Het is lente! In de maande mei leggen vogels hun ei. De kinderen kruipen in de huid van een vogel door middel van het bouwen van een vogelnestje.
|
|
- Fenna Simons
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Kinderactiviteiten Nationale Vogelweek mei 2012 Onderstaande activiteiten zijn bedoeld als inspiratie voor kinderactiviteiten tijdens de Nationale Vogelweek. Per activiteit is een speluitleg opgenomen, een lijst met benodigdheden, en een leeftijdsindicatie. We hebben geprobeerd de activiteiten algemeen te houden, zodat ze in verschillende gebieden en met wisselende aantallen kinderen te doen zijn. Veel plezier! Joyce Schreuder en Astrid van den Broek Vogelbescherming Nederland 1. Vogelnestjes bouwen Leeftijdsindicatie: 6 10 jaar Het is lente! In de maande mei leggen vogels hun ei. De kinderen kruipen in de huid van een vogel door middel van het bouwen van een vogelnestje. Werkvorm: Vorm de groep kinderen om je heen, zodat je voor iedereen goed zichtbaar en verstaanbaar bent Bedenk samen welke vogel op de locatie waar jullie nu zijn (bos, park, weiland, duinen etc.) zou kunnen broeden Waar zou deze vogel het nest bouwen? (bijv. in de boom, in een holletje, op de grond, in het riet) Waarom daar? Wat zijn de gevaren die het nest kunnen bedreigen en daarmee ook de kuikens en de ouders? Hoe groot is het nest Welke materialen worden gebruikt Hoe komen de materialen bij het nest Wat doet de vogel met het materiaal om er een comfortabel nest van te maken? Vorm groepjes van 2 (of meer) kinderen Voor welke vogel maak je een nest? Doe je best om het verzamelen van het materiaal zo goed mogelijk te doen zoals de vogel het doet. Dus gebruik 1 hand en maximaal 2 vingers tegelijk voor het verzamelen. En voor het vormen van het nestje gebruik je 1 hand. Bedenk een naam voor je vogelnestje Ga na afloop met alle groepjes bij elkaar de nesten bewonderen Laat de kinderen vertellen wat ze hebben ervaren bij het bouwen Was het moeilijk om materiaal te vinden? Achtergrondinformatie: De materialen Aan het nest herkent men de soort of de familie (verzameling soorten met gemeenschappelijke kenmerken).
2 In het voorjaar wordt er heel wat nestmateriaal aangevoerd. Wie goed kijkt, ziet vroeg in het voorjaar in kale bomen al de eerste nesten verschijnen. De Ekster is een vroege starter. Vaak vliegen ze met takken in de richting van de nestboom. De Ekster bouwt net als veel andere soorten zijn nest op de tak van boom. Andere soorten hakken een holte in een boom, of maken gebruik van een bestaande holte. Spechten en Boomklevers hakken zelf, terwijl mezen, Kauwen en Bonte Vliegenvangers bestaande holtes gebruiken. Nestkasten zijn eigenlijk dergelijke holtes. Weidevogels als Grutto en Kievit broeden op de grond, ze leggen hun eieren in een kuiltje. De Huiszwaluw en de Boerenzwaluw maken een nestje van klei dat ze tegen gebouwen metselen. Er moet op vliegafstand wel klei zijn. De Gierzwaluw en de Zwarte Roodstaart maken gebruik van holtes en nissen op en aan gebouwen. Het bouwen Het bouwen van een nest verloopt in twee achtereenvolgende fasen: het verzamelen van het materiaal, en dit fatsoeneren tot een afgewerkt nest. Hoeveel tijd het verzamelen kost, hangt af van de afstand waarover het materiaal aangesleept moet worden: een rietzanger behoeft nauwelijks van zijn plaats te komen om dood riet te vinden, maar een zwaluw moet op zoek gaan naar een poel met exact het type modder dat hij nodig heeft. Vogels met een komvormig nest leggen het eerst ruwweg op zijn plaats. Dan gaan zij er middenin zitten en draaien aldoor rondjes, onderwijl het materiaal met hun borst naar beneden en buiten duwend. Dit draaien in de rondte waardoor de binnenkant van het nest vorm krijgt, doen alle vogels. Vogels met een komvormig nest draaien en duwen, terwijl vogels als reigers draaien en trappelen en hier en daar met hun snavel bepaalde takjes naar zich toe trekken.
3 2. Het vogelgeluidenspel Leeftijdsindicatie: dit spel is geschikt voor kinderen vanaf 7 jaar. Vogelgeluidenspel variatie 1: Aan het begin van het spel krijgt iedereen een kaartje met het vogelgeluid erop. Er zijn steeds twee personen die hetzelfde vogelgeluid hebben. Niemand mag praten, maar door het geluid te maken, moeten de tweetallen elkaar gaan zoeken. Als iedereen elkaar heeft gevonden, is het spel afgelopen. In de bijlage zie je een voorbeeld van hoe de strookjes eruit zouden kunnen zien. Knip de naam van het dier er eventueel af, voordat je de kaartjes uitdeelt. In plaats van tweetallen kun je ook grotere groepjes elkaar laten vinden. De materialen Kaartjes met vogelgeluiden erop. Pennen om kaartjes af te vinken. Zorg dat je van ieder geluid steeds twee strookjes hebt. Deze vind je in de bijlage onderaan in dit document. Hieruit kan je eventueel zelf een aantal vogels en hun geluiden selecteren. Vogelgeluidenspel variatie 2: Bij deze variatie, moeten een paar leiders zich verstoppen. Elke leider maakt een ander geluid. De dieren in het bos maken ongeveer eens per minuut een geluid. De deelnemers aan het spel krijgen een kaartje mee waarop deze dieren staan aangegeven. Door goed te luisteren naar de geluiden die uit het bos komen is het de bedoeling dat ze de dieren opsporen en van elk dier een handtekening ontvangen op hun kaartje. De deelnemer die als eerste alle dieren heeft gevonden heeft gewonnen. Voorbereiding Vraag een aantal personen (leiding, oudere leeftijdsgroepen) om zich in het bos te verstoppen. Elk persoon speelt een ander dier. Elk dier heeft zijn eigen geluid. Het spel Verdeel de deelnemers in groepjes van drie. Ze houden elkaars hand vast en gaan op zoek naar de dieren in het bos. Ze moeten hiervoor vooral hun oren gebruiken en lopen in de richting van de geluiden die ze horen. Als ze bij een vogel komen, moeten ze raden wat voor dier het is. Ze luisteren naar het geluid dat het dier maakt. Als de deelnemers alle vogels hebben gevonden, gaan ze terug naar het startpunt. De materialen Aftekenkaartjes met de vogelnamen erop. Pennen om kaartjes af te vinken. Deze vind je in de bijlage onderaan in dit document.
