Stichting Waterproef Quickscan flora en fauna Egmond aan den Hoef

Transcriptie

1

2 Inhoud 1 Inleiding Methode Bronnenonderzoek Veldwerk 3 3 Locatiebeschrijving en geplande werkzaamheden Ligging Beschrijving plangebied Geplande werkzaamheden 4 4 Gebiedsbescherming Natuurbeschermingswet Natuurnetwerk Nederland (NNN) Weidevogelleefgebied 6 5 Aanwezigheid beschermde soorten Vaatplanten Vogels Grondgebonden zoogdieren Vleermuizen Reptielen Amfibieën Vissen Overige soorten Overzicht te verwachten soorten 9 6 Effecten op beschermde soorten Broedvogels (zonder jaarrond beschermde nesten) Vleermuizen 10 7 Conclusie Gebiedsbescherming Overzicht te verwachten soorten en effecten Nader onderzoek en ontheffingplicht 11 8 Bronnen... 12

3 1 Inleiding Het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) is voornemens om een persleiding te realiseren in Egmond aan den Hoef. Naar aanleiding van de geplande werkzaamheden heeft HHNK opdracht gegeven aan om een quickscan uit te voeren in het kader van de natuurwetgeving. Het doel van de quickscan is om inzicht krijgen in de wettelijk beschermde natuurwaarden van het plangebied. Voor een verkenning van de natuurwaarden zijn de soorten van tabel 2 en 3 van de Floraen faunawet en vogels doorgelicht. Door middel van expert judgement en aanvullend bronnenonderzoek is bepaald of er in het betreffende plangebied juridisch beschermde soorten kunnen voorkomen. Op basis van deze informatie is in het veld gericht gezocht naar de aanwezigheid van beschermde soorten. Benadrukt wordt dat de quickscan een verkennende toetsing is om mogelijke effecten van het project op beschermde natuurwaarden inzichtelijk te maken. Voor de quickscan wordt een verkennend veldbezoek uitgevoerd. Uit de quickscan blijkt of dit veldbezoek voldoende is, of nader onderzoek noodzakelijk is, of maatregelen getroffen dienen te worden om eventuele negatieve effecten te voorkomen of beperken of dat een ontheffing van de Floraen faunawet noodzakelijk is om het project uit te kunnen voeren. Afbeelding 1: Tracé van de te verwijderen persleiding. Op de achtergrond Egmond aan de Hoef. 2

4 2 Methode 2.1 Bronnenonderzoek Voor een actueel overzicht van de aanwezigheid van beschermde soorten van tabel 2 en 3 van de Flora- en faunawet zijn diverse verspreidingsatlassen, de Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF) en diverse websites van de PGO s (Particulier Gegevensbeherende Organisaties) bezocht voor recente waarnemingen en actuele verspreidingskaarten. Hierbij is gelet op waarnemingen binnen en nabij het plangebied. Dit is van belang voor mobiele soorten of voor soorten waarvan de verspreiding niet volledig bekend is. 2.2 Veldwerk Het veldwerk is in opdracht van uitgevoerd door Richard Witte, ecologisch ter zake kundig medewerker. Het plangebied is op 12 oktober 2015 bezocht. Tijdens dit veldbezoek is gezocht naar (sporen van) soorten die beschermd zijn door de Flora- en faunawet en is de aanwezige biotoop beoordeeld op de geschiktheid voor beschermde soorten. De watergang in het plangebied is steekproefsgewijs bemonsterd met een schepnet. Afbeelding 2: Aansluitpunt te verwijderen oude persleiding. 3

