DENDERMONDE IN DE MEROVINGISCHE LEERLINGENBUNDEL STEDELIJKE MUSEA DENDERMONDE PERIODE (5DE TOT EN MET DE 8STE EEUW)
|
|
- Francisca Koster
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 STEDELIJKE MUSEA DENDERMONDE DENDERMONDE IN DE MEROVINGISCHE PERIODE (5DE TOT EN MET DE 8STE EEUW) LEERLINGENBUNDEL Een kijk op de geschiedenis door de ogen van een museum
2 Inhoud 1 Inleiding Algemeen beeld van de geschiedenis De koningslijn Het rijk van Clovis Verandering van spijs Het rijk na Clovis Het land van Dendermonde De Zwijvekekouter De grafvondsten Wonen in de Merovingische periode Een unieke vondst Verdere ontwikkeling van de site Bibliografie
3 1 Inleiding Dendermonde; een stad gelegen op de kruising van de Schelde en de Dender. Het is een stad met een rijke geschiedenis. Een geschiedenis die terug loopt tot in de prehistorie. Deze bundel zal dieper ingaan op de plaatsing van de Merovingische dynastie in de geschiedenis. Dit is een dynastie die veel bijgedragen heeft aan de verdere ontwikkeling van Europa zoals het er nu uitziet. Vervolgens gaan we eens kijken wat de plaats van Dendermonde was binnen dit rijk. Zowel voor, tijdens, als na een bezoek aan het museum in Dendermonde zal deze bundel je helpen je weg te vinden in de geschiedenis van een stad waar je vaak in komt en misschien wel heel weinig van weet... Voor we dieper kunnen ingaan op de geschiedenis van Dendermonde zelf, beginnen we met een algemeen beeld te schetsen van wat er in die tijd aan de hand was in Europa op politiek vlak 2
4 2 Algemeen beeld van de geschiedenis 2.1 De koningslijn De tijd waarin we ons bevinden is de periode na het uiteenvallen van het Romeinse Rijk. Rond het jaar 476 valt het Romeinse Rijk ten prooi aan een grote crisis. Deze crisis zal, samen met invallen van Germaanse stammen, ervoor zorgen dat het grote West-Romeinse Rijk uiteen zal vallen in een westelijk deel en een oostelijk deel onder leiding van Germaanse stammen. Deze gebeurtenis staat beter bekend als het einde van het West Romeinse Rijk. Binnen deze Germaanse stammen zaten enkele legendarische stamhoofden. De bekendste en belangrijkste lijn van koningen zijn de Merovingers. Clovis I, de koning der Franken, geschilderd door Dejuinne. 1) Bekijk de lijst van de Merovingische koningen. Duid op de tijdsbalk aan: Wanneer de Merovingische dynastie van start gaat. Wie de eerste Merovingische koning is. Wanneer de Merovingische dynastie eindigt. 3
5 Wie de laatste Merovingische koning is. Van wanneer tot wanneer Clovis regeert. Verbind dit met een van de koningen Hoe is de Merovingische dynastie aan zijn naam gekomen?. Wanneer stopt de koningslijn van de Merovingen en met welke koning?. 4
6 2.2 Het rijk van Clovis Clovis zou de grootste vorst worden in de koningslijn. Na enkele succesvolle veldtochten beschikte hij over een groot rijk. Zijn rijk ging zich uitstrekken van de Pyreneeën tot over de Rijn. Clovis werd een soeverein vorst, zoals het ook was binnen het vergane Romeinse Rijk. Dit wil dus zeggen dat hij de macht ging hebben over een rijk met vaste grenzen en een vaste bevolking. Bekijk aandachtig de kaart en geef een antwoord op de vragen. 1. Welke steden waren de residentiesteden van de Merovingische koningen? Geef de dichtstbijzijnde stad een kleurtje. 2. In welk gebied lag deze dichtstbijzijnde stad?... 5
7 3. Welke verschillende rijken heeft Clovis nog overwonnen? 4. Wanneer je kijkt naar het volledig rijk van Clovis en zijn zonen. Welk hedendaags Europees land valt hierin? 5. Welke rivieren vormen de natuurlijke grenzen van zijn rijk? 6
8 2.3 Verandering van spijs Op cultureel vlak veranderde er tijdens de heerschappij van Clovis ook vele zaken. De Germaanse stammen hadden een polytheïstische godsdienst. Ze geloofden in meerdere goden en elke god had zijn eigen functies. Hier ging bij Clovis verandering in komen. Nadat Clovis vele volkeren onder zich had, vond hij een vrouw die hem paste. Ze was ook Germaanse, zelfs een koningsdochter van een andere Germaanse koning. Haar naam was Clotilde. Het enige verschil was dat zij al katholiek was, terwijl haar man de traditionele godsdienst aanhield. Clotilde wou dat haar man zich ging bekeren, maar hij weigerde. Door een onverklaarbare gebeurtenis zou hij toch buigen. Tijdens een gevecht tegen de Alemannen kwam Clovis zwaar in de problemen. Hij vroeg hulp van de Germaanse goden, maar dit had niet veel effect en hij bleef aan de verliezende kant. Hij ging zich dan gaan beroepen op die ene god van zij vrouw, met de belofte dat hij zich ging bekeren wanneer deze slag toch tot een goede einde kwam. Bij deze woorden zouden de Alemannen allen tezamen gevlucht zijn. Door zijn belofte aan God liet Clovis zich dopen door Remigius, op dat moment de bisschop van Reims Vragen bij het verhaal: 1. Wat was de naam van Clovis zijn vrouw? 2. Waarom was het zo speciaal dat zij getrouwd waren? 3. Wat is de traditionele godsdienst die Clovis had?.. 4. Wat verwachtte Clovis zijn vrouw van hem? 7
