De Heydenen. In het doopboek werden ze in 1709 al genoemd. Josuijn Berents, in de loop van de soogenaemde heijdenen laat een kind dopen.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De Heydenen. In het doopboek werden ze in 1709 al genoemd. Josuijn Berents, in de loop van de soogenaemde heijdenen laat een kind dopen."

Transcriptie

1 Vrömd volk in n Ham

2 De Heydenen In het doopboek werden ze in 1709 al genoemd. Josuijn Berents, in de loop van de soogenaemde heijdenen laat een kind dopen.

3 Over één kam geschoren Het begrip Heijdenen was een verzamelnaam voor een bonte stoet van mensen die onderweg waren. Het waren voornamelijk Sinti en Roma, ofwel zigeuners, maar ook westerse vagebonden, bedelaars, Joodse handelaren. Ook rondtrekkende roversbendes werden Heijdenen genoemd.

4 Heijdenen, Ægyptenaers Het leeuwendeel van de Heijdenen bestond uit Sinti en Roma. Deze werden naast Heijdenen ook wel Ægyptenaers genoemd. In Engelstalige landen is dat nog steeds zo: gypsies.

5 Vedelaars De zigeuners namen uiteraard ook hun opzwepende en dansbare muziek mee

6 Waerseggers en veel mysterieuze kunsten die op kermissen en jaarmarkten werden beoefend.

7 Exotisch De kledij van de heijdenen moet vrijwel zeker indruk hebben gemaakt. Die zag er exotisch uit en dat zorgde er natuurlijk ook voor dat ze met argwaan bekeken werden.

8 Nomaden Ze waren nomaden en verbleven in de bossen en op de heide in grote kampementen. Ook kwamen ze wel om onderdak in schuren en dergelijke vragen. Woonwagens kende men nog niet.

9 Oorsprong: India De echte Roma en Sinti kwamen oorspronkelijk uit een gebied in het westen van India. Daarom was hun huidskleur ook nogal donker. Er mengden zich tijdens hun reizen natuurlijk ook nomaden van Europese afkomst in de groep. Zij vormden later de groep woonwagenbewoners.

10 De Armenjager Zo omstreeks 1700 ging men de toenemende aantallen vagebonden als overlast beschouwen. Overal werden toen armenjagers aangesteld. In dorpen als Den Ham nam de marke hierin het voortouw. De armenjager werd ook wel De Rode Roede genaamd. Hij droeg een rode stok en dito sjerp.

11 In het nauw gedreven Ze waren gevlucht vanuit Duitsland en de zuidelijke provincies. Door de grote aantallen, het waren er duizenden, moest men wel gaan bedelen om aan wat eten te komen. Toen dat niet meer hielp kwamen er ook steeds meer roofbendes voor. Al strenger en strenger werd het beleid. Zo kwam er een verbod op de doop van Heijden-kinderen.

12 De Plakkaten Op zeker moment was het aanwezig zijn van een simpele armenjager niet meer genoeg en ging de provincie (die destijds veel meer in de melk te brokkelen had) zich ermee bemoeien. Steeds strengere maatregelen werden bij plakkaat als wet afgekondigd. Men mocht zelf voor rechter spelen en uiteindelijk mocht men rovers gewoon zelf doodschieten! Dit ontketende een klopjacht die de bendes verder in het nauw dreef.

13 1726: vogelvrij verklaard

14 Militaire assistentie Naar Den Ham werd een detachement van twintig soldaten met sergeant gestuurd. Om de schout te assisteren in de jacht

15 Militaire assistentie

16 Onrust houdt aan De onrust hield aan. De schout stuurde in 1727 nog een brief aan de provincie dat en nog steeds rooftochten door heijdenen werden gehouden. De wevers van Den Ham bleven s nachts waken bij hun weefgetouwen om hun gedane arbeid te beschermen. De Heydenen hadden gedreigd Den Ham in vier hoeken in brand te jagen wanneer de soldaten zouden blijven. Laatste maatregel van uit Zwolle: op het hoofd van elke gepakte heijden een 50 goudguldens te zetten: dead or alive

17 Op straffe van en elke heijden die levend werd overhandigd aan de autoriteiten, werd opgehangen

Werkstuk Geschiedenis Tweede Wereldoorlog

Werkstuk Geschiedenis Tweede Wereldoorlog Werkstuk Geschiedenis Tweede Wereldoorlog Werkstuk door een scholier 1663 woorden 7 juni 2004 6,3 124 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoud Inleiding Hoofdstuk 1: Spanning voor de oorlog Hoofdstuk 2:

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme

Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme Werkstuk door een scholier 1970 woorden 12 oktober 2005 6,7 72 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag: Hoe beschrijven en verklaren we

Nadere informatie

Naam: ZIGEUNERS Roma uit Roemenië

Naam: ZIGEUNERS Roma uit Roemenië Naam: ZIGEUNERS Roma uit Roemenië Zigeuners Waar denk je aan bij het woord zigeuners? De meeste zullen aan woonwagenbewoners denken. Anderen denken aan stelen. Weer anderen aan een donker uiterlijk, snorretje

Nadere informatie

Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940)

Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940) Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940) Adolf Hitler In 1933 kwam Adolf Hitler in Duitsland aan de macht. Hij was de leider van de nazi-partij. Hij zei tegen de mensen: `Ik maak van Duitsland

Nadere informatie

Valkerij. Flying-Spirit. Voor al Uw. * Demo s, * Workshops, * Kweek. * Overlastbestrijding. met roofvogels

