een vriendelijke keizersnede Tijdens het gehele proces van opname, algehele narcose, maar tegenwoordig

Transcriptie

1 ZORGkrant Bevallen via een keizersnede en toch helemaal beleven dat je kindje geboren wordt? Dat kan in Ziekenhuis Amstelland. Via de Gentle sectio, een veilige en vriendelijke keizersnede. Moeder en haar partner kunnen de baby geboren zien worden en worden niet meer van elkaar gescheiden. De hechting tussen moeder en kind en de borstvoeding komen zo beter tot stand. Een fantastische ervaring. In dit nummer: Pijnbehandelingen bevorderen genezingsproces Het vergeten orgaan Microbioloog Bartelt de Jongh legt uit Snel advies op de poli ouderengeneeskunde Nieuwe KNO-arts Bas de Cock GENTLE sectio, een vriendelijke keizersnede Er kunnen allerlei redenen zijn waarom In Ziekenhuis Amstelland kun je je kindje baby onder toeziend oog van de partner een bevalling niet via de natuurlijke weg nu ook werkelijk geboren zien worden na. Meteen daarna gaat het kindje weer kan plaatsvinden en een keizersnede terwijl je op de operatietafel ligt. Via het terug naar de moeder. Terwijl het opera- noodzakelijk is. Dat ging vroeger onder doorzichtige gedeelte van het scherm dat tieteam de wond weer dichtmaakt kunnen Tijdens het gehele proces van opname, algehele narcose, maar tegenwoordig het steriele gedeelte afschermt, kunnen moeder en haar partner genieten van hun operatie tot terugkeer op de kamer wordt in de meeste gevallen onder regionale moeder en partner de geboorte zien. kleine baby die dan veilig op de borst van het jonge gezin begeleid door een speci- verdoving, middels een ruggenprik. De op de ok aanwezige kinderarts kijkt de de moeder blijft liggen. aal daarvoor opgeleide verpleegkundige. Parkinson Veel belangstelling was er voor de lezing over de ziekte van Parkinson tijdens de drukbezochte informatiemiddag. Neuroloog Molenaar gaf een helder beeld van de huidige stand van kennis over de ziekte van Parkinson. Een ziekte die helaas nog niet te genezen is. Er wordt heel hard gewerkt aan een mogelijkheid de ziekte in een vroeg stadium vast te stellen. Daarom gaat voorlopig veel aandacht gaat uit naar de revalidatie die er op gericht is de problemen in het dagelijks leven het hoofd te bieden. Bezoekers lieten zich tijdens de middag informeren door een groot aantal zorgverleners die zich presenteerden. Fysiotherapie, diëtetiek, thuiszorg, allen aangesloten bij Parkinsonnet. Ook op het gebied van hulpmiddelen. Opvallend was de umotion. Een unieke, stabiele rollator met een omgekeerd remsysteem. Doordat de rollator standaard op de rem staat, wordt vallen voorkomen. Het hele jaar door vinden er informatiebijeenkomsten plaats. Kijk voor de agenda op onze website: Amstel Aquaduct maakt ziekenhuis aangenaam dichterbij Met de opening van het Amstel Aquaduct op 15 mei 2014 is de verbinding tussen Ronde Venen en Amstelland een stuk sneller en soepeler geworden. Weg met alle stoplichten en oponthoud! De aanleg van de nieuwe N201 en het Aquaduct ontlasten niet alleen de Gemeente Uithoorn maar maken de route vanuit Mijdrecht, Vinkeveen en Wilnis naar Amstelveen en Amsterdam een heel stuk sneller. Ziekenhuis Amstelland wordt daarmee voor deze regio ook. Ook voor een behandeling in onze spoedeisende hulp kunnen patiënten uit deze regio hier nu prima terecht. Ik kom met mijn kinderen graag naar dit Ziekenhuis. Je wordt snel en vakkundig geholpen en de sfeer is fijn, vertelt een patiënt uit Mijdrecht. Met de nieuwe tunnel ben ik er in twintig minuten want het is nog maar 17 kilometer in plaats van 27 naar Woerden. Mijn man kiest nog voor Woerden maar ik vraag me af of dat straks nog zo is.

2 PIJNBEHANDELING bevordert genezingsproces In Ziekenhuis Amstelland is een speciale polikliniek voor pijnbehandeling. Een ervaren team pijnspecialisten kan pijn verlichten of zelfs helemaal wegnemen. Pijn is een signaal van het lichaam dat aangeeft dat er iets niet goed is. Vaak gaat het vanzelf over, maar soms ligt het ingewikkelder en kan pijn ondraaglijk, langdurig en uiteindelijk chronisch worden. Het is daarom belangrijk tijdig in te grijpen. Pijn heeft een oorzaak en die oorzaak moet worden behandeld. Door de huisarts of de specialist. Genezing kan op verschillende manieren bespoedigd worden door de pijn te verlichten. Dat varieert van een paracetamol tot een blokkade van een zenuw. Pijnbehandeling is maatwerk. Zo heeft acute pijn, die waarschuwt voor schade, een andere behandeling nodig dan langdurige pijn, legt pijnarts Vegt uit. Het is heel belangrijk dat iemand weet waar de pijn vandaan komt en te weten waarom je op een bepaalde manier moet handelen. Soms moet iemand juist bewegen om de genezing te bevorderen. De begeleiding en het geven van inzicht is dan cruciaal. Dat doen we vaak samen met de revalidatieafdeling van het ziekenhuis. Chronisch De pijnarts kan dus in het begin van een medisch traject al goed werk doen. Karina Meijers is pijnconsulente en verpleegkundig specialist: Vaak komen de mensen pas wanneer de pijn chronisch is geworden. Een hernia bijvoorbeeld, gaat in principe vanzelf over, maar als je de pijn wegneemt gaat het genezingsproces veel sneller. De pijnpoli biedt een scala aan behandelmogelijkheden: van TENSapparaat tot een blokkade van een zenuw(baan). Naast deze mogelijkheden kan de pijnarts adviseren over geschikte medicatie. Wat heel belangrijk is, is dat men therapietrouw blijft, We willen dat patiënt meedenkt in de behandeling. legt Vegt uit. Er wordt al gauw gedacht: Ha, de pijn is weg, dan stop ik met die pillen. Dat moet je echt niet zomaar doen. Het team wil graag dat mensen meedenken in het proces, zodat ze samen een goede beslissing kunnen nemen over het behandeltraject. Wanneer de pijn stabiel is en het goed gaat, kan