AYURVEDA IN DE HUIDIGE GEZONDHEIDSZORG

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "AYURVEDA IN DE HUIDIGE GEZONDHEIDSZORG"

Transcriptie

1 Scriptie door een scholier 7208 woorden 26 maart keer beoordeeld Vak Biologie 1. Inleiding AYURVEDA IN DE HUIDIGE GEZONDHEIDSZORG In de wereldgezondheidszorg neemt Ayurveda een belangrijke plaats in. Meer dan Vaydya s (Ayurvedische genezers) passen Ayurveda toe. Deze 5000 jaar oude geneeswijze is door de eeuwen heen altijd praktisch toegepast. Alleen onder druk van het Engelse kolonialisme heeft Ayurveda terrein prijs moeten geven aan de allopathie. In de laatste decennia wordt Ayurveda weer op bredere schaal toegepast. Met steun van regering en de industrie wordt veel research gedaan op het gebied van de farmacologische werking van de kruiden in India. In Oost Europa is men al 10 jaar geleden begonnen met onder zoek naar de farmacologische werking van Indiase kruiden, resulterend in registratie van Ayurvedische medicijnen. Ayurvedische medicijnen worden vanuit India over de hele wereld gedistribueerd. De commerciële laboratoria in India distribu eren hun produkten naar alle delen van de wereld. In heel Europa neemt de belangstelling voor de Ayurveda toe. Deze belangstelling komt voor een belangrijk deel voort uit de toenemende behoefte aan een holistische geneeskunde = aandacht voor heel de mens, als ook uit de toenemende beschikbaarheid van oorspronkelijke informatie uit alle delen van de wereld met hun culturele verscheidenheid. De Ayurveda is een holistische of integrale geneeskunde die in India aan vele universiteiten onderwezen wordt, en in duizenden klinieken en ziekenhuizen wordt gepraktiseerd. Ook bij de World Health Organisation heeft men kennis genomen van Ayurveda en heeft men het standpunt van Ayurveda overgenomen dat niet alleen de afwezigheid van ziekte, maar ook het welbevinden van de mens van groot belang is. Het antwoord in het Westen op deze erkenning van Ayurveda wordt gevormd door de opkomst van tal van Ayurvedische klinieken en opleidingen in Europa en de Verenigde Staten, door literatuuraanbod en het beschikbaar komen van Ayurvedische produkten. Ayurveda benadert zowel het geestelijk als het lichamelijk welzijn van de mens. Dit is mogelijk doordat de principes van deze 5000 jaar oude geneeswijze op beiden van toepassing zijn. Ayurveda geeft diep inzicht in de structurele wetmatig heden van de natuur, zoals: seizoenenleer, interactie tussen lichaam en geest, farmacologische werking van planten en mineralen, etc. Vele stromingen in de huidige gezondheidszorg vinden hun oorsprong in de Ayurveda. Het is een basisgeneeswijze", waardoor zij, behalve als haar eigen benaderingswijze, ook toepasbaar is in vele andere behandelingsvormen en therapie ën. De Ayurveda heeft haar wortels in de Veda s, de oudste geschriften der mensheid en biedt daarom het menselijk ras een verklaringsmodel voor kennis en wetenschap, een toepassingsmodel voor dagelijks leven en welbevinden. Pagina 1 van 18

2 Tal van ontdekkingen van ons Westers wetenschappelijk bedrijf worden nauwgezet beschreven in de Veda s. Eindelijk breekt er een wereldwijd besef door met betrekking tot een universeel weten en handelen ten behoeve van de mensheid. Deze tijd wordt gekenmerkt door een vloed van informatie, niet in de laatste plaats in de gezondheidszorg. De betekenis van de Ayurveda als onderliggend patroon in deze veelheid van vragen en van informatie/kennis is ongeëvenaard en in op komst. Juist de eenvoud en vanzelfsprekendheid alsook de toepasbaarheid in welke cultuur dan ook, in welke tak van therapeutisch- en/of medisch handelen dan ook, in welke dagelijkse routine dan ook, vallen bij nadere bestudering op. We kunnen dan ook met een gerust hart de stelling presenteren dat de Ayurveda onze volle aandacht verdient, maar tevens dat wij mensen niet minder dan de Ayurveda verdienen! 2. Doelstelling ICAU In samenwerking met de stichting EISRA, de World Ayurvedic Health Organisation WAHO, en universiteiten in India, ver zorgt ICAU een 2-jarige MBO-opleiding tot Ayurvedic Technician en een 4-jarige HBO-opleiding tot Ayurvedic Practitioner. Deze doelstelling komt voort uit de grote behoefte aan kennis over Ayurveda. Tevens zal ICAU bevorderen dat er: erkenning ontstaat van Ayurveda op alle niveau s wetenschappelijk onderzoek zal worden verricht naar de effecten van Ayurveda en de ayurvedische middelen op de gezondheid een beroepsgroep van Ayurvedische therapeuten en Ayurvedische geneeskundigen ontstaat een brede interesse ontstaat in de samenleving voor Ayurveda De opleiding zal de volgende vakgebieden van Ayurveda behandelen. Deze indeling ofwel de Ashtanga (achtvoudige) Ayurveda geheten, luidt als volgt: 1. Interne geneeskunde 2. Algemene chirurgie 3. Keel-, neus-, oor-, mond- en oogheelkunde 4. Psychiatrie 5. Kindergeneeskunde 6. Toxicologie 7. Leer der verjongingsmiddelen 8. Leer der aphrodisiaca Afhankelijk van de mogelijkheden voor toepassing van de vakgebieden zullen de onderwerpen in meer of mindere mate worden behandeld. Er zal verschil zijn in zwaarte en de keuze van onderwerpen voor MBO- en HBO-niveau. Er zal gestreeft worden naar herkenbaarheid van Ayurvedische onderwerpen in relatie tot in het Westen gangbare vormen van therapeutisch handelen. Studiemateriaal wordt verzorgd door ICAU en bestaat uit vertaalde" lesstof uit India, lesstof in de vorm van syllabi, in het Engels en Nederlands vertaalde literatuur. Hoofddocent is de heer Dr. A.K. Mehta. Hij werd geboren in India, studeerde aan de Maharishi Dayanand Pagina 2 van 18

3 University te Rohtak (Haryana) en behaalde daar zijn graad in Ayurvedische Medicijnen en in Chirurgie. Overige docenten zullen zijn: gastdocenten uit India gekwalificeerde en afgestudeerde Ayurvedische therapeuten uit Nederland gekwalificeerde docenten van door EISRA erkende Opleidingen en Instituten in Europa Ondanks het internationaal karakter van ICAU, zal de opleiding voornamelijk nederlandstalig zijn. In voorkomende gevallen zal, indien nodig, een tolk de vertaling verzorgen. 3. Twee Jarige MBO Opleiding 3.1 DOELSTELLING EN EINDTERMEN Het doel van de 2-jarige MBO-opleiding tot Ayurvedisch Technician, is het biedenvan een kennismaking met de ayurvedische principes en het trainen van praktische vaardigheden op deelgebieden van Ayurveda. De MBO-opleiding is vooral gericht op de praktische toepassing in het dagelijks leven. Dit houdt in dat men na afronding in staat moet zijn om Ayurveda te introduceren en toe te passen in de eigen leefomgeving. De opleiding richt zich niet op eigen praktijk-voering, maar wel op het werken in een ayurvedische kliniek of praktijk. 3.2 INHOUD De opleiding duurt 2 jaar, waarvan het eerste jaar grotendeels gelijk loopt met het eerste jaar van de HBO. Het eerste jaar is voornamelijk theoretisch van aard, met daarnaast een serie praktijklessen, toegespitst op MBO. Behandeld worden: de basisprincipes van Ayurveda in de filosofie, terminologie, indeling (ashtanga), e.d. In het tweede jaar ligt de nadruk meer op praktische toepassing, dus het trainen van vaardigheden. De theorie is dan praktijkgericht. In de MBO-opleiding is geen stage voorzien, maar desgewenst kan een korte stage worden gerealiseerd. Facultatief kan het door de beroepsverenigingen vereiste onderdeel Medische Basiskennis" worden gevolgd. 3.3 STRUCTUUR 1e jaar Basisleer Ayurveda, filosofie Therapieën in Ayurveda Ayurveda Constitutieleer Praktijklessen Toepassing ayurvedische middelen (Vademecum) 2e jaar Voedingsleer en Ayurvedisch koken, Kruidenleer, gericht op voeding en (zelf) medicatie, Ayurvedische massage en kennis van diverse oliën, Ayurveda in zwangerschap en babyverzorging Yoga en Ayurveda (incl. Ayurvedische psychologie en Yoga-geneeswijze), systeem van zelfkennis 3.4 PRAKTIJk (stage) Pagina 3 van 18

4 In de MBO-opleiding is geen stage voorzien. Echter, in voorkomende gevallen kan na afronding van de opleiding een korte praktijk-oriëntatie worden verzorgd bij door Eisra erkende klinieken / praktijken. 3.5 TOETSING Toetsen 1 x per trimester is er een toets over de behandelde stof. (multiple choice) Het eerste jaar wordt afgesloten met een eindtoets. (schriftelijk en mondeling) De toetsen zijn bedoeld als instrumenten in het leerproces en als stimulans. Het tweede jaar wordt afgesloten met een examen over de totaal behandelde stof. Onderdeel van het examen is een door de student ingeleverd werkstuk Werkstuk Uit of naar aanleiding van de behandelde stof zal de student een onderwerp kiezen waarover hij/zij blijk geeft van inzicht in de ayurvedische principes. Het werkstuk heeft een omvang van minimaal 7 en ten hoogste 10 pagina s Het Examen Aan het eind van het tweede jaar wordt een examen afgenomen over de leerstof. Het examen bestaat uit een schriftelijk en mondeling gedeelte. Het schriftelijk examen is een inhoudelijk examen, d.w.z. dat door middel van een aantal vragen inzicht en kennis omtrent de Ayurvedische theorie worden getoetst. Onderdeel van het schriftelijk examen is het werkstuk. Het mondeling examen bestaat uit een nagesprek over het schriftelijk examen en over het werkstuk. In overleg kan in plaats van een werkstuk ook een praktijkopdracht met verantwoording daarover worden gekozen. 3.6 TOELATING Voor de MBO-studie gelden als toelatings-kriteria: minimum leeftijd van 18 jaar toelatingsgesprek, waarin motivatie tot de studie en verwachtingen worden doorgenomen Doorstroming Indien de studieresultaten bevredigend zijn en men voldoet aan de kriteria, kan na het eerste jaar eventueel overgestapt worden naar het tweede jaar HBO. De noodzakelijke inhaal-colleges dienen dan in de vakantieperiode te worden gedaan. Na beëindiging van de MBO-studie kan de student alsnog doorstromen naar de HBO. Een gesprek met de Toelatings- commissie is bepalend voor het instroom-niveau. 3.7 Thematisch Curriculum 1e jaar: - de 4 Veda s en onderverdelingen - de 6 systemen van filosofie - de scheppingstheorie - concept der Mahabutas (24 elementenleer) - ashtanga wet - verschillende wetten (karma, erfelijkheid, reïncarnatie) - concept van tridhatu Pagina 4 van 18

