Filmverslag Geschiedenis The boy in the striped Pyjamas

Transcriptie

1 Filmverslag Geschiedenis The boy in the striped Pyjamas Filmverslag door P woorden 21 mei ,5 51 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Toen wij deze opdracht kregen, was ik ziek. Toen ik de dag erna hoorde dat we deze opdracht hadden gekregen vond ik het meteen een leuke opdracht. Ik vind dit namelijk de interessantste periode uit de geschiedenis en er zijn veel mooie films over gemaakt. Wij waren er natuurlijk niet bij, toen er oorlog was, dus leek het me ook wel moeilijk om de historische feiten te checken. Daarvoor heb ik boeken over Auschwitz bij de bibliotheek gereserveerd. Ik heb de film samen met gekeken, maar we hebben ons werkstuk wel alleen gemaakt. Ik ben heel nieuwsgierig naar haar werkstuk. Zij heeft waarschijnlijk andere dingen dan ik, terwijl we dezelfde film hebben gekeken. Ik hoop dat we het allebei een goed werkstuk hebben gemaakt. Samenvatting Bruno, een jongetje van acht jaar, moet met zijn gezin naar Polen verhuizen vanuit Berlijn vanwege zijn vader zijn baan. Zijn vader zit namelijk bij de SS. Als het gezin bij het huis aankomt, mogen Bruno en zijn zus, Gretel, een kamer uitkiezen. Als Bruno uit zijn raam kijkt, ziet hij een concentratiekamp. Hij weet alleen niet dat het een concentratiekamp is en denkt dat het een boerderij is. Bruno heeft nog geen vrienden, dus als hij zijn moeder vraagt of hij met de kinderen op de boerderij mag spelen, ziet zij geen probleem. Bruno wacht nog wel even, want de kinderen dragen pyjama s. Dat vindt hij maar raar. Zijn moeder snapt nu dat de boerderij eigenlijk het concentratiekamp is. Bruno verveelt zich heel erg. Hij doet elke dag hetzelfde. Hij speelt vaak in de voortuin. Hij houdt heel erg van ontdekken, dus als hij een deur ziet naast het huis, twijfelt hij niet en gaat ernaartoe. De deur leidt tot een gangetje. Hij rent erdoorheen, maar als zijn moeder hem ziet, moet hij weer naar binnen. Als hij een tijdje later weer buiten aan het spelen is, is luitenant Kotler zijn auto aan het wassen. Bruno gaat naar hem en Gretel toe. Als Bruno vertelt dat hij een schommel wil maken, roept luitenant Kotler Pavel, een man uit het kamp die in het huis werkt. Hij moet met Bruno een autoband uitzoeken voor de schommel. Alle autobanden staan in een schuurtje aan het einde van het gangetje, dat Bruno al eerder had gevonden. Als ze daar zijn, ziet Bruno in het schuurtje een raampje. Als Bruno op de schommel zit, let hij niet op en valt hij eraf. Zijn knie is open. Pavel brengt hem naar de keuken en Pagina 1 van 7

2 verbindt zijn knie. Ze raken in gesprek en Pavel zegt dat hij vroeger dokter was. Bruno snapt niet dat hij dan nu aardappels wil schillen voor Bruno s gezin in plaats van dokter zijn. Als Bruno een paar dagen later weer gaat schommelen, besluit hij door het raampje in de schuur te klimmen. Hij rent door een bos en komt uiteindelijk bij het concentratiekamp. Aan de andere kant van het hek zit Shmuel. Hij is ook acht jaar. Ze praten een tijdje tot Shmuel terug moet. De volgende dag rent Bruno naar Shmuel met een chocoladereep. Shmuel is er niet, dus gaat hij met dingen gooien. Als hij iets tegen het hek gooit, ziet hij dat het hek onder stroom staat. Na zijn privéles en als zijn moeder weg is voor boodschappen, gaat Bruno weer naar Shmuel. Bruno vraagt naar dingen in het kamp. Hij snapt niet waarom ze daar pyjama s dragen, waarom grote mensen veranderen van baan en wat er wordt verbrand. Shmuel weet het ook niet allemaal. Als Shmuel zegt dat hij het jammer vindt, dat Bruno de chocola is vergeten, nodigt Bruno hem uit om te komen eten. Dan komt hij erachter dat het hek niet is om dieren binnen te houden, maar om Joodse mensen binnen te houden. Een paar dagen later steelt Bruno eten uit de keuken. Hij brengt het naar Shmuel. Hij neemt ook zijn voetbal mee. Als hij die over het