9 5. Wat heeft ervoor gezorgd dat hij zich bekeerde? 6. Door wie heeft hij zich laten dopen? Dit verhaal is naar alle waarschijnlijk wel verzonnen door Gregorius van Tours, een bisschop die leefde van 538 tot 594. Een andere, meer geloofwaardigere uitleg, is dat Clovis door zijn doop de christelijke Romeinse elite aan zijn kant wou krijgen. Vele mensen waren heel wat verloren door de val van het Romeinse Rijk, maar deze groep mensen hadden nog veel macht over gehouden. Wanneer de koning ook deze groep aan zijn kant had, stond hij nog sterker als koning, want deze groep hechte veel belang aan haar godsdienst. Door de doop van Clovis werd er een belangrijke traditie in het leven geblazen: de samenhang tussen het koning zijn en de katholieke kerk. De verbintenis tussen de wereldlijke en de religieuze macht zou in de latere geschiedenis een zeer grote rol gaan spelen. Over dit deel van de geschiedenis zal je meer te weten komen in de latere tijdsperiodes. 8
10 2.4 Het rijk na Clovis Hoe groot de macht van Clovis ook was tijdens zijn leven, na zijn dood in 511 ging het zijn verdere stamboom zeker niet voor de wind. De Merovingen zagen hun rijk als privébezit van de troon en volgens de Salische wet, moest het rijk verdeeld worden onder de zonen van de koning. Dit gebeurde dan ook na de dood van de koning en zorgde voor vele conflicten tussen de zonen onderling. De macht glipte geleidelijk tussen de vingers van de koning en ging meer en meer naar de grootgrondbezitters. Onder Clovis was er dus maar één vorst, na hem zou dit veranderen. Gedurende de rest van de 6 de eeuw en de 7 de eeuw was het rijk verdeeld in twee grote delen. Een deel in het noorden, genaamd Neustrië, en ander deel in het zuiden of Austrasië. De Merovingische dynastie kwam aan een einde in het jaar 751. Dat jaar namen de Karolingers onder leiding van Pepijn de Korte, de macht over van Childerik III. De Karolingers waren een familie van de eerder vermelde grootgrondbezitters, die zichzelf groot hadden gemaakt tijdens de familiale conflicten van de Merovingers. Bij deze overname van de macht begon een nieuw en zo mogelijk nog grootser hoofdstuk in de Europese geschiedenis. Weet je eventueel zelf al wie de grootste Karolingische vorst was en in welke stad hij geboren is?.. 9
11 3 Het land van Dendermonde 3.1 De Zwijvekekouter Nu is Dendermonde aan de beurt. De stad ligt natuurlijk in het rijk van de Merovingen waar we het over gehad hebben. Daarom ga je hier resten vinden die te maken hebben met hen. Wanneer we deze tijd willen onderzoeken staan we wel voor enkele problemen. Veel schriftelijke bronnen zijn nog niet aanwezig van deze tijd, daarom zijn onderzoekers of geschiedkundigen nog steeds aangewezen op materiele vondsten. 1. Hoe komt het dat er nog niet veel schriftelijke bronnen zijn?.. 2. Over welke materiële vondsten zou het hier gaan? En op welke plaatsen kan je deze vondsten terug vinden?.. 3. Op de foto staat één van die vondsten. Wat zou het nut hiervan zijn? 10
12 De Zwijvekekouter vanuit de lucht gezien. Toon op bovenstaande kaart aan met kleur waar: - De Dender vroeger in het rood - De Dender vandaag in het blauw - De Zwijvekekouter zelf in het groen - Omcirkel de oude abdij De Zwijvekekouter is voor de streek van Dendermonde de grootste en belangrijkste vindplaats voor de Merovingische periode. De Zwijvekekouter is een negen meter hoge zandrug, gelegen tussen een meander van de Schelde. Zwijveke of vroeger Suiviacum/ Sueviacum, is afkomstig van de Keltische benaming voor de woonplaats van een persoon met de naam Suevus de Zwaaf. 1. Wat is een meander? 2. Ga eens op zoek naar de betekenis van de naam van je eigen woonplaats. 11
13 3.2 De grafvondsten De vondsten op de begraafplaatsen zijn vooral verschillende kruiken en kookpotten. Ook glazen (laat-romeinse) kruikjes, zilveren fibulae en Saksisch aarden vaatwerk kan je hier aantreffen. Wanneer je dan verder gaat in de tijd richting de 6 de en 7 de eeuw is er een grotere sociale differentiatie te zien. Er komt een duidelijk verdeling met aan de ene kant rijke graven en de gewone graven. Deze rijke graven laten zich kenmerken door een houten grafkamer, de meer waardevolle grafgiften en vooral door het gebruik van grafheuvels. Jammer genoeg was er in de vroege middeleeuwen een trend van grafplundering. Omdat de graven uit de Merovingische periode zo rijk aan grafgiften waren, komt het vaak voor dat ze leeggehaald werden. Dit is dus ook zeker het geval voor de Zwijvekekouter. Zo goed als alle graven zijn open gemaakt en al dan niet geplunderd. De trend was echter niet zo vanzelfsprekend. Op grafplundering en de daarbij horende grafschennis stonden zware geldstraffen. Alsof dat nog niet genoeg was, werd men ook uitgestoten uit de gemeenschap en was het helpen van deze grafschenners ook strafbaar. 12
14 3.3 Wonen in de Merovingische periode Woonresten zijn eerder een uitzondering voor deze periode in onze streken. Op de afbeelding hiernaast kan je een huis vinden zoals er hier in de streek stonden. 1. Uit welke grondstoffen zijn deze huizen opgebouwd? 2. Welke functies hebben deze huizen? Uit de indeling van de huizen kan men ook grotendeels afleiden waar de mensen zich mee bezig hielden. Het merendeel van de tijd ging naar de landbouw en de veeteelt. Het vee stond binnen in het huis, net als de goederen die voort kwamen uit de landbouw. Andere economische vaardigheden van de toenmalige bevolking waren spinnen en weven. In mindere mate kwam metaalbewerking naar boven. 13