5 - concept van tridosha -praman, wijze van kennisneming en kennisverwerking - concept van specifieke voeding - weefsels (Ayurvedische anatomie - spijsvertering) - concept van weerstand - concept van malas (uitscheiding) - diagnose der basisconstituties - therapievormen in Ayurveda - Yoga en Ayurveda (incl. Ayurvedische psychologie en Yoga-geneeswijze) PRAKTIJKLESSEN - yagya - offering - klanktherapie - Yoga-geneeswijze (Yoga-chikitsa) - kooklessen 2e jaar: - herhaling theorie, toegesneden op praktijk - Ayurveda in zwangerschap en babyverzorging - Ayurveda in gezond ouder worden + leer der verjongingsmiddelen - voedingsleer / kooklessen - Yoga en Ayurveda (incl. Ayurvedische Psychologie en Yoga-geneeswijze) systeem van zelfkennis en zelfontwikkeling - Yoga-geneeswijze (praktijk) - massage - cosmetica - kruidenleer - dieeten en kruiden voor diverse kwalen 3.8 STUDIEBELASTING De student wordt geacht alle colleges te volgen en aktief deel te nemen. De colleges zijn verdeeld over 9 weekends en beslaan in tijd 126 uur. Bij verzuim groter dan 28 uur wordt een gesprek gevoerd met de student door de studieleiding over de voortgang in de studie. De student wordt geacht naast de colleges thuis minimaal 200 studie-uren te besteden aan zijn/haar opleiding, hetgeen neerkomt op 1 avond per week. 3.9 STUDIEMATERIAAL In de loop van het eerste jaar krijgt de student syllabi uitgereikt over de behandelde stof. Verder wordt een boekenlijst verstrekt met verplichte- en aanbevolen literatuur. NB. het door de opleiding verstrekte lesmateriaal (syllabus, excerpten, artikelen e.d.) blijft onder alle omstandigheden eigendom van de opleiding en mag slechts worden gebruikt naar derden na schriftelijke aanvraag en - toestemming van het Bestuur van de opleiding. Ditzelfde geldt voor ingeleverde en goed bevonden werkstukken, scripties e.d. In de lessen zal zonodig gebruik worden gemaakt van audio/visuele hulpmiddelen. De student zal tijdens praktijklessen zelf zorgen voor passende kleding, handdoeken en wat verder nodig blijkt. Pagina 5 van 18

6 4. Vier jarige HBO Opleiding 4.1 DOELSTELLING EN EINDTERMEN Vorming en opleiding van Ayurvedisch natuurgeneeskundige, met als gediplomeerde en beschermde titel Ayurvedic Practitioner, afgekort AP. De AP zal in staat zijn tot het uitoefenen van de Ayurvedische geneeskunde in een eigen praktijk of kliniek. 4.2 INHOUD De opleiding duurt 4 jaar, waarvan het eerste jaar groten-deels samenloopt met het theoretisch jaar van de MBO. In deze opleiding is medische basiskennis verplicht. Beschikking hiervan dient te worden aangetoond. Voor hen die zich hier alsnog in dienen te bekwamen, wordt een cursus Medische Basiskennis georganiseerd, welke buiten de Ayurveda-colleges valt en apart gevolgd kan worden. De opleiding wordt gekenmerkt door een meer theoretisch karakter, met in het 4e jaar een praktijkstage. De praktijklessen hebben als doel een ondersteuning te bieden voor het verwerven van een ayurvedische beroepshouding en kennis over de praktijk. De stage dient als praktische leerperiode en verdere voorbereiding op het uitoefenen van de Ayurvedische geneeskunde in eigen praktijk. Naast het op Ayurveda gerichte vakkenpakket volgt de student ook vakken in meer algemene zin, gericht op het kunnen uitoefenen van het beroep van Natuurgericht Therapeut. 4.3 STRUKTUUR 1e jaar Gelijklopend met 1e jaar MBO Basisleer Ayurveda, filosofie, Indeling (Ashtanga) Therapieën in Ayurveda Ayurvedische constitutieleer Terminologie Toepassing van ayurvedische middelen (Vademecum) Praktijklessen Encyclopedie der reguliere/alternatieve gezond-heidszorg Yoga en Ayurveda (incl. Ayurvedische psychologie en Yoga-geneeswijze), systeem voor zelfkennis Medische basiskennis 2e jaar Behandeld wordt het ayurvedisch concept van gezondheid, ayurvedische anatomie en fysiologie Voorts: Dravya guna Verdieping van de theorie van het eerste jaar Kaya-chikitsa Pancha Karma Yoga en Ayurveda (incl. Ayurvedische psychologie en Yoga-geneeswijze) Algemene op het beroep gerichte vakken Praktijklessen Etiologie, Pathologie en Diagnose 3e jaar Etiologie Pathologie Diagnose Pagina 6 van 18

7 Preventieve- en Curatieve behandelwijzen Praktijklessen Voorbereiding op de praktijkvoering 4e jaar Stage en terugkom-collegedagen In dit opleidingsjaar is een stage voorzien, afgewisseld met collegedagen. Aan het einde van dit jaar wordt een scriptie ingeleverd. De collegedagen worden besteed aan verdieping van de stof; reflectie op de stage en vraagstellingen daaruit voortvloeiend. Voorts wordt speciale aandacht gegeven aan methoden voor Diagnose en Behandeling. Tevens kunnen scriptieproblemen worden behandeld. 4.4 STAGE De stageperiode zal in totaal 2 maanden beslaan en tenminste een aaneengesloten periode hebben van 3 weken. De stage wordt geregeld in overleg met de studieleiding en kan in Nederland in Ayurvedische klinieken worden gedaan of eventueel elders in Europa/VS/India. 4.5 TOETSING Toetsen 1x per trimester een toets over de behandelde leerstof. (multiple choice). Het eerste en tweede jaar worden afgesloten met een eindtoets, schriftelijk en mondeling. De eindtoets bestaat bij voorkeur uit een werkstuk, waarover een gesprek wordt gevoerd. Het derde jaar wordt afgesloten met een examen over de totaal behandelde stof. Onderdeel van het examen is de scriptie, welke echter aan het einde van het 4e studiejaar wordt ingeleverd. Het diploma kan uitsluitend worden verkregen indien alle onderdelen zijn afgerond Werkstuk Het werkstuk bevat een verwerking van de behandelde stof, naar aanleiding van een van te voren opgegeven vraagstelling of thema. Het heeft een omvang van tenminste 5 pagina s en ten hoogste 10 pagina s De Scriptie In de scriptie wordt een onderwerp uit de studie der Ayurveda behandeld. Aan het eind van het eerste jaar wordt een paper uitgereikt met nadere bijzonderheden. 4.6 TOELATING Het doel van de HBO-studie Ayurveda is vorming en opleiding tot Ayurvedisch Natuurgeneeskundig therapeut. Hieruit volgt de noodzaak een professionele Ayurvedische medische scholing te bieden en de criteria te handhaven die hier te lande en in India aan de Ayurvedische universiteiten gesteld worden. De toelatingseis die-nt naast motivatie voor de studie ook het beginniveau van de student vast te stellen, opdat de studie na aanvang tot een goed eind gebracht kan worden. Hiertoe zal de toelatingscommissie met iedere kandidaat een toelatingsgesprek hebben. TOELATINGS-KRITERIA gesprek met de Toelatingscommissie minimum leeftijd 18 jaar aantoonbaar medische basiskennis of bereidheid om tijdens de opleiding een kursus hiertoe te volgen aanvaardbaar startniveau, zulks ter beoordeling van de Toelatingscommissie NB. Voor deze studierichting wordt van de kandidaat een ruime algemene ontwikkeling gevraagd en een grote motivatie. Pagina 7 van 18

8 4.7 THEMATISCH CURRICULUM 1e jaar - de 4 Veda s en onderverdelingen - de 6 systemen van filosofie - de scheppingstheorie - concept der Mahabhuta s (24 elementenleer) - ashtanga wet - verschillende wetten (karma, erfelijkheid, reïncarnatie) - concept van tridathu - concept van tridosha + tekens - concept van mind en ziel - praman, wijze van kennisneming en kennis- verwerking - concept van specifieke voeding - weefsels (Ayurvedische anatomie - spijsvertering) - concept van weerstand - concept van mala s (uitscheiding) - concept van agni - diagnose der basisconstituties - therapievormen in Ayurveda - Yoga en Ayurveda (incl. Ayurvedische psychologie en Yoga-geneeswijze) PRAKTIJKLESSEN - yagya (offering) - klanktherapie - Yoga-geneeswijze (Yoga-chikitsa) - kooklessen ALGEMEEN: Medische Basiskennis 2e jaar - concept van gezondheid - anatomie en fysiologie; dhatu s, shrota s, mala s - dravya guna (farmacologie en farmacognosie); guna s, rasa s, virya, vapaka, prabhava - etiologie volgens Ayurveda - materia medica - rasayana (methoden om verouderingsproces tegen te gaan); vajikarana (verhoogt manlijk functioneren) aphrodiciaca; dosering; anupana (begeleidende middelen van de medicijnen) - diagnostiek van pols, tong, urine, etc. - Yoga en Ayurveda (incl. Ayurvedische psychologie en Yoga-geneeswijze) - pancha karma - kaya-chikitsa ALGEMENE VAKKEN: - medische basiskennis - ethiek Pagina 8 van 18

9 - tuchtrecht - beheer praktijk - encyclopedie der reguliere/alternatieve gezondheidszorg - psychologie en gesprekstechniek ENKELE PRAKTIJKLESSEN 3e jaar - voeding - diagnostiek - preventieve- en curatieve behandelingsvormen - praktijklessen ALGEMENE VAKKEN - ethiek - gesprekstechniek - tuchtrecht - beheer praktijk 4e jaar - zie STUDIEBELASTING De student wordt geacht alle colleges te volgen en aktief deel te nemen. De colleges zijn verdeeld over 9 weekends per jaar en beslaan in tijd 126 uur. Bij verzuim groter dan 28 uur wordt een gesprek gevoerd met de student door de studieleiding over de voortgang van de studie. De student wordt geacht naast de colleges, thuis minimaal 400 studie-uren te besteden aan zijn/haar opleiding, hetgeen neerkomt op 8 uur per week. Medische Basiskennis wordt gegeven in een kursus naast de Ayurveda en beslaat over 2 jaar 96 uur. Het 4e jaar heeft 5 terugkom-collegedagen op zaterdag. 4.9 STUDIEMATERIAAL In de loop van het eerste jaar krijgt de student syllabi uitgereikt over de behandelde stof. Verder wordt een boekenlijst verstrekt met verplichte- en aanbevolen literatuur. NB. het door de opleiding verstrekte lesmateriaal (syllabus, excerpten, artikelen e.d.) blijft onder alle omstandigheden eigendom van de opleiding en mag slechts worden gebruikt naar derden na schriftelijk aanvraag en - toestemming van het Bestuur van de opleiding. Ditzelfde geldt voor ingeleverde en goed bevonden werkstukken, scripties e.d. In de lessen zal zonodig gebruik worden gemaakt van audio/visuele hulpmiddelen. De student zal tijdens praktijklessen zelf zorgen voor passende kleding, handdoeken en wat verder nodig blijkt AYURVEDISCHE STUDIEREIS Jaarlijks wordt er een Ayurvedische studiereis georganiseerd naar India, waar Ayurvedische universiteiten, klinieken, laboratoria en bothanische tuinen worden bezocht. Er wordt gelogeerd in een Ayurvedische ashram. De zusterorganisatie in India, WAHO, World Ayurvedic Health Organisation, is nauw betrokken bij de programmaopzet. Ter afronding van de HBO-studie wordt deelname aan deze reis ten zeerste aanbevolen. De student ervaart de Ayurveda in de praktijk en krijgt een beter begrip over hoe Ayurveda in het dagelijks leven is geworteld. MBO-studenten kunnen hieraan eveneens deelnemen. Pagina 9 van 18

