Wisenten en de maatschappij Hoe te komen tot een breed gedragen begrazingsplan op Schiermonnikoog
|
|
|
- David Bart van de Velde
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Wisenten en de maatschappij Hoe te komen tot een breed gedragen begrazingsplan op Schiermonnikoog Roeland Vermeulen, november 2015
2 Wisenten en de maatschappij De gedeelde droom Dit verhaal Gaat niet over wisenten, Maar over mensen... en hun eiland! Roeland Vermeulen, FREE Nature, november 2015
3
4 Wisenten en de maatschappij De gedeelde droom Waddeneiland ~ 5400 hectare ~ 920 inwoners Belangrijkste inkomstenbron via toerisme ~ 6200 slaapplekken ~300,000 jaarlijkse bezoeken Roeland Vermeulen, FREE Nature, november 2015
5 Wisenten en de maatschappij De gedeelde droom Natuurmonumenten National Park Nagenoeg natuurlijke Sterke publieke opinie Roeland Vermeulen, FREE Nature, november 2015
6
7 Wisenten en de maatschappij De gedeelde droom BIP +; beheer en inrichtingsplan & Natura 2000 beheerplan inwoners boeren ondernemers bezoekers- en informatiecentrum lokale manege vereniging dorpsbelangen waterschap veeartsen vogelwacht Roeland Vermeulen, FREE Nature, november 2015
8 Delen van dromen en gedachtes
9
10 Huidige en gewenste toestand kwelder
11 Gewenst duinlandschap
12 Huidig duinlandschap
13
14 Wisenten en de maatschappij De gedeelde droom Open dynamisch landschap Geen belemmeringen voor toerisme open en toegankelijk Geen of weinig hekwerken Wandelen, fietsen en / of paardrijden Beheersactiviteiten Nagenoeg natuurlijk Alleen initiërende activiteiten Natuurlijke begrazing als beheermaatregel Roeland Vermeulen, FREE Nature, november 2015
15 Wisenten en de maatschappij De gedeelde droom Wat is natuurlijke begrazing? Natuurlijke begrazing is begrazing door grote (semi) wilde grazers, levend onder natuurlijke omstandigheden! Inheemse soorten Natuurlijke dichtheden Met hun eigen sociale structuur Natuurlijke habitatkeuze Dieren zijn zelfvoorzienend Roeland Vermeulen, FREE Nature, november 2015
16
17 Begrazing zorgt voor rijke mozaïek landschappen
18 Half wilde runderen eten takken en twijgen
19 Wisenten schillen bomen en struiken
20 Net als paarden
21 Wisenten zorgen voor open zandige plekken
22 Net als bronstige stieren
23 Samengaan van publiek en grazers
24 Wisenten en publiek
25 Wisenten en de maatschappij De gedeelde droom Begrazingsplan Wisent unique selling point intermediate feeder zandbaden Sayaguesa runderen lokaal product grazer snoeier van bomen in winter Exmoor pony grazer schillen bomen alleen merries Geen Herten! Roeland Vermeulen, FREE Nature, november 2015
26 Wisenten en de maatschappij De gedeelde droom Begrazingsplan Gefaseerde introductie Proloog 100 hectare alleen rund najaar 2015 start 200 hectare Toevoeging wisent & Exmoor Voorjaar 2016? na 3 jaar 400 hectare Lange termijn gehele eiland Vaste evaluatiemomenten Roeland Vermeulen, FREE Nature, november 2015
27
28 Introductie Sayaguesa s 28 oktober 2015
29 Wisenten en de maatschappij De gedeelde droom Begrazingsplan Gefaseerde introductie Proloog 100 hectare alleen rund najaar 2015 start 200 hectare Toevoeging wisent & Exmoor Voorjaar 2016? na 3 jaar 400 hectare Lange termijn gehele eiland Vaste evaluatiemomenten Roeland Vermeulen, FREE Nature, november 2015
30
31 Wisenten en de maatschappij Geleerde lessen Sleutel: De gedeelde droom Succes is alleen mogelijk door lokale belangen op de eerste plek te zetten Rewilding is zowel een sociaal als een ecologisch proces! Roeland Vermeulen, FREE Nature, november 2015
32 Wisenten en de maatschappij Geleerde lessen Basis; gedeelde visie Introductie grazers onmogelijk zonder lokaal draagvlak Tonen voorbeelden elders Geef mensen de ruimte hun eigen gedachten te vormen Plaats niet je eigen visie op de eerste plek, maar heb vertrouwen in het proces Roeland Vermeulen, FREE Nature, november 2015
33 Vragen
Begrazing van natuurgebieden
Begrazing van natuurgebieden Jan Van Uytvanck Knokke 07/12/2017 Thema s 1. Grote grazers in natuurbehoud en beheer 2. Begrazing in de duinen en het Zwin 3. Begrazingsonderzoek Grote herbivoren in natuurbehoud
Wisenten in het Kraansvlak ecologisch onderzoek door de jaren
