Analyse mandarijnen en sla in Nederlandse supermarkten Analysis of Mandarines and Lettuce in Dutch Supermarkets. December 2009

Transcriptie

1 Analyse mandarijnen en sla in Nederlandse supermarkten Analysis of Mandarines and Lettuce in Dutch Supermarkets December 2009 Summary in English Two Dutch NGO s (Milieudefensie and Dutch Society for Nature and Environment) have analysed Mandarines and Lettuce in 10 Dutch supermarkets. The results of the survey reveal that the mandarines and lettuce sampled contained multiple traces of harmful pesticides. For the analysis 21 samples of lettuces and 22 samples of mandarin oranges were bought in supermarkets and were analysed for their residue content of pesticides. The survey discovered that: On an average Dutch Lettuce contains 2,7 pesticides. The country of origin is for all samples the Netherlands. Dutch lettuce contains much more pesticides than lettuce produced in Spain Supermarkets with cleanest lettuce are Plus, Super de Boer and Aldi. On an average Mandarines contain 3 pesticides. The country of origin is for most samples is Spain Supermarkets with cleanest mandarins are Hoogvliet, Coop and Aldi Many Mandarines contain Chlorpyrifos, which is a very toxic substance having an impact on development of children. For this reason Chlorpyrifos is banned in the USA. Milieudefensie en Natuur en Milieu hebben begin december 2009 bij een tiental Nederlandse supermarktketens sla en mandarijnen gemonsterd en laten analyseren. Dit meetprogramma maakte deel uit van een gezamenlijk meetprogramma van PAN-Europe wat in vier Europese landen tegelijk werd uitgevoerd. Per supermarkt is een score berekend voor sla en voor mandarijnen. De methode voor de berekening van de score is dezelfde als gebruikt voor de gimeter (zie Kropsla De kropsla kwam uit Nederland en leverde een teleurstellend resultaat op. Gemiddeld werden per monster 2,7 soort pesticide gevonden. Dit is een stijging vergeleken met eerdere metingen van WeetWatJeEet die in 2008 op 2,1 uitkwam. De wettelijke normen werden niet overschreden maar dat is ook onwaarschijnlijk geworden na de massale verhoging van de MRL s in het kader van de Europese harmonisatie in Was er in de periode van 2003 tot 2007 nog sprake van 10,8% overtreding van de wet in de nationale metingen, in 2008 blijkt er slechts nog sprake van 1% overtreding. Ook zijn er zeer schadelijke stoffen aangetroffen in de sla zoals Iprodion een verdacht kankerverwekkende en hormoonverstorende stof; Pymetrozine is aangetroffen, een eveneens verdacht kankerverwekkende stof. In een monster sla werd de illegale stof Fenhexamide gevonden.

2 De Nederlandse telers doen het dus slecht en dit staat in schril kontrast met de Spaande slatelers. Uit het meetprogramma van Slowakije bleek dat de slamonsters uit Spanje geheel schoon zijn. Supermarkten kunnen zich dus in deze periode beter richten op Spanje als bron voor de kropsla. Bij de supermarkten deden vooral Jumbo, Lidl en C-1000 het slecht, de beste score kwam van PLUS, Super de Boer en Aldi. Tabel: Ranking Supermarkt Sla Supermarkt Score Jumbo 5 Vuilste most contaminated Lidl 4,5 C1000 4,5 Albert Heijn 3,5 Coop 2 Hoogvliet 1,5 Dirk vd Broek 1,5 Aldi 1 Super de Boer 1 Plus 0,67 Schoonste cleanest Mandarijnen De mandarijnen kwamen vrijwel allemaal uit Spanje. Gemiddeld kwamen er op de mandarijnen 3 verschillende pesticiden voor. Erg vervuild dus maar wel een lichte verbetering vergeleken met de cijfers van WeetWatJeEet (gebaseerd op de VWA gegevens) in 2008 toen de gemiddelde vervuilingsgraad nog 3,9 was. De meest gevaarlijke stof in de mandarijnen is Chloorpyrifos (en methyl) die zeer toxisch is voor de ontwikkeling van het kind. Als een zwangere vrouw wordt blootgesteld aan al een kleine dosis Chloorpyrifos op het verkeerde moment kan dit leiden tot ontwikkelingsproblemen van het kind op latere leeftijd als ADHD, coördinatie van bewegen, geheugenproblemen, etc. Chloorpyrifos is in de USA om die reden al geruime tijd geleden aan banden gelegd. In de EU zal dit ook gebeuren maar pas na het van kracht worden van de nieuwe Verordening en dat kan nog wel even duren. Nu is het wel zo dat veel pesticide in de schil van mandarijnen zit, maar ouders moeten er dan wel voor zorgen dat kinderen de schil niet aanraken of er zelfs aan likken. Kinderen hebben via hand-mond kontakt een grote kans op besmetting. Uiteraard is het veruit het beste kinderen biologische producten te geven. In de mandarijnen werd tevens de illegale stof Dicofol gevonden.

