DE EEUW VAN DE DUURZAAMHEID
|
|
- Simona Hendriks
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 September 2011 DE EEUW VAN DE DUURZAAMHEID Manifest van het Haags Milieucentrum
2 DENK MEE, DOE MEE Omdat er zonder duurzaamheid geen toekomst is, zet het Haags Milieucentrum zich al 20 jaar in voor de duurzaamheid van onze stad. Door duurzaamheid steeds meer in onze stad en lokale economie te integreren, werken we aan een houdbare toekomst met bestaanszekerheid voor iedereen. Ook besparen we veel geld en leven we een stuk gezonder. Structurele langere termijn oplossingen beginnen altijd met een verbindende visie op de toekomst. In dit manifest geven we onze visie op hoe we met elkaar aan een houdbare toekomst kunnen werken. Je hoeft het niet vergaand met elkaar eens te zijn om toch samen aan een duurzamere stad te werken. Verschillen van mening en aanpak zullen altijd blijven bestaan, maar het is wel goed, veel meer dan nu, daar met elkaar over in gesprek te gaan. Onze toekomstvisie willen we de komende jaren uitwerken in projecten die erop gericht zijn het Hagenaars een stuk gemakkelijker te maken om duurzamer te leven. Wij vragen u daarover met ons mee te denken, met ons samen te werken of ons te steunen bij deze gezamenlijke opdracht. En als u niet naar ons toekomt, komen wij wel naar u toe. Zie voor de uitwerking in concrete activiteiten ons meerjarenplan en werkplan Over het HMC. Haags Milieucentrum Esperantoplein 8, 2518 LE,
3 Bij duurzaamheid gaat het in de eerste plaats om mènsen. Niet alleen de mensen van nu, overal ter wereld, maar meer nog de toekomstige generaties waaronder onze eigen kinderen en kleinkinderen. Het gaat ook om hun kansen op een goede kwaliteit van leven. Dan gaat het om bestaanszekerheid en het ook in de toekomst kunnen voorzien in primaire levensbehoeften als een veilige plek om te wonen en genoeg voedsel en water. Dat kan alleen als we ervoor zorgen dat de aarde alle diensten en grondstoffen kan blijven leveren die voor het leven van mensen zo belangrijk zijn. Cruciaal daarvoor is een economie die binnen de grenzen blijft die het milieu nu eenmaal stelt en uitgaat van een breed welvaartsbegrip. Een economie die mensen in staat stelt zelf zo veel mogelijk in hun behoeften te voorzien. Een economie waar werken voor mensen meer is dan louter geld verdienen en waarin niet alleen dat wat in geld uit te drukken is waarde heeft. Geld kun je immers niet eten, olie niet drinken en van economische groei wordt de aarde niet groter. De dreiging van een crisis De economie die nu de wereld beheerst, van de VS en China tot Europa, Japan, Brazilië, India en Nigeria, staat niet meer ten dienste van mensen. Ze is te zeer gericht op de korte termijn, laat weinigen van winsten profiteren en velen de lasten dragen. Deze economie schept financiële zeepbellen en werkloosheid; is verslaafd aan groei en aan fossiele brandstoffen, put belangrijke schaarse grondstoffen in een recordtempo uit. De aldus ontstane wereldwijde economische crisis is ernstig, maar ernstiger is de milieu- en klimaatcrisis die hiervan het gevolg is. De gevolgen blijken al te vaak groter en sneller te gaan dan in de somberste scenario s is voorzien. Bij milieuvernietiging gaat het om sluipende, veelal onomkeerbare processen met een incubatietijd van vaak tientallen jaren. Als de gevolgen zich voordoen is het meestal te laat. Je kunt ze op dat moment moeilijk of niet meer tot staan brengen en terugdringen. Neem het klimaat. Als bepaalde ecologische grenzen, als gevolg van 2
4 menselijk ingrijpen, overschreden worden, kan het ene proces het andere oproepen of versterken. Het klimaat slaat op hol en dan is er geen houden meer aan. De zeespiegel gaat stijgen, er komen meer en heftige orkanen, zware regenval en langdurige droogtes en dus overstromingen, watertekorten en mislukte oogsten. Daarbij zitten we in een tijdklem, want als we nu een aantal zaken niet stevig aanpakken, heeft dat later weinig zin meer. Dit heeft niets met doemdenken te maken, maar met een nuchtere vertaling van op wetenschappelijk onderzoek gebaseerde feiten. Je hoeft geen helderziende te zijn om te voorspellen dat dit zo niet door kan en mag gaan. Het wordt nooit meer zoals vroeger. We hebben te lang op de pof geleefd, zowel economisch als ecologisch. Een tijdperk van versobering breekt aan. De urgentie is groot om de economie en de samenleving op een aantal punten grondig te hervormen. Duurzame ontwikkeling is geen luxe, maar een noodzaak om te overleven, ook economisch. We zullen nu alles uit de kast moeten trekken om die, haast niet te beseffen, gevolgen zoveel mogelijk te voorkomen. En hoe langer we daarmee wachten hoe moeilijker en duurder het later wordt. Bovendien is het klimaat zeker niet het enige milieuprobleem dat het menselijk bestaan bedreigt. Sterk afnemende biodiversiteit, zoetwatertekorten, luchtvervuiling, het kappen van bossen, vervuiling van de oceanen, verwoestijning, erosie en het verlies aan landbouwgrond zijn ook uiterst zorgelijk. Kringlopen van actief burgerschap Niets gaat zonder pijn, maar zo bedreigend als de gevolgen van de economische en ecologische crisis zijn, zo hoopvol en aantrekkelijk zijn de oplossingen, zeker als het om de directe leefomgeving van mensen gaat. Ze vormen een verhaal waarbij de kwaliteit van ons bestaan er op veel terreinen direct op vooruit zal gaan. En het is een realistisch verhaal. In de wereld die ons voor ogen staat, gaat het om mensen die hun lot voor een belangrijk deel weer in eigen hand nemen, om een overheid die dit volop ondersteunt en om bedrijven 3
