Quickscan vleermuizen, muizen en vogels In het kader van de Flora- en faunawet. Plangebied: Vuntus, gemeente Loosdrecht Opstellers: K.

Transcriptie

1 Quickscan vleermuizen, muizen en vogels In het kader van de Flora- en faunawet Plangebied: Vuntus, gemeente Loosdrecht Opstellers: K. van Veen

2

3 Quickscan vleermuizen, muizen en vogels In het kader van de Flora- en faunawet Ondertitel Opsteller(s) Plangebied Vuntus, gemeente Loosdrecht K. van Veen Datum 2 oktober 2013 Versienummer 01, concept Rapportkenmerk ER Aantal pagina's 41 Opdrachtgever Contactpersoon Collegiale toets Wijze van citeren Dienst Landelijk Gebied E. J. Veltink L. Boon Van Veen. K., 2013 Quickscan vleermuizen, muizen en vogels. In het kader van de Flora- en faunawet. Plangebied Vuntus, gemeente Loosdrecht. Rapportkenmerk ER Ecoresult, Dordrecht Ecoresult Schipbeekstraat AS Dordrecht info@ecoresult.nl copyright Ecoresult 2013 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteursrechthebbende. Ecoresult kan door opdrachtgever niet aansprakelijk worden gesteld voor schade die voortvloeit uit gebruik van data of gegevens of door toepassing van aanbevelingen en conclusies, die zijn opgenomen in deze rapportage.

4

5 INHOUDSOPGAVE 1 Inleiding Aanleiding Doel Leeswijzer Werkwijze Omschrijving plangebied Onderzoeksresultaten Algemeen Bronnenonderzoek Verkennend veldonderzoek Zoogdieren vleermuizen Zoogdieren muizen Vogels Activiteiten Voorgenomen activiteiten Nieuwe situatie Effectbeoordeling Zoogdieren vleermuizen Zoogdieren muizen Vogels Toetsing Conclusies en aanbevelingen Conclusies Aanbevelingen Aanvullend onderzoek Zorgplicht Geraadpleegde bronnen Literatuur Internet...23 Bijlage 1 Toelichting Flora- en faunawet...25 Bijlage 2 Foto impressie plangebied...31 Bijlage 3 Kaart geplande werkzaamheden...33 Bijlage 4 Potentiekaart per soortgroep

6

7 1 Inleiding 1.1 Aanleiding In opdracht van Dienst Landelijk gebied heeft Ecoresult een quickscan vleermuizen, muizen en vogels uitgevoerd. Het onderzoek is uitgevoerd in het plangebied genaamd Vuntus, gelegen in de Loosdrechtse plassen. De aanleiding van de quickscan is het uitvoeren van maatregelen waardoor een aanzienlijke kwaliteitsimpuls op de natuur- en waterkwaliteit wordt voorzien. De benodigde activiteiten kunnen schadelijke effecten hebben op de beschermde soorten. De Flora- en faunawet kan hierdoor worden overtreden. Deze quickscan zoomt in op de (mogelijke) schadelijke effecten door de activiteiten en op welke wijze gehandeld kan worden. 1.2 Doel Het doel van de quickscan is: Door middel van een oriënterend onderzoek beoordelen of schadelijke effecten op door de Flora- en faunawet beschermde vleermuizen, muizen en vogels zijn te verwachten (zie ook bijlage 1). 1.3 Leeswijzer In deze rapportage worden achtereenvolgens beschreven: de werkwijze, het plangebied, de onderzoeksresultaten, de activiteiten, de (mogelijke) schadelijke effecten, de toetsing aan desbetreffende wet- en regelgeving, de conclusies en aanbevelingen en de geraadpleegde literatuur. 3

8

9 2 Werkwijze De quickscan is gebaseerd op 8 stappen: 1. Uitvoeren van een oriënterend bronnenonderzoek en verkennend veldonderzoek. 2. Uitvoeren van oriënterend onderzoek naar de activiteiten en nagaan of er schadelijke effecten op kunnen treden. 3. Onderzoeken en advies geven over het voorkomen van (mogelijke) schadelijke effecten door het uitvoeren van mitigerende maatregelen. 4. Aangeven of soorten zijn vrijgesteld van een ontheffing. 5. Onderzoeken en advies geven over het werken met gedragscodes. 6. Het onderzoeken van de gevolgen van de (mogelijke) schadelijke effecten. 7. Optioneel zorgen voor een volledige ontheffingsaanvraag en/of vergunningsaanvraag. 8. Optioneel door ecologische werkbegeleiding controleren of de maatregelen uit de ontheffing en/of vergunning ook zo worden uitgevoerd. 5