15 3.4 Een unieke vondst 1. Waarvoor zou dit stuk hout dienen? 2. Welk dier kan je hierin herkennen? 3. Hoe is het hout versierd? 4. Uit welke periode is het beeld? Eén van de grootste en wonderbaarlijkste ontdekkingen uit onze streek is een houten boegbeeld. Het beeld is gemaakt uit eikenhout, met bovenaan een dierenkop. De dierenkop heeft een opengesperde bek en tanden in de bovenkaak. Dit afschrikwekkend beeld zou niet alleen als versiering gediend hebben, maar ook als bescherming tegen de duistere krachten op zee. Omdat het zo n uniek exemplaar is, ligt in Dendermonde alleen een replica. Het origineel wordt bewaard in het British Museum te Londen. 14
16 3.5 Verdere ontwikkeling van de site Het christendom kreeg door de doop van Clovis voet aan wal in de Germaanse gebieden, maar dit was in de eerste eeuwen vooral het geval bij de elite. Wanneer het christelijke geloof tot bij de gewone bevolking geraakte is niet bekend, maar het staat vast dat het zeker tot de late 7 de eeuw of zelfs vroege 8 ste eeuw duurde. Dit ziet men door een kleine vondst van een beslagplaatje. Dit bronzen plaatje toont een vogel naast een kruisje, wat wijst op een vermenging tussen de heidense en de christelijke culturen. Het begraven op de Zwijvekekouter stopte dan ook rond deze periode. Volgens bronnen zou er rond die tijd een kerkje gebouwd zijn, dat later zou uitgroeien tot een deel van de Zwijvekeabdij. 15
17 4 Bibliografie Berings, G. (e.a.)(2007). Historia 3 [handboek]. Kapellen: Pelckmans. Berings, G. (2009). Geschiedenis Vakstudie 3. Gent: Arteveldehogeschool. Blockmans, W. & Hoppenbrouwers, P. (2006). Eeuwen des Onderscheids: een geschiedenis van middeleeuws Europa. Amsterdam: Bert Bakker. Delrue, J. (2006). Het glas afkomstig van de Merovingisch begraafplaats op de Zwijvekekouter te Sint-Gillis-bij-Dendermonde. Gedenkschriften van de Oudheidkundige Kring van het Land van Dendermonde,reeks IV, jaarboek Dendermonde: De Hauwere-Huau. The British Museum (sd). Ships figurehead. Opgeroepen om mei 23, 2012, van _mla/s/ships_figurehead.aspx. Verlaeckt, K., Vandecatsye, S. (e.a.)(2010). Dendermonde van Metaaltijden tot vroege Middeleeuwen. Dendermonde: De Hauwere- Hua. Van Doorselaer, A. (1958). De Merovingische begraafplaats te Sint-Gillisbij-Dendermonde. Dendermonde: A. De Cuyper-Robberecht. 16
DENDERMONDE IN DE MEROVINGISCHE LEERKRACHTENBUNDEL STEDELIJKE MUSEA DENDERMONDE PERIODE (5DE TOT EN MET DE 8STE EEUW) 1-1-2012
1-1-2012 STEDELIJKE MUSEA DENDERMONDE DENDERMONDE IN DE MEROVINGISCHE PERIODE (5DE TOT EN MET DE 8STE EEUW) LEERKRACHTENBUNDEL Een kijk op de geschiedenis door de ogen van een museum Inhoud 1 Inleiding...
Nadere informatieLimburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon. les 1: Wie waren de graven van Loon
Limburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon les 1: Wie waren de graven van Loon Na deze les kan je de geschiedenis van het graafschap Loon aanduiden op je tijdbalk; kan je informatie opzoeken
Nadere informatieToetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 3 Toetsvragen
Tijdvak 3 Toetsvragen 1 Op veel afbeeldingen wordt de Romeinse keizer Constantijn als een heilige afgebeeld met een stralenkrans om zijn hoofd. Welke reden was er om Constantijn als christelijke heilige
Nadere informatie5,1. Samenvatting door Anoniem 686 woorden 2 maart keer beoordeeld. Geschiedenis. Hoofdstuk 3 De tijd van monniken en ridders.
Samenvatting door Anoniem 686 woorden 2 maart 2013 5,1 27 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Hoofdstuk 3 De tijd van monniken en ridders. Paragraaf 1 De Romeinen trekken zich terug. 1. Welke
Nadere informatieNaam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel
Naam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel Willibrord Willibrord werd geboren als zoon van pas bekeerde ouders en werd als zevenjarige jongen door zijn vader Wilgis toevertrouwd aan het klooster van Ripon nabij
Nadere informatieDe klassieke tijdlijn
De klassieke tijdlijn In de lessen geschiedenis heb je waarschijnlijk al gehoord over de tijdlijnen, of de historische periodes en waarschijnlijk ook over exacte datums zoals 476. In dit documentje kom
Nadere informatieVerspreiding christendom vmbo12
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 12 july 2018 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie https://maken.wikiwijs.nl/62161 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van
Nadere informatieJagers & boeren Waarvan leefden de jagers-verzamelaars? Jagers & boeren Waarvan leefden de boeren? Van de jacht en van vruchten en planten
Jagers & boeren Waarvan leefden de jagers-verzamelaars? Jagers & boeren Waarvan leefden de boeren? Van de jacht en van vruchten en planten Van de oogst van hun land en van hun dieren Jagers & boeren Wat
Nadere informatieNaam: Datum: Klas: Nummer: Leerlingenbundel 1
Leerlingenbundel 1 1. De bronstijd (ca.2000-750 v.c.) Voor er sprake was van de bronstijd, had je de steentijd. Deze steentijd eindigde niet zomaar plots. Dit was een geleidelijke overgang van steen naar
Nadere informatieExamen Geschiedenis. Geef de 7 tijdsvakken: Mintiens Quintin
Examen Geschiedenis Geef de 7 tijdsvakken: Prehistorie :... 3500 v.c Stroomculturen : 3500 v.c 800 v.c Klassieke Oudheid : 800 v.c 500 n.c Middeleeuwen : 500 n.c 1450 n.c Nieuwe tijd : 1450 n.c 1750 n.c
Nadere informatieTijd van monniken en ridders (500 100 n. Chr.) 3.3 Christendom in Europa. De verspreiding van het christendom in geheel Europa.