Wisenten in het Kraansvlak ecologisch onderzoek door de jaren Yvonne Kemp ARK Natuurontwikkeling & PWN 6 november 2015 Overveen Van oudsherre ook voorkomend in West Europa Wisent op Rode Lijst IUCN ( vulnerable
Begrazingsplan Nationaal Park Schiermonnikoog
Begrazingsplan Nationaal Park Schiermonnikoog Februari 2014 In opdracht van 1 Colofon Opdrachtgever: Natuurmonumenten, beheereenheid Waddengebied Auteur: FREE Nature (R.A. Vermeulen & C. W. Braat) Datum:
Begrazingsplan Nationaal Park Schiermonnikoog. Eindconcept 9 september 2013
Begrazingsplan Nationaal Park Schiermonnikoog Eindconcept 9 september 2013 2 Colofon Opdrachtgever: Natuurmonumenten, eenheid Waddengebied (O.Overdijk) Auteur: FREE Nature (R. Vermeulen & C. Braat) Datum:
Nationaal Park Schiermonnikoog. Friesland. Grazers, de grote helpen de kleine
Nationaal Park Schiermonnikoog Friesland Grazers, de grote helpen de kleine Grazers brengen kleur en diversiteit Het is heerlijk uitwaaien en opladen op Schiermonnikoog. Het mooie Nationaal Park met het
Wisent op de Veluwe - Jaarverslag 2018
Wisent op de Veluwe - Jaarverslag 2018 Sinds april 2016 zijn er wisenten op de Veluwe. Eind 2018 bestond de wisentkudde uit vijf wisenten. De Veluwse groep wisenten is de afgelopen jaren uitgebreid gemonitord
Verspreiding en foerageergedrag van grote grazers (Konikpaard en Gallowayrund) in de Millingerwaard
Verspreiding en foerageergedrag van grote grazers (Konikpaard en Gallowayrund) in de Millingerwaard Auteurs: Bart Beekers (ARK Natuurontwikkeling, Coördinator Zoogdierenstudiegroep Floraen Faunawerkgroep
Op speurtocht in De Maashorst
Op speurtocht in De Maashorst Verslag veldlesproject 2017 Met het veldlesproject "Op speurtocht in De Maashorst" krijgen schoolkinderen een unieke natuurbelevenis op een plek waar hard wordt gewerkt aan
De inrichting en het beheer van de kwelders sluit aan bij het Kwelderherstelprogramma Groningen.
Beschrijving kwelderherstelmaatregelen 1 1.1 Inleiding Aan de noordkust van Groningen heeft Groningen Seaports, mede ten behoeve van RWE, circa 24 ha. kwelders aangekocht. Door aankoop van de kwelders
Op speurtocht in De Maashorst
Op speurtocht in De Maashorst Verslag veldlesproject 2018 Met het veldlesproject "Op speurtocht in De Maashorst" krijgen schoolkinderen een unieke natuurbelevenis op een plek waar hard wordt gewerkt aan
Op pad met de Moeflon, een lesbrief over moeflons en hun leefomgeving op De Hoge Veluwe.
Op pad met de Moeflon, een lesbrief over moeflons en hun leefomgeving op De Hoge Veluwe. 1 Hallo jongens en meisjes, Het kan zomaar gebeuren dat je bij een wandeling door de bossen van Het Nationale Park
Effecten van grote grazers: resultaten van lange termijn onderzoek in NL. Chris Smit Conservation Ecology Group Rijksuniversiteit Groningen 1
Effecten van grote grazers: resultaten van lange termijn onderzoek in NL Chris Smit Conservation Ecology Group Rijksuniversiteit Groningen 1 Outline The basics begrazing vs. maaien, mechanismen, natuurlijk
Wat valt er te kiezen?
Marijn Nijssen Effecten van duinbegrazing op faunadiversiteit Begrazing Wat valt er te kiezen? Effecten van duinbegrazing op faunadiversiteit Wat valt er te kiezen? Marijn Nijssen Bart Wouters Herman van
Toekomst voor eeuwenoud bos Samenvatting van het beheerplan Norgerholt Concept
Toekomst voor eeuwenoud bos Samenvatting van het beheerplan Norgerholt Concept a Toekomst voor eeuwenoud bos Samenvatting van het beheerplan Norgerholt Colofon Deze samenvatting is een uitgave van de
Samenwerkingsverband Exmoorpony Tegelseweg GK Belfeld tel:
Samenwerkingsverband Exmoorpony Tegelseweg 3 5951 GK Belfeld tel: 077-4642999 e-mail: info@faunaconsult.nl www.exmoorpony.nl Nieuwsbrief Samenwerkingsverband Exmoorpony december 2015 Beste leden, Belfeld,
JAARVERSLAG Dieren en gebieden. Financiën. Kuddeomvang Free. Tot slot. Overige nieuws. Grazers FREE kuddeomvang FREE
Dieren en gebieden Financiën Vrijwilligers en betrokkenen bij het Voor het eerst in jaren is het totale aantal grazers binnen FREE iets afgenomen. Eind graasden er in totaal 734 runderen ( eind ) en s
Begrazing in beekdalen
Begrazing in beekdalen Verslag veldwerkplaats Beekdallandschap, De Slokkert, Westervelde 25 april en 10 juni 2008 Inleiders: Roel Douwes en Johan van der Wal, Natuurmonumenten In het veld een inleiding
grazers helpen de natuur.