10

11 3 Omschrijving plangebied Het plangebied Vuntus (zie afbeelding 1) is gelegen in de Loosdrechtse plassen, gemeente Loosdrecht. Het is eigendom van Natuurmonumenten en is onderdeel van het Natura-2000 gebied de Oostelijke Vechtplassen. Het gebied is opgedeeld door percelen van verschillend formaat, deze percelen zijn van elkaar gescheiden door smalle sloten. In het gebied is voornamelijk laagveenmoeras met laag bos aanwezig afgewisseld door grasland, ruigte en kleine plassen. Recreatie in het gebied is extensief. Er is een kanoroute en aan de noordzijde van het gebied kan over de Kromme rade gewandeld worden. Wandelpaden door het gebied zijn niet aanwezig. Afbeelding 1 Begrenzing plangebied 7

12 8

13 4 Onderzoeksresultaten 4.1 Algemeen Het verkennend veldonderzoek is op 18 september 2013 door ecologisch adviseur K. van Veen van Ecoresult uitgevoerd. Aandacht is uitgegaan naar de aanwezige landschapselementen, habitats en beheertypen om de resultaten van het bronnenonderzoek aan te scherpen. Aangezien de voorgenomen activiteiten in de categorie ruimtelijke ingrepen valt (zoals bedoeld in het kader van de Flora- en faunawet), zijn de soorten uit tabel 2, 3 en vogels onderzocht. Op basis van het bronnenonderzoek en de aanwezige habitats was een goede inschatting van de potenties te maken. In dit hoofdstuk worden de onderzochte soortgroepen behandeld. 4.2 Bronnenonderzoek In tabel 1 is de bekende verspreiding van beschermde soorten tot een afstand van 1 km. vanaf het plangebied opgenomen (Bron: Nationale Databank Flora en Fauna). Andere bronnen geven geen extra relevante gegevens. 9

14 Soort Soortgroep Bescherming Afstand Boomvalk Vogels Tabel III 0 1 km Buizerd Vogels Tabel III 0 1 km Grote gele kwikstaart Vogels Tabel III 0 1 km Havik Vogels Tabel III 0 1 km Huismus Vogels Tabel III 0 1 km Ransuil Vogels Tabel III 0 1 km Sperwer Vogels Tabel III 0 1 km Noordse woelmuis Zoogdieren Tabel III 0 1 km Waterspitsmuis Zoogdieren Tabel III 0 1 km Gewone dwergvleermuis Zoogdieren Tabel III 0 1 km Ruige dwergvleermuis Zoogdieren Tabel III 0 1 km Laatvlieger Zoogdieren Tabel III 0 1 km Rosse vleermuis Zoogdieren Tabel III 0 1 km Watervleermuis Zoogdieren Tabel III 0 1 km Tabel 1 Verspreiding onderzochte beschermde soorten. Bron: Nationale Databank Flora en Fauna. 4.3 Verkennend veldonderzoek Zoogdieren vleermuizen Het gebied is gecheckt op potentie aan de hand van de checklist aanwezigheid uit het Vleermuisprotocol Vaste rust- en verblijfplaatsen in gebouwen Het plangebied is potentieel geschikt voor voortplantings- of vaste rust- of verblijfplaatsen van vleermuizen in gebouwen. In het plangebied staat een boerderij met enkele schuren en er zijn meerdere lage bebouwingen aanwezig. Verblijfplaatsen kunnen zich bevinden onder daken of achter luiken. Zie bijlage 4 voor de locatie van deze bebouwing. Te verwachten soorten zijn gewone dwergvleermuis, ruige dwergvleermuis, meervleermuis en laatvlieger. Vaste rust- en verblijfplaatsen in bomen Het plangebied is potentieel geschikt voor voortplantings- of vaste rust- of verblijfplaatsen van vleermuizen in bomen. Het plangebied bestaat grotendeels uit laag moerasbos bestaand uit voornamelijk zwarte els en wilg. Geschikte verblijfplaatsen zoals dood hout, scheuren en nissen zijn niet aangetroffen, maar door het veldonderzoek niet uit te sluiten vanwege het vele blad aan de bomen. Foerageergebied Het plangebied is potentieel geschikt om te fungeren als essentieel foerageergebied. In het gebied zijn 10

