ELKEEN DAGG DENK ICK AN DI

Transcriptie

1 Wilhelm Beneker ELKEEN DAGG DENK ICK AN DI Dagg för Dagg mit Gott sin Woort dör een heelet Jaahr 1

2 Een Woort vörut För elkeen Dagg in`t Jaahr steiht in dit Book een korten Text. Min Haapen un Wunschen is, dat de Leser naahst spören deit: Daar heff ich an dacht, an Gott sin Woort, an sin Leit in min Lewen, an sin Erlösen dör Jesus Christus! To socke Andacht will dit Book helpen. Up dat Karkenjaahr is Rücksich naamen wurden. Dat Book fangt mit den 1. Sunndag in de Adventstiet an (Uppassen! Nich jedet Jaahr gifft dat veer vulle Weken Adventstiet. Dat kann sogaar vörkaamen, dat de 4. Advent up den fallen deit. Hangt mit den Ostetermin tosaamen). De Sunndaag na Epiphanias sind all berucksichtigt wurden. Nu mutt de Leser weller uppassen. All naadem at de Ostertermin liggen deit, verschuuwt sick de Karkenjaahrstieden. Dat kann vörkaamen, dat bloot een Sonndag na Epiphanias fiert ward. Denn liggt Ostern an den fröhsten Termin in`t Jaahr. Liggt Ostern aaver up den lesten Termin, denn gifft dat 6 Sunndaage (un Weeken) na Epiphanias. Daar mutt de Leser up toslaan. De Sunndaag vör de Fasten un de Passionssunndaag blievt jümmer unberöhrt. So ook de Sunndaage na Oster un bit Pingsten hen. De Sunndagg na Pingsten heet Trinitaatis. Von daar af weerd de Sunndaag enfach wietertellt bit to den Volkstruerdagg un den Ewigkeitsunndagg, den wi ook Dodensunndag nömen doot (wat eegentlich aaver nich richdig ist. Dat geiht ja um Gott sin ewigt Riek in dat wi ingaahn schöölt).aaver hier kann sick ook maal wat verschuwen. Wenn de Epiphaniastiet ganz korrt is, denn is de Tiet na Trinitaatis heel lang. Dat is elkeen Jaahr anners. (Ostertermin) Vöranstellt sind Martin Luther sin Morgen- und Aabendsegen, dat Us Vaader, dat Bekennen von us Glowen und de Segensbitt. So hett de Leser den Raahmen för een Huusandacht, wenn he em denn bruuken will. Henwiesen do ick noch up Dat Evangelische Gesangbook, dat mit Noten bi den Spieker, den Heimaatbund för nedderdütsche Kultur, up de Internetsied unner Karkenkring to finnen is. Nu mag dat Book rutgaahn un sin Weg finnen to de Leser. Us Gott kann schenken, dat ook de Harten anröhrt weerd dör dat Bemöötent mit Gott sin Woort. Petersfehn, in den Septembermaand 2009 Wilhelm Beneker 2

3 Morgensegen na Martin Luther: Stark mit mi (us) wees Gott de Vaader, de Söhn un de hillige Geist. Aamen. Ick dank di, min Vaader in den Himmel, dör Jesus Christus, dinen leewen Söhn, dat du mi in de leste Nacht hööt hest vör Schaaden un Gefaahr. Nu bitt ick di, hööt mi ook dissen Dagg vör Sünden un all Umdöög, dat min Doon un Lewen di gefallen deit. In din Hannen befehl ick mi mit Liev un Seel. Laat din hilligen Geist mit mi gaahn, dat de böse Fiend min ich unner sin Fuchtel kriegen kann. Aamen. De Aabendsegen na Martin Luther: Stark mit mi (us) wees Gott de Vaader, de Söhn un de hillige Geist. Aamen. Ick dank di, min Vaader in den Himmel, dör Jesus Christus, dinen leewen Söhn, dat du mi hööt hest den heelen Dagg mit all din Gnaaden. Nu bitt ick di um Vergewen för all min Sünden un all de Undöög, de ich daan heff. Hool ook de tokaamen Nacht din Oogen över mi un nehm mi mit Gnaaden in din Hoot. Minen Liev un Seel un allens befehl ick in din Hannen. Laat din hilligen Engel mit mi gaahn, dat de böse Fiend mi nicht unner sin Fuchtel kriegen kann. Aamen. Dat Us Vaader : Us