Colofon. augustus Jaargang 11. e tijd verglijdt - Zie het artikel op pagina 3. Stichting Martinikerk Groningen

Transcriptie

1 Jaargang 11 2 augustus 2007 Stichting Martinikerk Groningen Vereniging van Vrienden Martinikerk Secretariaat: Martinikerkhof JG Groningen Telefoon: Fax: info@martinikerk.nl Website: Colofon Redactie Jaap Beintema Aeiko de Jager Tonko Ufkes Medewerkers Berend Raangs Kees van Twist Fotografie Jan Buwalda Carel Dicke Jan Haak Jos Schuurman Druk Grafische Industrie De Marne, Leens D e tijd v e tijd verglijdt - Zie het artikel op pagina 3.

2 V an de an de redactie. De grote staande klok in de Martinikerk vormt al eeuwenlang een intrigerend onderdeel van de kerkinventaris. Langzamerhand worden de geheimen van deze klok ontsluierd, al blijft er nog veel te raden. Zie het artikel van de heer Berend Raangs, restauratiecoördinator Monumentenzorg, op pagina 3. Voorts bevat dit nummer van Miniatuur een samenvatting van de lezing die de heer Kees van Twist, directeur van het Groninger museum, hield tijdens de lustrumviering van de Vereniging van Vrienden Martinikerk. Hij blikt hierin vooruit naar de grote China manifestatie die in 2008 in Groningen wordt gehouden. Dit lustrum werd geopend door de heer Hans Alders, Commissaris der Koningin in Groningen en Beschermheer van de VVM. Een samenvatting en een fotoverslag van de gebeurtenissen op deze zeer geslaagde bijeenkomst staan in dit blad. De nieuwe stoelen zijn in de kerk gearriveerd. U vindt een afbeelding van hoe het is geworden, en een oproep om bij te dragen in de kosten van de aanschaf. De Stichting Martinikerk Groningen is onderscheiden met de Jans Cats Prijs. De prijs is ingesteld door de Groningen City Club voor diegenen die zich verdienstelijk maken voor de binnenstad van Groningen. Deze vererende onderscheiding werd uitgereikt op het stadhuis. De vacature in de redactie van Miniatuur, ontstaan door het vertrek van mevrouw Roeli Broekhuis, is opgevuld door de heer Tonko Ufkes, van beroep historicus. Hij heeft al meegewerkt aan het tot stand komen van dit nummer. A (zie ook Agenda Martinikerk (zie ook activiteiten onder Orgelconcerten Avondtmusyck op Woensdagavond Aanvang: uur. Toegang 6,- (leden VVM: 5,-). 15 aug. : Wim van Beek 22 aug. : Masaaki Suzuki Lunchpauzeconcerten op Vrijdagmiddag Aanvang: Toegang 1,-. Na afloop is er een rondleiding. 17 aug. : Tina Schneeweiss Orgeldemonstraties op Zaterdagmiddag (onder voorbehoud). Aanvang Toegang 1,-. 18 aug. : Sietze de Vries 25 aug. : Vincent van Laar Zaterdag 8 september OPEN MONUMENTENDAG Kerk open van uur. Toegang vrij. Zaterdag 8 september Avondconcert Buxtehude. Harald Vogel en het Egidius kwartet. Aanvang: uur Woensdag 26 Zaterdag 29 september Theatervoorstelling Max Havelaar. Theater Nomade. Naar het boek van Multatuli. Theaterbewerking en regie: Ab Gietelink. Aanvang: 20:30 uur (deur open om 20:00 uur). Toegang: 17,50, met korting 12,50. Donderdag 11 Zaterdag 13 oktober Buxtehude festival 11 okt.: Improvisatieconcert. Erik van Bruggen. Chiel Jan van Hofwegen, Sietze de Vries. 12 okt.: Wolfgang Zerer. 