391 n Chr Onder keizer Theodosius wordt het christendom de staatsgodsdienst in Romeinse Rijk 496 n Chr De Frankische koning Clovis en vele andere Franken bekeren zich tot het christendom Wat waren de belangrijkste
Nadere informatieVerspreiding christendom vmbo12
banner Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 19 juni 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62161 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van
Nadere informatieWelke les moesten de Egyptenaren leren?
De eerste vier plagen. Welke les moesten de Egyptenaren leren? Exodus 7:2-5 2 U moet alles wat Ik u gebieden zal tegen Aäron zeggen, en Aäron, uw broer, moet tot de farao spreken, dat hij de Israëlieten
Nadere informatieToetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 1 Toetsvragen
Tijdvak 1 Toetsvragen 1 De meeste kennis over de periode waarin de eerste mensen leefden, komt van archeologen. Wat houdt het werk van archeologen in? A Zij bestuderen de verschillende theorieën over de
Nadere informatieTijd van monniken en ridders ( ) 3.1 Leenheren en leenmannen ( ) ( ) Plundering Rome door Alarik in 410, tekening uit de 20 e eeuw
3.1 Leenheren en nen 3.1 Leenheren en nen Gallië was rond 450 n. Chr. al meer dan 4 eeuwen (sinds Caesar) onder Romeins bestuur en een sterk geromaniseerd gebied, cultuur, bestuur, economie, taal en geloof
Nadere informatieDagboek Sebastiaan Matte
Vraag 1 van 12 Dagboek Sebastiaan Matte Uit het dagboek van Sebastiaan Matte: "Ik ben vandaag bij een hagenpreek geweest, in de duinen bij Overveen. Wel duizend mensen uit de stad waren bij elkaar gekomen
Nadere informatieTijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus
138 Tijdwijzer Het begin Op deze tijdbalk past niet de hele geschiedenis van de mens. Er lopen namelijk al zo n 100.000 jaar mensen rond op aarde. Eigenlijk zou er dus nog 95.000 jaar bij moeten op de
Nadere informatieTijd van Grieken en Romeinen. 2.4 De late oudheid. Romeinen. Romeinen. 1. Invallen door Germaanse stammen
De ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische godsdiensten Pax Romana = Romeinse vrede, in 3 e eeuw n. Chr. onder druk door: 1. Invallen door Germaanse stammen 2. Conflicten
Nadere informatieOntdekking. Dorestad teruggevonden
Dorestad teruggevonden Ontdekking Het vroegmiddeleeuwse Dorestad verdween na de negende eeuw van de kaart. Pas rond 1840 werd de stad teruggevonden, bij toeval. Kort daarna deed het RMO opgravingen en
Nadere informatieTijd van monniken en ridders (500 100) 3.1 Leenheren en leenmannen (500 100) (500 100) Plundering Rome door Alarik in 410, tekening uit de 20 e eeuw
3.1 Leenheren en nen 3.1 Leenheren en nen Gallië was rond 450 n. Chr. al meer dan 4 eeuwen (sinds Caesar) onder Romeins bestuur en een sterk geromaniseerd gebied, cultuur, bestuur, economie, taal en geloof
Nadere informatieDe Romeinen. Wie waren de Romeinen?
De Romeinen Wie waren de Romeinen? Lang voor de Romeinen naar ons land kwamen, woonden ze in een kleine staat rond de stad Rome. Vanaf 500 voor Christus begonnen de Romeinen met gebiedsuitbreiding. Als
Nadere informatieOpwindende ontdekkingen in oud-oosterhout! Wo uter is
rcheobode Opwindende ontdekkingen in oud-oosterhout! Wo uter is archeoloog. Hij hoort bij de groep archeologen die nu aan het opgraven is in Oosterhout in het gebied Vrachelen. Daar wordt over een jaar
Nadere informatie4 Inhou.d. INTRO2 I RUiMTE I 1 I Het laat-romeinse Rijk I 2 I Germaanse invallen I 3 I Hoofdrolspelers rond de Middellandse Zee
INTRO 1 I TIJD I 1 I Oe middeleeuwen in de tijd geplaatst I 2 I Oe middeleeuwen en beeldvorming I 3 I Oe middeleeuwen en de Europese identiteit INTRO2 I RUiMTE I 1 I Het laat-romeinse Rijk I 2 I Germaanse
Nadere informatie1. Zet de onderstaande gebeurtenissen in de juiste chronologische volgorde. Noteer alleen de letters.
