Quickscan flora en fauna Realisatie poel en tee. mei 2013 februari Golfclub Kromme Rijn

Transcriptie

1 Quickscan flora en fauna Realisatie poel en tee mei 2013 februari 2014 Golfclub Kromme Rijn

2 Quickscan flora en fauna Realisatie poel en tee Golfclub Kromme Rijn Deze rapportage is opgesteld door ecologisch adviesbureau Buiting Advies. Contactgegevens Buiting Advies Bezoekadres: Wilhelminaweg BP Dieren Postadres: postbus AB Dieren Telefoon: Quickscan flora en fauna, graven poel en ophogen tee, Golfclub Kromme Rijn 2 Buiting Advies februari 2014

3 Inleiding Ligging van het onderzoeksgebied Ligging van de golfbaan Korte omschrijving van de ontwikkelingen/werkzaamheden Onderzoeksmethode Bureaustudie Veldonderzoek Analyse en aanbevelingen Resultaten Ecologische Hoofdstructuur Natura Resultaten Flora en faunawet Conclusie & Aanbevelingen Ecologische Hoofdstructuur Natura Flora- en faunawet Geraadpleegde Bronnen Quickscan flora en fauna, graven poel en ophogen tee, Golfclub Kromme Rijn 4 Buiting Advies februari 2014

4 Inleiding Februari 2014 heeft Buiting Advies in opdracht van dhr. H. Vader, namens Golfclub Kromme Rijn een Quickscan flora en fauna uitgevoerd op de golfbaan. Aanleiding voor de Quickscan is het voornemen om op de baan een poel te graven en de daaruit vrij gekomen grond te gebruiken om een extra tee te realiseren. Het doel van de Quickscan was om vast te stellen of er als gevolg van de voorgenomen werkzaamheden en ontwikkelingen beschermde dieren of planten in het geding kunnen komen en of er een kans bestaat op overtreding van de Flora- en faunawet. Ook is onderzocht of het plangebied onderdeel uit maakt van speciale natuurbeschermingszones vallend onder de EHS of Natura In deze rapportage worden de methodiek en resultaten van de uitgevoerde Quickscan beschreven. In het eerste hoofdstuk worden de ligging van het onderzoeksgebied en de geplande maatregelen kort toegelicht. In hoofdstuk 2 wordt de onderzoeksmethodiek uitgelegd. Hoofdstuk 3 bevat de onderzoeksresultaten. In hoofdstuk 4 volgen tot slot de conclusies en aanbevelingen. Quickscan flora en fauna, graven poel en ophogen tee, Golfclub Kromme Rijn 5 Buiting Advies februari 2014

5 1 Ligging van het onderzoeksgebied In dit hoofdstuk worden de ligging van de golfbaan en de locatie van de te graven poel en op te hogen tee weer gegeven. 1.1 Ligging van de golfbaan De golfbaan ligt aan de oostkant van de bebouwde kom van Bunnik. Afbeelding 1.1 Ligging golfbaan Onderstaand zijn de exacte planlocaties weergegeven. Afbeelding 1.2 Planlocaties, te graven poel (paars) en te realiseren tee (groen) Quickscan flora en fauna, graven poel en ophogen tee, Golfclub Kromme Rijn 6 Buiting Advies februari 2014

6 Afbeelding 1.3 Planlocaties, te graven poel (paars) en te realiseren tee (groen) uitvergroot 1.2 Korte omschrijving van de ontwikkelingen/werkzaamheden De ontwikkelingen/werkzaamheden bestaan uit het graven van een poel en het realiseren van een tee. De grond die bij het graven van de poel vrij komt wordt gebruikt om de tee te verhogen. Quickscan flora en fauna, graven poel en ophogen tee, Golfclub Kromme Rijn 7 Buiting Advies februari 2014

