Sarolea advocaat. Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State Postbus EA Den Haag

Transcriptie

1 Sarolea advocaat Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State Postbus EA Den Haag datum: 25 maart 2019 betreft: zienswijze op StAB d.d. 21 februari 2019 inzake: SAN / gedeputeerde staten van Friesland/REC uw ref: /1/A1 Mr. H.A. Sarolea W.G. - Plein SC Amsterdam tel fax sarolea@sarolea.nu postadres: W.G. - Plein SC Amsterdam Geachte heer/mevrouw, Naar aanleiding van het (inmiddels derde) verslag van de StAB van 21 februari 2019 over de toepassing van een aftrek voor meetonzekerheid als het gaat om industriële jaargemiddelde emissies, in casu voor zoutzuur, breng ik het volgende naar voren. Ik merk allereerst op dat de StAB er vanaf heeft gezien om SAN te willen horen. Vervolgens constateer ik dat bij het verslag van de StAB een memo is gevoegd van Rijkswaterstaat gedateerd 26 juli 2018, vastgesteld door het Platform Kwaliteit Luchtmetingen, en dat in dit memo wordt vastgesteld dat de praktijk waarover in deze geklaagd is niet in overeenstemming is met de regelgeving. Vervolgens constateer ik dat de StAB geheel is teruggekomen op de opvatting zoals deze eerder door haar kenbaar is gemaakt in het verslag StAB van 9 oktober 2013, een opvatting die destijds, na kritiek van SAN, door haar werd herhaald in het verslag van 29 januari 2014 (StAB-39363). Kennelijk onder invloed van de brief die het Directoraat-Generaal van de Europese Commissie op 20 juli 2017 aan SAN heeft geschreven, en van het memo, kiest de StAB thans voor een benadering die inhoudt dat het niet geoorloofd is om van elk meetresultaat onder de noemer meetonzekerheid als vaste aftrek de plafondwaarde 1

2 af te trekken zoals deze per meetsysteem als eis aan de (maximaal toegestane) onzekerheid is gesteld. Ook de StAB verklaart thans impliciet, en in lijn met het standpunt van SAN, dat per inrichting per meetsysteem de werkelijke meetonzekerheid periodiek zo goed als mogelijk dient te worden vastgesteld, en dat alleen deze berekende meetonzekerheid mag worden afgetrokken van de gemeten, vastgestelde jaargemiddelde emissie. Voor de geëmitteerde stof zoutzuur betekent dit nu ook volgens de StAB heel concreet dat voor het in deze procedure te beoordelen jaar 2014 van de vastgestelde jaargemiddelde emissie van 7,48 mg/nm 3 niet blind de vaste waarde van 4 mg/nm 3 mag worden afgetrokken, maar slechts de berekende werkelijke meetonzekerheid. De StAB komt vervolgens voor de berekende meetonzekerheid uit op een getal dat nog lager is (0,26 mg/nm 3 ) dan het getal dat SAN vermeld heeft (0,68 mg/nm 3 ). Dit betekent dat de REC in de berekening van de StAB in het jaar 2014 circa 6400 kg méér HCl uit haar schoorsteen heeft geworpen dan vergunninghouder het met instemming van verweerder heeft voorgesteld. Met toepassing van de door de StAB berekende aftrek voor meetonzekerheid is daarnaast de conclusie eveneens onontkoombaar dat er over het jaar 2014 ook sprake is geweest van een forse overschrijding van de jaargemiddelde norm: na correctie ligt de jaargemiddelde emissie immers op 7,22 mg/nm 3 (7,48 mg/nm 3-0,26 mg/nm 3 ), terwijl de norm 5 mg/nm 3 is. SAN kan in het licht van haar statuten in deze procedure instemmen met een op de berekende jaargemiddelde emissie voor HCl vanwege meetonzekerheid toe te passen aftrek van 0,26 mg/nm 3 (en dit wel onder volledige handhaving van haar zienswijze zoals verwoord in de Appendix bij de bijgevoegde notitie (v1) JB d.d ). Conclusie: Dit alles bevestigt dat SAN terecht om handhaving heeft verzocht, en dat zij, na afwijzing van dat verzoek, ook terecht bezwaar, beroep en hoger beroep heeft ingesteld. Voor de goede orde merk ik aanvullend in dit verband nog het volgende op. Allereerst dat vergunninghouder, een overheidsvennootschap, voor zoutzuur tot op de dag van vandaag nog steeds op alle meetresultaten onder de noemer meetonzekerheid een vaste correctie toepast van 4 mg/nm 3. Dit niet alleen tegen de regels, maar ook tegen een motie die door de Friese Staten op 31 oktober 2018 unaniem is aangenomen, en die opriep om de correctie voor meetonzekerheid 2