3 Overschrijdingen van de wet werden om dezelfde reden als bij sla niet gevonden. Was voorheen het gemiddelde overtredingpercentage 16,3% ( , cijfers VWA), nu is dat in ,2% geworden. Bij de supermarkten deden opnieuw C-1000 en Jumbo het slechtste, terwijl Hoogvliet en Coop de minst vervuilde mandarijnen in hun schappen hadden liggen. Tabel: Ranking Supermarkt Mandarijnen Supermarkt Score C1000 4,5 Vuilste- most contaminated Jumbo 4 Albert Heijn 3,5 Super de Boer 3 Lidl 3 Dirk vd Broek 3 Plus 2,7 Aldi 2,5 Coop 2 Hoogvliet 2 Schoonste - cleanest Consument niet beter af En de consument, die wordt met het harmoniseren (= versoepelen) van normen niet vanzelfsprekend beter beschermd. Er wordt in de wetgeving nog steeds geen rekening gehouden met combinatietoxiciteit. Terwijl een product met 6 verschillende bestrijdingsmiddelen ook in deze meting regelmatig (10% van de monster) voorkwam. Transparantie Een monster vermelde op het etiket (mandarijn in een netje) dat het product behandeld is met Imazalil (supermarkt Hoogvliet). Hoewel wij geen voorstander zijn van het gebruik van Imazalil vinden wij het heel goed dat een supermarkt transparant aan de klant communiceert wat er met het product is gebeurd. Het is een goed initief die opvolging voor alle bestrijdingsmiddelen en door alle supermarkten verdient!

4 Appendix: Test results per Supermarket JUMBO sla NEDERLAND JUMBO R. de Beerenbroeckstr cyprodinil (Q) 0.67 mg/kg 10 0, % 7204 MK Zutphen fludioxonil (Q) 0.98 mg/kg 10 0, % iprodione (Q) 0.21 mg/kg 10 0, % metalaxyl (Q) 0.04 mg/kg 2 0,04 2 2% tolclofos methyl (Q) 0.02 mg/kg 2 0,02 2 1% propamocarb (Q) 0.13 mg/kg 50 0, % mandarine NEDERLAND JUMBO R. de Beerenbroeckstr chlorpyrifos (Q) 0.04 mg/kg 2 0, % 7204 MK Zutphen sulphur 2 mg/kg % hexythiazox (Q) 0.01 mg/kg 1 0,01 1 1% imazalil (Q) 0.87 mg/kg 5 0, % sla NEDERLAND Jumbo Ridderhof iprodione (Q) 0.08 mg/kg 10 0, % 2981 ET Ridderkerk metalaxyl (Q) 0.14 mg/kg 2 0,14 2 7% tolclofos methyl (Q) 0.04 mg/kg 2 0,04 2 2% propamocarb (Q) 0.17 mg/kg 50 0, % mandarine NEDERLAND Jumbo Ridderhof chlorpyrifos (Q) 0.09 mg/kg 2 0, % 2981 ET Ridderkerk phenylphenol,2 (Q) 0.16 mg/kg 12 0, % dicofol (Q) 0.15 mg/kg 2 0,15 2 8% imazalil (Q) 1.0 mg/kg % 4,5