Valkerij. Flying-Spirit. Voor al Uw. * Demo s, * Workshops, * Kweek. * Overlastbestrijding. met roofvogels Flying-Spirit Voor al Uw * Demo s, * Workshops, * Kweek * Overlastbestrijding met roofvogels Een beetje info. Valkerij was oorspronkelijk de kunst van het vangen en africhten van valken ten behoeve van

Nadere informatie

De steentijd Jagers en verzamelaars

De steentijd Jagers en verzamelaars De steentijd Jagers en verzamelaars De prehistorie is de geschiedenis van de mensheid voordat mensen konden lezen en schrijven. We hebben uit de prehistorie daarom geen boeken, dagboeken of andere geschreven

Nadere informatie

1 Tessalonicenzen 1. Begin van de brief

1 Tessalonicenzen 1. Begin van de brief 1 Tessalonicenzen 1 Begin van de brief Paulus groet de christenen in Tessalonica 1 Dit is een brief van Paulus, Silvanus en Timoteüs, aan de christenen in de stad Tessalonica. Jullie horen bij God, de

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Romeinen, Het Romeinse Rijk

Samenvatting Geschiedenis Romeinen, Het Romeinse Rijk Samenvatting Geschiedenis Romeinen, Het Romeinse Rijk Samenvatting door een scholier 1951 woorden 29 januari 2006 6,3 340 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Het Romeinse Rijk. 1)

Nadere informatie

Tijd van de wereldoorlogen: De tweede wereldoorlog

Tijd van de wereldoorlogen: De tweede wereldoorlog Tijd van de wereldoorlogen: De tweede wereldoorlog Op de vlucht Trek een lijn naar het goede plaatje. In de winkel is bijna alles op. De groenteman zegt: de mensen kopen veel eten, de mensen vluchten voor

Nadere informatie

Klassieke Muziekgeschiedenis De Middeleeuwen (500 1500)

Klassieke Muziekgeschiedenis De Middeleeuwen (500 1500) Klassieke Muziekgeschiedenis De Middeleeuwen (500 1500) Algemeen Als je aan de Middeleeuwen denkt, dan denk je waarschijnlijk aan grote kastelen, ridders en jonkvrouwen. Natuurlijk, dit is een gedeelte

Nadere informatie

Inhoud. Thema 5.1 Jagers en boeren 3. Thema 5.2 Grieken en Romeinen 6. Thema 5.3 Monniken en ridders 9. Thema 5.4 Steden en staten 12.

Inhoud. Thema 5.1 Jagers en boeren 3. Thema 5.2 Grieken en Romeinen 6. Thema 5.3 Monniken en ridders 9. Thema 5.4 Steden en staten 12. Inhoud Thema 5.1 Jagers en boeren 3 Thema 5.2 Grieken en Romeinen 6 Thema 5.3 Monniken en ridders 9 Thema 5.4 Steden en staten 12 Eigentijds Eigentijds Toets Thema 5.1 Jagers en boeren 1. Rondtrekken 3.

Nadere informatie

Inleiding Begrijpend lezen Spelling Woordenschat Grammatica

Inleiding Begrijpend lezen Spelling Woordenschat Grammatica Taal Groep 7/8 Inleiding Begrijpend lezen Spelling Woordenschat Grammatica Begrijpend lezen Slim als een kraai Opgave 1 1. Jij hebt vast weleens een paar kraaien gezien. Wat wil de schrijver met deze tekst?

Nadere informatie

Brandaan. Geschiedenis WERKBOEK

Brandaan. Geschiedenis WERKBOEK 7 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK 7 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK THEMA 4 Eindredactie: Monique Goris Leerlijnen: Hans Bulthuis Auteurs: Juul Lelieveld, Frederike Pals, Jacques van der Pijl Controle historische

Nadere informatie

Lesschema 2 graad t.g.v. 500 jaar Koninklijke Sint Sebastiaansgilde Essen

Lesschema 2 graad t.g.v. 500 jaar Koninklijke Sint Sebastiaansgilde Essen Lesschema 2 graad t.g.v. 500 jaar Koninklijke Sint Sebastiaansgilde Essen 1 Naamsverklaring: Een gilde is een vereniging van mensen die hetzelfde beroep uitoefen(d)en, vb bakkers of wevers waren allemaal

Nadere informatie

2. Bourtange I. Kijk naar het plaatje en lees bovenstaande titel. Waar zou de luistertekst over gaan? Kruis het juiste antwoord aan.

2. Bourtange I. Kijk naar het plaatje en lees bovenstaande titel. Waar zou de luistertekst over gaan? Kruis het juiste antwoord aan. 2. Bourtange I. Kijk naar het plaatje en lees bovenstaande titel. Waar zou de luistertekst over gaan? Kruis het juiste antwoord aan. 1. Boeren gebruiken een tang om de nagels van hanen bij te knippen.

Nadere informatie

Welkom in de Open Hof

Welkom in de Open Hof Welkom in de Open Hof Psvoor Nu: 84 Ps91: 1, 2 Opw. 687 ELB 487 Gez. 284: 1, 2, 3 Gez. 304: 1, 2, 3 Marcus 6: 6b-32 Mededelingen Voorganger : Herman Scheffer, Nijverdal Muziek : Jannie Roosenbrand Voorbede

Nadere informatie

Tijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus

Tijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus 138 Tijdwijzer Het begin Op deze tijdbalk past niet de hele geschiedenis van de mens. Er lopen namelijk al zo n 100.000 jaar mensen rond op aarde. Eigenlijk zou er dus nog 95.000 jaar bij moeten op de

Nadere informatie

Over People of the World. Volkeren die hij misschien wel net op tijd op de gevoelige plaat heeft vastgelegd.