5 die binnen een eerlijk speelveld die producten en diensten leveren waar echt behoefte aan is en die superzuinig zijn op schaarse grondstoffen en energie. Voldoende en gezond voedsel zijn dan bijvoorbeeld belangrijker dan terrasverwarmers en 130 km zones. Wij kiezen voor een wereld en een stad waarin voor iedereen volop werk is ondermeer door werk eerlijk te verdelen. Belangrijk is het daarbij om organisaties en structuren klein te houden en kringlopen te sluiten. Het gaat om de juiste, optimale en dus niet te grote schaal. Zo wordt macht ook meer controleerbaar. Ecologische duurzaamheid kan simpelweg niet zonder in te zetten op sociale duurzaamheid, waarbij te grote verschillen in inkomen een belangrijk onderdeel van de agenda zijn. Dit is een verhaal dat laat zien dat investeren in duurzaamheid goed is voor de leefkwaliteit en de bestaanszekerheid, goed is voor de portemonnee van de burger en voor de werkgelegenheid. Het is een verhaal van samenredzaamheid en waarin zelfredzaamheid iets anders is dan het door de overheid afschuiven van collectieve verantwoordelijkheid op individuele burgers. Ons verhaal gaat over verbinden en samenwerken en over de netwerksamenleving die daarvoor nodig is. Het is kortom een verhaal van actief burgerschap, maatschappelijk verantwoord ondernemen en een overheid die ondersteunt en grenzen stelt: het is kiezen voor een politiek die inzet op de langere termijn en voor het behoud en herstel van de onderleggers van het menselijk bestaan, d.w.z. natuur en milieu; duurzaamheid en klimaat. Niet te groot Wat voor samenleving zien wij over 20, hooguit 30 jaar? Ieder huishouden is dan voor een belangrijk deel zijn eigen energiecentrale met zonnepanelen of warmtepompen en eigen energieopslag, bijvoorbeeld in een elektrische auto. Veel mensen zijn aandeelhouder van een lokaal energiebedrijf dat duurzame energie produceert. Bedrijven bieden producten en diensten aan die duurzaam zijn en waar behoefte aan is. Buurten zijn met groen en 4
6 fietspaden dooraderd. Werken, schoolgaan, recreatie en wonen zijn veel meer met elkaar verweven. Mensen ruilen in hun buurt diensten, lenen van alles van elkaar en verbouwen voor een deel hun eigen voedsel. Een groot voordeel daarvan is dat mensen elkaar weer leren kennen. Bewoners, maatschappelijke organisaties, bedrijven en het stadsbestuur voelen zich samen verantwoordelijk voor een prettige buurt en leefomgeving. Zo ontstaat er een buurtcultuur van goed nabuurschap, met mensen die elkaar helpen en minder afhankelijk zijn van verzorging door de staat. We worden ook weer gezonder. De nu vaak ongezonde stadslucht wordt stukken schoner, we leven en stuk gezonder wat fietsen en bewegen veel meer en we eten verser en beter. We gaan van een overmatige vleescultuur naar een eetpatroon met minder, maar lekkerder en beter vlees. Een leefstijl waarbij boeren weer een eerlijke prijs krijgen voor hun met zorg geteelde producten die ze in de omgeving afzetten waardoor ook het contact tussen de stad en het platteland hersteld wordt. We scheiden ons afval tot in de kleinste fracties zodat vrijwel alles hergebruikt wordt. Er komen overal stadsbanken die lokale activiteiten financieren, zoals energieopwekking. Of ze financieren de lokale en regionale duurzame productie van voedsel met overal (super)markten met verse producten in de stad. Van groot belang is investeren in vitale en een biologisch diverse natuur in en om de stad, die goed met elkaar verbonden is en waarin burgers volop kunnen ontspannen. Samenleving in beweging Inzetten op kwaliteit en duurzaamheid is arbeidsintensief. Het lokaal en regionaal sluiten van kringlopen levert dan ook veel werk op. Lokale en provinciale, maar ook landelijke en Europese overheden dienen hiervoor voorwaarden te scheppen, te reguleren. Overheid en politiek hebben er baat bij dat burgers goed geïnformeerd zijn en dienen zelf ook transparant te zijn. Onafhankelijke lokale media spelen daarbij een belangrijke rol. 5
7 Hoe komen we daar in 20 tot 30 jaar? Staan er niet te veel machtige belangen in de weg en staat de wind van de tijdgeest niet te zeer de andere kant op? Dat kan zijn, maar wij zien ook een samenleving in beweging en wij willen die trend versnellen. Omdat onze toekomst ermee gemoeid is! De gevolgen van klimaatverandering en milieuverloedering worden namelijk steeds meer voelbaar. Daar kunnen we gewoon niet langer omheen. Onder invloed van de economische en ecologische crisis zien we overal hoopgevende initiatieven ontstaan. Wij hebben er dan ook vertrouwen in dat er een transitie tot stand komt. We zitten op een kantelpunt. Er is een stevige onderstroom van actief burgerschap en duurzame ondernemingszin aan te wijzen. Met mensen die inzien dat ze minder afhankelijk moeten worden van de overheid en van een nauwelijks te controleren wereldmarkt. Met ondernemers die inzien dat voor de continuïteit van hun bedrijf duurzame productie nodig is, en dat het zuinig omgaan met