Vaader in den Himmel, laat hillig weerden din Naamen bi us. Laat din Riek kaamen, din Willen schall passeeren up disse Eerd, jüst bso at in den Himmel. Gev us vundaagen us Brot. Vergew us all us Schuld at wi ook vergewen doot, de an us schüllig wurden sind. Laat us nich in Versööken kaamen un maak us free un leddig von den Bösen. Herr, di hört dat Riek, bi di is all de Kraft, du herrliche Herr in ewig Tiet. Aamen. De Glowen : Ick glööv an Gott, den Vaader. He alleen is allmächtig, den Himmel un de Eerd hett he ut nix weerden laaten. Ick glööv an Jesus Christus, Gott sin eenzigen Söhn, usen Herrn. He is Minsch wurden dör den hilligen Geist von de Jungfro Mariaa; leeden hett he unner Pontius Pilaatus, he wurd an t Krüz slaan un is sturven un to Grafff brocht wurden. Denn is he upstaahn von de Doden un naahst von Gott upnaamen wurden in den Himmel. Daar sitt he an Gott sin rechte Siet. Von daar ward he ook wellerkaamen to dat Gericht över Lebennige un Dode. Ick glööv an den hilligen Geist, de hillige christliche Kark, de Gemeenschup von de Hilligen, ick glööv, dat de Sünden vergewen weerd, dat de Doden upstaaht un an dat ewige Lewen. Aamen. De Segensbitt: Herr, segen us un hool din Oogen över us. Dat Lecht, dat ut din Oogen straahlt, maak us Wege hell. Herr, laat din Oogen mit us gaahn un gev us Freeden. Aamen. 3

4 De 1. Advent De König kummt, will us bemöötent, us leewe Herre Jesus Christ. He will kaamen in us Nöten, he, de us Erlöser is. At Kind keem he in Kripp un Stall, he keem in use armet Lewen. Künnig maakt he överall wat use Gott us gewen. Ook hüüt kummt he in use Welt in Woort un Dööp un Aabendmaahl. Hett sick us at Helper stellt, roppt us in Gott sin Himmelssaal. Endlich ward he wellerkaamen, us leewe Herre Jesus Christ, un denn ward ook von us naamen, wat an us endlich is. Maandagg na den 1. Advent Kiek hen, din König kummt na di to, een de gerecht is un een Helper. He is arm, un rieden deit he up een Esel. ( Sach 9,9 ) Wenn hüüdigen Daags `n König in Berlin to Besöök kummt, denn gifft dat een groodet Puhe. Faahnen weerd ruuthungen un de Ehrenkompanie mutt antreeden. De Musikkapell speelt de Nationalhymnen. Dat passeerd jümmer weller. Woll is dat een grooden Upstand, aaawer ook baald weller vergeten. Daar weer aaawer maal een König, de na Jerusalem keem. Den sin Intog in de Stadt is nich vergeten wurden. Daarbi weer dat kein berühmten König ut een annert Land. Daar weer kein Empfangskommite, kein Ehrenkompanie un kein Musikkapell. Dat weer eben kein offiziellen Besöök. Mehr so n Protestkönig weer dat, een de wat anners antobeden harr, at Pracht un Macht. De Prophet Sacharja harr em all ankünnigt, un dat weer all rund 5oo Jahr her: Kiek hen, din König kummt na di to, een de gerecht is un een Helper. He is arm un rieden deit he up een Esel! Un so hett sick dat denn ook todraagen, at Jesus na Jerusalem keem. Dat weer vörwiß een annern König, de daar up een Esel seet. Gott sin Recht wull he bringen un Hülp wull he gewen. Un dat i`t ja jüst, wo wi us na sehnen doot in us dörschuddelte Welt. Wi sehnt us na Freeden, na Recht un Heil, un doch flücht wi in Unruh un allerlei Weeswark wiel wi meenen doot, dat wi de Still nich uthoolen köönt. Wat daarbi ruutkummt is Angst un een Lewen aahn Sinn, un wi gevt up un resigneert.of wi dat nich doch maal versööken doot, us Lewen mit dissen armen König to lewen? Disse Jesus, De hier König nöömt ward, is kein Tyrann. He will us nich dwingen. He maakt us ook nix vör mit Faahnen un Marschmusik un verdreihte Parolen. He will us bloot helpen. Wiel he gerecht is - Gott recht - daarum kann he dat ook. In em, in Jesus Cristus, deit Gott us bemööten. 4