7 2 Onderzoeksmethode De onderzoeksmethode die bij de uitvoering van de Quickscan flora en fauna is gevolgd, bestaat uit drie onderdelen en omvat een theoretische en een praktische verkenning van het onderzoeksgebied, gevolgd door een nadere analyse van de verzamelde gegevens. Hieronder worden de onderdelen kort toegelicht. 2.1 Bureaustudie Bij de bureaustudie is bepaald welke groene wet- en regelgeving op het onderzoeksobject en de voorgenomen werkzaamheden van toepassing kunnen zijn. Daarbij zijn de volgende zaken onderzocht: - Is het gebied onderdeel van de EHS? - Is het gebied onderdeel van een Natura 2000-gebied? - Wat is er bekend over het voorkomen van soorten die beschermd zijn via de Flora- en faunawet in en om het plangebied? EHS De Ecologische Hoofdstructuur (EHS) is een netwerk van natuurgebieden en kan worden gezien als de ruggengraat van de Nederlandse natuur. Door natuurgebieden te verbinden binnen de EHS wordt voorkomen dat gebieden geïsoleerd komen te liggen en dat planten en dieren uitsterven. De algemene grenzen van de EHS zijn in 1995 globaal aangegeven door de Rijksoverheid, in het Structuurschema Groene Ruimte, en zijn nader begrensd weergegeven in de Nota Ruimte uit De precieze begrenzing gebeurt uiteindelijk door de provincies. Voor ontwikkelingen binnen de Ecologische Hoofdstructuur geldt het nee, tenzij-principe. Ontwikkelingen die een significant negatieve invloed hebben op wezenlijke kenmerken en waarden zijn in beginsel niet toe gestaan. Wel bestaat er in dat geval nog een mogelijkheid om dergelijke ontwikkelingen toch te realiseren door gebruikmaking van de instrumenten herbegrenzing EHS (bij relatief kleine ruimtelijke ontwikkelingen) of Saldobenadering EHS (bij grote integrale gebiedsontwikkelingen). Natura 2000 Natura 2000 is een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. De bescherming van de Nederlandse Natura 2000-gebieden is geregeld in de Natuurbeschermingswet Ieder Natura 2000-gebied is aangewezen om specifieke habitats en soorten te beschermen. Voor deze soorten en habitats zijn instandhoudingsdoelstellingen geformuleerd. Op grond van de Natuurbeschermingswet 1998 geldt voor ontwikkelingen en activiteiten in en om Natura 2000-gebied die de beschermde natuur kunnen verstoren een vergunningplicht. Bij de vergunningverlening wordt getoetst of de ontwikkelingen of activiteiten een significant nadelige invloed (kunnen) hebben op de instandhoudingsdoelen. Ontwikkelingen die een significant negatieve invloed hebben op instandhoudingsdoelen zijn in beginsel niet toegestaan en hiervoor wordt geen vergunning verleend. Flora en Faunawet De Flora- en faunawet (Ff-wet) dient ter bescherming van de wilde flora en fauna in Nederland. Volgens deze wet heeft een ieder een algemene zorgplicht ter bescherming en instandhouding van wilde flora en fauna (artikel 2). Daarnaast geniet een deel van de wilde soorten extra bescherming. Deze beschermde soorten zijn in vier categorieën in te delen: algemene soorten (zogeheten tabel 1 soorten), overige soorten (zogeheten tabel 2 soorten), strikt beschermde soorten (zogeheten tabel 3 soorten) en vogels. Quickscan flora en fauna, graven poel en ophogen tee, Golfclub Kromme Rijn 8 Buiting Advies februari 2014

8 De algemene, tabel 1 soorten zijn het minst beschermd. Voor ingrepen in het kader van de ruimtelijke ontwikkeling geldt voor deze soorten een vrijstelling. Voor tabel 2 soorten gedlt geen vrijstelling, tenzij volgens een goedgekeurde gedragscode wordt gewerkt. In tabel 2 zijn soorten opgenomen die niet algemeen, maar die ook niet zo strikt beschermd zijn als de tabel 3 soorten. Tabel 3 soorten zijn het zwaarst beschermd. Voor een aantal soorten kan een ontheffing worden aangevraagd voor werkzaamheden in het kader van de ruimtelijke ontwikkeling en inrichting. Voor soorten die tevens in de habitatrichtlijn, bijlage IV staan kan dit niet. Ook vogels zijn goed beschermd door de Flora- en faunawet. Daarbij gaat het met name om broedgevallen. Een ontheffing voor het verstoren van broedgevallen in het kader van een ruimtelijke ontwikkeling wordt niet afgegeven. Van een beperkt aantal vogelsoorten zijn de broedplaatsen jaarrond beschermd, dus ook als er op dat moment niet wordt gebroed. Tijdens de bureaustudie is middels bronnenonderzoek (literatuur en internet) onderzocht wat er bekend is over de aanwezigheid van beschermde soorten in het gebied en de directe omgeving daarvan. Ook is het document Natuurbeheer Stichting de Brakel 2012, geraadpleegd. Hierin zijn resultaten van diverse inventarisaties van flora en fauna opgenomen die op de golfbaan zijn uitgevoerd. 2.2 Veldonderzoek Aanvullend op de bureaustudie is op 21 februari 2014 een veldonderzoek uitgevoerd. Tijdens het onderzoek van het gebied, is gelet op de aanwezigheid van beschermde soorten of dingen die daar op (kunnen) wijzen, zoals sporen. Tevens zijn de aanwezige biotopen bestudeerd, zodat ingeschat kan worden voor welke beschermde soorten zij een mogelijk geschikt habitat vormen en voor welke soorten zij ongeschikt zijn. 2.3 Analyse en aanbevelingen De gegevens van de bureaustudie en het veldbezoek zijn gecombineerd om de conclusies en de aanbevelingen op te stellen. Quickscan flora en fauna, graven poel en ophogen tee, Golfclub Kromme Rijn 9 Buiting Advies februari 2014