10 De kosten van deze studiereis zijn niet bij het lesgeld inbegrepen POST-GRADUATE Na beëindiging van de HBO-opleiding bestaat er de mogelijkheid zich verder te bekwamen in de Ayurveda, hetzij op een der vakgebieden, hetzij in algemeen verdiepende zin. - marma s - pancha karma - apotheek / middelen - sanskriet - studie van de klassieke literatuur - vakspecialisatie - Yoga en Ayurveda 4.12 BIJSCHOLING Zowel bij beroepsverenigingen als bij het Registratie Instituut Natuurlijke Geneeswijzen, eist men van de beroepsbeoefenaar dat de vakkennis up to date blijft. In verband met een Ayurvedische vakgroep/associatie zal ICAU of EISRA een bijscholingskursus verzorgen, die zich richt op verdieping van kennis en vaardigheden van de Ayurvedisch Practitioner. 5. Studievoorwaarden 5.1 INSCHRIJVING / AANMELDING Om ingeschreven te kunnen worden voor de MBO- of HBO- opleiding dient men gebruik te maken van bijgaand formulier. Met uw inschrijving verklaart u zich accoord met de studievoorwaarden van de ICAU. De studie-overeenkomst tussen student en het bestuur van ICAU treedt in werking na ontvangst van betaling voor het betreffende studiejaar van de opleiding. De inschrijving van studenten geschiedt in volgorde van binnenkomst van betaling, totdat het maximum aantal studenten is bereikt. Daarna wordt men op een wachtlijst geplaatst. Voor volgende jaren dient de student d.m.v. een hiertoe strekkend formulier, deelname aan het betreffende studiejaar te bevestigen, voorafgaand aan dit studiejaar. Bij het niet nakomen van de studievoorwaarden is het bestuur van ICAU gerechtigd tot eenzijdige opzegging van studie-deelname. 5.2 TOELATING Toelating vindt plaats overeenkomstig het gestelde onder 3.6 en 4.6 van deze studiegids. Vooral in de HBO is sprake van een hoog kennisniveau. Men is bovendien nog niet zo bekend met de Ayurvedische terminologie en met Hindi-begrippen. Het strekt dan ook tot aanbeveling indien men over een Middelbaar opleidingsniveau beschikt en over enige kennis van de medische basisvakken. In alle gevallen zal er een gesprek met de Toelatingscommissie plaatsvinden, waarin kennis kan worden getoetst en de motivatie tot de Ayurveda-opleiding op MBO- of HBO-niveau wordt besproken. De commissie brengt advies uit aan het bestuur van ICAU. 5.3 EXAMEN EN DIPLOMA Onverlet het gestelde onder en 4.5 van de studiegids, wordt nog het volgende opgemerkt. Aan het einde van de MBO-en HBO studie wordt een eindexamen afgenomen. Voor de HBO-titel AP is het onderdeel Medische Basiskennis verplicht. Pagina 10 van 18

11 Indien men geen praktijk wil voeren als Ayurvedisch practitioner en toch de studie wil volgen, is dit mogelijk onder voorbehoud dat géén diploma wordt verkregen, maar een getuigschrift. Wanneer alle onderdelen met goed gevolg zijn doorlopen en afgerond en wanneer men alle kosten heeft voldaan, ontvangt men het diploma. Voor MBO is dit het diploma Ayurvedic Technician. Voor HBO is dit het diploma Ayurvedic Practitioner, of het getuigschrift van Ayurvedisch geschoolde. Bij het eindexamen kan een gecommiteerde van de WAHO of EISRA aanwezig zijn. Het diploma wordt voorzien van een status-indicatie welke overeenkomt met het niveau van de afgestudeerde en dat erkend wordt door de Beroepsverenigingen bij welke ICAU is aangesloten, alsmede door het Registratie Instituut Natuurlijke Geneeswijzen. De studie-leiding adviseert het Bestuur met betrekking tot de te verlenen status: A, B, C of M. 5.4 DUUR EN PLAATS OPLEIDING De totale opleidingsduur voor MBO en HBO bedraagt respectievelijk 2 en 4 jaar en wordt in deeltijd gegeven. ICAU beschikt over eigen opleidings-faciliteiten in het gebouw van het Ayurvedisch Gezondheidscentrum Nederland, het AGN. De lessen worden gegeven in de Ayurvedische kliniek aan de Thij-ssestraat 16 te Den Haag. 5.5 STUDIEMATERIAAL Gedurende het studiejaar zal een syllabus worden uitgereikt met samenvattingen van de behandelde leerstof. Aanbevolen en verplichte literatuur is voor eigen rekening. Porto- en kopieerkosten van de werken, die niet verkrijgbaar zijn en toch van belang zijn voor de studie, zijn voor rekening van ICAU. De lessen worden bij voorkeur in het Nederlands gegeven, met uitzondering van voordrachten door buitenlandse docenten. Indien nodig wordt hierbij getolkt en steeds een korte weergave geboden over de inhoud van de voordracht. Enige vaardigheid in de Engelse taal strekt tot aanbeveling. De ICAU heeft de beschikking over eigen audio/visuele middelen ter ondersteuning van de studie. Ook m.b.t. de praktijklessen, zoals kook lessen, massage e.d. beschikt ICAU over eigen apparatuur en benodigdheden. Beschermende en/of geëigende kleding en handdoeken zullen door de student worden verzorgd. 5.6 AUTEURS- EN EIGENDOMSRECHTEN De syllabus en eventueel bijkomend materiaal wordt na volledige betaling van de studiekosten eigendom van de student. Verkoop of afstaan aan derden van studiemateriaal is niet toegestaan. Het maken van kopieën, weergeven van studiemateriaal in de meest algemene zin van het woord of het gebruik voor andere doeleinden dan voor eigen studie, zonder voorafgaande toestemming van het Bestuur is verboden. Het auteursrecht blijft voorbehouden aan ICAU. 5.7 AUDIO / VIDEO-APPARATUUR Zonder voorafgaande toestemming, hetzij schriftelijk of mondeling is het gebruik van audio/videoapparatuur niet toegestaan. 5.8 LESTIJDEN EN STARTDATA Pagina 11 van 18

12 De colleges worden vooralsnog gegeven over 9 weekends per jaar. Afhankelijk van de samenstelling van de studiegroep kunnen hier voor de HBO nog 48 uur per jaar bijkomen voor de lessen Medische Basiskennis. Lestijden: uur uur Per jaar wordt één keer gestart met de opleiding: - in september: Colleges lopen volgens schooljaar. De maanden juni, juli en augustus vallen als vakantieperiode uit. 5.9 STUDIEKOSTEN De Studiekosten bedragen f 2.350,= per jaar, m.u.v. het 4ejaar HBO. De kosten van collegedagen, stageen skriptie-begeleiding bedragen in dit jaar f 1.750,=. Examengelden zijn hierbij inbegrepen. Eénmalige Inschrijvingskosten zijn f 150,= Het collegegeld dient te worden voldaan voor aanvang van het studiejaar. Inschrijving heeft plaats na ontvangst van het aanmeldings-formulier en na overschrijving van de de inschrijvingskosten. Het is mogelijk op aanvraag gespreid te betalen, in 2 of 3 termijnen, waarbij het eerste deel vóór aanvang van de colleges dient te zijn betaald en het tweede en/of derde deel per kwartaal-vervaldatum zal worden voldaan. In uitzonderings-gevallen kan de betaling van het collegegeld over het gehele jaar gespreid worden. Hiertoe dient een gemotiveerd schriftelijk verzoek bij het Bestuur van de stichting ICAU te worden ingediend. Dit laat de betalings-veplichting over het gehele jaar onverlet. BETALING geschiedt door overmaking op ABN-bank, Lelystad, nr of GIRO nr t.n.v. Stichting EISRA Lelystad onder vermelding van MBO / HBO, 1e, 2e, 3e, 4e jaar Na ontvangst van het collegegeld ontvangt de student een Inschrij-vingsbewijs voor het betreffende studiejaar. Restitutie van collegegelden is mogelijk tot 1 week voor de aanvang van de colleges. Bij voortijdige beëindiging van de opleiding door de student blijft deze aansprakelijk voor de betaling van het college-geld over het lopende studiejaar AANSPRAKELIJKHEID Het Bestuur van de opleiding kan niet aansprakelijk worden gesteld voor vernieling, beschadiging of diefstal van eigendommen van de studenten RECHTEN EN PLICHTEN VAN DE STUDENT 1. De groep studenten kiest in het begin van het eerste jaar een klassevertegenwoordig(st)er. De klassevertegen woordig(st)er treedt namens de groep op als spreekbuis aangaande algemene organisatorische zaken/problemen. 2. Wijzigingen in persoonlijke gegevens (bv. adreswijziging) dienen schriftelijk te worden doorgegeven aan het secretariaat. 3. Indien men de lessen niet kan volgen, dient men dit aan het secretariaat, de opleidingscoördinator of op de lesdag zelf aan de docent door te geven. Pagina 12 van 18

13 Wanneer persoonlijke omstandigheden het volgen van de opleiding problematisch maken, dient men zo snel mogelijk contact op te nemen met de coördinator. Deze zal in overleg met de studie-leiding en het bestuur een regeling zien te treffen. 4. Indien een student tussentijds de opleiding wil beëindigen, dient men dit schriftelijk bij het bestuur te melden. 5. In verband met de kwaliteitsbewaking van het onderwijs dient men te werken aan evaluaties van de lessen. 6. Wanneer de student de HBO-opleiding met positief resultaat heeft afgesloten, is hij/zij gerechtigd een praktijk uit te oefenen waarbij het vignet mag worden gevoerd. In de huidige situatie is het zo dat de gediplomeerde aangesloten blijft bij de Stichting. Men verplicht zich dan tot het volgen van na- en bijscholingen. Binnen het beroep van Ayurvedisch Natuurgeneeskundige acht de Stichting ICAU een na- en bijscholingsprogramma van groot belang voor het op peil houden van de kennis van de afgestudeerde. 7. Bij organisatorische problemen betreffende de opleiding en/of de coördinator dient de klassevertegenwoordig(st)er contact op te nemen met de opleidingscoördinator. Tijdens een gesprek kan het probleem besproken worden. 8. Bij vakinhoudelijke problemen dient men zich tot de desbetreffende docent te wenden. Indien men persoonlijke problemen met een docent heeft, richt men zich in eerste instantie tot de docent zelf. Kan men er samen niet uitkomen dan dient men zich tot de opleidingscoördinator te wenden. Mocht het probleem in het gesprek met de cursist, de opleidingscoördinator en de betreffende docent nog niet voldoende opgelost zijn, dan kan men zich tot het bestuur wenden. 9. Bij financiële problemen wendt men zich tot het secretariaat en eventueel de penningmeester. 10. Bij problemen betreffende de registratie richt men zich tot het secretariaat. 11. Tijdens de diploma-uitreiking dient de belofte van geheimhouding te worden afgelegd en wordt naleving beloofd van de beroepsethiek. 12. Na diplomering kan de student zich aansluiten bij een beroepsorganisatie die het Ayurveda-diploma erkent. 13. Alle zaken, waarin door deze regelingen niet wordt voorzien, worden door het bestuur beslist. 6. Studieleiding en docenten De studieleiding berust in eerste instantie bij het bestuur van ICAU, p/a Thijssestraat 16, 2521 ZL Den Haag Het bestuur wordt voor de dagelijkse gang van zaken vertegenwoordigd door het secretriaat van de opleiding, op het zelfde adres, tel/fax , en door de opleidingscoördinator, op het zelfde adres. Vaste adviseurs: de heer H. Sandhövel en de heer H. Milikan Vaste docenten: Dr. A.K. Mehta hoofddocent Ayurvedische vakken Sri Chandrasekhar docent Yoga Ayurveda Dhr. P. van Herck docent Dhr. C. Visser opleidingscoördinator en docent Gastdocenten: Pagina 13 van 18