grazers helpen de natuur. Begrazing vroeger en nu Lang geleden kwamen in Vlaanderen allerlei soorten grazers voor: mammoeten, wisenten, oerrunderen, elanden... Die grazers zorgden ervoor dat Vlaanderen
Wisent op de Veluwe - Jaarverslag 2017
Wisent op de Veluwe - Jaarverslag 2017 In april 2017 was het een jaar geleden dat er wisenten op de Veluwe arriveerden. In juli werden twee onverwante wisenten aan de kleine startgroep toegevoegd. Er heeft
Landschapspark De Danenberg. Landschapsvisie De Danenberg Landschapspark De Danenberg
Landschapsvisie De Danenberg presentatie dorpsraad Slijk-Ewijk 12-12-2017 V.o.f. De Brouwerij Partners: Inhoudsopgave Historie Gebied Het plan Beheer en onderhoud Boerderij De Danenberg Historie 2002:
Toekomst natuurbeheer: waar gaat het heen? Edo van Uchelen
Toekomst natuurbeheer: waar gaat het heen? Edo van Uchelen Edo van Uchelen Wildernis, openheid, grote grazers, exoten, maakbare natuur, angst voor bos Wildernis, openheid, grote grazers, exoten, maakbare
Arjen Boerman In opdracht van
Arjen Boerman FREE Nature Januari 2010 In opdracht van Gemeente Amsterdam 1 Inleiding Sinds 2007 is FREE Nature in opdracht van de Gemeente Amsterdam actief in het Geuzenbos in Amsterdam. Met behulp van
Het Drents- Friese Wold natuurlijker. Op weg naar wildernisnatuur Nationaal Park Drents-Friese Wold
Het Drents- Friese Wold natuurlijker Op weg naar wildernisnatuur Nationaal Park Drents-Friese Wold Werkgroep Wildernisnatuur Drents-Friese Wold, 15 april 2010 1 Inleiding De werkgroep wildernisnatuur heeft
Sporten in de natuur Voorbeelden uit de praktijk
Sporten in de natuur Voorbeelden uit de praktijk Lise Hendrick Regiobeheerder Hoge Kempen Agentschap Natuur en Bos 22 juni 2017, Hofstade Regiobeheerder? Evenwicht bewaken Tussen de P s Binnen de P s
Ervaringen met begrazing in de Noordwaard
Ervaringen met begrazing in de Noordwaard Beheer met grazers in een zoetwatergetijdengebied Theo Boudewijn (Bureau Waardenburg) Lijn van het verhaal: Doelstelling gebied Opzet van het beheer Ontwikkelingen
Op speurtocht in De Maashorst
Op speurtocht in De Maashorst Verslag veldlesproject 2016 Met het veldlesproject "Op speurtocht in De Maashorst" krijgen schoolkinderen een unieke natuurbelevenis op een plek waar hard wordt gewerkt aan
Rapport visitatie 12 juni 2018 Planken Wambuis
Rapport visitatie 12 juni 2018 Planken Wambuis (versie 29-06-2018) 1 C.J. van Helteren, secretaris Reigershof 1 4921 VP Made cjhelteren01@hetnet.nl 2 Advies van het Kenniscentrum Groen & Handicap betreffende
De Staart in kaart. 4 jaar bosontwikkeling op voormalige akkers
De Staart in kaart 4 jaar bosontwikkeling op voormalige akkers Esther Linnartz Juli 2008 Inleiding De Staart is een natuurgebied van 24 hectare aan noordoost kant van Oud-Beijerland en ligt aan de oevers
Beleidsplan
Beleidsplan 2014-2024 2 3 foto s: ruud maaskant, pwn, kenneth stamp, mark kras Vooraf Nationaal Park Zuid-Kennemerland behoort met zijn duinen en bossen tot de mooiste en waardevolste natuurgebieden van
4. BELEVING & BEREIKBAARHEID
4. BELEVING & BEREIKBAARHEID De Afsluitdijk met het terpenlandschap en merengebied en de Wadden- en IJsselmeerkust biedt ultieme mogelijkheden voor recreatieve routes. Fietsen en wandelen langs en over
foto Maurice van Doorn
Effecten van wisenten op houtige gewassen Schuren, schillen en Leo Linnartz (ARK Natuurontwikkeling), Roeland Vermeulen (FREE Nature) en Maurice van Doorn (Gemeente Uden) Grote grazers gaan vergrassing
Bijlagendeel overzicht
Bijlagendeel overzicht Bijlage 1: Ecologische onderbouwing begrazing Maashorst 2 Bijlage 2: Drie potentiële uitwengebieden 29 Bijlage 3: Kaart beoogd begrazingsgebied in 2019.32 Bijlage 4: Onderbouwing
PV-velden: kwantiteit met oog voor ruimtelijke kwaliteit
PV-velden: kwantiteit met oog voor ruimtelijke kwaliteit Erik Mol Duurzaamheidscoördinator gemeente Bronckhorst Solarpark De Kwekerij te Hengelo Gld. 18 november 2015 Solarpark De Kwekerij Aanleiding/randvoorwaarden:
Plattelânsprojekten Waddeneilanden 2012. projecten en activiteiten in beeld. mensen, middelen en mogelijkheden bij elkaar brengen
Plattelânsprojekten Waddeneilanden 2012 projecten en activiteiten in beeld mensen, middelen en mogelijkheden bij elkaar brengen Voorwoord De Friese Waddeneilanden: een bijzonder gebied De komende jaren
Advies van projectteam faunaverkenning Drents Friese Wold aan de stuurgroep regionaal landschap Drents-Friese grensstreek
Advies van projectteam faunaverkenning Drents Friese Wold aan de stuurgroep regionaal landschap Drents-Friese grensstreek Concept-besluit De stuurgroep regionaal landschap Drents Friese Grensstreek onderschrijft
Op pad met... Piet Veel in Nationaal Park Zuid-Kennemerland
Op pad met... Piet Veel in Nationaal Park Zuid-Kennemerland CV Ir. P.W. Veel 1977 afgestudeerd aan de Technische Hogeschool Delft, richting civiele gezondheidstechniek met specialisatie geohydrologie 1978
Project Munnikenland
Project Munnikenland Adviesrapport Hoog Water Vluchtplaatsen (HWV s) Op verzoek van: G. de Vrieze Projectmanager project Munnikenland Waterschap Rivierenland Aangeboden door: Ing. N. van den Heuvel Uitgevoerd
Lokaal economisch beleid
Lokaal economisch beleid Op weg naar een dynamische agenda voor de toekomst Tweede ondernemersavond 13 oktober 2014 Programma Opening 19:30 Doel van de avond 19:35 Terugblik 1 e ondernemersavond 19:40
Topografie Merwedezone (bron: Ontwerp Transformatievisie Merwedezone, 2007)
Sliedrecht Sliedrecht Sliedrecht is een zelfstandige gemeente in de provincie Zuid-Holland. Het dorp telt 24.000 inwoners en vormt met de plaatsen Alblasserdam, Papendrecht, Hardinxveld-Giessendam en Gorinchem
Equus ferus. Wilde Paarden
Equus ferus Wilde Paarden De Oerpaarden z Wilde paarden liepen al vanaf het Pleistoceen 3 milj-12 duizend jaar geleden op de aarde rond. Er zijn twee officieel erkende ondersoorten van het wilde paard:
PARK EMMEN BIRD-EYE VIEW: ZICHT VANUIT HET ZUIDOOSTEN RICHTING HET PARK EMMEN EMMEN In samenwerking met: Urban Xchange
PARK EMMEN BIRD-EYE VIEW: ZICHT VANUIT HET ZUIDOOSTEN RICHTING HET PARK EMMEN Uniek erfgoed Zo bijzonder als het Noorder Dierenpark was, zo bijzonder is ook haar ruimtelijke erfenis. Misschien nog wel
Nationaal Landschap deelgebied Zak van Zuid-Beveland. Voortgangsrapportage. (19 november 2008)
Nationaal Landschap deelgebied Zak van Zuid-Beveland Voortgangsrapportage (19 november 2008) Weg- en bermbeplanting WS (groenstructuur) Indiener: Waterschap Zeeuwse Eilanden Investeringen: 104.672 SGB-bijdrage:
Groot wild in het Drents-Friese Wold Peiling onder de omwonenden. Stuurgroep Regionaal Landschap Drents-Friese Grensstreek
Groot wild in het Drents-Friese Wold Peiling onder de omwonenden Stuurgroep Regionaal Landschap Drents-Friese Grensstreek Rapportage Auteurs: Femke Konings en Jasper Visscher Project Z7745 2-9-2016 Inhoudsopgave
Ringslangen in Oostvaardersveld 2016
Ringslangen in Oostvaardersveld 216 Jeroen Reinhold Rapport LBF-216-15 Inleiding. Het Oostvaardersveld was het eerste gebied in Oostelijk en Zuidelijk Flevoland waar reproductie van de ringslang vastgesteld
Nieuwsbrief. Deltaplan voor het Landschap, Moerenburg-Heukelom-Koningshoeven
Moerenburg- Inhoud: Zichtbare resultaten Kavelruil Heukelom 6 Kavelruil belangrijk voor realisatie doelstellingen Toekomstige plannen Deelname aan de Nationale Natuurwerkdag Procesmanager Nellie Raedts
TOEKOMSTVISIE. het Land van Slochteren 2020 ruimte voor kwaliteit en ontmoeting
TOEKOMSTVISIE het Land van Slochteren 2020 ruimte voor kwaliteit en ontmoeting Als je plannen maakt voor een vakantie, dan kies je eerst een bestemming. Gran Canaria of Schiermonnikoog, Amsterdam of Barcelona,
Paarden zijn hoefdieren: dieren met hoeven aan hun voeten. Een hoef is een hele dikke nagel die de poot beschermt.