15 grote gebieden met lage bossen aanwezig, afgewisseld door open water en graslanden. Vleermuizen die kunnen worden aangetroffen zijn voornamelijk gewone dwergvleermuis, ruige dwergvleermuis, laatvlieger, watervleermuis en rosse vleermuis. Het plangebied is onderdeel van aangrenzende potentiële essentiële foerageergebieden. Rondom het plangebied zijn groenstructuren en water in ruime mate aanwezig. Vliegroutes Het plangebied is potentieel geschikt om te fungeren als essentiële vliegroute. Ook is het plangebied onderdeel van aangrenzende potentiële essentiële vliegroute. Het plangebied heeft lijnvormige structuren in de vorm van bos en water. Vleermuizen die kunnen worden aangetroffen zijn voornamelijk gewone dwergvleermuis, ruige dwergvleermuis, laatvlieger, watervleermuis en rosse vleermuis Zoogdieren muizen Het plangebied is potentieel geschikt voor voortplantings- of vaste rust- of verblijfplaatsen van beschermde muizen. Potentieel geschikt habitat in de vorm van natte rietvelden en stroken met goed ontwikkelde oevervegetatie voor noordse woelmuis en waterspitsmuis zijn aangetroffen in het plangebied (zie ook bijlage 4). Deze gebieden zijn voor de noordse woelmuis geschikt als voortplantingshabitat en zomerverblijfplaats. Voor de waterspitsmuis zijn de gebieden geschikt als jaarronde verblijfplaats en voortplantingshabitat Vogels Categorie 1-4 vaste rust- en verblijfplaatsen in gebouwen Het plangebied is potentieel geschikt voor voortplantings- of vaste rust- of verblijfplaatsen van vogels met jaarrond beschermde nesten in gebouwen. In het plangebied staat een boerderij met enkele schuren en er zijn meerdere lage bebouwingen aanwezig waar potentiële verblijfplaatsen zich kunnen bevinden. Te verwachten vogelsoort van deze categorie is de huismus. Categorie 1-4 vaste rust- en verblijfplaatsen in bomen Het plangebied is potentieel geschikt voor voortplantings- of vaste rust- of verblijfplaatsen van vogels met jaarrond beschermde nesten in bomen. In het plangebied zijn voldoende bosgebieden aanwezig die voor deze functies gebruikt kunnen worden (zie ook bijlage 4). Vogels die kunnen worden aangetroffen zijn havik, buizerd, boomvalk en sperwer. Gedurende het veldonderzoek zijn enkele 11

16 buizerds en een boomvalk boven het plangebied waargenomen. In het plangebied zijn geen nesten waargenomen, maar door het vele loof aan de bomen is de aanwezigheid van deze nesten niet uit te sluiten. Categorie 5 vaste rust- en verblijfplaatsen in gebouwen en bomen Het plangebied is potentieel geschikt voor voortplantings- of vaste rust- of verblijfplaatsen van vogels met geen jaarrond beschermde nesten in gebouwen en bomen. Tijdens het veldonderzoek zijn waarnemingen gedaan van huiszwaluw, boerenzwaluw, ijsvogel, zwarte kraai, grote bonte specht, blauwe reiger en ekster Algemene broedvogels Het plangebied is potentieel geschikt voor vogelsoorten waarvan de nesten alleen gedurende het broedseizoen beschermd zijn (het moment dat het nest in gebruik is). Tijdens het veldbezoek zijn potentiële broedvogels aangetroffen die in het plangebied hun habitat kunnen vinden: merel, winterkoning, wilde eend, houtduif, meerkoet, aalscholver, spreeuw en vink. 12