3 uiterlijk per 1 januari 2019 te gaan beperken tot een (politiek gestuurde) aftrek van 1 mg/nm 3 in plaats van 4 mg/nm 3, en om bijtijds vanuit het bestuur hierop gerichte maatregelen te treffen. Voorts merk ik op dat SAN de op één punt bij haar al eerder gewekte twijfels over de door Tauw in haar berekening gehanteerde zuurstofcijfers bevestigd ziet door de inhoud van het StAB-verslag Ondanks de opmerking van Tauw op p. 25 van haar KBN-2 rapport van 28 januari 2014 De variabiliteit en het geldigheidsgebied zijn berekend bij voor zuurstof gecorrigeerde, droge omstandigheden (eenheid van de emissiegrenswaarde), en de op p. 35 vermelde formule voor D i, lijkt het er inderdaad op dat Tauw verzuimd heeft om ná het opstellen van de kalibratielijn vervolgens, zoals de norm EN 14181:2004 in onderdeel voorschrijft, de gemeten SRM waarden en de met de kalibratiefunctie omgerekende AMS waarden voorafgaande aan de berekening van de variabiliteit om te rekenen naar 11% O 2. Dit leidt evenwel niet tot een verdere herziening van het eerdere standpunt van SAN dan dat er aansluitend bij de uitkomsten van het KBN-2 onderzoek voor meetonzekerheid geen 0,68 mg/nm 3 behoort te worden afgetrokken, maar 0,54 mg/nm 3 (omdat Tauw in 2013 ná de berekening van de ijklijn en vóór de variabiliteitstoets de 16 gemeten SRM waarden en de 16 omgerekende, geijkte, AMS waarden inderdaad niet naar standaardcondities wat betreft 11% O 2 heeft omgerekend zoals thans uit het StAB verslag lijkt op te maken volgt deze waarde van 0,54 mg/nm 3 uit een herberekening van S D, de standaarddeviatie van de 16 verschillen D i tussen de 16 gemeten SRM waarden en de 16 bijbehorende, met de kalibratiefunctie omgerekende, AMS waarden). Als laatste wil SAN in dit verband, ter voorkoming van enig misverstand, meegeven dat de voormelde instemming met de door de StAB berekende waarde van de voor 2014 toe te passen aftrek op de jaargemiddelde HCl emissie niet betekent dat SAN instemt met hetgeen in het door de StAB overgenomen RWS memo van 26 juli 2018 is overwogen over de methode ter berekening van de aftrek die zou mogen worden toegepast als het gaat om toetsing aan de door de regelgeving opgelegde halfuur- en daggemiddelde norm, een toetsing die in deze procedure niet aan de orde is (louter ter toelichting op dit hier nu alvast gemelde voorbehoud wordt verwezen naar de bijgevoegde notitie (v1) JB daggemiddelde emissies zoutzuur d.d. 14 maart 2019). Het antwoord van de StAB op de vraag van de ABR over haar eerdere advisering Wat betreft het antwoord dat de StAB geeft op de eerste aan haar gestelde vraag kan ik niet anders dan constateren dat de reactie van de StAB helaas geen blijk geeft van ook maar enig besef, laat staan blijk van erkenning, dat de rechtbank destijds door haar niet bepaald naar behoren is geïnformeerd. De nu gegeven reactie komt immers de facto neer op een voorstelling van zaken alsof de rechtbank de StAB destijds 3

