveranciers van hoofdproduct Producenten/leveranciers van aanhangende producten en diensten Brancheorganisaties van producenten/ leveranciers van aanhangende producten en diensten Bij productnormalisatie betreft dit producenten/leveranciers van producten die als grondstof, halffabricaat of rest-/afvalstof in de productketen voorkomen. Bij dienstennormalisatie betreft het de aanbieders van aanvullende diensten. 7 Onderzoek- en kennisinstellingen Instellingen die zonder direct commercieel belang kennisleverancier zijn of onderzoek verrichten. Bijv. onderwijsinstellingen, laboratoria, onderzoeksinstellingen. 8 Controlerende instanties Bijv. inspectiediensten, certificeringinstellingen. 9 Wetgevende instanties Overheden. 10 Bestaande/nieuwe initiatiefnemers Partijen die alternatieve initiatieven ondernemen vergelijkbaar met NEN (normen, certificatieschema s, richtlijnen etc.). 11 Contextbepalers groter geheel Organisaties (bijv. stichtingen, platforms) die op generieke wijze betrokken zijn.

7 PAGINA 7 VAN 14 7/14 Visualisatie stakeholderparticipatie In de onderstaande figuur is visueel de mate van deelname van de verschillende stakeholdercategorieën weergegeven. 6 De onder de NsC Ventilatie en gepositioneerde projectgroep Herziening NEN 1087 kent per 1 december 2017 de volgende samenstelling: Naam Namens Rol Ing. M.C. Hofman J. de Jong VLA Lid Ir. J.G. Middendorf VLA Lid Ing. S. Verbrugge DUCO Lid Projectleider Ir. R. van Holsteijn VHK Rapporteur Ir. H.J.J. Valk Nieman RI Rapporteur Ing. W.F. de Gids Ing. R. van der Aa NEN Secretaris A.t.p., op verzoek NsC Ventilatie Review belanghebbenden Laatste review belanghebbende partijen in de normcommissie: 2015 Eerstvolgende review belanghebbende partijen in de normcommissie: 2018

8 PAGINA 8 VAN 14 8/14 4 Publicaties 4.1 Nationaal Normnummer Titel Verwijzing in Bouwbesluit 2012 NEN 1087:2001 Ventilatie van gebouwen - Bepalingsmethoden voor nieuwbouw NEN 2686:1988 NEN 2686:1988/A2:2008 Luchtdoorlatendheid van gebouwen - Meetmethode NEN 2687:1989 Luchtdoorlatendheid van woningen - Eisen Nee NEN 2690:1991 NEN 2690:1991/A2:2008 Luchtdoorlatendheid van gebouwen - Meetmethode voor de specifiekeluchtvolumestroom tussen kruipruimte en woning NEN 8087:2001 Ventilatie van gebouwen - Bepalingsmethoden voor bestaande gebouwen NEN C1:2012 NEN C1:2012/C2:2014 NEN C1:2012/C3:2014 NPR 1088:1999 NPR 1088:1999/C1:2000 Ventilatie en gebouwen - Bepalingsmethode voor de toevoerluchttemperatuur gecorrigeerde ventilatie- en infiltratieluchtvolumestromen voor energieprestatieberekeningen - Deel 1: Rekenmethode Ventilatie van woningen en woongebouwen - Aanwijzingen voor en voorbeelden van de uitvoering van ventilatievoorzieningen NPR 1090:2010 Ventilatie van schoolgebouwen - Voorbeelden van oplossingen voor schoolgebouwen Ja Ja Ja Ja Nee (indirect via NEN 7120+C2:2012) Nee Nee Formeel verzorgt de bovenliggende normcommissie Klimaatbeheersing in de publicatie van de normen; de technische invulling en uitwerking van de normen wordt op normsubcommissieniveau verzorgd. NEN is direct verbonden met NEN Dit betekent in veel gevallen dat een aanpassing van NEN 7120 directe gevolgen heeft voor NEN Zo zijn ook de correctiebladen C2 en C3 in 2014 ontstaan. Naar verwachting zal per 1 januari 2020 de nu in ontwikkeling zijnde NTA 8800 in de bouwregelgeving in de plaats komen van de huidige NEN Europees Via onderstaande link is een overzicht beschikbaar van alle door CEN/TC156 Ventilation for buildings gepubliceerde normen. C7BB2DD4EF2FDC1CF025F9CFD412