5 Deensdagg na den 1. Advent De Erlöser is de Heilige in Israel. (Jes 54,10 ) Andvent, dat heet up düütsch Ankaamen. Wenn een ankaamen schall, denn sind daar ook meist weck, de up em luurt. Wi luurt doch ook up de Leew, up Freeden, up Gluck un up noch veel mehr. Nu sind se weller daar, de Daag vull Loopen un Jaagen, vull heemlichdoon un Plaanen. Wiehnachten schall doch schön weerden. Ook to Huus is allens toschick. Wi hefft de Stuuven ruutputzt mit Kerzen un Gröön. An de Finsterschiev klewt een Wiehnachtssteern un up sin Ständer hangt de Adventskranz. So is dat bi us, so`n beeten Wiehnachten ward all vörweg naamen, un een beten Gefööhl speelt daar ook mit rin. Ja, wi laat us wat infallen, umdat Wiehnachten schön ward. Dat gifft doch Besöök, de Kinner kaamt na Huus un Oma un Opa kaamt ook. Dat ward een feinet Familienfest.Daar is ook nix tegen to seggen. Is allens in Reeg. Man bloot, wi schullen nich vergeten, dat us de Adventstiet noch een annern Besöök ankünnigen deit. De Erlöser will kaamen. Jesaja hett von em seggt, dat he de Hillige in Israel is. - Daar ward von Gott red`. Gott will bi us inkaamen.of Gott sick woll na us richten deit? Of Gott woll töövt, bit wi mit allens klaar sind, mit all us Weeswark, wat wi mit Wiehnachten anstellt? Köönt wi Gott to so n Aart Atrakschon von us Fest maaken? - Nee, dat geiht woll nich. Wi köönt em nich dwingen, Wiehnachtenm nu ook daartoweesen. Aawer kaamen will he vörwiß. Ja, de Erlöser kummt! - Dat will de AdventsTiet us toroopen.de Eensaamen will he an de Hand nehmen un ehr trösten, ween se alleen nich mehr klaar kaamt mit ehr Lewen. - He will een Lecht ansticken bi all de Lü, de truurig sind, wiel de Dod in ehr Lewen ingreepen hett. De Dodsschatten will he verdriewen. - De Schülligen will he torecht helpen, umdat se nee anfangen köönt. Kein Schuld is so grood, dat he us daar nich von free maaken kann. He is de Erlöser! He is de Herr! Wie wunnerbaar de Herr is, dat schöölt wi wiesweerden un begriepen. Middeweken na den 1. Advent Ick bin de Naakaamen von David, de Wuddel ut sin Geslecht, de helle Morgensteern, de an den Himmel lüchten deit. (Offb 22,16b) Wi grööt di, leewe Morgensteern. So sehnlich hefft wi na di utkeken. Se all laat di grööten, de Kranken, de vör Keelt nich slaapen köönt, de ehr Nacht so lang ward von de Quaal. De Schipper an`t Ruder, de Wächter an de Dör laat di grööten. Ook all de, de sick den Slaap ut de Oogen wischen doot, wiel de Morgensteern den neen Dagg ankünnigen deit un de Füll von`t Lewen. Wi grööt di, leewe Morgensteern. Din Schien bringt us Lecht un Lewen. Wi grööt di, us Herr Jesus Christ, du Morgensteern von Gott sin Riek. Noch is de Sünn nich upgaahn, noch straahlt nich de helle Wiehnachtsglanz. Aawer du künnigst em an un wi lengt us na di.du bist de Wuddel von Davids Stamm, von den de Oolen sungen hefft. Du bist dat nee Lewen ut de oole Wuddel, so zaart noch un so swaak. Du minschwurden Gott, de in den Stall to Welt keem, in de Kripp leeg un tolest an`t Krüz dat Lewen geev, du bist de helle Morgensteern. In den König David vörbild`t, bist du dat, de dat nee Königriek aapenbaar maakt, Gott sin Riek. Unner din Herrschup böögt sick de Völker, un elkeen Tung mutt bekennen, dat Jesus Christus de Herr is to de Ehr von Gott, den Vaader. 5