5 3 Locatiebeschrijving en geplande werkzaamheden 3.1 Ligging Het plangebied ligt aan de zuidoost zijde van Egmond aan de Hoef. Afbeelding 3. Plangebied (rood). Bron: Geoweb HHNK. 3.2 Beschrijving plangebied Het plangebied bestaat voornamelijk uit een schouwpad met grazige vegetatie, een wegberm en agrarisch grasland. De te verwijderen bestaande transportleiding loopt parallel aan een watergang. Eén van de drie bouwputten voor de boring ligt binnen de bebouwde kom, beide andere net daarbuiten. 3.3 Geplande werkzaamheden HHNK is voornemens om een persleiding te realiseren in Egmond aan den Hoef. De persleiding wordt gedeeltelijk geboord. Hiertoe worden drie bouwputten aangelegd. Op het overige deel wordt een geul gegraven van ongeveer twee meter breed. Hierbij worden poldersloten gekruist. Het werk staat in januari 2016 gepland en zal nog voor het broedseizoen worden afgerond. Aanvullend wordt een oude leiding verwijderd. De planning hiervan is nog onbekend. De werkzaamheden worden uitgevoerd in lijn met de gedragscode Flora- en faunawet voor de Waterschappen (Unie van Waterschappen, 2012). Deze werkzaamheden vormen de toetsing van de Quickscan flora en fauna. 4

6 4 Gebiedsbescherming 4.1 Natuurbeschermingswet 1998 Het plangebied ligt niet in een gebied dat is aangewezen in de Natuurbeschermingswet 1998 (afbeelding 4). Binnen 3 km van het plangebied ligt één N2000 gebied: de Wadden. De duinen rond de Egmonden behoren tot dit Natura 2000-gebied en liggen op ca. 1 kilomeeter afstand. Tussen het plangebied en het Natura 2000-gebied is het dorp Egmond aan de Hoef gelegen. Verstorende effecten van het project op het N2000 worden hierdoor niet verwacht Ook hebben de werkzaamheden geen invloed op de waterhuishouding in de omgeving. Negatieve effecten van het project op (instandhoudingsdoelstellingen van) Natura gebieden en overige gebieden in de Natuurbeschermingswet zijn gezien de type en omvang van de werkzaamheden niet te verwachten. Egmond aan de Hoef Afbeelding 4. Ligging plangebied (rode cirkel) ten opzichte van beschermde natuurgebieden. Bron: Structuurvisie Provincie Noord-Holland. 5

7 4.2 Natuurnetwerk Nederland (NNN) Het plangebied ligt niet in het NNN (voorheen EHS; afbeelding 4). De op ongeveer 1 kilometer vanaf het plangebied gelegen duinen zijn onderdeel van het Natuurnetwerk Nederland. Voor gronden die grenzen aan de EHS, maar daar zelf buiten liggen, gelden geen beperkingen. De EHS heeft, in tegenstelling tot Natura2000-gebieden, geen externe werking die een toets van gebruik aangrenzend aan het natuurgebied verplicht stelt (Provincie Noord- Holland, 2014). Negatieve effecten van het project op de wezenlijke waarden van het NNN worden uitgesloten. 4.3 Weidevogelleefgebied Het plangebied ligt niet in of nabij weidevogelleefgebieden (afbeelding 4). Negatieve effecten van het project op weidevogelleefgebieden worden uitgesloten. Afbeelding 5. Locatie waar middelste boorput moet komen. 6