Oefenrepetitie geschiedenis SUCCES!!! 4 Havo Periode 1 Tijdvakken 1 t/m 4 Dyslectische leerlingen slaan de vragen met een asterisk (*) over. DOOR DE TIJD HEEN 1. Zet de onderstaande gebeurtenissen in de
Nadere informatieIntroductie. De val van het Romeinse Rijk 2.1
2? 66 Introductie Dit hoofdstuk gaat over de vroege middeleeuwen. De middeleeuwen zijn namelijk op te delen in drie delen: de vroege, hoge en late middeleeuwen. De vroege middeleeuwen beginnen rond het
Nadere informatieDe opkomst van het christendom
De opkomst van het christendom Goden in het Romeinse Rijk Net als de Egyptenaren, Grieken en Germanen geloofden de Romeinen in veel goden. Apollo De belangrijkste waren de staatsgoden zoals Jupiter en
Nadere informatieSpreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
De Chinese Muur 1. Voorwoord. 2. Wat is de Chinese Muur? 3. Waar ligt de Chinese Muur? 4. Waarom bouwden de Chinezen de Chinese Muur? 5. Hoe bouwden de Chinezen de Chinese Muur? 6. Hoe lang en hoe groot
Nadere informatieGeschiedenis kwartet Tijd van jagers en boeren
Geschiedenis kwartet jagers en boeren jagers en boeren jagers en boeren Reusachtige stenen die door mensen op elkaar gelegd zijn. Zo maakten ze een begraafplaats. * Hunebedden * Drenthe * Trechterbekers
Nadere informatieVerslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen
Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken
Nadere informatieParagraaf 4: De Germaanse cultuur - TL 1
Auteur Floris Sieffers Laatst gewijzigd 28 October 2015 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/65939 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieTijd van Grieken en Romeinen. Romeinen. Romeinen. 1. Invallen door Germaanse stammen
Pax Romana = Romeinse vrede, in 3 e eeuw n. Chr. onder druk door: 1. Invallen door Germaanse stammen 2. Conflicten om de macht (235 284 meer dan 50 soldatenkeizers ) 3. Waardevermindering van het geld
Nadere informatieTijd van jagers en boeren
Tijd van jagers en tot 3000 v. Chr. De prehistorie Prehistorie 3000 v. Chr. Evolutietheorie: Eerste mensen ong. 3 miljoen jaar geleden in Afrika ontstaan. Hij is geëvolueerd (Theorie Charles Darwin) en
Nadere informatieLatijn: iets voor jou?
: n j i t a L r o o v s iet jou? De Romeinen en wij Waar komen onze letters vandaan? Hoe komen we aan de namen van de maanden? De antwoorden op vele van deze vragen vind je vaak in het verleden bij de
Nadere informatieDe renaissance!! Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis.!
De renaissance Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis. Deze term betekent letterlijk de wedergeboorte, en is een kunststroming uit
Nadere informatieDordtse Leerregels. Hoofdstuk 3 en 4. Artikel 1 t/m 4
Dordtse Leerregels Hoofdstuk 3 en 4 Artikel 1 t/m 4 Werkboek 7 Dordtse Leerregels hoofdstuk 3 en 4 artikel 1 t/m 4 Hoofdstuk 3 en 4 gaat over de bekering. Hoofdstuk 3 en 4 heeft 17 artikelen. In dit werkboek
Nadere informatieDe presentatie rond de trap
Kijktocht OER! Plus 6000 jaar geleden woonden er al mensen in dit gebied. Het is de prehistorie; de tijd van de jagers en boeren. De mensen noemen we Swifterbantmensen. Deze kijktocht helpt je ontdekken
Nadere informatie3000 v. Chr v. Chr v. Chr v. Chr.
6 prehistorie oudheid 3000 v. Chr. 2500 v. Chr. 2000 v. Chr. 1500 v. Chr. Jagers en Boeren De oudste bewoners Jos en Mirthe fietsen in de zomervakantie op de Elspeetse heide. Ze maken met hun ouders een
Nadere informatieRomeinen. Romeinen. Germanen
Romeinen Romeinen Grieken en Romeinen lijken op elkaar qua levensstijl. Het Romeinse rijk is ontstaan in Rome (753 v. Chr.). De Romeinen kwamen 50 v. Chr. naar Nederland. De Romeinen hebben het Latijns
Nadere informatieTijd van Grieken en Romeinen. Romeinen. Romeinen. 1. Invallen door Germaanse stammen
Pax Romana = Romeinse vrede, in 3 e eeuw n. Chr. onder druk door: 1. Invallen door Germaanse stammen 2. Conflicten om de macht (235 284 meer dan 50 soldatenkeizers ) 3. Waardevermindering van het geld
Nadere informatie1. Zet de onderstaande gebeurtenissen in de juiste chronologische volgorde. Noteer alleen de letters.
Oefenrepetitie geschiedenis SUCCES!!! 4 Havo Periode 1 Tijdvakken 1 t/m 4 Dyslectische leerlingen slaan de vragen met een asterisk (*) over. DOOR DE TIJD HEEN 1. Zet de onderstaande gebeurtenissen in de
Nadere informatieTIJDLIJN VAN DE MIDDELEEUWEN TIJDLIJN
e-book Deze serie bestaat uit... 978-94-6175-209-3 (HB) 978-94-6175-153-9 (HB) 978-94-6175-963-4 (e-book) 978-94-6175-967-2 (e-book) 978-94-6175-210-9 (HB) 978-94-6175-155-3 (HB) 978-94-6175-154-6 (HB)
Nadere informatieProject Prehistorie, Grieken en Romeinen ABC
Project Prehistorie, Grieken en Romeinen ABC Week 1ABC: Algemeen Info: Prehistorie De geschiedenis in Nederland begint al heel lang geleden. Lang voordat de Romeinen in Nederland kwamen, waren er al mensen.
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme
Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme Werkstuk door een scholier 1970 woorden 12 oktober 2005 6,7 72 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag: Hoe beschrijven en verklaren we
Nadere informatieVan barbaarse broek tot extravagante hoed Workshop met begeleid bezoek aan SteM
Van barbaarse broek tot extravagante hoed Workshop met begeleid bezoek aan SteM Doordenkertjes & speurwerk voor in de klas - Opdrachten in SteM - Hoedenshow - ************* Waarom dragen we kleding en
Nadere informatieDe straf op de zonde 15
A1 1 De straf op de zonde 15 Lezen en bespreken Romeinen 2:1-12 Wat is het gevolg van de zonden van de mens? (vers 3) Hoe komt het dat mensen zich niet bekeren tot de Heere? (vers 5) Welke mensen ontvangen
Nadere informatieGeschiedenis hoofdstuk 3
Geschiedenis hoofdstuk 3 Romeinse rijk 500 v Christus 500 na Christus Rome de eeuwige stad : deze stad bestaat al eeuwenlang. De tijdlijn Het Romeinse rijk begint 500v Chr. En eindigt 500 na Christus.
Nadere informatieAlle kerktorens zijn verschillend. Ze zitten vast aan de kerk of staan er los naast.
