Na de plaatsing hoef je 5 of 10 jaar geen ander voorbehoedsmiddel te gebruiken als je niet zwanger wilt worden.

Transcriptie

1 Schilderijverslag door een scholier 2370 woorden 23 april ,6 19 keer beoordeeld Vak Biologie Het spiraaltje Het spiraaltje is een klein voorwerpje dat door de arts in de baarmoederwand wordt geplaatst. De naam spiraal komt van de vroeger gebruikte vorm, tegenwoordig zien ze er helemaal anders uit. Het is een klein plastieken voorwerp met daaromheen een koperdraad of een staafje met hormonen in. Er zijn dus twee soorten spiraaltjes: het koperspiraal en het hormoonspiraal. 1. Het koperspiraaltje Door de inwerking van het spiraaltje worden zaadcellen ongeschikt gemaakt voor bevruchting van een eicel. Ook het baarmoederslijmvlies wordt ongeschikt gemaakt voor innesteling van een bevruchte eicel. Het koperdraadje zorgt ervoor dat de bevruchte eicel afsterft. Dit spiraaltje werkt ongeveer 10 jaar en kost ongeveer 30,- 2. Het hormoonspiraaltje Het hormoon zorgt ervoor dat het slijm in de baarmoederhals taaier en dikker wordt waardoor zaadcellen niet kunnen doordringen in de baarmoeder. Het zorgt er ook voor dat het baarmoederslijmvlies in een rustfase komt. Het hormoonspiraaltje werkt ongeveer 5 jaar en kost ongeveer 150,- Plaatsen en verwijderen van het spiraaltje Een spiraaltje wordt door een arts geplaatst. Dit gebeurt meestal tijdens of vlak na de menstruatie. De baarmoederwand staat in die periode een beetje open. Na een voorafgaand onderzoek, enkele weken voor de plaatsing, brengt de arts een speculum (eendebek) in de vagina. Eerst wordt de vagina goed schoongemaakt met een ontsmettend middel. Via een dun buisje wordt het spiraaltje naar binnen geschoven, dit geeft vaak een onaangenaam, kramperig gevoel. De arts knipt vervolgens de draadjes op maat en verwijdert de instrumenten. Bij het verwijderen trekt de arts gewoon aan de draadjes, soms doet dit even pijn. Je kunt daarna nog een paar dagen last hebben van krampen omdat de baarmoeder probeert het spiraaltje kwijt te raken. Maar na een poosje houdt dat op. Zo n zes weken na de plaatsing moet je nog eens op controle komen om te kijken of het spiraaltje nog op zijn plaats zit. Voor- en nadelen Na de plaatsing hoef je 5 of 10 jaar geen ander voorbehoedsmiddel te gebruiken als je niet zwanger wilt worden. Pagina 1 van 7

2 Vlak na het verwijderen ben je onmiddellijk weer vruchtbaar De menstruatie wordt minder pijnlijk (bij een hormoonspiraaltje) en na een jaar kan deze zelfs volledig uitblijven. Er zijn geen bijwerkingen Het plaatsen is pijnlijk. De eerste drie maanden moet je lichaam wennen aan dit hormoon en treedt er vaak tussentijds bloedverlies op (spotting) Bij een koperspiraaltje kunnen de menstruaties heviger en pijnlijker worden. De pil De pil is een voorbehoedsmiddel dat vrouwelijk hormonen: oestrogeen en/of progestageen bevat. Doordat je door de pil extra hormonen slikt reageert je lichaam op 3 manieren: -de maandelijkse eisprong wordt onderdrukt, er komt geen eitje vrij. -de binnenwand van de baarmoeder wordt ongeschikt voor innestelling van een bevrucht eitje. -het slijm in de ingang van de baarmoeder wordt ondoordringbaar voor zaadcellen LET OP: De pil beschermd wel tegen zwangerschap maar niet tegen geslachtsziekten!! Verschillende soorten van de Pil: *de mini pil *de sub-30 pil *de combinatiepil (licht of zwaar) *de driefasenpil *de set-up pil *de sequentiepil (tweefasenpil) - de mini pil: Elke strip bevat 28 pillen, dat betekent dat je geen pauze week hebt, maar gewoon blijft doorslikken tijdens de menstruatie. Het is een heel lichte pil die slechts 24 uur werkt, daarom is hetr van belang deze nauwkeurig in te nemen; iedere dag omstreeks dezelfde tijd. Ook tijdens de menstruatie! - de sub-30 pil: dit is een heel lichte combinatiepil, maar wel met een hoge betrouwbaarheid. Het voordeel van deze pil is dat je minder hormonen slikt, waardoor de kans op verhoogde bloeddruk en hart- en vaatziekten geringer (kleiner) is. - de combinatiepil (licht of zwaar): In elke tablet zit de zelfde samenstelling oestrogeen en progestageen hormoon. De betrouwbaarheid is zeer hoog.de lichte versie heeft ook een zeer gunstige werking op jeugd puistjes, die verdwijnen bij het gebruik van deze pil. Soms wordt deze pil voorgeschreven aan meisjes die veel last hebben van jeugdpuistjes. Als je deze pil gebruikt betekend dat niet dat je perse sexueel actief hoeft te zijn. - de driefasen pil: Dit is een pil met drie kleuren pillen per strip. Per kleur van pil hebben ze en iets andere samenstelling van Pagina 2 van 7