de huisarts de behandeling weer overnemen. Scherpe kantje Soms kan een blokkade van een zenuw(baan) een oplossing zijn. Dat gebeurt op de behandelkamer. Pijnarts Vegt legt uit dat er soms meerdere behandelingen nodig zijn op verschillende plekken van het lichaam. De werking van de meeste behandelingen is eindig. Je moet het zien als goed alternatief voor intensief medicijngebruik. Met minder bijwerkingen is de patiënt voor een periode van drie maanden tot soms wel meer dan een jaar pijnvrij. Al is de pijn niet altijd helemaal weg te nemen, toch zien de arts en verpleegkundige over het algemeen tevreden patiënten weggaan. Meijers: Soms neem je maar 10% van de pijn weg, maar het kan net dat scherpe kantje zijn waardoor iemand zijn hobby weer kan uitvoeren! Het TENS apparaat vermindert met behulp van elektrische stroom pijn. Het apparaatje, zo groot als een mobiele telefoon, neemt niet de oorzaak van pijn weg maar het geeft wel verlichting. Het wordt gebruikt voor verschillende vormen van pijnbestrijding. Elektrodes worden op de plaats of in de buurt van de pijn aangebracht. Een onschuldige elektrische stroom zorgt ervoor dat zenuwen geprikkeld worden waardoor pijnsignalen naar de hersenen geblokkeerd worden. Hierdoor wordt de aanmaak van endorfine gestimuleerd. Endorfine is een pijnstillende stof die het lichaam zelf aanmaakt. TENS wordt toegepast bij: spier en gewrichtspijn, nekschouderpijn pijn bij reuma rugpijn, chronische rugklachten pijnklachten bij Whiplash zenuwpijn uitstralende pijn in armen of benen littekenpijn post-operatieve pijn fantoompijn Patiëntenfolders Op de website van het ziekenhuis vindt u op het gebied van voorlichting onder andere alle patiëntenfolders van Ziekenhuis Amstelland. Op zoek naar informatie over uw aandoening of behandeling? Grote kans dat u op de website een folder over dit onderwerp vindt. Ga naar: nl/patienten/voorlichting/folders/. Infocentrum In de centrale hal bevindt zich het Infocentrum. U kunt hier terecht met allerlei vragen over: Algemene informatie over ziekten, onderzoek en behandeling. Patiëntenverenigingen. Rechten van de patiënt. Gang van zaken in het ziekenhuis. Openingstijden: Maandag t/m donderdag: uur en uur Vrijdag: uur Telefoonnummer: (020) adres: infocentrum@zha.nl Online afspraak maken Wilt u snel een afspraak maken bij het ziekenhuis? Ga dan naar en kies de butten afspraak maken. Dit kan voor de poliklinieken Chirurgie, Kindergeneeskunde, Gynaecologie/Verloskunde, Dermatologie en Orthopedie. Na het beantwoorden van een aantal korte vragen, kan u direct een afspraak plannen in de agenda van de arts voor wie u een verwijzing heeft gekregen. Patiënten die liever telefonisch een afspraak maken, zijn net als voorheen in de gelegenheid de polikliniek te bellen. Voor poliklinieken die niet genoemd zijn, kunt u alleen nog telefonisch een afspraak maken. 3

3 HET VERBORGEN ORGAAN Bij het woord microbiologie denken we al snel in termen van bacteriën, eng en bestrijden. Misschien omdat de microbiologie niet zichtbaar is met het blote oog. Toch is het misschien wel de belangrijkste wereld in en om ons heen. Bartelt de Jongh is arts-microbioloog in het St. Antonius in Nieuwegein. Met de afdeling Microbiologie en Immunologie is hij verantwoordelijk voor de microbiologie van Ziekenhuis Amstelland. Hij legt uit hoe het zit met die onzichtbare wereld. Al heel jong wist Bartelt de Jongh dat hij huisarts wilde worden. Maar het liep toch anders. Na zijn studie medicijnen kon hij zijn militaire dienstplicht vervullen op de bloedbank in Leiden. Dat was fantastisch om te doen want zo leerde ik meer over de achtergrond van het medische vak, vertelt de Jongh, die al ruim twintig jaar arts-microbioloog is. Hij bleef onderzoek doen naar de erfelijke factoren in de afweer en de immunologie die zich tegen het eigen lichaam keren. Zoals bij een ziekte als reuma. Daar ben ik op gepromoveerd en ik besloot toen reumatoloog te worden. Maar het klinisch beeld in de tachtiger jaren was nog zo dat je niet zo veel kon doen voor de reumapatiënt. Dat is nu gelukkig anders doordat we nu veel meer weten over ons afweersysteem, de immunologie. Spelregels De spelregels worden steeds duidelijker en we weten nu beter hoe je het ontregelde immuunsysteem weer in goede banen kunt leiden. Maar hoe komt het dan dat het systeem ontregeld raakt? Je kunt je beter afvragen hoe het komt dat het meestal goed gaat! Stelt de Jongh. De mens draagt anderhalve kilo microben bij zich. Het is het vergeten orgaan. Maar het is enorm belangrijk. Ze zitten in je mond en vooral in je darmen. Ik zeg altijd: Als je gaat eten, eten de microben het eerst. Immuunsysteem Tegenover die anderhalf kilo microben hebben we in ons immuunsysteem ook zo n anderhalve kilo en dat moet in evenwicht zijn met de microben. Die balans zorgt voor onze gezondheid. Wanneer er een disbalans ontstaat is er sprake van een infectie of een ziekte. Je ziet microben niet en daarom is het zo moeilijk te bevatten. Laat staan het DNA van de microben afzonderlijk! Resistentie De microbioloog zoekt uit wat de oorzaak is van de disbalans en waar het precies zit. Het kan ontstaan door de behandeling met chemo, dan worden helaas ook goede cellen geraakt. Disbalans wordt ook in de hand gewerkt door massaliteit, reizen, dieren en verkeerd bereid voedsel. Antibiotica lijkt al zeventig jaar onze geruststelling. Maar is het niet meer. Het klakkeloos voorschrijven hiervan heeft inmiddels geleid tot resistentie, het werkt in veel gevallen niet meer. Nederland is hier gelukkig altijd zorgvuldig mee omgegaan, maar duidelijk is wel dat antibiotica met de grootste zorg moet worden voorgeschreven. Versterk afweer Anders is het echter met de veestapel. Daar zijn we helaas wel het slechtste