14 Dr. Pradeep Nagrath Baba K.K. Kanhai Mishra Dr. Raghunandan Sharma Dr. Naveen Gupta Vakdocenten: Dhr. Z.A. Khan, docent klanktherapie vacature docent massage Mw. S. Mehta docente voedingsleer Mw. M. Setiya docente voedingsleer vacature docent medische basiskennis NB. Bij aanvang van de studie zal een volledig vakken- en docentenoverzicht beschikbaar zijn. 7. Beroepsorganisaties Met de op handen zijnde Europese wetgeving op het gebied van de natuurgeneeskundige gezondheidszorg, komt de noodzaak tot het zich organiseren in beroepsgroepen, ernstig dichterbij. Ook met betrekking tot kwaliteitsbewaking, rechtsbescherming en niet in de laatste plaats, de beeldvorming naar de patiënten en cliënten is deelname aan een beroepsorganisatie onontkoombaar. Bovendien is het belangrijk om in het overleg met overheden, met de reguliere gezondheidszorg en vooral ook met het verzekering-wezen, de erkenning te bepleiten die een gedegen opleiding en praktijkvoering wettigen. De beroepsorganisaties vormen in deze zaken een onmisbare schakel. Zowel individuele therapeuten en natuurgeneeskundigen, alsook beroepsorganisaties zijn voor optimale belangenbehartiging aangesloten bij het Registratie Instituut Natuurlijke Geneeswijzen (RING). ICAU adviseert en begeleidt de student met betrekking tot deze beroepsprofilering. A Y U R V E D A Het woord Ayurveda kan het best worden vertaald met kennis van het leven (Ayur= leven; veda= kennis). Ayurveda maakt deel uit van de Vedische geschriften. De Veda s kunnen worden gezien als een blauwdruk van de schepping. De kennis van de Veda s is reeds duizenden jaren mondeling van vader op zoon overgeleverd. Vele geestelijke stromingen putten hun kennis uit de Veda s. 5 ELEMENTEN (Pancha Mahabutha s) De vijf elementen zijn van fundamenteel belang in Ayurveda. Het zijn de energievelden die op een dynamische wijze gestalte geven aan de materiële schepping. De vijf elementen hebben de volgende kenmerken: Ether (akasha) penetrerend, licht, transparant. Brengt de verfijnde etherische essentie tot uitdrukking. Lucht (vayu) licht, droog, koud en is een drijvende kracht, die zorgt voor de beweging van de dosha s. Vuur (tejas) hitte, droog, helder en licht. Belangrijk onderdeel bij transformatie en chemische omzettingsprocessen. Water (jala) koud, zacht, vloeibaar. Is het medium voor andere elementen om een vastere structuur te geven. Aarde (prithvi) dicht, zwaar, traag, stevig, bewegingloos. Sterk cohesieve kracht. Geeft vastigheid aan het lichaam. Geeft stabiliteit. Pagina 14 van 18

15 DOSHA S Diagnose, voorschrift en indeling van kruiden worden in termen van de drie dosha s weergegeven. Vanuit de vijf elementen worden de drie dosha s als volgt samenge steld: Dosha Mahabhuta (element) Ether (Akasha) Vata Lucht (Vayu) Pitta Vuur (Tejas) Water (Jala) Kapha Aarde (Prithvi) FARMACOLOGIE & FARMACOGNOSIE (dravyaguna) Dravyaguna is de wetenschap van geneeskundig werkzame stoffen en hun eigenschappen zoals beschreven in Ayurveda. Gebruik en dose ring van deze stoffen worden toegelicht. Ayurveda heeft een zeer brede toepassing van zowel organische als anorganische stoffen. Dravyaguna kent een raamwerk van systemen om de geneeskundig werkzame stoffen in te delen. Op basis van deze systemen worden de Ayurvedische kruiden en mineralen samengesteld. RASA (smaak) Ook de smaak is opgebouwd uit de vijf elementen. Smaak is daarom niet alleen een subjectief, zintuiglijk begrip, maar is ook een objectieve eigenschap van de geneeskundig werkzame stof. De smaak eigenschappen zijn dus altijd latent aanwezig. Ayurveda onderscheidt zes smaken, die als volgt zijn samengesteld: Zoet (madhura) overheersen water en aarde Zuur (amla) overheersen water en vuur Zout (lavana) overheersen aarde en vuur Scherp (katu) overheersen vuur en wind Bitter (tikta) overheersen ether en wind Wrang (kasaya) overheersen wind en aarde Wanneer er bv. onder madhura zoet wordt verstaan, dan betreft dit niet alleen suiker of snoep, maar ook rijst of melk. De kruiden hebben niet één rasa, maar zijn samengesteld uit de verschillende rasa s, waarbij er enkele domineren. Rasa is één van de mogelijkheden om de balans van het lichamelijk functioneren te herstellen. GUNA S (kwaliteit) Guna is datgene, waarbij het causala inherent aan de dravya nog geen vorm, eigenschap of werking heeft aangenomen. Hetgeen bete kent dat de guna zelf geen werking, vorm of eigenschap heeft, maar de dravya voor haar werking kwalificeert. In totaal zijn er 41 guna s, die in 4 verschillende groepen kunnen worden ingedeeld: Gurvadi (fysiofarmaceutisch) 20 guna s Paradi (parafarmaceutisch) 10 guna s Vishista (specifiek zintuiglijk) 5 guna s Pagina 15 van 18

16 Adhyatmika (psychologisch) 6 guna s De ayurvedische literatuur spreekt in hoofdzaak van de Gurvadiguna s. De in totaal 20 guna s staan als tegengestelden van 10 paren hieronder vermeld: zwaar (guru) - licht (laghu) koud (sita) - heet (ushna) nat (snigda) - droog (ruksha) langzaam (manda) - snel (tikshna) bewegingloos (sthira) - bewegend (sara) zacht (mrdu) - hard (kathina) doorzichtig (visada) - ondoorzichtig (picchala) glad ( slakshna) - ruw (khara) grof (sthula) - fijn (sukshma) vast (sandra) - vloeibaar (dravya) Hierdoor wordt het mogelijk om in de materia medica een exacte beschrijving te geven over de werking van kruiden. VIRYA (potentie) Virya is de potentie of kracht van het kruid op basis van haar verhittende of verkoelende werking. Deze verhittende of verkoelen de werking wordt gezien als de meest fundamentele energie-gevende werking op het lichaam. De verhittende en verkoelende werking worden respectievelijk ushna en sita genoemd. Iedere plant heeft op zich haar eigen virya. Ayurveda kent methoden om de virya te verhogen. Ushnavirya doet verbranden, zuiveren, vernietigt vata en kapha en doet pitta toenemen. Scherpe kruiden zoals hete pepers, chili s, gembe, zout, gefermenteerde produkten zoals wijn en yoghurt vallen onder deze categorie. Stavirya doet kalmeren, aansterken en doet kapha en vata toenemen en pitta verminderen. Zoete, wrange en bittere produkten vallen onder deze categorie. VIPAKA (naspijsverteringswerking) Vipaka is de eigenschap die het voedsel aanneemt nadat het door het spijsverteringskanaal is gegaan. Wanneer het voedsel wordt geconsumeerd, ondergaat het door de enzymen een transformatie in de volgende stadia van het spijsverteringskanaal. Het eerste stadium van het spijsverteringsstelsel (mond-maag) wordt overheerst door kapha, waarbij de zoete smaak overheerst. Het tweede stadium van het spijsverteringsstelsel (maag-dunne darm) wordt door pitta overheerst, waarbij de zure smaak domi neert. Het derde stadium is de dikke darm die door vata wordt overheerst. Hierbij domineert de scherpe smaak. Uiteindelijk zal de zoete en zoute smaak getransformeerd worden tot een zoete vipaka (madura); de zure smaak behoudt haar eigen waarde en heeft een zure vipaka (amla); bitter, wrang en scherp zullen resulteren in een scherpe vipaka (katu). Dit betekent dat, als het voedsel het gehele spijsverteringsstel sel heeft doorlopen, er drie rasa s (smaken) overblijven. Dit zijn zoet, zuur en scherp. PRABHAVA (specifieke eigenschap) Pagina 16 van 18

17 Twee verschillende kruiden kunnen elk een gelijke rasa, vipaka, guna s en virya hebben en toch een ander effect hebben op de fysiologie. Dit is mogelijk door prabhava, een hogere wetmatig heid, die uiteindelijk bepalend is voor de werking van de genees kundige werkzame stof. Voorbeeld 1: Plumbago zeylanica en Baliospermum montanum hebben een gelij-ke rasa, vipaka en virya. De eigenschappen zijn identiek, maar Plumbago zeylanica heeft geen purgerende werking en Baliospermum montanum heeft wel een purgerende werking. Deze specifieke werking wordt toegeschreven aan Prabhava. Voorbeeld 2: Melk en ghee (geklaarde boter) zijn identiek in hun eigenschappen volgens de voornoemde omschrijving. Maar ghee blijkt het spijsver teringsvuur te verhogen, terwijl melk deze eigenschap niet heeft. Behandelingsmethoden in Ayurveda Ayurvedisch dieet - voeding is van groot belang voor de instand houding van ons lichamelijk functioneren. Door te weinig, teveel of verkeerde voeding kan men uit balans raken. Het dieet wordt vastgesteld naar aanleiding van de constitutie en welke dosha s er uit balans zijn. Ayurvedische massage - al vanaf de geboorte wordt deze massage toegepast voor de instandhouding van een goede gezondheid in India. Volgens specifieke voorschriften wordt de olie aangebracht. De klassieke boeken vermelden honderden recepten voor massage-oliën voor verschillende ziektebeelden. Chirurgie - werd reeds 500 jaar v.chr. toegepast. In Sushruta Samhita, een klassiek boek in Ayurveda, worden chirurgische instrumenten beschreven, die heden ten dage nog worden gebruikt. Fytotherapie - Ayurveda biedt over dit onderdeel zeer diepgaande kennis. Men kent verschillende systemen om kruiden in te delen. (zie farmacologie & farmaconosie) Gemmotherapie - op verschillende manieren worden edelstenen gebruikt als therapie. Men kan edelstenen dragen om hun gunstige invloed of oraal gebruiken als edelsteenpoeder (bhasma of pishti genoemd in Ayurveda), in kleine doseringen. Yoga-chikitsa - (Yoga-geneeswijze) door correcte houdingen, afkomstig uit de Hatha Yoga, zullen de klieren (granthis) worden geactiveerd en gereguleerd, het centrale zenuwstelsel en subtiele energiebanen beter doorstromen. Door het activeren van de bovengenoemde granthis kan men tevens de verhouding van de doshas en sub-doshas veranderen. Yoga-chikitsa kan preventief, maar ook curatief worden toegepast. Per ziektebeeld worden specifieke houdingen, ademhalings- en concentratietechnieken geadviseerd. Homeopathie - potentiëren van geneeskrachtige stoffen wordt ook beschreven in Ayurveda. Men kent verschillende methoden van potentiëren. Hydrotherapie - deze oorspronkelijk uit Duitsland afkomstige therapie wordt reeds duizenden jaren toegepast in India. Diverse manieren van baden, nat-laken-wikkelingen, etc. worden in de boeken vermeld. Ook worden technieken aangegeven om water te prana-izeren (energie toevoegen) voor oraal gebruik, ter onder steu-ning van de levensenergie. Klanktherapie - klanken hebben een zeer belangrijke werking op ons zenuwstelsel. Men kan gericht luisteren naar bijvoorbeeld recita ties van Vedische teksten of de aandacht ermee naar binnen richten. Voor vele spirituele bewegingen vormt zij een belangrijk onderdeel van de geestelijke ontwikkeling. Ayurveda bevat ook teksten van klanken voor specifieke ziektebeelden. Pagina 17 van 18