hek gooit, geeft Shmuel de bal meteen terug. Hij wil niet met de bal spelen als hij in het kamp zit. Hij is bang dat er iemand komt, Bruno snapt dit niet. Als Bruno door de deur komt van het gangetje, ziet zijn moeder het. Hij bedenkt een smoes en gaat snel het huis binnen. Dan ruikt zijn moeder iets. Luitenant Kotler zegt dat ze nog erger stinken als ze branden. Elsa, Bruno s moeder, schrikt, want ze wist niet dat de Duitsers de Joden verbrandden. Ze gaat naar haar man en gaat verhaal halen. Ze krijgen ruzie. Elsa wil niet op deze manier oorlog voeren. Die avond eten ze met het gezin, luitenant Kotler en opa. Oma wilde niet komen vanuit Berlijn, want die was ziek. Zij is het ook niet eens met de oorlog, waarschijnlijk is ze daarom wel ziek. Het diner is heel ongezellig. Elsa en Ralf hebben ruzie, Ralf doet stom tegen luitenant Kotler en daarom schreeuwt die weer tegen Pavel en schopt hem in een ander ruimte dood. Diezelfde avond vraagt Bruno aan Gretel naar het kamp. Zij vertelt wat voor een kamp het is en dat de Joden daar zitten. Ze vertelt niet over de gaskamers. Dat weet ze zelf ook niet. De dag erna ziet Bruno Shmuel glazen schoonmaken. Op de tafel waar glazen staan, staat ook een schaal met cake. Bruno vraagt of Shmuel wat wil, dus Shmuel pakt een plak. Als Shmuel nog eet, komt luitenant Kotler binnen. Hij beschuldigt Shmuel van diefstal van cake. Shmuel vertelt de waarheid, maar Bruno zegt dat hij Shmuel niet kent. Als Bruno weer naar het kamp gaat, is Shmuel er niet. Na een tijd wachten, gaat hij terug naar huis. Hij gaat op zijn schommel. Dan komen er opeens heel veel soldaten in hun huis. Bruno gaat na een tijdje kijken wat ze aan het doen zijn. Ze kijken een propaganda film over het concentratiekamp. Bruno ziet allemaal leuke dingen in het kamp. Hij denkt dat Shmuel het nog helemaal niet zo slecht heeft. Nadat Bruno een paar keer naar het kamp is gegaan, en Shmuel niet heeft gezien, ziet hij hem opeens wel weer zitten. Hij heeft een blauw oog. Bruno biedt zijn excuses aan en de twee zijn weer vrienden. Een tijdje later moeten de kinderen met hun moeder verhuizen naar hun tante in Heidelberg. Dit vertelt Bruno meteen aan Shmuel. Shmuel vertelt dat zijn vader vermist wordt. Bruno wil helpen zijn vader te vinden. Ze bedenken een plan hoe Bruno naar de andere kant kan komen. Pagina 2 van 7

3 De volgende dag gaat Bruno naar Shmuel met een schep. Trekt de pyjama aan die Shmuel heeft meegenomen en hij klimt onder het hek door. Zo lijkt hij net een Jood uit het kamp. Ondertussen kan zijn moeder hem niet vinden, terwijl ze weg moeten om te verhuizen. Gretel en Maria, de huishoudster, helpen ook mee zoeken, maar kunnen hem niet vinden. Bruno twijfelt, maar gaat toch door met het plan. Bruno en Shmuel kijken eerst in de hut. Als ze in de hut zijn, moeten ze opeens naar buiten van Duitse soldaten en andere gevangenen. Ze worden met een grote groep mannen geduwd in de richting van de douches. Zij weten echter niet waar ze heen gaan. Thuis zijn ze nog steeds aan het zoeken. Dan denkt zijn moeder opeens aan het gangetje. Ze rennen naar het schuurtje. Daar zien ze brood liggen, dat Bruno voor Shmuel had gemaakt en het raampje staat ook open. Ze roepen soldaten. Zij moeten een deur openmaken, zodat ze erdoor kunnen en Bruno kunnen zoeken. Als Ralf bij de ingang van het kamp komt, staan Bruno en Shmuel al in de douche. Als Elsa en Gretel bij de plek komen waar Bruno zijn kleren heeft laten liggen, vallen ze op de grond. Bij Bruno en Shmuel gaat ondertussen het licht uit en het gas naar binnen. Het duurt niet lang voordat het helemaal stil is. Zijn vader wil het gas nog stoppen en zijn moeder schreeuwt zijn naam. Maar het is al te laat. Oorlogsthema Het thema in deze film is een concentratiekamp. In de film komt niet echt naar voren welk kamp het was. in het boek is dat wel duidelijk. Dat is het kamp Auschwitz. Ik heb dus