Over People of the World. Volkeren die hij misschien wel net op tijd op de gevoelige plaat heeft vastgelegd. People of the World Over People of the World We reizen beiden veel: soms samen, maar vaak ook met ons hele gezin. Bij elke reis die we maken, doen we nieuwe inspiratie op. We leren nieuwe mensen kennen

Nadere informatie

NEDERLAND IN DE 16e EEUW

NEDERLAND IN DE 16e EEUW NEDERLAND IN DE 16e EEUW In de 16e eeuw vielen de Nederlanden onder de Spaanse overheersing. Er bestonden grote verschillen tussen de gewesten (= provincies), bv: - dialect - zelfstandigheid van de gewesten

Nadere informatie

Herder Maina ofwel treurmaina

Herder Maina ofwel treurmaina Herder Maina ofwel treurmaina De aankoop In de zomer van 2005 hadden we de mogelijkheid om achter ons huis een flinke volière te bouwen. In eerste instantie zou deze een groot deel van de achtertuin gaan

Nadere informatie

Woonwagencultuur. wat is dat?

Woonwagencultuur. wat is dat? Woonwagencultuur wat is dat? Waarom zijn woonwagenbewoners zo n aparte groep mensen? Waarom willen ze niet gewoon in een stenen huis wonen? Waarom wonen ze in wagens die al lang niet meer rijden kunnen?

Nadere informatie

Tijger. Een machtige streepjeskat

Tijger. Een machtige streepjeskat Tijger Een machtige streepjeskat Aan de manier waarop tijgers sluipen en op hun prooi afspringen, is goed te zien dat ze uit de familie van katachtigen komen. De tijger is binnen die familie zelfs de grootste

Nadere informatie

Na de WOI vluchtte de keizer naar Nederland

Na de WOI vluchtte de keizer naar Nederland Hoofdstuk 3 Na de WOI vluchtte de keizer naar Nederland Waarom NL? Nederland was een neutraal land. Bleef in NL tot aan zijn dood. Vrede van Versailles Vs, Eng, Fra winnaars. Duitsland als enige schuldig

Nadere informatie

Beleef de vrijheid! Opdrachtenboekje

Beleef de vrijheid! Opdrachtenboekje Beleef de vrijheid! In dit museum maak je de aanloop naar de oorlog mee, ervaar je de bezettingstijd, vier je de bevrijding en zie je de wederopbouw van Nederland en Europa. Beleef de vrijheid! Met deze

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2019 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE GL en TL Bronnenboekje GT-0125-a-19-1-b 1 / 14 lees verder bron 1 Een zin uit het programma van een politieke partij (1894): Het

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-11-1-b

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-11-1-b Bijlage VMBO-KB 2011 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een mening over het bijzonder onderwijs (rond 1900): Kinderen leren al op jonge

Nadere informatie

People of the World. People of the World. volume 2

People of the World. People of the World. volume 2 People of the World People of the World volume 2 Over People of the World We reizen beiden veel: soms samen, maar vaak ook met ons hele gezin. Bij elke reis die we maken, doen we nieuwe inspiratie op.

Nadere informatie

Paragraaf 4: De Germaanse cultuur - TL 1

Paragraaf 4: De Germaanse cultuur - TL 1 Auteur Floris Sieffers Laatst gewijzigd 28 October 2015 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/65939 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

Geachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes,

Geachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes, Toespraak Gerdi Verbeet Onthulling vernieuwd monument Voorhout, 3 mei 2017 Geachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes, Hartelijk dank dat u mij vandaag de gelegenheid geeft iets te

Nadere informatie

OORLOG IN OVERIJSSEL 2015

OORLOG IN OVERIJSSEL 2015 OORLOG IN OVERIJSSEL 2015 Opdrachten bij de film Naam Groep.. BEZETTING duur: ca. 15 minuten In de film zie je beelden van Hitler. Wie was hij? In welk jaar kwam Hitler aan de macht en welke plannen had

Nadere informatie

Dagboek Sebastiaan Matte

Dagboek Sebastiaan Matte Vraag 1 van 12 Dagboek Sebastiaan Matte Uit het dagboek van Sebastiaan Matte: "Ik ben vandaag bij een hagenpreek geweest, in de duinen bij Overveen. Wel duizend mensen uit de stad waren bij elkaar gekomen

Nadere informatie

Leerlingen hand-out stadswandeling Amsterdam

Leerlingen hand-out stadswandeling Amsterdam Leerlingen handout stadswandeling Amsterdam Groep 1: de Surp Hoki Armeens Apostolische kerk Adres: Kromboomsloot 22, Amsterdam Namen leerlingen: In deze handout staat alle informatie die je nodig hebt

Nadere informatie

Door wie werd Samaria belegerd en welke economische situaties ontstonden er?

Door wie werd Samaria belegerd en welke economische situaties ontstonden er? De wonderbare redding van Samaria. Door wie werd Samaria belegerd en welke economische situaties ontstonden er? 2 Koningen 6:24-25 24 Het gebeurde daarna, dat Benhadad, de koning van Syrië, zijn hele leger

Nadere informatie

Stap je mee? Hij stapt met ons mee, luister Jaarthema

Stap je mee? Hij stapt met ons mee, luister Jaarthema Stap je mee? Hij stapt met ons mee, luister Jaarthema 2018-2019 Op weg van Jeruzalem naar Emmaüs De leerlingen van Emmaüs reisverhaal ontmoetingsverhaal paasverhaal verschijningsverhaal verrijzenisgeloof...

Nadere informatie

Hartelijk welkom bij de tentoonstelling ArtOverijssel. Een nieuwe. expositie is altijd een feestelijke gelegenheid.