jongetje van de klas. De grote veestapel en het enorme gebruik van antibiotica dáár, vragen om aanpassing van de spelregels. Resistente microben worden, als je het spel juist speelt, weer vervangen door niet-resistente. De Jongh wijst er op dat je niet moet denken in vijandigheden maar in samenleven. Het versterken van de afweer is de oplossing. Begin bij jezelf. Vaccinatie Zorg voor een goede voedingstoestand, goede hygiëne en laat je vaccineren als dat nodig is. Ook een griepvaccinatie is belangrijk. We zijn zo langzamerhand vergeten welke nare ziektes we door vaccinatie al hebben uitgebannen! In de behandeling na ziekte wordt bijvoorbeeld na een miltoperatie een pneumococcen vaccinatie gegeven om het evenwicht te bewaren. Nieuw is ook het transplanteren van ontlasting om weer goede werkzame microben in de darm te krijgen. Allemaal nieuwe en goed werkende therapieën. DE KRACHT van Ziekenhuis Amstelland Wanneer je in het ziekenhuis ligt ben je ziek en is je afweer uit balans. Microben kunnen zich makkelijk verspreiden en het is zaak om dit tijdig te herkennen en maatregelen te nemen. Een goed netwerk is heel belangrijk. Ziekenhuizen en andere zorginstellingen moeten elkaar snel waarschuwen wanneer er een uitbraak van iets is. Dat wordt in Ziekenhuis Amstelland goed gedaan door de afdeling ziekenhuishygiëne en infectiepreventie. De lijnen met de buitenwacht zijn kort. De aanspreekcultuur en de aandacht voor infectiepreventie zijn hier goed geregeld. Dat is toch wel de kracht van Ziekenhuis Amstelland. Door de SPECIALIST gezien, maar toch bij de HUISARTS blijven Onlangs is een proefperiode met succes afgerond waarbij het specialisme orthopedie voor een half jaar werd gekoppeld aan een huisartsenpraktijk in het gezondheidscentrum in Uithoorn en één in Amstelveen. Patiënten werden besproken en gezien door de huisarts, samen met de orthopeed. Het betrof patiënten waarbij de huisarts twijfelde over al dan niet doorsturen naar de medisch specialist. Eénmaal per maand werden patiënten geselecteerd om gezien en besproken te worden door een team van huisartsen en de orthopeed. Alle partijen bleken enthousiast over deze werkwijze waarbij het merendeel van de patiënten onder behandeling bleef bij de huisarts. Dit project is één van de samenwerkingsprojecten tussen huisartsen en Ziekenhuis Amstelland. Gezien de positieve ervaringen zijn er plannen voor een vervolg met de vakgroep cardiologie. 5

4 SNURKEN heel goed te behandelen Robert Rhodius versterkt sinds 1 januari 2014 het team longartsen in Ziekenhuis Amstelland. Als algemeen longarts heeft Rhodius de oncologie als aandachtsgebied. Het longteam ziet het hele palet aan longziekten. Rhodius vindt Ziekenhuis Amstelland een fijn ziekenhuis. We kunnen mensen snel en goed behandelen. Voor specialistische behandeling, zoals longoperaties of radiotherapie hebben we goede samenwerkingsafspraken met het VUmc. Longkanker is helaas nog altijd slecht zorgen dat iemand nog een behoorlijke tijd nieuws en heeft in vergelijking met andere een goede kwaliteit van leven heeft. Daar- kankersoorten een slechte prognose. Als naast zullen er de komende jaren verschil- de ziekte in het meest prille stadium wordt lende nieuwe behandelmogelijkheden op ontdekt, is de kans dat iemand na 5 jaar de markt komen. Dat zal echter nog even nog leeft ongeveer 70%. Het probleem duren voordat deze middelen echt op de is dat de long een enorme overcapaciteit markt zijn. heeft. Daardoor krijgt iemand pas laat klachten. Ongeveer 2/3 van het aantal Snurken was tot enkele jaren geleden patiënten dat met longkanker op de poli een onbekend probleem, maar heeft de komt heeft al een uitgezaaide ziekte wat laatste tijd een enorme vlucht genomen. derende vermoeidheidsklachten. Patiënten de longen geblazen waardoor de luchtwe- feitelijk betekent dat iemand niet meer Wanneer je snurkt valt de luchtweg sa- komen via de KNO-arts voor een slaap- gen niet meer kunnen samenvallen. Het te genezen is. Toch is Rhodius voorzichtig men waardoor je in feite dreigt te stikken. onderzoek bij ons. Als er inderdaad sprake is geweldig om te zien hoe deze mensen positief over de mogelijkheden bij uitge- Dat gebeurt niet, want vóór de tijd word is van een ernstig obstructief slaapapneu weer opknappen! Eerst waren ze zo moe zaaide kanker. We kunnen het helaas nog je wakker. Maar als dit vele malen per uur syndroom (OSAS), is het gebruik van de waardoor zij niet meer normaal konden niet genezen, maar we kunnen met goede gebeurt, soms wel 60 keer, dan kom je niet CPAP hét redmiddel. Hierbij wordt tijdens functioneren en dan kunnen zij weer therapie en ondersteuning er wel voor aan je nachtrust toe. Dat leidt tot invali- de slaap onder lichte druk continu lucht in zonder klachten leven. Een TUIN voor iedereen MDC-Amstelland een 8! Een aantal medewerkers heeft het plan opgevat een grote verwaarloosde binnentuin van het ziekenhuis op te knappen. De tuin moet bovendien toegankelijk worden voor patiënten die mobiel zijn. Het plan ligt er. Nu nog het geld. Medewerkers en Medische Staf hebben al een klein deel van het benodigde geld bijeengebracht. Boek 45 jaar ziekenhuis in Amstelveen Naast sponsorgeld, komt ook een deel van de opbrengst van het boek 45 jaar ziekenhuis in Amstelveen ten goede aan het tuinproject. Heeft u het boek nog niet en wilt u lezen hoe de Amstelveense bevolking in 1965 geld bijeenbracht om het ziekenhuis in Amstelveen te kunnen bouwen? Het is te koop in het winkeltje in de hal van het ziekenhuis voor euro 14,95 of te bestellen bij de boekhandel onder ISBN Of mailen naar communicatie@zha.nl. Dan sturen wij het op. Een losse bijdrage voor de tuin kan natuurlijk ook naar Rabobank t.n.v. Stichting Ziekenhuis Amstelland, o.v.v.: patiëntentuin. Stichting