9 PAGINA 9 VAN 14 9/ Internationaal Via onderstaande link is een overzicht beschikbaar Voor ISO/TC163 Thermal performance and energy use in the built environment Voor ISO/TC 205 Building environment design 5 Ambitie, doelstellingen en diensten - Het Serviceprofiel Jaarlijks wordt een klanttevredenheidsonderzoek gehouden onder de normcommissieleden van NEN. Hieruit blijkt dat NEN meer duidelijkheid moet geven over de toegevoegde waarde. Dit doen we door middel van het Serviceprofiel. In het Serviceprofiel wordt de dienstverlening van NEN aan de normcommissie vastgelegd. Het maakt de behoefte van de normcommissie inzichtelijk, waardoor NEN zijn toegevoegde waarde voor de normcommissie kan optimaliseren. Mensen en middelen kunnen zo effectief en efficiënt mogelijk worden ingezet. Waar bestaat het Serviceprofiel uit? Het Serviceprofiel is een afspraak op het niveau van de normcommissie. Het gaat om de toegevoegde waarde van de dienstverlening van NEN voor normcommissies. Individuele afspraken met commissieleden worden hierin niet meegenomen. Het profiel bestaat uit vier aspecten: Invloed: inhoud en toepasbaarheid van normen en andere afspraken beïnvloeden vanuit het belang van de eigen organisatie, de sector en/of de maatschappij. Toelichting: Internationaal Externe relatie voornamelijk met BZK Draagvlak: het creëren van een zo breed mogelijk draagvlak voor oplossingen die worden vastgelegd in normen of andere afspraken. Toelichting: Internationaal Samenstelling normsubcommissie eenzijdig (voornamelijk industrie) Netwerk: toegang tot een Nederlands, Europees en/of internationaal netwerk van personen en organisaties. Toelichting: Internationaal georiënteerd Aanpalende sector - BZK Kennis: kennis van normen, maar ook kennis van ontwikkelingen op het gebied van technologie, regelgeving en toepassing van normen. Toelichting: Internationaal georiënteerd

10 PAGINA 10 VAN 14 10/14 Kennisinbreng via interne experts Kennis betalende leden uitbreiden Verbinding met BZK. Onder ieder aspect zijn verschillende diensten van NEN gecategoriseerd. Ieder aspect is opgedeeld in een basis serviceniveau en in aanvullende niveaus. Aan iedere normcommissie wordt ten minste het basis dienstverleningsniveau geleverd. Het is aan de commissieleden om te bespreken of zij behoefte hebben aan aanvullende dienstverlening. Door de grafische weergave van het Serviceprofiel wordt het belang van de vier aspecten voor de normcommissie inzichtelijk. NEN kan hier in overleg met de normcommissie zijn dienstverlening op aanpassen. Voor ieder onderdeel is een score mogelijk van 1, 1½, 2, 2½ of 3. 6 Werkprogramma, doelstellingen en geplande activiteiten 6.1 Nationaal werk Het nationale normalisatiewerk voor 2018 kent de volgende speerpunten: NEN 1087: Ontwikkeling van een nieuwe NEN Het voorwerk hiervoor zal uitgevoerd worden door de in 2017 opgerichte projectgroep Herziening NEN De planning is dat er in het derde kwartaal van 2018 een normontwerp voor commentaar voor de markt gepubliceerd wordt. Uiteindelijk doel is om in het eerste kwartaal van 2019 de definitieve nieuwe NEN 1087 te publiceren. Bij deze norm zal tegelijkertijd een achtergronddocument ontwikkeld worden waarin de gemaakte keuzes onderbouwd zullen worden.

