Vakgroep Plant en Gewas

Transcriptie

1

2 Vakgroep Plant en Gewas De onderzoeksgroep voor Fytofarmacie die behoort tot de afdeling Plant en Gewas van de Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen legt zich toe op het onderzoek van residu s van gewasbeschermingsmiddelen (GBM) in land- en tuinbouwgewassen, milieubemonstering (bodem, water en lucht) en de studie van effecten en neveneffecten van behandelingen.

3 INHOUD - DUURZAAM GEBRUIK VAN GEWASBESCHERMINGSMIDDELEN Formulering van Gewasbeschermingsmiddelen (GBM) Toepassing van Gewasbeschermingsmiddelen (GBM) Werking van Gewasbeschermingsmiddelen (GBM) - Breedwerkend vs. Selectief - Systemische en Contactmiddelen - Fungiciden, Insecticiden en Herbiciden

4 FORMULERING VAN GBM Het overgrote deel van de gewasbeschermingsmiddelen die we gebruiken is verspilling; de middelen bereiken nooit het doelorganisme.

5 FORMULERING VAN GBM Efficiëntie systemisch middel 2% bereikt doel 80% 50% 50% 10% DEPOSITIE RETENTIE OPNAME TRANSPORT 80% 40% 20% 2% Bron: Forster, 2004

6 FORMULERING VAN GBM Water Surfactant Anti-Foam Biocide Anti freezing Anti sedimentation Dispersion agent Active Substance David Stock, Syngenta

7 FORMULERING VAN GBM Verlaging oppervlaktespanning Preventie kristallisatie / vervluchtiging Verbetering menging Driftreductie Goede eigenschappen Verbetering absorptie Verbetering retentie Verbetering biologische werking Verbetering translocatie

8 TOEPASSING VAN GBM BODEM VS BLADBEHANDELING Niet alle GBM zijn biologisch werkzaam op dezelfde manier. Sommige moeten op het gewas worden toegepast, andere worden in de bodem aangebracht. De GBM worden niet alleen gebruikt tijdens de groei van planten, maar ook op het moment van zaaien (bijvoorbeeld de behandeling van zaad) en na de oogst (bijvoorbeeld behandeling tegen schimmels om goed te kunnen bewaren).

9 TOEPASSING VAN GBM Bladtoepassing Fig. Pontzen, 2006

10 TOEPASSING VAN GBM

11 TOEPASSING VAN GBM

12 TOEPASSING VAN GBM Persoonlijke Beschermkledij

13 WERKING VAN GBM BREEDWERKENDE, SPECIFIEKE EN SELECTIEVE MIDDELEN Breedwerkende GBM bestrijden een ruim gamma van belagers of plantenziekten en worden ook wel breedspectrummiddelen genoemd. Ontsmettingsmiddelen hebben bijvoorbeeld precies de bedoeling om met één behandeling de bodem of instrumenten volledig vrij te maken van diverse bacterien, ziekten of plagen. - Oude middelen - Contactmiddelen Specifieke GBM richten zich op een beperkte groep van vijanden. Selectieve GBM zijn middelen die de natuurlijke vijanden zoveel mogelijk sparen en zijn onmisbaar in geïntegreerde gewasbescherming.

14 WERKING VAN GBM SYSTEMISCH VERSUS CONTACT Contactmiddelen: werken enkel op de plaats waar ze worden toegediend en worden niet door de sapstroom getransporteerd. Middelen met dieptewerking: dringen dieper in het blad dan contactmiddelen, maar blijven daar en worden niet getransporteerd. Translaminaire middelen: dringen door het blad en hebben een werking aan de boven- en onderzijde van het blad. Systemische middelen: dringen in de plant binnen en worden via de sapstroom getransporteerd. Contact pesticide not transported in plant Xylem mobile upwards in plant Phloem mobile downwards in plant