[Junior Winkler Prins online; lemma paard ] paard Paarden zijn hoefdieren. Er zijn verschillende rassen gefokt als rij- en trekdier. Er komt nog één soort in het wild voor. Ook de ezels en en zebra s zijn
DASSENWERK. werkbladen opdrachten Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen. Locatie De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen
DASSENWERK werkbladen opdrachten Locatie De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen 2012 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen 1. Waar ben je? Je onderzoekt vandaag een klein gebied van Nationaal Park De
Landgoed Jachtslot de Mookerheide
Landgoed Jachtslot de Mookerheide Ontwikkeling en herstel We leven in een prachtig land met unieke landschappen, rijk aan natuur en monumenten. Als grootste particuliere beschermer van dit erfgoed in Nederland
TJUCHEM. Dorp met een visie
TJUCHEM Dorp met een visie 2017-2027 Inhoud. Inleiding. Blz. 1 Plan van aanpak dorpsvisie 2017 2027. Blz. 2 Zwakke en sterke punten van Tjuchem. Blz.3 Kansen en bedreigingen voor Tjuchem. Blz.4 Visie verkeer.
Ervaringen en dilemma s
Presentatie 20-06 - 2007 1 Begrazing van smalle natuurstroken bij Ervaringen en dilemma s Mirja Kits Marcel Cox Adviseurs Ecologie Beheergebied Waterschap Aa en Maas 2 (2000km) (300km) s- s-hertogenbosch
Peter Verkade. Herinrichting Ghoybos CONCEPT INRICHTINGSPLAN. Opdrachtgever: Gemeente Kaag en Braassem Onderdeel: Concept inrichtingsplan
Herinrichting Ghoybos CONCEPT INRICHTINGSPLAN LEGENDA GROEN Bomen, te handhaven Bomen, nieuw aan te planten Bosbeplanting, spontane ontwikkeling en/of aanplanten Struweel, spontane ontwikkeling en/of aanplanten,
Particuliere zonneakkers in het buitengebied van de gemeente Lingewaard
Particuliere zonneakkers in het buitengebied van de gemeente Lingewaard Toelichting op de regels voor kleinschalige zonnevelden om te kunnen voorzien in eigen energiegebruik Inhoud In dit document wordt
Waarom dit boekje? Overal. Dierverzorging. Afwisselend. Allerlei dieren. Toekomst
Waarom dit boekje? Tijdens je opleiding ga je op stage. Je kunt op veel plekken stage lopen. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor een stage in de schoonmaak of in een winkel. Of voor een stage in de dierverzorging.
Paneldiscussie Groene Gemeente 2.0
Paneldiscussie Groene Gemeente 2.0 Van uit het perspectief van de organisatie Hoe begin je Hoe ga je verder Wat zijn de voordelen? Voorafgaand korte introductie van Schouwen-Duiveland Presentatie Paneldiscussie
Duinlandschap Terschelling leidend in ontwerp natuurgolfbaan
Duinlandschap Terschelling leidend in ontwerp natuurgolfbaan Hoe kun je het verhogen van natuurwaarden combineren met de aanleg van een natuurgolfbaan? Op Terschelling hebben ze er wel ideeën over. NLadviseurs
Werken met de Streekagenda Ameland 23 april 2015 Durk Holwerda
Werken met de Streekagenda Ameland 23 april 2015 Durk Holwerda Bijeenkomst Streekagenda Streekagenda Waddeneilanden Samenwerking tussen vier Friese eilanden, Wetterskip Fryslân en Provincie Vooral maatwerk
Iedereen profiteert!
