6,7. Profielwerkstuk door een scholier 4088 woorden 16 februari keer beoordeeld

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "6,7. Profielwerkstuk door een scholier 4088 woorden 16 februari keer beoordeeld"

Transcriptie

1 Profielwerkstuk door een scholier 4088 woorden 16 februari ,7 36 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 1: De invoering van de euro. Voordat de euro in ons leven kwam ging hier veel aan voor af. Het belangrijkste wat hier aan vooraf ging is volgens ons het ontstaan van de tegenwoordige Europese Unie. We zullen nu dus eerst even een korte uitleg geven hoe de Europese Unie is ontstaan. 1 de EU. Voor de EG, de vorige naam van de EU, hadden de landen in Europa zo goed als niets met elkaar te maken. Lang geleden werden de landen van elkaar gescheiden gehouden door natuurlijke grenzen. Later werden dat vaak ook politieke grenzen wat nu nog steeds het geval is. Robert Schuman was geboren aan de Frans- Duitse grens. Hij had de verschrikkelijke gevolgen van de twee Europese oorlogen meegemaakt. Schuman vond : grenzen zijn niet goed, zeker niet als ze er toe bijdragen dat mensen met elkaar in oorlog kunnen komen. Hij dacht veel na over dit probleem. Op negen mei 1950 kwam hij met het voorstel om in West- Europa nauw te gaan samenwerken. Er waren toen zes landen die zich bij dit voorstel aansloten. Dit waren: Nederland, België, Luxemburg, Frankrijk, Duitsland en Italië. Ze werkten samen op het gebied van kolen en staal. Deze gemeenschap heette de EGKS oftewel de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal. In 1957 werd de naam veranderd. Deze keer koos men voor de naam EEG. Dit is de afkorting van Europese Economische Gemeenschap. Later had men het over de EG, omdat het niet alleen meer om economische zaken ging. In 1973 besloten nog drie landen mee te doen aan de EG. Dat waren: Groot- Brittannië, Denemarken en Ierland. In 1981 trad ook Griekenland tot de EG toe. En in 1986 volgden Spanje en Portugal zijn voorbeeld. Tot slot zijn in 1995 Finland, Zweden en Oostenrijk tot de Unie toegetreden. De naam EG is inmiddels alweer veranderd. Het heet nu de Europese Unie, oftewel de EU. Alle landen die lid zijn van de EU heten lidstaten. Het is wel duidelijk dat er steeds meer eenwording is in Europa. Er zijn nu ook veel Oost-Europese landen die toe willen treden tot de EU. Een aantal hiervan is: Cyprus, Tsjechië, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen, Malta, Slovakije, Polen, Slovenië en Turkije. 2 de EMU. Een ander punt wat voor het ontstaan voor de Euro belangrijk is, is het ontstaan van de EMU. EMU staat voor Economische en Monetaire Unie. Op 1 januari 1999 ging de EMU van start. Dat hebben de landen van de EU in 1991 in Maastricht besloten. Toen werden de onderlinge wisselkoersen aan elkaar gekoppeld. De wisselkoersen waren: Duitsland DEM 1,95583 Ierland IEP 0, Pagina 1 van 10

2 Nederland NLG 2,20371 Griekenland GRD 340,750 Finland FIM 5,94573 Luxemburg LUF 40,3399 Oostenrijk ATS 13,7603 Frankrijk FRF 6,55957 België BEF 40,3399 Italië ITL 1936,27 Portugal PTE 200,482 Spanje ESP 166,386 Er zijn vier criteria, waaraan een land moet voldoen om mee te doen aan de EMU. Dat zijn: 1. Een lage inflatie. Dat betekent dat de stijging van de prijs van het Cpi niet hoger mag zijn dan 1,5 procentpunt, boven de inflatie van de drie EU landen met de laagste inflatie. 2. Een lage rente. De rente op langlopende staatsobligaties mag niet hoger zijn dan 2 procentpunten boven de rente van de drie EU landen met de laagste rente. 3. Degelijke overheidsfinanciën. Het begrotingstekort moet lager zijn dan 3 procent van het nationale inkomen. Of het moet aan het dalen zijn, en dus al bijna de 3 procent hebben berijkt. Of de overschrijding is van korte duur. De overheidsschuld moet ook lager zijn dan 60 procent van het nationale inkomen. Of de schuld moet in een voldoende tempo een duidelijkle daling tonen in de richting van de 60%. 4. Een stabiele wisselkoers. Volgens het verdrag moet de wisselkoers twee jaar lang zonder dat het geld minder waard word binnen de normale marges van het wisselkoersmechanisme van de EU-landen zijn gebleven en moet een land lid zijn geweest zijn van dit mechanisme. Naast al deze vier dingen moet een land op tijd zijn Centrale-Bankwetgeving hebben aangepast. Niet alle landen van de EU hebben aan de EMU deelgenomen. Een belangrijk land als Engeland heeft hier bijvoorbeeld niet aan meegedaan. De landen die hier wel aan meegedaan hebben zijn de landen die nu de Euro hebben en deze zijn Duitsland, Ierland, Nederland, Griekenland, Frankrijk, Luxemburg, Oostenrijk, Finland, België, Italië, Portugal en Spanje (Ding Flof Bips) ook namen de deelstaten Monaco, San Marino en Vaticaanstad deel. 3 Het Euro teken Het symbool voor de euro bestaat uit een Griekse epsilon met een extra horizontaal streepje in het midden:. Het eurosymbool werd op 12 december 1996 door de Europese Commissie gepresenteerd. 4 belangrijke Euro data 1998 De Europese Centrale Bank (ECB) werd opgericht. Deze bank staat in Frankfurt. De ECB regelt het vervaardigen van bankbiljetten en munten en pleegt overleg met de centrale banken in de lidstaten. Alles moet goed georganiseert worden om het vertrouwen van de burgers in de euro te vergroten 1999, 1 januari - De omrekeningskoersen van de valuta's van de dan aan de EMU deelnemende landen werden vastgesteld. 1999, vanaf 1 januari - De transacties en geldwisselingen werden tussen de Europese Centrale Bank en de Pagina 2 van 10

3 Nationale Centrale Banken verandert in euro's. Voor de handelsbanken is de euro vanaf 1 januari 1999 al wettig betaalmiddel, maar de burgers kunnen er nog niet mee betalen. 1999, vanaf 1 januari - Vanaf dit jaar kwamen de staatsleningen in euro's. Sinds 28 januari 2002 is de gulden geen wettig betaalmiddel meer. U kunt er dus niet meer mee betalen. Heeft u toch nog ergens guldens gevonden? De volgende data zijn belangrijk: 1 januari 2003 Komt u nog guldenmunten of guldenbankbiljetten tegen, dan kunt u ze nog tot 1 januari 2003 op uw eigen rekening storten. Hier kunnen echter kosten aan verbonden zijn. 1 januari 2007 Tot 1 januari 2007 kunt u guldenmunten bij kantoren van de Nederlandsche Bank (open: 9-12 uur) omwisselen voor euro's. U moet na 1 januari 2003 wel kunnen uitleggen waarom u de munten niet eerder kon omwisselen. Ook moet u een legitimatiebewijs tonen. U kunt maximaal 1000 munten per transactie inwisselen. 1 januari 2032 Tot 1 januari 2032 kunt u guldenbankbiljetten omwisselen tegen euro's bij kantoren van de Nederlandsche Bank (open: 9-12 uur). U moet na 1 januari 2003 wel kunnen uitleggen waarom u de bankbiljetten niet eerder kon omwisselen. Ook moet u een legitimatiebewijs tonen. 5 Geldigheid van... In deze paragraaf geven we de geldigheid van bepaalde dingen wat met waarden in Guldens en Euro s te maken heeft. 1 postzegels Hebt u nog postzegels met een waardeaanduiding in guldens? Gooi ze niet weg. Alle postzegels die vanaf 1977 zijn uitgegeven blijven voor onbepaalde tijd geldig, of er nu guldens of euro's op staan of beide. U kunt postzegels niet inwisselen voor geld. U mag guldenpostzegels en europostzegels samen op één brief gebruiken, mits u het juiste tarief plakt. 2 strippenkaarten Net als voorheen blijven strippenkaarten, ook nu de euro er is, geldig tot en met twaalf maanden na de laatste tariefwijziging. Vanaf 1 januari 2003 zijn strippenkaarten in guldens niet meer geldig. U kunt ze ook niet inwisselen voor geld. 3 waardebonnen De meeste cadeaubonnen (bijvoorbeeld de Nationale Bioscoopbon, de Boekenbon, de Nationale Platen- & CD-bon, de Theater & Concertbon, de VVV Geschenkbon en de Nationale Slijtersbon) waar nog een bedrag in guldens op staat, blijven gewoon geldig. Het guldenbedrag wordt omgerekend naar euro's volgens de officiële koers van 1 euro = 2,20371 gulden. Omdat elke uitgever van een cadeaubon zijn eigen beleid mag voeren, kunnen er ten aanzien van de geldigheidsduur cadeaubonnen zijn waarvoor andere regels gelden. 4 polissen Pagina 3 van 10

