Kopstukken. Vorsten, regenten & burgers. Hollanders in beeld
|
|
- Johan Petrus van den Velde
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Kopstukken Vorsten, regenten & burgers Hollanders in beeld
2 VORSTEN, REGENTEN & BURGERS Wie liet er een portret van zich maken? In de Gouden Eeuw ging het goed met Holland. Burgers werden steeds rijker. Ze konden prachtige huizen kopen of zelfs stadspaleizen laten bouwen. Voor thuis aan de muur lieten ze graag een portret schilderen. Maar je zag portretten ook in bijvoorbeeld overheidsgebouwen. KOPPENSNELLERS In de 17de eeuw was ons land een republiek die uit 7 provincies bestond. Er was geen koning of koningin maar een stadhouder die regeerde over de Republiek der zeven Verenigde Nederlanden. Vertegenwoordigers uit iedere provincie zaten in de Staten-Generaal in Den Haag. Samen met de stadhouder bestuurden zij het land. De functie van stadhouder werd vervuld door iemand uit de familie Van Oranje-Nassau. Een staatsieportret is een plechtig portret dat duidelijk maakt dat de persoon succesvol en belangrijk is. Vaak werd de stadhouder op deze manier geschilderd. Regenten en regentessen zijn bestuurders van stedelijke instellingen, zoals liefdadigheidsinstellingen (bijvoorbeeld wees- en armenhuizen), opvoedingsinrichtingen en de schutterij. Regenten lieten vaak een groepsportret maken. De omgeving en de attributen op het portret maakten duidelijk tot welke organisatie de regenten behoorden. Ga in zaal 16 naar schilderij 4 Vul in Naam schilder Naam geportretteerde Weergegeven 0 borststuk 0 halffiguur 0 kniestuk 0 ten voeten uit Jaartal schilderij Je staat nu oog in oog met een stadhouder van formaat. De toenmalige prins van Oranje is afgebeeld als veldheer en draagt een harnas. In zijn hand houdt hij zijn commandostaf. Zijn vrouw staat trots en waardig naast hem, gekleed in formeel zwart en rijk uitgedost met parels. 1 Hoe wordt naar het Huis van Oranje verwezen op het schilderij? 2a Wat stralen deze man en vrouw uit? b Hoe brengt de schilder dat tot uiting in het portret? Let op formaat, houding en gezichtsuitdrukking.
3 3a Ook tegenwoordig worden er staatsieportretten gemaakt. Hieronder zie je portretten van koningin Beatrix. Ze is op drie verschillende manieren afgebeeld. Kruis aan welk portret een echt staatsieportret is. Bron *1 b Waarom heb je voor deze gekozen. c Wat is een groot verschil met het staatsieportret van de stadhouder en zijn vrouw? 4a Waarom is het portret van de stadhouder en zijn vrouw gemaakt? b Hoe zie je dat terug op het schilderij? 5a Voor wie is het portret gemaakt? b Wat was zijn relatie met de stadhouder? c Waar stond het huis waarin dit portret heeft gehangen? 6 Maak hieronder een staatsieportret, van jezelf of van koningin Beatrix. Denk goed na over de houding en welke attributen je toevoegt. 2
4 7a Wat was de bijnaam van deze stadhouder? b Leg uit waarom. 8a Dit dubbelportret betekende voor de schilder een doorbraak als hofschilder van het stadhouderlijk paar. Als hofschilder had je bepaalde voorrechten. Welke? b De schilder was vooral geliefd om zijn elegante schilderstijl. Leg uit wat kenmerkend was aan zijn stijl. c Waarom was zijn stijl zo populair bij de adel? Ga in zaal 10 naar schilderij 17 Vul in Naam schilder Naam geportretteerde Weergegeven 0 borststuk 0 halffiguur 0 kniestuk 0 ten voeten uit Jaartal schilderij Je kijkt hier in de werkkamer van een hardwerkende man. Zijn vrouw is net binnen gestapt om hem een brief te geven. Naast een portret van een man die zijn beroep uitoefent, is dit dus ook een portret van een echtpaar. De schilder heeft er een levendige momentopname van gemaakt. 9a Wat is het beroep van deze man? b Waaraan zie je dat? 10a Vergelijk dit portret met schilderij 15 in dezelfde zaal en zeg iets over het verschil in: de houding van de personen die de brieven overhandigen. de sfeer op de portretten. de relatie tussen de afgebeelde personen. 3
5 11 Hoe heeft de schilder ervoor gezorgd dat zelfs zijn handtekening onderdeel is van het portret? 12 Hoe kun je aan de vrouw zien dat het om een momentopname gaat? 13 Welk effect hebben de lichtbundels in het portret? 14 De levendigheid in het portret wordt versterkt door een denkbeeldige schuine lijn die in de compositie zit. Schets het portret en geef aan waar die lijn loopt. 15 Bezoek de themasite van deze tentoonstelling: Onderzoek waardoor wij nu zeker weten wie de mensen op dit portret zijn? 16 Wat hield het beroep van deze man precies in? Ga in zaal 12 naar schilderij 31 (aan de kant van het raam) Vul in Naam schilder Naam geportretteerde Weergegeven 0 borststuk 0 halffiguur 0 kniestuk 0 ten voeten uit Jaartal schilderij De persoon op dit indrukwekkende portret poseert alsof hij de belangrijkste man van het land is. Toch is hij maar gewoon een burger. Een erg rijke dat wel, dankzij de textielhandel waarmee hij als koopman fortuin maakte. 4
6 17 Welke uitwerking heeft het formaat van het portret? 18 Deze man staat in een trotse houding. a Omcirkel in de afbeelding hieronder twee details van zijn houding die belangrijk zijn voor zijn uitstraling. Bron *2 b Leg uit waarom. 19a Op de wand rechts van dit portret, hangt nog een portret van dezelfde man. Vergelijk de schilderijen en noteer vier verschillen. b Welk portret spreekt jou het meest aan en waarom? 20 Luister naar de tekst van de audiotour bij schilderij 32. Welk portret hing waar in het huis van de geportretteerde man en waarom hing het juist daar? Schilderij 31 hing omdat Schilderij 32 hing omdat 21 Luister naar de tekst van de audiotour bij schilderij 31. Wat hebben de mensen in de tuin op de achtergrond te maken met het leven van de afgebeelde man? 22 Het perspectief van waaruit je naar deze man kijkt, versterkt het machtige overkomen van het portret. a Hoe wordt dit perspectief genoemd? b Leg uit waarom dit perspectief zo n indrukwekkende werking heeft. 5