Vrienden van Ziekenhuis Amstelland is een onafhankelijke stichting die projecten in het ziekenhuis ondersteunt voor zowel patiënten als medewerkers die niet uit de reguliere middelen kunnen worden betaald. Deze tuin is daar een mooi voorbeeld van. De Stichting krijgt haar fondsen van tevreden (ex)patienten die zo hun betrokkenheid met hun ziekenhuis vorm kunnen geven. Vanzelfsprekend kan het tuinproject ook op hun steun rekenen. Net als het bankje voor de hoofdingang of dat kopje koffie en thee dat u als patiënt door onze vrijwilligers ingeschonken krijgt in de wachtkamer. Maar ook leuke activiteiten voor personeelsleden, die de patiënten vol passie verzorgen. Draagt u het ziekenhuis en haar medewerkers ook een warm hart toe? Word dan donateur van de Stichting Vrienden en maak een donatie over op ABN AMRO rekening of ING In september 2013 heeft het MDCA een grootschalig onderzoek uitgevoerd naar de tevredenheid van de patiënten in de regio Amstelland. Een kleine patiënten heeft aan dit onderzoek meegewerkt door na hun bezoek aan één van de 30 servicepunten, het enquêteformulier in te vullen. Het MDCA is er bijzonder blij mee dat zoveel patiënten de moeite hebben genomen de vragen te beantwoorden. Het MDCA kan hiermee aan de slag om de dienstverlening te optimaliseren. Gemiddeld genomen geeft u het MDCA het rapportcijfer: 8. De vriendelijkheid en behulpzaamheid van de MDCA medewerkers heeft u enorm gewaardeerd. Maar u gaf ook aan waar we de dienstverlening verbeterd kan worden. Openingstijden Waar mogelijk worden de openingstijden van enkele servicepunten verruimd, zodat deze beter aansluiten bij uw wensen. Wachttijden Door voornoemde verruiming van de openingstijden en door een aanpassing van de personele inzet wordt verwacht dat de wachttijden zullen afnemen. Inrichting en sfeer van de servicepunten Enkele servicepunten worden opnieuw ingericht zodat ze voldoen aan de eisen die u en het MDCA eraan stellen. Daar waar dat niet mogelijk is, wordt gezocht naar een alternatief. Daarbij gaat de voorkeur uit naar een gezondheidscentrum bij u in de buurt. Bezoek de website voor meer informatie over de medisch diagnostisch onderzoeken, de dichtstbijzijnde servicepunten met openingstijden en de mogelijkheid om online uw afspraak in te plannen. 7

5 Wanneer patiënten tijdens een ziekenhuisopname een medische behandeling hebben ondergaan, wordt ter voorbereiding op het ontslag beoordeeld of nazorg nodig is. Dit kan zijn in de vorm van thuiszorg maar ook in een zorginstelling of op een revalidatieafdeling. Wanneer nazorg geregeld moet worden, wordt het transferbureau van Ziekenhuis Amstelland ingeschakeld. Het transferbureau zorgt dat u goed verzorgd op de juiste plek terecht komt na ziekenhuisopname. VEEL LANGER thuis wonen De medewerkers van het Transferbureau mogelijk in de thuissituatie. weet het transferbureau altijd een goede Mantelzorg kunnen daar een goede aan- zijn goed op de hoogte van de mogelijkheden binnen de huidige wet- en regelgeving. De laatste tijd is er veel veranderd, vertelt transferverpleegkundige Milly Transferbureau weet de weg Maar opname in een verzorgingshuis is plek voor iemand te vinden. Iemand wordt echt niet zomaar op straat gezet. Voor mensen waarbij inzet van thuiszorg, mantelzorg en andere voorzieningen niet vulling op zijn. Zij kunnen helpen wanneer patiënten bijvoorbeeld problemen ondervinden met hun administratie, de boodschappenen en hun algehele zelf- Henneman die al vele jaren meedraait. bijna niet meer mogelijk. Dat kan alleen voldoende is, vinden we altijd een goede redzaamheid. Zij kunnen aanvullend op De overheid wil dat mensen langer thuis nog wanneer iemand niet meer de regie plaats. Stelt Milly gerust. thuiszorg maar ook los daarvan worden blijven wonen met de benodigde ondersteuning van thuiszorg, mantelzorg en voorzieningen zoals bijvoorbeeld bezor- heeft over het eigen leven en dus in een beschermde woonomgeving moet wonen. Ook de regels voor aanspraak op revali- Mantelzorg Feit is wel dat er een groter beroep wordt ingeschakeld. Maar ook in het particuliere circuit is nog van alles mogelijk. Hier zitten natuurlijk hogere kosten aan en daar ging van maaltijden, alarmering, hulp- datie- en herstelzorg of opname in een gedaan op de mantelzorger. Instellingen moet je even op letten. middelen, boodschappendienst. Er is veel verpleeghuis zijn aangescherpt. Gelukkig als Vita Welzijn & Advies en Steunpunt ZORGEN voor mijn moeder LEG BASIS voor oude dag Nanny Hirsch is vrijwilliger in Ziekenhuis Amstelland. Iedere maandag en woensdag wijst zij bezoekers de weg die komen voor een polikliniekbezoek. Nanny verzorgt, samen met haar jongere zus hun moeder van vijfennegentig. Een uitzonderlijke situatie. Want de zorgzwaarte van moeder maakt opname in een instelling aannemelijk. niet in een verpleeghuis gaat. Wij hebben dus alles geregeld in de eigen woning. Nanny en haar zus wisselen elkaar af en zijn vier dagen van de week bij moeder. Nanny doet de boodschappen, de was, de strijk en doucht moeder. Op de dagen dat de zussen er niet zijn komt de thuiszorg zes keer per dag langs. Het huishouden wordt één keer per week gedaan door de thuishulp en één keer per week komt een vrijwilliger een kopje koffie drinken met moeder. De diepvriesmaaltijden worden bezorgd op donderdag, als Nanny er is. door de wirwar aan instanties leidt. Maar als het eenmaal loopt, ben je als mantelzorger de regelaar en dan moet je ook wel eens van je laten horen. Soms komt er iemand die het hele beleid overhoop gooit en dat is natuurlijk niet de bedoeling. Het vertrouwen met de thuiszorgorganisatie vindt Nanny heel belangrijk. De zorgverleners hebben toegang tot de woning met een speciaal sleutelsysteem. Bij de buitendeur hangt een