18 Marmatherapie - is de behandeling op acupunctuurpunten. Door drukpuntmassage of door gebruik van etherische olie kan men invloed uitoefenen op de meer subtiele niveaus van het lichaam. Medische astrologie - aan de hand van de horoscoop wordt bepaald welke medicijnen, edelstenen, klanken (mantra s) of verdere levens-adviezen nodig zijn voor een evenwichtig functioneren. Astrologie heet in India: Jyotish. Vergeleken met de Westerse astrologie kent men meerdere rekenmethoden om een horoscoop te maken. Mineralen - de klassieke boeken beschrijven op exacte wijze hoe voor oraal gebruik de mineralen moeten worden gezuiverd, vergruisd of gekalcineerd (verhit). Het doel van deze methodiek is dat de mineralen gemakkelijker opneembaar worden. Nadi-therapie - de mens telt nadi s. Zij kunnen worden ge-zien als een kosmisch web van energiepunten. Door middel van bij-voorbeeld meditatie en pranayama kunnen zij worden beïnvloed. Pancha Karma - is belangrijk voor de instandhouding van lichaams energie. Ervaren yogi s kunnen d.m.v. pranayama langere perioden zonder voedsel in leven blijven. Pancha Karma kan vooral voor hoofdklachten preventief werken, maar ook curatief. Rasayana kuur - Ayurveda behandelt niet alleen de gemanifesteerde ziekte, maar ook de latente. Het ziekteproces verloopt in zes fasen, waarbij pas in de laatste fase de ziekte lichamelijk tot uitdrukking komt. De rasayana behandelt de ziekte ook in de voorgaande fasen, wanneer deze reeds latent aanwezig is. Een rasayanakuur wordt bij voorkeur gedaan ná een zuiveringskuur. Zuiveringskuur - ophoping van afvalstoffen vormt vaak de basis voor ziekten. Als reinigingskuur is Pancha Karma een belangrijk onderdeel. Buiten Pancha Karma kent Ayurveda vele methoden voor darmspoelingen, klisma s, bloedzuivering, etc. Zelfs bij vergiftiging door zware metalen als kwik is receptuur voorhanden. Pagina 18 van 18

E I S R A. European Institute for Scientific Research on Ayurveda. MBO-HBO opleiding

E I S R A. European Institute for Scientific Research on Ayurveda. MBO-HBO opleiding E I S R A European Institute for Scientific Research on Ayurveda S T U D I E G I D S MBO-HBO opleiding Inhoudsopgave Voorwoord..................................................................................................

Nadere informatie

European Institute for Scientific Research on Ayurveda. Ayurveda Schriftelijk. Traditional Ayurveda. Since 1989 in Europe

European Institute for Scientific Research on Ayurveda. Ayurveda Schriftelijk. Traditional Ayurveda. Since 1989 in Europe E I S R A European Institute for Scientific Research on Ayurveda S T U D I E G I D S Ayurveda Schriftelijk Traditional Ayurveda Since 1989 in Europe European Institute for Scientific Research on Ayurveda

Nadere informatie

European Institute for Scientific Research on Ayurveda. Ayurvedic Technician Ayurvedic Practitioner. Traditional Ayurveda. Since 1989 in Europe

European Institute for Scientific Research on Ayurveda. Ayurvedic Technician Ayurvedic Practitioner. Traditional Ayurveda. Since 1989 in Europe E I S R A European Institute for Scientific Research on Ayurveda S T U D I E G I D S Ayurvedic Technician Ayurvedic Practitioner Traditional Ayurveda Since 1989 in Europe European Institute for Scientific

Nadere informatie

European Institute for Scientific Research on Ayurveda. Ayurvedische Massage en Panchakarma Therapeut. Traditional Ayurveda. Since 1989 in Europe

European Institute for Scientific Research on Ayurveda. Ayurvedische Massage en Panchakarma Therapeut. Traditional Ayurveda. Since 1989 in Europe E I S R A European Institute for Scientific Research on Ayurveda S T U D I E G I D S Ayurvedische Massage en Panchakarma Therapeut Traditional Ayurveda Since 1989 in Europe European Institute for Scientific

Nadere informatie

OPLEIDING. Marma-Yoga. Basis opleiding Marma-Yoga. studiegids 2012/2013

OPLEIDING. Marma-Yoga. Basis opleiding Marma-Yoga. studiegids 2012/2013 OPLEIDING Marma-Yoga Basis opleiding Marma-Yoga studiegids 2012/2013 1. Inleiding De basis opleiding Ayurvedisch marmatherapie is een unieke opleiding, die nergens anders wordt gegeven. De samensteller

Nadere informatie

Jade-Opleidingen - Doorn

Jade-Opleidingen - Doorn Jade-Opleidingen - Doorn Opleidingscentrum voor opleidingen en bijscholingen in Ayurveda en TCM Opleiding tot Ayurvedisch voedings-coach Studiegids 2015 Wat is Ayurveda? Ayurveda betekent letterlijk: wetenschap

Nadere informatie

Jade-Opleidingen - Doorn

Jade-Opleidingen - Doorn Jade-Opleidingen - Doorn Opleidingscentrum voor opleidingen en bijscholingen in Ayurveda en TCM Opleiding tot Ayurvedisch voedings-coach Studiegids 2015 / 2016 Wat is Ayurveda? Ayurveda betekent letterlijk:

Nadere informatie

Opleiding Ayurvedisch Massage-therapeut

Opleiding Ayurvedisch Massage-therapeut Opleiding Ayurvedisch Massage-therapeut TOEGEPASTE AYURVEDA VOOR DE WESTERSE PRAKTIJK studiejaar 2014 / 2015 1 Inleiding Ayurveda, al duizenden jaren toegepast in Azië, staat momenteel in het westen erg

Nadere informatie

Jade-Opleidingen - Doorn Opleidingscentrum voor opleidingen en bijscholingen in Ayurveda en TCM

Jade-Opleidingen - Doorn Opleidingscentrum voor opleidingen en bijscholingen in Ayurveda en TCM Jade-Opleidingen - Doorn Opleidingscentrum voor opleidingen en bijscholingen in Ayurveda en TCM Opleiding tot Ayurvedisch voedings-coach Studiegids 2016 Dorpsstraat 26, 3941 JM Doorn, www.jade-health.nl,

Nadere informatie

Opleiding tot Ayurvedisch. voedings-coach TOEGEPASTE AYURVEDA VOOR DE WESTERSE PRAKTIJK

Opleiding tot Ayurvedisch. voedings-coach TOEGEPASTE AYURVEDA VOOR DE WESTERSE PRAKTIJK Opleiding tot Ayurvedisch voedings-coach TOEGEPASTE AYURVEDA VOOR DE WESTERSE PRAKTIJK Studiegids 2014/2015 Inleiding Ayurveda is een leefstijl en voeding is een belangrijk onderdeel van deze leefstijl.

Nadere informatie

Algemene bepalingen yoga opleiding

Algemene bepalingen yoga opleiding DevaDeva School voor yoga en meditatie Algemene bepalingen yoga opleiding Versie november 2013 ALGEMENE BEPALINGEN Deze bepalingen maken onlosmakelijk deel uit van de overeenkomst tussen DevaDeva en de

Nadere informatie

EISRA, AGN en authentieke Yoga Meditatie Traditie. Opleiding Ayurvedic Yoga Therapist &Teacher (AYT&T) Balans in je leven & bewust zijn

EISRA, AGN en authentieke Yoga Meditatie Traditie. Opleiding Ayurvedic Yoga Therapist &Teacher (AYT&T) Balans in je leven & bewust zijn B A L A N S I N J E L E V E N & B E W U ST Z I J N O P L E I D I N G S B R O C H U R E AY U R V E D I C YO G A T E A C H E R & T H E R A P I S T H e a l t h c a r e a n d We l l n e s s f o r B o d y,

Nadere informatie

Algemene bepalingen meditatie opleiding

Algemene bepalingen meditatie opleiding DevaDeva School voor yoga en meditatie Algemene bepalingen meditatie opleiding Versie: november 2013 ALGEMENE BEPALINGEN Deze bepalingen maken onlosmakelijk deel uit van de overeenkomst tussen DevaDeva

Nadere informatie

Jade-Opleidingen - Doorn Opleidingscentrum voor opleidingen en bijscholingen in Ayurveda en TCM

Jade-Opleidingen - Doorn Opleidingscentrum voor opleidingen en bijscholingen in Ayurveda en TCM Jade-Opleidingen - Doorn Opleidingscentrum voor opleidingen en bijscholingen in Ayurveda en TCM Opleiding Ayurvedische massage Studiegids 2016 Wat is Ayurveda? Ayurveda betekent letterlijk Wetenschap van

Nadere informatie

Jade-Opleidingen - Doorn Opleidingscentrum voor opleidingen en bijscholingen in Ayurveda en TCM. Opleiding Medische Marma Yoga

Jade-Opleidingen - Doorn Opleidingscentrum voor opleidingen en bijscholingen in Ayurveda en TCM. Opleiding Medische Marma Yoga Jade-Opleidingen - Doorn Opleidingscentrum voor opleidingen en bijscholingen in Ayurveda en TCM Opleiding Medische Marma Yoga 1 Opleiding Medische Marma-Yoga De opleiding Ayurvedische marma-yoga is een

Nadere informatie

Jade-Opleidingen - Doorn

Jade-Opleidingen - Doorn Jade-Opleidingen - Doorn Opleidingscentrum voor opleidingen en bijscholingen in Ayurveda en TCM Cursus: Ayurvedisch shirodhara-therapeut (geaccrediteerde bijscholing) Studiegids 2015/2016 Wat is Ayurveda?