het kamp Auschwitz als oorlogsthema gekozen. Dit was een concentratiekamp in WOll. Toen de Duitsers Polen hadden ingenomen, ontdekten ze oude legerbarakken bij Auschwitz. Ze waren al bijna klaar voor gebruik. Ze bouwden er nog meer barakken bij, hekken die onder stroom stonden en bewakingstorens. Zo ontstond het concentratiekamp Auschwitz. Veel soldaten zagen dat dit een goed kamp was. het lag midden in Europa en er kon niemand in de buurt wonen. Ze waren er trots op. Het kamp was ook goed bereikbaar met de trein. Zo konden de Duitsers veel Joden in overvolle treinen naar het kamp brengen. Er kwamen Joden uit Polen, Slowakije, Frankrijk, Nederland, België, Joegoslavië, Noorwegen, Duitsland, Griekenland, Italië, Letland, Oostenrijk en Hongarije. Dat zijn landen in het noorden, westen, zuiden en oosten. Dat laat wel zien hoe goed het bereikbaar was en vooral hoe groot het was. Er stonden honderden barakken voor Joden, maar ook voor Russische krijgsgevangenen. Niet alle mensen waren dus Joods in Auschwitz. Alle mensen moesten daar werken, maar ook elke dag werden er mensen vermoord. Eerst werd dat gedaan op een verbouwde boerderij, maar in 1943 zijn er speciale gaskamers gebouwd. Er waren drie delen van het kamp: Auschwitz 1, Auschwitz 2 en Auschwitz 3. Auschwitz 1 was klein en daarom werd Auschwitz 2 gebouwd in de herfst van 194 Snel daarna werd ook Auschwitz 3 gebouwd. Auschwitz 1 en 3 werden vooral gebruikt voor arbeid. Dichtbij Auschwitz 1 lag een fabriek waar de mensen konden werken. Voor de fabriek waren dit gewoon gratis werkers. Auschwitz 2 was gebouwd om zoveel mogelijk Joden te vermoorden. De SS had de leiding in het kamp. Zij bepaalden wie waar moest werken, wie waar moest slapen, maar ook wie er werd vermoord. Ze selecteerden de sterke mannen voor het werk. Deze mannen moesten hun haar laten afscheren en een gestreept pak dragen. Het was een soort dunne pyjama. Daarna kregen ze een nummer getatoeëerd op hun Pagina 3 van 7

4 arm of er werd een foto gemaakt. De meeste bejaarden, vrouwen, kinderen en gehandicapten werden vergast. Ze werden meestal naar de gaskamers geleid door gevangenen met een paar soldaten erbij. Dat was het werk van de gevangenen. De mensen die naar de gaskamers moesten, werd verteld dat ze moesten douchen om te ontsmetten. Hun bagage werd afgenomen. Ze moesten zich uitkleden in een kleedkamer en hun kleren netjes opvouwen. Daarna werden ze de gaskamer binnengeleid. De gaskamers waren betegeld en er zaten douchekoppen in het plafond. In plaats van water kwam er gifgas uit de douchekoppen. In een gaskamer pasten tot mensen. De Duitsers wisten niet wat ze met al die lichamen moesten doen. Je kon niet zo snel zo veel mensen begraven. Toen bedachten ze een andere manier. Ze bouwden grote ovens in Auschwitz 2 waar ze honderden lijken tegelijk konden verbranden. Soms werden er zo veel mensen vergast dat het niet paste in de ovens. Die overige lichamen gooiden ze in massagraven of in putten met ongeblust kalk. Ongeblust kalk zorgde ervoor dat de lichamen in stof veranderden. De gaskamers waren niet de enige plek waar mensen stierven in Auschwitz. Veel mensen werden ziek of verhongerden. Sommigen konden het werk niet meer aan en andere werden gestraft. Ze waren te laat gekomen of hadden iets anders gedaan, dat volgens de soldaten niet mocht. Ze werden geslagen en soms zelf vermoord in het bijzijn van de medegevangenen. Ook pleegden mensen zelfmoord. Ze wilden niet meer leven in het concentratiekamp. Ze hoorden niets van buiten af en wisten niet of ze op vrede konden hopen. Historische uitwerking Omdat dit verhaal niet echt gebeurd is, vond ik het eerst wel moeilijk om een historische uitwerking te maken. Toen ik begon aan het hoofdstuk Oorlogsthema, snapte ik wat ik kon gebruiken en wat niet. De regisseur heeft veel dingen goed nagemaakt. Zoals het pak dat alle gevangenen moesten dragen. Ook