4 3. Vogeltikkertje Eén van de spelers is de tikker. Na het startsignaal probeert de tikker de overige spelers te tikken. Lukt dit, dan wordt de speler die getikt is, de nieuwe tikker. De spelleider deelt dit aan de andere spelers mee en het spel gaat verder. Om te voorkomen dat ze getikt worden kunnen de spelers, stil gaan staan, de naam van een vogelsoort noemen en een poortje van hun benen maken. Zolang een speler zo staat, mag hij/zij niet getikt worden. De speler kan verlost worden, doordat een andere speler door het poortje kruipt. 4. Dierimitaties Leeftijdsindicatie: dit spel kun je in een makkelijke variant (met herkenbare vogels/dieren) spelen met kinderen vanaf 4 jaar, voor oudere kinderen kun je meer vogels/dieren kiezen, of moeilijker herkenbare vogels/dieren. Tot ongeveer 11 jaar. Ook bij dit spel kruip je in de huid van een dier. Dit is een oefening uit het boek Rupsen horen poepen van Jeanette Boogmans, KNNV Uitgeverij. Een inspirerend boek met werkvormen en tips om de natuurbeleving van kinderen te stimuleren. Een aanrader om aan te schaffen! Het is een actieve werkvorm, waarbij enige warming up aan te bevelen is. Je kan vooraf bijvoorbeeld een paar minuten vogeltikkertje doen (spel 3). Je kunt de imitaties laten toespitsen op vogelsoorten. Het ligt aan de kennis en leeftijd van de kinderen of dit haalbaar is. Houd het anders simpel en laat kinderen ook andere diersoorten imiteren. Werkvorm: In een grote kring mag steeds een kind of een aantal kinderen, een dier uitbeelden. Denk bij het uitbeelden aan de houding, het gedrag en de vorm van het beest. Voor de kinderen is het het leukst en het leerzaamst als ze zelf een dier verzinnen. De andere kinderen mogen raden welk dier het is. Ter inspiratie voor de leiding, hierbij enkele vogelsoorten. De eendenwaggel Deze doe je in knielende houding met je handen achter je hoofd. Probeer te lopen zonder omhoog te komen. Het is zwaar voor je knieën. Reiger Deze kan je in je eentje uitbeelden. Maak je lang, vorm met je armen een dolksnavel bij je hoofd. Als uitdaging kun je op één been gaan staan. Lukt het om roerloos te blijven staan? Ooievaar Deze kan ook in je eentje. Maak je lang, vorm met je armen een grote snavel en ga klepperen door met je handen te klappen en ga met je hoofd omhoog en omlaag. Mus Hip met 2 benen tegelijk rond en pik bij de voeten van de andere kinderen naar denkbeeldige broodkruimeltjes.
5 Kip Met handen in de oksels op en neer wapperend en door de knieën heen rondlopen Kuiken In een groepje of alleen, met mond wagenwijd open op de grond zitten en piepen Duif Met kop naar voren en naar achteren bewegend rondlopen Gans Deze kan je met z'n tweëen doen. Maak je nek lang en strek je hoofd naar voren uit. Ga achter een andere gans aan, al gakkend. Overige dieren ter inspiratie: Lopen als een spanrups. Je buigt je lijf tot aan de grond, billen in de lucht en zet je handen zo dicht mogelijk bij je voeten neer. Je handen lopen naar voren tot je bijna gestrekt bent, dan loop je met je benen naar je handen toe tot je weer in de gebogen uitgangspositie staat en begin je nogmaals de handen te verplaatsen. Spanrupsen zitten veel in eiken, je kunt in de lente makkelijk zien hoe grappig ze zijn. De spin Bij de spin maak je bruggen voorover. De kleinste gaat onder en de grootste gaat er dwars overheen. Je kunt nu tegelijk lopen als een dier met acht poten. De huisjesslak De huisjesslak kun je maken met een kind die als slak op de buik op de grond gaat liggen en het huisje door een kind dat opgerold op de slak gaat zitten.