13 okt.: Buxtehude symposium. M.m.v.: dr. Cor Edskes, prof. Harald Vogel, prof. dr. Ewald Kooiman, dr. Pieter Dirksen, Wim van Beek, Vincent van Laar. Op deze dag wordt ingegaan op het leven en het werk van Buxtehude. De lezingen worden afgewisseld met muzikale bijdragen op het Martiniorgel. Aanvang: uur. Toegang: 7,50. Met waardebon uit de orgelagenda 5,- Passe-partout voor 3 dagen 25,-. Met waardebon uit de orgelagenda 20,-. Zaterdag 10 november Sint Maartensconcert. Orgel: Johan Beeftink. M.m.v het Koor Sonus Vita o.l.v. Anjo de Haan. Aanvang uur. Toegang vrij. Kerkdiensten Hervormde wijkgemeente Martinikerk: Elke zondag en uur. Groninger Studenten Pastoraat (oecumenisch): Elke zondag (vanaf 2 september). Vesperdiensten (17.00 uur) Kei Vesper: dinsdag 14 aug. : verder weer elke zondag vanaf 7 oktober. Toeristische openstelling Martinikerk (entree 1,-). Van Pasen tot en met 11 november: elke zaterdag van uur; niet op 15 sept. (middag), 6, 13 en 20 okt. Daarnaast is de kerk in de zomermaanden (juni, juli, augustus tot en met de Open Monumentendag op zaterdag 9 september) en op 16, 17, 23, 24 en 25 okt. open op dinsdag tot en met zaterdag van uur. Op openingsdagen is er om uur telkens een rondleiding. In verband met ander gebruik is de kerk in ieder geval niet open op 29 aug. en 6 sept. Groepen kunnen de kerk buiten de openingstijden ook op afspraak bezoeken voor een rondleiding (tel ; info@martinikerk. nl).

3 H et Staand Horloge in het schip van de Martinikerk Berend Raangs Sinds mensenheugenis bezit de Martinikerk een merkwaardig inventarisstuk, namelijk een zogeheten staand horloge. Dit staand horloge is van hoge ouderdom en is ontstaan uit een uurwerk dat te dateren is als eind 16e eeuws. Oorspronkelijk stond dit uurwerk op een console (stoel) die tegen een wand was aangebracht. In de 18e eeuw zou een dergelijke opstelling de naam stoelklok krijgen. Omdat de loden gewichten van het uurwerk steeds werden ontvreemd is het oude uurwerk waarschijnlijk rond 1800 bovenin een 6,5 meter hoge kast geplaatst, waardoor een bijzonder meubel ontstond. De lengte van de kast past niet goed bij de grootte van de wijzerplaat. Om het geheel nog enigszins allure te geven werd daarom boven op het uurwerk een open bekroning geplaatst. Hieronder zijn de cilindrische bellen voor de uur- en halfuur slag aangebracht. Bekend is dat de kast al meer dan 100 jaar langs de noordwand van het schip heeft gestaan, tussen het Raads- en het Provinciale gestoelte. Het is niet bekend of dit de oorspronkelijke plaats altijd is geweest. Zoals opgemerkt dateert het uurwerk uit het einde van de 16e eeuw, hetgeen valt af te leiden uit kenmerken van die periode, namelijk frames in de vorm van gotische steunberen die ten opzichte van het rechthoekige frame zijn geplaatst onder een hoek van 45. Aanvankelijk werd het uurwerk aangedreven door een waag (onrust). Nadat Christiaan Huygens in 1656 met de toepassing van de slingerbeweging aantoonde dat uurwerken nauwkeuriger konden werken, werd de waag uit dit uurwerk ook van een slinger voorzien. Om het uurwerk te kunnen laten lopen moesten het gaande werk en het slagwerk elke dag worden opgewonden. De opwindvoorzieningen bevinden zich boven in de kast, op ongeveer 6,50 meter boven de vloer. Deze hoogte is noodzakelijk om de gewichten gedurende een etmaal op kracht te kunnen houden. Via een nog aanwezige smalle ladder is het mogelijk het uurwerk te bereiken en de beide gewichten van daaruit op te trekken. Het