8 5 Aanwezigheid beschermde soorten 5.1 Vaatplanten Nabij het plangebied zijn waarnemingen bekend van Blauwe Zeedistel, Brede Orchis, rietorchis, Gevlekte Orchis, Moeraswespenorchis, Vleeskleurige Orchis, Welriekende Nachtorchis, Parnassia, Klokjesgentiaan, Daslook, Wilde Kievitsbloem, Tongvaren, Zwartsteel en Stengelomvattend Havikskruid (Ff-wet tabel 2; NDFF ). Meest van de genoemde soorten zijn aangetroffen op en rond de Ruïne van Slot Egmond. De biotoop in het plangebied wordt onderhouden als agrarisch grasland en oevers. Potentiële groeiplaatsen van genoemde soorten zijn niet aangetroffen in het plangebied. Overige beschermde planten worden ook niet verwacht. 5.2 Vogels Tijdens het veldbezoek zijn diverse vogelsoorten waargenomen in en nabij het plangebied. Het betreft o.a. Grauwe Gans, Wilde Eend, Kievit, Meerkoet, Veldleeuwerik, Graspieper en Witte Kwikstaart. Verder werden tijdens het veldbezoek ook de IJsvogel en een hybride Casarca / Nijlgans waargenomen. Gedurende het broedseizoen (medio maart t/m juli) kunnen nesten van enkele algemene broedvogels in of nabij het plangebied verwacht worden. Het betreft voornamelijk in de struiken en bomen rondom het pompgebouw, de oeverzone van de watergang en weilanden. Steile oevers die geschikt zijn voor de (waargenomen) IJsvogel om in te broeden zijn eveneens niet in het plangebied aanwezig. Nabij het plangebied zijn diverse waarnemingen van vogels met jaarrond beschermde nesten bekend (NDFF ). Het betreft Boomvalk, Buizerd, Sperwer, Huismus, Gierzwaluw en Grote gele kwikstaart. Binnen het plangebied is geen bebouwing aanwezig anders dan de intakc blijvende gemaalgebouw. De aanwezigheid van gebouwbroedende vogels wordt buiten beschouwing gelaten. Ook zijn geen bomen met jaarrond beschermde nesten in het plangebied aangetroffen. Overige beschermde functies voor vogels met jaarrond beschermde nesten worden uitgesloten in het plangebied. 5.3 Grondgebonden zoogdieren Nabij het plangebied zijn waarneming bekend van Eekhoorn, Boommarter en Damhert (Ffwet tabel 2; NDFF ). Het betreft enkele waarneming uit het duingebied ongeveer twee kilometer vanaf het plangebied. De biotoop in het plangebied is niet geschikt voor verblijfplaatsen van deze soorten. Op basis van de verspreidingsgegevens en de biotoop worden overige beschermde grondgebonden zoogdieren van tabel 2 of 3 niet verwacht in het plangebied. 5.4 Vleermuizen In de omgeving van het plangebied zijn waarnemingen bekend van de Gewone Grootoorvleermuis, Gewone dwergvleermuis, Ruige Dwergvleermuis, Rosse vleermuis, Watervleermuis en Laatvlieger (NDFF , Hoogeboom et al. 2014). De functionele leefomgeving van vleermuizen bestaat uit de verblijven inclusief de bijbehorende en essentiële vliegroutes en foerageergebieden. Binnen het plangebied is geen bebouwing aanwezig die gesloopt gaat worden evenmin als bomen met holten die verwijderd gaan worden. Vleermuisverblijven worden uitgesloten in het plangebied. De hoofdwatergang kan voor de Watervleermuis functioneren als (essentiële) vliegroute. Essentiële vliegroutes en foerageergebieden voor overige vleermuizen worden uitgesloten in het plangebied. 5.5 Reptielen Nabij het plangebied zijn waarnemingen bekend van beschermde Zandhagedis (NDFF ). Het plangebied bevat voor deze soort geen geschikt habitat voor verblijf- of voortplantingsplaatsen. Beschermde reptielen worden niet verwacht in het plangebied. 7