Iedereen profiteert! Het landschap van Ooijpolder tot Groesbeek binnen vijf jaar nog mooier NU ooijpolder groesbeek voorbeeldgebied landschapsontwikkeling straks? Het gebied Ooijpolder-Groesbeek is een
wethouder Hans Vereijken
wethouder Hans Vereijken Welkom, aanleiding bijeenkomst Programma 22 oktober 2014 Programma 1. Welkom 2. MaashorstManifest, meerjarenplan (Geert Versteijlen) 3. Film de Maashorst 4. Natuurkern (Anke Dielissen)
Eindexamen biologie pilot vwo I
West-Europese duinvalleien bedreigd Natte kalkrijke duinvalleien met hun typische plantengemeenschappen worden steeds zeldzamer, niet alleen in Nederland maar in heel West-Europa. Dit komt niet alleen
RESULTATEN GROOT WILD ENQUETE
RESULTATEN GROOT WILD ENQUETE 1 Uitkomsten van de Groot Wild enquête Dank u wel! In 2013 organiseerde Natuurmonumenten een landelijke ledenraadpleging over het beheer van wilde dieren zoals edelherten,
Begrazing voor biodiversiteit
Begrazing voor biodiversiteit In terrestrische ecosystemen Chris Smit Community and Conservation Ecology University of Groningen 1 2 Begrazing in NL Hoofddoel Vergroten heterogeniteit en biodiversiteit
Investeer in Polycultuur Zonnepark De Mikkelhorst
DUURZAAM HAREN Investeer in Polycultuur Zonnepark De Mikkelhorst www.duurzaamharen.nl Transitie naar duurzaam Het samenwerkingsverband tussen de Mikkelhorst, ingenieursbureau ROM3D en Coöperatie Duurzaam
Voorbereiding post 1. Werken voor de hei Groep 6-7-8
Voorbereiding post 1 Werken voor de hei Groep 6-7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de Powerpointserie als voorbereiding op post 1: Werken voor de hei, voor groep 6, 7 en 8. Inhoud: Algemeen
ARK op de Maashorst. Jaaroverzicht NATUUR IN HET HART VAN DE MAASHORST
ARK op de Maashorst Jaaroverzicht 2016 1 NATUUR IN HET HART VAN DE MAASHORST COLOFON Tekst: Anke Dielissen, Maartje van Moll en Twan Teunissen Tekening: Jeroen Helmer Foto s: Anne van Rosmalen, Bob Luijks,
Beschrijving van de planlocatie ter plaatse van de paardenbak: de Paardenbaklocatie
Bijlage 4 Beschrijving van de planlocatie ter plaatse van de paardenbak: de Paardenbaklocatie Peter Thissen, december 2015 De als voorkeurslocatie geselecteerde bouwlocatie de planlocatie ligt noordelijk
Kleurkeur: keurmerk voor goed bermbeheer. Context: steeds minder insecten. -76% insectenbiomassa Anthonie Stip
Kleurkeur: keurmerk voor goed bermbeheer Context: steeds minder insecten Anthonie Stip 1 juni 2018 anthonie.stip@vlinderstichting.nl @birdingstip -76% insectenbiomassa 1 Insectenverlies vooral na mei Biodiversiteit
Voorbereiding post 1. Werken voor hei en ven Groep 6-7-8
Voorbereiding post 1 Werken voor hei en ven Groep 6-7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 1: Werken voor hei en ven, voor groep 6, 7 en 8. Inhoud: Algemeen Verhaal
WANDELEN LANGS DE DOORBRAAK 10KM
WANDELEN LANGS DE DOORBRAAK 10KM ROUTE 11 km 20 18 Aan de zuidkant van Almelo stroomt de Doorbraak; een beek van 13 kilometer, van de instroom bij de Lolee naar Ypelo. Ontdek de Doorbraak en haar omgeving!
Welzijn grote grazers Oostvaardersplassen
15 januari 2015 Welzijn grote grazers De KNMvD is van mening dat de samenleving een morele verantwoordelijkheid heeft voor het welzijn van dieren die worden gebruikt bij een door de mens gewenste ontwikkeling
10 jaar ecologische monitoring van de Kraansvlak wisentpilot
27. Zojuist losgelaten wisenten in het Kraansvlak. Vlnr: Mark Hoyer, Ruud Maaskant en Leon Terlouw. foto Leo Linnartz Lang werd de wisent gezien als de koning van het woud en dus als een echte bossoort.
Nationaal Park Schiermonnikoog
JAARVERSLAG 2013 Nationaal Park Schiermonnikoog Voorwoord Voor u ligt het jaarverslag van het Overlegorgaan Nationaal Park Schiermonnikoog over 2013. Het Overlegorgaan beoogt bij te dragen aan het functioneren
Aannemer Boskalis aan de slag met realisatie N260
December 2016 De kom van Baarle-Nassau (Nederland) en Baarle- Hertog (België) heeft doorstromings- en leefbaarheidsproblemen. Om deze problemen aan te pakken werken de provincie Noord-Brabant, provincie
SPREEKBEURT VINK VOGELS OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN. l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n
SPREEKBEURT VINK l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n VOGELS OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE VINK BIJ ELKAAR GEZOCHT.