De geschiedenis van onze toren Alle kerktorens zijn verschillend. Ze zitten vast aan de kerk of staan er los naast. De vorm is spits of rond. Soms zit er een dakruiter op. Hoe ziet de kerktoren bij jou
Nadere informatieVerspreiding Christendom - HV 1. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62218
Verspreiding Christendom - HV 1 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 June 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62218 Dit lesmateriaal is
Nadere informatieDE FAMILIE VAN LOON 130 _
DE FAMILIE VAN LOON Mooi idee: je familie en huis jarenlang laten portretteren door schilders en fotografen. De roemrijke familie Van Loon uit Amsterdam deed dat. De indrukwekkende stapel familieportretten
Nadere informatieDe Eerste Frankische Periode (450 tot 751 n. C.) De Merovingers. De grens bezwijkt
De Eerste Frankische Periode (450 tot 751 n. C.) De Merovingers De grens bezwijkt Ondanks het belang van het Frankenvolk blijven ze over het algemeen in het donker gehuld. Ze verschijnen pas in de derde
Nadere informatieLatijn en Grieks in de 21ste eeuw
Latijn en Grieks in de 21ste eeuw Kiezen voor Latijn en/of Grieks? Als leerling in het laatste jaar van de basisschool sta jij voor een belangrijke keuze. Welke studierichting moet je gaan volgen in het
Nadere informatieDe eerste boeren Het dorp
De eerste boeren Later gaan de mensen zelf eten verbouwen. Wortels en bonen, en graan om brood van te bakken. De mensen hebben ook schapen en koeien. De jagers zijn boeren geworden. Het dorp Boeren trekken
Nadere informatieHoop in onzekere tijden. Europa in de profetie van Daniël
Hoop in onzekere tijden Europa in de profetie van Daniël Vier profetische lijnen in het boek Daniël Daniël 2 Daniël 7 Daniël 8, 9 Daniël 10-12 De droom van koning Nebukadnessar Daniël 2 De voeten van het
Nadere informatieThors eik, die naam kennen we hier in de omgeving. Thors eik, dat werd zo n 1400 jaar geleden iets anders geschreven. Thornspiic oftewel Doornspijk
Na de grote volksverhuizing woonden hier andere stammen dan ervoor. Nu wonen de Franken, Friezen en Saksen hier. Andere stammen dus, maar één ding hebben ze gemeen: het heidendom heerst. Ze geloven in
Nadere informatieb. Bekijk het laatste deel van de maquette, de kwelders. Waarom staat daar geen dorpje, denk je?
Kijktocht OER! basis 6000 jaar geleden woonden er al mensen in dit gebied. Het is de tijd van de jagers en verzamelaars. De mensen noemen we Swifterbantmensen. Hoe ze leefden en hoe hun gebied eruitzag,
Nadere informatieeen zee Rendierjagers De rendierjagers leefden in de prehistorie in ons land. Dat is de tijd voordat de van tijd een zee van tijd
Werkblad Ω Een tijd geleden... Ω Les : Rendierjagers Rendierjagers De rendierjagers leefden in de prehistorie in ons land. Dat is de tijd voordat de mensen konden schrijven. Ze woonden niet op een vaste
Nadere informatie28 mei uur JvBenthem orgel: Geert Burgler. Verwachting en groet
28 mei 2017 17.00 uur JvBenthem orgel: Geert Burgler Verwachting en groet LB 146c:1, 2, 4 (Alles wat ademt love de Here) Schriftlezing en tekst: Genesis 6:1-9 Ps.14:1, 2, 5 (versie levensliederen*) preek
Nadere informatieInhoud. Thema 5.1 Jagers en boeren 3. Thema 5.2 Grieken en Romeinen 6. Thema 5.3 Monniken en ridders 9. Thema 5.4 Steden en staten 12.
Inhoud Thema 5.1 Jagers en boeren 3 Thema 5.2 Grieken en Romeinen 6 Thema 5.3 Monniken en ridders 9 Thema 5.4 Steden en staten 12 Eigentijds Eigentijds Toets Thema 5.1 Jagers en boeren 1. Rondtrekken 3.
Nadere informatieMiddeleeuwen. door: Joshua Murray Vogelenzang groep 6 2013
Middeleeuwen door: Joshua Murray Vogelenzang groep 6 2013 Inhoud blz 1. Voorpagina blz 2. Inhoud blz 7. Sint Willibrord blz 8. De Landheer blz 3. De Middeleeuwen blz 9. Munten blz 4. Carcassonne blz 10.
Nadere informatieVoorwoord. Rome en de Romeinen
Voorwoord Rome en de Romeinen Dit verhaal speelt in Rome, ongeveer 2000 jaar geleden. Rome was toen een rijke stad, met prachtige gebouwen. Zoals paleizen voor de keizers, voor de Senaat en voor de grote
Nadere informatieHilversum van vroeger naar nu
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres DigilessenPO 20 March 2014 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/41038 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieDit verslag is van Ylaine en Ryanne Mulder 29-10-'03. Verslag van het oude Egypte Ylaine en Ryanne Mulder 29-10- 03
Dit verslag is van Ylaine en Ryanne Mulder 29-10-'03 blz.0 Inhoudsopgave Inleiding blz. 2 De Egyptenaren jagen en oogsten blz. 3 De Farao blz. 4 Doden blz. 5 Arm of welvarend blz. 6 Ik ben de Farao blz.