kastje waarmee je met behulp van een code toegang krijgt tot de sleutel van Oud worden is fijn, maar oud zijn is dat niet altijd. De afhankelijkheid slaat toe. Een goede voorbereiding op die ouderdom is belangrijk en dat begint al op middelbare leeftijd. Dan leg je in feite de basis voor je oude dag. Door goed in beweging te blijven en gezond te eten. Maar ook door te kijken naar de woonomstandigheden. Woon je in een huis waar je je op hogere leeftijd nog goed kan bewegen? Is de tuin dan niet te groot? Sociaal netwerk Besteed ook aandacht aan je sociale De moeder van Nanny woont zelfstandig in een flat in Ermelo. Niet Alle hulp en toeleveranciers zijn dus strak georganiseerd. De diepvries- de woning. Een veilig systeem. Had je een bijzondere band met je moeder? Nee, ei- netwerk. Zorg dat je elkaar later kunt helpen en er voor elkaar bent. Ga op bepaald naast de deur, vertelt Nanny die maaltijden zijn goed, zegt Nanny. De genlijk niet. Maar dit soort zorg doe je ge- fitness of neem een hond. Nodig je zelf 71, maar nog heel fit is. Mijn moeder ene keer smaakt het beter dan de andere woon. Wij hebben er een goed gevoel bij buren uit voor een kopje thee. Start heeft zware artrose en heeft problemen keer. De zussen krijgen veel steun van de en onze moeder is gelukkig en dankbaar. een buurtproject. Zo kan oud zijn best met het korte termijn geheugen. Inmid- huisarts. Als er iets is, kan ik bellen en de Door de intensieve zorg staat mijn sociale leuk worden. Iedere generatie wordt dels ligt moeder 24 uur per dag in bed en praktijkondersteuner van de huisarts komt netwerk wel in de parkeerstand. Hoe gaat later oud, maar blijft ook lánger oud. kan alleen voor toiletbezoek of douche regelmatig langs, vertelt Nanny. Zeker bij het als je zelf negentig bent? Dat weet Eén op de drie meisjes heeft al een le- met de rollator naar de badkamer. Mijn de opstart van het zorgproces ervoer zij ik niet, daar houd ik mij nu niet zo mee vensverwachting van honderd! Wees zus en ik hebben besloten dat moeder de huisarts als de spil in het web die je bezig. Dat zie ik dan wel. daar goed op voorbereid. 8

6 OUDERENZORG Snel en goed advies Oud zijn gaat vaak gepaard met ongemakken op het gebied van het geheugen, het bewegingsapparaat of meerdere problemen tegelijk. Ouderen blijven het liefst zo lang mogelijk thuis wonen. Daar is niets mis mee. Met thuishulp, mantelzorg en begeleiding van de huisarts is dat goed te organiseren. Spil in het zorgweb is meestal de huisarts. Maar soms loopt het vast en is een laagdrempelig advies nodig van een specialist. Dat kan in het Behandel Advies Centrum Ouderen (BACO) in Ziekenhuis Amstelland. Binnen één dagdeel worden alle onderzoeken gedaan en na een week ligt er een advies waarmee de huisarts de behandeling kan voortzetten. Internist Marijke Trappenburg is sinds 1 januari 2014 het vaste gezicht van het centrum: Bij ouderen kijken we hoe we het functioneren zo goed mogelijk kunnen verbeteren en wat zinvol is te behandelen. Dat doen we in samenspraak met de patiënt. En als het nodig is betrekken we hierbij ook de neuroloog of de ouderenpsychiater. Vaak hebben mensen een heel goed beeld van wat zij nog wél behandeld willen en wat niet. Je kunt dan goed afwegen of je nog belastende onderzoeken gaat doen. Samenwerking VUmc Trappenburg werkt drie dagen in Zieken- multidisciplinair overleg en worden de onderzochte patiënten besproken. De huisarts krijgt een week na het consult een advies van ons en kan de behandeling verder voortzetten. Het doel is om mensen door middel van de benodigde aanpassing weer beter te laten functioneren. ken we zo nodig samen met de ouderenpsychiater van GGZ in Geest om daarover een advies te geven. huis Amstelland en één dag in het VU medisch centrum, waarmee Ziekenhuis Amstelland nauw samenwerkt. Het voelt als één organisatie op twee locaties en dat werkt heel prettig. Invoelbaar Trappenburg heeft meestal ook contact met de partner of de kinderen van de patiënt. Die zijn vaak terecht bezorgd en het valt mij op dat hun zorgen heel invoelbaar en reëel zijn. Daar kan ik heel goed mee overleggen. Trappenburg voelt zich thuis in Ziekenhuis Amstelland. Snel advies Mensen blijven zo lang mogelijk thuis Lage drempel Trappenburg is laagdrempelig voor haar wonen, maar soms loopt het vast en dan is het goed als de huisarts iemand kan doorsturen voor een behandeladvies. We doen alle benodigde onderzoeken in één dagdeel en daarna gaat de patiënt weer gewoon naar huis. Iedere week is er een omgeving en praat vol compassie over haar patiënten. We zien natuurlijk ook regelmatig mensen met geheugenproblemen. Maar iets wat op dementie lijkt, kan ook te maken hebben met een stemmingsstoornis, gestoorde rouwverwerking. Daarom wer- Marie-José Germann ONSTERFELIJK of een gezonde oude dag? Door onderzoek weten we steeds beter hoe het menselijk lichaam werkt. Tot op celniveau vallen de puzzelstukjes op hun plek. Door kennis over onze cellen weten we bijvoorbeeld waarom wij met gebreken ouder worden. En nu is de vraag hoe je dat verouderingsproces en de leeftijd gerelateerde ziektes kunt voorkomen. In een internationaal netwerk wordt onderzoek gedaan naar de ontwikkeling van mogelijke behandelingen die zorgen voor een betere conditie van de cellen. Prof. dr. dr. Andrea Maier is hoogleraar ouderengeneeskunde aan het VUmc en verbonden aan het Behandel Advies Centrum Ouderen. De wereld van nu ziet er al heel anders uit dan vijftig jaar geleden, stelt Andrea Maier, onder wiens supervisie de Ouderenzorg in Ziekenhuis Amstelland vorm krijgt. We worden al veel ouder dan toen. Dat komt doordat de mens de afgelopen honderddertig jaar hard gewerkt heeft aan de hygiëne door het aanleggen van bijvoorbeeld het riool en een zuiver