Grensoverschrijdend kuddebeheer in rivierpark Maasvallei
Grensoverschrijdend kuddebeheer in rivierpark Maasvallei Hettie Meertens ARK Frans Verstraeten LILA vzw Grensoverschrijdend kuddebeheer in rivierpark Maasvallei in de praktijk ja maar. 1 Items 1. Natuurbeheer
LIGGING FORT. BREDA RIJSBERGEN. Naar Rijsbergen: 3 km. 30 minuten lopen 8 minuten fietsen 3 minuten met de auto. Naar hartje centrum van Breda: 8,5 km
TRANSFORMATIE RECREATIETERREIN FORT ORANJE Verkenning in opdracht van Recreatiepark Fort Oranje b.v. te Rijsbergen, bredaseweg 33, 4891 SJ, contactpersoon J Pols. 30 mei 2015 FORT. LIGGING BREDA Naar Rijsbergen:
Energielandgoed Wells Meer. Geeft Bergen energie! Stadswerk 10 april
Energielandgoed Wells Meer Geeft Bergen energie! Stadswerk 10 april Inhoud VerduurSAMEN2030 Energielandgoed Organisatie / participatie Procedure Leerpunten Ellen Arts Bestuurlijk projectleider Gemeente
Gemeente Nederweert Toelichting schetsontwerp Beleef- ontmoet- en doepark Braosheuf te Nederweert
1 Uitgevoerd door: Projectnr. : BIM-003-01 Documentnr. : BIM-003-01.001 Versie : 2 Status : Definitief Datum : 15-09-2014 Participatie Ontspanning Educatie Genieten Uitdaging Zorg Activiteit Vrijwilligers
4. GROEN; NATUUR. LANDSCHAP EN RECREATIE
4. GROEN; NATUUR. LANDSCHAP EN RECREATIE AliïlXI MER Bouwlocalla Alm.r. Pootl Bi l»g.n dallnlllaf OOI d.d. 98 10-22 99 4.1. Ganzen en zwanen landbouwgebied Kenmerken: oppervlakte 1.816 ha slaapplaatsen
Welzijn grote grazers Oostvaardersplassen
15 januari 2015 Welzijn grote grazers De KNMvD is van mening dat de samenleving een morele verantwoordelijkheid heeft voor het welzijn van dieren die worden gebruikt bij een door de mens gewenste ontwikkeling
BEGRAZING OP T ZWANENBROEKJE. 1. Begrazing als natuurlijk proces
Natuurgebied t Z wanenbroek je BEGRAZING OP T ZWANENBROEKJE 1. Begrazing als natuurlijk proces Co-evolutie van planten en planteneters Waar planten voorkomen, leven dieren die van planten leven. Dat is
18 januari 2011: Bezoek. 1. Introductie
18 januari 2011: Bezoek 1. Introductie Het Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen is ruim 3.500 hectare groot en ligt tussen Tilburg, Waalwijk en 's-hertogenbosch. De Loonse en Drunense Duinen zijn
Recreatiegebruik en -beleving
Recreatiegebruik en -beleving SAMENVATTING RAPPORTAGE Recreatiegebruik en -beleving Samenvatting rapportage Bureau Verten Onderzoek uw partner in onderzoek www.vertenonderzoek.nl e-mail: verten.onderzoek@inter.nl.net
De Geo. 1 hv Aardrijkskunde voor de onderbouw. Antwoorden hoofdstuk 1. www.degeo-online.nl. 1ste druk
De Geo 1 hv Aardrijkskunde voor de onderbouw Antwoorden hoofdstuk 1 www.degeo-online.nl 1ste druk De Geo, aardrijkskunde voor de onderbouw van hv - Docentenhandleiding 1 HV 1 ThiemeMeulenhoff Utrecht/Zutphen,
Wonen in Winterswijk. Meddo. Winterswijk Henxel. Den Möllenhof. Huppel. Streekziekenhuis Koningin Beatrix
De omgeveving beschikt over een grote natuurlijke rijkdom. Een fraai coulisselandschap waarin diverse wandel, fiets, skeeler en ruiterroutes zijn uitgezet. Wonen in Winterswijk Recreatiepark Den Möllenhof
Het edelhert. Observeren en herkennen
Het edelhert Observeren en herkennen februari 2010 Inhoud Inleiding 7 1 Landschap en leefgebied 11 1.1 Lezen van de omgeving 11 1.2 Lezen van sporen 18 2 Leefwijze edelherten 23 2.1 Jaarcyclus 23 2.2 Dagritme
P R O J E C T G R O E P W I E R U M