5 COOP sla NEDERLAND COOP Utrechtseweg AP Oosterbeek <geen verbinding(en) gevonden boven bepalingsgrens> mandarine NEDERLAND Coop Utrechtseweg chlorpyrifos (Q) 0.06 mg/kg 2 0, % 6862 AP Oosterbeek imazalil (Q) 0.67 mg/kg 5 5 0% sla NEDERLAND Coop Torenzicht dimethomorph (Q) 0.03 mg/kg 10 0, % 3755 CD Eemnes tolclofos methyl (Q) 0.02 mg/kg 2 0,02 2 1% propamocarb (Q) 0.16 mg/kg 50 0, % mandarine NEDERLAND Coop Torenzicht chlorpyrifos (Q) 0.03 mg/kg 2 0, % 3755 CD Eemnes sla NEDERLAND Coop Kerkbuurt deltamethrin (Q) 0.03 mg/kg 0.5 0,03 6 0,5 6% 1551 AE Westzaan dimethomorph (Q) 0.04 mg/kg 10 0, % iprodione (Q) 1.4 mg/kg 10 1, % tolclofos methyl (Q) 0.02 mg/kg 2 0,02 2 1% pirimicarb,desmethyl (Q) 0.02 mg/kg 0,02 pirimicarb(sum) (Q) 0.02 mg/kg 5 0,02 5 0% propamocarb (Q) 0.92 mg/kg 50 0, % mandarine NEDERLAND Coop Kerkbuurt chlorpyrifos (Q) 0.08 mg/kg 2 0, % 1551 AE Westzaan malathion (Q) 0.13 mg/kg 7 0,13 7 2% imazalil (Q) 0.72 mg/kg 5 0, %

6 2,5 HOOGVLIET sla NEDERLAND Hoogvliet De Arc iprodione (Q) 0.08 mg/kg 10 0, % 6702 EC Wageningen sulphur 2 mg/kg % mandarine NEDERLAND Hoogvliet De Arc chlorpyrifos (Q) 0.02 mg/kg 2 0, % 6702 EC Wageningen imazalil (Q) 0.67 mg/kg 5 0, % sla NEDERLAND Hoogvliet Grachtweg sulphur 1 mg/kg % 2161 HL Lisse mandarine NEDERLAND Hoogvliet Grachtweg chlorpyrifos (Q) 0.03 mg/kg 2 0, % 2161 HL Lisse imazalil (Q) 1.8 mg/kg 5 1,8 5 36% 1,75 ALDI sla NEDERLAND Aldi Zuiderbleek fenhexamid (Q) 0.02 mg/kg 30 0, % 7241 BB Lochem mandarine NEDERLAND Aldi Zuiderbleek chlorpyrifos (Q) 0.06 mg/kg 2 0, % 7241 BB Lochem tebufenpyrad (Q) 0.01 mg/kg 0.5 0,01 0,5 2% imazalil (Q) 1.2 mg/kg 5 1,2 5 24% mandarine NEDERLAND Aldi De Schans chlorpyrifos (Q) 0.02 mg/kg 2 0, % 5301 DL Zaltbommel cyhalothrin,lambda (Q) 0.01 mg/kg 0.2 0,01 0,2 5%