Nadere informatie

Jade-Opleidingen - Doorn

Jade-Opleidingen - Doorn Jade-Opleidingen - Doorn Opleidingscentrum voor opleidingen en bijscholingen in Ayurveda en TCM Cursus: Meridiaan Qigong (medicinale Qigong) Studiegids 2015/2016 Meridiaan Qigong Qigong (uitgesproken als:

Nadere informatie

ndévit De introductiecursus en beroepsopleiding

ndévit De introductiecursus en beroepsopleiding ndévit De introductiecursus en beroepsopleiding 1 ONDEVIT BASIS CURSUS Deze cursus is bedoeld om u grondig te laten kennismaken met Ondevit en haar mogelijkheden.tijdens deze inleiding wordt niet alleen

Nadere informatie

Studieprogramma Consultant Ayurvedische Gezondheidszorg

Studieprogramma Consultant Ayurvedische Gezondheidszorg Studieprogramma Consultant Ayurvedische Gezondheidszorg Module I Introductie in de Vedische Wetenschap Introductie in de Vedische Wetenschap Vedische Cognitie Bewustzijn Energie & Materie De Vedische Geschriften

Nadere informatie

European Institute for Scientific Research on Ayurveda STUDIEGIDS. Ayurveda Opleidingen. Traditional Ayurveda. Since 1989 in Europe

European Institute for Scientific Research on Ayurveda STUDIEGIDS. Ayurveda Opleidingen. Traditional Ayurveda. Since 1989 in Europe E I S R A European Institute for Scientific Research on Ayurveda STUDIEGIDS Ayurveda Opleidingen Traditional Ayurveda Since 1989 in Europe European Institute for Scientific Research on Ayurveda STUDIEGIDS

Nadere informatie

Ayurveda STUDIEGIDS. Seizoen 2014-2015. Opleidingen. Since 1989 in Europe. Traditional Ayurveda

Ayurveda STUDIEGIDS. Seizoen 2014-2015. Opleidingen. Since 1989 in Europe. Traditional Ayurveda Traditional Ayurveda Since 1989 in Europe Ayurveda Opleidingen Seizoen 2014-2015 STUDIEGIDS European Institute for Scientific Research on Ayurveda STUDIEGIDS Ayurveda Opleidingen Traditional Ayurveda

Nadere informatie

European Institute for Scientific Research on Ayurveda. Schriftelijke Cursus

European Institute for Scientific Research on Ayurveda. Schriftelijke Cursus E I S R A European Institute for Scientific Research on Ayurveda S T U D I E G I D S Schriftelijke Cursus Inhoudsopgave Voorwoord..................................................................................................

Nadere informatie

Algemene Voorwaarden Opleiding Trainer MindfulKids

Algemene Voorwaarden Opleiding Trainer MindfulKids Voorwaarden tot deelname minimaal op HBO niveau werkend en denkend ervaring met het voor de klas of voor de groep staan affiniteit met mindfulnessbeoefening of de bereidheid zich daarin te verdiepen aanwezigheid

Nadere informatie

Ayurvedische massage

Ayurvedische massage Wereldse Wellness Ayurvedische massage Ayurvedische massage is onderdeel van het natuurgeneeskundig gezondheidssysteem Ayurveda Vermoedelijk de oudste holistische geneeskunde van de wereld, zo n 5000 jaar

Nadere informatie

Integrale lichaamsmassage

Integrale lichaamsmassage Integrale lichaamsmassage Eindtermen theorie: - De therapeut heeft kennis van anatomie/fysiologie en pathologie m.b.t. Integrale lichaamsmassage; - De therapeut is zich ervan bewust dat een massage behandeling

Nadere informatie

Jade-Opleidingen - Doorn Opleidingscentrum voor opleidingen en bijscholingen in Ayurveda en TCM

Jade-Opleidingen - Doorn Opleidingscentrum voor opleidingen en bijscholingen in Ayurveda en TCM Jade-Opleidingen - Doorn Opleidingscentrum voor opleidingen en bijscholingen in Ayurveda en TCM Opleiding Ayurvedische massage Studiegids 2017 Wat is Ayurveda? Ayurveda betekent letterlijk Wetenschap van

Nadere informatie

januari 2018 Eigen pols lezen 30 jaar feest voor lichaam en geest!

januari 2018 Eigen pols lezen 30 jaar feest voor lichaam en geest! foto: Gerrit Jan Gerritsma januari 2018 Eigen pols lezen Alleen al het voelen van je eigen pols vergroot de balans in de pols en die in geest en lichaam. Het verlevendigt de verbinding tussen geest en

Nadere informatie

a. Buteyko Academie: de Buteyko Academie, gevestigd te Zevenaar, KVK 09 11 93 99.

a. Buteyko Academie: de Buteyko Academie, gevestigd te Zevenaar, KVK 09 11 93 99. Algemene Voorwaarden Buteyko Academie (Versie januari 2014) Artikel 1. Begripsbepalingen 1.1. In deze Algemene Voorwaarden wordt verstaan onder: a. Buteyko Academie: de Buteyko Academie, gevestigd te Zevenaar,

Nadere informatie

Samsara Yoga Opleiding www.samsara.nl info@samsara.nl KvK 58191828

Samsara Yoga Opleiding www.samsara.nl info@samsara.nl KvK 58191828 Cursus,- en betalingsvoorwaarden en mogelijkheden voor gespreide betaling van Samsara Yoga Opleiding, 4 jarige yoga docentenopleiding 2015-2019, start september 2015 De student(e) meldt zich aan via het

Nadere informatie

Yoga & Ayurveda Health YAH vzw

Yoga & Ayurveda Health YAH vzw CURSUS-ROOSTERS BEROEPS-OPLEIDINGEN 2012-2013 per STUDIEJAAR: dit loopt gelijk met een schooljaar, van /oktober tot begin juli. Hieronder de cursus-roosters voor de verschillende beroepsopleidingen voor

Nadere informatie

Module 5 Complementaire Zorg De glimlach in de zorgverlening

Module 5 Complementaire Zorg De glimlach in de zorgverlening Module 5 Complementaire Zorg De glimlach in de zorgverlening Module 5 Complementaire Zorg 2014 1 Complementaire Zorg zachte zorg, zorg met aandacht Complementaire zorg is aanvullende zorg. Het is niet

Nadere informatie

SPO. Examenreglement. Algemene bepalingen

SPO. Examenreglement. Algemene bepalingen SPO Examenreglement Algemene bepalingen Artikel 1 1. Dit examenreglement is van toepassing op de examens van SPO. In de hieronder genoemde bijlagen bij dit examenreglement staan de specifieke rechten en

Nadere informatie

(Versie ) Het tweede gedeelte bevat de onderliggende teksten uit wet- en regelgeving.

(Versie ) Het tweede gedeelte bevat de onderliggende teksten uit wet- en regelgeving. Handleiding voor te nemen acties aangaande personen met in het binnen- en buitenland behaalde kwalificaties m.b.t. de bevoegdheid opzetten van projecten en procedures met proefdieren. Inleiding (Versie

Nadere informatie

Opleiding Wellnesmassage

Opleiding Wellnesmassage Opleiding Wellnesmassage Op 13 september 2012 start MSP Opleidingen de nieuwe opleiding Wellnessmassage. Binnen 1 cursusjaar kunt u het ACE (Algemeen Centrum voor Examinering) diploma Wellnessmasseur behalen.

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling 2012/2013

Onderwijs- en Examenregeling 2012/2013 Onderwijs- en Examenregeling 2012/2013 Masteropleidingen Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Biologie Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Natuurkunde Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Scheikunde

Nadere informatie

Opleiding Matrix-kleurentherapie

Opleiding Matrix-kleurentherapie www.instituutblokdijk.nl Opleiding Matrix-kleurentherapie Instituut Blokdijk Dr. Berlagelaan 5 5622 HA Eindhoven OPLEIDING MATRIX- KLEURENTHERAPIE Het is een 3-jarige opleiding + Medische basiskennis Deze

Nadere informatie

Examen A. een afgeronde hbo of universitaire opleiding in de gezondheidszorg of menswetenschappen.

Examen A. een afgeronde hbo of universitaire opleiding in de gezondheidszorg of menswetenschappen. Examen A Voorwaarden voor deelname aan Examen A: een afgeronde hbo of universitaire opleiding in de gezondheidszorg of menswetenschappen. praktische ervaring met het werken met patiënten/cliënten. hbo

Nadere informatie

Reglement van Toelating

Reglement van Toelating Reglement van Toelating Begripsbepalingen Artikel 1. Voor de toepassing van dit reglement wordt verstaan onder: de Orde: de Nederlandse Orde van Register EDP-Auditors; het Bestuur: het bestuur van de Nederlandse

Nadere informatie

Divine Human Studievoorwaarden. Kundalini Yoga Lerarenopleiding Level 1

Divine Human Studievoorwaarden. Kundalini Yoga Lerarenopleiding Level 1 Divine Human Studievoorwaarden Kundalini Yoga Lerarenopleiding Level 1 Studievoorwaarden Kundalini Yoga Lerarenopleiding Level 1 1. Aanmelding 1.1 Online aanmelding Studenten melden zich aan door invulling

Nadere informatie

Studiegids 2016/2017 Basis opleiding niveau 1 Materiaal: Toetsing: theorietoets Stage: Na de opleiding: Na de basisopleiding De kosten

Studiegids 2016/2017 Basis opleiding niveau 1 Materiaal: Toetsing: theorietoets Stage: Na de opleiding: Na de basisopleiding De kosten Studiegids 2016/2017 Basis opleiding voor yogadocenten, niveau 1. De basisopleiding voor yogadocent leidt op tot het beroep van yogadocent voor beginners en invaldocent en is bedoeld voor mensen die verdieping

Nadere informatie

Naam van de opleiding : Freedom from Addiction Naam van de docent (en) : Dr Robert Dee McDonald Henk de Vos

Naam van de opleiding : Freedom from Addiction Naam van de docent (en) : Dr Robert Dee McDonald Henk de Vos Studie plan Naam van de opleiding : Freedom from Addiction Naam van de docent (en) : Dr Robert Dee McDonald Henk de Vos Totale duur van de opleiding 3 dagen Totaal aantal dagen 3 Totaal aantal uren 24

Nadere informatie

3-JARIGE YOGA DOCENTENOPLEIDING

3-JARIGE YOGA DOCENTENOPLEIDING 3-JARIGE YOGA DOCENTENOPLEIDING Start januari 2016 Voldoet aan standaarden IYF en Yoga Alliance De docentenopleiding is een unieke reis waarin je op zoek gaat naar de essentie van je eigen wezen. Een zoektocht

Nadere informatie

Yoga & Ayurveda Health YAH vzw

Yoga & Ayurveda Health YAH vzw Yoga & Ayurveda Health YAH vzw CURSUS-ROOSTERS BEROEPS-OPLEIDINGEN 2011-2012 per STUDIEJAAR: dit loopt gelijk met een schooljaar, van september/oktober tot begin juli. Hieronder de cursus-roosters voor

Nadere informatie

Energie en Energetische geneeswijze

Energie en Energetische geneeswijze Module 6 Energie en Energetische geneeswijze De glimlach in de zorgverlening Module 6 Energie en Energetische geneeskunde 2014 1 Energie en Energetische geneeswijze Het niet geziene, leren zien, het onbegrijpelijke,

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling 2010/2011

Onderwijs- en Examenregeling 2010/2011 Onderwijs- en Examenregeling 2010/2011 Masteropleidingen Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Biologie Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Natuurkunde Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Scheikunde

Nadere informatie

Inschrijfformulier. Ik geef mij op voor: Pancha Karma reinigingsvijfdaagse Ayurvedisch Wellness dag arrangement

Inschrijfformulier. Ik geef mij op voor: Pancha Karma reinigingsvijfdaagse Ayurvedisch Wellness dag arrangement Inschrijfformulier Ik geef mij op voor: Pancha Karma reinigingsvijfdaagse Ayurvedisch Wellness dag arrangement AT 1 Ayurvedische medische basiskennis AT 2 Ayurvedisch basiskennis Dravayaguna (kruidenleer)

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Master Filosofie (120 EC) Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt in werking op 1 september

Nadere informatie

Kwaliteitsregister Apothekersassistenten (KAA) REGISTRATIEBESLUIT oktober 2011

Kwaliteitsregister Apothekersassistenten (KAA) REGISTRATIEBESLUIT oktober 2011 Kwaliteitsregister Apothekersassistenten (KAA) REGISTRATIEBESLUIT oktober 2011 Artikel 1. Begripsomschrijving In dit besluit wordt verstaan onder: 1. wet: de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg

Nadere informatie

Programma van toetsing

Programma van toetsing Programma van toetsing Inleiding In samenwerking met onderwijskundige experts hebben we ons programma van toetsing ontworpen. Het programma van toetsing is gevarieerd en bevat naast kennistoetsen en beoordelingen

Nadere informatie

2-JARIGE YOGADOCENTEN VERVOLGOPLEIDING - Studie van het Zelf -

2-JARIGE YOGADOCENTEN VERVOLGOPLEIDING - Studie van het Zelf - 2-JARIGE YOGADOCENTEN VERVOLGOPLEIDING - Studie van het Zelf - Start januari 2017 De tweejarige yogadocenten vervolgopleiding is een bijzondere mogelijkheid om je verder te ontwikkelen op het pad van yoga.