Doel nieuwsbrief Wie, wat, waar? De projectgroep Sense of Place Anna-Maaike v.d. Weide Terugblik Wat is er gebeurd na de schetsschuit Resultaten enquête Vooruitblik Link naar media INHOUDSOPGAVE WIE, WAT,
Landschapspark Oosterhout Breda. informatieavond gemeenteraad 8 januari 2013
Landschapspark Oosterhout Breda informatieavond gemeenteraad 8 januari 2013 Gebiedsontwikkeling Visie Vrachelse heide Oosterhout Spinolaschans Dongen Lage Vugtpolder Landgoed Oosterheide Seters Boswachterij
4. Toeristisch landschap
4. Toeristisch landschap 4.1 Tabel onderzoek toeristische bestemming 1.Toeristische aantrekkingsfactoren a. van natuurlijke oorsprong Elementen Bossen-zandberg-vennen-heide b. van menselijke oorsprong
Natura 2000 gebied Duinen Vlieland Bouwsteen begrazing en duinbeheer
Natura 2000 gebied Duinen Vlieland Bouwsteen begrazing en duinbeheer Definitief Eindrapport 26 mei 2011 LOGO DIENST LANDELIJK GEBIED 2 Inhoud 1. Inleiding... 5 1.1 Aanleiding... 5 1.2 Leeswijzer... 6 1.3
BEHEERPLAN BATENDIJK (ONG.) TE BORCULO
BEHEERPLAN BATENDIJK (ONG.) TE BORCULO Rapportage beheerplan Batendijk (ong.) te Borculo Opdrachtgever Bosch & van Rijn Groenmarktstraat 56 3521 AV Utrecht Rapportnummer 8015.004 Versienummer Status D1
Wisenten Kraansvlak Jaarverslag 2016
Wisenten Kraansvlak Jaarverslag 2016 De Kraansvlakkudde ligt te herkauwen. Foto: Louise Prévot Inleiding In Europa worden in het wild levende wisenten meestal, maar zeker in de winter, bijgevoerd. Het
Con. Waarom luchtwegverwijding NIET leidt tot een toename in dagelijkse fysieke activiteit. Ralph Koppers introductie.
Waarom luchtwegverwijding NIET leidt tot een toename in dagelijkse fysieke activiteit Ralph Koppers Con introductie praktijk onderbouwing gedrag onze oorsprong 1 introductie aanvliegroute: dezelfde studies
Uitvoeringsstrategie Bunnik. Communicatie in vogelvlucht
Uitvoeringsstrategie Bunnik Communicatie in vogelvlucht 8 maart 2018 Onze gemeente Bunnik met de drie verschillende dorpen Bunnik, Odijk en Werkhoven, is prachtig gelegen langs de Kromme Rijn in het groen
Uitnodiging en programma Schetsschuit. Blauwzaam Lint. Een initiatief van: Nationale Bomenbank bv Stichting Blauwzaam
Uitnodiging en programma Schetsschuit Blauwzaam Lint Een initiatief van: Nationale Bomenbank bv Stichting Blauwzaam in samenwerking met de Rijksoverheid Een initiatief van: Stichting Blauwzaam is een initiatief
ONTRAFEL MET JE KLAS DE VELE GEHEIMEN VAN DE NATUUR! EDUCATIEVE PROJECTEN SECUNDAIR ONDERWIJS
ONTRAFEL MET JE KLAS DE VELE GEHEIMEN VAN DE NATUUR! EDUCATIEVE PROJECTEN SECUNDAIR ONDERWIJS EEN BOS, MEER DAN BOMEN ALLEEN VERNIEUWD! De leerlingen vergelijken twee bostypes die opmerkelijke verschillen
MIJN BEZOEK AAN KINDERBOERDERIJ RIVIERENHOF
MIJN BEZOEK AAN KINDERBOERDERIJ RIVIERENHOF WAT GA IK DOEN EN WANNEER? Binnenkort ga ik naar Kinderboerderij Rivierenhof. Dit is een kinderboerderij in Antwerpen waar ik veel dieren zal kunnen zien. Veel
Missie en visie Landschap Overijssel
Missie en visie Landschap Overijssel Inhoudsopgave 1. Welkom 2. Onze missie 3. Onze visie 4. Onze kernwaarden, waardevol landschap 5. Onze kerncompetenties 6. Onze kerntaken 7. Onze afweging 8. Onze rollen
Mei 2016. Erf & landschap. Wat zijn uw mogelijkheden?
Mei 2016 Erf & landschap Wat zijn uw mogelijkheden? Erf & landschap Wat zijn uw mogelijkheden? Peel en Maas is een mooie en uitgestrekte plattelandsgemeente met veel ruimte voor groen. We streven naar