7 2 ALBERT HEIJN sla NEDERLAND Albert Heijn Huizerweg deltamethrin (Q) 0.08 mg/kg 0.5 0,08 5 0,5 16% 1261 AW Blaricum iprodione (Q) 0.03 mg/kg 10 0, % tolclofos methyl (Q) 0.02 mg/kg 2 0,02 2 1% pirimicarb (Q) 0.12 mg/kg 0,12 pirimicarb,desmethyl (Q) 0.38 mg/kg 0,38 pirimicarb(sum) (Q) 0.50 mg/kg 5 0,5 5 10% propamocarb (Q) 3.2 mg/kg 50 3,2 50 6% mandarine NEDERLAND Albert Heijn Huizerweg phenylphenol,2 (Q) 0.07 mg/kg 12 0, % 1261 AW Blaricum imazalil (Q) 1.4 mg/kg 5 1,4 5 28% thiabendazole (Q) 0.06 mg/kg 5 0,06 5 1% sla NEDERLAND Albert Heijn Stadhuisplein metalaxyl (Q) 0.02 mg/kg 2 0, % 5461 KS Veghel thiamethoxam (Q) 0.03 mg/kg 5 0,03 5 1% mandarine NEDERLAND Albert Heijn Stadhuisplein chlorpyrifos (Q) 0.11 mg/kg 2 0, % 5461 KS Veghel phenylphenol,2 (Q) 0.21 mg/kg 12 0, % imazalil (Q) 1.6 mg/kg 5 1,6 5 32% thiabendazole (Q) 0.01 mg/kg 5 0,01 5 0% 3,5

8 C1000 sla NEDERLAND C1000 Flevostraat 7A deltamethrin (Q) 0.03 mg/kg 0.5 0,03 5 0,5 6% 8321 HH Urk iprodione (Q) 0.87 mg/kg 10 0, % metalaxyl (Q) 0.02 mg/kg 2 0,02 2 1% tolclofos methyl (Q) 0.23 mg/kg 2 0, % propamocarb (Q) 6.5 mg/kg 50 6, % mandarine NEDERLAND C1000 Flevostraat 7A chlorpyrifos (Q) 0.08 mg/kg 2 0, % 8321 HH Urk etofenprox (Q) 0.02 mg/kg 1 0,02 1 2% imazalil (Q) 1.4 mg/kg 5 1,4 5 28% sla NEDERLAND C1000 Spoorhaag iprodione (Q) 0.59 mg/kg 10 0, % 3995 EDHouten tolclofos methyl (Q) 0.18 mg/kg 2 0,18 2 9% propamocarb (Q) 5.5 mg/kg 50 5, % thiamethoxam (Q) 0.02 mg/kg 5 0,02 5 0% mandarine NEDERLAND C1000 Spoorhaag chlorpyrifos (Q) 0.15 mg/kg 2 0, % 3995 EDHouten cyhalothrin,lambda (Q) 0.02 mg/kg 0.2 0,02 0,2 10% pyrimethanil (Q) 0.08 mg/kg 10 0, % pyriproxyfen (Q) 0.02 mg/kg 0.6 0,02 0,6 3% imazalil (Q) 2.1 mg/kg 5 2,1 5 42% thiabendazole (Q) 0.02 mg/kg 5 0,02 5 0% 4,5

9 PLUS sla NEDERLAND PLUS Botter propamocarb (Q) 0.02 mg/kg 50 0, % 8243 JE Lelystad mandarine NEDERLAND Plus Botter chlorpyrifos (Q) 0.17 mg/kg 2 0, % 8243 JE Lelystad phenylphenol,2 (Q) 2.3 mg/kg 12 2, % sla NEDERLAND Plus Middelcoopstraat iprodione (Q) 0.08 mg/kg 10 0, % 4102 CH Culemborg propamocarb (Q) 0.13 mg/kg 50 0, % mandarine NEDERLAND Plus Middelcoopstraat chlorpyrifos (Q) 0.05 mg/kg 2 0, % 4102 CH Culemborg phenylphenol,2 (Q) 1.4 mg/kg 12 1, % imazalil (Q) 1.1 mg/kg 5 1,1 5 22% sla NEDERLAND Plus Bernhardstraat geen verbinding(en) gevonden boven bepalingsgrens 0 #DEEL/0! 3281 BE Numansdorp mandarine NEDERLAND Plus Bernhardstraat chlorpyrifos (Q) 0.14 mg/kg 2 0, % 3281 BE Numansdorp hexythiazox (Q) 0.01 mg/kg 1 0,01 1 1% imazalil (Q) 1.3 mg/kg 5 1,3 5 26% 1,833