Nadere informatieWerkstuk wizard Hulpvragen
Hulpvragen Hulpvragen dieren Waarnemen Hoe ziet het dier eruit? Hoe beweegt het dier? Welke geluiden maakt het dier? Hoe voelt het dier aan? Hoe reageert het dier op je? Hoe neemt het dier waar? Leven
Nadere informatieNaam: KASTELEN. Vraag 1a. Waarvoor moeten we onze huizen tegenwoordig beschermen? ... pagina 1 van 6
Naam: KASTELEN Heb jij je wel eens afgevraagd hoe je jouw huis zou verdedigen als anderen het probeerden te veroveren? Nou, vroeger dachten de mensen daarr dus echt wel over na. Ze bouwden hun huis zelfs
Nadere informatieDOPEN. Th ema s N i e u w L e v e n M a as tri ch t. Geloven = dopen
Th ema s N i e u w L e v e n M a as tri ch t DOPEN Geloven = dopen Op veel plekken in de bijbel wordt gesproken over dopen. Maar als je onbekend bent met dopen, waar moet je dan beginnen? We hopen dat
Nadere informatieL ang geleden zag de Achterhoek er. De geschiedenis van Doetinchem, Wehl en Gaanderen
Vuurstenen werktuigen steentijd [Stadsmuseum] L ang geleden zag de Achterhoek er heel anders uit dan tegenwoordig. Er waren uitgestrekte heidevelden, moerassen en veel bossen. Kortom, een ruig en onherbergzaam
Nadere informatieWaar het woord carnaval juist zijn oorsprong heeft, is nog de vraag. De meest aangenomen uitleg is dat het afgeleid is van carne en vale.
Aalst viert Carnaval Welkom in Aalst carnavalstad. Aan de hand van volgende vragen zullen jullie meer leren over het grote Aalsterse gebeuren De antwoorden op deze vragen vinden jullie in de carnavalzaal.
Nadere informatieTijd van jagers en boeren
1.1 Van jagers verzamelaars naar tot 3000 v. Chr. De prehistorie : levenswijze van jagers verzamelaars ontstaan van landbouw, landbouwsamenlevingen Onderzoeksvraag: Welke gevolgen had de Neolithische Revolutie
Nadere informatieWerkboek klas 2 Hoofdstuk 3
Werkboek klas 2 Hoofdstuk 3 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Marco Harmsen 13 oktober 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/67292 Dit lesmateriaal is gemaakt
Nadere informatieEvenbeeld van God blok A - nivo 2 - avond 1
Evenbeeld van God blok A - nivo 2 - avond 1 Tijd Wat gaan we doen 19.00 Mentorkwartiertje 19.15 Geschapen naar Gods Beeld - woordweb 19.25 Bespreken Genesis 1: 26-28 / psalm 8 19.35 Ik ben Gods Beeld dus..
Nadere informatieAardewerken pot Vraag: hoe weet de onderzoeker hoe oud het voorwerp is?... Munten Vraag: hoe weet de onderzoeker hoe oud het voorwerp is?...
WERKBLAD 1 HET WERK VAN DE ARCHEOLOOG Kruis aan welk materiaal jij met je groepje onderzoekt. Bekijk de film en zoek het antwoord op de vraag. Aardewerken pot Vraag: hoe weet de onderzoeker hoe oud het
Nadere informatie100% Romeins. op zoek naar de Romein in jezelf
100% Romeins op zoek naar de Romein in jezelf 1 Wist je dat alle voorwerpen op deze tentoonstel- hoi, dit is de route, begin bij leger, dan door naar haard en huis en zo verder. dit is de 2e verdieping
Nadere informatieOpgravingen in Ruien - Rosalinde (gem. Kluisbergen) : van een prehistorisch kampement uit de ijstijd tot de Romeinse periode
Opgravingen in Ruien - Rosalinde (gem. Kluisbergen) : van een prehistorisch kampement uit de ijstijd tot de Romeinse periode Het onderzoeksgebied vanuit de lucht bekeken (Foto: Birger Stichelbaut). De
Nadere informatieweetje weetje weetje weetje weetje weetje weetje
Een processie is een godsdienstige plechtigheid in de vorm van een optocht van geestelijken en gelovigen. Een processie zorgt voor een gevoel van samen horen omdat ze mensen verenigt. 1 4 Rond Sint-Macharius
Nadere informatieMaak hier de gaatjes voor in je multomap. Leerlingenboekje WELKOM BIJ DE ROMEINEN. Dit boekje is van
Maak hier de gaatjes voor in je multomap Leerlingenboekje WELKOM BIJ DE ROMEINEN _ Dit boekje is van Welkom bij de Romeinen! In Welkom bij de Romeinen maak je kennis met het Romeinse leven. Je zult merken
Nadere informatieFuncties en Invalshoeken Kunst
Inleiding Kunst Algemeen Functies en Invalshoeken Kunst Overal om ons heen zien we kunst: of het nou in de gangen van school is, in het museum, of in een kerk het hangt er vol mee. In heel uiteenlopende
Nadere informatieHet Christendom in Rome
Het Christendom in Rome Paragraaf 1: De weg van het Christendom naar Rome Het Christendom is ontstaan doordat men ging geloven dat jezus uit de dood opstond en de zoons van god was. De laatste woorden
Nadere informatieHOOFDZAAK Het hoofd is het meest individuele deel van het menselijk lichaam. Het wordt soms letterlijk bekroond door een krans of diadeem van edelmeta
SCHITTEREND SIERAAD Sieraden uit de oudheid zijn fascinerend. Het niveau van de edelsmeedkunst in de oudheid was zodanig dat het duizenden jaren later nog steeds bewondering oogst: vooral als men stilstaat
Nadere informatie6,8. Werkstuk door een scholier 1479 woorden 24 januari keer beoordeeld. Geschiedenis. Inhoudsopgave:
Werkstuk door een scholier 1479 woorden 24 januari 2004 6,8 300 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoudsopgave: 2. Inhoudsopgave 3. Voorwoord 4. Probleemstelling 5. Historische inleiding 6. Hoofdstukken
Nadere informatieDe Vroege Middeleeuwen: een voorspoedige tijd?
De Vroege Middeleeuwen: een voorspoedige tijd? De Vroege Middeleeuwen worden vaak gezien als een vage of donkere periode uit de geschiedenis. Niet voor niets wordt die ook wel aangeduid als the Dark Ages.