17 5 Activiteiten 5.1 Voorgenomen activiteiten Hieronder wordt een overzicht gegeven van de te treffen maatregelen. Deze maatregelen worden tevens op kaart getoond in bijlage 3: Het kappen van bos. Het graven van petgaten. Het baggeren van watergangen. Het trekken van boompjes. Plaggen. Het plaatsen van een duikers/dammen. Het aanleggen van een wandelpad. Het aanleggen van een loopbrug. Herstellen aanlegplaatsen kanoroute. 5.2 Nieuwe situatie Het gebied krijgt een kwaliteitsimpuls op het gebied van waterkwaliteit en natuur door het plaatselijk kappen van bomen, het afdammen van watergangen en het graven van nieuwe petgaten. 13

18

19 6 Effectbeoordeling Indien beschermde soort(en) of gebieden zijn aangetroffen wordt in dit hoofdstuk voor deze soorten en gebieden beoordeeld of schadelijke effecten door de activiteiten optreden. 6.1 Zoogdieren vleermuizen Vaste rust- en verblijfplaatsen in gebouwen Het plangebied is potentieel geschikt voor voortplantings- of vaste rust- of verblijfplaatsen van vleermuizen in gebouwen. Deze gebouwen vallen echter buiten de invloedssfeer van de te treffen maatregelen. Er treden geen schadelijke effecten op. Vaste rust- en verblijfplaatsen in bomen Voor vaste rust- en verblijfplaatsen voor vleermuizen in bomen is op basis van de onderzoeksresultaten van het verkennend veld- en bronnenonderzoek geen juiste effectbeoordeling uit te voeren. Niet al de bomen waren door het loof goed te inspecteren op de aanwezigheid van holtes, nissen of de aanwezigheid van dood hout. Het is nodig om een aanvullend veldonderzoek uit te voeren naar de aanwezigheid van vaste rust- en verblijfplaatsen in bomen. Dit onderzoek kan het beste worden uitgevoerd in de winterperiode. Indien geen geschikte holten worden gevonden kunnen de voorgenomen activiteiten met betrekking tot vaste rust- en verblijfplaatsen voor vleermuizen in bomen zonder (mitigerende) maatregelen worden uitgevoerd. Indien geschikte holten worden gevonden zal aanvullend onderzoek naar vaste rust- en verblijfplaatsen nodig zijn. Foerageergebied Het plangebied is potentieel geschikt om te fungeren als essentieel foerageergebied. In het gebied zijn grote gebieden met lage bossen aanwezig, afgewisseld door open water en graslanden. Het plangebied is onderdeel van aangrenzende potentiële foerageergebieden. De activiteiten hebben geen invloed op huidige potentieel geschikte foerageergebieden. Rondom het plangebied zijn tevens veel vergelijkbare alternatieve foerageergebieden in de vorm van groenstructuren en water in ruime mate aanwezig. Schadelijke effecten zijn daardoor niet te verwachten. 15

20 Vliegroutes Het plangebied is potentieel geschikt om te fungeren als essentiële vliegroute. Ook is het plangebied onderdeel van aangrenzende potentiële vliegroute. Het plangebied heeft lijnvormige structuren in de vorm van bos en water. Door de maatregelen verdwijnen een aantal bosschages, er blijven echter genoeg alternatieven beschikbaar. Schadelijke effecten zijn daardoor niet te verwachten. 6.2 Zoogdieren muizen Het plangebied is potentieel geschikt voor voortplantings- of vaste rust- of verblijfplaatsen van waterspitsmuis en noordse woelmuis. De ingrepen hebben geen schadelijk effect op de functies voor de noordse woelmuis en waterspitsmuis. De te treffen maatregelen vinden plaats buiten de locaties met geschikt habitat. Schadelijke effecten zijn daardoor niet te verwachten. 6.3 Vogels Categorie 1-4 vaste rust- en verblijfplaatsen in gebouwen Het plangebied is potentieel geschikt voor voortplantings- of vaste rust- of verblijfplaatsen van vogels met jaarrond beschermde nesten in gebouwen. In het plangebied zijn gebouwen aanwezig maar die vallen buiten de invloedssfeer van de werkzaamheden. Er treden geen schadelijke effecten op. Categorie 1-4 vaste rust- en verblijfplaatsen in bomen Voor de voortplantingsplaatsen in bomen behorende tot de categorie 1-4 is op basis van de onderzoeksresultaten van het verkennend veld- en bronnenonderzoek echter geen effectbeoordeling uit te voeren. Niet al de bomen waren door het loof goed te inspecteren op de aanwezigheid van voortplantingsplaatsen van buizerd, havik, boomvalk en sperwer. Het is nodig om een aanvullend veldonderzoek in de winterperiode uit te voeren naar de aanwezigheid van deze voortplantingsplaatsen. Indien afwezig, dan kunnen de voorgenomen activiteiten met betrekking tot deze soorten zonder (mitigerende) maatregelen worden uitgevoerd. Indien aanwezig, dan dient een aanvullend veldonderzoek te worden uitgevoerd. De maximale onderzoeksperiode voor dit aanvullend veldonderzoek is 1 februari 15 juli en dient (indien beschikbaar) conform de meest recente soortenstandaard te worden uitgevoerd. Indien in gebruik zijnde voortplantingsplaatsen niet worden aangetroffen, kunnen de voorgenomen activiteiten met betrekking tot deze soorten zonder (mitigerende) maatregelen worden uitgevoerd. Indien wel in gebruik zijnde voortplantingsplaatsen worden aangetroffen dienen mitigerende maatregelen te worden getroffen om blijvende schadelijke effecten op de functionaliteit, de gunstige staat van instandhouding en/of tijdelijke schadelijke effecten 16