7 c Zoek van een hedendaagse kunstenaar een portret waarin dit perspectief ook duidelijk is toegepast. Ga in dezelfde zaal naar schilderij 33 Vul in Naam schilder Naam geportretteerde Weergegeven 0 borststuk 0 halffiguur 0 kniestuk 0 ten voeten uit Jaartal schilderij Een groepje heren zit ontspannen aan tafel. Het zijn vier belangrijke Amsterdamse regenten. Vergaderen ze of hebben ze misschien iets te vieren? 23a Op welke hoogte zal dit portret hebben gehangen, op ooghoogte of daarboven? Geef dat aan op de afbeelding hieronder: 6
8 b Leg uit waarom. 24 Er zijn in totaal zes mannen afgebeeld op het portret. Toch is duidelijk te zien welke vier mannen de regenten zijn. a Noem twee dingen waaraan je kunt zien welke vier mannen de regenten zijn. b Wat doen de andere twee mannen? 25 Welke functie hebben die twee mannen? 26 Waarvan zijn de vier mannen bestuursleden? 27a Eén man kijkt je nadrukkelijk aan terwijl hij een inktpot brengt. Wat staat er op de inktpot? 0 Een uiterste houdbaarheidsdatum. 0 De naam van de man die de inktpot brengt. 0 De kleur van de inkt. 0 De handtekening van de schilder. b Een andere man wijst nadrukkelijk op een blad. Onderzoek welk belangrijk document ondertekend moet worden. c Met welke belangrijke gebeurtenis uit die tijd heeft dat document te maken? 28 Doe onderzoek naar de schutterij in de 17de eeuw. Welke taak hadden schutters? Noem twee voorwaarden waaraan iemand moest voldoen voordat hij bij de schutterij mocht? Waarom was iemand graag lid van een schutterijvereniging? Uit welke drie afdelingen bestond de Amsterdamse schutterij? Leg uit wat de afdeling van het portret precies deed. 7
9 29a Kijk naar de zilveren hoorn die op het portret wordt binnengebracht. Het beeldje dat er op staat is een schutspatroon. Wat houdt dat in? b Wie is de schutspatroon op deze zilveren hoorn? c Wat doet de schutspatroon op de hoorn? d Welke symbolische betekenis had de zilveren hoorn met schutspatroon voor de groep mannen op het portret? e Wanneer werd de hoorn gebruikt? Ga in zaal 16 naar schilderij 5 Vul in Naam schilder Naam geportretteerde Weergegeven 0 borststuk 0 halffiguur 0 kniestuk 0 ten voeten uit Jaartal schilderij Hier staat niet zomaar een gewone burger, dit is een echte zeeheld. In 1666 versloeg hij als opperbevelhebber van de Hollandse vloot de Engelse troepen tijdens de Vierdaagse Zeeslag. De admiraliteiten (bestuurscolleges van de 17deeeuwse marine) wilden hem hiervoor eren. Daarom gaven ze een talentvolle leerling van Rembrandt opdracht om zes portretten van hem te maken. Zo kon er in iedere raadskamer een trots portret van hem hangen. 30 Noem vijf voorwerpen in het portret én in de lijst die verwijzen naar het beroep van deze man. 8
10 31 Op de lijst zie je boven het portret het wapenschild van deze held. Welke elementen verwijzen naar zijn beroep? En welke naar zijn naam? Licht het toe met behulp van onderstaande afbeelding. Bron *3 32 De schilder heeft voor een deel van het schilderij de hulp ingeroepen van zijn collega Willem van de Velde de Jonge. Welk deel van het schilderij nam deze collega voor zijn rekening? 33 Dit is een typisch heldenportret. Zoals gebruikelijk was voor militaire helden staat deze man afgebeeld met een bepaald voorwerp. Wat is dat? 34a Wie is jouw held? Maak een portret waarop duidelijk te zien is wie het is en wat deze persoon doet. Je kunt onderstaande ruimte gebruiken maar ook een bijlage aan de kijkwijzer voegen. b Waarom is deze persoon jouw held? 35a Wat is de officiële definitie van held? b Wanneer is iemand volgens jou een held? Heb je de tentoonstelling gezien? Maak dan de slotopdracht. Die vind je achter de inleiding van deze kijkwijzer. 9
11 Bronvermelding Titelpagina: Frans Hals, Portret van Willem van Heythuysen, ca. 1625, München, Bayerische Staatsgemäldesammlungen, Alte Pinakothek *1 Drie portretten van koningin Beatrix, gemaakt door kunstenares Thea Gerritsen: *2 Frans Hals, Portret van Willem van Heythuysen, ca. 1625, München, Bayerische Staatsgemäldesammlungen, Alte Pinakothek. *3 Detail uit lijst: Ferdinand Bol & Willem van de Velde de Jonge, Portret van Michiel de Ruyter, 1667, Den Haag, Koninklijk Kabinet van Schilderijen Mauritshuis. Mauritshuis 2007 afd. Communicatie & Educatie Ontwerp Kade 10 Communicatie, Leiden Hollanders in beeld is gesponsord door Royal Dutch Shell plc
Gorcums Museum Grote Markt 17 4201EB Gorinchem 0183-632821 www.gorcumsmuseum.nl
Gorcums Museum Grote Markt 17 4201EB Gorinchem 0183-632821 www.gorcumsmuseum.nl speurtocht basisonderwijs gr.7/8 2014 tekst: MaritaVerlaan tekeningen:roel Mulder Loop naar de eerste verdieping van het
Nadere informatieGorcums Museum Grote Markt 17 4201EB Gorinchem 0183-632821 www.gorcumsmuseum.nl
Gorcums Museum Grote Markt 17 4201EB Gorinchem 0183-632821 www.gorcumsmuseum.nl Loop naar de eerste verdieping van het museum. Wat zie je daar? Het Gorcums Museum verzamelt alles over de stad Gorinchem.