4 Per 1 januari 2002 zijn verzekeringspolissen, lijfrentes, hypotheekaktes en alle andere financiële contracten omgezet in euro's. Zelfs als op de polis van een verzekering of op een ander contract nog een bedrag in guldens staat, dan moet dat sinds 1 januari 2002 worden gelezen als euro's, omgerekend tegen de officiële koers van 1 euro = 2,20371 gulden. Dit is wettelijk geregeld. Het is dus niet noodzakelijk dat u nieuwe polissen of contracten ontvangt. Bij wet is ook bepaald dat alleen de bedragen zijn omgerekend, verder is er niets veranderd aan de contractvoorwaarden of percentages. 5 girale betalingen Alle girale betalingen gaan sinds 1 januari 2002 in euro's. U krijgt alle bank- en giroafschriften in euro's. Hebt u nog oude rekeningen in guldens liggen, betaal deze dan ook in euro's. U hebt daarvoor eurooverschrijvingsformulieren van uw bank ontvangen. Op rekeningen die eind 2001 zijn verzonden, staat het te betalen bedrag meestal zowel in guldens als in euro's vermeld. U kunt ook zelf omrekenen volgens de officiële koers (deel het guldenbedrag door 2,20371). Papieren betaalopdrachten in guldens worden door de banken nog tot 1 april 2002 verwerkt. Het elektronisch bankieren gaat sinds 1 januari 2002 volledig in euro's. Acceptgiro's waarop bedragen in guldens staan, herkent u aan de kleur. Ze zijn lichtblauw. Op deze acceptgiro's kunt u géén eurobedragen invullen. Hebt u nog lichtblauwe gulden-acceptgiro's liggen, stuur ze dan zo snel mogelijk in. Ze worden nog tot 1 april 2002 door de bank verwerkt. Op acceptgiro's die lichtgeel van kleur zijn, kunt u uitsluitend bedragen in euro's invullen. Deze nieuwe euro-acceptgiro's worden sinds december 2001 door de banken verwerkt. 6 omrekenen Misschien wilt u af en toe nog even weten wat een product in guldens zou kosten. De euro is precies 2,20371 gulden waard. Wilt u van euro's terugrekenen naar guldens, dan vermenigvuldigt u met 2, Een vereenvoudigde, maar iets minder nauwkeurige methode is: Vermenigvuldig het eurobedrag met 2 ( bijvoorbeeld 2 x 2 = 4) Neem tien procent van de uitkomst (10% x 4 = 0,40) Tel de tien procent op bij de uitkomst (4 + 0,40 = 4,40) De uitkomst van deze vereenvoudigde methode is ƒ 4,40. Dit klopt niet helemaal, want volgens de officiële koers is 2,- = fl.4, Maar u hebt nu wel een idee van de prijs in guldens. Wie guldenbedragen omrekent volgens de wettelijk voorgeschreven methode, met de volledige koers van 2,20371, komt uit op een getal in euro's met een heleboel cijfers achter de komma. Eindbedragen (de uitkomst van een berekening) moeten worden afgerond op eurocenten, dat is twee cijfers achter de komma. afronden Is het derde cijfer achter de komma een 5 of hoger, dan wordt het tweede cijfer achter de komma naar boven afgerond. 6, wordt dus 6,81. Is het derde cijfer achter de komma een 4 of lager, dan blijft het tweede cijfer achter de komma gelijk. 37,46307 wordt dus 37,46. Handige tip Een bedrag van euro naar gulden: vermenigvuldig met twee en tel daar 10% bij op. Pagina 4 van 10

5 Een bedrag van guldens naar euro: deel door twee en trek daar 10% af. Let op: voor de officiële omrekenwijze moet u de officiële omrekenregels hanteren. Hoofdstuk 2: kenmerken Euro. De biljetten en de munten van de Euro hebben bepaalde echtheids kenmerken. In dit hoofdstuk zullen we u de echtheids kenmerken uitleggen van de Euro. 1 Euro biljetten. Er zijn in totaal 7 Eurobiljetten. Al deze Biljetten zijn in alle Eurolanden geldig. Er zijn geen verschillende kenmerken in biljetten wat aan het land gerelateerd is (in tegenstelling tot de munten). De echtheidskenmerken kun je dus overal op dezelfde manier controleren. De Eurobiljetten zijn zeer goed beveiligd tegen namaak. Ze zijn zelfs op meer punten beveiligd dan de Amerikaanse Dollar. Een combinatie van uniek papier, gemaakt uit katoen vezels, en een voelbaar relief op sommige delen maakt de biljetten voor iedereen duidelijk herkenbaar. Er zijn echter nog meer kenmerken en die zullen we in deze paragraaf voor u ophelderen. 1 het formaat. Waarde Kleur Lengte (mm) Breedte (mm) 5 grijs rood blauw oranje groen geel paars biljetten traceren Op de biljetten kun je zien in welk land het biljet gedrukt is. U moet hiervoor kijken naar het serienummer. Elke nationale Centrale Bank heeft een letter toegewezen gekregen die aan het serienummer voorafgaat. (zie tabel) NCB Codeletter DuitslandIerlandGriekenlandNederlandFrankrijkLuxemburgOostenrijkFinlandBelgiëItaliëPortugalSpanje XTYPU*NLZSMV 3 watermerk Hou je een eurobankbiljet tegen het licht, dan wordt het watermerk zichtbaar. Dit watermerk laat zowel een afbeelding zien als de waarde van het biljet in cijfers. Dit geldt voor alle biljetten. 4 veiligheidsdraad In het papier van elk eurobiljet zit een donkere verticale draad. Wanneer je het biljet tegen het licht houd, zie je deze draad aan de linker kant van de voorzijde van het bankbiljet. Wederom geld dit voor alle biljetten. Pagina 5 van 10

6 5 baanvormig folie met hologram Hou je het bankbiljet schuin dan zie je het Euro symbool en de waarde van het bankbiljet in een glanzende hologrambaan aan de voorkant. Dit geld alleen voor de biljetten met de waarde van 5, 10 en 20 Euro. 6 Iriserende baan Beweeg je het bankbiljet in het licht heen en weer dan zie je op de achterkant een glanzende regenboogachtige vaan die van kleur verandert. Het eurosymbool en de waarde van het biljet zijn dan zichtbaar. Wederom geld dit alleen voor de biljetten die de waarde hebben van 5, 10 en 20 Euro. 7 zegelvormig folie met hologram Hou je het biljet schuin, dan zie je een afbeelding en de waarde van het bankbiljet in cijfers in een zegelvormig hologram, rechts aan de voorkant. Dit geldt alleen voor de biljetten die luisteren naar de waarde van 50, 100, 200 en 500 Euro. 8 Optisch variabele inkt Beweeg je het bankbiljet in het licht heen en weer, dan zie je rechtsonder aan de achterkant dat de kleur van de waardecijfers verandert van paars naar olijfgroen of bruin. De kleurverandering komt door een speciale inkt en is afhankelijk van de lichtval. Wederom geldt dit alleen voor de biljetten die luisteren naar de waarde van 50, 100, 200 en 500 Euro. 2 de Euro munten. De euromunten uit de twaalf landen die de euro hebben ingevoerd, zijn aan de achterzijde (de Europese zijde) overal hetzelfde. Er staat een afbeelding van Europa op en de waarde van de munt in cijfers. De voorzijde van de euromunten (de nationale zijde) is in elk euroland anders. In de bijlage kunt u de nationale zijden van de Euro munten zien. Maar ook al zijn ze verschillend, de euromunten uit alle landen zijn geldig in het gehele eurogebied. Ze passen in alle automaten die zijn omgebouwd voor acceptatie van euro's. In Nederland zal je ook euromunten uit andere landen tegenkomen. Misschien heb je al Duitse of Belgische euromunten in jouw portemonnee (of munten uit een van de andere eurolanden). Daarmee kan je gewoon overal in Nederland betalen. Andersom ook: Je kan met Nederlandse euromunten in elk ander euroland betalen. Er zijn in totaal 15 verschillende achterkanten van de munten. Dit zijn de europese zijden van de euromunten. De Euromunten zijn minder goed beveiligd dan de Eurobiljetten, omdat munten minder fraude gevoelig zijn. Het kost waarschijnlijk meer om een munt te maken dan dat de munt waard is. Veel mensen vinden de 1 en de 2 Eurocent munten overbodig, ze vinden dat deze verbannen zouden moeten worden. Hoofdstuk 3: wisselkoersen en inflatie Door de Euro zijn volgens veel Euro critici de prijzen behoorlijk gestegen. In dit hoofdstuk zullen we ingaan wat de Euro te maken heeft met de inflatie. We zullen eerst een globale uitleg geven over het hoe en wat van de wisselkoersen en de inflatie. Dan zullen we deze theorie toepassen op de cijfers van de inflatie van Pagina 6 van 10