6 Bijlagen 1. Vogelgeluidenspel variatie 1 De strookjes Vogels en hun geluid, voor het kopieren en knippen van strookjes. (2x kopieren, iedereen krijgt een strookje met (evetueel) alleen het geluid, en je moet op het geluid je partner zoeken.) 1 Kroet Geagiteerd polifinario, polifinario 2 Tureluur Jodelend, versnellend tjuwieuw, of: Tjuu luu luu 3 Grutto Nasaal, in reeksen herhaald wietje wietje wietje 4 Wulp Weemoedig koer li of wuu dlie 5 Wielewaal Weemoedig, maar snel en helder fluitend duu de lio 6 Visdiefje (bij trek) rinkelend kirrr 7 Ekster Ratelend schrapend tsaka tsaka tsjakka 8 Braamsluiper Abrupt smakkend of staccato tjek tsjirr tsjirr tsjirr 9 Roodborst Zoals bij opwinden mechanisch speelgoed fijn tikkend tik ik ik ik 10 Duinpieper Weemoedig en metalig tsieruuh of tsierluuh 11 Boerenzwaluw Rinkelend en opgewekt wiet of wit wit 12 Buizerd Langgerekt, klagend of miauwend pie joew 13 Winterkoninkje Mechanisch herhaald tjet...tjet...tjet...tjet 14 Veldleeuwerik Aangenaam maar variabel tsjirrup of trruvie 15 Kievit kie juh wiet wiet wiet...kie juh wiet 16 Grote karekiet krrr krrr...kerretsiep 17 Zilvermeeuw kliauw...kliauw 18 Tjiftjaf zip zap zap zip zap zap 19 Fitis hoe wiet De lijst met vogelgeluiden is afkomstig van het instituut voor de lerarenopleiding aan de Universiteit van Amsterdam. Gevonden op deze site:
7 Vogelgeluidenspel variatie 2 De aftekenkaartjes (bron
Klap, stamp en sla. Opmerking. Tijd: 1-5 min. Deelnemers: minimaal 2 Materiaal: niets Opstelling: kinderen vormen tweetallen. Verloop van het spel:
Klap, stamp en sla Deelnemers: minimaal 2 Opstelling: kinderen vormen tweetallen : De tweetallen tellen om de beurt tot 3. Eerst zegt de één 1, daarna de ander 2 en tot slot nummer één weer 3. Hierna begin
Nadere informatieVogelzang: waarom zingen vogels en
Vogelzang: waarom zingen vogels en hoe herken je ze aan hun zang? Natuurpunt organiseert de Grote Vogelweek voor Scholen. Leer de vogels rondom je school kennen, tel hoeveel er zijn en doe mee aan belangrijk
Nadere informatieNatuur & Milieu Educatie
Natuur & Milieu Educatie Groep 7 Kunstige vogelnestjes Excursie Dit is een product van Stichting Vogelpark Avifauna Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Leerdoelen, doelgroep, samenvatting 3. Lesschema 4. Inhoud
Nadere informatieBosmuseum Gerhagen Zavelberg 10 3980 Tessenderlo
Bosmuseum Gerhagen Zavelberg 10 3980 Tessenderlo Tel: 013 / 67.38.44 GERHAGEN E-mail: bosmuseum@skynet.be Website: wet.gerhagen.be Samengesteld door Willy Vanwesemael Kerkuil WERKBLADEN OPLOSSINGEN Lager
Nadere informatieVogelzang: waarom zingen vogels en hoe herken je ze aan hun zang?
VOOR DE LEERKRACHT Vogelzang: waarom zingen vogels en hoe herken je ze aan hun zang? Vogelbescherming Nederland organiseert de Tuinvogeltelling voor Scholen. Leer de vogels rondom je school kennen, tel
Nadere informatieOpdrachten thema. Veluwe
en thema Schema groepjes en opdrachten bij vorm 2: elke opdracht vaste begeleider Groepje 1: spechten Groepje 2: muizen Groepje 3: vossen Groepje 4: eekhoorns Groepje 5: egels Kleine beestjes + voedselketens
Nadere informatieBosmuseum Gerhagen Zavelberg 10 3980 Tessenderlo
Bosmuseum Gerhagen Zavelberg 10 3980 Tessenderlo GERHAGEN Tel: 013 / 67.38.44 E-mail: bosmuseum@skynet.be Website: wet.gerhagen.be Samengesteld door Willy Vanwesemael Bosuil WERKBLADEN Lager Onderwijs
Nadere informatieTuinvogels. Meer over onze koolmezen. Even voorstellen. Hier wonen ze. Echte natuur. Meer over de koolmees
Overname en dupliceren van dit materiaal is alleen toegestaan voor educatieve en niet-commerciële doeleinden en alleen als het materiaal is voorzien van een bronvermelding. Vogelbescherming Nederland,
Nadere informatieMeer over de ooievaar. Even voorstellen. Hier wonen ze. Echte natuur. Hieraan herken je hem
Overname en dupliceren van dit materiaal is alleen toegestaan voor educatieve en niet-commerciële doeleinden en alleen als het materiaal is voorzien van een bronvermelding. Vogelbescherming Nederland,
Nadere informatieLimburgs Landschap. natuurboekje van
Limburgs Landschap natuurboekje van lente 2011 Hoi! De winter is nog maar net voorbij. Maar vogels vliegen al met takjes. Ze popelen om hun nest te bouwen. Wat hebben ze het druk-druk-druk! Een eend maakt
Nadere informatieVogelgezang: waarom zingen vogels en hoe herken je ze aan hun gezang?