grondstoffen belangrijker is dan hoge winsten op de korte termijn. Die inzien dat met duurzaam ondernemen een goede boterham te verdienen valt. Wij koesteren dergelijke koplopers en werken waar mogelijk met hen samen. Moed en leiderschap nodig Als samenleving beschikken we over mogelijkheden om deze groeiende onderstroom tot hoofdstroom te maken. Ondanks de economische crisis zijn we met z n allen schatrijk, al is die rijkdom te scheef verdeeld. Bovendien beschikken we nu al over de wetenschap en techniek om voor iedereen op deze wereld in basisbehoeften te voorzien zonder het milieu al te zeer te schaden. En als we onze energie en creativiteit echt op duurzaamheid gaan richten, zal die technologie verbeteren en goedkoper worden. De ambitie bepaalt de snelheid. Zolang we ons er maar van bewust zijn dat duurzaamheid veel meer is dan technologie. Dat het gaat om een leefstijl, waarbij zijn belangrijker is dan hebben. Dat het gaat om gedeelde normen en waarden die het cement van elke samenleving vormen. En omdat een vitaal milieu de onderlegger van ons bestaan 6
8 is, zou duurzaamheid onlosmakelijk met de waarden de we met elkaar delen verbonden moeten zijn. Tot slot beschikken we over de democratische instituties om die overgang naar economische, sociale en ecologische duurzaamheid te organiseren. Binnen de politiek zijn bewegingen om de boven ons hoofd gegroeide structuren, zoals het financiële stelsel, weer beheersbaar te maken en het vertrouwen met de burgers te herstellen. Steeds meer bestuurders en politici zien in dat we grenzen moeten stellen en voor die brede duurzaamheid moeten kiezen. En ze willen dit vervolgens ook uitdragen. Dat vergt moed en leiderschap. Ook het Haagse stadsbestuur ziet het voor de komende jaren als een uitdaging om handen en voeten aan duurzaamheid te geven en heeft zich op het gebied van klimaat hoge doelen gesteld. Die ambitie zal voor een belangrijk deel samen met burgers, maatschappelijke organisatie en bedrijven waargemaakt moeten worden. Wij moedigen iedereen aan de politiek daarop aan te blijven spreken en scherp te houden, want zonder een sturende en presterende overheid die een eerlijk speelveld voor burgers en bedrijven schept, komen we er niet. De komende jaren zullen doorslaggevend zijn. Nu het nog kan, moeten we alles uit de kast trekken om de transitie naar een duurzame, minder materialistische manier van leven en een duurzame productie in gang te zetten. Een leefstijl die de kwaliteit van ons bestaan op heel veel terreinen juist ten goede komt en economisch houdbaar is. En nogmaals: dat kàn. Het is een realistische weg en samen met anderen willen wij die weg begaan. Er valt een wereld te winnen. Elke dag opnieuw. 7
DE EEUW VAN DE DUURZAAMHEID
September 2011 DE EEUW VAN DE DUURZAAMHEID Manifest van het Haags Milieucentrum DENK MEE, DOE MEE Omdat er zonder duurzaamheid geen toekomst is, zet het Haags Milieucentrum zich al 20 jaar in voor de duurzaamheid
Nadere informatieZuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is
Klare taal Inleiding Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is ook een kwetsbare provincie. De bodem daalt en de zeespiegel stijgt door klimaatverandering. Er
Nadere informatieDocentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa)
Docentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa) Lees ter voorbereiding onderstaande teksten. Het milieu De Europese Unie werkt aan de bescherming en verbetering van
Nadere informatieSamen Duurzaam DOEN! Stap 1 // Welkom en inleiding. Stap 2 // Voorstelronde aanwezigen. (5 minuten) (10 minuten)
Samen Duurzaam DOEN! Leuk dat u samen met uw buren na wilt denken over duurzaamheid. Aan de hand van dit stappenplan helpen wij u graag op weg om het gesprek op gang te brengen. Dit stappenplan is bedoeld
Nadere informatieBeleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu
Beleggen in de toekomst de kansen van beleggen in klimaat en milieu Angst voor de gevolgen? Stijging van de zeespiegel Hollandse Delta, 6 miljoen Randstedelingen op de vlucht. Bedreiging van het Eco-systeem
Nadere informatieWELKOM. Biobased Business Event Emmen. Over natuurlijke oplossingen gesproken
WELKOM Biobased Business Event Emmen Over natuurlijke oplossingen gesproken Natural Plastics Ontwikkelen, produceren en op de markt brengen van groene producten welke geen schade opleveren voor de natuur
Nadere informatieVERANDERING. GroenLinks Bergen op Zoom staat voor fundamentele keuzes bij de
STEM VOOR TIJD VOOR VERANDERING HET VERKIEZINGSPROGRAMMA IN 5 MINUTEN GroenLinks Bergen op Zoom staat voor fundamentele keuzes bij de gemeenteraadsverkiezingen op 21 maart 2018. Wij kiezen ervoor om de
Nadere informatieHoog tijd voor een écht duurzame landbouw
nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn... Hoog tijd voor een écht duurzame landbouw een visie over de hervormingen in de landbouw Oktober 2013 nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn... Inleiding Landbouwbeleid heeft grote invloed op
Nadere informatieIn het oog van de orkaan: waar staat u?
In het oog van de orkaan: waar staat u? Jan Rotmans, RDM-campus 28 november 2012 www.twitter.com/janrotmans !!"#!$#%#&!&'#(!'&!)*+,#-.!%/&!%#-/&+#-'&0!!!!!1//-!'&!##&!%#-/&+#-'&0!%/&!)*+,#-.#&!!!!!!!!!!2#-1/&!3#-4/0#&!