7 het CBS. We zullen dus de oorzaak en het gevolg verklaren van de cijfers. 1 tot standkoming wisselkoersen in deze paragraaf gaan we nader in op de tot stand koming van de wisselkoersen 1 wat is de wisselkoers Onder de wisselkoers verstaan we de waarde van een munt, uitgedrukt in een andere munt. De Euro is de laatste paar weken flink in waarde gestegen op de valutamarkt, nu is de Euro zelfs meer dan een Amerikaans Dollar waard. Dit heeft zo zijn voordeel: - De Eurolanden kunnen goedkoper buitenlandse valuta kopen waardoor de producten goedkoper te importeren zijn. Maar er elk voordeel heeft ook zo zijn nadeel; - Door de stijging van de koers van de Euro, wordt het voor niet Euro landen duurder om onze valuta in te kopen, dit is dus slecht voor onze concurentie positie, waardoor dus onze export terug zal lopen. Hieronder staat een tabel van de wisselkoersen van de euro van 6 februari euro =x x= 1 euro American Dollar Australian Dollar Botswana Pula Brazilian Real British Pound Canadian Dollar Chinese Yuan Danish Krone Hong Kong Dollar Hungarian Forint Indian Rupee Japanese Yen Malaysian Ringgit Mexican Peso New Zealand Dollar Norwegian Kroner Singapore Dollar South African Rand South Korean Won Sri Lanka Rupee Swedish Krona Swiss Franc Taiwan Dollar appreciatie en depreciatie De hoogte van de wisselkoers wordt bepaald door vraag en aanbod van valuta. Wanneer de vraag naar Pagina 7 van 10

8 euro op de valutamarkt stijgt, zal de wisselkoers van de euro stijgen. Een stijging van de wisselkoers kan veroorzaakt worden door een daling van het aanbod. Zo n stijging van de wisselkoers als gevolg van veranderingen in vraag en aanbod heet appreciatie. Wanneer de vraag naar euro op de valutamarkt daalt, of het aanbod van euro stijgt, zal de wisselkoers van de euro dalen. Zo n daling van de wisselkoers heet een depreciatie. 3 wisselkoersen en import/export Door appreciatie van de Euro zullen producten voor niet Eurolanden duurder worden, dit heeft nadelige gevolgen voor onze export. Wat uiteindelijk weer nadelige gevolgen heeft voor de werkgelegenheid. Een voordeel van appreciatie is dat de import voor ons goedkoper wordt, wat dus een voordeel is voor de consument. Door depreciatie van de Euro zullen producten voor niet Eurolanden goedkoper worden, dit heeft positieve effecten voor de werkgelegenheid in de Eurozone. Een nadeel van depreciatie is dat de import voor ons duurder wordt, wat ook wel een geimporteerde inflatie genoemd wordt. 4 gevolgen import/export op wisselkoersen Als door een appreciatie de export daalt dan zal de vraag naar de munt dalen, het gevolg hiervan is dat de wisselkoers dus ook weer daalt. Als door een depreciatie export toeneemt dan zal de vraag naar de munt toenemen waardoor de waarde van de munt weer zal stijgen. 5 sterke munt Landen met een sterke munt (munt waar weinig onverwachte koersschommelingen in zijn) hebben vaak een stabiel inflatiecijfer. Dit heeft zo zijn voordelen op de exportmarkt. Door weinig schommelingen in de koers zijn de nadelige gevolgen van een koersverandering bijna weg te denken. Het is dan dus niet zo heel erg nodig om je te verzekeren voor de nadelige effecten van de koersschommelen. Veel bedrijven doen het echter nog wel voor de zekerheid. Handel drijven met een land zonder sterke munt heeft meer weg van een gokje wagen, door de Euro heeft Europa een zeer sterke munt gekregen, wat dus voordeel heeft voor onze concurentiepossitie. 6 Rente en Wisselkoersen en inflatie De ECB heeft als belangrijkste taak het in toom houden van de inflatie. Dit doet zij met haar rentebeleid. Als zij de rente laten stijgen zullen meer mensen gaan sparen en minder gaan lenen, hierdoor neemt de consumptie af, wat dus goed is om overbesteding tegen te gaan, waardoor de inflatie uiteindelijk weer daalt. Als zij de rente laat dalen, gaan de mensen meer lenen (lagere rente is voordeliger lenen) en minder sparen waardoor de consumptie toeneemt. Hierdoor stijgt de inflatie. Als de inflatie stijgt dan daalt onze concurentiepositie, waardoor de vraag naar onze munt daalt, wat weer een depreciatie ten gevolge heeft. Daalt de inflatie, dan gebeurt het tegenovergestelde. Zo zie je hoe de ECB met hun rentebeleid de inflatie en de wisselkoersen beinvloed. 2 Inflatie en de Euro. Volgens velen is door de komst van de Euro het leven veel duurder geworden. We gaan nu de inflatie bekijken van de afgelopen jaren met behulp van het Cpi. Pagina 8 van 10

9 Consumentenprijsindex totalen (2000=100) jan. feb. maart april mei juni juli aug. sept. okt. nov. dec. jaar Alle huishoudens ,1 98,7 99,4 99,6 99,9 99,8 99,7 100,1 101,2 101,3 101,4 100,8 100, ,8 102,6 103,5 104,1 104,4 104,0 104,0 104,3 105,5 105,4 105,3 105,0 104, ,9 106,4 107,3 107,7 107,8 107,5 107,4 107,8 108,9 108,7 108,4 108,1 107, ,6 * Alle huishoudens, afgeleid ,2 98,7 99,5 99,6 99,9 99,8 99,6 100,0 101,2 101,3 101,3 100,8 100, ,1 101,9 102,8 103,3 103,7 103,3 103,3 103,6 104,8 104,7 104,6 104,3 103, ,1 105,6 106,5 107,0 107,0 106,7 106,6 107,0 108,1 107,9 107,6 107,3 106, ,6 * De algemene maatstaf van het de inflatie is de Cpi. In de tabel is het Cpi per maand af te lezen. Uit de tabel valt te concluderen dat de groei van het Cpi niet drastisch veranderd is sinds de invoering van de Euro. Toch zeggen veel mensen dat ze er op achteruit gegaan zijn sinds de invoering van de Euro. Hoe komt dit? Ruim 70% van de Nederlanders is er naar eigen zeggen vorig jaar financieel op achteruit gegaan. Prijsstijgingen als gevolg van de euro en de achterblijvende inkomensstijging ziet men als de belangrijkste oorzaken. Dit blijkt uit de enquête Een jaar euro van het NIBUD, De Telegraaf en het RTL Nieuws. De helft van de deelnemers aan deze enquête ziet ook het komende jaar niet met vertrouwen tegemoet. Zij denken er verder op achteruit te gaan. Opvallend is de daling van het vertrouwen in het eigen eurogevoel. Ruim veertig procent van de Nederlanders vreest nooit aan de euro te kunnen wennen. In augustus was dit nog 21 %. (Onderzoek Nibud) Uitgeven, bezuinigen en rood staan De meeste mensen (72%) gaven vorig jaar meer uit dan het jaar ervoor, vooral aan de dagelijkse boodschappen, kleding en de horeca. Toch heeft bijna de helft van de mensen vorig jaar bezuinigd vooral op kleding en luxe goederen. En meer dan de helft van de mensen deed zijn boodschappen bijvoorbeeld in andere winkels dan voorheen. Opvallend is dat huishoudens met een bovenmodaal inkomen dit in vrijwel even grote mate deden als huishoudens met een inkomen beneden modaal. Ondanks de bezuinigingen stond van de huishoudens met een inkomen beneden modaal 51%, en van die boven modaal 41%, voor het eerst, eerder of meer rood dan in En gemiddeld 16% kon zijn rekeningen helemaal niet op tijd betalen. Dit geld uiteraard allen voor de mensen die meegewerkt hebben aan het onderzoek van de NIBUD. Dat ons leven duurder geworden is ligt dus niet aan de Euro maar aans ons bestedingspatroon. 3 welke soorten inflatie waren vooral van invloed op het Cpi? Er zijn 2 soorten inflatie die van invloed waren op het Cpi, dit waren Kosteninflatie en Bestedings inflatie. Pagina 9 van 10