Illustraties: Elwin van der Kolk Vogelgezang: waarom zingen vogels en hoe herken je ze aan hun gezang? Natuurpunt organiseert de Vogeltelweek voor Scholen. Leer de vogels rondom je school kennen, tel hoeveel
Nadere informatieBIJLAGE 3: ZANG EN GELUIDEN
BIJLAGE 3: ZANG EN GELUIDEN Vogels zingen en maken talrijke andere geluiden zoals b.v. contactroepen of alarmkreten. Ze beschikken over een uitgebreid repertoire aan geluiden, want die spelen een belangrijke
Nadere informatieHET DIERENVRIENDJESPAD LESPROGRAMMA VOOR GROEP 1,2 EN 3 BASISONDERWIJS. Bijlagen
HET DIERENVRIENDJESPAD LESPROGRAMMA VOOR GROEP 1,2 EN 3 BASISONDERWIJS Bijlagen BIJLAGE 1 Omdat ik niet zo van de regen houd, verschuil ik me in mijn hol of onder een boom, zegt de konijn. ga tegen de
Nadere informatieExcursie samen met Flevo Bird Watching uitgevoerd door: Ringheuvels Den Treek en Delta Schuitenbeek. Flevo Birdwatching, Rien Jans
Datum van de excursie: 4 mei 2016 Team: Flevo Birdwatching, Rien Jans Bezochte gebied: Ringheuvels Den Treek en Delta Schuitenbeek Vroege ochtend: Het Langeveen op landgoed Den Treek. En late ochtend/middag:
Nadere informatieNationale vogeltelling voor golfbanen in samenwerking met de NGF en Golf- & Countryclub Liemeer
Verslag Nationale vogeltelling Nationale vogeltelling voor golfbanen in samenwerking met de NGF en Golf- & Countryclub Liemeer GOLF- & COUNTRYCLUB LIEMEER 26 april 2015 Opgesteld door: Cees van de Noort
Nadere informatieLesbrief Kikker viert de lente. Kikkertiendaagse: 21 t/m 30 maart Thema: Kikker viert de lente Leeftijd: voor kinderen van 3 tot en met 6 jaar
Lesbrief Kikker viert de lente Kikkertiendaagse: 21 t/m 30 maart 2018 Thema: Kikker viert de lente Leeftijd: voor kinderen van 3 tot en met 6 jaar Van 21 t/m 30 maart kleurt heel Nederland groen met het
Nadere informatieVoorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels)
Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen (vanaf 1-3-2013), aangevuld met informatie uit
Nadere informatieWerkstuk LO Tikspelen
Werkstuk LO Tikspelen Werkstuk door een scholier 1501 woorden 30 april 2007 6,1 57 keer beoordeeld Vak LO TIKSPELEN - Slingertikkertje - Slager en de Honden - 2 is te weinig, 3 is te veel - Tv tikkertje
Nadere informatieEen andere kijk op Den Haag
Dagelijks vliegen er vogels om ons heen. Als je deze medestadbewoners nog niet kent, ga je in deze les kennis met ze maken. Goed om je heen kijken en op schrijven wat je ziet zijn manieren om de stad een
Nadere informatieRoutekaart 2011. Natura 2000-gebied en Nationaal Park Lauwersmeer 15 mei 2011. Inschrijving Bosschuur Staatsbosbeheer
Natura 2000-gebied en Nationaal Park Lauwersmeer 15 mei 2011 Routekaart 2011 Inschrijving Bosschuur Staatsbosbeheer Welkom op het Frysk Fûgelpaad 2011 Deze vogelspotwandeling wordt gehouden in Nationaal
Nadere informatieAchtergrondinformatie voor groep 3/4. Even voorstellen. Hier wonen ze. Echte natuur. Zo herken je hem
Overname en dupliceren van dit materiaal is alleen toegestaan voor educatieve en niet-commerciële doeleinden en alleen als het materiaal is voorzien van een bronvermelding. Vogelbescherming Nederland,
Nadere informatieHier vind je wat ideeën en tips om een verantwoorde schaatsles te geven.
SCHAATSLES GEVEN. Hier vind je wat ideeën en tips om een verantwoorde schaatsles te geven. Tips voor de begeleider. Draag handschoenen. (verplicht!) Ga vóór de groep staan en praat luid. Kijk in de schaatsrijrichting.
Nadere informatieBewegingsactiviteit : spelles thema Pasen - de kip
Bewegingsactiviteit : spelles thema Pasen - de kip Activiteit 1:bewegingsverhaal: Een dag uit het leven van een kip De kls verzamelen allemaal in het kippenhok. Ik maak afspraken i.v.m. orde, veiligheid
Nadere informatieWerkblad Vogels in de Gement
Werkblad Vogels in de Gement Rinze de Wereldreiziger Rinze de Werelreiziger weet onwaarschijnlijk veel van vogels. Rinze is ook dol op de Gement, want daar zijn veel bijzondere vogelsoorten te zien. Bij
Nadere informatieBLIJ MET EEN EI. Blij met een ei, april 2011 Speel-o-theek De Dobbelsteen www.dedobbelsteen.nl
BLIJ MET EEN EI Deze speur- en speltocht is niet alleen bedoeld voor rond de paastijd. Doordat iedereen moet proberen zijn of haar ei heel te houden wordt er een extra spelelement in de speurtocht gebracht.
Nadere informatieEr zijn drie tellingen waaraan u mee kunt doen. Deze tellingen staan los van elkaar dus u kunt zelf bepalen aan welke tellingen u mee wilt doen.
Handleiding tellingen Er zijn drie tellingen waaraan u mee kunt doen. Deze tellingen staan los van elkaar dus u kunt zelf bepalen aan welke tellingen u mee wilt doen. Als er onduidelijkheden zijn over
Nadere informatieSpel 0 Adam woont in het paradijs. God praat elke dag met Adam. Hij mag alle dieren een naam geven. Wij gaan Adam helpen.
Genesis 2:18-20 0 Leeftijd: 4-8 jaar Wat heb je nodig? 0 Lied: Adam geeft de dieren namen 0 Estafette: touw en attributen, bijvoorbeeld: pionnen, emmers, tafel 0 Speel het spel in 2 groepen Spel 0 Adam
Nadere informatieSpeel mee met de dieren in het bos
bij het boek Een muis om van te houden van Ans Heij-de Boer Tien dieren voor op je vingers Vingerpoppetjes maken en hoe speel je ermee? * Liedje bij de vingerpoppetjes * Doe de dieren na * Speel mee met
Nadere informatieDatum: Vrijdag 14 juni Excursie: Middagexcursie Oostvaardersplassen. Gids: Pim
Datum: Vrijdag 14 juni 2019 Excursie: Middagexcursie Oostvaardersplassen Gids: Pim De regen trok rond het middaguur weg en het klaarde niet alleen op, het leek opeens een zomerse middag. Gids Pim mocht
Nadere informatieIk ga je wat vertellen, je hoeft alleen maar te volgen wat ik zeg, mijn stem is nu het enige wat voor jou belangrijk is om te volgen.