Hartelijk welkom bij de tentoonstelling ArtOverijssel. Een nieuwe. expositie is altijd een feestelijke gelegenheid. Dames en heren, Hartelijk welkom bij de tentoonstelling ArtOverijssel. Een nieuwe expositie is altijd een feestelijke gelegenheid. Helemaal als het getoonde werk zo divers en kwalitatief hoogstaand is

Nadere informatie

Foto 1: krotten langs de wegen. Foto 3: Wat een drukte op de straten. Foto 4: Kraampjes en straatverkopers langs de wegen

Foto 1: krotten langs de wegen. Foto 3: Wat een drukte op de straten. Foto 4: Kraampjes en straatverkopers langs de wegen Dag 1: Lange reis en eerste indrukken Nadat we afscheid hadden genomen van onze familie en vrienden stapten we in het vliegtuig op Schiphol naar Mumbai. Donderdag 12 februari 's ochtends om 07.00 kwamen

Nadere informatie

De Germaanse cultuur hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62219

De Germaanse cultuur hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62219 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 June 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62219 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

De verbanden tussen asielzoekers, werkeloosheid, criminaliteit en fascisme

De verbanden tussen asielzoekers, werkeloosheid, criminaliteit en fascisme De verbanden tussen asielzoekers, werkeloosheid, criminaliteit en fascisme Tijdens het opruimen van oude spullen kwam ik een oud schoolwerkje uit mijn VWO tijd tegen. Dat is een heel poosje terug, die

Nadere informatie

Het verhaal van de schepping (Genesis 1 en 2)

Het verhaal van de schepping (Genesis 1 en 2) Het verhaal van de schepping (Genesis 1 en 2) Toen God begon met zijn schepping, was het donker en leeg. Maar God zei: Laat er licht zijn! En opeens was er licht. Nu was het niet donker meer, maar nog

Nadere informatie

EEN MUISJE IN HET HOL VAN DE WOLF. levendige wolvenjongen. De wolf raakte. schaduw: het was Tabaqui, de jakhals! wudahcs

EEN MUISJE IN HET HOL VAN DE WOLF. levendige wolvenjongen. De wolf raakte. schaduw: het was Tabaqui, de jakhals! wudahcs EEN MUISJE IN HET HOL VAN DE WOLF e avond viel over de heuvels van Seeonee. In het knusse, warme hol genoot papa Wolf van de laatste ogenblikken van rust voor hij op jacht ging. Mama Wolf lag naast hem,

Nadere informatie

BOERMARKEN IN DRENTHE

BOERMARKEN IN DRENTHE BOERMARKEN IN DRENTHE Historie Geschiedenis gaat ver terug. Het begrip Boermarke, ook wel Marke genoemd, gaat in feite terug tot de tijd van de Germanen die zich op vaste plaatsen gingen vestigen. MARKE,

Nadere informatie

Dames en heren, Mijn besef van oorlog en vrede. heb ik meegekregen van mijn. vader, die de gastvrijheid van. de Duitse bezetter aan den lijve

Dames en heren, Mijn besef van oorlog en vrede. heb ik meegekregen van mijn. vader, die de gastvrijheid van. de Duitse bezetter aan den lijve Dames en heren, Mijn besef van oorlog en vrede heb ik meegekregen van mijn vader, die de gastvrijheid van de Duitse bezetter aan den lijve heeft mogen ondervinden. Mijn vader heeft in Scheveningen gezeten,

Nadere informatie

Spreekbeurt en werkstuk over. Ridders. Door: Oscar Zuethoff

Spreekbeurt en werkstuk over. Ridders. Door: Oscar Zuethoff Spreekbeurt en werkstuk over Ridders Door: Oscar Zuethoff Mei 2007 Inleiding Waarom houd ik een spreekbeurt over de ridders en de riddertijd? Toen ik klein was wilde ik altijd al een ridder zijn. Ik vind

Nadere informatie

Les 1: Kinderarbeid. Bedelende jongen

Les 1: Kinderarbeid. Bedelende jongen Les 1: Kinderarbeid Les 1: Kinderarbeid Het fenomeen kinderarbeid Kinderarbeid bestaat al net zolang als de mensheid bestaat. In de prehistorie gingen kinderen vaak mee op jacht of hielpen ze bij het verzamelen

Nadere informatie

De gulden is lang niet zo oer-hollands als je denkt FTM

De gulden is lang niet zo oer-hollands als je denkt FTM De gulden is lang niet zo oer-hollands als je denkt FTM ftm.nl De gulden is lang niet zo oer-hollands als je denkt FTM Edin Mujagic 8-10 minuten Bij de gulden denkt u hoogstwaarschijnlijk aan de Nederlandse

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info De Chinese Muur 1. Voorwoord. 2. Wat is de Chinese Muur? 3. Waar ligt de Chinese Muur? 4. Waarom bouwden de Chinezen de Chinese Muur? 5. Hoe bouwden de Chinezen de Chinese Muur? 6. Hoe lang en hoe groot

Nadere informatie

Lesschema 3 graad t.g.v. 500 jaar Koninklijke Sint Sebastiaansgilde Essen

Lesschema 3 graad t.g.v. 500 jaar Koninklijke Sint Sebastiaansgilde Essen Lesschema 3 graad t.g.v. 500 jaar Koninklijke Sint Sebastiaansgilde Essen 1 Naamsverklaring: Een gilde is een vereniging van mensen die hetzelfde beroep uitoefen(d)en, vb bakkers of wevers waren allemaal

Nadere informatie

8.9 Konijn (Oryctolagus cuniculus)

8.9 Konijn (Oryctolagus cuniculus) 8.9 Konijn (Oryctolagus cuniculus) 1 Samenvatting Aantal en verspreiding De landelijke trend is over de gehele periode stabiel, over de laatste tien jaar treedt een matige toename op. De stand van het

Nadere informatie

Christendom. Wat uit dit geloof spreekt je aan?