15 SYSTEMISCH VERSUS CONTACT

16 SYSTEMISCH VERSUS CONTACT SIERTEELT REF.

17 SYSTEMISCH VERSUS CONTACT: FUNGICIDE conc ws1 conc ws2 productnaam opname 250g/l azoxystrobin AMISTAR Systemisch, translaminair 200g/l azoxystrobin & 125g/l difenoconazool ORTIVA TOP Systemisch 1,75% benthiavalicarb & 70% mancozeb VALBON Translaminair en contact 26,70% boscalid & 6,70% pyraclostrobin SIGNUM Systemisch en translaminair 80% captan CAPTAN 80 WG Contact 166g/l chloorthalonil & 60g/l tebuconazool PANAX Contact en systemisch 1,00E+13CFU/kg Coniothyrium minitans CONTANS WG Contact 160g/l Cyazofamide RANMAN TOP Contact 25% cymoxanil & 25% famoxadone TANOS Contact en translaminair 50% cyprodinil CHORUS Systemisch 37,50% cyprodinil & 25% fludioxonil SWITCH Systemisch en contact 250g/l diethofencarb FRUGICO Systemisch 250g/l difenoconazool GEYSER Systemisch 50% dimethomorf PARAAT Systemisch 7,50% dimethomorf & 66,70% mancozeb ACROBAT EXTRA WG Translaminair en contact 70% dithianon DELAN 70 WG Contact 6% fenamidone & 60% fosethyl FENOMENAL Translaminair en systemisch 50% fenhexamid TELDOR Systemisch 500g/l fluazinam SHIRLAN Contact 500g fluopyram LUNA PRIVILEGE Systemisch, translaminair 16,50% fosethyl PLANTTRUST Systemisch 32% Gliocladium catenulatum PRESTOP Contact 85% kaliumwaterstofcarbonaat (FU) KARMA Contact 40% koperhydroxide KOPERHYDROXIDE WG Contact 50% koperoxychloride CUPERIT Contact 50% kresoxim-methyl CANDIT Systemisch g/kg lecithines geen (= basisstof) Contact 75% mancozeb DITHANE WG Contact 64% mancozeb & 3,88% metalaxyl-m FUBOL GOLD Contact en systemisch

18 SYSTEMISCH VERSUS CONTACT: FUNGICIDE 66,70% mancozeb & 8,30% zoxamide UNIKAT PRO Contact 250g/l mandipropamid REVUS Translaminair 75% maneb TRIMANGOL WG Contact 50% mepanipyrim FRUPICA Translaminair 80% metiram POLYRAM WG Contact 200g/l myclobutanil SYSTHANE 20 EW Systemisch 46% prochloraz SPORGON Systemisch 722g/l propamocarb PROPLANT Systemisch 530g/l propamocarb & 310g/l fosethyl PREVICUR ENERGY Systemisch 250g/l propiconazool BUMPER 25 EC Translaminair systemisch 480g/l prothioconazool RUDIS Systemisch 400g/l pyrimethanil SCALA Contact, translaminair 500g/l quinoxyfen FORTRESS Systemisch 250g/l tebuconazool TEBUSIP Systemisch 125g/l tetraconazool EMINENT Systemisch 50% tetraconazool & 25% trifloxystrobine NATIVO Systemisch en translaminair 500g/l thiofanaat-methyl TOPSIN M 500 SC Systemisch 70% thiofanaat-methyl TOPSIN M 70 WG Systemisch 80% thiram POMARSOL WG Contact 500g/l tolclofos-methyl RIZOLEX 500 SC Contact 1,00E+10CFU/g Trichoderma harzianum TRIANUM-P Contact 50% trifloxystrobine FLINT 50 WG Translaminair 83g/kg Urtica spp.(strooisel) geen (= basisstof) Contact 80% zwavel MICROSULFO Contact