Nadere informatieNatuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe-
Vallei & Eem Veluwe Oost Veluwe Noord WELL DRA Natuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe- februari 2015 concept De aanpak handelingsperspectieven Ontwikkelingen maatschappij
Nadere informatieLES 2: Klimaatverandering
LES 2: Klimaatverandering 1 Les 2: Klimaatverandering Vakken PAV, aardrijkskunde Eindtermen Sociale vaardigheden, burgerzin, ICT, vakoverschrijdend, samenwerken, kritisch denken Materiaal Computer met
Nadere informatieNATUUR EN BIODIVERSITEIT
NATUUR EN BIODIVERSITEIT Wat hebt u eraan? Biodiversiteit is de verscheidenheid van leven op onze planeet. Het is het fundament van ons welzijn en de economie. We zijn van de natuur afhankelijk voor ons
Nadere informatieBedreigingen. Broeikaseffect
Bedreigingen Vroeger gebeurde het nogal eens dat de zee een gat in de duinen sloeg en het land overspoelde. Tegenwoordig gebeurt dat niet meer. De mensen hebben de duinen met behulp van helm goed vastgelegd
Nadere informatieWerkvel opdracht 16 (Wat hebben politieke partijen met Europa en het klimaat?)
Werkvel opdracht 16 (Wat hebben politieke partijen met Europa en het klimaat?) Toelichting op de opdracht In deze opdracht gaan jullie onderzoeken hoe de Nederlandse politieke partijen over de Europese
Nadere informatieDuurzaamheid: Anne Mollema Projectmanager SO. Hoe een boerenjongen van de stad ging houden. 11 mei 2017
Duurzaamheid: Hoe een boerenjongen van de stad ging houden Anne Mollema Projectmanager SO 11 mei 2017 . En in de lucht Maar vooral op de grond Waar gaat het over? De transitie De omgeving Anders werken;
Nadere informatieBoeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO
Boeren hebben een oplossing! Meerjarenplan 2020 van ZLTO Boerenkracht & financiering KLIMAAT VOEDSELZEKERHEID & GEZONDHEID VITAAL PLATTELAND Innovatie, data & kennis ZLTO (Zuidelijke Land- en Tuinbouw
Nadere informatieProgramma van Toetsing en Afsluiting
Leerweg: TL Klas: 3 Vak: Aardrijkskunde Methode: De Geo Toetsnr 3.1.1 Arm en rijk H1 + Atlasopdrachten Wat moet je voor de toetsing doen? Weet hoe de verschillen ontstaan tussen arm en rijk in NL, VS en
Nadere informatieMaken dat natuur tegen een stootje kan Natuur combineren met
Vooruit met natuur Stelt u zich voor een sterke, fitte, sprankelende natuur, waarvan je volop kunt genieten. Natuur dichtbij, die ontspant en die maakt dat je je prettig voelt op de plek waar je woont.
Nadere informatieMosterd uit Almen, kaas van boerderij Pas Op, verse asperges om
Windenergie als streekproduct: van dichtbij is beter. Mosterd uit Almen, kaas van boerderij Pas Op, verse asperges om de hoek, akkerbrood gebakken door bakker Wijnand van Loarnse tarwe: eerlijk en heerlijk!
Nadere informatieProgramma Kies voor de toekomst van Brabant
Programma 2019-2023 Kies voor de toekomst van Brabant Beste Brabander! Voor je ligt de samenvatting van het verkiezingsprogramma 2019-2023 van D66 voor de provincie Noord-Brabant. D66 wil in Brabant en
Nadere informatieSamen, duurzaam doen!
Samen, duurzaam doen! Een E-platform voor duurzaamheid in de Utrechtse Heuvelrug Transitie: We leven niet in een tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperken Jan Rotmans hoogleraar transitie-management,
Nadere informatieNIVE masterclass Kansen van duurzaam ondernemen
NIVE masterclass Kansen van duurzaam ondernemen Felix Gruijters Nuon Amsterdam ArenA 12 oktober 2011 1 A convenient truth 44 triljard dollar staat op het spel Die waarde biedt kansen A convenient truth
Nadere informatieMANIFEST Duurzaam Den Haag
MANIFEST 2018-2028 Duurzaam Den Haag Duurzaam Den Haag Manifest 2018-2028 De uitdaging van de aarde is de uitdaging van Den Haag De 21ste eeuw stelt ons voor grote nieuwe uitdagingen. Klimaatverandering
Nadere informatieZELFVOORZIENEND: TRENDS, MOGELIJKHEDEN EN GRENZEN
ZELFVOORZIENEND: TRENDS, MOGELIJKHEDEN EN GRENZEN Lezing ter gelegenheid van het GEO Promotion Congres van eigen bodem 10 maart 2017 Groningen. door prof. em. Pier Vellinga Waddenacademie Colin OPBOUW
Nadere informatieOVED Energiecongres 20/10/2009, Gent Toespraak minister Freya Van den Bossche
1 OVED Energiecongres 20/10/2009, Gent Toespraak minister Freya Van den Bossche http://www.vlaamsenergiecongres.be/ Als iemand 100 jaar of ouder wordt en dat komt gelukkig steeds vaker voor wordt vaak
Nadere informatieABiodiversiteit en natuur & landschap in de samenleving
ABiodiversiteit en natuur & landschap in de samenleving Voorzichtig herstel bedreigde soorten Verdere achteruitgang functioneren van ecosystemen en biodiversiteit Meer aandacht voor natuur als basisvoorwaarde
Nadere informatieWAAR WIJ VOOR STAAN. Socialisten & Democraten in het Europees Parlement. Fractie van de Progressieve Alliantie van
WAAR WIJ VOOR STAAN. Fractie van de Progressieve Alliantie van Socialisten & Democraten in het Europees Parlement Strijden voor sociale rechtvaardigheid, het stimuleren van werkgelegenheid en groei, hervorming
Nadere informatieHoofdstuk 1: Schaarste
Hoofdstuk 1: Schaarste Economie HAVO 2011/2012 www.lyceo.nl H1: Schaarste Economie 1. Schaarste 2. Ruil 3. Markt 4. Ruilen over tijd 5. Samenwerken en onderhandelen 6. Risico en informatie 7. Welvaart
Nadere informatie'Maak werk van Vrije tijd in Brabant'
'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' OPROEP VANUIT DE VRIJETIJDSSECTOR Opgesteld door: Vrijetijdshuis Brabant, TOP Brabant, Erfgoed Brabant, Leisure Boulevard, NHTV, MKB, BKKC, Stichting Samenwerkende
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Paragraaf 1.1 t/m , 1.8
Samenvatting Aardrijkskunde Paragraaf 1.1 t/m 1.4 + 1.7, 1.8 Samenvatting door K. 958 woorden 9 november 2013 6,5 13 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Samenvatting aardrijkskunde paragraaf
Nadere informatieSamen, duurzaam doen!