oorspronkelijke opwindsysteem is bij een restauratie in 1975 vervangen door doorgaande kettingen, die worden aangedreven door elektrische motoren, zodat handmatig optrekken nu niet meer nodig is. De wijzerplaat heeft een beschildering waarop het jaartal 1653 staat. De plaat heeft gotische cijfers met daartussen zogenaamde halfuurtekens. De wijzerplaat met de enkele wijzer. De omstreeks 1800 aangebrachte bekroning. Omdat het uurwerk oorspronkelijk was uitgerust met een waag (onrust) had het een onnauw-

4 keurige werking, zodat met slechts één (uur)wijzer werd volstaan. Door toepassing van de slinger werkten uurwerken nauwkeuriger zodat daarna meestal een minutenwijzer werd toegevoegd. Indien deze ontbreekt kan de tijd tussen de cijfers en de halfuurtekens globaal worden afgelezen door inschatting. Het uurwerk van de Martinikerk kreeg echter geen minutenwijzer. Bij de restauratie van de klok in 1975 is de wijzerplaatbeschildering uit 1800 verwijderd ten gunste van een onderliggende beschildering uit Mogelijk gaat hieronder nog een oudere schildering schuil, gezien de aangetroffen sporen van een ander jaartal in Romeinse cijfers. Door de verwijdering van de beschildering uit 1800 werd de eenheid tussen kast en wijzerplaat verstoord, zodat er in feite sprake is van een anachronisme. Wel is nu duidelijk te zien dat er door de plaatsing van het uurwerk op een kast iets bijzonders aan de hand is, wat vraagt om een uitleg. Uurwerken waren in vroegere tijden kostbare en zeldzame instrumenten die voor iedereen zichtbaar op de torens van de stad waren aangebracht, meestal samen Het uurwerk uit de 16e eeuw. Rechtsonder de rode slinger waarmee vroeger met een zonnewijzer. Het uurwerk werd het slagwerk werd opgewonden. Rechtsboven de windvleugel die bij het slaan vroeger met de aangewezen tijd op de ronddraait en de krachten bij het afbreken van de uurslag afremt. Links is het zonnewijzer gelijkgezet. Er was dus sprake van een een plaatselijke tijdsaanduiding, gaande werk zichtbaar met bovenin de opvangconstructie van de spillegang. Oorspronkelijk was de waag (onrust) hieraan bevestigd. die uiteraard overal verschillend was. Sinds in 1909 de spoortijd werd ingevoerd kreeg men overal in Nederland dezelfde tijd. Hoelang het uurwerk al in de Martinikerk staat is niet bekend. De oudst bekende vermelding in de archieven van de kerkvoogdij is van Prof. L.G. Pereau verzocht toen de kerkvoogdij het uurwerk stil te zetten omdat vooral het slaan hem bij de predikatiën hinderde. In 1975 is het uurwerk wederom aan de gang gebracht, maar het werd na korte tijd opnieuw stil gezet. Enige tijd geleden is het uurwerk schoon gemaakt en sindsdien loopt het weer. Het slagwerk is echter buiten dienst gesteld. Op dit moment is wel het tikken van het gaande werk te horen, maar dit is uiteraard niet zo intensief als het slaan op de uurbel. Er wordt nog gezocht naar een systeem dat het slagwerk alleen buiten dienst stelt tijdens kerkdiensten en muziekuitvoeringen. Er zijn veel onduidelijkheden. Met name over de oude geschiedenis van de klok is niets terug gevonden in de archieven. Misschien dat nader onderzoek ooit eens meer gegevens boven water brengt. Correspondentie naar: De klokkenmaker, de heer Klarenbeek, haalt het uurwerk uit de kast voor een schoonmaakbeurt.