10 1 Bestedingsinflatie zoals u in het onderzoek van Nibud kan lezen is de inflatie vooral het gevolg van bestedingsinflatie. Doordat mensen meer gingen uitgeven, steeg de vraag naar goederen, waar de vraag stijgt, stijgt dan de prijs. 2 Kosteninflatie Doordat in het begin van de Euro de wisselkoers van de Euro gedaald was, was het duurder voor ons om buitenlandse valuta te kopen. Hierdoor werden geimporteerde producten duurder, hierdoor ontstond dus geimporteerde kosteninflatie. Gelukkig is de koers van de Euro weer gestegen, wat weer tot gevolg had dat de geimporteerde inflatie weer daalde. In de grafiek van het Cpi valt af te lezen dat tussen de maanden december 2001 en januari 2002 de inflatie even 2,2% was dit komt omdat de prijzen even bevroren waren, er mochten toen dus geen prijzen veranderd worden. Dit had dus tot gevolg dat in januari de prijzen in ene keer omhoof gingen, om de achterstallige prijsgroei in te halen. Dit valt ook onder kosteninflatie. Wat ook onder kosteninflatie valt is het stijgende loon van de werknemers, door loongroei wordt de productie van goederen duurer, waardoor de verkoopprijs natuurlijk ook omhoog gaat. 3 kosteninflatie à bestedingsinflatie. Kosteninflatie kan ook bestedingsinflatie tot gevolg hebben. Doordat werknemers verdienen stijgen de prijzen, maar de werknemers kunnen ook meer consumeren omdat ze meer verdien, hierdoor stijgt weer de vraag naar goederen wat weer bestedingsinflatie tot gevolg heeft. Volgens ons is de Cpi zo tot stand gekomen en had dat dus weinig met de Euro te maken. Pagina 10 van 10

Praktische opdracht Economie Euro

Praktische opdracht Economie Euro Praktische opdracht Economie Euro Praktische-opdracht door een scholier 1619 woorden 17 februari 2003 6,7 12 keer beoordeeld Vak Economie 1 Onderzoeksvraag. Mijn onderzoeksvraag is: Wat zijn de voor- en

Nadere informatie

6,9. Werkstuk door een scholier 1550 woorden 3 april keer beoordeeld. De euro

6,9. Werkstuk door een scholier 1550 woorden 3 april keer beoordeeld. De euro Werkstuk door een scholier 1550 woorden 3 april 2002 6,9 53 keer beoordeeld Vak Economie De euro Sinds 1 januari 2001 betalen we met de Euro. De euro is de gemeenschappelijke munt voor de landen die lid

Nadere informatie

Sectorwerkstuk Economie Euro

Sectorwerkstuk Economie Euro Sectorwerkstuk Economie Euro Sectorwerkstuk door een scholier 2135 woorden 2 februari 2007 6,1 79 keer beoordeeld Vak Economie Inhoud Inleiding Wat is de geschiedenis van de euro en wat zijn de echtheidskenmerken

Nadere informatie

Deel 3. Wat doet de Europese Unie? 75

Deel 3. Wat doet de Europese Unie? 75 DEEL 3.4 DE EURO Deel 3. Wat doet de Europese Unie? 75 3.4. DE EURO DOEL - De leerlingen/cursisten ontdekken de voordelen van het gebruik van de eenheidsmunt: wisselen van geld is niet meer nodig, je spaart

Nadere informatie

Onderzoek gunstige prijsligging.

Onderzoek gunstige prijsligging. Onderzoek gunstige prijsligging. BMW 3 Serie Model 320D. 22 Eu-Lidstaten. Jordy Reijers Marketing/Onderzoek P van. Prijs 1 Inhoud Opgave Onderzoek informatie over Eu landen Welke landen hanteren de euro?

Nadere informatie

6.5. Boekverslag door R woorden 31 maart keer beoordeeld. Inleiding. Toelichting bij de keuze van het onderwerp:

6.5. Boekverslag door R woorden 31 maart keer beoordeeld. Inleiding. Toelichting bij de keuze van het onderwerp: Boekverslag door R. 2282 woorden 31 maart 2003 6.5 226 keer beoordeeld Vak Economie Inleiding Toelichting bij de keuze van het onderwerp: We moesten voor het sectorwerkstuk een onderwerp kiezen die te

Nadere informatie

Profielwerkstuk Economie De euro en de gevolgen voor de werkgelegenheid

Profielwerkstuk Economie De euro en de gevolgen voor de werkgelegenheid Profielwerkstuk Economie De euro en de gevolgen voor de werkgelegenheid Profielwerkstuk door een scholier 2839 woorden 6 maart 2002 6,2 126 keer beoordeeld Vak Economie Inleiding Op 1 Januari 2002 was

Nadere informatie

5,3. De bankbiljetten: Afmeting en kleuren van de biljetten: De munten: Afmeting, kleur, gewicht en rand van de munten.

5,3. De bankbiljetten: Afmeting en kleuren van de biljetten: De munten: Afmeting, kleur, gewicht en rand van de munten. Werkstuk door een scholier 2027 woorden 7 april 2000 5,3 62 keer beoordeeld Vak Economie HOE KOMT DE EURO ERUIT TE ZIEN? De bankbiljetten: De nieuwe reeks Europese bankbiljetten komt vanaf januari 2002

Nadere informatie

Hoe is de EU tot stand gekomen?

Hoe is de EU tot stand gekomen? Verslag door? 2035 woorden 4 februari 2018 10 2 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Hoe is de EU tot stand gekomen? de geschiedenis de EU is tegenwoordig niet meer weg te denken van politieke tot economische

Nadere informatie

Dit wil zeggen dat de betaling gebeurt met papiergeld en muntstukken. De Europese centrale bank (ECB) geeft de biljetten en muntstukken uit.

Dit wil zeggen dat de betaling gebeurt met papiergeld en muntstukken. De Europese centrale bank (ECB) geeft de biljetten en muntstukken uit. Betalingswijzen Rechtstreekse betaling: Betaling met chartaal geld Dit wil zeggen dat de betaling gebeurt met papiergeld en muntstukken. De Europese centrale bank (ECB) geeft de biljetten en muntstukken

Nadere informatie

Werkstuk Economie De euro

Werkstuk Economie De euro Werkstuk Economie De euro Werkstuk door een scholier 2382 woorden 21 mei 2001 6,6 43 keer beoordeeld Vak Economie Inleiding Iedereen van onze klas moest voor economie een werkstuk maken, de keuze van het

Nadere informatie

1. Lees de tekst met het stappenplan. Kom je nog moeilijke woorden tegen in de tekst? Gebruik dan de woordhulp.

1. Lees de tekst met het stappenplan. Kom je nog moeilijke woorden tegen in de tekst? Gebruik dan de woordhulp. Tekst lezen 1. Lees de tekst met het stappenplan. Kom je nog moeilijke woorden tegen in de tekst? Gebruik dan de woordhulp. 2. Er staan een aantal moeilijke woorden in de tekst. Hieronder staat een rijtje.

Nadere informatie

Examen HAVO. Economie 1

Examen HAVO. Economie 1 Economie 1 Examen HAVO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 2 Woensdag 21 juni 13.30 16.00 uur 20 00 Dit examen bestaat uit 31 vragen. Voor elk vraagnummer is aangegeven hoeveel punten met een goed

Nadere informatie

Volume: 0-49 zendingen per jaar Europa 0 2 kg 2-10 kg kg kg

Volume: 0-49 zendingen per jaar Europa 0 2 kg 2-10 kg kg kg Wanneer u op basis van uw daadwerkelijkaantal zendingen boven de 49 zendingen per jaar uitkomt, dan kunt u ons contacteren voor verbeterde tarieven. Wij passen uw prijzen dan direct aan. Volume: 0-49 zendingen

Nadere informatie

Tarieven Europa: staffel 1

Tarieven Europa: staffel 1 Tarieven Europa: staffel 1 Wanneer u op basis van uw daadwerkelijkaantal zendingen boven de 49 zendingen per jaar uitkomt, dan kunt u ons contacteren voor verbeterde tarieven. Wij passen uw prijzen dan

Nadere informatie

6,3 ECONOMIE. Samenvatting door een scholier 4680 woorden 25 januari keer beoordeeld. Lesbrief Globalisering INFLATIE

6,3 ECONOMIE. Samenvatting door een scholier 4680 woorden 25 januari keer beoordeeld. Lesbrief Globalisering INFLATIE Samenvatting door een scholier 4680 woorden 25 januari 2011 6,3 17 keer beoordeeld Vak Economie ECONOMIE Lesbrief Globalisering INFLATIE Soort Oorzaken OPLOSSINGEN Vraag Bestedingsinflatie Door de oplevende

Nadere informatie

ECONOMIE. Begrippenlijst H7 VMBO-T2. PINCODE 5 e editie vmbo-kgt onderbouw. Bewerkt door D.R. Hendriks. Sint Ursula Scholengemeenschap, Horn