drinkwatersysteem. Daarnaast hebben vaccinaties hun werk gedaan met als gevolg dat veel ziektes zijn verdwenen. Dat vind ik een cadeau waar we heel trots op mogen zijn. Spijtig vind ik het dan ook dat er een negatief karakter geschetst wordt van de vergrijzing. Daar heeft de medische wereld, de mens immers hard aan gewerkt! De cel is het kleinste onderdeel waaruit het menselijk lichaam is opgebouwd. Het bevat alle genetische informatie van het lichaam. Wanneer een cel door stressfactoren, zoals zon, ziektes en overbelasting beschadigd raakt, vindt er geen celdeling meer plaats, dit is een beschermingsmechanisme om kanker te voorkomen. De keerzijde is wel dat veroudering optreedt. Dat is een langzaam proces en vindt al vroeg in het leven plaats, vertelt Maier. Niet alleen de huid gaat rimpelen, maar ook de organen, de gewrichten en de spieren gaan minder goed werken. Op dit moment komen we steeds verder met de ontwikkeling van mogelijke behandelingen die het verouderingsproces tegengaan. Bij muizen lukt het al het verouderingsproces gedeeltelijk te stoppen, vertelt Maier enthousiast. Maar de mens moet nog enkele tientallen jaren wachten op deze wonderpil. Maier promoot daarom een gezonde levensstijl. Door niet te roken, matig te zijn met alcohol, gezond te eten (vooral groenten en fruit) en voldoende te bewegen. Hoe jonger je daarmee begint hoe meer jaren je mag bijtellen bij je levensverwachting. Maier benadrukt dat sommige mensen een genetische aanleg hebben voor een ziekte. Ook al zou je dan supergezond leven, het is dan helaas zo dat je die ziekte kan krijgen. De wetenschappers zijn al heel enthousiast, maar de anti-ouderdomspil laat dus nog even op zich wachten. Maier verduidelijkt dat het doel van een behandeling niet is de onsterfelijkheid van de mens te creëren, maar wel om de oudere mens een mooie en gezonde levensduur te gunnen. In de tussentijd streven wij ernaar zowel onderbehandeling als ook overbehandeling bij de oudere patiënt te voorkomen en passen we het pallet van mogelijke behandelingen selectief toe. 9

7 NIEUWE KNO-arts Bas de Cock Voor kinderen die dokter willen worden, maar na de CITO-toets een MAVO-advies krijgen, is er hoop. Het overkwam KNO-arts Bas de Cock. Het kind Bas de Cock was een buitenkind, een straatvoetballer. Geboren en getogen in Tilburg, doorliep Bas dus de Mavo en daarna de Havo. Als operatieassistent werd hij definitief gegrepen door het medische vak. Ik wilde nog steeds dokter worden. Mijn hersens waren ouder en gerijpt en ik besloot er voor te gaan. Ik volgde de avond- VWO, werd uitgeloot voor de studie medicijnen en deed fysiotherapie. Maar in 2004 kon ik eindelijk mijn studie medicijnen starten. Hij studeerde in 2010 cum laude af en specialiseerde zich tot KNO-arts. Een doorzetter dus. Sinds 1 april is De Cock KNO arts in Zie- sen met huidtumoren in het gezicht. Zo ook hoge zorgkosten. Echt een maat- lichaamsbeweging kunnen helpen. Laatst kenhuis Amstelland. Naast het KNO-werk worden zij snel en makkelijk doorverwe- schappelijk probleem. Ik pleit voor een heb ik iemand verwezen naar haar oude is hij gespecialiseerd in de aangezichtschi- zen en behandeld. multidisciplinaire aanpak waarbij we ook sport: Tai Chi. Daarmee versterk je de rurgie. Om precies te zijn doet hij neuscorrecties bij een obstructie in de neus of bij uiterlijke neusbezwaren. Onbekender Duizelingen Als specialist op het gebied van duizelig- begeleiding moeten aanbieden. Duizeligheid is niet zo maar te behandelen met een pil. Vaak ontstaan de klachten door balans door oefeningen en dat neemt angst weg. Als de bewijskracht aanwezig is, vind ik aanvullende zorg prima. Je mag in dit vakgebied is de chirurgische be- heid ziet De Cock ook veel mensen met meerdere oorzaken. Ik vind dat je die als het niet zomaar uitsluiten, want mensen handeling van huidtumoren in het gelaat. duizeligheidsproblemen, zijn tweede spe- geheel moet bekijken. vragen er naar en hebben er ook baat bij. Hierbij wordt aansluitend een plastische reconstructie gedaan van de ontstane wond. cialiteit. Duizeligheid vindt zijn oorzaak in het evenwichtsorgaan (KNO) of het centraal zenuwstelsel (Neurologie). Maar Tai Chi De Cock is een echte samenwerker en Complementaire zorg moet je uit het onbekende halen zodat het veilig wordt. Als je dat binnen de medische praktijk kunt Neuscorrectie We moeten soms bij het reconstrueren soms is het onverklaarbaar. Er is een breed palet aan symptomen: licht in het hoofd, tollen of door je benen zakken. Helaas is schuwt in de behandeling de complementaire/aanvullende zorg niet. Dat is bijzonder voor een medicus. De behan- kanaliseren ben ik er wel voorstander van. Daarnaast willen we ook TNO betrekken bij onderzoek om voor het duizeligheids- van een grote huidtumor op de neus het een niet goed onderkend probleem en deling is heel divers. In het ene geval probleem gerichte zorg te kunnen uitzet- gebruik maken van de huid vanaf het blijven mensen met hun klachten zitten. werkt een psychische begeleiding, door ten. Zo voorkomen we dat mensen in een voorhoofd om een mooi en functioneel Ze zien veel hulpverleners en raken tussen mensen te leren afstand te nemen van chronische situatie terecht komen. resultaat te krijgen. Onze ambitie is om wal en schip. Dat leidt tot onzekerheid, de aandoening. Maar ook acupunctuur, een goed zorgtraject te bieden aan men- angst, hoog ziekteverzuim en daarom ademhalingstherapie, reactivering door Marie-José Germann Nog vóór de ZOMER MOOIE benen? Zichtbare, kronkelige, blauwe en verdikte aderen op je benen. Spataderen, varices. Soms pijnlijk, soms niet. Soms is het probleem puur cosmetisch, maar soms ligt het probleem dieper en is het medisch noodzakelijk er iets aan te doen. Op de vaatpoli van Ziekenhuis Amstelland