11 PAGINA 11 VAN 14 11/14 Mede vanwege de aanwijzing van deze norm in de bouwregelgeving is o.a. door het Ministerie van BZK bij de ontwikkeling van de nieuwe NEN 1087 speciale aandacht daarbij gevraagd voor organisaties van eindgebruikers. Daarom is er in 2017 en 2018 contact geweest met meerdere partijen die hebben aangegeven hun kennis en ideeën graag te willen delen. Echter, niet zozeer tijdens de technische ontwikkeling van het normontwerp, maar pas als het juiste moment voor de achterban zich aandient. In het normontwerp komt een aantal principiële zaken aan de orde; er is sprake van een grondige herziening van de bepalingsmethode. Daarbij zullen binnenluchtkwaliteit en de praktijkprestatie van ventilatiesystemen meer centraal komen te staan. Dat zal consequenties hebben voor de praktijk van bouwen, installeren en beheren van gebouwen. Daarom wordt er in de aanloop naar de publicatie van het normontwerp een zogenaamde Klankbordgroepbijeenkomst (KBG) georganiseerd. NEN 2690: Deze norm dateert in zijn oorsprong van begin jaren 90. Daarna is er tweemaal een wijzigingsblad gepubliceerd (in 1997 en 2008) waarmee de aansluiting met de op dat moment vigerende bouwregelgeving is gemaakt. Geconstateerd is dat het met de huidige norm niet mogelijk is om aan te tonen dat men aan de eisen uit het Bouwbesluit voldoet. BZK heeft verzocht om in 2018 een zogenaamde quick-fix (korte reparatie) uit te voeren. Deze quick-fix is bedoeld om de hiervoor geconstateerde omissie op te lossen. In principe zou een grondige herziening van NEN 2690 wenselijk zijn, gekoppeld aan een herziening van NEN Gezien de werkbelasting van de NsC en de uitdrukkelijke wens van het Ministerie van BZK is besloten om een korte reparatie van NEN 2690 uit te voeren en een grondige herziening over twee-drie jaar te overwegen. Doel is om deze reparatie in 2018 op te starten en af te ronden, voorafgegaan door een laatste check met BZK over de doelstellingen. NEN 5138: De laatste versie van deze norm dateert uit Deze norm is destijds opgesteld door de normsubcommissie Rendementsbepaling warmteterugwinapparaten in woningen en utiliteits. Deze norm is nodig aan een herziening/vervanging toe, o.a. vanwege ontwikkeling op Europees niveau. Omdat de voornoemde NsC niet meer actief is, zal de NsC Ventilatie en de herziening oppakken. Hiervoor heeft zij eind 2017 een aantal principiële besluiten genomen die in 2018 vormgegeven moeten gaan worden. Voor de vervanging van NEN 5138 worden twee sporen uitgewerkt; voor woningbouw NEN-EN en NEN-EN voor utiliteitsbouw NEN-EN en NEN-EN 308. Voor de vervanging van NEN 5138 wordt een overgangstermijn van twee jaar genomen.

12 PAGINA 12 VAN 14 12/14 De volgende elementen zullen in het vervolgproces worden uitgewerkt (waarbij tevens duidelijk moet worden hoe en waar we eventuele aanvullingen een plaats geven): 1. op een aantal onderdelen wordt een aanpassing/nuancering wenselijk geacht, te weten: - temperatuurrendement vervangen door het enthalpierendement; - verdisconteren elektrische element (indien van toepassing) in een post hulpenergie; 2. invoeren penalty op frend;onb bij claimen van massa-balans of constante volume regeling; 3. opname van H9 van NEN 5138 in bijlage R van NEN 7120, onder toevoeging van de bepaling van het effect van de bypass; 4. de waardering van frend;cond < 0 nader uitwerken. Planning en vergaderprogramma Met het Ministerie BZK worden afspraken gemaakt, zowel inhoudelijk als qua planning. De planning wordt, indien nodig, tussentijds door het Ministerie BZK in overleg met NEN geactualiseerd op basis van. onderlinge afstemming (Ministerie BZK, normsubcommissie ). De bovenstaande activiteiten zijn gebaseerd op die planning. De normsubcommissie Ventilatie en streeft ernaar om de volgende planning voor de herziening van NEN 1087 te hanteren: laatste kwartaal 2017 oplevering van het eerste ruwe concept van de nieuwe NEN 1087; eerste/tweede kwartaal 2018 doorontwikkeling normontwerp NEN 1087; tweede kwartaal 2018 bijeenkomst Klankbordgroep; vierde kwartaal 2018 commentaarperiode normontwerp NEN 1087; eerste kwartaal 2019 behandeling ontvangen commentaren en verwerking geaccepteerde commentaren in nieuwe NEN 1087; eind eerste kwartaal 2019 publicatie nieuwe definitieve NEN De vergaderfrequentie betreft voor 2018 twee reguliere normcommissievergaderingen, te weten: vergadering 1 (tweede kwartaal 2018); vergadering 2 (derde kwartaal 2018). Daarnaast wordt er begin 2018 een speciale vergadering belegd voor een evaluatie van de NsC. Het organiseren van meer vergaderingen behoort tot de mogelijkheden (onder voorbehoud van financiering). 6.2 CEN werk Zoals eerder aangegeven in dit commissieplan vinden er op vele onderwerpen ontwikkelingen plaats. Via onderstaande linken kunt u het werkprogramma van CEN/TC156 inzien. C7BB2DD4EF2FDC1CF025F9CFD412