Nadere informatie

EXAMENREGLEMENT CURSUSSEN NATIONAAL DUIKCENTRUM

EXAMENREGLEMENT CURSUSSEN NATIONAAL DUIKCENTRUM EXAMENREGLEMENT CURSUSSEN NATIONAAL DUIKCENTRUM 1. HET REGLEMENT 1.1. Dit examenreglement geldt voor alle cursussen die onder auspiciën van het NDC worden gegeven. 1.2. Dit reglement wordt vastgesteld,

Nadere informatie

Studiegids 2018/2019 Basis opleiding niveau 1 Materiaal: Toetsing: theorietoets Stage: Na de opleiding: Na de basisopleiding De kosten

Studiegids 2018/2019 Basis opleiding niveau 1 Materiaal: Toetsing: theorietoets Stage: Na de opleiding: Na de basisopleiding De kosten Studiegids 2018/2019 Basis opleiding voor yogadocenten, niveau 1. De basisopleiding voor yogadocent leidt op tot het beroep van yogadocent voor beginners en invaldocent en is bedoeld voor mensen die verdieping

Nadere informatie

Examenreglement 2014-2015

Examenreglement 2014-2015 Examenreglement 2014-2015 INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 1 Algemeen 3 Hoofdstuk 2 Toelating tot opleidingen en cursussen 4 Hoofdstuk 3 Onderwijsprogramma 5 Hoofdstuk 4 Getuigschrift 7 Hoofdstuk 5 Doel en vorm

Nadere informatie

STUDIEREGLEMENT SOPHIA HEALING & READING Van toepassing op de opleidingen Healing en Reading en Healing Arts Therapie

STUDIEREGLEMENT SOPHIA HEALING & READING Van toepassing op de opleidingen Healing en Reading en Healing Arts Therapie STUDIEREGLEMENT SOPHIA HEALING & READING Van toepassing op de opleidingen Healing en Reading en Healing Arts Therapie 1. Aanmelden U kunt zich telefonisch, schriftelijk of via de website voor een opleiding

Nadere informatie

A P E I R O N NIEUWETIJDSOPLEIDING NATUURGENEESWIJZEN

A P E I R O N NIEUWETIJDSOPLEIDING NATUURGENEESWIJZEN A P E I R O N NIEUWETIJDSOPLEIDING NATUURGENEESWIJZEN GEZOCHT: ENTHOUSIASTE, LEERGIERIGE PERSONEN DIE IN ÉÉN RUIM CURSUSJAAR EEN BREDE, PRACHTIGE NATUURGENEESKUNDIGE BASIS WILLEN LEGGEN 1 JARIGE BASISOPLEIDING

Nadere informatie

a. Buteyko Instituut Nederland: Buteyko Instituut Nederland, gevestigd te Zevenaar, KVK 09 11 93 99.

a. Buteyko Instituut Nederland: Buteyko Instituut Nederland, gevestigd te Zevenaar, KVK 09 11 93 99. Algemene Voorwaarden Buteyko Instituut Nederland (Versie Januari 2014) Artikel 1. Begripsbepalingen 1.1. In deze Algemene Voorwaarden wordt verstaan onder: a. Buteyko Instituut Nederland: Buteyko Instituut

Nadere informatie

4. Met uw inschrijving geeft u aan kennis te hebben genomen van onze Algemene voorwaarden.

4. Met uw inschrijving geeft u aan kennis te hebben genomen van onze Algemene voorwaarden. Algemene voorwaarden MSP Opleidingen - www.mspopleidingen.nl Artikel 1: Definities 1. MSP Opleidingen, de gebruikers van deze algemene voorwaarden, deelnemers, de natuurlijke persoon waarmee MSP Opleidingen

Nadere informatie

Nascholing bij EISRA

Nascholing bij EISRA Aanbod en Informatie Nascholing bij EISRA 2017-2018 Na- en bijscholing aanbod EISRA 2017/ 2018 1. Ayurveda therapeutische vaardigheden 24 september 2017 tot aan juni 2018, 2. EHBO 3 dagen: zaterdag 2,

Nadere informatie

KUNSTINN ALGEMENE VOORWAARDEN 2013/2015

KUNSTINN ALGEMENE VOORWAARDEN 2013/2015 Artikel 1 Algemeen 1.1 Kunstinn is niet aansprakelijk voor eventuele diefstal, schade, letsel of ongeval als gevolg van cursussen/workshops, het gebruik van de ruimte en de daarbij behorende faciliteiten.

Nadere informatie

Cursus- en betalingsvoorwaarden en mogelijkheden

Cursus- en betalingsvoorwaarden en mogelijkheden Cursus- en betalingsvoorwaarden en mogelijkheden Vierjarige yoga docentenopleiding 2016-2020 Start september 2016 Aanmelding De student(e) meldt zich voor de vierjarige yoga docentenopleiding van Samsara

Nadere informatie

THIM Hogeschool voor Fysiotherapie Newtonbaan 6-8, 3439 NK NIEUWEGEIN

THIM Hogeschool voor Fysiotherapie Newtonbaan 6-8, 3439 NK NIEUWEGEIN THIM Hogeschool voor Fysiotherapie Newtonbaan 6-8, 3439 NK NIEUWEGEIN Artikel 1 Begrippen... 3 Artikel 2 Toepasselijkheid... 3 Artikel 3 Reglementen... 3 Artikel 4 Aanmelding en inschrijving... 3 Artikel

Nadere informatie

REGLEMENT SELECTIE BACHELOR DIERGENEESKUNDE Collegejaar Zoals vastgesteld door de decaan op 31 juli 2017

REGLEMENT SELECTIE BACHELOR DIERGENEESKUNDE Collegejaar Zoals vastgesteld door de decaan op 31 juli 2017 REGLEMENT SELECTIE BACHELOR DIERGENEESKUNDE Collegejaar 2018-2019 Zoals vastgesteld door de decaan op 31 juli 2017 Artikel 1. Algemene bepalingen 1. De bepalingen in dit reglement zijn aanvullend op de

Nadere informatie

Algemene voorwaarden Opleiding Psychosociale therapie

Algemene voorwaarden Opleiding Psychosociale therapie Algemene voorwaarden Opleiding Psychosociale therapie Versie 2.0 Datum: 26/03/2019 De Roos Opleidingen Inhoud Inhoud... 2 Vooraf... 3 Artikel 1: Aanmelding studie tot Psychosociaal Therapeut... 3 Artikel

Nadere informatie

Algemene voorwaarden Nationale Beroepsopleiding Zwemonderwijs

Algemene voorwaarden Nationale Beroepsopleiding Zwemonderwijs ALGEMENE VOORWAARDEN NATIONALE BEROEPSOPLEIDING ZWEMONDERWIJS Algemene voorwaarden Nationale Beroepsopleiding Zwemonderwijs Artikel 1. Definities In deze algemene voorwaarden worden de volgende definities

Nadere informatie

Regeling en Aanmelding Examen BC of SC

Regeling en Aanmelding Examen BC of SC Regeling toelating tot de opleiding BC of SC De opleidingen Betonconstructeur HTI (BC) en staalconstructeur HTI (SC) bestaan uit drie studiejaren, respectievelijk BS1, BC2/SC2 en BC3/SC3. Studenten worden

Nadere informatie

Reglement voor de Permanente Educatie van in het NFFI ingeschreven deskundigen 23 oktober 2015

Reglement voor de Permanente Educatie van in het NFFI ingeschreven deskundigen 23 oktober 2015 Secretariaat: Klokkegat 26 6741 EL LUNTEREN info@nffi.nl www.nffi.nl 1. Inleiding Reglement voor de Permanente Educatie van in het NFFI ingeschreven deskundigen 23 oktober 2015 De in het register van de

Nadere informatie

Type cursus Datum Groep Aanvang. 2015 Vrijdag 20 februari 2015 t/m 27 maart 2015

Type cursus Datum Groep Aanvang. 2015 Vrijdag 20 februari 2015 t/m 27 maart 2015 Persoonlijke informatie deelnemer Volledige naam Roepnaam Huisadres Telefoon thuis Mobiele telefoon Fax thuis E-mailadres thuis Geboortedatum (DD/MM/JJJJ) Zakelijke informatie (indien van toepassing) Bedrijf

Nadere informatie

2. Selectie van studenten geschiedt op basis van een oordeel over de volgende kerncompetenties van belangstellenden:

2. Selectie van studenten geschiedt op basis van een oordeel over de volgende kerncompetenties van belangstellenden: Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 Opleiding / programma: Theologie en Religiewetenschappen Programma: Religie en Samenleving Artikel Tekst 2.1 Toelatingseisen opleiding 1. Voor toelating tot de

Nadere informatie

Programma van toetsing tot september 2015 Versie 1.1 Con Amore B.V.

Programma van toetsing tot september 2015 Versie 1.1 Con Amore B.V. Programma van toetsing tot september 2015 Programma van toetsing tot september 2015 Versie 1.1 Con Amore B.V. Inleiding Voor studenten die zijn begonnen met het curriculum voor september 2015 is het oude

Nadere informatie

ALGEMENE VOORWAARDEN. Van: Nationale Examentraining Drift 1. 3512 BP Utrecht. T 030 890 1285 F 030 310 0377 E info@examentraining.

ALGEMENE VOORWAARDEN. Van: Nationale Examentraining Drift 1. 3512 BP Utrecht. T 030 890 1285 F 030 310 0377 E info@examentraining. ALGEMENE VOORWAARDEN Van: Nationale Examentraining Drift 1 3512 BP Utrecht T 030 890 1285 F 030 310 0377 E info@examentraining.nl Inhoudsopgave Artikel 1 : Definities Artikel 2 : Algemeen Artikel 3 : Aanmelding

Nadere informatie

Colloquium Doctum. Algemene Faculteit. Afdeling LOFO. Afdeling Tweedegraads Lerarenopleiding 2014-2015

Colloquium Doctum. Algemene Faculteit. Afdeling LOFO. Afdeling Tweedegraads Lerarenopleiding 2014-2015 Colloquium Doctum Algemene Faculteit Afdeling LOFO en Afdeling Tweedegraads Lerarenopleiding 2014-2015 Personen die de leeftijd van 23 jaar hebben bereikt en die niet voldoen aan de toelatingseisen voor

Nadere informatie

programma Inleiding ayurveda Ayurvedisch kijk op gezondheid de 3 doshas, in relatie met Chakra s en elementen

programma Inleiding ayurveda Ayurvedisch kijk op gezondheid de 3 doshas, in relatie met Chakra s en elementen programma 12.00-13.20 Inleiding yoga filosofie 4 basis uitgangspunten body-mind-spirit, 13.40-15.00 de drie Guna s toepassingen van de Guna s 16.00-17.20 Inleiding ayurveda Ayurvedisch kijk op gezondheid

Nadere informatie

Medewerkers ontwikkeling Studiefaciliteitenregeling Versie 1 maart 2015: definitief 1.0