Oefening 1: Nodig: 2 personen en een boom of een huisdier: Zoek een plek op bij een boom of in de buurt bij je paard of ander huisdier waar je even niet gestoord wordt en veilig even je ogen dicht kunt
Nadere informatieLenig worden. Inhoud: Inleiding Warming up Stretchen Cooling-down Poses. M.koning
Lenig worden Inhoud: Inleiding Warming up Stretchen Cooling-down Poses M.koning Inleiding: Leniger worden, dat willen we allemaal wel. Maar hoe word je nou eigenlijk lening? En wat is de beste manier om
Nadere informatieGERHAGEN WERKBLADEN. Lager Onderwijs Derde Graad. Havik
GERHAGEN Havik WERKBLADEN Lager Onderwijs Derde Graad De 12 Bosgeboden Vul in met één van de onderstaande woorden: bomen dieren afval klim paddenstoelen natuur leiband paden auto s vuur lawaai nesten 1.
Nadere informatiemaken de kinderen vogelnestjes die zij in de dierenhoek kunnen gebruiken.
14. Vogelnestjes Tijdens deze activiteit: maken de kinderen vogelnestjes die zij in de dierenhoek kunnen gebruiken. Rekenen Getallen Groep 1 Groep 2 Omgaan met de telrij Telt akoestisch heen en terug t/m
Nadere informatie1. Nest. Opdracht. Hallo allemaal,
0 Hallo allemaal, Wat leuk dat jullie vandaag met mijn koffer op pad gaan! Mijn naam is Berend Buizerd. Ik woon in Weerribben-Wieden. Ik voel me hier heel goed thuis. Mijn belevenissen heb ik in dit boekje
Nadere informatieVoorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels)
Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen (vanaf 1-3-2013), aangevuld met informatie uit
Nadere informatieDatum: Maandag 21 mei Excursie: Zuid-Kennemerland, Duinen & Polder. Gids: Pim
Datum: Maandag 21 mei 2019 Excursie: Zuid-Kennemerland, Duinen & Polder. Gids: Pim Rond de klok van half tien ontmoette ik Heleen en Henk uit Leiden bij de ingang Zandvoortselaan van de Amsterdamse Waterleidingduinen.
Nadere informatieNME-leerroute Vogels in het Wandelbos
NME-leerroute Vogels in het Wandelbos 7 Groep 1 Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen Rinze de Wereldreiziger Rinze weet onwaarschijnlijk veel over vogels. Rinze is ook dol op het Wandelbos
Nadere informatieDe gymles van begin tot eind
De gymles van begin tot eind Eenvoudige inleidingen en afsluitingen voor een gymles Iedereen kent het wel: je gaat gymles geven en je gymzaal staat vol met materialen voor de kern van de les. Hoe kun je
Nadere informatieIntroductieles. Vogels in de klas. groep 5/6. Handleiding leerkracht. Inhoud in het kort. Kerndoelen. Lesdoelen
Handleiding leerkracht Vogels in de klas Introductieles Inhoud in het kort Voor de groepen 5-6 bieden we, naast verbale activiteiten, een werkblad aan waarmee de leerlingen aan de slag gaan. In deze les
Nadere informatieBirdwatching: hoofdstuk 1/3 evaluatie van de beheersmaatregelen
Birdwatching: hoofdstuk 1/3 evaluatie van de beheersmaatregelen Alle bij de NGF aangesloten clubs worden jaarlijks uitgenodigd deel te nemen aan een vogelteldag. De bedoeling is op dezelfde dag eind april
Nadere informatiePaasspeurtocht. Veel plezier!
Paasspeurtocht Vier het paasfeest met deze gezellige speurtocht. De kinderen speuren in groepjes op of rondom de school naar grote, kartonnen paaseieren. Op elk paasei staat een opdracht. De opdracht wordt
Nadere informatieHet circus komt 3+ Clair de Lune Théâtre (België)
lesbrief Het circus komt 3+ Clair de Lune Théâtre (België) onderbouw (groep 1 t/m 4) bezoekadres Markendaalseweg 75a Het doek gaat op. Er komt een schaduwcircus aan en alles is ineens mogelijk! Schaduwen
Nadere informatieBosmuseum Gerhagen Zavelberg 10 3980 Tessenderlo
Bosmuseum Gerhagen Zavelberg 10 3980 Tessenderlo Tel: 013 / 67.38.44 GERHAGEN E-mail: bosmuseum@skynet.be Website: wet.gerhagen.be Havik Samengesteld door Willy Vanwesemael WERKBLADEN Lager Onderwijs Derde
Nadere informatieSa Ta Na Ma Snatam Kaur Feeling Good Today Nr. 7
Deel 2: Themalessen Les 1 De dierentuin We gaan een bezoekje brengen aan de dierentuin. Daar kun je dieren van over de hele wereld bekijken. Daarom is het net een wereldreis. In de dierentuin zijn heel
Nadere informatieVoorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels)
Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen (vanaf 1-3-2013), aangevuld met informatie uit
Nadere informatieVoorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels)
Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen (vanaf 1-3-2013), aangevuld met informatie uit
Nadere informatieVoorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels)
Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen (vanaf 1-3-2013), aangevuld met informatie uit
Nadere informatieKijk goed om je heen: hier woont Fenny graag.