3 hormonen. Tijdens de verschillende fasen van de cyclus, krijg je een andere hoeveelheid hormonen binnen. - de set-up pil: Dit zijn pillen met oestrogeen en een variabele heoveelheid progestageen. De eerste 11 pillen bevatten minder progestageen dan de rest. De set-up pil behoort tot een van de zwaardere pillen. - de sequentiepil (tweefasen pil): Elke strip bevat 22 pillen dat is een pil meer dan normaal. De eerste 7 tabletten van de strip bevatten alleen oestrogeen. De andere 15 tabletten bevatten zowel oestrogeen als progestageen hormonen. De etup pil hoort bij de zwaardere pillen. Gebruik van de pil: 1. Je begint de pil te slikken op de eerste dag van de menstruatie. Je slikt er elke dag één, ongeveer op dezelfde tijd. 2. Op alle pilstrips staat een volgorde aangegeven. Houd die volgorde aan (sommige pillen hebben een verschillende samenstelling en moeten in volgorde genomen worden). 3. Bijna elke pil heeft 21 tabletten. Na 21 dagen stop je zeven dagen met slikken, dit wordt de pauzeweek genoemd. Tijdens de pauze week krijg je een bloeding. Voor- en nadelen Bij goed gebruik is de pil 99 % veilig. Het is gemakkelijk en neemt niet veel tijd in beslag. Je kan er reeds op jonge leeftijd mee beginnen Het beschermt niet tegen geslachtsziektes Het vergt veel aandacht om er iedere dag aan te denken. Sommige meiden vergeten de pil weleens. Dan kan het zijn dat de pil niet meer goed werkt. Er kunnen enkele klachten optreden, waaronder een opgezet gevoel in de borsten, hoofdpijn, gewichtstoename en stemmingsveranderingen. Het mannen condoom Een condoom is een dun rubber hoesje dat je om de stijve penis doet. Er zijn droge condooms en condooms met glijmiddel. Bij sommige merken is een zaaddodend middel aan het glijmiddel toegevoegd. Ze zitten opgerold per stuk verpakt in luchtdicht materiaal. Het is belangrijk dat je de condooms in die verpakking bewaart totdat je het gaat gebruiken. Bij uitdroging gaat het namelijk snel kapot. Let ook op de uiterste datum dat je het condoom nog kan gebruiken. Als die datum is verlopen neem dan geen risico en koop nieuwe. Condooms koop je bij een drogist of apotheek. Meestal staan ze op de toonbank. Je kunt ze in verpakkingen van 3, 12 of 24 stuks kopen. Ook zijn er op verschillende plaatsen condoomautomaten. Bijvoorbeeld op t toilet van een bar. Of naast een jongerencentrum, of apotheek. Dan kun je ook condooms kopen als de winkels gesloten zijn. Sommige mensen schamen zich om ze te kopen maar dat moet je niet doen. Je kunt beter condooms gebruiken dan zwanger worden of een geslachtsziekte oplopen omdat je je Pagina 3 van 7