ECONOMIE. Begrippenlijst H7 VMBO-T2. PINCODE 5 e editie vmbo-kgt onderbouw. Bewerkt door D.R. Hendriks. Sint Ursula Scholengemeenschap, Horn ECONOMIE VMBO-T2 Begrippenlijst H7 PINCODE 5 e editie vmbo-kgt onderbouw Bewerkt door D.R. Hendriks Sint Ursula Scholengemeenschap, Horn Versie 1 2013-2014 Hoofdstuk 7 Europese grenzen? Paragraaf 7.1 Wat

Nadere informatie

Ik ga het in mijn werkstuk over de euro en de Europese Unie hebben. De volgende punten zal ik in mijn werkstuk verwerken;

Ik ga het in mijn werkstuk over de euro en de Europese Unie hebben. De volgende punten zal ik in mijn werkstuk verwerken; Werkstuk door een scholier 2376 woorden 29 november 2001 7,3 29 keer beoordeeld Vak Economie Inleiding Ik ga het in mijn werkstuk over de euro en de Europese Unie hebben. De volgende punten zal ik in mijn

Nadere informatie

Praktische opdracht Economie Economische Monetaire Unie

Praktische opdracht Economie Economische Monetaire Unie Praktische opdracht Economie Economische Monetaire Unie Praktische-opdracht door een scholier 3907 woorden 17 juni 2004 6,1 37 keer beoordeeld Vak Economie Samenvattingen: Deelvraag 1: De Economische en

Nadere informatie

Tarieven Europa: staffel 1

Tarieven Europa: staffel 1 Tarieven Europa: staffel 1 Wanneer u op basis van uw daadwerkelijkaantal zendingen boven de 49 zendingen per jaar uitkomt, dan kunt u ons contacteren voor verbeterde tarieven. Wij passen uw prijzen dan

Nadere informatie

MODULE I EUROPA: NOOIT MEER OORLOG!

MODULE I EUROPA: NOOIT MEER OORLOG! MODULE I EUROPA: NOOIT MEER OORLOG! I.I De geboorte van de Europese Unie Zoals jullie waarschijnlijk wel weten zijn er de vorige eeuwen veel oorlogen in Europa geweest. Vooral de Eerste en de Tweede Wereldoorlog

Nadere informatie

1. Inleiding Ik ga het in mijn werkstuk over de euro en de Europese Unie hebben. De volgende punten zal ik in mijn werkstuk verwerken;

1. Inleiding Ik ga het in mijn werkstuk over de euro en de Europese Unie hebben. De volgende punten zal ik in mijn werkstuk verwerken; Werkstuk door een scholier 2302 woorden 20 februari 2000 6 144 keer beoordeeld Vak Economie 1. Inleiding Ik ga het in mijn werkstuk over de euro en de Europese Unie hebben. De volgende punten zal ik in

Nadere informatie

Rabobank s-hertogenbosch en omstreken

Rabobank s-hertogenbosch en omstreken Rabobank s-hertogenbosch en omstreken Jouw spreekbeurt over de euro Met de euro heb je een actueel en interessant onderwerp voor jouw spreekbeurt. Als Rabobank hebben we veel met deze munt te maken. We

Nadere informatie

Ik ben de Euro! Euro is net Ali B. Een jongen van de straat. De EURO 7 8 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer.

Ik ben de Euro! Euro is net Ali B. Een jongen van de straat. De EURO 7 8 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. De EURO Ik ben de Euro! Euro is net Ali B. Een jongen van de straat. Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Mazzel! Ouwe! Hoe is-tie

Nadere informatie

6, Het verband tussen de euro en de ecu De ecu. Werkstuk door een scholier 1684 woorden 7 december keer beoordeeld

6, Het verband tussen de euro en de ecu De ecu. Werkstuk door een scholier 1684 woorden 7 december keer beoordeeld Werkstuk door een scholier 1684 woorden 7 december 2001 6,3 18 keer beoordeeld Vak Economie De euro in de praktijk. Hoofdstuk 1: De euro. 1.1 Begrip. Sinds 1 januari 1999 hebben de deelnemers aan de Europese

Nadere informatie

Ter voorbereiding. Inhoudsopgave. Jouw spreekbeurt over DE EURO

Ter voorbereiding. Inhoudsopgave. Jouw spreekbeurt over DE EURO Jouw spreekbeurt over DE EURO Met de euro heb je een actueel en interessant onderwerp voor jouw spreekbeurt. Als Rabobank hebben we veel met deze munt te maken. We helpen je graag een eind op weg. In dit

Nadere informatie

2.2. EUROPESE UNIE Droogte remt groei melkaanvoer af. Melkaanvoer per lidstaat (kalenderjaren) (1.000 ton) % 18/17

2.2. EUROPESE UNIE Droogte remt groei melkaanvoer af. Melkaanvoer per lidstaat (kalenderjaren) (1.000 ton) % 18/17 2.2. EUROPESE UNIE 2.2.1. Droogte remt groei melkaanvoer af Melkaanvoer per lidstaat (kalenderjaren) (1.000 ton) 2005 2015 2017 2018 % 18/17 België 3 022 3 988 4 025 4 190 4,1 Denemarken 4 451 5 278 5

Nadere informatie

Valutamarkt. De euro op koers. Havo Economie 2010-2011 VERS

Valutamarkt. De euro op koers. Havo Economie 2010-2011 VERS Valutamarkt De euro op koers Havo Economie 2010-2011 VERS 2 Hoofdstuk 1 : Inleiding Opdracht 1 a. Dirham b. Internet c. Duitsland - Ierland - Nederland - Griekenland - Finland - Luxemburg - Oostenrijk

Nadere informatie

Profielwerkstuk Economie De euro, gemeenschappelijke munt

Profielwerkstuk Economie De euro, gemeenschappelijke munt Profielwerkstuk Economie De euro, gemeenschappelijke munt Profielwerkstuk door een scholier 3902 woorden 17 juli 2009 n 6,7 17 keer beoordeeld Vak Economie De euro, één gemeenschappelijke munt Profielwerkstuk

Nadere informatie

5,4. Betoog door een scholier 2858 woorden 6 december keer beoordeeld. Nederlands. Een opstel over de euro. Een nog hechter Europa

5,4. Betoog door een scholier 2858 woorden 6 december keer beoordeeld. Nederlands. Een opstel over de euro. Een nog hechter Europa Betoog door een scholier 2858 woorden 6 december 2001 5,4 49 keer beoordeeld Vak Nederlands Een opstel over de euro. Een nog hechter Europa Iedereen die naar het nieuws kijkt weet nu wel dat de euro in

Nadere informatie

5,2. 1.Het ontstaan van de Europese Unie. 2.Geschiedenis van de EU: Werkstuk door een scholier 1839 woorden 10 oktober keer beoordeeld

5,2. 1.Het ontstaan van de Europese Unie. 2.Geschiedenis van de EU: Werkstuk door een scholier 1839 woorden 10 oktober keer beoordeeld Werkstuk door een scholier 1839 woorden 10 oktober 2002 5,2 13 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Hoofdstuk 1 1.Het ontstaan van de Europese Unie Op 18 april 1951 werd de eerste stap gezet richting een

Nadere informatie

DE BRIEVEN BRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE TIJDSLIJN

DE BRIEVEN BRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE TIJDSLIJN DE BRIEVEN BRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE TIJDSLIJN INTRO VOOR DE LEERKRACHT Deze tijdslijn illustreert het verhaal van de Europese Unie. U kunt de tijdslijn in verschillende stukken afdrukken

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Inflatie daalt in februari naar 1,1 procent. Lagere benzineprijzen drukken inflatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Inflatie daalt in februari naar 1,1 procent. Lagere benzineprijzen drukken inflatie Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB06-028 9 maart 2006 9.30 uur Inflatie daalt in februari naar 1,1 procent De inflatie is in februari 2006 uitgekomen op 1,1 procent. Dat is 0,2 procentpunt

Nadere informatie

Ontstaan van de EU Opdrachtenblad Schooltv-beeldbank

Ontstaan van de EU Opdrachtenblad Schooltv-beeldbank Ontstaan van de EU Opdrachtenblad Schooltv-beeldbank GROEP / KLAS.. Naam: Ga www.schooltv.ntr.nl Zoek op trefwoord: EU Bekijk de clip Het ontstaan van de EU en maak de volgende vragen. Gebruik de pauzeknop

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Inflatie flink lager door goedkopere brandstof

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Inflatie flink lager door goedkopere brandstof Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB06-095 5 oktober 2006 9.30 uur Inflatie flink lager door goedkopere brandstof De inflatie is in september 2006 afgenomen tot 1,1 procent. In augustus lagen

Nadere informatie

Docentenvel opdracht 18 (De grote klimaat- en Europa- quiz)

Docentenvel opdracht 18 (De grote klimaat- en Europa- quiz) Docentenvel opdracht 18 (De grote klimaat- en Europa- quiz) Lees ter voorbereiding de volgende teksten en bekijk de vragen en antwoorden van de quiz. De juiste antwoorden zijn vetgedrukt. Wat wil en doet

Nadere informatie

Praktische opdracht Economie Europese Unie

Praktische opdracht Economie Europese Unie Praktische opdracht Economie Europese Unie Praktische-opdracht door een scholier 3156 woorden 1 juni 2005 7,8 53 keer beoordeeld Vak Economie 1. Inhoudsopgave 1. Inhoudsopgave 2. Inleiding 3. Hoe is de

Nadere informatie

Ik ben de Euro! Euro is net Ali B. Een jongen van de straat. De EURO 5 6 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer.