Medewerkers ontwikkeling Studiefaciliteitenregeling Versie 1 maart 2015: definitief 1.0 Medewerkers ontwikkeling Studiefaciliteitenregeling Versie 1 maart 2015: definitief 1.0 Studiefaciliteitenregeling OFGV Pagina 1 van 7 Overweging: Het volgen van opleidingen, cursussen en trainingen draagt

Nadere informatie

COLLOQUIUM DOCTUM REGELING FACULTY OF PSYCHOLOGY AND NEUROSCIENCE

COLLOQUIUM DOCTUM REGELING FACULTY OF PSYCHOLOGY AND NEUROSCIENCE COLLOQUIUM DOCTUM REGELING FACULTY OF PSYCHOLOGY AND NEUROSCIENCE 2017-2018 Regeling voor het toelatingsonderzoek ex art. 7.29 van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW) voor

Nadere informatie

Reglement voor de Permanente Educatie van in het LRGD ingeschreven deskundigen 7 december 2015

Reglement voor de Permanente Educatie van in het LRGD ingeschreven deskundigen 7 december 2015 Postbus 52080 2505 CB s-gravenhage T: 085 2733 777 E: bestuur@lrgd.nl www.lrgd.nl Reglement voor de Permanente Educatie van in het LRGD ingeschreven deskundigen 7 december 2015 1. Inleiding De in het register

Nadere informatie

STUDIEGIDS (v. 3.0) INLEIDING

STUDIEGIDS (v. 3.0) INLEIDING STUDIEGIDS (v. 3.0) DEZE STUDIEGIDS GEEFT EEN OVERZICHT VAN DE OPLEIDINGEN EN DE VOORWAARDEN. VANAF 2014 KUNNEN SOMMIGE COLLEGES VIA INTERNET GEVOLGD WORDEN. ANDERE COLLEGES VEREISEN DAT DE STUDENT DE

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Master Filosofie () Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt in werking op 1 september 2016.

Nadere informatie

Studiegids 2015/2016 Basis opleiding niveau 1 Materiaal: Toetsing: theorietoets Stage: Na de opleiding: Na de basisopleiding De kosten

Studiegids 2015/2016 Basis opleiding niveau 1 Materiaal: Toetsing: theorietoets Stage: Na de opleiding: Na de basisopleiding De kosten Studiegids 2015/2016 Basis opleiding voor yogadocenten, niveau 1. De basisopleiding tot yogadocent leidt op tot het beroep van yogadocent voor beginners en invaldocent en is bedoeld voor mensen die verdieping

Nadere informatie

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Beste student, U heeft onlangs alle onderdelen van uw bacheloropleiding Wijsbegeerte afgerond en kunt nu het BA-diploma aanvragen. Het bestuur van het Instituut voor

Nadere informatie

CENTRAAL COLLEGE VOOR DE FARMACIE BESLUIT NO. 11 BESLUIT REGISTRATIE EN HERREGISTRATIE ZIEKENHUISFARMACIE

CENTRAAL COLLEGE VOOR DE FARMACIE BESLUIT NO. 11 BESLUIT REGISTRATIE EN HERREGISTRATIE ZIEKENHUISFARMACIE CENTRAAL COLLEGE VOOR DE FARMACIE BESLUIT NO. 11 BESLUIT REGISTRATIE EN HERREGISTRATIE ZIEKENHUISFARMACIE Het Centraal College voor de Farmacie in vergadering bijeen op 3 november 2014 Gezien in aanmerking

Nadere informatie

ADVAITA YOGALERAREN OPLEIDING ALGEMENE VOORWAARDEN

ADVAITA YOGALERAREN OPLEIDING ALGEMENE VOORWAARDEN ADVAITA YOGALERAREN OPLEIDING ALGEMENE VOORWAARDEN ALGEMENE BEPALINGEN Deze bepalingen maken onlosmakelijk deel uit van de overeenkomst tussen de Stichting Advaita Yogaleraren Opleiding ( AYO ) en de student

Nadere informatie

De opleiding tot erkend Kundalini yogaleraar. 3HO Nederland

De opleiding tot erkend Kundalini yogaleraar. 3HO Nederland 3HO Nederland De opleiding tot erkend Kundalini yogaleraar Krijg les van ervaren Nederlandstalige docenten en word een inspirerende Kundalini yogaleraar De opleiding tot Kundalini yogaleraar De lerarenopleiding

Nadere informatie

School van Ayurveda. Lies Ameeuw

School van Ayurveda. Lies Ameeuw School van Ayurveda Lies Ameeuw Opleidingen 2015-2016 Pancha Karma reis 2015 Begeleid door Lies Ameeuw Zin om ayurveda authentiek te beleven in het hartje van Kerala in India? Met de School van Ayurveda

Nadere informatie

TRAINER COACH ZAALVOETBAL II

TRAINER COACH ZAALVOETBAL II TRAINER COACH ZAALVOETBAL II Algemeen Studieprogramma Binnen de top van het zaalvoetbal zijn in de verschillende competities veel teams actief. Elk van deze teams vraagt om de juiste Trainer Coach. De

Nadere informatie

Algemene lesvoorwaarden van Muziekschool De Regenboog

Algemene lesvoorwaarden van Muziekschool De Regenboog Algemene lesvoorwaarden van Muziekschool De Regenboog 1. Aanmelding Aanmelding kan uitsluitend plaatsvinden door middel van een volledig ingevuld inschrijfformulier. De cursus kan beginnen als een ondertekend

Nadere informatie

ALGEMENE VOORWAARDEN. Inhoudsopgave. Van: Nationale Examentraining Drift 1 3512 BP Utrecht. T 088 392 6367 E info@examentraining.

ALGEMENE VOORWAARDEN. Inhoudsopgave. Van: Nationale Examentraining Drift 1 3512 BP Utrecht. T 088 392 6367 E info@examentraining. ALGEMENE VOORWAARDEN Van: Nationale Examentraining Drift 1 3512 BP Utrecht T 088 392 6367 E info@examentraining.nl Inhoudsopgave Artikel 1: Definities Artikel 2: Algemeen Artikel 3: Aanmelding Artikel

Nadere informatie

Klachtenprocedure Malva Opleiding

Klachtenprocedure Malva Opleiding 1 Klachtenprocedure Malva Opleiding Inwerkingtreding: januari 2010 Inhoudsopgave Preambule 1. Definities 2. Indienen van een klacht en voortraject 3. Behandeling van een klacht 4. Niet in behandeling nemen

Nadere informatie

==================================================================== HOOFDSTUK I. Algemene bepalingen. Artikel 1

==================================================================== HOOFDSTUK I. Algemene bepalingen. Artikel 1 Intitulé : LANDSBESLUIT, houdende algemene maatregelen, van 1 maart 1991 ter uitvoering van artikel 53, tweede lid, van de Landsverordening voortgezet onderwijs (AB 1989 no. GT 103) Citeertitel: Landsbesluit

Nadere informatie

BS 31/05/2002 in voege 01/06/2002. Gewijzigd door: MB 16/01/2006 BS 10/02/2006 MB 23/03/2007 BS 05/04/2007

BS 31/05/2002 in voege 01/06/2002. Gewijzigd door: MB 16/01/2006 BS 10/02/2006 MB 23/03/2007 BS 05/04/2007 29 MAART 2002. - Ministerieel besluit tot vaststelling van de criteria voor de erkenning van beoefenaars van de tandheelkunde, houders van de bijzondere beroepstitel van algemeen tandarts BS 31/05/2002

Nadere informatie

REGLEMENT PERMANENTE EDUCATIE REGISTER OPERATIONAL AUDITORS

REGLEMENT PERMANENTE EDUCATIE REGISTER OPERATIONAL AUDITORS REGLEMENT PERMANENTE EDUCATIE REGISTER OPERATIONAL AUDITORS Artikel 1 Auditor Bestuur Begrippen en afkortingen Een persoon die een objectief onderzoek uitvoert met als doel een onafhankelijk oordeel te

Nadere informatie

EXAMENREGLEMENT FACTORING MANAGEMENT

EXAMENREGLEMENT FACTORING MANAGEMENT EXAMENREGLEMENT FACTORING MANAGEMENT ARTIKEL 1. BEGRIPSBEPALINGEN In dit examenreglement wordt verstaan onder: NIVE: Cash management Examencommissie: Voorzitter: Dagvoorzitter: Corrector: Examinator: Kandidaat:

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel)

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel) ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel) Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt in werking op 1 september

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Spaanse taal en cultuur. Paragraaf 1 Algemene bepalingen

Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Spaanse taal en cultuur. Paragraaf 1 Algemene bepalingen [66810] Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Spaanse taal en cultuur Paragraaf 1 Algemene bepalingen art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling Deze regeling is van toepassing op het onderwijs

Nadere informatie

Examenreglement Opleiding Therapeut Integrale Lichaamsmassage (ILM), Jaar 1, Sonnevelt Opleidingen BV

Examenreglement Opleiding Therapeut Integrale Lichaamsmassage (ILM), Jaar 1, Sonnevelt Opleidingen BV Examenreglement Opleiding Therapeut Integrale Lichaamsmassage (ILM), Jaar 1, Sonnevelt Opleidingen BV Artikel 1. Instelling: Sonnevelt Opleidingen B.V. te Zaltbommel (ingeschreven bij KvK Tiel onder nummer

Nadere informatie

Algemene voorwaarden Seizoen 2014/ Algemeen

Algemene voorwaarden Seizoen 2014/ Algemeen Algemene voorwaarden Seizoen 2014/2015 1. Algemeen A. Deze algemene voorwaarden zijn van toepassing op alle overeenkomsten en/of werkzaamheden, ongeacht waar deze worden uitgevoerd van Dansstudio Daphne

Nadere informatie

Opleiding Wellnesmassage

Opleiding Wellnesmassage Opleiding Wellnesmassage Op 13 september 2012 start MSP Opleidingen de nieuwe opleiding Wellnessmassage. Binnen 1 cursusjaar kunt u het ACE (Algemeen Centrum voor Examinering) diploma Wellnessmasseur behalen.

Nadere informatie

Internationaal Opleidingsinstituut Thomas. Voorbereid op de toekomst. Medisch Pedicure en Workshops Schooljaar

Internationaal Opleidingsinstituut Thomas. Voorbereid op de toekomst. Medisch Pedicure en Workshops Schooljaar Internationaal Opleidingsinstituut Thomas Voorbereid op de toekomst Medisch Pedicure en Workshops Schooljaar 2017-2018 Algemene Informatie In de samenleving is een grotere behoefte aan ondernemende professionals.

Nadere informatie

Algemene Voorwaarden Terreel

Algemene Voorwaarden Terreel Algemene Voorwaarden Terreel Beroepsopleidingen Energetische therapie & Reflexzone therapie; Cursussen & Workshops Datum: juli 2015 School voor Natuurgeneeskunde ARTIKEL 1 TOELATING 1. Om te zorgen dat

Nadere informatie

Kalender cursussen schooljaar 2019/2020

Kalender cursussen schooljaar 2019/2020 Kalender cursussen schooljaar 2019/2020 Aan De Levensschool kun je zowel een vierjarige opleiding tot gezondheidsconsulent en een tweejarige opleiding tot voedingsconsulent volgen als aparte cursussen

Nadere informatie

Opleiding Voetreflexmassage

Opleiding Voetreflexmassage Opleiding Voetreflexmassage Op 12 september 2012 start MSP Opleidingen de nieuwe opleiding Voetreflexmassage. Binnen 1 cursusjaar kunt u het ACE (Algemeen Centrum voor Examinering) diploma Voetreflexmassage

Nadere informatie