Nadere informatieVoorbereidende les bij de rondleiding Ik ruik, ik voel wat jij niet ziet Geschiedenis Werkblad voor leerlingen bij Gouden Eeuw (groep 7 en 8)
Voorbereidende les bij de rondleiding Ik ruik, ik voel wat jij niet ziet Geschiedenis Werkblad voor leerlingen bij Gouden Eeuw (groep 7 en 8) Werkblad 1 Oorlog en vrede Nederland was in de 17de eeuw vaak
Nadere informatieKoopkracht: de waarde van geld
Koopkracht: de waarde van geld 1. Leerlingenblad Inleiding Wat is het doel? Wat is het onderwerp? Wat is het middel? Inzicht krijgen in de waarde van geld Koopkracht: de waarde van geld Een presentatie
Nadere informatieMuseum De Buitenplaats Kijken is een kunst
Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst Groep 5 Les 1 Ik en mijn selfie Les 1 Ik en mijn selfie Samenvatting van de les De kinderen kijken naar een selectie portretten waaronder selfies. Ze analyseren
Nadere informatie#GOUDENEEUW Chatten met Hollanders uit de 17e eeuw
ONDERZOEKSBLAD KUNST ALGEMEEN De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden maakt in de 17e eeuw een gigantische bloeiperiode door. Holland heeft als rijkste gewest de meeste invloed in de Republiek. Meer
Nadere informatierijks museum Voorbereidende les bij de rondleiding Proef de Gouden Eeuw Geschiedenis Werkblad voor leerlingen (groep 7 en 8) 1/14
1/14 Werkblad 1 Oorlog en vrede Schuttersmaaltijd ter viering van de Vrede van Munster, Bartholomeus van der Helst, 1648 Nederland was in de 17de eeuw vaak in oorlog met verschillende landen. De langste
Nadere informatieLandenspel. Duur: 30 minuten. Wat doet u?
Landenspel Korte omschrijving werkvorm: In deze opdracht wordt de klas verdeeld in vijf groepen. Iedere groep krijgt een omschrijving van een land en een instructie van de opdracht. In het lokaal moeten
Nadere informatieInleiding. Monumenten, symbolen en iconen Kindermonumentendag in Midden-Delfland Symbolen in deze tijd
Monumenten, symbolen en iconen Kindermonumentendag in Midden-Delfland 2016 Lesbrief voor de groepen 7 van de basisscholen in Midden-Delfland Deze les is de voorbereiding voor de Kindermonumentendag op
Nadere informatieKijkwijzer HAVO / VWO. Joep Nicolas. 11 juni 2014 t/m 11 januari 2015. Pierre Cuypersstraat 1, 6041 XG Roermond, 0475 359102, www.cuypershuis.