Ik ben de Euro! Euro is net Ali B. Een jongen van de straat. De EURO 5 6 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. De EURO Ik ben de Euro! Euro is net Ali B. Een jongen van de straat. Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Mazzel! Ouwe! Hoe is-tie

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Inflatie in september 2,0 procent. Inflatie afgelopen halfjaar vrijwel stabiel

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Inflatie in september 2,0 procent. Inflatie afgelopen halfjaar vrijwel stabiel Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB03-195 30 oktober 2003 9.30 uur Inflatie in september 2,0 procent De inflatie in Nederland is in september 2003 uitgekomen op 2,0 procent. Dat is een lichte

Nadere informatie

Ik ben de Euro! Euro is net Ali B. Een jongen van de straat. De EURO 5 6 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer.

Ik ben de Euro! Euro is net Ali B. Een jongen van de straat. De EURO 5 6 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. De EURO Ik ben de Euro! Euro is net Ali B. Een jongen van de straat. Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Mazzel! Ouwe! Hoe is-tie

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Inflatie daalt in juli tot 1,1 procent. Huurstijging gemiddeld 3,1 procent

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Inflatie daalt in juli tot 1,1 procent. Huurstijging gemiddeld 3,1 procent Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB04-121 5 augustus 2004 9.30 uur Inflatie daalt in juli tot 1,1 procent De inflatie is in juli 2004 uitgekomen op 1,1 procent. Dat is 0,3 procentpunt lager

Nadere informatie

Technische toelichting

Technische toelichting Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB00-080 7 april 2000 10.30 uur Inflatie ook in maart stabiel De inflatie is in maart 2000 uitgekomen op 1,9 procent. Dat is ongeveer even hoog als in de

Nadere informatie

(Niet-wetgevingshandelingen) VERORDENINGEN UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2017/309 VAN DE COMMISSIE. van 23 februari 2017

(Niet-wetgevingshandelingen) VERORDENINGEN UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2017/309 VAN DE COMMISSIE. van 23 februari 2017 8..7 NL Publicatieblad van de Europese Unie L / II (Niet-wetgevingshandelingen) VERORDENINGEN UITVOERINGSVERORDENING (EU) 7/9 VAN DE COMMISSIE van februari 7 tot vaststelling van technische informatie

Nadere informatie

(Niet-wetgevingshandelingen) VERORDENINGEN

(Niet-wetgevingshandelingen) VERORDENINGEN .. L 9/ II (Niet-wetgevingshandelingen) VERORDENINGEN UITVOERINGSVERORDENING (EU) /97 VAN DE COMMISSIE van november tot vaststelling van technische informatie voor de berekening van de technische voorzieningen

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Inflatie in mei opnieuw gedaald. Prijzen in mei even hoog als in april

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Inflatie in mei opnieuw gedaald. Prijzen in mei even hoog als in april Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB05-069 9 juni 2005 9.30 uur Inflatie in mei opnieuw gedaald De inflatie is in mei 2005 uitgekomen op 1,3 procent. Dat is 0,2 procentpunt lager dan in april.

Nadere informatie

Beknopte gids over de euro

Beknopte gids over de euro Beknopte gids over de euro Economische en Financiële Zaken Over de euro De euro bestaat sinds 1999. Hij verscheen aanvankelijk alleen op loonstrookjes, rekeningen en facturen. Op 1 januari 2002 kwamen

Nadere informatie

Opdracht 1 Het oude Nederlandse geld had allemaal bijnamen. Welke combinaties zijn goed (verbind ze met een streep)? 1.000 gulden

Opdracht 1 Het oude Nederlandse geld had allemaal bijnamen. Welke combinaties zijn goed (verbind ze met een streep)? 1.000 gulden Inleiding Nederlanders betaalden in 2007 5,5 miljard keer contant, dat wil zeggen met bankbiljetten of munten. Daarvan vond de betaling 4,9 miljard keer plaats aan de kassa en 600 miljoen keer aan elkaar.

Nadere informatie

Samenvatting Economie Internationale handel

Samenvatting Economie Internationale handel Samenvatting Economie Internationale handel Samenvatting door een scholier 1484 woorden 7 oktober 2003 5,5 44 keer beoordeeld Vak Economie Lesbrief Internationale handel HS 1 Nederland handelsland Par.

Nadere informatie

Consumentenprijsindex In de persmededeling van 5 augustus 2003 heeft het CBS gemeld dat de uitkomsten over de periode juni 2002 tot en met juni 2003

Consumentenprijsindex In de persmededeling van 5 augustus 2003 heeft het CBS gemeld dat de uitkomsten over de periode juni 2002 tot en met juni 2003 Consumentenprijsindex In de persmededeling van 5 augustus 2003 heeft het CBS gemeld dat de uitkomsten over de periode juni 2002 tot en met juni 2003 niet correct zijn. Dientengevolge zijn de CPI-cijfers

Nadere informatie

1. 31958 Q 1101: EAEC Raad: De Statuten van het Voorzieningsagentschap van Euratom (PB 27 van 6.12.1958, blz. 534), gewijzigd bij:

1. 31958 Q 1101: EAEC Raad: De Statuten van het Voorzieningsagentschap van Euratom (PB 27 van 6.12.1958, blz. 534), gewijzigd bij: 9. ENERGIE 1. 31958 Q 1101: EAEC Raad: De Statuten van het Voorzieningsagentschap van Euratom (PB 27 van 6.12.1958, blz. 534), gewijzigd bij: 31973 D 0045: Besluit 73/45/Euratom van de Raad van 8 maart

Nadere informatie

Praktische opdracht Economie Inflatie

Praktische opdracht Economie Inflatie Praktische opdracht Economie Inflatie Praktische-opdracht door een scholier 1658 woorden 20 juni 2005 6,9 44 keer beoordeeld Vak Economie Wat is Inflatie? Wat is inflatie en wat is een prijsindexcijfer?

Nadere informatie

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Voorstel voor een BESCHIKKING VAN DE RAAD

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Voorstel voor een BESCHIKKING VAN DE RAAD COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Brussel, 16.5.2007 COM(2007) 256 definitief 2007/0090 (CNS) Voorstel voor een BESCHIKKING VAN DE RAAD overeenkomstig artikel 122, lid 2, van het Verdrag betreffende

Nadere informatie

Toetsopgaven VWO bij de euro-editie van het Onderdeel Geld van Percent Economie voor de tweede fase

Toetsopgaven VWO bij de euro-editie van het Onderdeel Geld van Percent Economie voor de tweede fase Toetsopgaven VWO bij de euro-editie van het Onderdeel Geld van Percent Economie voor de tweede fase Opgave 1 Sinds 1 juni 1998 maakt De Nederlandsche Bank (DNB) samen met de centrale banken van andere

Nadere informatie

Persbericht. Inflatie in december gedaald. Centraal Bureau voor de Statistiek. Prijzen in december gedaald. Inflatie naar laag niveau

Persbericht. Inflatie in december gedaald. Centraal Bureau voor de Statistiek. Prijzen in december gedaald. Inflatie naar laag niveau Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB04-002 8 januari 2004 9.30 uur Inflatie in december gedaald De inflatie in Nederland is in december 2003 uitgekomen op 1,7 procent. Dit is de laagste uitkomst

Nadere informatie

Persbericht. Consumentenprijsindex juni

Persbericht. Consumentenprijsindex juni Persbericht PB99-176 9 juli 1999 10.30 uur Consumentenprijsindex juni De consumentenprijzen zijn tussen mei en juni met 0,4 procent gedaald. Dit blijkt uit cijfers van het CBS. Vergeleken met vorig jaar

Nadere informatie

EURO. Vanaf januari 2002 betalen we in Nederland en in veel andere Europese landen met de euro.