Samen, duurzaam doen! Een online platform voor duurzaamheid in de Kromme Rijn en Utrechtse Heuvelrug Transitie: We leven niet in een tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperken Jan
Nadere informatieMANIFEST Stichting Duurzaam Den Haag
MANIFEST 2018 2028 Stichting Duurzaam Den Haag Manifest 2018-2028 De uitdaging van de aarde is de uitdaging van Den Haag De 21 ste eeuw stelt ons voor grote nieuwe uitdagingen. Klimaatverandering zorgt
Nadere informatieVraag naar duurzame producten blijkt crisisproof Duurzaamheidkompas #9 thema: Duurzaamheid in tijden van crisis
Vraag naar duurzame producten blijkt crisisproof Duurzaamheidkompas #9 thema: Duurzaamheid in tijden van crisis November 2012 Inleiding Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van
Nadere informatieManifest Circulair Onderwijs
Manifest Circulair Onderwijs de rol van onderwijs in verantwoord innoveren 2 Waarom urgentie De jeugd heeft de toekomst. Wij maken de toekomst. Wij brengen kinderen en jong volwassenen het gedachtengoed
Nadere informatieJA: BETTER YN WETTER! VERKIEZINGSPROGRAMMA PVDA FRYSLÂN WETTERSKIP MAKKELIJK LEZEN
JA: BETTER YN WETTER! VERKIEZINGSPROGRAMMA PVDA FRYSLÂN WETTERSKIP MAKKELIJK LEZEN INLEIDING Foto: Timo Tijhof, Creative Commons OP PEIL BRENGEN Voor iedereen is het belangrijk dat er genoeg schoon water
Nadere informatiePerspectief voor de Achterhoek
Perspectief voor de Achterhoek 1 Perspectief voor de Achterhoek Aanleiding Op 23 september organiseerde De Maatschappij met Rabobank Noord- en Oost-Achterhoek een interactieve bijeenkomst met als doel
Nadere informatieLAAT DE WIND WAAIEN
LAAT DE WIND WAAIEN 2019 zal worden herinnerd als het jaar waarin iets veranderde, toen kinderen staakten om volwassenen te vragen actie te ondernemen om klimaatverandering tegen te gaan. Geïnspireerd
Nadere informatieOp weg naar een zorgvuldige veehouderij in 2020 Ruimte voor initiatieven? Die moet je verdienen!
Op weg naar een zorgvuldige veehouderij in 2020 Ruimte voor initiatieven? Die moet je verdienen! De samenleving stelt steeds hogere eisen aan de productie van vlees. Smaak en prijs zijn niet meer maatgevend.
Nadere informatieEEN DUIM VOOR DELEN. ik deel INFOFICHE. daar wordt iedereen beter van
daar wordt iedereen beter van EEN DUIM VOOR DELEN INFOFICHE 1 1.1 DEFINITIE Delen is een vorm van consuminderen (minder verbruiken) en consumanderen (anders verbruiken). Bij delen ligt het accent op gebruiken
Nadere informatieHAVO 1995 Nederlands tijdvak 1
2 1 De kern van een goed antwoord is dat overmatig tv--kijken verslavend is/kan zijn. Ook goed: De kern van een goed antwoord is dat voor de opvatting dat overmatig tv--kijken verslavend is/kan zijn, geen
Nadere informatieWij geloven dat je leven leuker is als je je eigen keuzes maakt.
Wij geloven dat je leven leuker is als je je eigen keuzes maakt. Wij vinden dat de overheid zich daarom minder met jou moet bemoeien en dat bedrijven minder invloed moeten hebben. Wij willen de overheid
Nadere informatieDe kritische consument
De kritische consument Inleiding Om producten te kunnen maken heb je grondstoffen nodig. Mensen werken met deze grondstoffen en maken er producten van die we consumeren. Een ondernemer is tevreden als
Nadere informatieDE ENERGIE[R]EVOLUTIE ACTIES PRIMAIR ONDERWIJS
DE ACTIES PRIMAIR ONDERWIJS ACTIES RONDE 1 NEDERLANDSE REGERING De regering beloont mensen als hun koophuis minder warmte verliest (isoleren). De -meter daalt met 5 punten. Het kost 1500 euro. : -1500
Nadere informatiePROGRAMMA VERKIEZINGEN PROVINCIALE STATEN EN WETTERSKIP
PROGRAMMA VERKIEZINGEN PROVINCIALE STATEN EN WETTERSKIP Wat voor provincie wordt Fryslân? Jij mag het zeggen op 20 maart. Willen we verschillen tussen arm en rijk? Willen we dat mensen zonder werk zitten?
Nadere informatieBoeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO
Boeren hebben een oplossing! Meerjarenplan 2020 van ZLTO Wij zijn een vereniging van 15.000 boeren en tuinders in Zeeland, Noord-Brabant en Zuid-Gelderland. Wij staan voor de continuïteit van de land-
Nadere informatieStilstaan bij vooruitgang
Stilstaan bij vooruitgang Thuis in duurzaam organiseren Duurzaam rendement is geld verdienen... en meer... Onze visie op duurzaamheid Duurzaamheid is een modewoord geworden. Om mee te gaan met de trend
Nadere informatieBijeenkomst opschaling. Divosa 1 februari 2013
Bijeenkomst opschaling Divosa 1 februari 2013 Opschaling Vooral veel uitdagingen kansen, bedreigingen In de sheets een impressie van wat de deelnemers aan de masterclass bedachten. Antwoord op de vraagstukken
Nadere informatieDe Drievoudige Bottom Line, een noodzakelijke economische innovatie
De Drievoudige Bottom Line, een noodzakelijke economische innovatie Feike Sijbesma, CEO Royal DSM In de loop der tijd is het effect van bedrijven op de maatschappij enorm veranderd. Vijftig tot honderd
Nadere informatieWij geloven dat je leven leuker is als je je eigen keuzes maakt.