5 E ast m ast meets West Kees van Twist Vanmorgen ben ik teruggekeerd uit China, een reis langs vele kunstenaars en ateliers in Peking en Shanghai ter voorbereiding op de grote China tentoonstelling in Ik wil u vanmiddag enthousiast maken voor het plan van de Chinese kunstenaar Wenda Gu. Een plan waar ik buitengewoon warm voor loop, omdat het aan Groningen op een heel bijzondere manier de kans geeft om wereldwijd een icoon te tonen, dat moet gaan gelden als het voorbeeld en de verbeelding van de ontmoeting van Oost en West: East meets West, zoals de kunstenaar het in zijn voorstel aan ons schreef, en ik hoop u te kunnen overtuigen om met elkaar dat plan hier te gaan realiseren. Vanmiddag dus niet een verhaal over de geschiedenis van deze kerk en de toren, want ik zie hier verschillende mensen zitten, die dat veel beter kunnen, veel meer weten en de bewogen geschiedenis van deze plek u tien keer beter uit de doeken kunnen doen dan ik dat zal kunnen. Maar houd wel in de gedachte de betekenis van deze kerk en deze toren. Want ze vormen het hart van de geschiedenis van deze stad en deze provincie. Want kerk en toren vormen ook nog altijd letterlijk en figuurlijk het centrum van steden en dorpen in de Westerse wereld en dragen met zich mee de waarden en normen van onze christelijke, westerse cultuur. Ze luiden dat bij aanvang van de dienst op zondagmorgen, bij trouwerijen, bij begrafenissen en bij nationale hoogtijdagen, dat ook letterlijk uit. Ik wil u vanmiddag uitnodigen en uitdagen wellicht, om iets te gaan doen met die toren en die kerk met die symbolische waarde en betekenis, met een plan dat wereldwijd nog ongekend is. Maar het is een plan dat past bij onze stad en bij onze provincie en die stad en die provincie toonden eerder dat wij hier werkelijk in staat zijn grote manifestaties te organiseren. Denk maar een A Star is Born ; een ambitie die wij hebben waar gemaakt.. Als we dit plan van East meets West van Wenda Gu in het kader van de grote China manifestatie, waarbij we tenminste bezoekers verwachten, als we dat weten te realiseren dan zal het de icoon en het symbool zijn waar in het jaar van de Olympische Spelen vanuit Groningen wereldwijd geschiedenis mee kan worden geschreven. Martinitoren met rode lampionnen.

6 De centrale rol voor de kerk en de toren en de symboliek welke daarvan uitgaan, kan bij de belangrijke China manifestatie in 2008 een voorbeeld worden hoe kerk en toren nog steeds in hun symbolische betekenis vanuit dat verleden en het heden en ook voor de toekomst een rol van betekenis kunnen vervullen en voortdurend het heden, het verleden en de toekomst met elkaar verbinden. En dat willen we in het jaar van de Olympische Spelen doen in het grote project Go China. ( Go China : Assen- Groningen, dat is de volledige naam). Het is een project, dat één van de grootste China manifestaties wordt, die we ooit in ons land hebben gehouden en die van start gaat begin februari en doorloopt tot 11 november 2008 en waarbij het hoogtepunt in de zomer 2008 zal liggen. Er is door het Drents Museum en het Groninger Museum heel bewust voor dat jaar 2008 gekozen om die grote China manifestatie te organiseren, namelijk het jaar dat De heer Kees van Twist houdt de feestrede. alle ogen gericht zijn op China vanwege de Olympische Spelen. Op alle niveaus zal Nederland kunnen kennis maken met de rijkdom en de diversiteit van de Chinese cultuur, een land dat zich in duizelingwekkende snelheid economisch en cultureel ontwikkelt en geldt als de aanstormende grootmacht van de wereld in alle opzichten. Ieder jaar als je er opnieuw komt, zie je dat er weer meer torenflats zijn bijgekomen. Waar eerst een file van fietsers stond, staat tegenwoordig een file van auto s. Ook die samenwerking Assen-Groningen drukt iets uit van de wil tot samenwerking tussen beide provincies. Ik denk dat Assen-Groningen werkelijk een regio vormt en dat deze samenwerking ook daarvan een voorbeeld kan zijn hoe wij in het noorden in staat zijn door die samenwerking werkelijk grens overschrijdend bezig te zijn. In Drente worden in het museum de grafvondsten en het terracotta leger uit Xian getoond, en dan opent tegelijkertijd op diezelfde dag begin februari in Groningen de tentoonstelling met de bronzen uit Shanghai. Nooit