EURO. Vanaf januari 2002 betalen we in Nederland en in veel andere Europese landen met de euro. EURO Vanaf januari 2002 betalen we in Nederland en in veel andere Europese landen met de euro. Muntgeld Bankbiljetten EURO Hadden jullie al gezien dat er 2 briefjes zijn van 5 euro? oud briefje nieuw briefje

Nadere informatie

Samenvatting Economie Hoofdstuk 9 en 10

Samenvatting Economie Hoofdstuk 9 en 10 Samenvatting Economie Hoofdstuk 9 en 10 Samenvatting door een scholier 2188 woorden 14 februari 2016 8,6 15 keer beoordeeld Vak Methode Economie Pincode Hoofdstuk 9: Schommelingen in de economie 9.1 Schommelingen

Nadere informatie

Profielwerkstuk Maatschappijleer Uitbreiding van de Europese Unie

Profielwerkstuk Maatschappijleer Uitbreiding van de Europese Unie Profielwerkstuk Maatschappijleer Uitbreiding van de Europese Unie Profielwerkstuk door een scholier 1933 woorden 26 mei 2003 5,8 48 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Uitbreiding van de Europese Unie

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Van dit persbericht is een herziene versie verschenen (zie persbericht PB04-036)

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Van dit persbericht is een herziene versie verschenen (zie persbericht PB04-036) Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB04-035 11 maart 2004 9.30 uur Van dit persbericht is een herziene versie verschenen (zie persbericht PB04-036) Inflatie in februari gedaald naar 1,2 procent

Nadere informatie

Handelsstromen Rozenstruiken 2009 / 14. Zoetermeer, Maart 2009 Peter van der Salm Productschap Tuinbouw, Afdeling Markt en Innovatie

Handelsstromen Rozenstruiken 2009 / 14. Zoetermeer, Maart 2009 Peter van der Salm Productschap Tuinbouw, Afdeling Markt en Innovatie Handelsstromen Rozenstruiken 2009 / 14 Zoetermeer, Maart 2009 Peter van der Salm Productschap Tuinbouw, Afdeling Markt en Innovatie Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd

Nadere informatie

Prijsstabiliteit: waarom is dat belangrijk voor jou? Voorlichtingsbrochure voor leerlingen

Prijsstabiliteit: waarom is dat belangrijk voor jou? Voorlichtingsbrochure voor leerlingen Prijsstabiliteit: waarom is dat belangrijk voor jou? Voorlichtingsbrochure voor leerlingen Wat kun je kopen voor 10? Wat dacht je van twee cd-singles, of misschien een maandabonnement op je favoriete blad?

Nadere informatie

Eureka Europa! Een didactisch pakket voor leerlingen van het 5de en 6de leerjaar basisonderwijs

Eureka Europa! Een didactisch pakket voor leerlingen van het 5de en 6de leerjaar basisonderwijs Eureka Europa! Een didactisch pakket voor leerlingen van het 5de en 6de leerjaar basisonderwijs 1.1 Een blik op een eeuw Europa Deel 1: Een beetje geschiedenis Dankzij onze vrienden, Marie en Alexander,

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Prijsontwikkeling autobrandstoffen en groenten remt inflatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Prijsontwikkeling autobrandstoffen en groenten remt inflatie Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB05-014 10 februari 2005 9.30 uur Inflatie in januari hoger door energieprijzen De Nederlandse inflatie is in januari 2005 uitgekomen op 1,5 procent. In

Nadere informatie

10889/10 VP/mg DG G I

10889/10 VP/mg DG G I RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 24 juni 2010 (OR. en) 10889/10 Interinstitutioneel dossier: 2010/0135 (E) ECOFIN 360 UEM 209 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: BESLUIT VAN DE RAAD overeenkomstig

Nadere informatie

[MONEY, MONEY, MONEY,

[MONEY, MONEY, MONEY, PAV [MONEY, MONEY, MONEY, ] INLEIDING Geld maakt niet gelukkig, zegt het spreekwoord. Dat klopt, maar het helpt wel. En zeker in onze tijd. Want zonder geld kun je de spullen niet kopen die je elke dag

Nadere informatie

Consumentenprijsindex In de persmededeling van 5 augustus 2003 heeft het CBS gemeld dat de uitkomsten over de periode juni 2002 tot en met juni 2003

Consumentenprijsindex In de persmededeling van 5 augustus 2003 heeft het CBS gemeld dat de uitkomsten over de periode juni 2002 tot en met juni 2003 Consumentenprijsindex In de persmededeling van 5 augustus 2003 heeft het CBS gemeld dat de uitkomsten over de periode juni 2002 tot en met juni 2003 niet correct zijn. Dientengevolge zijn de CPI-cijfers

Nadere informatie

Eindtermen VWO. Domein E. Wisselkoersen

Eindtermen VWO. Domein E. Wisselkoersen Eindterm VWO Domein E Wisselkoers Domein E Wisselkoers Eindterm 19: e valuta (van e bepaald land): De vraag naar e valuta wordt bepaald door: a) Export op de lopde reking (van de betalingsbalans) Het buitland

Nadere informatie

Antwoorden Lesbrief Waar voor je geld

Antwoorden Lesbrief Waar voor je geld Antwoorden Lesbrief Waar voor je geld Deze lesbrief (derde druk, 2015) is een uitgave van De Nederlandse Bank en tot stand gekomen met medewerking van Gerrit Gorter en Han van Spanje (VECON). 1. Prijzen

Nadere informatie

Procedure identificatieplicht

Procedure identificatieplicht Procedure identificatieplicht In dit document wordt stap voor stap uitgelegd wat er van u wordt verwacht in het geval van het vaststellen van de identiteit van de medewerker. 1. Vraag de medewerker een

Nadere informatie

REKENEN MET GELD. Doelgroep Leerlingen van groep 7 en 8 van het basisonderwijs (10-12 jaar)

REKENEN MET GELD. Doelgroep Leerlingen van groep 7 en 8 van het basisonderwijs (10-12 jaar) 28 januari Inleiding Het lijkt misschien al lang geleden, maar op 1 januari 2002 is in Nederland de euro als wettig betaalmiddel ingevoerd om de gulden te vervangen. Eerst was het mogelijk om zowel in

Nadere informatie

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 2004 Nr. 180

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 2004 Nr. 180 47 (1997) Nr. 4 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 2004 Nr. 180 A. TITEL Overeenkomst inzake economisch partnerschap, politieke coördinatie en samenwerking tussen de Europese Gemeenschap

Nadere informatie

Te weinig verschil Verschil tussen de hoogte van uitkeringen en loon is belangrijk. Het moet de moeite waard zijn om te gaan werken.

Te weinig verschil Verschil tussen de hoogte van uitkeringen en loon is belangrijk. Het moet de moeite waard zijn om te gaan werken. Hoofdstuk 4 Inkomen Paragraaf 4.1 De inkomensverschillen Waardoor ontstaan inkomens verschillen. Inkomensverschillen ontstaan door: Opleiding Verantwoordelijkheid Machtspositie Onregelmatigheid of gevaar

Nadere informatie

Persbericht. Inflatie loopt in april licht op. Centraal Bureau voor de Statistiek

Persbericht. Inflatie loopt in april licht op. Centraal Bureau voor de Statistiek Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB00-107 12 mei 2000 10.30 uur Inflatie loopt in april licht op De inflatie is in april 2000 iets hoger uitgekomen dan in het eerste kwartaal dit jaar. Ten

Nadere informatie

1950 De Verklaring van Schuman

1950 De Verklaring van Schuman Hoofdstuk 3 31 Van Gemeenschappelijke Markt tot euro 8 mei 1945 : de Tweede Wereldoorlog (1939-1945) wordt beëindigd. Europa ligt in puin. De angst voor een herhaling van een dergelijk drama brengt politici

Nadere informatie

Bijlage B4. Werken aan de start. Freek Bucx

Bijlage B4. Werken aan de start. Freek Bucx Bijlage B4 Werken aan de start Freek Bucx Inhoud Tabel B4.1... 3 Tabel B4.2... 5 Tabel B4.3... 6 Tabel B4.4... 7 Tabel B4.5... 8 Tabel B4.6... 9 Tabel B4.7... 10 Tabel B4.8... 11 Tabel B4.9... 12 Tabel

Nadere informatie

Eindexamen economie 1 havo 2000-I

Eindexamen economie 1 havo 2000-I Opgave 1 Meer mensen aan de slag Het terugdringen van de werkloosheid is in veel landen een belangrijke doelstelling van de overheid. Om dat doel te bereiken, streeft de overheid meestal naar groei van

Nadere informatie

Workshop SEPA. Over Congressus. Incasso stappenplan SEPA. Terminologie. Mandaten. Tijdlijn

Workshop SEPA. Over Congressus. Incasso stappenplan SEPA. Terminologie. Mandaten. Tijdlijn SEPA incasso s Workshop LKvV - november 2014 Workshop SEPA Over Congressus Incasso stappenplan SEPA Terminologie Mandaten Tijdlijn Over Congressus Over Congressus Website, ledenadministratie en financiën

Nadere informatie

Bijlage B4. Eerste treden op de arbeidsmarkt. Freek Bucx

Bijlage B4. Eerste treden op de arbeidsmarkt. Freek Bucx Bijlage B4 Eerste treden op de arbeidsmarkt Freek Bucx Inhoud Tabel B4.1... 3 Tabel B4.2... 4 Tabel B4.3... 5 Tabel B4.4... 6 Tabel B4.5... 7 Tabel B4.6... 8 Bijlage B4 Eerste treden op de arbeidsmarkt

Nadere informatie

Thema 2 Om ons heen. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 7. Landschappen. Klimaten. Samenwerking. de regering. Onder de loep.