0 Hallo allemaal, Wat leuk dat jullie vandaag met mijn koffer op pad gaan! Mijn naam is Fenny Fuut. Ik woon in De Wieden. Ik voel me hier heel goed thuis. Mijn belevenissen heb ik voor jullie in dit boekje
Nadere informatie2012 Rebo International b.v. deze uitgave 2012 Rebo Productions b.v., Lisse www.rebo-publishers.com info@rebo-publishers.com
Colofon Inhoud 2012 Rebo International b.v. deze uitgave 2012 Rebo Productions b.v., Lisse www.rebo-publishers.com info@rebo-publishers.com coverfoto s (Roodborst) Michel Geven (voorzijde) Nico van Kappel
Nadere informatieVoorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels)
Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen (vanaf 1-3-2013), aangevuld met informatie uit
Nadere informatieBMP rapport. Gat van Pinte 2014. Bert van Broekhoven VWG De Steltkluut September 2014
BMP rapport Gat van Pinte 2014 Bert van Broekhoven VWG De Steltkluut September 2014 1 van 10 BMP Gat van Pinte 2014 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Gebiedsbeschrijving Gat van Pinte... 3 3. De telronden...
Nadere informatieBMP rapport Gat van Pinte 2013
BMP rapport Gat van Pinte 2013 Bert van Broekhoven VWG De Steltkluut November 2013 1 van 9 BMP Gat van Pinte 2013 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Gebiedsbeschrijving Gat van Pinte... 3 4. De looproute... 5
Nadere informatieLES 28. GROEP: 3 t/m 8 Zwaaien, Springen, Tikspelen
LES 28. GROEP: 3 t/m 8 DOELSTELLINGEN: Groep 3/4: Beoordelen Hurksprong: O De leerling steunt niet op de armen en loopt op de plank. V De leerling springt met 2 voeten op de plank en landt op de knieën
Nadere informatieHier ben ik (lessenserie Omgaan met pesten)
Hier ben ik (lessenserie Omgaan met pesten) Inleiding Introductie Hier ben ik Beginopstelling: Kring Deze dramales "Hier ben ik" voor groep 5/6 maakt onderdeel uit van de lessenserie over omgaan met pesten.
Nadere informatieHiervoor zet ik me in! in klas
Hiervoor zet ik me in! in klas Ik ben voorzichtig met de spullen van een ander. Ik kom altijd op tijd op school. In de klas praat ik zachtjes met andere leerlingen. Ik behandel anderen zoals ik zelf behandeld
Nadere informatieNME-leerroute Kabouters in het Westerpark
NME-leerroute Kabouters in het Westerpark 1 Groep Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen In het Westerpark woont een kaboutervolk. Dat weten niet zoveel mensen, maar voor deze ene keer hebben
Nadere informatieVoorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels)
Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen (vanaf 1-3-2013), aangevuld met informatie uit
Nadere informatieLees je wijzer met de ooievaar! Tekstbegrip oefenen met de vogels van Beleef de Lente
Lees je wijzer met de ooievaar! Tekstbegrip oefenen met de vogels van Beleef de Lente Groep Dit werkblad is geschikt voor kinderen uit de groepen 7 en 8. Introductie en instructie voor de leerkracht Middels
Nadere informatieVoorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels)
Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen (vanaf 1-3-2013), aangevuld met informatie uit
Nadere informatieis geraden, kan er besproken worden welke eigenschappen er allemaal bij dat dier passen.
Introductie De kaarten zijn bestemd voor kinderen, maar kunnen ook goed gebruikt worden door volwassenen. Op de voorkant van elke kaart staat een tekening van een dier, een eigenschap die kenmerkend is
Nadere informatieLesbrief les 3 groep 1 en 2 Energie voor drie
Lesbrief les 3 groep 1 en 2 Energie voor drie Lesdoelen De kinderen weten dat eten en drinken je verse energie geven om te bewegen. De kinderen weten dat eten en drinken ook zorgen dat je kunt groeien.
Nadere informatieVoorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8
Voorbereiding post 5 Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Iedere vogel zijn eigen plekje, voor groep 4 t/m 8. Inhoud:
Nadere informatieVoorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels)
Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen (vanaf 1-3-2013), aangevuld met informatie uit
Nadere informatieShadow Games T42 (Zwitserland)
l e s b ri ef Shadow Games T42 (Zwitserland) +31 (0)76-515 49 84 t +31(0)76-513 81 25 stiltefestival techniek@destilte.nl 4811 TL Breda 4811 KB Breda F facebook.com/ +31(0)6-11 62 32 91 Nieuwe Huizen 41
Nadere informatieTussendoortjes boerderijklas
Tussendoortjes boerderijklas Beginsituatie 65 leerlingen: mogelijkheid tot verdelen in 2 e (34 lln) en 3 e leerjaar (31 lln) Grasveld/pleintje ter beschikking 1) Muziek: zoek het dierengeluid (10min) Elke
Nadere informatieLES 34. GROEP: 3 t/m 8 Klimmen, tikspelen, Stoeien. DOELSTELLINGEN:
LES 34. GROEP: 3 t/m 8 DOELSTELLINGEN: Groep 3/4: Steile wand klimmen - De leerling klimt vlot met behulp van het touw tot bovenaan de berg. Stoeicircuit: - De leerling speelt zonder conflicten het spel
Nadere informatieOp de afgesproken plek langs de Knardijk te Lelystad ontmoette ik Jacobien en Annelies omstreeks uur.