9 3 Resultaten Hieronder volgen de resultaten van de bureaustudie en het veldbezoek. 3.1 Ecologische Hoofdstructuur EHS De planlocaties liggen niet binnen de Ecologische Hoofdstructuur Afbeelding 3.1: Ligging planlocaties t.o.v. de EHS, tee, poel Quickscan flora en fauna, graven poel en ophogen tee, Golfclub Kromme Rijn 10 Buiting Advies februari 2014

10 3.2 Natura 2000 De planlocaties maken geen onderdeel uit van Natura 2000-gebied en er ligt geen Natura 2000-gebied in de nabije invloedsfeer. Er zijn geen negatieve effecten te verwachten op instandhoudingsdoelen van een Natura 2000-gebied, ook niet via externe werking. Afbeelding 3.2: Ligging golfbaan/planlocatie t.o.v. Natura 2000 Quickscan flora en fauna, graven poel en ophogen tee, Golfclub Kromme Rijn 11 Buiting Advies februari 2014

11 3.3 Resultaten Flora en faunawet Flora Uit de Gemeente Bunnik zijn opgaven bekend van diverse soorten beschermde planten, waaronder tabel 2 soorten (bron:waarneming.nl), te weten: - daslook - tongvaren - kluwenklokje -gevlekte orchis - brede orchis - rietorchis - wilde kievitsbloem - grote keverorchis - bijenorchis - wilde marjolein - slanke sleutelbloem - echte sleutelbloem - stengelloze sleutelbloem - maretak Het onderzoeken van de verspreidingsatlas.nl op de beschermde soorten levert nog de volgende soorten op die in de omgeving voor komen en niet op voorhand op basis van standplaats en expert judgement kunnen worden uitgesloten: - zomerklokje - veldsalie Tot slot is waterdrieblad aangetroffen op de golfbaan (bron: Natuurbeheer Stichting de Brakel 2012 ). Het voorkomen van andere zwaarder beschermde soorten is overigens op voorhand ook nooit helemaal uit te sluiten (bijvoorbeeld ontsnapte, als tuinplant gehouden beschermde soorten), maar wel klein. De beide planlocaties zijn tijdens het veldwerk goed onderzocht en er zijn daarbij geen beschermde soorten aangetroffen. De locatie van de tee betreft momenteel een ingezaaid zeer homogeen grasland met beemdgras en rood zwenkgras. Op de locatie van de te graven poel betreft het een witbolgrasland met gestreepte witbol en rood zwenkgras als dominante soorten en daarnaast vooral rijke graslandsoorten en storingsoorten zoals witte klaver, gewone paardenbloem, gewone hoornbloem, ruwe smele, kruipende boterbloem en kleine ooievaarsbek. Alle vroege soorten zouden reeds herkenbaar zijn: sleutelbloemen, daslook, kievitsbloem. De volgende overblijvende soorten zouden ook vegetatief aangetroffen zijn: kluwenklokje, maretak, wilde marjolein, tongvaren, waterdrieblad. Voor orchideeën zijn de planlocaties te dicht, te rijk en/of te droog. Andere mogelijk beschermde soorten zijn bovendien in een van genoemde categorieën te scharen. De kans dat er beschermde tabel 2 of 3 soorten aanwezig zijn op één van deze locaties is zo goed als uitgesloten. Quickscan flora en fauna, graven poel en ophogen tee, Golfclub Kromme Rijn 12 Buiting Advies februari 2014