Wij geloven dat je leven leuker is als je je eigen keuzes maakt. Wij vinden dat de overheid zich daarom minder met jou moet bemoeien en dat bedrijven minder invloed moeten hebben. Wij willen de overheid
Nadere informatieEconomisch optimisme
Mindmap scenario A Economische groei belangrijker dan belangen van toekomstige generaties Weinig overheidsregulering, kans op monopolies Bedrijven aan de macht m.n. multinationals Weersbeïnvloeding in
Nadere informatie4,3. Werkstuk door een scholier 2417 woorden 3 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde. 1. Wat zijn de kenmerken van onderontwikkeling?
Werkstuk door een scholier 2417 woorden 3 november 2004 4,3 19 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde 1. Wat zijn de kenmerken van onderontwikkeling? Vaak hebben mensen in een onderontwikkeld land ( of ontwikkelingslanden/de
Nadere informatieHuisarts 3.0: het vak van huisarts in transitie
Huisarts 3.0: het vak van huisarts in transitie Jan Rotmans 9 november 2012 www.twitter.com/janrotmans We leven niet in tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperken Kantelperiode periode
Nadere informatieDuurzame toekomst: nu beginnen!
Agenda Duurzaamheid Den Haag, juni 2015 Duurzame toekomst: nu beginnen! Het is goed om te zien dat er in Den Haag steeds meer duurzame initiatieven van de grond komen. In de stad én binnen de gemeente.
Nadere informatieManifest Circulair Onderwijs
Manifest Circulair Onderwijs de rol van onderwijs in verantwoord innoveren 2 Waarom urgentie De jeugd heeft de toekomst. Wij maken de toekomst. Wij brengen kinderen en jong volwassenen het gedachtengoed
Nadere informatieNederland kantelt naar een duurzame samenleving
Nederland kantelt naar een duurzame samenleving Jan Rotmans pagina 1 van 68 Nederland kantelt naar een duurzame samenleving Prof.dr.ir. Jan Rotmans nr. pagina 2 van 68 Transitie naar Duurzame Economie:
Nadere informatieDe Politieke Ledenraad van de PvdA op 14 november 2015 bijeen te Amersfoort,
Korten op EU subsidies Solidariteit éen van de belangrijkste principes is in de sociaaldemocratie, In Europa grote verdeeldheid heerst aangaande het opvangen en herverdelen van vluchtelingen; Enkele landen
Nadere informatieLes 1 Van koffieboon tot pakje koffie
Les 1 Van koffieboon tot pakje koffie VAKKEN PAV, Humane Wetenschappen, Aardrijkskunde DOELSTELLINGEN EN EINDTERMEN Gemeenschappelijke stam De leerlingen brengen belangrijke elementen van communicatief
Nadere informatieDuurzaamheid: Gemeenten willen wel. Waar blijft het Rijk?
PERSBERICHT Duurzaamheid: Gemeenten willen wel. Waar blijft het Rijk? Al weer voor de vijfde keer presenteren we de update van de Gemeentelijke Duurzaamheidsindex, de GDI-. De GDI laat zien hoe elke gemeente
Nadere informatiefoto: Vera Siemons Resultaten onderzoek naar klimaatbeleving Uitgevoerd door Gfk i.o.v. Achmea - oktober 2016
foto: Vera Siemons Resultaten onderzoek naar klimaatbeleving Uitgevoerd door Gfk i.o.v. Achmea - oktober 2016 1 De meeste jongeren (34%) houden zich niet bezig met de gevolgen van klimaatverandering Toch
Nadere informatieDuurzame Troonrede uitgesproken door Marjan Minnesma op dinsdag 4 september 2012
Duurzame Troonrede uitgesproken door Marjan Minnesma op dinsdag 4 september 2012 Lotgenoten, We staan aan de vooravond van grote veranderingen. De tijd is er rijp voor. De eerste kiemen van verandering
Nadere informatieSamenvatting onderzoeksresultaten 2012
bezoekadres Marnixkade 109 1015 ZL Amsterdam postadres Postbus 15262 1001 MG Amsterdam E moti@motivaction.nl T +31 (0)20 589 83 83 F +31 (0)20 589 83 00 W www.motivaction.nl Samenvatting onderzoeksresultaten
Nadere informatieInHouD. Leeswijzer 15
InHouD Leeswijzer 15 Deel I: DENKEN Hoofdstuk 1 Positief de toekomst in 21 1.1 Duurzaamheid, wat moet je ermee? 1.2 Van denken naar doen 1.3 Duurzaamheid van alle tijden 1.4 Mijlpaal 1.5 Duurzaamheid is
Nadere informatieNaar een duurzaam Den Haag met Haagse Krach Een verkenning. Lennart van der Linde Haags Milieucentrum, feb 2015
Naar een duurzaam Den Haag met Haagse Krach Een verkenning Lennart van der Linde Haags Milieucentrum, feb 2015 1 Versterking kustverdediging Scheveningen: duurzaam? 2 Haags Milieucentrum Opgericht in 1991
Nadere informatieklimaatverandering en voedsel
klimaatverandering en voedsel Parijs; wat is er afgesproken en gaat het lukken? Wat betekent dit voor landbouw en voeding? Energie transitie als voorbeeld voor producent en consument Duurzaamheid als paradigma.