6 Donnersdagg na den 1. Advent Freu di un juchei. Du Dochder Zion. Kiek doch, tomidden unner di will ick waahnen. (Sach 2,14 ) Dat is Nacht.De Prophet hett een Vision. He meent een Mann to sehn, de mit een Maatband utmeeten deit, wi lang un breet woll de Muur ween mutt, de rund um Jerusalem boot weerden schall.doch de Mann droff nich wiedermeeten. Jerusalem schall een aapen Stadt weerden wegen de veelen Lü, de daar waahnen weerd.. Gott sülfs ward een Müür ut Füür rings um de Stadt weesen un at Lechglanz midden in Jerusalem waahnen. - Disse Vision hett de Prophet, at dat Volk in Babel fungen weer, - een Rest noch, de sick nich upmaaken mag um trüggtotrecken na Palästina. Ehr ward mit disse Vision seggt, dat se in Jerusalem seker waahnen köönt. Gott sülfs ward bi ehr ween.nu is dat all so lang her. Geiht us dat noch wat an? Mi dunkt, dat us Kark ook so utsehn deit, so at Jerusalem, mit een Müür. De Müür is upboot un ordent von baaben na unnen, een Hirachie. Dat gifft een Karkenrecht, ook de Lehr is fastleggt. Een engen Kring ut Moraal un Gesetz liggt rundum. So streevt de Kark na een sekert Lewen. Nu weet ick woll, aahn Regeln klappt dat TosAamenLewen ook in de Kark nich. Un doch meen ick, dat Gott de Kark anners hebben will. Se schall sick nich inmüürn. Se schall at een aapen Stadt ween, denn Gott sülfs will tomidden in ehr waahnen. Daarum disse Roop in de AdventsTiet: Freu di un juchei - Gott will bi di waahnen. Freedagg na den 1. Advent Weckeen up den Herrn sin Haapen setten deit, den umgifft he mit Gnaad! (Ps 32,10 ) Dit Woort schall in de AdventsTiet wat bedüden.up Gott haapen, dat heet: vörwiß glowen, dat he kummt un us bargt in sin Gnaad. Dat is in disse Weeken vör Wiehnachten, wat n elkeen bloot wunschen kann. Von Haapen ward ja veel snackt in disse Tiet. De Kinner schrievt ehrn Wunschzettel un haapt, dat ehr Wünsche erfüllt weerd, un wenn dat irgend mögelk is, denn weerd se dat woll ook. Aawer dat gifft ook noch anner Wünsche. Daar hangt veel von af, dat se erfüllt weerd. Daar geiht dat um Gesundween, um een Lehrstell, um Arbeit un Brot. Mennichmaal geiht dat ook um dat naakte Lewen.. Denn sind us Wünsche all eter een Schree ut blanke Not.So een Notschree steiht ook in t Jesajabook: Och, riet doch den Himmel ut neen un kaam hendaal.(jes 64,1). Dat is een Schree na Gott, dat he man bloot kummt un ingrippt in us Welt un us Lewen. Een, de sick nich mehr to Helpen weet, kann so roopen, - een, de mit sin Lewen nich mehr klaar kummt..wenn een markt, dat disse Welt versinkern deit in Bloot un Traanen, Krieg un Not, denn mag he ook woll so roopen. - Kann ook angaahn, dat us klaar ward: Aahn Gott verlutt de Minsch sin Minschenaart, sin Wesen.. Sin Lewen brennt ut, verlutt Sinn un Richt. Denn möögt wi wollroopen na Gott: Och, riet doch den Himmelut neen un kaan hendaal! - Us Haapen sett wi up di, wees um us mit din Gnaad! - Jüst daarum geiht dat in de AdventsTiet.Dat he bi us ankummt, dat is all waahr wurden. De Gott, na den hier roopen ward, is to Welt kaamen. Gott hett Jesus ut Nazreth to sin Christus maakt, to den Erlöser, up den wi all us Haapen settet doot. Wi bruukt em för de Welt un för us egen Lewen. Bi em regeert de Leew. 6