21 te voorkomen. Een ontheffing van de Flora- en faunawet kan worden verkregen indien schadelijke effecten door het uitvoeren van de mitigerende maatregelen worden voorkomen. Ook is het mogelijk een ontheffing aan te vragen op grond van belang b (bescherming flora en fauna). Categorie 5 vaste rust- en verblijfplaatsen in gebouwen en bomen en algemene broedvogels De voortplantingsplaatsen behorende tot de categorie 5 zijn jaarrond beschermd als zwaarwegende feiten of ecologische omstandigheden dat rechtvaardigen. Er zijn in dezen geen feiten of omstandigheden die dat rechtvaardigen. Zowel in als rondom het plangebied is voldoende kwalitatief en kwantitatief habitat aanwezig. Zowel op deze voortplantingsplaatsen als op de voortplantingsplaatsen die alleen tijdens het broedseizoen beschermd zijn, kunnen schadelijke effecten door de geplande activiteiten optreden. Het is mogelijk mitigerende maatregelen voor de voortplantingsplaatsen te treffen waardoor schadelijke effecten niet optreden. De mitigerende maatregelen zijn: Bomen en onderbegroeiing buiten het broedseizoen (15 augustus 15 maart) verwijderen om te voorkomen dat deze soorten zich in het plangebied vestigen tijdens het broedseizoen. Buiten het broedseizoen in het plangebied werken. Werken tijdens het broedseizoen is mogelijk zolang er geen schadelijke effecten op een broedgeval optreden. 17

22

23 7 Toetsing Indien schadelijke effecten door de activiteiten optreden wordt in dit hoofdstuk getoetst op welke wijze in het kader van de Flora- en faunawet kan worden gehandeld. Op basis van de effectbeoordeling is het voor de mogelijke aanwezigheid van voortplantingsplaatsen in bomen die het hele jaar door zijn beschermd (categorie 1-4) en voor vaste rust- en verblijfplaatsen van vleermuizen in bomen niet mogelijk in voldoende mate een toetsing uit te voeren. Hiervoor is het nodig om aanvullend veldonderzoek in de winterperiode uit te voeren (zie hoofdstuk 6). Het is voor de voortplantingsplaatsen behorende tot de categorie 5 en voortplantingsplaatsen die alleen tijdens het broedseizoen beschermd zijn mogelijk mitigerende maatregelen te treffen waardoor schadelijke effecten niet optreden. 19