wordt u snel en vakkundig geholpen. In één dagdeel wordt u gezien door de vaatchirurg en de vaatlaborant. Afhankelijk van de uitslag krjgt u een behandeladvies. Ook krijgt u duidelijke informatie over wat wel en niet door de verzekering wordt vergoed. Wanneer het probleem alleen cosmetisch blijkt, kunt u goed terecht op de AmstelClinic in Ziekenhuis Amstelland. Daar wordt u onder het veilige dak van het ziekenhuis vakkundig afgeholpen van de ontsierende strengen op uw benen. Laat u zich dan wel informeren over de kosten. Moet u om medische redenen geholpen worden, dan kunt u een behandelafspraak met de vaatchirurg maken. De spataderpoli ontving het Menzis topzorgpredikaat. Dat betekent dat het behandeltraject voldoet aan de hoogste eisen. Daarnaast wordt voldaan aan de criteria voor het vaatkeurmerk van de patiëntenvereniging Hart- en Vaatgroep. U bent dus in goede handen. Nog vóór de zomer iets aan uw benen laten doen? Maak dan snel een online afspraak via Dinsdag 27 mei a.s. voorlichtingsavond over spataderen Chirurgen Stigter en Van Zeeland vertellen over spataderen, de oorzaken, de prognose, de behandelmogelijkheden, de kosten en de vergoedingen. Denk niet: Behandeling heeft toch geen zin of het wordt toch niet vergoed. Op deze avond willen de chirurgen u een duidelijk beeld geven over wat spataderen nu eigenlijk zijn en wat de huidige stand van zaken is ten aanzien van de behandelmogelijkheden. Ook geven zij antwoord op vragen rond vergoedingen. Aanvang uur. Plaats: Ontmoetingsruimte Ziekenhuis Amstelland. U kunt zich aanmelden via 11

8 Chirurgen van alle markten thuis Het chirurgisch team van Ziekenhuis Amstelland staat voor u klaar om u snel en vakkundig te helpen. De wachttijden voor de meest voorkomende operaties zijn kort, slechts twee tot drie weken. U kunt alle dagen terecht op de polikliniek. Mensen met een liesbreuk of spataders kunnen zelfs ook op het avondspreekuur terecht. Liesbreuk De liesbreuk wordt verholpen met de nieuwste technieken. Indien mogelijk via een kijkoperatie. Over het algemeen gaat de ingreep onder plaatselijke verdoving (behalve bij de kijkoperatie) en kan u dezelfde dag weer naar huis. Een enorm pluspunt voor snel herstel. Want in uw eigen omgeving herstelt u het beste en kunt u weer snel uw dagelijkse activiteiten oppakken. Galblaas Ook voor de verwijdering van de galblaas, wanneer u last heeft van galstenen, kunt u bij alle chirurgen goed terecht. De wachttijd is momenteel drie weken. De galblaasoperatie wordt meestal in dagbehandeling gedaan. Ook hierbij geldt dat u snel weer op de been bent! Aambeien Een vervelende aandoening waar we niet zo snel naar laten kijken. Toch kan de chirurg u van een hoop ongemakken afhelpen. Er is een speciaal spreekuur voor problemen met aambeien en ook daar kunt u snel terecht. Schroom niet een afspraak te maken en laat u helpen. Informatie & Afspraak Kijk voor uitgebreide informatie op onze website: De polikliniek is bereikbaar op Sneller is de afspraak digitaal te maken via de website KRAAMHELD zorgt voor superstart bij bevalling en kraamweek De Kraamvogel heeft een verloskamer tot haar beschikking in Ziekenhuis Amstelland. Een vast team van kraamverzorgenden ondersteunt de aanstaande moeder gedurende het hele bevallingsproces en assisteert de verloskundige bij de bevalling. Als je net zwanger bent, heb je vaak nog geen idee wat je allemaal te wachten staat. Los van de lichamelijke veranderingen, moet er veel geregeld worden: een verloskundige voor controles en begeleiding zoeken, gezondheidstips voor zwangeren lezen, nadenken over balans werk en opvang en dromen over de inrichting van de kinderkamer en namenlijstjes. Maar ook: hoe vertellen we het nieuws aan onze familie en vrienden? Waar regel ik de kraamzorg? Regelen kraamzorg staat al vroeg op het things-to-do-lijstje waar ook de verloskundige je aan herinnert. Al is het niet iedereen duidelijk wat kraamzorg precies inhoudt. Gek idee Luciënne Bakker is rayonmanager bij De Kraamvogel. De kraamverzorgende is iemand die je de eerste acht tot tien dagen na de bevalling helpt met je baby. Zij zorgt voor een superstart. Voor velen is het nog wel een gek idee dat er in die bijzondere, nieuwe situatie met je baby een vreemd iemand in je huis komt. Maar de ervaring van jonge ouders is dat ze enorm blij zijn met de zorg, ondersteuning en adviezen van hun kraamverzorgende. Door kraamzorg kun je goed herstellen van de bevalling en optimaal genieten van die eerste bijzondere dagen. Rots in de branding Na de inschrijving neemt een van onze consulenten contact met je op voor een intake. Zij vertelt wat je kunt verwachten. Ze gaat daarbij in op jouw persoonlijke situatie en wensen. Onze deskundige kraamverzorgende assisteert bij een thuisbevalling en soms zelfs in het ziekenhuis. Daarna zorgt ze voor jou en je baby, ondersteunt bij de borstvoeding en geeft jou en je partner adviezen en tips over de verzorging van de baby. Daarnaast laat ze het huishouden door draaien en zal ze ook opletten hoe het met jou en de baby gaat. Neem je voldoende rust? Drinkt de baby goed? Haar doel is om je na acht dagen vol zelfvertrouwen voor je kindje te laten zorgen. Zij is de rots in de branding. Wist je dat: De kraamverzorgenden van De Kraamvogel 24 uur per dag, 7 dagen in de week klaarstaan om u en uw baby na thuiskomst uit het ziekenhuis op te vangen en op weg te helpen? Onze kraamverzorgenden de verloskundigen assisteren bij een thuisbevalling, maar ook op een eerder tijdstip tijdens de bevalling aanwezig kunnen zijn om u te helpen met het opvangen van de weeën? De kraamverzorgenden gecertificeerd zijn om de borstvoeding te begeleiden en waar nodig ook advies van één van onze lactatiekundigen (borstvoedingsspecialisten) te kunnen inschakelen? Jij ook zo n kraamheld in de kraamweek kunt krijgen door te kijken op Anne Eckhart 13