Avondexcursie Oostvaardersplassen, 23 mei 2017 Gids: Pim Op de afgesproken plek langs de Knardijk te Lelystad ontmoette ik Jacobien en Annelies omstreeks 18.00 uur. We maakten eerst een wandeling naar
Nadere informatieIntroductieles. Vogels in de klas. groep 5/6. Leerkracht. Inhoud in het kort. Kerndoelen. Lesdoelen
Leerkracht Introductieles Inhoud in het kort Voor de groepen 5-6 bieden we, naast verbale activiteiten, een werkblad aan waarmee de leerlingen aan de slag gaan. In deze les activeren de leerlingen hun
Nadere informatieVervolgens reden we via de Torenvalkweg naar de Oostvaardersplassen. We besloten van start te gaan met een wandeling over het Oostvaardersveld.
Avondexcursie Oostvaardersplassen Datum: 19 mei 2018 Gids: Pim Rond half zes haalde ik Hans en drie, naar later bleek, enthousiaste dames op van het station van Lelystad. Ik kon het niet laten even een
Nadere informatieWeidevogels en watervogels
Dia 1 Zorg dat het geluid aan staat! en watervogels Deze powerpoint begint met het lied van Syb van de Ploeg over onze nationale vogel: de grutto. Gewoon afspelen en dan vragen wat de kinderen gezien en
Nadere informatieBeestige Buren. Naverwerking in de klas
Beestige Buren Naverwerking in de klas INHOUD 1. Kaartje aan Klauw 1.1 Voorbereiding 1.2 Uitleg 2. Inhoud van het spel 2.1 Deel 1: uitkijkposten in Vlasroterbeek 2.2 Deel 2: de buurtbewoners 2.3 Deel 3:
Nadere informatieDatum: Vrijdag 5 april Excursie: Oostvaardersplassen ochtendexcursie. Gidsen: Taco & Pim
Datum: Vrijdag 5 april 2019 Excursie: Oostvaardersplassen ochtendexcursie Gidsen: Taco & Pim Op deze fraaie vrijdagochtend waren de gidsen Taco & Pim in de gelukkige omstandigheid om een groep uit Ede
Nadere informatieLesactiviteit 2.1 Aanpassingen vogels algemeen en die van kusttrekvogels
Lesactiviteit 2.1 Aanpassingen vogels algemeen en die van kusttrekvogels Werkvorm: Klassikaal, binnen. Materialen: bord; plaatjes van vogels, opgezette vogels of delen daarvan. Achteraan deze lesactiviteit
Nadere informatieDatum: Woensdag 26 juni Excursie: Oostvaardersplassen. Gids: Pim
Datum: Woensdag 26 juni 2019 Excursie: Oostvaardersplassen Gids: Pim Rond de klok van 9.00 uur ontmoette ik de deelnemers aan een excursie in de Oostvaardersplassen langs de Knardijk te Lelystad. Het was
Nadere informatieGeen tijd om elke dag te sporten? Kom thuis in actie met 1-minuut oefeningen!
Geen tijd om elke dag te sporten? Kom thuis in actie met 1-minuut oefeningen! Astrid Witte zomer 2014 Even vooraf: - Deze oefeningen zijn bedoeld voor gezonde volwassenen - Heb je klachten, overleg dan
Nadere informatieWat hoor ik, wat zie ik?
De nachtzwaluw is zeer gevoelig voor hard geluid. Op het kampeerterrein komen de harde geluiden van ons. Daarom zijn radio s verboden en moeten we opletten bij nachtspelen. Niet gaan scheeuwen tijdens
Nadere informatieIntroductieles. Vogels in de klas. groep 7/8. Leerkracht. Inhoud in het kort. Kerndoelen. Lesdoelen
Leerkracht Introductieles Inhoud in het kort Voor de groepen 7-8 bieden we, naast verbale activiteiten, een werkblad aan waarmee de leerlingen aan de slag gaan. In deze les activeren de leerlingen hun
Nadere informatieTussendoortjes Boerderijklas Vierhoekhoeve
Tussendoortjes Boerderijklas Vierhoekhoeve - Charlotte Goethals OLO 3A2 Bronnen / eigen inspiratie sexpressie Naam tussendoortje: de juf zegt 5 / Organisatie: De kinderen staan op rijen voor de juf. Opdracht:
Nadere informatieDe dieren in de dierentuin bereiden zich voor op het Kerstfeest. Mevrouw Nijlpaard neem nog even een bad voordat ze aan het kerstdiner gaat en meneer
1 De dieren in de dierentuin bereiden zich voor op het Kerstfeest. Mevrouw Nijlpaard neem nog even een bad voordat ze aan het kerstdiner gaat en meneer Giraffe hangt de laatste ballen in de boom. Reiger
Nadere informatieOp zoek naar mooie geluiden. Lerarenhandleiding Basisonderwijs groep 1, 2, 3 en 4
Op zoek naar mooie geluiden Lerarenhandleiding Basisonderwijs groep 1, 2, 3 en 4 Geachte leerkracht, Binnenkort gaan uw leerlingen met onze slagwerker Joep Everts Op zoek naar mooie geluiden tijdens een
Nadere informatieLesbrief bij de voorstelling Broemmm. Broemmm. Voordat de kinderen de voorstelling gaan zien:
Lesbrief bij de voorstelling Broemmm Broemmm Teun wil weg met haar autootje Broem. Ze wacht op haar vriend Tijn maar die komt maar niet. Uiteindelijk besluit ze zonder hem te vertrekken maar Broem start
Nadere informatieBewegingsthema: Springen. Klimmen. Mikken
Lesonderdeel: Vak 1: Mikken Vak 2: Klimmen en rollen Vak 3: Touwtje/hoepel Springen Springen over zelf rondgedraaid touw Gooien, klimmen Bewegingsthema: Springen Klimmen Mikken Groep: 7 8 Lesweek 6 Les
Nadere informatieVoorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels)
Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject (broedvogels) Bronvermelding Deze voorlopige verspreidingskaarten zijn gebaseerd op de huidige atlastellingen (vanaf 1-3-2013), aangevuld met informatie uit
Nadere informatieDatum: Zondag 16 juni Excursie: Oostvaardersplassen middagexcursie. Gids: Pim
Datum: Zondag 16 juni 2019 Excursie: Oostvaardersplassen middagexcursie Gids: Pim Om 13.00 uur ontmoette ik Conchita, haar zus, twee dochters en nicht langs de Knardijk te Lelystad. Mijn vrouw had geadviseerd
Nadere informatieVogelproject Maak een poster over één van de vogels van BdL junior!