7 Sunnaabend na den 1. Advent Freut jo alltiets över den Herrn. Ja, ick segg jo dat nochmaal: Freut jo! De Herr is dicht bi jo! (Phil 4,4 ) Dat een Minsch aahn Freud nich Lewen kann, dat weet wi ja woll. Ja, wi sind smachtig na Freud. Dat mag daarvon kaamen, dat so veel Not un Dod gifft in disse Welt. De Haß regeert tüschken de Völker, de Angst geiht um, de Freeden is unnseker. Wi sülfs lewt ook nich so, dat Gott daar Gefallen an hebben kann. Un wenn dat denn allens so is, wo schall de Freud denn woll herkaamen? Von den Herrn, seggt Paulus, freut jo alltiet över den Herrn! - Disse Herr is nich ut de Welt. Ook sin Dod an t Krüz hett em nich ut de Welt brocht. Wollis he sturven, un doch is he lebennig, un bit in us Tiet is he nich dot to kriegen. Disse Herr kummt, seggt Paulus, he is dicht bi jo! Disse Herr will us redden. He will us Lewen heel maaken, he bemöt us mit Gnaad un Leew. Wat us bedrängen deit, wat us killt un wat wi an Lasten mit us rumslepen doot, us Schuld un Schannen, all dat kann us nix mehr anhebben, denn disse Jesus kummt un blifft bi us mit sin Leew un sin Vergewen. Un dat gellt ook morgen noch un för all de Tiet, de up us tokummt. He is ook morgen noch de Herr, de in sin Hannen hollt wat us bemöötent deit, un daar is nix, wat us verfehren un in Angst jaagen kann. tolest is he de herrliche Herr över allens.wi möögt woll mennichmaal denken, dat de helle Schien von Wiiehnachten nich paßt to us Angst un Sorg. AAawer daar maak din man kein Gedanken um. Dat is Gott sin Lecht - Jesus Christus - un daar is numst, de dit helle Lecht weller utpusten kann, kein Pilatus, kein Krüz, kein Dod. De 2. Advent In Babel weer dat, daar seeten se an t Waater un weenten bittere Traanen, wenn se an Zion dachten. ( Ps 137,1 ) Dat Volk Israel weer in Gefangenschup in Babylon, all baald veertig Jaahr. Se weeren Sklaaven in een fremdet Land. Allens harrn se verlooren: de Heimaat, dat se free weeren, un wat dat Slimmste weer, den Tempel up den Barg Zion in Jerusalem. Daar weer kein Steen up den annern bleeben. De Babylonier harrn gründliche Arbeit daan. Mit den Tempel harrn se jüst dat twei maakt, wat för de Juden de Mitt weer. Se glööwten doch, dat in den Tempel Gott bi sin Volk weer. Harrn de Babylonier nu Gott un sin Volk ut neen reeten? - Se seeten in een groodet Bedrööven. Man nu steiht de Prophet Jesaja up. He hett de Juden wat to seggen. De Knechtschup schall baald een Enne hebben. Gott hett sin Volk nich vergeten. He will de Juden trügg bringen na Jerusalem. Un kein Macht is in de Welt, de tegen Gott sin Willen wat doon kannjesaja snackt in een Billerspraak.Wenn een König dör sin Land trecken de, denn weer em all sin Wegen bahnt för den Triuphzug. So geiht ook Gott sin Weg. Ook Gott triumpheert. De Prophet seggt: Maakt de Wege praat för Gott! De Herr kummt mit groode Kraft! Dat heet: De Schuld is vergewen, - Dat Heil fangt an. För de Juden in de Gefangenschup geev dat weller een tokaamen Tiet. De bitteren Traanen weerd dröögt. Gott kummt, maakt sin Weg praat. Wi denkt in de AdventsTiet an Gott sin Kaamen in Jesus Christus. För em schall de Weg in us praat ween. Up dissen Jesus sett wi all us Haapen. He maakt us free. Mit em köönt wi von us egen Sorgen afsehn un Oogen un Ohren up anner Minschen richten un ook de Hannen för ehr röögen. 7