24

25 8 Conclusies en aanbevelingen 8.1 Conclusies In opdracht van Dienst Landelijk gebied heeft Ecoresult een quickscan vleermuizen, muizen en vogels uitgevoerd. Het onderzoek is uitgevoerd in het plangebied genaamd Vuntus, gelegen in de Loosdrechtse plassen. De aanleiding van de quickscan is het uitvoeren van maatregelen waardoor een aanzienlijke kwaliteitsimpuls op de natuur- en waterkwaliteit wordt voorzien. De benodigde activiteiten kunnen schadelijke effecten hebben op de beschermde soorten. De Flora- en faunawet kan hierdoor worden overtreden. Het verkennend veldonderzoek is op 18 september 2013 door ecologisch adviseur K. van Veen van Ecoresult uitgevoerd. Aandacht is uitgegaan naar de aanwezige landschapselementen, habitats en beheertypen om de resultaten van het bronnenonderzoek aan te scherpen. Het plangebied is potentieel geschikt voor al de onderzochte soortgroepen. Schadelijke effecten kunnen door de geplande activiteiten optreden op categorie 1-4 vaste rust- en verblijfplaatsen van vogels in bomen en vaste rust- en verblijfplaatsen van vleermuizen in bomen. Op basis van de onderzoeksresultaten is het niet mogelijk in voldoende mate een effectbeoordeling uit te voeren. Hiervoor is het nodig om aanvullend veldonderzoek uit te voeren (zie hoofdstuk 6). 8.2 Aanbevelingen Aanvullend onderzoek Aanvullend onderzoek in de winterperiode naar voortplantingsplaatsen van categorie 1-4 vogelsoorten in bomen. Aanvullend onderzoek in de winterperiode naar geschikte holten, nissen en dood hout voor vaste rust- en verblijfplaatsen voor vleermuizen in bomen Zorgplicht Er is een zeer grote kans op de aanwezigheid van tabel 1 soorten van de Flora- en faunawet (zie ook 21

26 bijlage 1). Voor activiteiten met effect op tabel 1 soorten geldt in dezen vrijstelling indien het werk zorgvuldig (conform artikel 2 van de Flora- en faunawet) uitgevoerd wordt. Artikel 2 Zorgplicht van de Flora- en faunawet blijft van toepassing: Een ieder neemt voldoende zorg in acht voor de in het wild levende dieren en planten, alsmede voor hun directe leefomgeving. De zorg, bedoeld in het eerste lid, houdt in ieder geval in dat een ieder die weet of redelijkerwijs kan vermoeden dat door zijn handelen of nalaten nadelige gevolgen voor flora of fauna kunnen worden veroorzaakt, verplicht is dergelijk handelen achterwege te laten voor zover zulks in redelijkheid kan worden gevergd, dan wel alle maatregelen te nemen die redelijkerwijs van hem kunnen worden gevergd teneinde die gevolgen te voorkomen of, voor zover die gevolgen niet kunnen worden voorkomen, deze zoveel mogelijk te beperken of ongedaan te maken. 22

27 9 Geraadpleegde bronnen 9.1 Literatuur Soortenstandaard noordse woelmuis. Versie 1.0 december Dienst regelingen, ministerie van Economische zaken. Soortenstandaard buizerd. Versie 1.0 december Dienst regelingen, ministerie van Economische zaken. 9.2 Internet Nationale Databank Flora en Fauna Waarneming.nl Vleermuisprotocol

28

29 Bijlage 1 Toelichting Flora- en faunawet Bron: Soortenbescherming door Flora- en faunawet De Flora- en faunawet is gemaakt om planten- en diersoorten die vrij in het wild leven te beschermen. Ongeveer 500 van de soorten die in Nederland voorkomen vallen onder de bescherming van deze wet. Om deze kwetsbare soorten te beschermen bevat de Flora- en faunawet een aantal verbodsbepalingen. Onder bepaalde voorwaarden mogen de activiteiten wel doorgaan. U heeft dan een ontheffing of vrijstelling nodig. Voor wie De Flora- en faunawet geldt voor iedereen in Nederland. Wat is verboden Gaat u bouwen, slopen, dempen, saneren, aanleggen of andere activiteiten voor ruimtelijke ontwikkeling uitvoeren? Dan moet u zich eerst afvragen of er beschermde inheemse soorten aanwezig zijn. Dan is de kans groot dat u te maken krijgt met onderstaande verboden. Het is verboden: Beschermde inheemse plantensoorten: te plukken, te verzamelen, af te snijden, uit te steken, te vernielen, te beschadigen, te ontwortelen of op enig andere wijze van hun groeiplaats te verwijderen. Beschermde inheemse diersoorten: te doden, te verwonden, te vangen, te bemachtigen of met het oog daarop op te sporen. opzettelijk te verontrusten. Van beschermde inheemse diersoorten: de nesten, holen of andere voortplantings- of vaste rust- of verblijfplaatsen te beschadigen, te vernielen, uit te halen, weg te nemen of te verstoren. de eieren te zoeken, te rapen, uit het nest te nemen, te beschadigen of te vernielen. 25