9 5.6 Amfibieën Nabij het plangebied zijn geen waarnemingen bekend van beschermde Rugstreeppad (NDFF ). In het plangebied zijn geen poelen, vijvers of plassen aanwezig als potentiële voortplantingswateren van (beschermde) amfibieën. Wel wordt een ondiepe sloot met zandige oever doorsneden. Echter vanwege de aanwezigheid van vis (o.a. Baars) in deze sloot wordt de aanwezigheid van voortplantende Rugstreeppadden hier (i.v.m. predatie) niet verwacht. Op basis van de verspreidingsgegevens en de biotoop worden beschermde amfibieën niet verwacht in het plangebied. 5.7 Vissen Nabij het plangebied is een enkele waarneming bekend van Kleine modderkruiper (Ffwet tabel 2; NDFF ) en Bittervoorn (Ffwet tabel 3; NDFF ). In de naast het plangebied gelegen hoofdwatergang is geschikt leefgebied aangetroffen voor deze soorten. Kleine modderkruiper en Bittervoorn kunnen hier jaarrond aanwezig zijn en In de voortplantingsperiode kunnen paaiplaatsen aanwezig zijn in de oevervegetatie onder de waterlijn). Beide soorten zijn tijdens de steekproefsgewijze bemonstering niet aangetroffen. De aanwezigheid van beschermde soorten wordt uitgesloten in het plangebied. Afbeelding 6. Beeld van een poldersloot met watervegetatie (o.a. Gewoon sterrekroos.) op een locatie waar de nieuwe persleiding doorheen wordt aangelegd. 5.8 Overige soorten Er zijn geen recente waarnemingen bekend van beschermde soorten libellen en weekdieren in de nabije omgeving van het plangebied (NDFF , Boesveld et al., 2011, Damm et al., 2007; Baas et al., 2008). Wel zijn enkele waarnemingen bekend van de Rouwmantel (2006) en Keizersmantel (2014). De keizersmantel leeft in bossen met veel viooltjes en wordt zo nu en dan als zwerver in Nederland waargenomen. In 2006 was er in Nederland een grote invasie van rouwmantels; verder worden ze nauwelijks gezien. Ook is er geen geschikt biotoop aanwezig in het plangebied voor beschermde soorten zoals de Groene glazenmaker, Platte schijfhoren, of Gevlekte witsnuitlibel. De aanwezigheid van beschermde overige soorten wordt uitgesloten in het plangebied. 8

10 5.9 Overzicht te verwachten soorten Tabel 1 geeft een beknopt overzicht van de waargenomen of te verwachten soorten van Flora- en faunawet tabel 2 en 3 en vogels in het plangebied. Tabel 1. Overzicht (mogelijk) aanwezige beschermde soorten (tabel 2, 3 en vogels) en beschermde functies in het plangebied (afbeelding 1). Soortgroep (Mogelijk) aanwezige soorten FFwet* Beschermde functie plangebied Vaatplanten Geen - - Vogels: nesten jaarrond beschermd Geen - - Vogels: overig o.a. Kievit en Graspieper. Vogels Geschikt broedbiotoop Grondgebonden zoogdieren Geen - - Vleermuizen Gewone dwergvleermuis, Ruige Dwergvleermuis, Laatvlieger, Rosse vleermuis 3 Niet-essentieel leefgebied Watervleermuis 3 Potentiële vliegroute Reptielen Geen - - Amfibieën Geen - - Vissen Geen - - Overig Geen - - * Flora- en faunawet tabel 2, 3 of vogels. 9

11 6 Effecten op beschermde soorten Beoordeeld wordt of effecten van het project op beschermde soorten te verwachten zijn, met inachtneming van de uitvoering van het project conform de gedragscode voor de Waterschappen (Unie van Waterschappen, 2012; hierna: de gedragscode). 6.1 Broedvogels (zonder jaarrond beschermde nesten) Alle in gebruik zijnde nesten van Nederlandse broedvogels zijn beschermd vanaf het moment van eileg t/m het zelfstandig uitvliegen van de jonge kuikens. Door het uitvoeren van werkzaamheden tijdens het broeden van vogels kunnen nesten verstoord worden of verloren gaan. De meeste vogels broeden in de periode 15 maart t/m 15 juli. Het project wordt gestart in januari 2016 en wordt afgerond voor de start van het broedseizoen rond half maart. Negatieve effecten van het project op broedvogels zijn niet te verwachten. 6.2 Vleermuizen De watergang langs het plangebied kan functioneren als essentiële vliegroute van Watervleermuis. Er wordt niet gewerkt in de watergang. Het project wordt gestart in januari 2016 en wordt afgerond voor de start van het broedseizoen rond half maart. Dit is buiten de actieve periode van vleermuizen. Negatieve effecten van het project op vleermuizen zijn derhalve niet te verwachten. 10