4 schaamt. Hoe gebruik je een condoom? Als je een condoom gebruikt dan is het wel belangrijk dat je die goed gebruikt. Gebruik het condoom op een stijve penis. Dit moet natuurlijk gebeuren voor het sexueel contact, omdat voorvocht ook sperma kan bevatten. Scheur de verpakking open, maar kijk uit dat je niet met scherpe nagels het condoom beschadigd. Houd het topje van het condoom tussen duim en wijsvinger en zet het op de eikel. Knijp het zaadreservoir dicht, anders komt er lucht in en kan het condoom knappen. Rol het condoom zover mogelijk af langs de penis. Als er lucht in het voorste gedeelte zit, kan het condoom makkelijk scheuren. Na de zaadlozing is het belangrijk dat de penis onmiddellijk wordt teruggetrokken. Anders wordt hij slap en kan het condoom er afrollen. Hou het condoom bij het terugtrekken met je duim en wijsvinger aan de rand vast zodat het condoom niet in de vagina achter blijft en er zaad uit kan stromen. Leg een knoop in het condoom, rol het in een stukje papier en gooi het in de vuilnisbak. Voor- en nadelen - Condooms zijn relatief goedkoop (al vanaf 0,50 per stuk) en bovendien op zeer veel plaatsen verkrijgbaar - Ze zijn gemakkelijk om mee te nemen en eenvoudig in het gebruik. - Een condoom met glijmiddel zorgt ervoor dat de penis soepel naar binnen kan glijden. - Er zijn geen schadelijke bijwerkingen bekend. Sommige mensen zijn overgevoelig voor het rubber, het glijmiddel of het zaaddodend middel. nuttige tips: 1. Koop nooit een fun-condoom in een sekswinkel (behalve als je al een ander voorbehoedsmiddel gebruikt en het condoom echt puur voor de fun is natuurlijk). Met al hun versieringen, geurtjes en kleurtjes zijn ze wel leuk, maar beschermen ze niet tegen zwangerschap en SOA. 2. Neem altijd twee condooms mee. Als het ene scheurt is het niet meteen gedaan met de fun. 3. Draag nooit twee condooms over elkaar. Door de wrijving met elkaar kunnen ze scheuren. 4. Condooms van polyurethaan Mensen die allergisch zijn voor rubber, kunnen een condoom op basis van polyurethaan proberen. Er zijn echter nog andere voordelen aan verbonden. Dit condoom is opgevouwen waardoor het gemakkelijker om te doen is, het zit ook wat ruimer, waardoor het gevoel tijdens het vrijen beter is. Avanti van Durex is hier een voorbeeld van. 10 redenen om een condoom als anticonceptiemiddel te gebruiken: Nog niet zolang geleden werd een condoom vooral gebruikt om te voorkomen dat je zwanger werd. Lange Pagina 4 van 7