8 Maandagg na den 2. Advent Nu sind ji all Gott sin Kinner wurden dör den Glowen an usen Heiland Jesus Christus. ( Gal 3,26 ) Up dissen Dagg hefft de Kinner sick freut. De groodwussen Lü denkt trügg an ehr Kinnertiet, an den Nikolaus, de de lütten Vörfreuden brocht hett, dat Överraschen för de Dör un in den upstellte Schoh. Wenn een an us denken deit, dat is jümmer schön. Amenn passeerd dat ook hüüt noch. Amenn laat wi us anregen von de Gestalt von den hilligen Nokolaus, un wi maakt een annern Minschen een lütte Freud. De lüttjen Freuden, de wi maaken köönt, de schullen nich eenfach unnergaahn in den Trubel von de Tiet. Leew brukt Doon, denn ward se annaamen. Amenn erinnert wi us in disse Daag faakener an us Ollernhus un an us Kinnertiet.. Nich elkeen hett een Kinnertiet harrt, in de he burgen un uphaaben weer, un doch liggt in dat Trüggdenken an de KinnerTiet in gülden Schien. Ook, wenn veel Bedrööven daarbi weer. De Bibel seggt nu, dat wi Gott sin Kinner sind, Minschen, de Gott ehr Vaader nöömt.. Dat is baald nich to faaten. Is dat nich ook so`n Aart Kinnerdroom, een Erinnern, - wied weg? Aawer nu sleit us to Sinn, dat Jesus Christus us Broder wurden is, un dör em sind wi Gott sin Kinner. Is dat nich veel Grund, anner Lü een lüttje Freud to maaken, nich bloot an dissen Nikolausdagg? Deensdagg na den 2. Advent Us Gott kummt, he ward nich swiegen. ( Ps 5o,3 ) Gott kummt - use Gott! Wi willt us dat tosingen, een den annern, dat Leed von usen Glowen, een Leed, dat baald nich to faaten is. Dat is weller AdventsTiet - Gott kummt! He kummt wiß un waahrhaftig up us to. He kummt at een Steern mit groode Kraft, at een läuternd Füür. He kummt at Richter un Erlöser, schrecklich un herrlich, - un he kummt nu! - Nu, in dissen Oogenblick. Nu, wo wi singen doot, wo unner us de Jubel utbreeken deit, - nu kummt us Gott!. Hefft wi dat noch glööwt in all dat Dörnanner von us Alldagg? - Licht is dat nich. Swaar is dat aawer, wenn wi alleen sind.. Gott wees Dank, dat daar een Gemeen is, mit de wi Advent fiert. Wi singt us dat to, een den annern: Gott kummt, he swicht nich! - Sin Woort ward nich möö. He kummt in sin Woort.. He kummt in Wien un Brot, in sin heiligt Maahl, un redt ook up disse Aart un Wies mit us. Gott kummt, he swiggt nich. Un tolest ward he kaamen, an dat Enne von disse Welt, wenn sin herrlicht un ewigt Riek över us kummt. - Ja, us Gott kummt, he ward nich swiegen. 8

9 Middeweken na den 2. Advent Nu sind ji all Gott sin Kinner wurden dör den Glowen an usen Heiland Jesus Christus. ( Gal 3,26 ) Up dissen Dagg hefft de Kinner sick freut. De groodwussen Lü denkt trügg an ehr Kinnertiet, an den Nikolaus, de de lütten Vörfreuden brocht hett, dat Överraschen för de Dör un in den upstellte Schoh. Wenn een an us denken deit, dat is jümmer schön. Amenn passeerd dat ook hüüt noch. Amenn laat wi us anregen von de Gestalt von den heiligen Nokolaus, un wi maakt een annern Minschen een lütte Freud. De lüttjen Freuden, de wi maaken köönt, de schullen nich eenfach unnergaahn in den Trubel von de Tiet. Leew brukt Doon, denn wardse annaamen. Amenn erinnert wi us in disse Daag faakener an us Ollernhus un an us Kinnertiet.. Nich elkeen hett een Kinnertiet harrt, in de he burgen un uphaaben weer, un doch liggt in dat Trüggdenken an de Kinnertiet in gülden Schien. Ook, wenn veel Bedrööven daarbi weer. De Bibel seggt nu, dat wi Gott sin Kinner sind, Minschen, de Gott ehr`n Vaader