12 Daarnaast zijn er opgaven van meerdere soorten planten uit Bunnik aanwezig die op tabel 1 van de Ff-wet staan, zoals brede wespenorchis, zwanenbloem, dotterbloem en aardaker. Aanwezigheid van een brede wespenorchis kan niet geheel worden uitgesloten en is nu niet te zien, maar hiervoor geldt bovendien een vrijstelling! Conclusie: Er zijn zo goed als zeker geen planten aanwezig op de planlocaties die beschermd zijn via tabel 2 of 3 van de Ff-wet. Waarschijnlijk zijn er ook geen tabel 1 soorten aanwezig, maar een brede wespenorchis kan niet geheel worden uitgesloten. Daarvoor geldt echter een vrijstelling. Overtreding van de Flora- en faunawet door aantasting van een beschermde plantensoort is zo goed als uit te sluiten. Afbeelding 3.3: Links huidige vegetatie te realiseren tee, rechts vegetatie te graven poel. Fauna Vogels Alle (wilde) vogelsoorten zijn zwaar beschermd via de Flora- en faunawet. Met name broedgevallen verdienen bijzondere aandacht. Deze mogen in geen geval worden verstoord, beschadigd of weggenomen. Voor de broedtijd wordt meestal 15 maart-15juli aangehouden, maar (sommige) vogels kunnen ook eerder of later broeden en ook dan zijn de broedsels beschermd. Het is aan te bevelen dan wel buiten die tijd te werken, dan wel van te voren vast te stellen dat er geen broedende vogels door de werkzaamheden verstoord kunnen worden. Van een beperkt aantal vogelsoorten zijn de nesten jaarrond beschermd, dus ook als er op dat moment niet op wordt gebroed. Dat geldt ook voor de functionele leefomgeving van een dergelijk nest. Het betreft onder andere nesten van roofvogels en uilen, roek, grote gele kwikstaart en de gebouwbewonende soorten gierzwaluw en huismus. Op de planlocaties zijn geen nesten van jaarrond beschermde soorten aanwezig en de ontwikkelingen leiden niet tot aantasting van de functionele leefomgeving van een dergelijke soort. Conclusie: de kans dat er als gevolg van de voorgenomen werkzaamheden en ontwikkelingen negatieve effecten optreden ten aanzien van vogels is zo goed als uitgesloten mits buiten het broedseizoen wordt gewerkt, of van te voren goed wordt gecontroleerd dat er geen broedvogels op de locatie of zeer nabij aanwezig zijn. Jaarrond beschermde verblijfplaatsen zijn niet aanwezig en er is geen sprake van een essentieel functionele leefomgeving van een dergelijke jaarrond beschermde soort. Quickscan flora en fauna, graven poel en ophogen tee, Golfclub Kromme Rijn 13 Buiting Advies februari 2014

13 Zoogdieren In de omgeving van het plangebied komen meerdere (zwaar) beschermde soorten zoogdieren voor, namelijk meerdere soorten vleermuizen, boommarter en eekhoorn. Er worden geen bomen of gebouwen geveld c.q. gesloopt, dus verdwijnen er geen verblijfplaatsen of vliegroutes. De planlocatie is als habitat voor vleermuizen hooguit geschikt als foerageergebied. Door realisatie van de poel gaat de kwaliteit er als potentieel foerageergebied echter op vooruit. Daarbij is gezien de omvang en mogelijkheden in de omgeving absoluut geen sprake van essentieel foerageergebied. Wel wordt geadviseerd om buiten het winterrustseizoen van vleermuizen niet te werken met kunstlicht tussen een half uur voor zonsondergang en een half uur na zonsopkomst. Van boommarter is onder meer een gevalideerde waarneming van een verkeersslachtoffer gedaan langs de A12 ter hoogte van Bunnik. Het is dus waarschijnlijk dat de soort in de omgeving voor komt. Boommarter is een typische soort van bossen, al wordt deze ook wel eens elders zoals in bebouwde omgeving aangetroffen. De planlocaties zijn als habitat ongeschikt voor deze soort. Er vindt door de werkzaamheden geen verstoring van boommarter plaats en er wordt ook geen leefgebied aangetast. De eekhoorn is gebonden aan bossen en andere locaties met oude bomen dan wel antropogene omgeving waar voldoende alternatief eten voor zaden en nootjes van bomen te halen valt. De planlocaties is als habitat ongeschikt. Andere soorten die voor komen in de omgeving zijn steenmarter en waterspitsmuis. Voor de eerste soort zijn de planlocaties ongeschikt als verblijfplaats. Er liggen geen takkenhopen, er zijn grotere geen holen etc. Waterspitsmuis komt vrijwel alleen in de oeverlijn voor in ruigere vegetaties. Ook hiervoor is op de planlocaties geen geschikt habitat aanwezig. Conclusie: de kans dat er als gevolg van de voorgenomen werkzaamheden en ontwikkelingen negatieve effecten optreden ten aanzien van zwaarder beschermde zoogdieren is zo goed als uitgesloten. Soorten van tabel 1 zoals mol of rosse woelmuis kunnen wel voorkomen, maar daarvoor geldt een vrijstelling. Uit het oogpunt van de zorgplicht van de Ff-wet dient schade ten aanzien van kleine zoogdieren zo goed mogelijk voorkomen te worden. Reptielen en amfibieën Uit de gemeente Bunnik zijn opgaven van enkele zwaarder beschermde reptielen en amfibieën, namelijk ringslang, poelkikker, heikikker en kamsalamander. Waar de soorten precies voor komen kon niet worden achterhaald. Op de planlocaties op de golfbaan is geen open geen water aanwezig dat als voortplantingswater dienst kan doen. De planlocaties bestaan uit lage (vrij) homogene grasvegetaties en zijn niet geschikt als overwinteringslocatie voor deze soorten. De planlocaties zijn niet geschikt als leefgebied. Er is geen negatief effect op reptielen, amfibieën of hun leefgebied te verwachten. Conclusie: de kans dat er als gevolg van de voorgenomen werkzaamheden en ontwikkelingen negatieve effecten optreden ten aanzien van zwaarder beschermde reptielen of amfibieën is zo goed als uitgesloten. Quickscan flora en fauna, graven poel en ophogen tee, Golfclub Kromme Rijn 14 Buiting Advies februari 2014