13 PAGINA 13 VAN 14 13/ ISO werk Ook op mondiaal niveau vinden er vele ontwikkelingen plaats. Via onderstaande linken kan het werkprogramma 2018 bekeken worden. Voor ISO/TC163: Voor ISO/TC205: 7 Lidmaatschappen van werkgroepen 7.1 Lidmaatschappen van Europese werkgroepen Uit het overzicht uit hoofdstuk 6 blijkt dat deze commissie inhoudelijke betrokkenheid heeft bij CEN/TC156. Onder deze TC zijn ook diverse werkgroepen (WG) actief. Via de volgende link is een overzicht beschikbaar; C7BB2DD4EF2FDC1CF025F9CFD412#1 In de eerste helft van 2018 zal de normsubcommissie bepalen op welke terreinen zij zich actief gaat bezighouden. 7.2 Lidmaatschappen van internationale werkgroepen Uit het overzicht uit hoofdstuk 6 blijkt dat deze commissie inhoudelijke betrokkenheid heeft bij ISO/TC163 en ISO/TC 205. Onder deze TC s zijn ook diverse subcommissies (SC) actief. In de 1e helft van 2018 zal de normsubcommissie bepalen op welke terreinen zij zich actief gaat bezighouden 8 Evaluatie en voortgangsrapportage De normsubcommissie Ventilatie en is in 2017 driemaal bijeen geweest. Daarbij heeft voor de normsubcommissie het jaar vooral in het teken gestaan van het project Herziening NEN Daarnaast zijn enkele kleinere onderwerpen besproken. Herziening NEN 1087; Onderstaand wordt puntsgewijs en chronologisch weergegeven waar de NsC zich op gefocust heeft; Opstellen van een document met randvoorwaarden en eisen met betrekking tot de nieuwe bepalingsmethode. Dit document is afgestemd met de NsC Ventilatie en Luchtdoorlatendheid van en het Ministerie van BZK. In overleg met het Ministerie is het ook besproken in de Juridisch Technische Commissie (het JTC). In het document wordt gefocust op de eisen zoals die nu in het Bouwbesluit staan, maar tegelijkertijd zijn adviezen geformuleerd voor mogelijk toekomstige aanpassingen van deze eisen; Aanvraag offertes voor het rapporteursschap van de nieuwe bepalingsmethode. Daarvoor zijn zes bureaus benaderd waarvan er uiteindelijk drie een offerte hebben aangeleverd;

14 PAGINA 14 VAN 14 14/14 Op advies van de PG heeft de NsC Ventilatie en in juni 2017 besloten om de opdracht te gunnen aan het consortium Nieman RI/VHK. Opdrachtverstrekking heeft in de zomer van 2017 plaatsgevonden. Op basis van een tussen rapporteurs en PG uitgewerkt model heeft de NsC in het najaar van 2017 een eerste discussie over dit model gevoerd. De NsC is positief over de ingezette koers, heeft nog wel een aantal vragen, maar heeft de PG verzocht om het concept van de nieuwe NEN 1087 conform de uitgedachte ideeën verder vorm te geven. NEN 2690: In september 2017 is NEN door BZK benaderd met het verzoek een projectplan op te stellen voor een zgn. quick fix van NEN 2690, uit te voeren in Aanleiding is het feit dat BZK vragen van burgers over NEN 2690 in relatie tot. het Bouwbesluit heeft ontvangen waaruit blijkt dat de norm niet meer voldoet. Met de quick fix wil BZK op een zo kort mogelijke termijn deze bouwbesluitnorm weer bruikbaar maken voor de markt. Een grondige herziening van deze en andere normen ten aanzien van gebouwen is voor BZK nu niet aan de orde, wellicht wel over twee/drie jaar. De commissie is akkoord met de voorgestelde quick fix. NEN 5138: Op basis van een door een van de commissieleden opgestelde position paper is op diverse momenten en op diverse manieren in de NsC de discussie gevoerd over de toekomst van deze norm. De discussies werden ingegeven door het feit dat deze nationale norm zowel door voortschrijdende techniek als door Europese normen niet meer up-to-date is. De commissie heeft eind 2017 besloten dat voor de vervanging van NEN 5138 de volgende sporen worden uitgewerkt; voor woningbouw overname van NEN-EN en NEN-EN voor utiliteitsbouw overname van NEN-EN en NEN-EN 308; voor de vervanging van NEN 5138 wordt een overgangstermijn van twee jaar genomen op een aantal onderdelen wordt een aanpassing/nuancering wenselijk geacht, te weten; temperatuurrendement vervangen door het enthalpierendement; verdisconteren elektrische element (indien van toepassing) in een post hulpenergie; invoeren penalty op frend;onb als er een massa-balans of constante volume regeling geclaimd wordt, opname van H9 van NEN 5138 in bijlage R van NEN 7120, onder toevoeging van de bepaling van het effect van de bypass; de waardering van frend;cond < 0 nader uitwerken. Tenslotte heeft de normsubcommissie haar mening en visie gegeven over de herstructurering van de Klimaatkolom. De uitwerking hiervan zal in 2018 worden vormgegeven.