Christendom. Wat uit dit geloof spreekt je aan? Christendom In Christendom zijn de Bijbel en Jezus het belangrijkste. In de wereld is het de grootste godsdienst, gevolgd door de Islam. In het Christendom geloven de mensen in één God, die uit Drie Personen

Nadere informatie

het recht op vrijheid en gelijkheid voor iedereen

het recht op vrijheid en gelijkheid voor iedereen (artikel 1) vrijheid en gelijkheid voor iedereen (artikel 2) het recht niet gediscrimineerd te worden (artikel 3) leven, in veiligheid en vrijheid (artikel 4) geen slavernij of slavenhandel (artikel 5)

Nadere informatie

Doornburgh/ Dames en heren (bewoners)/

Doornburgh/ Dames en heren (bewoners)/ Utrecht verhaalt: Emmaüsgangers bladzijden uit het boek Doornburgh verhaalt 2015 Utrecht verhaalt is een concept van ar-gitect Bij gebruik van de inhoud van dit document de bron vermelden. Meer informatie?

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Ro Samenvatting door S. 1180 woorden 29 maart 2016 6,4 11 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Hoofdstuk 5 De Ro Paragraaf 1 t/m 7 1 Van dorp

Nadere informatie

kids en de Bijbel voorlezen of zelf lezen, samen bidden, kleuren, puzzelen en knutselen

kids en de Bijbel voorlezen of zelf lezen, samen bidden, kleuren, puzzelen en knutselen kids en de Bijbel voorlezen of zelf lezen, samen bidden, kleuren, puzzelen en knutselen Een verrassende vriend Toen de Here Jezus hier op aarde was, heeft hij veel verhalen verteld om de mensen iets te

Nadere informatie

Wat vertelde Jozef zijn broers over de hongersnood? Dankzij wie had Jozef de positie van onderkoning van Egypte bereikt?

Wat vertelde Jozef zijn broers over de hongersnood? Dankzij wie had Jozef de positie van onderkoning van Egypte bereikt? Vader en zoon herenigd. Wat vertelde Jozef zijn broers over de hongersnood? Genesis 45:6 6 Deze twee jaren is er immers honger geweest in het midden van het land, en er komen nog vijf jaren waarin er geen

Nadere informatie

Veracht toch nooit een vrouw (als ze zijn braaf en goed)

Veracht toch nooit een vrouw (als ze zijn braaf en goed) Veracht toch nooit een vrouw (als ze zijn braaf en goed) Johan Het allerleerste marktzangerslied dat we uitprobeerden ergens in 1995, vonden we als "lied nr. 188" in het interessante boek over "Café Chantant"

Nadere informatie

Landelijke klapekstertelling winter 2008/2009 Eindresultaten

Landelijke klapekstertelling winter 2008/2009 Eindresultaten Landelijke klapekstertelling winter 2008/2009 Eindresultaten Foto J. Schwiebbe - http://www.birdphoto.nl April 2009, Matthijs Broere (Waarneming.nl) & Fred Hustings (SOVON) 1. Inleiding Afgelopen winter

Nadere informatie

TOESPRAAK. Dodenherdenking Hoeksche Waard

TOESPRAAK. Dodenherdenking Hoeksche Waard TOESPRAAK Dodenherdenking Hoeksche Waard College van burgemeester en wethouders en raadsleden 4 mei 2019 Dames en heren, jongens en meisjes, Elk jaar, op de avond van 4 mei, herdenken wij onze oorlogsslachtoffers.

Nadere informatie

SEED & BREAD FOR THE SOWER JES.55:10 FOR THE EATER

SEED & BREAD FOR THE SOWER JES.55:10 FOR THE EATER SEED & BREAD FOR THE SOWER JES.55:10 FOR THE EATER korte Bijbelse boodschappen van THE WORD OF TRUTH MINISTRY Otis Q. Sellers, Bijbelleraar Vertaling Stichting Lachai Roï, Lelystad, Nederland Nr. 9 Waarheden

Nadere informatie

Wie waren boos dat de muren van Jeruzalem hersteld werden?

Wie waren boos dat de muren van Jeruzalem hersteld werden? Samaritanen proberen de bouw van de muur te beletten. Wie waren boos dat de muren van Jeruzalem hersteld werden? Nehemia 4:7-8 7 Het gebeurde, toen Sanballat, Tobia, de Arabieren, de Ammonieten en de inwoners

Nadere informatie

Om 07:30 uur moesten we alweer opstaan, want Débora en ik gingen naar het dorp waar zij en haar ouders wonen: Serafina Corrêa. Dit was een reis van on

Om 07:30 uur moesten we alweer opstaan, want Débora en ik gingen naar het dorp waar zij en haar ouders wonen: Serafina Corrêa. Dit was een reis van on Om 07:30 uur moesten we alweer opstaan, want Débora en ik gingen naar het dorp waar zij en haar ouders wonen: Serafina Corrêa. Dit was een reis van ongeveer 4 uur. Toen we aankwamen in Serafina Corrêa,

Nadere informatie

Het evangelie volgens Johannes

Het evangelie volgens Johannes Het evangelie volgens Johannes Gods Zoon komt naar de wereld Gods Zoon was er al in het begin 1 In het begin was Gods Zoon er al. Hij was bij God, en hij was zelf God. 2 In het begin was hij al bij God.