19 SYSTEMISCH VERSUS CONTACT: INSECTICIDE conc ws1 conc ws2 productnaam opname 18g/l abamectine VERTIMEC Translaminair en contact 164g/l acequinocyl KANEMITE Contact 20% acetamiprid GAZELLE SG Contact, translaminair en systemisch 50g/l alpha-cypermethrin FASTAC Contact 10g/l azadirachtine NEEMAZAL-T/S Translaminair 15000IU Bacillus thuringiensis XENTARI WG Contact 54% Bacillus thuringiensis spp. kurstaki DIPEL DF Contact 240g/l bifenazaat FLORAMITE 240 SC Contact 500g/l clofentezin APOLLO Contact 200g/l cypermethrin SHERPA 200 EC Contact 25g/l deltamethrin DECIS EC 2,5 Contact 480g/l diflubenzuron DIMILIN SC-48 Contact 110g/l etoxazool BORNEO Contact en translaminair 50% flonicamid TEPPEKI Translaminair en systemisch 250g/l hexythiazox NISSORUN SC Contact en translaminair 30% indoxacarb STEWARD Contact 825,3g/l koolzaadolie & 4,59g/l pyrethrinen RAPTOL Contact 100g/l lambda-cyhalothrin KARATE ZEON Contact 5g/l lambda-cyhalothrin & 100g/l pirimicarb OKAPI Contact, translaminair en dampwerking 2% Metarhizium anisopliae BIO 1020 Contact 500g/l methiocarb MESUROL SC 500 Contact 240g/l methoxyfenozide RUNNER Contact 9,3g/l milbemectine MILBEKNOCK Translaminair 850g/l paraffineolie VERNOTEX Contact 255g/l piperonylbutoxide & 20g/l pyrethrinen BIO-PYRETREX Contact 50% pirimicarb PIRIMOR Contact, translaminair en dampwerking 50% pymetrozin PLENUM Systemisch

20 SYSTEMISCH VERSUS CONTACT: INSECTICIDE 480g/l spinosad TRACER Translaminair en contact 240g/l spirodiclofen ENVIDOR Contact 100g/l spirotetramat MOVENTO 100 SC Systemisch 240g/l tau-fluvalinaat MAVRIK Contact 240g/l tebufenozide MIMIC Contact 20% tebufenpyrad MASAØ 20 WP Contact en translaminair 480g/l thiacloprid CALYPSO Systemisch 83g/kg Urtica spp. (strooisel) Contact 100g/l zetacypermethrine FURY 100 EW Contact

21 Bron: Meissle et al. (2011), naar Boller et al. (2004) WERKING VAN GBM FUNGICIDEN, HERBICIDEN EN INSECTICIDEN Geïntegreerde bestrijding IPM Responsieve (directe) gewasbescherming biologisch Chemisch Biotechnisch fysisch Risico beoordeling/ Monitoring Waarneming, waarschuwing, diagnose, voorspellingen, beslissingsondersteunende systemen, schade-/tolerantiedrempels Preventieve (indirecte) gewasbescherming Tolerante/resistente cultivars Teelttechnische maatrelen: teeltsystemen en -technieken, bemesting, irrigatie, gewasrotatie Stimuleren natuurlijke vijanden

22 WERKING VAN GBM - INSECTICIDEN

23 INSECTICIDEN - RESISTENTIE

24 FUNGICIDEN Plantenziekten Maïsziekten veroorzaakt door een schimmel (northern corn leaf spot)(links), een bacterie (bacterial leaf blight)(midden) en een virus (maïs streak)(rechts). Bonenziekten veroorzaakt door een schimmel (Entyloma leaf smut) (links), een bacterie (bacterial leaf blight) (midden) en een virus (Alfalfa mosaic) (rechts).

25 FUNGICIDEN CONTACT SYSTEMISCH Doordringen van de sporen Infectie Myceliumgroei Pycnidia Sporulering Chloorthalonil Boscalid Epoxiconazool Bell (Boscalid + Epoxiconazool) Preventieve activiteit Curatieve activiteit Eradicatieve activiteit

26 FUNGICIDEN Contactmiddel - kalenderbespuiting 100%

27 FUNGICIDEN - RESISTENTIE

28 HERBICIDEN ALTERNATIEVE ONKRUIDBESTRIJDINGSMETHODES Teeltwijze Plantdatum Mulching Wieden Maaien Ploegen Branden Electrocutie

29 HERBICIDEN

30 HERBICIDEN - RESISTENTIE

31 Pieter Spanoghe Professor DEPARTMENT OF PLANTS AND CROPS E pieter.spanoghe@ugent.be T M Ghent Ghent University