Nadere informatieEnergie Transitie: traagheid en versnelling
twitter.com/janrotmans Energie Transitie: traagheid en versnelling Den Haag, 26 Juni 2014 In welke fase zit energietransitie? Transitie naar Duurzame Energie Pre-development stage Through development stage
Nadere informatieEnergieke Regio in Holland Rijnland? Alphen aan den Rijn 11 november 2015
Energieke Regio in Holland Rijnland? Alphen aan den Rijn 11 november 2015 Krijn Ratsma (architect en voorzitter Stichting Energieke Regio) inhoud: ontstaan Energieke Regio opzet van het project ook in
Nadere informatieWat stelt De Nationale DenkTank 2012 voor om de voedselketen te verduurzamen*?
Samenvatting van de bevindingen van de Nationale DenkTank 2012 boer Consument Wat stelt De Nationale DenkTank 2012 voor om de voedselketen te verduurzamen*? verwerker *De voorstellen van de denktank voor
Nadere informatieIntroductie Presentatie aan Bewonersorganisatie. Milieu en Kortenbos Wat kunnen we zelf doen
Introductie Presentatie aan Bewonersorganisatie Milieu en Kortenbos Wat kunnen we zelf doen Wie ben ik? Mijn naam is Graham Degens Ik heb >30 jaar in de olie industrie gewerkt, om olie en gas optimaal
Nadere informatieThema-avond Duurzaamheid in de gemeente Donderdag 28 mei 2015
Thema-avond Duurzaamheid in de gemeente Donderdag 28 mei 2015 20.00 20.15 Erwin Keun 20.15 21.00 Bindert Kloosterman 21.00 21.30 Geurt van de Kerk Opening intro gasten Twitter: #ikbenduurzaam (#d66) https://kahoot.it:
Nadere informatieIntersteno Ghent 2013- Correspondence and summary reporting
Intersteno Ghent 2013- Correspondence and summary reporting DUTCH Wedstrijd Correspondentie en notuleren De wedstrijdtekst bevindt zich in de derde kolom van de lettergrepentabel in art. 19.1 van het Intersteno
Nadere informatieDigitaliseringsstrategie in de praktijk
Digitaliseringsstrategie in de praktijk Schriftelijke bijdrage rondetafelgesprek 13-09-2018 Aan: vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat Digitalisering verandert onze economie, onze democratie
Nadere informatieWWW.HOPE-XXL.COM. Mede mogelijk gemaakt door de Iona Stichting en Vos/Abb
De meeste mensen in Nederland hebben het goed voor elkaar. We hebben genoeg eten, we hoeven niet bang te zijn voor oorlog en we zijn dan ook tevreden met ons leven. Maar dat is niet overal op de wereld
Nadere informatieDe stedendriehoek-naar een energieneutrale stedelijke regio
De stedendriehoek-naar een energieneutrale stedelijke regio Eindhoven 27-10-2015 Na jarenlang sudderen lijkt er nu een versnelling te komen in het nadenken over de energietransitie in ons land. Zowel op
Nadere informatiesamen sterker Samenvatting verkiezingsprogramma Samen sterker - kansen voor iedereen
samen sterker Samenvatting verkiezingsprogramma Samen sterker - kansen voor iedereen Voorwoord Alexander Pechtold 1 Het gaat goed met Nederland. In ons land wonen de gelukkigste, gezondste en best opgeleide
Nadere informatieOver de crisis niets dan goeds
Over de crisis niets dan goeds Wat is nodig? 1. Bewustwording en educatie 2. Vaststellen wat we van waarde vinden 3. Persoonlijk leiderschap Inhoud Inleiding Waarom dit boek? Uit de interviews Klankbeeld
Nadere informatieWereldwijde uitstoot CO2 dit jaar
1 van 5 7-12-2018 06:32 volkskrant.nl Wereldwijde uitstoot CO2 dit jaar weer toegenomen 6-8 minuten IJsklif in West-Groenland. Beeld Credit: Sarah Das / Woods Hole Oceanographic Institution De stijging
Nadere informatieChocomelk. van eerlijke handel, biologische landbouw en lokale boeren! www.oww.be. Handel, uit respect.
Chocomelk van eerlijke handel, biologische landbouw en lokale boeren! > Handel, uit respect. We slaan de brug tussen boeren uit Noord & Zuid! www.oww.be > Kiezen Kiezen voor nóg meer duurzaamheid Oxfam
Nadere informatieCoöperatieve Vereniging voor Zonne-energie in Oosterhesselen UA
Coöperatieve Vereniging voor Zonne-energie in Oosterhesselen UA Wie zijn wij? Wat willen wij? 1 Het fundament, de basis van ons project, waarom willen wij de Coöperatieve Vereniging voor Zonne-energie
Nadere informatieTegen 4 Demonen. Fiscaal werk maken van sociale duurzaamheid. Joseph J. M. Evers
Tegen 4 Demonen Fiscaal werk maken van sociale duurzaamheid Joseph J. M. Evers Tegen 4 Demonen Fiscaal werk maken van sociale duurzaamheid Joseph J. M. Evers Schrijver: Joseph J.M. Evers Omslag: de auteur
Nadere informatieMasterclass Provincie Zuid-Holland Gouda 17 september 2015
Masterclass Provincie Zuid-Holland Gouda 17 september 2015 Krijn Ratsma (architect en voorzitter Stichting Energieke Regio) inhoud: ontstaan Energieke Regio opzet van het project ook in uw regio? bedrijvencoöperatie?