Nadere informatie

Geschiedenis achtergrond.

Geschiedenis achtergrond. Geschiedenis achtergrond. De Subkarpaten, de regio in de Oekraïne waar Livia en Attila wonen, was vroeger onderdeel van Hongarije. Voor 1920 Hongarije was erg groot, maar omdat het land één van de verliezers

Nadere informatie

Sint Maarten spel Klas 1

Sint Maarten spel Klas 1 Sint Maarten spel Klas 1 Muziek instrumentaal Vier vrouwen staan bij de poort te wachten Vrouw 1 Vrouw 2 op om Vrouw 1 Het begint al donker te worden, ik begrijp niet waar ze blijven. Straks wordt de poort

Nadere informatie

Op één voetje en één kleppertje

Op één voetje en één kleppertje Op één voetje en één kleppertje Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum,

Nadere informatie

Herdenking executie 77 Sovjetsoldaten

Herdenking executie 77 Sovjetsoldaten Herdenking executie 77 Sovjetsoldaten Monument Koedriest Loes van Overeemlaan, Leusden 9 april 1942-9 april 2017 In samenwerking met: Toespraak Remco Reiding, secretaris Stichting Russisch Ereveld Op 27

Nadere informatie

Inhoud blz. 1. Honden 2. Van wolf naar hond 3. Rassen 4. Rashonden 5. Filmpjes Pluskaarten Bronnen en foto s Colofon en voorwaarden

Inhoud blz. 1. Honden 2. Van wolf naar hond 3. Rassen 4. Rashonden 5. Filmpjes Pluskaarten Bronnen en foto s Colofon en voorwaarden Het hondenboek Inhoud blz. 1. Honden 3 2. Van wolf naar hond 4 3. Rassen 6 4. Rashonden 8 5. Filmpjes 19 Pluskaarten 20 Bronnen en foto s 22 Colofon en voorwaarden 23 1. Honden Soorten Veel mensen hebben

Nadere informatie

Wat was de koning van Syrië van plan? tegen Israël en pleegde overleg met zijn dienaren en zei: Mijn legerkamp moet op die en die plaats zijn.

Wat was de koning van Syrië van plan? tegen Israël en pleegde overleg met zijn dienaren en zei: Mijn legerkamp moet op die en die plaats zijn. De Syriërs met blindheid geslagen. Wat was de koning van Syrië van plan? 2 Koningen 6:8 8 De koning van Syrië voerde oorlog tegen Israël en pleegde overleg met zijn dienaren en zei: Mijn legerkamp moet

Nadere informatie

SINTE-WATTE? SINTE-METTE! Voorleestekst

SINTE-WATTE? SINTE-METTE! Voorleestekst SINTE-WATTE? SINTE-METTE! Voorleestekst 1 2 SINTE-WATTE? SINTE-METTE! Voorleestekst Simon en Anne zijn pas verhuisd. Ze wonen nu in Mechelen. De stad ziet er heel leuk uit en hun nieuwe huis is super.

Nadere informatie

De dienst wordt geleid door Ds. J. Hermes uit Schoonebeek. De afkondigingen worden gelezen door Sandra Lanting.

De dienst wordt geleid door Ds. J. Hermes uit Schoonebeek. De afkondigingen worden gelezen door Sandra Lanting. Psalm 150a: 1, 2, 3 en 4 Lied 339c Lied 875 Lied 646 Lied 645: 1, 2 en 6 Slotlied 425 Eerste Lezing: Phil 2: 6 11 Evangelie: Lucas 24 : 13-35 De dienst wordt geleid door Ds. J. Hermes uit Schoonebeek.

Nadere informatie

Ruimte voor verstilling

Ruimte voor verstilling Ruimte voor verstilling Mededelingen door de ouderling van dienst Frans Elbertsen Pastoraal ouderling, sectie 4 Psalm 101 vers 1 Stil gebed, votum en groet Lied 314 vers 1, 2, 3, 4, 5 en 6 (Op Toonhoogte)

Nadere informatie

35 oefenvragen over de Tweede Wereldoorlog 1

35 oefenvragen over de Tweede Wereldoorlog 1 35 Oefenvragen over de Tweede Wereldoorlog 1. De Tweede Wereldoorlog dankt zijn naam aan: a. Het aantal landen dat erbij betrokken was b. Het feit dat de oorlog in meerdere werelddelen werd uitgevochten

Nadere informatie

Sinte-watte?! Sinte-Mette! Voorleestekst

Sinte-watte?! Sinte-Mette! Voorleestekst Sinte-watte?! Sinte-Mette! Voorleestekst Sinte-Mette Sinte-watte?! Sinte-Mette! 1 2 1 2 Simon en Anne zijn pas verhuisd. Ze wonen nu in Mechelen. De stad ziet er heel leuk uit en hun nieuwe huis is super.