10 SUPER DE BOER sla NEDERLAND SuperdeBoer Lange Nering propamocarb (Q) 0.02 mg/kg 50 0, % 8302 NB Emmeloord mandarine NEDERLAND Super de boer Lange Nering chlorpyrifos (Q) 0.10 mg/kg 2 0, % 8302 NB Emmeloord chlorpyrifos methyl (Q) 0.06 mg/kg 1 0,06 1 6% cyhalothrin,lambda (Q) 0.02 mg/kg 0.2 0,02 0,2 10% imazalil (Q) 0.66 mg/kg 5 0, % sla NEDERLAND Super de Boer Kasteellaan iprodione (Q) 0.03 mg/kg 10 0, % 5321 GL Hedel mandarine NEDERLAND Super de Boer Kasteellaan chlorpyrifos (Q) 0.09 mg/kg 2 0, % 5321 GL Hedel imazalil (Q) 1.3 mg/kg 5 1,3 5 26% 2

11 LIDL sla NEDERLAND Lidl Achter 't Veer iprodione (Q) 2.5 mg/kg 10 2, % 4191 AD Geldermalsen tolclofos methyl (Q) 0.04 mg/kg 2 0,04 2 2% pirimicarb (Q) 0.03 mg/kg 0,03 pirimicarb,desmethyl (Q) 0.12 mg/kg 0,12 pirimicarb(sum) (Q) 0.15 mg/kg 5 0,15 5 3% propamocarb (Q) 3.3 mg/kg 50 3,3 50 7% pymetrozine 0.1 mg/kg 2 0,1 2 5% mandarine NEDERLAND Lidl Achter 't Veer chlorpyrifos (Q) 0.07 mg/kg 2 0, % 4191 AD Geldermalsen cyhalothrin,lambda (Q) 0.04 mg/kg 0.2 0,04 0,2 20% imazalil (Q) 1.1 mg/kg 5 1,1 5 22% sla NEDERLAND Lidl Prof. Mulderslaan iprodione (Q) 0.03 mg/kg 10 0, % BR Oudenbosch metalaxyl (Q) 0.02 mg/kg 2 0,02 2 1% tolclofos methyl (Q) 0.02 mg/kg 2 0,02 2 1% propamocarb (Q) 6.7 mg/kg 50 6, % mandarine NEDERLAND Lidl Prof. Mulderslaan chlorpyrifos (Q) 0.01 mg/kg 2 0, % BR Oudenbosch chlorpyrifos methyl (Q) 0.11 mg/kg 1 0, % imazalil (Q) 2.0 mg/kg % 3,75

12 sla NEDERLAND Dirk vd Broek Wezelstraat tolclofos methyl (Q) 0.01 mg/kg 2 0, % 1338 BG Almere mandarine NEDERLAND Dirk vd Broek Wezelstraat cyhalothrin,lambda (Q) 0.02 mg/kg 0.2 0,02 3 0,2 10% 1338 BG Almere phenylphenol,2 (Q) 2.6 mg/kg 12 2, % imazalil (Q) 1.9 mg/kg 5 1,9 5 38% sla NEDERLAND Dirk vd Broek Zambesidreef tolclofos methyl (Q) 0.01 mg/kg 2 0, % 3564 Cb Utrecht propamocarb (Q) 0.06 mg/kg 50 0, % mandarine NEDERLAND Dirk vd Broek Zambesidreef chlorpyrifos (Q) 0.08 mg/kg 2 0, % 3564 Cb Utrecht phenylphenol,2 (Q) 2.2 mg/kg 12 2, % imazalil (Q) 1.9 mg/kg 5 1,9 5 38% 2,25