eerder heeft het museum in Shanghai zo n groot aantal bruiklenen in één keer afgestaan. En dan een maand later openen wij hier in het Groninger Museum de tentoonstelling met de avantgarde kunst, dat is de kunst uit de tachtiger en negentiger jaren. In die tijd gebeurde er politiek in China ongelofelijk veel en werd eigenlijk met de ideologie van het verleden min of meer afstand genomen, met de kunstenaars voorop, die dat weer verbeeldden in die kunst. En een maand later opent de tentoonstelling van Ai Weiwei, een kunstenaar/ontwerper/architect van o.a. het hoofdstadion van de Olympische Spelen, waaraan volop wordt gebouwd: een kunstig soort vogelnestje van allemaal staal. De man, die dat symbool maakt voor die Olympische Spelen komt een maand naar Groningen, voorafgaand aan de spelen in Peking, om hier in het Coop-Himmelblau een installatie te maken wat ook geldt als een vervolg op datgene wat hij in Peking gedaan heeft. En dan eind april is de hele manifestatie totaal, want dan openen we in alle andere zalen van het Groninger Museum de tentoonstelling met de hedendaagse Chinese kunst. En daarmee is dan het complete project volledig. En het is daarom op die dag dat we het project van Wenda Gu op deze plek willen onthullen en daarmee het startschot geven voor de manifestatie Go China. Het worden tentoonstellingen waarmee we bruggen willen slaan tussen geschiedenissen en culturen. Wat we willen doen is inderdaad bruggen slaan. Een tentoonstelling doe je namelijk niet zo maar. Wat je er mee wilt doen is bezoekers juist laten zien, dat er geschiedenissen en culturen elders zijn, waaraan we ons aan kunnen laven en waarvan we kunnen leren. Want als je dat allemaal ziet, dan maakt je dat ook bescheiden over je eigen geschiedenis, over je eigen cultuur. Ik kan u zeggen dat wanneer ik zo dwaal door de Chinese musea en je ziet in welke lang vervlogen tijden men reeds in staat was tot het maken van dat heel verfijnde porselein en het gieten van brons. En als ik ook kijk naar de stand van zaken van de hedendaagse kunst, ook trouwens op medisch gebied, op wetenschappelijk gebied, dan denk ik bij mijzelf: hoezo zou de ene cultuur dominanter zijn dan de andere. In het plan voor de Martinitoren en de Martinikerk heeft Wenda Gu een centrale rol toegedicht aan de Chinese lantaarn en lampion. De rode lantaarn die voor Chinezen een enorme grote betekenis heeft. De rode lantaarn staat in China voor het symbool van geluk, rijkdom en voorspoed en het geldt als symbool - boven alles - als iets om te vieren, vanwege een nationale feestdag, een huwelijk, een begrafenis, nieuwjaar. En nog altijd is de rode lantaarn de belangrijkste versiering bij de Boeddhistische tempels: de rode lantaarn is daarmee het Chinese symbool bij uitstek.

7 Wat wil Wenda Gu? Hij wil deze rode lantaarn in relatie brengen met het symbool bij uitstek van de andere cultuur, onze westerse cultuur: de kerk en de toren. En daarom is zijn plan om de Martinitoren en liefst ook de Martinikerk in z n geheel, van top tot teen te behangen met rode Chinese lantaarns, of te wel lampionnen. Voor hem is het vooral een cross-cultureel, en zelfs een transcultureel, zoals hij schrijft, project waarbij de ontmoeting van de twee symbolen bij uitstek plaats vindt. De rode Chinese lantaarn en de toren en de kerk vormen dan samen een visueel monumentaal project met een grote symbolische betekenis door het scheppen van een nieuw landmark, en juist in dat jaar 2008, het jaar van de Olympische Spelen, waar culturen samen komen en waar culturen verbroederen. Een beeld dat de hele wereld over zal gaan en ook voor velen een reden zal zijn om die volledig ingepakte toren met duizenden Chinese lampionnen in Groningen te komen bekijken. In de ogen van Wenda Gu is het een project van de ontmoeting van culturen, van locatie en dis-locatie, van culturele identiteiten, een statement van de eerste orde waarbij de ultieme symbolen met elkaar versmelten. Zeker de Martinitoren en de Martinikerk, wanneer u beseft dat het project eindigt op 11 november, de dag dat de kinderen met hun lampionnetjes langs de huizen gaan om Sint Martinus te vieren. Zo kunnen we aan dit project vele betekenissen geven. En om die verbintenis te leggen, stellen wij ons ook voor om die lampionnen te laten