Nadere informatie

The road to Emmaus (near Jerusalem) Wim Wenders, 2000

The road to Emmaus (near Jerusalem) Wim Wenders, 2000 The road to Emmaus (near Jerusalem) Wim Wenders, 2000 1. Sitz im Leben Handelingen van de apostelen De synoptici Marcus 16,12: Daarna verscheen Hij in een andere gedaante aan twee van hen, toen deze te

Nadere informatie

Pizza Verdi. Opdrachtenblad. Regie: Gary Nadeau Jaar: 2011 Duur: 8 minuten

Pizza Verdi. Opdrachtenblad. Regie: Gary Nadeau Jaar: 2011 Duur: 8 minuten Pizza Verdi Regie: Gary Nadeau Jaar: 2011 Duur: 8 minuten Opdrachtenblad Lesuurpakket Pizza Verdi (thema s: sociale verschillen, stereotyperingen/vooroordelen; verdiepingsopdracht Amerikaanse burgerrechten)

Nadere informatie

www.verzetsmuseum.org Plantage Kerklaan 61 (tegenover Artis), Amsterdam

www.verzetsmuseum.org Plantage Kerklaan 61 (tegenover Artis), Amsterdam www.verzetsmuseum.org Plantage Kerklaan 61 (tegenover Artis), Amsterdam mede mogelijk gemaakt door Hier wordt geïnvesteerd in uw toekomst. Dit project is mede gefinancieerd met steun van het europees fonds

Nadere informatie

WERKBLAD. De Hanze. Naam: Figuur 1 Afbeelding uit Stedelijk Museum Zwolle

WERKBLAD. De Hanze. Naam: Figuur 1 Afbeelding uit Stedelijk Museum Zwolle WERKBLAD De Hanze Figuur 1 Afbeelding uit Stedelijk Museum Zwolle Naam: 1 1. Wat was de Hanze Een Hanze was een naam voor de samenwerking van handelaren en steden tijdens de middeleeuwen. De mensen werkten

Nadere informatie

Oordelen. Volledig oordeel. Oordeelnummer Ras Sociale Bescherming. Datum: Grond: Terrein: Oordeel Datum: 7 juli 2016

Oordelen. Volledig oordeel. Oordeelnummer Ras Sociale Bescherming. Datum: Grond: Terrein: Oordeel Datum: 7 juli 2016 Oordelen Het College van B&W van de gemeente Son en Breugel discrimineert een vrouw van Sinti-afkomst door op de woonwagenstandplaats waar zij woont, geen woonwagenbewoning meer toe te staan. Oordeelnummer

Nadere informatie

De bouw van het Misjkan

De bouw van het Misjkan De bouw van het Misjkan Laten wij nu eens een kijkje nemen op de plaats waar Betsalel en Oholiav en de overige mensen die hen helpen, bezig zijn met de bouw van het Misjkan, terwijl heel het volk hen steunt.

Nadere informatie

Binnenkomst in stilte in de donkere kerk. We zingen:

Binnenkomst in stilte in de donkere kerk. We zingen: Jaargang 8, nummer 19 Voorganger: ds. Piet Jan Rebel Koor o.l.v. Tanja van Dijk Piano: Myrre van Dijk, David van Dijk Zaterdag 20 april 2019 Paaswake Een nacht vol hoop Binnenkomst in stilte in de donkere

Nadere informatie

Laat het feest zijn in de huizen, mensen dansen op de straat, als het onrecht buigt voor Jezus en het volk weer bidden gaat.

Laat het feest zijn in de huizen, mensen dansen op de straat, als het onrecht buigt voor Jezus en het volk weer bidden gaat. Hartelijk welkom Laat het feest zijn in de huizen Opwekking 553 Laat het feest zijn in de huizen, mensen dansen op de straat, als het onrecht buigt voor Jezus en het volk weer bidden gaat. In de bergen,

Nadere informatie

Romeinen. Romeinen. Germanen

Romeinen. Romeinen. Germanen Romeinen Romeinen Grieken en Romeinen lijken op elkaar qua levensstijl. Het Romeinse rijk is ontstaan in Rome (753 v. Chr.). De Romeinen kwamen 50 v. Chr. naar Nederland. De Romeinen hebben het Latijns

Nadere informatie

Eindexamen geschiedenis vwo II

Eindexamen geschiedenis vwo II Ten oorlog! Europese oorlogen 1789-1919. Oorlog als maatschappelijk fenomeen Vanaf de zomer van 1789 trokken veel Franse vluchtelingen naar Oostenrijk. 1p 1 Waarom vormde dit voor het Franse revolutionaire

Nadere informatie

Voorganger: pastor B. van Brug Heerenveen-zuid Ouderling van dienst: Gerhard Nijhoff Organist: Gerjan Kamerling

Voorganger: pastor B. van Brug Heerenveen-zuid Ouderling van dienst: Gerhard Nijhoff Organist: Gerjan Kamerling zondag 17 juli 2016 Welkom in Het Centrum Voorganger: pastor B. van Brug Heerenveen-zuid Ouderling van dienst: Gerhard Nijhoff Organist: Gerjan Kamerling Dringende oproep: Vrijwilligers gevraagd voor het

Nadere informatie

Handelingen 9 en 20. 'Blijf praten.' de power text op een steen om jou er aan te herinneren hoe zwaar Paulus het had.

Handelingen 9 en 20. 'Blijf praten.' de power text op een steen om jou er aan te herinneren hoe zwaar Paulus het had. LES Blijf praten Sabbat Lees Handelingen 9 en 20. Sta op en strek je zo hoog en wijd als je kunt uit. Hoe voelt dat aan? Stel je eens voor dat je geketend was en dat je je dus niet zou kunnen strekken

Nadere informatie

Verloren grond. Murat Isik. in makkelijke taal

Verloren grond. Murat Isik. in makkelijke taal Verloren grond Murat Isik in makkelijke taal Moeilijke woorden zijn onderstreept en worden uitgelegd in de woordenlijst op pagina 84. Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen Mijn geboorte Mijn verhaal

Nadere informatie

Tijd...zo bekend en toch weten we er eigenlijk heel weinig over... Wat is tijd eigenlijk en wat is het nut ervan?