Thema 2 Om ons heen. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 7. Landschappen. Klimaten. Samenwerking. de regering. Onder de loep. Meander Samenvatting groep 7 Thema 2 Om ons heen Samenvatting Landschappen Landschappen in Europa zijn heel verschillend. Nederland is een heel vlak land. Frankrijk is een land met heuvels en bergen. Zweden

Nadere informatie

HET HOE EN WAAROM VAN DE EURO

HET HOE EN WAAROM VAN DE EURO HET HOE EN WAAROM VAN DE EURO DE EURO De laatste tijd is de euro steeds vaker in het nieuws. De euro is de nieuwe Europese munt die in Nederland en andere Europese landen, de Economische en Monetaire Unie

Nadere informatie

AEG deel 3 Naam:. Klas:.

AEG deel 3 Naam:. Klas:. AEG deel 3 Naam:. Klas:. 1-Video Grensverleggend Europa; Het moet van Brussel. a-in welke Europese stad staat Jan Jaap v.d. Wal? b-beschrijf in het kort waarom een betere Europese samenwerking nodig was.

Nadere informatie

Persbericht. Consumentenprijsindex maart 1999

Persbericht. Consumentenprijsindex maart 1999 Persbericht PB99-085 9 april 1999 10.30 uur Consumentenprijsindex maart 1999 In maart was de consumentenprijsindex 0,9 procent hoger dan in februari. De stijging is vooral een gevolg van de stijging van

Nadere informatie

11562/08 CS/lg DG H 1 A

11562/08 CS/lg DG H 1 A RAAD VA DE EUROPESE U IE Brussel, 22 juli 2008 (OR. en) 11562/08 Interinstitutioneel dossier: 2008/0074 (C S) VISA 239 COMIX 554 WETGEVI GSBESLUITE E A DERE I STRUME TE Betreft: VERORDENING VAN DE RAAD

Nadere informatie

Euro en andere valuta vmbo-b34. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Euro en andere valuta vmbo-b34. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd 27 September 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62253 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie

1. natuurlijke omstandigheden. 2. loonkosten. 3. infrastructuur

1. natuurlijke omstandigheden. 2. loonkosten. 3. infrastructuur Samenvatting door een scholier 1067 woorden 13 juli 2001 4 44 keer beoordeeld Vak Economie Samenvatting:Internationale Handel Hoofdstuk 1: ****Nederland Handelsland**** 1.1 Export/Import: de waarde van

Nadere informatie

Werkstuk Economie De euro en wij

Werkstuk Economie De euro en wij Werkstuk Economie De euro en wij Werkstuk door een scholier 3079 woorden 14 mei 2001 7,3 179 keer beoordeeld Vak Economie DE URO EN WIJ!? Inleiding De laatste maanden komt de euro heel snel dichterbij.

Nadere informatie

Als de lonen dalen, dalen de loonkosten voor de producent. Hetgeen kan betekenen dat de producent niet overgaat tot mechanisatie/automatisering.

Als de lonen dalen, dalen de loonkosten voor de producent. Hetgeen kan betekenen dat de producent niet overgaat tot mechanisatie/automatisering. Top 100 vragen. De antwoorden! 1 Als de lonen stijgen, stijgen de productiekosten. De producent rekent de hogere productiekosten door in de eindprijs. Daardoor daalt de vraag naar producten. De productie

Nadere informatie

ONTSTAAN VAN DE EUROPESE UNIE

ONTSTAAN VAN DE EUROPESE UNIE ONTSTAAN VAN DE EUROPESE UNIE Hoe het begon 1870: Frans-Duitse oorlog om Elzas-Lotharingen Elzas-Lotharingen Welke grondstoffen vindt men terug in dit gebied? Hoe het begon 1870: Frans-Duitse oorlog om

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Benzineprijzen zorgen voor lichte stijging inflatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Benzineprijzen zorgen voor lichte stijging inflatie Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB06-112 7 december 2006 9.30 uur Inflatie blijft laag De inflatie is in november 2006 uitgekomen op 1,0 procent. Dat is iets hoger dan in oktober. Toen lagen

Nadere informatie

Consumentenprijsindex In de persmededeling van 5 augustus 2003 heeft het CBS gemeld dat de uitkomsten over de periode juni 2002 tot en met juni 2003

Consumentenprijsindex In de persmededeling van 5 augustus 2003 heeft het CBS gemeld dat de uitkomsten over de periode juni 2002 tot en met juni 2003 Consumentenprijsindex In de persmededeling van 5 augustus 2003 heeft het CBS gemeld dat de uitkomsten over de periode juni 2002 tot en met juni 2003 niet correct zijn. Dientengevolge zijn de CPI-cijfers

Nadere informatie

Exportstatistiek Bloemkwekerijprodukten FEBRUARI 2012

Exportstatistiek Bloemkwekerijprodukten FEBRUARI 2012 Exportstatistiek Bloemkwekerijprodukten FEBRUARI 212 NA KRIMP IN FEBRUARI STOKT EXPORT BLOEMEN EN PLANTEN OP KRAPPE PLUS VAN 1% TOT 915 MILJOEN In februari is de exportwaarde van bloemen en planten vanuit

Nadere informatie

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD. betreffende de aanneming van de euro door Estland op 1 januari 2011

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD. betreffende de aanneming van de euro door Estland op 1 januari 2011 NL NL NL EUROPESE COMMISSIE Brussel, 12.5.2010 COM(2010) 239 definitief 2010/0135 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD betreffende de aanneming van de euro door Estland op 1 januari 2011 NL NL TOELICHTING

Nadere informatie

Beknopte gids over de euro

Beknopte gids over de euro Europese Commissie Beknopte gids over de euro Economische en Financiële Zaken Over de euro De euro bestaat sinds 1999. Hij verscheen aanvankelijk alleen op loonstrookjes, rekeningen en facturen. Op 1 januari

Nadere informatie

Eureka Europa! Een didactisch pakket voor leerlingen van het 5de en 6de leerjaar basisonderwijs

Eureka Europa! Een didactisch pakket voor leerlingen van het 5de en 6de leerjaar basisonderwijs Eureka Europa! Een didactisch pakket voor leerlingen van het 5de en 6de leerjaar basisonderwijs 1.1 Een blik op een eeuw Europa Deel 1: Een beetje geschiedenis Dankzij onze vrienden, Marie en Alexander,

Nadere informatie

Resultaten Brabantpanel-onderzoek Vijf Jaar Euro December 2006

Resultaten Brabantpanel-onderzoek Vijf Jaar Euro December 2006 Resultaten Brabantpanel-onderzoek Vijf Jaar Euro December 2006 Respons Van 23 november tot en met 10 december 2006 is in verband met het vijfjarig bestaan van de Euro op 1 januari 2007 aan het Brabantpanel

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Prijzen in januari iets hoger dan in december. Daling van inflatie kent meerdere oorzaken

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Prijzen in januari iets hoger dan in december. Daling van inflatie kent meerdere oorzaken Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB04-016 5 februari 2004 9.30 uur Inflatie in januari gedaald naar 1,4 procent De inflatie in Nederland is in januari 2004 uitgekomen op 1,4 procent. Dit

Nadere informatie

Veranderingen in de internationale positie van Nederlandse banken

Veranderingen in de internationale positie van Nederlandse banken Veranderingen in de internationale positie van Nederlandse banken De Nederlandse bancaire vorderingen 1 op het buitenland zijn onder invloed van de economische crisis en het uiteenvallen van ABN AMRO tussen

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Laagste inflatie sinds Inflatie vooral laag door overheidstarieven

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Laagste inflatie sinds Inflatie vooral laag door overheidstarieven Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB06-103 9 november 2006 9.30 uur Laagste inflatie sinds 1989 De inflatie is in oktober 2006 uitgekomen op 0,9 procent. Dit is de laagste inflatie sinds maart

Nadere informatie

Samenvatting Economie Internationale Handel

Samenvatting Economie Internationale Handel Samenvatting Economie Internationale Handel Samenvatting door een scholier 1611 woorden 9 september 2001 6,5 169 keer beoordeeld Vak Economie Economie Internationale Handel Hoofdstuk 1 Nederland is erg

Nadere informatie