5 tijd was het condoom het enige betrouwbare middel om hiervoor te zorgen. Later zijn er andere manieren van anticonceptie geïntroduceerd zoals het spiraaltje, de pil, het pessarium en het vrouwencondoom. Toch blijft het condoom het enige middel dat beschermt tegen zwangerschappen en SOA's. Nu volgen 10 goede redenen om condooms te gebruiken. 1. Condooms hebben geen bijwerkingen, je hoeft niets in te nemen. 2. Condooms gebruik je alleen als je ze nodig hebt. 3. Condooms beïnvloeden je lichaam niet. 4. Je hebt geen doktersrecept nodig, je kunt ze overal verkrijgen. 5. Condooms omdoen is al snel een logisch onderdeel van een vrijpartij.. 6. Condooms zijn klein en kunnen altijd onopvallend worden meegenomen. 7. Vlak na de zwangerschap zij condooms een uitstekend voorbehoedsmiddel. Ze geven je lichaam tijd om te herstellen. 8. Condooms zijn voor iedereen betaalbaar. 9. Condooms zijn gemaakt van 100% natuurlijk rubberlatex of van het revolutionaire non-latex materiaal 'polyutheraan'. 10. Condooms beschermen je niet alleen tegen ongewenste zwangerschap maar ook tegen AIDS/HIV en andere seksueel overdraagbare aandoeningen. Het vrouwencondoom Het vrouwencondoom is een doorzichtig 17 cm lang zakje van sterk materiaal (polyrethaan) met een binnen- en buitenring. De binnenring en het grootste gedeelte van het zakje worden in de vagina gebracht. Dit zorgt er dus voor dat de penis niet tot in de vagina komt, alles wordt gedeponeerd in het zakje. De penis komt ook niet in contact met de vaginawand en de schaamlippen zijn bedekt door de buitenring, dus men is ook beschermd tegen geslachtsziektes. Voor - en nadelen Het is 95 % veilig Als vrouw ben je niet afhankelijk van een man bij het gebruik van het voorbehoedsmiddel. Het beschermt tegen zowel zwangerschap als geslachtsziektes Het is nogal omslachtig in gebruik. Het pessarium Het Pessarium is een rubberen koepeltje dat rust op een dikkere, buigzame rand. In die rand zit een elastiek die zorgt voor stevigheid en soepelheid. Het moet speciaal op maat worden gemaakt. Ieder half jaar moet je even langs de dokter om te controleren of het pessarium nog goed sluit. Het pessarium moet je voor gebruik aan beide kanten insmeren met een zaaddodende pasta en minimaal 1 uur voor het vrijen inbrengen. Na het vrijen moet het pessarium nog minstens 8 uur blijven zitten. Het implanon (implantaat) Implanon is een voorbehoedsmiddel dat progestageen bevat, een stof met dezelfde werking als het natuurlijk hormoon progesteron. Dit hormoon wordt via een klein kunststofstaafje onderhuids ingebracht. Het hormoon komt langzaam in je bloed en voorkomt op twee manieren een zwangerschap: Pagina 5 van 7

6 1. Er ontstaat geen eisprong 2. Het slijm in de ingang van de baarmoederwand wordt minder doorlaatbaar, de zaadcelletjes kunnen hierdoor niet in de baarmoeder komen. voor- en nadelen Je hoeft niet iedere dag eraan te denken een voorbehoedsmiddel te nemen. Na een week ben je terug vruchtbaar Het moet onder verdoving ingebracht worden Implanon kan je menstruatiepatroon veranderen, je kan minder, meer of langduriger bloedingen hebben. Andere bijwerkingen zijn gevoelige en pijnlijke borsten, gewichtstoename, hoofdpijn en acne. Het verwijderen kan een klein litteken geven. De Nuvaring Nuvaring is een maandelijkse methode van anticonceptie. Het is een voorbehoedmiddel op basis van hormonen voor vaginaal gebruik. Het is een buigzame, doorzichtige, bijna kleurloze ring met een diameter van 54 mm en een dwarsdoorsnede van 4 mm, die ingebracht wordt in de vagina. De ring bevat een kleine hoeveelheid van dezelfde werkzame stoffen die de (anticonceptie)pil bevat. Sterilisatie Dit is alleen een alternatief als je echt geen kinderen (meer) wil. Hhet betekent dat de zaadleiders (man) of eileiders (vrouw) woren afgesloten. Het is in principe een omonkeerbare operatie, alhoewel in sommige gevallen een hersteloperatie kan worden toegepast. Nog enkele methode zonder hulpmiddelen: 1. abstinentie : gewoon nooit seksen (waarschijnlijk de saaiste methode). 2. coïtus interruptus : de penis eruit trekken voordat je klaarkomt. Zeer onbetrouwbaar, omdat het voorvocht ook zaadcellen kan bevatten en omdat het bovendien vergeten kan worden. 3. periodieke onthouding : 7 dagen voor en 2 dagen na de eisprong mag je niet met elkaar naar bed gaan. In praktijk is dit soms een probleem, aangezien de eisprong niet bij iedereen altijd op dezelfde dag is. Om de vruchtbare periode periode te berekenen kun je bijv. van deze kalender gebruik maken. Inhoudsopgave: Inleiding Het spiraaltje De pil Het mannen condoom Het vrouwen condoom Het pessarium Het implanon (implantaat) De nuvaring Sterilisatie Nog enkele methoden zonder hulpmiddelen Pagina 6 van 7

7 Mijn conclusie Literatuuropgave Pagina 7 van 7