30 Welke soorten zijn beschermd Er is veel informatie over soorten beschikbaar op internet. Hieronder staat een opsomming van informatie die u nodig heeft. U bepaalt zelf of u wel of niet met een beschermde soort te maken heeft. Soortendatabase In deze database staat informatie over soorten die in Nederland in het wild voorkomen en op welke manier ze worden beschermd. Soortenregister Deze database geeft inhoudelijke informatie over Nederlandse planten- en diersoorten. Bij elke soort staat een uitgebreide beschrijving van onder meer verspreiding, biotoop en levenswijze. Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF) In deze databank vindt u informatie over waar Nederlandse planten- en diersoorten voorkomen. Deze is beschikbaar voor bedrijven en overheden. U kunt zich hiervoor aanmelden op de website van de Gegevensautoriteit natuur. Zorgplicht flora en fauna In de Flora- en faunawet is een zorgplicht opgenomen. Deze zorgplicht houdt in dat u nadelige gevolgen voor flora en fauna zoveel mogelijk moet voorkomen. De zorgplicht geldt voor iedereen en voor alle planten en dieren, beschermd of niet. Bij beschermde planten of dieren geldt de zorgplicht ook als er een ontheffing of vrijstelling is verleend. Wet- en regelgeving Om de in het wild levende planten- en diersoorten te beschermen is de Flora en faunawet gemaakt. In de wet zijn een aantal verboden opgenomen. Van deze verboden kan alleen onder voorwaarden worden afgeweken. Hiervoor is vrijstelling of ontheffing mogelijk. Het verschilt wel per activiteit, verbodsbepaling of soort. Verschil vrijstelling en ontheffing Een vrijstelling is een uitzondering op een verbod. Deze geldt voor iedereen die aan de voorwaarden van de vrijstelling voldoet. Een ontheffing is een besluit waarbij in een individueel concreet geval een uitzondering op een wettelijk verbod wordt gemaakt. Kaderwet De Flora- en faunawet is een 'kaderwet'. In de wet staan alleen algemene principes en 26

31 verantwoordelijkheden. De details zijn geregeld in een groot aantal algemene maatregelen van bestuur en ministeriële regelingen. Sommige bepalingen uit de Flora- en faunawet komen voort uit afspraken over biodiversiteit die op internationaal en Europees niveau zijn gemaakt. Zoals: Vogelrichtlijn > Europese richtlijn voor het behoud van de vogelstand. Habitatrichtlijn > Europese richtlijn voor de instandhouding van de natuurlijke habitats en de wilde flora en fauna. De bepalingen over soortenbescherming die in deze richtlijnen staan, zijn opgenomen in de Flora- en faunawet. Ook bepalingen van het CITES-verdrag staan in de Flora- en faunawet. Voor meer informatie hierover gaat u naar CITES. Waar vindt u de wet- en regelgeving Alle wet- en regelgeving rond de Flora- en faunawet is te vinden op Overheid.nl. Bij 'Wettechnische informatie' vindt u ook alle actuele informatie over afgeleide regelgeving en wijzigingen van de Floraen faunawet. Tabellen soorten Flora- en faunawet In 3 tabellen staan alle beschermde soorten van de Flora- en faunawet (Ffwet). De tabellen zijn aan de ene kant aan de orde bij ontheffingverlening voor artikel 75 en aan de andere kant bij vrijstellingen in het kader van het Besluit houdende wijziging van een aantal algemene maatregelen van bestuur in verband met wijziging van artikel 75 van de Flora- en faunawet en enkele andere wijzigingen (AMvB artikel 75). Vogelsoorten zijn in deze tabellen niet apart opgenomen, omdat het een erg lange lijst is. Alle vogelsoorten in Nederland zijn beschermd (behalve exoten). In de toelichting bij de tabellen staat aangegeven welk regime toepasselijk is voor vogelsoorten. Toelichting tabel 1 Als iemand activiteiten onderneemt die zijn te kwalificeren als bestendig beheer en onderhoud of bestendig gebruik of ruimtelijke ontwikkelingen, geldt een vrijstelling voor de soorten in tabel 1 voor artikel 8 t/m 12 van de Ffwet. Aan deze vrijstelling zijn geen aanvullende eisen gesteld. Voor deze activiteiten hoeft geen ontheffing aangevraagd worden. Voor andere activiteiten dan hierboven genoemd is voor de soorten in tabel 1 een ontheffing nodig. Een ontheffingaanvraag voor deze soorten wordt getoetst aan het criterium doet geen 27