het pak van de soldaten is vrijwel hetzelfde. Bij deze foto s kan je goed zien dat de mensen in de film, in de kleurenfoto s, heel erg gelijkende kleding dragen als de mensen in WOll, op de zwart-witfoto s. Ook waren alle gevangenen kaal of gemillimeterd, net als in het echt. Ook gaat de volgorde van het vergassen hetzelfde. Ze worden er naartoe gelijk door medegevangenen, die weten wat er gaat gebeuren. De mensen moeten zich in een kleedkamer uitkleden. Er wordt verteld dat ze gewoon even gaan douchen, wat raar is want dat hebben ze nog nooit gedaan. Ze gaan met heel veel tegelijk de kamer binnen, de deur gaat op slot en de douche gaat aan. De lichamen worden verbrand in ovens. Dat laat een verschrikkelijke geur achter. Die geur ruiken Bruno en zijn moeder in de film ook. Ook staat het hek, waar Bruno en Shmuel elkaar ontmoeten, onder hoogspanning. Dit is zodat er niemand kan ontsnappen. In het echt was dit ook zo. Je ziet in de film ook een overvolle barak. In het echt waren de barakken nog veel voller, maar hier is hij ook al aardig volgepropt. Er zijn ook een paar grote verschillen. Zo spreekt iedereen in deze film Engels. Op zich is dat logisch omdat het door een Engelstalige regisseur is gemaakt. Het rare eraan is wel dat de mensen in de film Duitsers zijn. Eigenlijk zouden zij dus Duits moeten spreken. Ook is het raar dat Bruno en Shmuel met elkaar kunnen afspreken zonder dat iemand hun ooit ziet. Niemand uit het Pagina 4 van 7

5 kamp komt kijken waar Shmuel is en er is geen bewaker die Bruno ziet aankomen of Shmuel ziet weggaan. In het echt was het kamp beter bewaakt. Het is ook raar dat je verder geen andere kinderen ziet in het kamp. Ook werden alle mensen die niet goed konden werken, waaronder kinderen omdat die nog niet sterk zijn, vergast. Het is dus eigenlijk al raar dat Shmuel nog leeft. Er is nog een punt dat ik opvallend vond. De film is niet opgenomen op de plek waar het zich afspeelt. Het is opgenomen in Budapest. Dat hebben ze waarschijnlijk gedaan, omdat ze daar het kamp konden nabouwen en goed konden filmen. Nog een verschil is de naam van de commandant. In de film heet hij Ralf, maar in het echt heette hij Rudolf Höss. Dat was in het boek ook al zo. Ik denk dat de schrijver dat heeft gedaan, omdat het hele verhaal niet waargebeurd is. Dan zou Rudolf Höss ook kinderen moeten hebben gehad die Bruno en Gretel heetten. Visie van de regisseur De regisseur is Mark Herman. Hij is geboren in 1954 en komt uit Engeland. Engeland zelf was tegen Duitsland in WOll. Ik denk dat hij deze film heeft gemaakt, omdat hij het belangrijk vond dat mensen dingen over concentratiekampen weten. Omdat de WOll al best lang geleden is, zijn er veel mensen, die er niet in hebben geleefd. Toch zijn er nog wel een paar mensen die dat helaas wel hebben meegemaakt. Ik denk dat hij jongere mensen zich wil laten realiseren hoe erg deze kampen waren. Hij wil laten zien hoe verschrikkelijk het is om op deze manier mensen te verliezen, ook als je zelf aan de verkeerde kant staat. En hoe vreselijk het is om zo te moeten leven. Hij wil niemand er slecht uit laten zien. Ik denk ook dat hij de menselijkheid laten zien in iedereen. Iedereen heeft in de oorlog geleden. Of je nou Joods was of niet, er zijn ook veel Duitse soldaten dood. Sommigen hadden geen keus en moesten vechten. Heel veel mensen waren het er ook niet mee eens, hoe het ging in de oorlog. Hoe alle Joden werden vermoord. Het nare was alleen, dat als ze iets zeiden, zij ook werden vermoord. Zij waren dan bijna net zo slecht als de Joden zelf. Als je familielid heel erg voor de oorlog was, en jij heel erg tegen, was dat heel erg moeilijk. In de film zie je ook dat de moeder en de vader een hele andere mening hebben over de oorlog. Ook heeft hij de naïviteit van Bruno benadrukt. Jonge kinderen wisten helemaal niet zo goed wat er aan de hand was. Joden en Duitsers kunnen