Nadere informatieUIT externe effecten
Externe effecten van de productie. Als bedrijven produceren is er vaak sprake van bijkomende effecten die niet in de prijs van het product zijn opgenomen. Als een bedrijf auto s produceert dan put het
Nadere informatieAlmere klaar voor een Groene Toekomst
D66 Almere - actieplan Goed Stadsklimaat Almere klaar voor een Groene Toekomst D66 krijgt het voor elkaar 20180123101152_743.adpro.indd 1 1/23/2018 10:12:10 AM 20180123101152_743.adpro.indd 2 1/23/2018
Nadere informatieOp weg naar Duurzaam Breda!
Een initiatief van betrokken burgers Op weg naar Duurzaam Breda! De belangrijkste uitdaging voor de samenleving is weer binnen de draagkracht van de aarde te gaan leven. We leven al lang niet meer van
Nadere informatie1. Ecologische voetafdruk
2 VW0 THEMA 7 MENS EN MILIEU EXTRA OPDRACHTEN 1. Ecologische voetafdruk In de basisstoffen heb je geleerd dat we voedsel, zuurstof, water, energie en grondstoffen uit ons milieu halen. Ook gebruiken we
Nadere informatieMaatschappelijke en politieke waarden achter gebiedsontwikkeling
Maatschappelijke en politieke waarden achter gebiedsontwikkeling Lectoraat Area Development Willem Buunk & Marloes van der Weide Christelijke Hogeschool Windesheim Zwolle Het speelveld rond gebiedsontwikkeling
Nadere informatieLimburg. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens.
CDA 2030: 49% CO2- reductie Om landelijke en internationale klimaatdoelstellingen te behalen, zijn ook grootschaliger projecten nodig. De Provincie kan een belangrijke rol vervullen door ontwikkelgebieden
Nadere informatieBoodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010
Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010 Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie: Conferentie over Biodiversiteit in een veranderende wereld 8-9 september 2010 Internationaal Conventiecentrum
Nadere informatieNatuurlijk Leiderschap
Dit interview is onderdeel van het boek Natuurlijk Leiderschap een co-creatie van Trees for All en United by Passion Ronald van Zetten CEO, HEMA Een wereld met uitdagingen Als ik kijk naar de hele wereld,
Nadere informatieIenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving
IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving 16 september 2014-15:25 Het ministerie van Infrastructuur en Milieu besteedt in 2015 9,2 miljard euro aan een gezond, duurzaam
Nadere informatie3/13/2014. Klimaatverandering vraagt om innovatie. Crises op meerdere fronten
Klimaatverandering vraagt om innovatie De crisis als voorbode van grote veranderingen in economie en maatschappij Brabantse Waterdag 28 februari 2014 s Hertogenbosch door Pier Vellinga Hoogleraar aan Wageningen
Nadere informatieDagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen?
Dagboek Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dat het klimaat verandert is een feit. Je hoort het overal om je
Nadere informatieOut of the box Over de grenzen. SIETAR Nederland Seminar. 14 juni 2014 INGE HEETVELT 23-06- 14. SIETAR Nederland - Out of the Box
Out of the box Over de grenzen SIETAR Nederland Seminar 14 juni 2014 INGE HEETVELT o De wereld stuitert en beweegt o De schijnzekerheid van cijfers o Het optimisme in Afrika o Ondernemers met lef & hart
Nadere informatieVeel veld voor vlees, weinig veld voor groenten
Voeding > 3 e graad > lesmateriaal > kniptekst Sociaal vlees? Voor de leerkracht: Knip op voorhand de tekst in stukken op de lijnen. Houd de stukken tekst per titel samen. Veel veld voor vlees, weinig
Nadere informatieKlimaat: een thema in het Vlaams onderwijs?
Klimaat: een thema in het Vlaams onderwijs? Willy Sleurs Afdeling Kwalificaties & Curriculum AHOVOKS, Ministerie van Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap Eindtermen bepaald door de overheid Leergebied-/vakgebonden
Nadere informatieHUISSTIJL RICHTLIJNEN DRUKWERK GROENLINKS 2013/2014
HUISSTIJL RICHTLIJNEN DRUKWERK GROENLINKS 2013/2014 HUISSTIJL RICHTLIJNEN DRUKWERK GROENLINKS 2013/2014 4 GROENLINKS TYPOGRAFIE: HELVETICA NEUE BLACK CONDENSED ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ abcdefghijklmnopqrstuvwxyz
Nadere informatieAgenda Groen voor de Stad
Agenda Groen voor de Stad Een nieuw Haags groenbeleid Derde stadsgesprek, 19 april 2016 Programma 1. Opening 2. Presentatie: resultaten gesprek met de stad 3. Deelsessies 4. Vervolg 5. Afronding en borrel
Nadere informatieGEMEENTERAADSPROGRAMMA 2014/2018
GEMEENTERAADSPROGRAMMA 2014/2018 VRIJHEID//VOORUITGANG//DAADKRACHT Bruggenbouwers ALGEMEEN Nederland zit al enige tijd in economisch zwaar weer. Ook Reimerswaal merkt daarvan de gevolgen. Er komt minder
Nadere informatieDe estafette: Klimaatverandering
De estafette: Klimaatverandering door Sander Voerman WP nr. 4/2011 Afgelopen jaar is in Nederland de aandacht voor het probleem van de klimaatverandering volstrekt verstomd. Internationaal vormt ons land
Nadere informatieWerkvel opdracht 17 (Wat kunnen wij in Europa aan grensoverschrijdende problemen doen?)
Werkvel opdracht 17 (Wat kunnen wij in Europa aan grensoverschrijdende problemen doen?) Toelichting op de opdracht In deze opdracht gaan jullie kijken naar grensoverschrijdende problemen. Dit doen jullie
Nadere informatieSpreektekst wethouder Hans Haring Werkconferentie Energiek Zoetermeer 11 juni 2013
Spreektekst wethouder Hans Haring Werkconferentie Energiek Zoetermeer 11 juni 2013 Welkom allemaal! Om te beginnen fantastisch dat we met zo n grote groep en uit diverse geledingen hier bij elkaar zijn
Nadere informatie