Kijkwijzer HAVO / VWO Joep Nicolas 11 juni 2014 t/m 11 januari 2015 Pierre Cuypersstraat 1, 6041 XG Roermond, 0475 359102, www.cuypershuis.nl Welkom in het Cuypershuis Het museumgebouw is een uniek complex
Nadere informatieBloei van de Republiek hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 December 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/61308 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieDE OGEN VAN CHARLEY NIVEAU ++
NIVEAU ++ 1/5 Charley Toorop (1891-1955) kwam uit een echte kunstenaarsfamilie. Haar vader was de beroemde Jan Toorop en ook haar zonen bleken zeer creatief: één zoon werd documentairemaker, de andere
Nadere informatieKIJKWIJZER BEELDASPECTEN
KIJKWIJZER BEELDASPECTEN SCHOOL: NAAM: Deze kijkwijzer kun je gebruiken voor elk kunstwerk of voorwerp van je keuze. Ga op zoek naar een kunstwerk wat je aanspreekt en vul aan de hand daarvan deze kijkwijzer
Nadere informatieDE FAMILIE VAN LOON 130 _
DE FAMILIE VAN LOON Mooi idee: je familie en huis jarenlang laten portretteren door schilders en fotografen. De roemrijke familie Van Loon uit Amsterdam deed dat. De indrukwekkende stapel familieportretten
Nadere informatieMichiel de Ruyter. Succes! Zee van Geschiedenis
grijs potlood (voor iedereen één) zwarte fineliner (voor iedereen één) kleurpotloden wit vel A4- tekenpapier (voor iedereen één) stripboeken (zoals bijvoorbeeld de stripboeken van Van 0 tot nu ) Een historiestuk
Nadere informatieGrappig - gek - onheilspellend - sexy - eng - mooi - science fiction - vervreemdend
/\/\/\/\/\/\/\/\/\ Museumopdrachten bij de tentoonstelling MAPPA: Yael Davids 1994-2003 /\/\/\/\/ in Museum De Paviljoens (15 november 2003-29 februari 2004) \\/ In Museum De Paviljoens is op dit moment
Nadere informatieSamenvatting Kunst Hoofdstuk 1: Burgerlijke cultuur in Nederland in de 17e eeuw
Samenvatting Kunst Hoofdstuk 1: Burgerlijke cultuur in Nederland in de 17e eeuw Samenvatting door D. 823 woorden 18 juni 2013 6,4 4 keer beoordeeld Vak Methode Kunst De bespiegeling DE BESPIEGELING Burgerlijke
Nadere informatie7 gratis tips : ABSToRACT ntdek SCHILDER je eigen stijl EN
7 gratis tips : ABSTRACT ontdek je SCHILDEREN eigen stijl 7 tips om je eigen stijl te ontdekken Ook voor kunstenaars met tablet of zonder tablet Je eigen schilderstijl heeft onder andere met je karakter
Nadere informatieLiefde ik heb je zo lief! Kijktocht Voortgezet onderwijs havo vwo onderbouw
Liefde ik heb je zo lief! Kijktocht Voortgezet onderwijs havo vwo onderbouw 1 zaal 3 2 zaal 4 zaal 5 Liefde ik heb je zo lief! zaal 2 zaal 1 Ingang Uitgang begane grond Als je verliefd bent wil je er over
Nadere informatiePROJECTBESCHRIJVING EVEN VOORSTELLEN
PROJECTBESCHRIJVING EVEN VOORSTELLEN Leerlijn Beeldend Thema Identiteit Groep 7 en 8 6 oktober 2016 Cultuuronderwijs op zijn Haags Leerlijn Beeldend Thema Identiteit Groep 7 en 8 6 oktober 2016 Deze projectbeschrijving
Nadere informatieWerkboek klas 2 Hoofdstuk 3
Werkboek klas 2 Hoofdstuk 3 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Marco Harmsen 13 oktober 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/67292 Dit lesmateriaal is gemaakt
Nadere informatieHollandse Meesters. Dit werkboekje is van:
Hollandse Meesters Dit werkboekje is van: Hallo! Je gaat binnenkort op bezoek in het museum Hermitage Amsterdam. Het woord Hermitage spreek je uit als hermitaasje. Een museum is een gebouw waarin je allerlei
Nadere informatieOntdekkingsreis in het Katwijks Museum
Ontdekkingsreis in het Katwijks Museum NAAM:... SCHOOL:... Wat leuk dat je vandaag een ontdekkingsreis door het museum gaat maken! Je vindt in ons museum klederdrachten, modelbootjes, schelpen en heel
Nadere informatieVAN GOGH KRIJGT SCHILDERLES NIVEAU ++
NIVEAU ++ 1/5 Vincent van Gogh heeft nooit een kunstenaarsopleiding afgemaakt. Met deze leskaart leer je meer over de jonge Vincent én hoe je met wat hulp en (vooral) heel veel doorzettingsvermogen toch
Nadere informatieVoor de ouders of verzorgers
Voor de ouders of verzorgers Dit boekje is bedoeld voor kinderen tussen drie en zes jaar. Acht kunstwerken uit de collectie oude kunst van het Centraal Museum zijn geselecteerd voor dit boekje. Deze werken
Nadere informatieSamenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties
Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Dit hoofdstuk gaat over opstand in Amerika, Frankrijk en Nederland. Deze opstanden noemen we revoluties. Opstand in Amerika (1775). De
Nadere informatie1907-1914. Bram Vrielink Jim Bloemen 2de
Bram Vrielink Jim Bloemen 2de 1907-1914 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 2 INLEIDING... 3 HET KUBISME... 4 KUNSTENAARS KUBISME... 5 L AFICIONADO... 6 PORTRAIT OF PABLO PICASSO... 7 SIMULTANEOUS WINDOWS ON
Nadere informatieVAN GOGH KRIJGT SCHILDERLES NIVEAU ++
NIVEAU ++ 1/5 Vincent van Gogh heeft nooit een kunstenaarsopleiding afgemaakt. Met deze leskaart leer je meer over de jonge Vincent én hoe je met wat hulp en (vooral) heel veel doorzettingsvermogen toch
Nadere informatieVAN GOGH KRIJGT SCHILDERLES NIVEAU ++
NIVEAU ++ 1/5 Vincent van Gogh heeft nooit een kunstenaarsopleiding afgemaakt. Met deze leskaart leer je meer over de jonge Vincent én hoe je met wat hulp en (vooral) heel veel doorzettingsvermogen toch
Nadere informatiePROJECTBESCHRIJVING EVEN VOORSTELLEN