Vogelproject Maak een poster over één van de vogels van BdL junior! Groep Dit project is primair geschikt voor de groepen 5 en 6. Introductie en instructie voor de leerkracht Met dit project maken de kinderen
Nadere informatie2012 Editie v1.0 EquestrianMassage.nl F.S.A. Tuinhof. Oefeningen voor een gezond lichaam en geest
2012 Editie v1.0 EquestrianMassage.nl F.S.A. Tuinhof Oefeningen voor een gezond lichaam en geest De Soldaat Dit is de eerste van de vier warming up oefeningen waarbij het doel is de hartslag te verhogen
Nadere informatieGa vogels observeren! Herken de verschillende snavels! Herken hun poten en afdrukken! Luister hoe de vogels zingen! Onder het vergrootglas
Wat is een vogel? 8 Zijn uiterlijk 10 Ga vogels observeren! Zijn snavel 12 Herken de verschillende snavels! Zijn poten 14 Herken hun poten en afdrukken! Zijn verenkleed 16 Herken hun veren! Zijn gezang
Nadere informatieOpa Vogel in het land van de neushoorns
Opa Vogel in het land van de neushoorns Opa Vogel, hebben jullie echt neushoorns gezien? Jazeker! Een heleboel zelfs, en nog héél veel andere dieren. En opa heeft veel foto s gemaakt, dus kijk maar gauw
Nadere informatieTom zingt taal. Oefenmateriaal. Tom Clement. Tom Clement
Tom zingt taal Oefenmateriaal Beste leerkracht Je gaat naar de voorstelling Tom zingt taal kijken. Als smaakmaker geeft Tom 2 liedjes prijs die je op voorhand in de klas kan beluisteren. In deze bijlage
Nadere informatieTuinvogels. Een interactieve lezing door Vogelwerkgroep Vught
Tuinvogels Een interactieve lezing door Vogelwerkgroep Vught Gildes: indeling naar omgeving Stadsvogels worden ingedeeld naar gildes: Huizenbroeders (Half)holenbroeders Struikvogels Boomvogels Park- &
Nadere informatieLESBRIEF. Er ligt een krokodil onder mijn bed
LESBRIEF Er ligt een krokodil onder mijn bed Beste Leerkracht, U gaat met uw leerlingen naar de voorstelling Er ligt een krokodil onder mijn bed Van Theatergroep De Jonge Honden. Deze lesbrief is gemaakt
Nadere informatieDe olifant die woord hield
De olifant die woord hield Een voorstelling van verhalenverteller Peter Faber www.peterfaber.eu Inleiding Aan het eind van haar leven las Annie MG Schmidt al haar sprookjes nog eens door. Genadeloos streepte
Nadere informatieDatum: 13 mei Excursie: Brabantse Biesbosch. Gids: Pim
Datum: 13 mei 2019 Excursie: Brabantse Biesbosch Gids: Pim Al rond 7.30 ontmoette ik Peter uit Zoetermeer langs de weg Steurgat buiten de bebouwde kom van Werkendam. Op de achtergrond hoorde we een kakofonie
Nadere informatieAdam geeft de dieren namen
1 Adam geeft de dieren namen Adam geeft de dieren namen, alle dieren groot en klein. Help je mee, heb jij een idee wat al die namen zijn? Spelidee: Zing de raadsels. De kinderen noemen de namen van de
Nadere informatie- Een voorwerp waarmee een tempo aangegeven kan worden. B.v. een stokje en een woodblock of blikje.
Muziekles klappen Groep: Groep 5-6 Groep 7-8 Werkvorm: Kleine groepjes Klassikaal Benodigdheden: - Een voorwerp waarmee een tempo aangegeven kan worden. B.v. een stokje en een woodblock of blikje. Korte
Nadere informatieBegeleid aanbod: Sherborne sessie 4
Datum: 18 maart 2013 Begeleid aanbod: Sherborne sessie 4 De kleuters leefde zich in. Ze waren geen kindjes meer maar varkentjes. ( 4/03/2013) Het thema is kip en het ei. De kleuters zullen zich beter kunnen
Nadere informatieDoe- pad Watertorenweg
Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 1-2 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Milieu in opdracht van gemeente Harderwijk. Wij hebben
Nadere informatieBMP rapport Gat van Pinte 2012
BMP rapport Gat van Pinte 2012 Bert van Broekhoven VWG De Steltkluut Juli 2012 1 van 9 BMP Gat van Pinte 2012 Inhoud: Pagina 1. Inleiding 3 2. Gebiedsbeschrijving 3 3. Telrondes 3 4. De looproute 4 5.
Nadere informatieIk geef mijn grenzen aan (lessenserie Omgaan met pesten)
Ik geef mijn grenzen aan (lessenserie Omgaan met pesten) Inleiding Introductie Ik geef mijn grenzen aan Beginopstelling: Kring Deze dramales "Ik geef mijn grenzen aan" voor groep 7/8 maakt onderdeel uit
Nadere informatie1 Namen leerspel. Alle typen
1 Namen leerspel Kanjerafspraak: Kanjertypen: Kanjerwaarde: Niemand speelt de baas Alle typen Ken jezelf en de ander, hoe voel je je? Kanjerpetten: toelichting! Bij dit spelletje is het de bedoeling dat
Nadere informatie