9 UITKIJKEN NAAR PIJNBEHANDELING worden in mijn gezicht. Ik slikte daarvoor uiteindelijk morfine en sleepte mij door de dag heen. Doordat ik van alles door elkaar slikte kon ik alleen nog maar tegen mijn wil in slapen. Toen ik uiteindelijk bij de revalidatiearts terecht kwam, stuurde deze mij direct door naar de pijnpoli. Chilipepers Dáár werd zij adequaat behandeld met de Qutenza pleister. Eigenlijk niet bedoeld voor behandeling in het gezicht, want de werkzame stof van Qutenza is capsaïcine, een stof die voorkomt in paprikasoorten en vooral in hete rode chilipeper. Pijnlijk dus. Qutenza vermindert het doorgeven van pijn- of gevoelsprikkels aan de hersenen en het wordt ingezet bij de behandeling van zenuwpijn en jeuk, bijvoorbeeld bij klachten na gordelroos (herpes zoster). Door de pepers worden de uiteinden van de zenuwen in eerste instantie overprikkeld. Dat leidt tot een pijn die aanvoelt als het verbranden van de huid. De uiteinden van deze zenuwen worden daardoor ongevoelig en trekken zich terug van het huidoppervlak. Dit is ook de verklaring waarom de behandeling groot succes boekt bij het bestaan van aanrakingspijn. De pijn wordt als het ware bestreden met een ander soort prikkel. Drie jaar geleden werd bij Nanda van Dongen een tumor verwijderd die rond de oogzenuw en tegen de hypofyse aan zat. Wonder boven wonder bleef het gezichtsvermogen aan het oog behouden, maar Nanda ervoer na de operatie ernstige zenuwpijn in het gezicht. Het bleek het gevolg te zijn van een geraakte zenuw. Ik was natuurlijk super blij dat ik mijn zicht nog had, maar de zenuwpijn in mijn gezicht was ondraaglijk! Nanda vertelt dit stralend, want de pijn is, na een intensieve behandeling van een jaar, voor het grootste deel weg. Ik kon nauwelijks eten of aangeraakt Uitkijken naar de volgende behandeling Bij mij nam de pijn stap voor stap af. Mijn oog wordt vóór de behandeling ter bescherming zorgvuldig afgeplakt en ik slik van te voren pijnstillers. Ik ben zo blij dat ik het gedaan heb! Ik kan weer eten, voorzichtig knuffelen en heb weer zin in het leven. Nanda is na tien behandelingen voor ongeveer 80-90% van de pijn af. Ze kijkt nu uít naar de volgende behandeling. Alhoewel dat spannend is. Want de stappen van pijnafname worden steeds kleiner. Met mijn ervaring zou ik iedereen met ernstige pijn naar de pijnpoli willen sturen. Twijfel daar niet over! SNEL weer naar huis, MINDER pijn, KLEINERE littekens De baarmoederverwijdering is wereldwijd de meest uitgevoerde grote gynaecologische ingreep. Binnenkort wordt deze ingreep in Ziekenhuis Amstelland niet meer op de klassieke manier, via een snee in de buik, gedaan. Maar, door middel van een veel vriendelijkere operatietechniek, de laparoscopie. NewCom research en consultancy deed eind 2013 onderzoek naar de naamsbekendheid van Ziekenhuis Amstelland. We doen het goed, zo bleek. Ondanks de grote omliggende ziekenhuizen, waarmee het ziekenhuis nauw samenwerkt, kent men het ziekenhuis goed. Het gezondheidscentrum in Uithoorn blijkt een goede strategische zet. Het maakt het ziekenhuis ook voor de mensen in Uithoorn aangenaam. Mensen ervaren ook daar een goede behandeling en vertrouwen het ziekenhuis aan anderen toe. Daar zijn we blij mee! Ziekenhuis Amstelland wordt geassocieerd met gastvrij, veilig en vriendelijk en wordt wederom beter beoordeeld dan de andere ziekenhuizen waar men is behandeld. Bovendien zijn zorgconsumenten die Ziekenhuis Amstelland daadwerkelijk hebben bezocht of daar zijn behandeld, positiever over het ziekenhuis. Tegelijkertijd is het besef er dat het ziekenhuis niet achterover kan leunen. Maar waakzaamheid moet zijn voor de stormen die ongetwijfeld komen in gezondheidsland. Dat maakt dat Ziekenhuis Amstelland alles op alles zet de kwaliteit van de zorg op een hoog niveau te houden en de service te optimaliseren. Gyanaecologen Mozes en Overmars zijn binnen de vakgroep gynaecologie gespecialiseerd in de nieuwe operatietechniek voor het verwijderen van de baarmoeder. Mozes vertelt dat in principe iedereen waarbij de baarmoeder verwijderd moet worden in aanmerking komt voor deze nieuwe techniek. De laparoscopische operatietechniek wordt ook wel kijkoperatie of sleutelgatoperatie genoemd. Er wordt hierbij via vier kleine sneetjes van ongeveer één centimeter in de buikwand geopereerd. Door één van deze sneetjes wordt een lange, dunne buis (laparascoop) in de buik gebracht. Via deze buis wordt met behulp van een camera in de buik gekeken. De beelden worden gezien op een beeldscherm en zo kan iedereen, bij de operatie aanwezig, meekijken. Legt Mozes uit. Via de andere sneetjes worden de instrumenten ingebracht waarmee geopereerd wordt. De laparoscopie wordt al langere tijd bij verschillende operaties toegepast, maar bij het verwijderen van de baarmoeder is dit vrij nieuw. Na de ingreep kan de patiënt de volgende dag alweer naar huis. Dat is een enorme verbetering ten opzichte van de oude methode, waarna men nog vijf dagen in het ziekenhuis moest blijven, licht Mozes enthousiast toe. Dat kan omdat de kleinere wondjes maken dat het herstel veel sneller verloopt! Nog mooier is natuurlijk dat de littekens minimaal zijn. Colofon Zorgkrant Juni 2014 Productie Afdeling Communicatie & Voorlichting Ziekenhuis Amstelland Laan van de Helende Meesters AM Amstelveen communicatie@zha.nl Uitgever ROMEO DELTA MULTIMEDIA BV Postbus AC Lichtenvoorde (0544) info@romeodelta.nl Drukkerij Noordholland, Alkmaar Verspreiding VSP Oplage Volg ons Op de hoogte blijven van allerlei nieuwtjes, informatiebijeenkomsten en de laatste vacatures? Kijk dan op Ook op Facebook kunt u ons vinden: www. facebook.com/ziekenhuisamstelland.