adopteren en dat die dan op 11 november gebruikt worden door de kinderen van Groningen om het Sint Maartenfeest te vieren. U wil natuurlijk ook weten, want zo langzamerhand ken ik de Groningers, wat het dan praktisch betekent en wij hebben de nuchterheid van de Groningers overgenomen. Daarvoor hebben we de afgelopen week met een team van Wenda Gu en mensen uit Groningen, waaronder Ir. Otto Wassenaar, die de kerk en toren technisch op z n duimpje kent, rond de tafel gezeten. Het gaat namelijk allereerst om een bedekking van de toren, te weten vierkante meter, met per vierkante meter één of twee grote lampionnen, want de lampion moet zichtbaar blijven en niet een behang worden. Dan zou het gaan om lampionnen, aangelicht, en in Stad en Ommeland te zien als de ontmoeting van de twee culturen. En ik kan u zeggen: in China zijn die lampionnen een beetje goedkoper dan hier. Daarbij blijft de vorm van de toren absoluut zichtbaar. Uitgaan van de techniek, met alle bijbehorende veiligheidseisen, zou het installeren van de bedekking ruwweg uitkomen op zo n honderd euro per vierkante meter. Als we het doen, dan doen we het goed en dan beginnen we eerst maar eens met de toren. Ik blijf nuchter: twee benen op de vloer. Wij zijn daarom begonnen met die toren en nog niet met de kerk, want dat zou vierkante meter meer zijn. Ik denk dat het in de geschiedenis van deze kerk en van deze toren en de ambitie van deze stad en provincie past, dat we geen betere bijdrage zouden kunnen leveren aan het debat van de multi-culturele samenleving, dat we dit project toonbaar en zichtbaar voor de hele wereld hier gaan realiseren. En ik hoop daarom vanuit die gedachte dat we Wenda Gu de kans geven om dat grote, ambitieuze project hier inderdaad te gaan maken. De illustraties bij dit artikel zijn ontvangen van de heer Kees van Twist. Correspondentie naar: info@martinikerk.nl. Werktekening om een indruk te geven van de in lampionnen gehulde toren.

8 D e nieu e nieuwe stoelen Eind april werden de nieuwe stoelen in de kerk afgeleverd. De stoel is ontworpen door het Duitse Bureau Delphin Design en wordt gemaakt door de firma Thonet (model S 360). De fabrikant heeft op verzoek van de SMG enkele voorzieningen aangebracht die het geluidsabsorberend niveau vergroten, zodat de akoestiek in de kerk niet wordt benadeeld. De stoelen kunnen met een eenvoudig koppelingsmechanisme aan elkaar worden vastgemaakt. In totaal zijn 600 stoelen aangeschaft, 500 in de gewenste uitvoering en 100 in een eenvoudiger variant. Deze laatste staan in de reserve en worden ingezet wanneer veel personen worden verwacht. De knopstoelen uit het koor zijn opgeslagen; zij worden alleen nog gebruikt wanneer een orkest op het podium concerteert. Deze stoelen hebben namelijk geen zijleuning waardoor de strijkers meer armslag hebben. Van de oude stoelen zijn de kapotte exemplaren afgevoerd. De nieuwe stoelen, eenvoudig en elegant. De rest is voor een deel verkocht aan de Helperkerk (zie Miniatuur ). Het restant is elders opgeslagen. Zij worden ingezet wanneer in de kerk grote manifestaties plaatsvinden met meer dan 600 deelnemers. Op deze manier is het niet nodig om stoelen te huren. De nieuwe stoelen in de klassieke opstelling. De 600 stoelen kosten veel geld. De Stichting Martinikerk Groningen, de Kerkrentmeesters en de Vereniging van Vrienden van de Martinikerk hebben een actie ingesteld onder de naam: Geef een stoel cadeau. De opzet is dat de burgers van Groningen en de Vrienden van de kerk een stoel kunnen adopteren. Een stoel kost 400 Euro. Dit bedrag is als gift aftrekbaar voor de belasting. De meeste van u hebben al een verzoek om een bijdrage ontvangen. Het kan zijn dat u nog niet hebt gereageerd. Vandaar deze oproep. Geef 400 euro. Of een veelvoud daarvan, eventueel samen met familie, buren of medewerkers. Misschien is dit bedrag voor u te hoog. Weet dan dat een deelbijdrage ook welkom is. Wie een stoel geeft (of een deel daarvan) wordt uitgenodigd voor een van de grotere evenementen dit jaar. Bovendien krijgt de gever als dank een loden afgietsel van het stadszegel van Groningen. Maak uw bijdrage over naar rekeningnummer van de Stichting Martinikerk Groningen Herinrichting. Vermeld dat de bijdrage voor de stoelen is en vergeet uw naam en adres niet.