Nadere informatieTerug naar de Essentie
40-dagendagboek Terug naar de Essentie De gemeente als beweging van de Geest Kees de Vlieger Een Kerygma studie Copyright Stichting Kerygma Nederland Kerkstraat 24-3 3781 GB Voorthuizen Tel. 0342-475048
Nadere informatieVan barbaarse broek tot extravagante hoed
Van barbaarse broek tot extravagante hoed V.U.: Annemie Charlier - Grote Markt 1-9100 Sint-Niklaas Workshop met begeleid bezoek in SteM Doordenkertjes en speurwerk voor in de klas - Opdrachten in SteM
Nadere informatieHet Congres van Wenen hertekent Europa (1815) (les 03 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW VTI Kontich
(les 03 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich 1. Voor het Congres van Wenen a. Rond 1750: het Ancien Regime komt ten einde => Enkele kenmerken van het Ancien
Nadere informatieDe Germaanse cultuur hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62219
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 June 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62219 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieOntdek het verborgen verleden van Schokland
Ontdek het verborgen verleden van Schokland Methodelink bij het lespakket Archeoroute Schokland De culturen en landschappen op Schokland vormen een veelzijdig onderwerp voor uw les in de groepen 6, 7 en
Nadere informatieinhoud blz. Inleiding 3 1. De farao 4 2. De dood van de farao 5 3. Bewaard als mummie 6 4. Het graf 7 5. Groter en groter 8 6. De vorm 9 7.
Piramides inhoud blz. Inleiding 3 1. De farao 4 2. De dood van de farao 5 3. Bewaard als mummie 6 4. Het graf 7 5. Groter en groter 8 6. De vorm 9 7. De bouw van de piramide 10 8. Beroemde piramides 13
Nadere informatieHunebedden de steentijd
Deze les hoort bij het prentenboek Het grote bouwwerk, geschreven door Rian Visser in de serie Terugblikken van Uitgeverij Delubas. Met tekeningen van Irene Goede. Doel: leerlingen bekend maken met hunebedden
Nadere informatieRond en groen De piramiden van Ronse
Rond en groen De piramiden van Ronse /LEAD/ Volgens de Vlaamse streekauteur Omer Wattez (1857-1935) is Ronse de Parel van de Vlaamse Ardennen. Deze eretitel heeft de stad grotendeels aan zijn geaccidenteerde
Nadere informatie9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd
53 9 Vader Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd heeft. P Ik begin steeds beter te begrijpen dat het heel bijzonder is dat ik een kind van God, mijn
Nadere informatieverzoeking = verleiden om verkeerde dingen te doen dewijl = omdat wederstand doen = tegenstand bieden de overhand behouden= de overwinning behalen
Zondag 52 Zondag 52 gaat over de zesde bede. Leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze. Want van U is het Koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid, in der eeuwigheid. Amen. Lees de tekst
Nadere informatieWelkom in de Hoeksteen
Welkom in de Hoeksteen In deze dienst: Doop van Joël Bijlsma Voorganger: ds. Willem de Graaff Lezen : Johannes 16 : 29-17 : 11 Tekst : HC vraag en anwoord 69 en 70 Psalm 124 : 1, 2 en 3 Gezang 167 Gezang
Nadere informatieHet veranderende wereldbeeld
Pas in de 20 ste eeuw zijn onderzoekers erin geslaagd de hele wereld nauwkeurig in kaart te brengen. Vroeger was er altijd een deel van de wereld dat de mensen helemaal niet of niet goed kenden. In deze
Nadere informatieHET MOTTE MYSTERIE LESMAP LOCATIE CONTACT. Bezoek aan de archeologische site Hoge Wal in Ertvelde. Voor leerlingen van het 5de en 6de leerjaar.
LESMAP HET MOTTE MYSTERIE Bezoek aan de archeologische site Hoge Wal in Ertvelde. Voor leerlingen van het 5de en 6de leerjaar. D e leerlingen van je klas bezoeken de archeologische site Hoge Wal op een
Nadere informatiePLATTEGROND. Je neemt de trap tot halverwege, gaat linksaf en volgt de pijl
Lieve kinderen? In heel veel schilderijen en beelden van het Bonnefantenmuseum staan kinderen afgebeeld: kleine, grote, mooie, witte, eenzame en gezellige kinderen. Sterker nog, de naam van het museum
Nadere informatieInleiding. Monumenten, symbolen en iconen Kindermonumentendag in Midden-Delfland Symbolen in deze tijd
Monumenten, symbolen en iconen Kindermonumentendag in Midden-Delfland 2016 Lesbrief voor de groepen 7 van de basisscholen in Midden-Delfland Deze les is de voorbereiding voor de Kindermonumentendag op
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Ro Samenvatting door S. 1180 woorden 29 maart 2016 6,4 11 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Hoofdstuk 5 De Ro Paragraaf 1 t/m 7 1 Van dorp
Nadere informatieDe gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten
De gelijkenis van de twee zonen Lees : Mattheüs 21:28-32 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel
Nadere informatieEen andere mogelijke betekenis is dat het zou gaan over een verheffing naast de Zenne
Heffen: Verklaring naam Heffen: Eerste maal vermelding in 1088 Heffena = Heffe en A Wil zeggen bezinksel en water Mogelijke betekenis: modderbeek of moerasgebied Een andere mogelijke betekenis is dat het
Nadere informatieActiviteitenschema Archeologie
Activiteitenschema Archeologie Soort activiteit: Spullen opgraven uit de zandbak. Tijdsindeling: 5 Minuten de plaatjes in de zandbak verstoppen. 5 Minuten vertellen over hoe de mensen vroeger wat zochten
Nadere informatieVoor/na het bezoek. Museum voor Natuurwetenschappen.be Vautierstraat, 29 1000 Brussel info@natuurwetenschappen.be
Voor/na het bezoek Museum voor Natuurwetenschappen.be Vautierstraat, 29 1000 Brussel info@natuurwetenschappen.be Wat is de prehistorie? Prehistorie betekent letterlijk voorgeschiedenis, het tijdperk voor
Nadere informatie