14 Vissen Er wordt geen oppervlaktewater gedempt noch negatief beïnvloedt. Er is geen sprake van een negatief effect op vissen. Conclusie: Er vindt geen negatief effect op vissen plaats. Dagvlinders Er is geen geschikt habitat voor beschermde dagvlinders op de planlocaties aanwezig. Conclusie: Er vindt geen negatief effect op dagvlinders plaats. Libellen Er is geen geschikt habitat voor beschermde libellen op de planlocaties aanwezig. Conclusie: Er vindt geen negatief effect op libellen plaats. Overige Er is geen geschikt habitat op de planlocaties aanwezig voor andere beschermde soorten zoals mollusken of kevers. Conclusie: Er vindt geen negatief effect op beschermde soorten uit andere groepen dan hierboven genoemd plaats. Quickscan flora en fauna, graven poel en ophogen tee, Golfclub Kromme Rijn 15 Buiting Advies februari 2014

15 4 Conclusie & Aanbevelingen In dit hoofdstuk worden de conclusies en aanbevelingen beschreven. De conclusies zijn gebaseerd op de bevindingen uit zowel het literatuur- als het veldonderzoek. 4.1 Ecologische Hoofdstructuur Het plangebied ligt niet binnen de Ecologische Hoofdstructuur. 4.2 Natura 2000 Het plangebied ligt niet in Natura 2000-gebied. De voorgenomen inrichtingsplannen en werkzaamheden hebben geen negatieve invloed op Natura 2000-gebied, ook niet via externe werking. 4.3 Flora- en faunawet Flora Er zijn zo goed als zeker geen beschermde planten aanwezig op de planlocaties. De kans dat er als gevolg van de voorgenomen werkzaamheden en ontwikkelingen negatieve effecten optreden ten aanzien van planten waar geen vrijstelling voor geldt (tabel2,3) is zo goed als uit te sluiten. Fauna De kans dat er als gevolg van de voorgenomen werkzaamheden en ontwikkelingen negatieve effecten optreden ten aanzien van zwaarder beschermde diersoorten (tabel 2, 3) is zo goed als uitgesloten. Er zijn wel tabel 1 soorten aanwezig die de planlocaties mogelijk af en toe gebruiken, zoals konijn en muizen, maar ook daarop wordt geen negatief effect verwacht. Bovendien geldt voor deze soorten een vrijstelling. Daarnaast raden wij aan buiten het broedseizoen te werken dan wel zich er eerst van op de hoogte te stellen dat er geen broedende vogels aanwezig zijn die kunnen worden verstoord. Eindconclusie De voorgenomen werkzaamheden en ontwikkelingen leiden zo goed als zeker niet tot overtreding van de Flora en faunawet. Quickscan flora en fauna, graven poel en ophogen tee, Golfclub Kromme Rijn 16 Buiting Advies februari 2014

16 Geraadpleegde Bronnen Internet Literatuur Natuurbeheer Stichting de Brakel 2012 Quickscan flora en fauna, graven poel en ophogen tee, Golfclub Kromme Rijn 17 Buiting Advies februari 2014

17