gewoon vrienden zijn volgens deze film. Hij heeft het einde van de film heel stil gelaten. Op die manier kan je de film goed laten bezinken. Je kan goed nadenken over wat je net hebt gezien. Recensies De film kan je niet, zoals het boek wel, de Holocaust voor het eerst doen ervaren. Er wordt te veel uitgelegd. Het is ook een raadsel waarom Bruno niet begrijpt wat er aan de hand is, als hij een privéleraar heeft, die hem zoveel leert over de oorlog en het Derde Rijk. Die leraar is sowieso niet nodig, die is toegevoegd door de regisseur zelf. Maar terwijl het boek van John Boyne zonder het ooit te noemen juist wel over Auschwitz ging, gaat de film eigenlijk over vriendschap, loyaliteit en een huwelijkscrisis. Om daar een vernietigingskamp als decor voor neer te zetten, is op z n minst wansmakelijk. Pagina 5 van 7

6 NRC door Dana Linssen Ik vind het jammer dat Dana Linssen de film zo negatief heeft neergezet, omdat ze haar aandacht niet heel erg bij de film heeft gehouden. Ze zegt namelijk, meerdere keren, dat Bruno negen jaar is, terwijl hij acht jaar is. In het boek is Bruno wel negen jaar. Natuurlijk respecteer ik haar mening wel. Zonder de Holocaust te trivialiseren, volgt de film het pijnlijke bewustwordingsproces van Bruno, handig gebruikmakend van het verschil tussen zijn kinderlijke blik en onze wijsheid achteraf. Een avontuur van twee jongens loopt hartverscheurend af. Net zo hartverscheurend als wanneer Elsa ontdekt welk werk haar man doet. Dan maakt het niet uit dat de film in het Engels is in plaats van het Duits. Parool door Fritz de Jong De film is dus door sommigen goed ontvangen en door anderen helemaal niet. Mensen gaan natuurlijk snel de film met het boek vergelijken. Dat snap ik heel goed, want dat deed ik zelf ook. Deze film laat goed zien hoe een achtjarig jongetje niet goed snapt wat er aan de hand is, terwijl hij er midden in zit. Het laat ook zien dat een familie niet allemaal hetzelfde dacht over de oorlog. Terwijl Ralf, SS-er, de oorlog support, net als de opa en het zusje Gretel, zijn de moeder Elsa en de oma tegen de oorlog. Bruno, de hoofdpersoon, snapt niet echt dat Joden fout zijn, want hij heeft een heel aardig Joods vriendje. Ik vind het goed dat sommige dingen uit het boek zijn weggelaten. Het boek gaat voor mij te langzaam, terwijl deze film helemaal niet te langzaam gaat. Het concentratiekamp ziet er over het algemeen wel zo uit zoals wordt beschreven door mensen die er echt hebben gezeten. Ook worden ze naar de gaskamers geleid zoals dat echt ging. Wat wel een beetje onrealistisch is, is dat het zoontje van zo n belangrijke SS-er niet weet dat een Jood de vijand is, volgens zijn vader en leraar. Hij weet ook niet wat een concentratiekamp is, wat raar is, omdat hij zo dichtbij Auschwitz woont. De film is aan het einde heel stil. Je ziet de deur van de gaskamer van steeds verder weg. Dat vind ik een mooi moment, je kan de hele film laten bezinken. Slot Ik vond dit een leuk werkstuk om te maken, omdat ik geschiedenis leuk vind, en vooral WOll vind ik erg interessant. Het was ook wel een voordeel dat deze film op Netflix stond, anders was het een beetje een gedoe geweest. Er ging wel meer tijd inzitten dan ik had verwacht. Ik heb vooral lang gedaan over de samenvatting. Dat was, omdat ik samenvatten moeilijk vind, en ik steeds stukjes film ging kijken om het me beter te herinneren. Pagina 6 van 7

7 Ik had deze film al een keer gezien in de eerste klas. Toen keek ik veel meer naar het hoofdverhaal over Bruno en Shmuel. Nu kreeg ik veel meer de gevoelens mee van de oma en de moeder van Bruno. Hoe het is om te kiezen waar je bij moet horen, als je zoon of man zo n hoog iemand is bij de SS. Met deze opdracht moesten we sowieso op een andere manier naar een film kijken dan normaal. We moesten echt naar de informatie erachter kijken. Dat vond ik ook wel leuk aan de opdracht. Pagina 7 van 7