12 7 Conclusie 7.1 Gebiedsbescherming Het plangebied ligt binnen een kilometer van gebieden beschermd onder de Natuurbeschermingswet of die onderdeel zijn van het Natuurnetwerk Nederland. Negatieve effecten zijn echter niet te verwachten. Het plangebied ligt niet in of grenst niet aan Weidevogelleefgebied. Het is niet nodig om het project nader te toetsen aan de gebiedsbescherming en dit voor te leggen aan het bevoegd gezag. 7.2 Overzicht te verwachten soorten en effecten Zie tabel 2 voor een beknopt overzicht van de aangetroffen en te verwachten soorten van tabel 2 en 3 en vogels van de Flora- en faunawet in het plangebied en de mogelijke effecten op de soorten. Tabel 2. Overzicht (mogelijk) aanwezige beschermde soorten (tabel 2 en 3) in het plangebied en mogelijke aantasting in het kader van de Flora- en faunawet. Soortgroep (Mogelijk) aanwezige soorten FFwet* Aantasting beschermde functie Vaatplanten Geen - - Vogels: nesten jaarrond beschermd Geen - - Vogels: overig o.a. Kievit en Graspieper Vogels Geen Grondgebonden zoogdieren Geen - - Vleermuizen Gewone dwergvleermuis, Ruige Dwergvleermuis, Laatvlieger, Rosse vleermuis, 3 Geen Watervleermuis, Vissen Geen - - Amfibieën Geen - - Reptielen Geen - - Overig Geen - - * Flora- en faunawet tabel 2, 3 of vogels. 7.3 Nader onderzoek en ontheffingplicht Nader onderzoek of een ontheffing van de Flora- en faunawet is niet noodzakelijk. Met een uitvoering van de werkzaamheden conform de gedragscode (Unie van Waterschappen, 2012) zijn negatieve effecten op beschermde soorten van tabel 2 en 3 niet te verwachten. 11

13 8 Bronnen Baas, T., R. van t Veer en E. Thomassen, Soorten van het soortenbeleid in de provincie Noord-Holland. Landschap Noord-Holland. Boerema, L, E.T. de Jong & T.H.H.A. van der Schoot Natuur en Ruimte. Berghauser Pont Publishing Boesveld, A., A.W. Gmelig Meyling & I. van Lente, Verspreidingsonderzoek mollusken van de Europese Habitatrichtlijn. Resultaten van het inventarisatiejaar Platte schijfhoren Anisus vorticulus. Stichting Anemoon. Damm T., D. Hoogeboom & J.C.P.M. van de Sande, Beschermde soorten in het beheergebied van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. soortprotocollen en verspreidingskaarten- G&G rapport Van der Goes en Groot. Herder, J.E. (red.) Atlas van de Noord-Hollandse amfibieën en reptielen. Landschap Noord-Holland, Heiloo & Stichting Ravon, Nijmegen. Herder, J.E., J. Kranenbarg, D.M. Hoogeboom, J. Hamers & K. Dekker (red.), Atlas van de Noord-Hollandse vissen. Landschap Noord-Holland, Heiloo & Stichting Ravon, Nijmegen. Hoogeboom, D,M., F. Visbeen, J. Wondergem, W. Ruitenbeek (red) Atlas van de Noord-Hollandse zoogdieren. Landschap Noord-Holland, Heiloo en Noord-Hollandse Zoogdier Studiegroep (NOZOS). Provincie Noord-Holland, 2014a. Natuurbeheerplan 2015 Noord-Holland. Uitgave Provincie Noord-Holland. Provincie Noord-Holland, Structuurvisie Scharringa, C.J.G., W. Ruitenbeek, P.J. Zomerdijk, Atlas van de Noord-Hollandse broedvogels Samenwerkende Vogelwerkgroepen Noord-Holland & Landschap Noord-Holland, Heiloo. Unie van Waterschappen Gedragscode Flora- en faunawet voor waterschappen. Websites (Soortendatabase EZ) (NDFF) (Natura 2000, Ministerie van Economische Zaken) (Soortenstandaards Ministerie van Economische Zaken) is een onafhankelijk en geaccrediteerd laboratorium en voldoet aan alle geldende eisen. verricht onderzoek naar grond, grondwater, waterbodems en Flora & Fauna en brengt daarover advies uit aan haar opdrachtgevers. Voor enige schade die het gevolg is van besluiten van opdrachtgevers op basis van het advies is niet aansprakelijk 12