9 S MG kr MG krijgt de eerste Jans Cats Prijs De Jans Cats Prijs is genoemd naar de heer Jans Cats, in leven senior beleidsambtenaar bij de gemeente Groningen en een belangrijke schakel tussen de ondernemers in de stad en het gemeentebestuur. De prijs, ingesteld door de Groningen City Club, wordt eenmaal in de twee jaar uitgereikt aan die personen of instanties die zich bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt voor de binnenstad. De Stichting Martinikerk Groningen ontving de prijs omdat de kerk al 800 jaar een centrumfunctie in de stad vervult en het bestuur van de SMG er in geslaagd is om de kerk om te toveren tot een multifunctioneel ontmoetingscentrum. De prijs werd op het stadhuis uitgereikt door voorzitter de heer George Groote samen met mevrouw Annie Cats, de weduwe van de heer Cats. Prof. Doeko Bosscher, voorzitter van de SMG, was zeer verrast door de toekenning. Hij noemde het een welkome aanmoediging om de kerk bruikbaar en beschikbaar te houden. De prijs, gemaakt door de kunstenaar Albert Geertjes, bestaat uit een viertal bronzen huisjes die op elkaar geplaatst een heuse toren blijken te vormen. In de huisjes zijn op ingenieuze wijze de woorden Jans Cats Prijs verwerkt. Het kunstwerk krijgt een ereplaats in de Martinikerk. Mevrouw Cats en de heer Groote onthullen de prijs Prof. Doeko Bosscher bedankt de commissie voor de nominering van de SMG 9

10 V ereniging van Vrienden Martinikerk 25 jaar Op Zaterdag 31 maart 2007 vierde de Vereniging van Vrienden Martinikerk haar 25jarig bestaan. De voorzitter, de heer Jan Derksen, leidde de middag in met onder andere een kort overzicht van de bijdragen die de VVM in de afgelopen jaren heeft gegeven aan de Martinikerk. Daarna opende de heer Hans Alders, Commissaris der Koningin in Groningen en tevens Beschermheer van de VVM, officieel de bijeenkomst. De Feestrede werd uitgesproken door de heer Kees van Twist (zie elders in dit nummer). Tot slot was er een geanimeerde receptie, opgeluisterd door het smartlappenkoor Eelsk met een aantal Groninger liederen. De heer Hans Alders, commissaris der Koningin en beschermheer van de Vrienden opent de bijeenkomst. Het publiek luistert aandachtig. Aan het slot zingt het koor Eelsk enkele levensliederen. D e besc e beschermheer: Volgens de Grote van Dale betekent de uitdrukking de kerk in het midden van het dorp laten, iets als ieders belangen, even als de zijne, goed weten te behartigen. Ik doe dit vandaag om de centrale ligging en de positie van de Martinikerk in deze stad nog eens onder de aandacht te brengen. En die centrale functie vervult de Martinikerk niet alleen in kerkelijk opzicht, maar steeds meer in maatschappelijke zin. En dat spoort weer met een andere ontwikkeling. Ging het er vroeger vooral om ons erfgoed in stand te houden en te behouden, tegenwoordig is er een ontwikkeling gaande om ons erfgoed een functie te geven. Voor de Martinikerk geldt dat er steeds meer ruimte is gekomen het gebouw ook op andere dagen dan de Zondag te gebruiken. Zoals de afgelopen tijd, toen het ging om de keuze voor het Forum. Op die manier kom ik terug bij wat ik zei: De kerk in het midden van de stad laten. Dat wil zeggen ieders belang zo goed mogelijk behartigen. En als dat lukt, om die verbinding tussen oud en nieuw te maken, om daarmee ook die kern van de stad waarin de Martinikerk zo n belangrijke rol vervult, te kunnen verbinden aan die van het Forum, dan is er weer een functie toegevoegd. Dit gebouw moet echt gedragen worden door de Groningers. En we zien dat het ook gebeurt. Ik open daarom deze middag van ganser harte met heel veel plezier. 10