PROJECTBESCHRIJVING EVEN VOORSTELLEN Leerlijn Beeldend Thema Identiteit Groep 7 en 8 Mei 2016 Cultuuronderwijs op zijn Haags Leerlijn Beeldend Thema Identiteit Groep 7 en 8 Mei 2016 Deze projectbeschrijving
Nadere informatieDaar zit diepte in. Deel 1: Perspectief
Daar zit diepte in. Deel 1: Perspectief Heb je soms wel eens het gevoel dat je in een schilderij binnen kunt wandelen? Dat komt omdat schilders in perspectief schilderen. Honderden jaren geleden ontwikkelden
Nadere informatieMuseumles leerlingen NAAM:
Museumles leerlingen NAAM: Welkom in het Allard Pierson Museum! Je gaat opdrachten maken op de tentoonstelling van DWDD Pop-Up Museum 2 op de tweede verdieping van het museum. Houd rekening met andere
Nadere informatiePeter de Grote. Dit werkboekje is van:
Peter de Grote Dit werkboekje is van: Hallo! Je gaat binnenkort op bezoek in het museum Hermitage Amsterdam. Het woord Hermitage spreek je uit als hermitaasje. Een museum is een gebouw waarin je allerlei
Nadere informatieNEDERLAND VIERT 100 JAAR DE STIJL DESTIJLUTRECHTAMERSFOORT.NL ONTDEK HET IN UTRECHT & AMERSFOORT! LESSUGGESTIES 100 JAAR DE STIJL GROEP 1 T/M 4
NEDERLAND VIERT 100 JAAR DE STIJL ONTDEK HET IN UTRECHT & AMERSFOORT! LESSUGGESTIES 100 JAAR DE STIJL GROEP 1 T/M 4 1 HANDLEIDING LESSUGGESTIES MONDRIAAN TOT DUTCH KLEURENPALET De leerlingen kunnen de
Nadere informatieontdek de plek Opdracht 1
Naam: Klas: Datum: Welkom in één van de Schatkamers van de wereld. In deze lessen leer je meer over hoe dit typische polderlandschap een inspiratiebron is voor de kunsten. Je doet inspiratie op om je eigen
Nadere informatieWERKBOEK REFLECTIE Middeleeuwen Gotiek-3 Powerpoint: KG03_2_GOTIEK_BOEK_3.ppt REFLECTIE_WB_KG03_2_GOTIEK_BOEK_3_ppt.doc; v1: 0307
WERKBOEK REFLECTIE Middeleeuwen Gotiek-3 Powerpoint: KG03_2_GOTIEK_BOEK_3.ppt REFLECTIE_WB_KG03_2_GOTIEK_BOEK_3_ppt.doc; v1: 0307 Naam Klas Inleveren DOEN Lees in je (stencil)boek Reflectie de teksten
Nadere informatieCanonvensters Michiel de Ruyter
ARGUS CLOU GESCHIEDENIS LESSUGGESTIE GROEP 8 Canonvensters Michiel de Ruyter Michiel Adriaanszoon de Ruyter werd op 23 maart 1607 geboren in Vlissingen. Zijn ouders waren niet rijk. Michiel was een stout
Nadere informatieStart-opdracht Begin met het luisteren naar de intro (nummer 1) op de MP3-audiotour.
/\/\/\/\/\/\/\/\/\ Museumopdrachten bij de De stedelijke conditie /\/\/\/\/ in Museum De Paviljoens (1 april 22 oktober 2006) /\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/ /\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/
Nadere informatieGallery Talks (Flinck & Bol): Zaterdag- en zondagmiddag om uur en uur (+/-30 min)
Het Koninklijk Paleis Amsterdam is al ruim 200 jaar het officiële ontvangstpaleis van het Koninklijk Huis, waar wereldleiders en staatshoofden worden ontvangen. Een gebouw waar troonswisselingen en huwelijken
Nadere informatieMe, myself and I. Je gaat op de volgende manieren portretten maken:
Me, myself and I Wat ga je doen? Je gaat een heel bijzonder boekje maken. Het wordt een vouwboekje (=leporello) zoals je op het plaatje hierboven duidelijk kunt zien. Dat boekje zal een heel persoonlijk
Nadere informatieHet dorp kleurt de wereld kleurt het dorp...
Achter Glas is de naam van een groepje mensen dat elke twee jaar een straattentoonstelling organiseert in het smalle gedeelte van de Mortselsesteenweg. Ook dit jaar organiseert Achter glas een straattentoonstelling.
Nadere informatieVerhaal: Jozef en Maria
Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele
Nadere informatieKijkwijzer. niveau** BEELDBESCHRIJVING SCHILDERIJEN. SPECIAL: Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst 2007. Noot voor de leerling
Kijkwijzer niveau** BEELDBESCHRIJVING SCHILDERIJEN SPECIAL: Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst 2007 Malin Persson, Sound, silence, echo, 2007 Noot voor de leerling Gebruik een clipboard en uitsluitend
Nadere informatieHet koninkrijk van God vlakbij
Het koninkrijk van God vlakbij Dit werkboek is van : Cellessen voor kinderen van 8-12 jaar Serie lessen voor kleine groepen; leeftijd 8-12 jaar Lessen zijn geschreven op basis van het boek Natuurlijk BOVENnatuurlijk
Nadere informatieVAN GOGH KRIJGT KLEUR NIVEAU ++
NIVEAU ++ 1/5 In 1886 vertrok Van Gogh naar Parijs. Hij maakte daar kennis met twee nieuwe schilderstromingen: het impressionisme en het pointillisme. Onder invloed van deze stromingen gingen de schilderijen
Nadere informatieVollenhove Wonen op een havezate
D S T R K C N T Opdracht 1 Nodig: foto van jezelf als klein kind, fotoblad opdracht 1 In Vollenhove staat de havezate Oldruitenborgh. De havezate is al heel oud. Bijna 250 jaar geleden, rond 1770, woonden
Nadere informatieOPZOEKEN IN HET WOORDENBOEK (1)
OPZOEKEN IN HET WOORDENBOEK (1) In de les leer je vaak nieuwe woorden. Je docent kan je helpen, maar je kan nieuwe woorden ook in het woordenboek opzoeken. Wat moet je doen? 1. Neem een woordenboek en
Nadere informatieSTAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE
STAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE Naam: Klas: Bedrijf: Stageperiode: Maak een inhoudsopgave zoals hieronder is afgebeeld. Indien nodig je eigen onderdelen tussen voegen en uiteindelijk de inhoudsopgave
Nadere informatieBelang van water. Naam: Klas: Docent: Opdrachtenblad voor Leerlingen.