Tijd...zo bekend en toch weten we er eigenlijk heel weinig over... Wat is tijd eigenlijk en wat is het nut ervan? Bewustwording... Tijd... Tijd...zo bekend en toch weten we er eigenlijk heel weinig over... Wat is tijd eigenlijk en wat is het nut ervan? Iedereen kent ze wel...de uitspraken over tijd, De tijd vliegt...tijd

Nadere informatie

Braziliaanse regenwoud. Jesse Klever. Groep 7

Braziliaanse regenwoud. Jesse Klever. Groep 7 Braziliaanse regenwoud Jesse Klever Groep 7 Voorwoord Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik dit een heel interessant onderwerp vind. We hebben er al op school over gesproken en het leek mij wel een leuk

Nadere informatie

Tijdvak I. 31 oktober 2013 8: 30-10:00.

Tijdvak I. 31 oktober 2013 8: 30-10:00. 1 SCHOOLONDERZOEK Tijdvak I GESCHIEDENIS 31 oktober 2013 8: 30-10:00. Dit onderzoek bestaat uit 38 vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad.

Nadere informatie

'zigeunerkoning' Koko Petalo onderhandelt in D98>1 me problemen zijn met de autoriteiten.

'zigeunerkoning' Koko Petalo onderhandelt in D98>1 me problemen zijn met de autoriteiten. 1 ij is jarenlang het gezicht geweest van de Roma in Nederland: Koos 'Koko' Petalo (1942). Bij het grote publiek is hij bekend als de 'Zigeunerkoning'. Als de Roma in het nieuws zijn, treedt Koko op als

Nadere informatie

Extra: Waarom hebben mensen paarden

Extra: Waarom hebben mensen paarden Extra: Waarom hebben mensen paarden In dit extra hoofdstuk leer je: Dat mensen paarden houden met een bepaald doel. Met welk doel mensen vroeger paarden hielden. Waarom mensen nu paarden hebben. Inleiding

Nadere informatie

De Geschiedenis Op 28 Oktober in 1237 werd een nederzetting gesticht met de naam Berlijn in het toen genaamde Pruisen. Op dezelfde datum werd ook in de buurt Cölin opgericht. In 1307 werden deze nederzettingen

Nadere informatie

HANDEL LES 2. De Oostzeevaart of de Sontvaart. Aangenaam. De naam is Bicker, Jacob Bicker, directeur bij de Oostzeevaart.

HANDEL LES 2. De Oostzeevaart of de Sontvaart. Aangenaam. De naam is Bicker, Jacob Bicker, directeur bij de Oostzeevaart. Regenten en vorsten LES 2 HANDEL 1600 Aangenaam. De naam is Bicker, Jacob Bicker, directeur bij de Oostzeevaart. 1700 JE LEERT waarom de moederhandel zo belangrijk is; hoe de VOC werkt; hoe de WIC werkt.

Nadere informatie

Stadhouder Willem IV

Stadhouder Willem IV prehistorie 84 oudheid 3000 v. Chr. 2500 v. Chr. 2000 v. Chr. 1500 v. Chr. Pruiken Steden en Revoluties en Staten Stadhouder Willem IV en de pruikentijd De familie Vos is op vakantie in Friesland. Omdat

Nadere informatie

Geschiedenis van Suriname : Suriname van Engelse naar Nederlandse landbouwkolonie

Geschiedenis van Suriname : Suriname van Engelse naar Nederlandse landbouwkolonie Geschiedenis van Suriname 1667-1683: Suriname van Engelse naar Nederlandse landbouwkolonie 581-1795: De Republiek In de 17e en 18e eeuw spraken we nog niet van één Nederland maar, van de Republiek der

Nadere informatie

DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848. 3. Hebben alle partijen min of meer gelijke kansen in de campagneperiode?

DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848. 3. Hebben alle partijen min of meer gelijke kansen in de campagneperiode? DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848 ACHTERGRONDINFORMATIE PERIODE 1815-1848 DE EERSTE JAREN VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN Tussen 1795 en 1813 was Nederland overheerst geweest door de Fransen. In

Nadere informatie

Mattheüs 15: GROEIEN IN GELOOF

Mattheüs 15: GROEIEN IN GELOOF Mattheüs 15: 21-28 GROEIEN IN GELOOF Marcus 7: 1-23 1 Ook de farizeeën en enkele van de schriftgeleerden die uit Jeruzalem waren gekomen, hielden zich in zijn nabijheid op. 2 En toen ze zagen dat sommige

Nadere informatie

stiltewandeling rond het Emmaüsverhaal

stiltewandeling rond het Emmaüsverhaal Pagina1 Het hart van de mens zoekt zijn weg - maar het is Jahwe die hem de kracht van het stappen geeft. spreuken 16,9 Pagina2 inleidende gedachte Emmaüspastoraal begint met op weg gaan met mensen en met

Nadere informatie

Factsheet Demografische ontwikkelingen

Factsheet Demografische ontwikkelingen Factsheet Demografische ontwikkelingen 1. Inleiding In deze factsheet van ACB Kenniscentrum aandacht voor de demografische ontwikkelingen in Nederland en in het bijzonder in de provincie Noord-Holland.

Nadere informatie

DE INTRODUCTIE IN ENGELAND VAN DE SAMOJEDENHOND door E. Kilburn Scott

DE INTRODUCTIE IN ENGELAND VAN DE SAMOJEDENHOND door E. Kilburn Scott DE INTRODUCTIE IN ENGELAND VAN DE SAMOJEDENHOND door E. Kilburn Scott In 1889 bezocht ik de provincie Archangel in noordoost Rusland voor een vakantie en toen ik daar was, zag ik iets van dat zeer interessante

Nadere informatie