4 alleen maar verzocht zou hebben om een onderzoek te doen naar de wettelijke onzekerheidseis, maar een dergelijke voorstelling miskent gezien de destijds verleende opdracht en de inhoud van de eerdere verslagen toch echt de feiten. Het is gewoon feitelijk onjuist dat in het StAB verslag van 9 oktober 2013, en ik haal aan wat de StAB thans over haar eigen verslag van destijds beweert: is volstaan met het stellen van de meetonzekerheidseis (de meetonzekerheid die maximaal mag optreden), en dat er geen waarde is berekend of genoemd die specifiek op de meetwaarden van de REC betrekking heeft. Immers, op pagina 17 van het verslag van 9 oktober 2013 staat expliciet: Hiermee is duidelijk dat de meetfout voor HCl die bij continue meting optreedt 4 mg/nm 3 bedraagt. Op de laatste pagina 23 van dit verslag corrigeert de StAB de door de REC berekende jaargemiddelde HCl emissie 7,04 mg/nm 3 wegens de meetfout dan ook met 4 mg/nm 3, en de gecorrigeerde meetwaarde bedraagt, aldus de StAB, 3,04 mg/nm 3 (de waarde 7,04 mg/nm 3 staat in de tabel bovenaan deze pagina vermeld als Gemiddelde HCl-emissie voor de periode tot ). Ik citeer de StAB: De tweede correctie die mag worden toegepast betreft die voor de meetfout (de waarde van het 95%-betrouwbaarheidsinterval van individuele waarnemingen) [ ]. De correcties voor de meetfout bij meting van HCl en HF bedragen in absolute zin respectievelijk 4 en 0,4 mg/nm 3 waarmee in de korte periode t/m waarop eiseres haar handhavingsverzoek baseert, de gecorrigeerde meetwaarde van HCl uitkomt op 3,04 mg/nm 3 en die van HF op 0,13 mg/nm 3. Het verdient in dit verband tevens vermelding dat de StAB destijds in haar tweede op verzoek van de rechtbank nog uitgebrachte verslag van 29 januari 2014 (StAB , op de aanbiedingsbrief staat 28 januari 2014) al terugtrekkende bewegingen leek te maken door op p. 13 en 14 opeens te stellen (acc. HAS): De waarde van het 95%-betrouwbaarheids-interval van de daggemiddelde meetwaarde van zoutzuur mag niet meer bedragen dan 40% van 10 mg/nm 3 = 4 mg/nm 3. Dus deze 4 mg/nm 3 mag maximaal worden afgetrokken van het meetresultaat [...]. De aftrek in mg/nm 3 is duidelijker dan het vermelden van een percentage. Momenteel wordt dit ook zo toegepast, zie StAB verslag 39305, bladzijde 17. De StAB heeft het in dit (tweede) verslag van 29 januari 2014 dus over een aftrek voor meetonzekerheid gekoppeld aan de woorden mag niet meer bedragen dan, maximaal en ten hoogste, maar zonder hier toen al gevolgen aan te verbinden door bijvoorbeeld alsnog op te merken dat de regels geen ruimte bieden voor een vaste aftrek, maar alleen voor een berekende aftrek (onder de voorwaarde uiteraard dat de 4

5 berekende waarde onder de onzekerheidseis ligt). Het lijkt er, mede gezien andere StAB-verslagen over de REC, op alsof de StAB in dossiers inzake de REC structureel vooringenomen is geworden in het voordeel van de REC, althans dat de StAB nalaat om de rechterlijke macht voldoende duidelijk naar behoren te informeren. Blijkens een bijgevoegd mailbericht van de op grond van zijn kennis van het milieurecht ooit van Koningswege geridderde milieuexpert J. Vollenbroek heeft ook hij zich meermalen beklaagd over de wijze waarop de StAB inzake de REC rapporteert aan de rechterlijke macht, de laatste keer naar aanleiding van een StAB verslag dat handelt over de temperaturen en zuurstofpercentages in de verbrandingskamer van de REC in een procedure die bij de ABR nog wacht op een zitting ( /1/A1). Vollenbroek eindigt zijn mail met de oproep aan de StAB: Waarom schrijven jullie dat dan niet gewoon heel helder op zodat een rechter het ook kan snappen. Zoals ik eerder naar jullie heb gecommuniceerd is dit niet de eerste keer dat een rechter de fout ingaat op grond van een onduidelijk StAB-advies. Doe er svp iets aan!!!!. Conclusie: Het ingestelde hoger beroep behoort gegrond te worden verklaard onder vernietiging van de onderliggende uitspraken en besluitvorming en onder veroordeling van verweerder tot betaling van (een tegemoetkoming in) de kosten van griffierechten en verleende rechtsbijstand in de bezwaarprocedure, rechtbankprocedure en de onderhavige procedure, alsook, zo luidt aanvullend het verzoek van SAN onder inroeping van de brief van de EC van 20 juli 2017 in de kosten van griffierecht en rechtsbijstand in de procedure die leidde tot de uitspraak van de ABR van 15 juli 2015 (zaaknummer /1/A1). Tevens wordt verzocht om het College van GS van Friesland op te dragen om binnen 6 weken een nieuwe beslissing gericht op handhaving te nemen die leidt tot het treffen van maatregelen in de bedrijfsvoering van de REC en het opleggen van een tijdelijk verlaagde norm zódanig dat binnen de kortst mogelijke termijn die van vergunninghouder technisch redelijkerwijze kan worden gevergd het zich ver boven de norm bevindende voortschrijdende jaargemiddelde weer uitkomt op een niveau van maximaal de norm van 5 mg/ Nm 3 vermeerderd met de meetonzekerheid zoals bepaald met inachtneming van de uitspraak van de Afdeling. In afwachting van uw nadere berichten, Met vriendelijke groeten, H.A. Sarolea bijlagen: 2 5

6 6