Belang van water Naam: Klas: Docent: Opdrachtenblad voor Leerlingen. Opdracht 1 A. Zoek uit welk wapen bij welke stad hoort. Noteer bij elk wapen de naam van de stad. B.Trek een lijn van elke naam naar
Nadere informatieHier zie je ons de schilderijen inkleuren met wasco. Iedereen had een taak gekregen. Soms waren we het niet eens over de kleur, dan moesten we even
1606-1669 We hebben de klas verdeeld in 6 groepjes, we mochten zelf kiezen. In dat groepje gingen we een schilderij uit een boek kiezen. Schilderijen van Rembrandt natuurlijk. Hier zie je ons de schilderijen
Nadere informatieFEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus
FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS Yvette Paludanus 2 Dit boekje is tot stand gekomen dankzij de vragen en verhalen van medewerkers in de zorg. Wil je een exemplaar van dit boekje bestellen? Wil je begeleiding
Nadere informatiebeeldende vormgeving Naam:...Klas... Deze periode gaan we ons bezig houden met het menselijk lichaam en met enkele details.
beeldende vormgeving Naam:...Klas... thema 6: De mens Deze periode gaan we ons bezig houden met het menselijk lichaam en met enkele details. Zolang de mens zich bezig gehouden heeft met kunst, heeft hij
Nadere informatieKIJKWIJZER BEELDASPECTEN
KIJKWIJZER BEELDASPECTEN SCHOOL: NAAM: Deze kijkwijzer kun je gebruiken voor elk kunstwerk of voorwerp van je keuze. Ga op zoek naar een kunstwerk wat je aanspreekt en vul aan de hand daarvan deze kijkwijzer
Nadere informatieCOACHFRIEND. Werkboek. (voeg hier je profielfoto toe)
COACHFRIEND Werkboek (voeg hier je profielfoto toe) Van : Email : Mobiel : Skype/Lync : Leeftijd : Beroep : Opleiding: (Kruis je keuze aan) Universitair/ HBO/ MBO Dit document is vertrouwelijk en mag niet
Nadere informatieOORLOG IN OVERIJSSEL 2015
OORLOG IN OVERIJSSEL 2015 Opdrachten bij de film Naam Groep.. BEZETTING duur: ca. 15 minuten In de film zie je beelden van Hitler. Wie was hij? In welk jaar kwam Hitler aan de macht en welke plannen had
Nadere informatieWERKVORMEN MAGAZIJN. Wat is netwerken? Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo
WERKVORMEN MAGAZIJN Wat is netwerken? Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo Voorwoord Voor u heeft u Thema boekje 1 Wat is netwerken? Dit themaboekje is een onderdeel van de lessenserie Netwerken.
Nadere informatiePERSBERICHT 16 januari 2015
Van: Carina Blokzijl Museum Gouda [Carina.Blokzijl@museumgouda.nl] Verzonden: vrijdag 16 januari 2015 12:36 Onderwerp: van Michel tot Israels Bijlagen: GeorgesMichel_Gezicht_op_de_heuvel_van_Montmartre.jpg;
Nadere informatieKlee. en Cobra. Opnieuw beginnen
Klee Lesmateriaal groep 5 en 6 deel 1: klassikale les op school bij de tentoonstelling Klee en Cobra Het begint als kind 28.01-22.04 2012 en Cobra Opnieuw beginnen Dit is Paul Klee En dit ook. En dit is
Nadere informatieDe afbeeldingen staan zwart/wit op een los blad. Ze staan in KLEUR op de website van tekenen en de ELO
4H/5V OEFENVRAGEN BasisToets-1 (KB t/m Beeldende Aspecten) Naam:. Klas: 02_Oefenvragen_BasisToets-1; v1: 1312; v2: 1401; v3: 1401; v4: 1402; v5: 1403; v6: 1512 Je kunt deze oefenvragen BasisToets-1 maken
Nadere informatieTuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?
Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieTekst lezen en vragen stellen
Tekst lezen en vragen stellen 1. Je gaat tijdens het lezen vragen stellen. Lees de uitleg. Een tekst lezen gaat niet vanzelf. Je bent dan druk bezig. Tijdens het lezen komen er vragen in je hoofd op. Sommige
Nadere informatieLeydse Weelde. Marie de Brimeu - B
Leydse Weelde Marie de Brimeu - B Welkom in Museum Boerhaave. Je gaat de tentoonstelling Leydse Weelde Groene ontdekkingen in de Gouden Eeuw bekijken. Met groene ontdekkingen worden natuurlijk planten
Nadere informatieWilhelmina blikken door de jaren heen
Wilhelmina blikken door de jaren heen 1977 - De bus met daarop het staatsieportret van Koningin Wilhelmina, en een afbeelding van de gouden koets. 1984 - De bus met daarop Koningin Wilhelmina als jong
Nadere informatieAflevering 2: Solliciteren
Aflevering 2: Solliciteren Vragen vooraf: Heb je wel eens gesolliciteerd naar een baan? Hoe deed je dat? Heb je een curriculum vitae? Hoofditem Fragment 1 Korte inhoud: Milouska en Bayu kijken hoe je kunt
Nadere informatieAan het werk! Kijkwijzer voor het VMBO bij de tentoonstelling Mens en Werk
Aan het werk! Kijkwijzer voor het VMBO bij de tentoonstelling Mens en Werk Aan het werk! Als je straks klaar bent met school ga je waarschijnlijk werken. Misschien wil je wel automonteur of metaalbewerker
Nadere informatieNu nog beter... Toegepaste kunst Kunst BV
Nu nog beter... Toegepaste kunst Kunst BV H4 ~ periode B Toegepaste vormgeving Autonome kunst Inleiding INLEIDING In de eerste periode ben je vooral bezig geweest met het onderzoeken van vormen, materialen
Nadere informatieZAAIEN EN WIEDEN SPEURTOCHT
ZAAIEN EN WIEDEN SPEURTOCHT NAAM.. LEEFTIJD.. EMAILADRES. TELEFOON.. Onder alle deelnemers aan deze speurtocht verloten wij drie exemplaren van het boek: Een hele kunst. Dit boek staat in de kinderboeken
Nadere informatieTuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?
Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieLimburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon. les 1: Wie waren de graven van Loon
Limburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon les 1: Wie waren de graven van Loon Na deze les kan je de geschiedenis van het graafschap Loon aanduiden op je tijdbalk; kan je informatie opzoeken
Nadere informatieBurgemeester Kerckhaert, beste Frank, beste Annemie, geachte raadsleden, leden van het college, geachte aanwezigen,
Toespraak Drs. Ank Bijleveld-Schouten, Commissaris van de Koningin in Overijssel, bij het afscheid van de heer Frank Kerckhaert als burgemeester van Hengelo op zaterdag 29 september 2012. Burgemeester
Nadere informatie2 De oprichting van de VOC en de WIC zorgde ervoor dat overal op de wereld Zeeuwse en Hollandse schepen voeren.
Tijdvak 6 Toetsvragen 1 In de Tijd van Vorsten en Regenten werden in ook in de Nederlanden de eerste handelstochten naar Azië georganiseerd. Hoe werden deze tochten gefinancierd? A De Nederlandse overheid
Nadere informatieMichiel de Ruyter. Vul hier het antwoord op de volgende vraag in: Waarmee vermaken jullie vaders en moeders zich overdag, s avonds en in het weekend?
Vermaeck aan wal Kopieerblad 8.15.1 Vermaeck toen en nu: Vul hier het antwoord op de volgende vraag in: Waarmee vermaken jullie vaders en moeders zich overdag, s avonds en in het weekend?: Hieronder zie
Nadere informatieNaam: DE GOUDEN EEUW en Rembrandt
Naam: DE GOUDEN EEUW en Rembrandt De Gouden Eeuw duurde niet precies honderd jaar. Hij begon aan het eind van de 16de eeuw, beleefde zijn hoogtepunt rond 1675 en was in de 18de eeuw voorbij. De Gouden
Nadere informatieFuncties en Invalshoeken Kunst
Inleiding Kunst Algemeen Functies en Invalshoeken Kunst Overal om ons heen zien we kunst: of het nou in de gangen van school is, in het museum, of in een kerk het hangt er vol mee. In heel uiteenlopende
Nadere informatieGODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen
GODS GEZIN Studielessen voor 4-7 jarigen 2003 Geschreven door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen Oorspronkelijk bedoeld voor studie in kleine groepen in de Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling
Nadere informatieTekst lezen en vragen stellen
1. Lees de uitleg. Tekst lezen en vragen stellen Als je een tekst leest, kunnen er allerlei vragen bij je opkomen. Bijvoorbeeld: Welke leerwegen zijn er binnen het vmbo? Waarom moet je kritisch zijn bij
Nadere informatieDocentenhandleiding Rijksmuseum Groep 7-8
Docentenhandleiding Rijksmuseum Groep 7-8 1 Inhoud Voorbereidende les Afsluitende les Aanvullend materiaal bij deze lessen staat op de website: Introductiefilmpje PowerPoint presentatie Werkbladen 2 Voorbereidende
Nadere informatieFOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.
PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een
Nadere informatieWIE IS HET? Wie is het? KIJKEN SAMENWERKEN NADENKEN WETEN. Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs www.expertisecentrum-kunsttheorie-po.
WIE IS HET? Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs Wie is het? Een opdracht voor groep 4 of 5 gericht op goed leren kijken Leerlingen werken in duo s samen en proberen door goed te kijken en gerichte
Nadere informatiedoekaart: HET MUSEUM (afspraken)
doekaart: HET MUSEUM (afspraken) doekaart: HET MUSEUM (afspraken) Een museum is een plek waar kunst bewaard wordt en getoond. Aan de muur hangen schilderijen, in vitrines liggen voorwerpen en op sokkels
Nadere informatieEen project van alle groepen van de cbs de Skoalfinne te Warns. 7 22 maart 2007
Een project van alle groepen van de cbs de Skoalfinne te Warns 7 22 maart 2007 WAT IS KUNST? Kunst is: Een unieke gedachte of boodschap op een unieke wijze vormgegeven door een uniek persoon. Wij zijn
Nadere informatieMens in actie. Zo groot ben jij!