32 afbreuk aan gunstige staat van instandhouding van de soort (zgn. lichte toets). Toelichting tabel 2 Als iemand activiteiten onderneemt die zijn te kwalificeren als bestendig beheer en onderhoud of bestendig gebruik of ruimtelijke ontwikkelingen, geldt een vrijstelling voor de soorten in tabel 2 voor artikel 8 t/m 12 van de Ffwet, mits activiteiten worden uitgevoerd op basis van een door de minister van LNV goedgekeurde gedragscode. Hetzelfde geldt voor alle vogelsoorten. Een gedragscode moet door een sector of ondernemer zelf opgesteld worden en ingediend voor goedkeuring. Voor andere activiteiten dan hierboven genoemd is voor de soorten in tabel 2 een ontheffing nodig. Een ontheffingaanvraag voor deze soorten wordt getoetst aan het criterium doet geen afbreuk aan gunstige staat van instandhouding van de soort. Dit is niet van toepassing op alle vogelsoorten (zie toelichting tabel 3) Toelichting tabel 3 Als iemand activiteiten onderneemt die zijn te kwalificeren als bestendig beheer en onderhoud of bestendig gebruik, geldt een vrijstelling voor de soorten in tabel 3 voor artikel 8 t/m 12 van de Ffwet, mits activiteiten worden uitgevoerd op basis van een door de minister van LNV goedgekeurde gedragscode. Deze vrijstelling is enigszins beperkt; voor activiteiten die zijn te kwalificeren als bestendig beheer en onderhoud in de landbouw en bosbouw en bestendig gebruik geldt geen vrijstelling voor artikel 10 van de Ffwet. Ook niet op basis van een gedragscode. Een gedragscode moet door een sector of ondernemer zelf opgesteld worden en ingediend voor goedkeuring. Als iemand activiteiten onderneemt die zijn te kwalificeren als ruimtelijke ontwikkeling, geldt voor soorten in tabel 3 geen vrijstelling. Ook niet op basis van een gedragscode. Hiervoor is een ontheffing nodig. Voor activiteiten in het kader van bestendig beheer en onderhoud in de landbouw en bosbouw en bestendig gebruik en voor activiteiten in het kader van ruimtelijke ontwikkeling is het niet mogelijk voor artikel 10 voor de soorten in tabel 3 een ontheffing te krijgen. Voor andere activiteiten dan hierboven genoemd is voor de soorten in tabel 3 een ontheffing nodig. 28 Een ontheffingaanvraag voor de soorten van tabel 3 wordt getoetst aan drie criteria: 1) er is sprake van een in of bij de wet genoemd belang1, 2) er is geen alternatief, 3) doet geen afbreuk aan gunstige staat van instandhouding van de soort. Deze drie criteria vormen de zgn.

33 uitgebreide toets. De drie criteria staan naast elkaar en niet na elkaar (aan alle drie moet voldaan zijn). De uitgebreide toets voor ontheffingverlening geldt ook voor alle vogelsoorten. 29

34

35 Bijlage 2 Foto impressie plangebied 31

36 32

37 Bijlage 3 Kaart geplande werkzaamheden 33

38

39 Bijlage 4 Potentiekaart per soortgroep Potentieel geschikte voortplantings- of vaste rust- of verblijfplaatsen voor waterspitsmuis en noordse woelmuis. 35

40 Potentieel geschikte voortplantings- of vaste rust- of verblijfplaatsen voor jaarrond beschermde vogelnesten in bomen. 36

41 Potentieel geschikte voortplantings- of vaste rust- of verblijfplaatsen voor vleermuizen in gebouwen. 37