Handvaardigheid klas 2H/V februari 2015 Mens in actie Op de foto hiernaast is een bronzen beeld van een schaatser te zien, aangebracht aan de muur van het stadhuis van Haastrecht. Het beeld is gemaakt
Nadere informatieInstructie voor leerkracht
Instructie voor leerkracht Bij deze PPT hoort achtergrondinformatie. Dit vindt u ook op deze site. In het document: Informatie voor leerkrachten Print het uit. Dan heeft u de info bij de hand, tijdens
Nadere informatieOpdracht door Kimberly 1213 woorden 30 september keer beoordeeld. Beeldende vorming
Opdracht door Kimberly 1213 woorden 30 september 2017 6 2 keer beoordeeld Vak Beeldende vorming Dit schilderij heet De onverschrokkenheid van Gaius Fabricius Luscinus in Pyrrhus legerkamp. De kunstenaar
Nadere informatienarratieve zorg Elder empowering the elderly
narratieve zorg Elder empowering the elderly huisbezoek 1: KENNISMAKING - 2 - KENNISMAKING - huisbezoek 1- a kennismaking huisbezoek 1: KENNISMAKING a vertrouwelijkheid individueel in teamverband naar
Nadere informatieKIJKWIJZER. Lucian Freud. NIVEAU ** 16 februari 2008 t/m 8 juni 2008 INLEIDING. Over deze tentoonstelling
INLEIDING Over deze tentoonstelling KIJKWIJZER Lucian Freud in zijn atelier met Nachtportret Lucian Freud NIVEAU ** 16 februari 2008 t/m 8 juni 2008 Vandaag ga je kijken naar werk van een van de belangrijkste
Nadere informatieKUNSTWERKJE, KUNSTWERKJE AAN DE WAND... NIVEAU ++
NIVEAU ++ 1/5 Van schitterende schilderijen tot foeilelijke gedrochten, het museum schijnt er vol mee te hangen. Maar wat maakt een kunstwerk nou precies mooi of lelijk? En is dat eigenlijk wel belangrijk?
Nadere informatie1 Korintiërs 12 : 27. dia 1
1 Korintiërs 12 : 27 kerk in deze (21 e ) eeuw een lastige combinatie? want juist in deze tijd hoor je veel mensen zeggen: ik geloof wel in God maar niet in de kerk kerk zijn lijkt niet meer van deze tijd
Nadere informatieNaam: IK WOON IN NEDERLAND
Naam: IK WOON IN NEDERLAND Nederland is een land in Europa. Het land ligt aan de Noordzee, naast Duitsland en België. Nederland is niet erg groot. Toch wonen er ruim 16 miljoen mensen, waardoor Nederland
Nadere informatieLesvoorbereiding. Datum: 19 februari 2013 aantal leerlingen: 33 tijd: Groep: 4
Zakelijke gegevens Naam student: Jessica Gotink Lesvoorbereiding Stageschool: Daltonbasisschool de Vlier Winterswijk Iselinge klas: VR3C mentor/mentrix: Natascha Hulzink Datum: 19 februari 2013 aantal
Nadere informatieNovember Glaceren met Acrylmedium December Het licht van Rembrandt / Het december gevoel de duisternis van Rembrandt
PROGRAMMA 2011 2012 Uitgangspunt van de lessen is dat kennis van de schilderkunstige technieken en stromingen vanuit de eigen ervaring wordt ontdekt en ontwikkeld. De opdrachten hebben betrekking op zowel
Nadere informatieOpdracht 1 Nodig: kleurpotloden of stiften, poster Maak je huis mooi.
Opdracht 1 Nodig: kleurpotloden of stiften, poster Maak je huis mooi. Hoe ziet de woonkamer in jouw huis eruit? Hebben jullie behang met bloemen, zijn de muren in een mooie kleur geverfd of hebben jullie
Nadere informatie3.3. Doelgroep Identiteit. Tools en en instructies. halve dag. Praktisch
3.3 Doelgroep Tijdens de workshop doelgroep baken je de groepen af waarvoor je wil werken. Dit kunnen primaire doelgroepen zijn: zij die rechtstreeks participeren in jouw werking, of secundaire doelgroepen
Nadere informatie{OPDR 01} langs de foto s. amsterdam. anne frank. van. het. Kies een foto van de homepage en plak deze hier op! PLAK
01} namen langs de foto s (www.annefrank.org/amsterdam) 01.01 Start bij de hompage. Je ziet steeds een andere foto. Bekijk ze alle negen. Wat valt je op aan al deze foto s?......... 01.03 Kies een foto
Nadere informatieSinterklaas. Lees het verhaal en beantwoord de vragen.
Sinterklaas Lees het verhaal en beantwoord de vragen. Sinterklaas is geboren aan het begin van de vierde eeuw. Hij is dus ongeveer 1700 jaar oud. Hij komt uit Myra, dat is een plaats in wat tegenwoordig
Nadere informatieONVERGETELIJK Kunst bespreken met mensen met dementie en hun dierbaren
ONVERGETELIJK Kunst bespreken met mensen met dementie en hun dierbaren 2013: ONVERGETELIJK STEDELIJK & ONVERGETELIJK VAN ABBE Doel: een ontspannen, sociale en inspirerende museumactiviteit organiseren
Nadere informatieCreatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus
Creatief en flexibel toepassen van Triplep Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Programma Overzicht Kennismaking Persoonlijke werving van ouders Een goede relatie opbouwen met de ouders
Nadere informatielandelijk, licht EN eclectisch interieur
interieur landelijk, licht EN eclectisch TEKST: ANNEMIE WILLEMSE - FOTOGRAFIE: JAN VERLINDE De bewoners van dit huis woonden eerder al in hetzelfde park. Ze waren het erover eens dat dit het leukste en
Nadere informatieMet Vincent aan het werk
Met Vincent aan het werk Ceciel de Bie Met illustraties van Georgien Overwater Van Gogh Museum Publicaties 4 Inhoud 1 Ontdekken door te doen 9 2 Heb je tekenspullen in huis? 10 3 Tekenen, tekenen en nog
Nadere informatie