nöömen doot.. Dat is baald nich to faaten. Is dat nich ook so`n Aart Kinnerdroom, een Erinnern, - wied wetg? Aawer nu sleit us to Sinn, dat Jesus Christus us Broder wurden is, un dör em sind wi Gott sin Kinner.. Is dat nich veel Grund, anner Lü een lüttje Freud to maaken, nich bloot an disse Nikolausdagg? Donnersdagg na den 2. Advent Den Kopp hoch un henkieken, jo Erlöser steiht vör de Dör. ( Luk 21,28 ) Ook disse Botschup hört to de Adventstiet: Jesus Christus kummt to dat Gericht över de Welt. To`t Weltgericht will kaamen de Herr, de herrlich is. Wer lästert hett sin Naamen, vergeiht mit Angst vörwiß. Wer aawer lengt mit groode Leew na em, den spreckt he free. Herr, haal us in din Himmel un maak us Lewen nee. (EG11,10) Is dat een Botschup, de us bang maakt? Ick denk doch, dat is een frohe Botschup. Wat in de Kripp anfungen is, dat geiht över dat Krüz un den Ostermorgen wieter bit to den jüngsten Dagg. Disse Botschup mutt us nich bedrööven, se maakt free un froh. Den Kopp hoch un henkieken, de Erlöser steiht vör de Dör. He kummt mit groode Macht, de herrliche Herr.. Noch veerteihn Daag, denn fiert wi mit nanner Wiehnachten, sin Ankaamen in disse Welt. Daar, wo Gott Minsch ward, in de Kripp, daar fangt sin Erlösen all an. Daarum weest nich bang, - de Heiland kummt. 9

10 Freedagg na den 2. Advent Riet doch den Himmel ut`neen un kaam hendaal! (Jes 64,1) Daar beed een um Gott sin Kaamen. He hett sin Volk vör Oogen, dat ut de Gefangenschup in Baabel trüggkaamen is. Aawer dat Land, na dat se sick so sehnt hefft, is kein Paradies, un in Freeden Lewen köönt se ook nich. De deepe Ursaak liggt daarin, dat se sick tegen Gott stellt un Gott sick von ehr afwennen deit. Wer kann nu helpen? Wenn se sick up Aabraaham un de Propheten beroopen doot, so hulp dat ook nich. Dat is allens lang her. Aawer wat fraagt wi na de Juden daartomaal? Wat is denn mit us? Ook wi sind een kümmerlicht Gottsvolk. Wat sick tegen Gott stellt, dat riekt bit in de Kark rin. Helpt us dat denn, wenn wi us up Augustin un Martin Luther un anner fromme Lü beroopen doot? Seker nich! Wi köönt in disse Adventstiet bloot beden: Du in den Himmel, kaam, - riet den Himmel ut`neen un kaam! So töövt wi up Jesus Christus, de us de Schuld un Schann afnimmt un an`t Krüz sühnen deit. So up em tööven, dat is Advent in us Harten. Sunnaabend na den 2. Advent Tröst doch, tröst doch min Volk, - so seggt jo n Gott. ( Jes 40,1 ) Dit Woort is at so n Överschrift över den tweten Deel von dat Jesajabook. Jümmer weller dringt dit Woort in de Harten un kummt to bedrängte Minschen. Dat wi dit Woort hören köönt, dat alleen is all een Hülp. Wi lengt us na em, de us tolustert, wenn wi mit us Last alleen sind un wenn de Sünd us quälen deit. Un doch bringt wi nix över de Lippen, wenn nich jüst een Fründ kummt, den wi us Tovertroon schenken köönt. Hier kummt een! - Gott kummt at Helper, em köönt wi us anvertroon, köönt em dat Hart utschutten. He reed us so fründlich an! Nich so, at wenn he fief liek ween laaten wull. Daar kennde dat in Baabel fungen Volk Israel em heel anners. De groode Gott roppt dat Volk to de Umkehr von de verkehrten Wege. Gott roppt to de Buß. Ook us roppt he so un maakt us Lewen nee. Wi mööt tolustern, wenn Gott us roopen deit, denn köönt wi Smarten un Sorgen achter us laaten. Hört un spöört wi nix daarvon, dat Gott bi us is? At de Israeliten dit Woort to`n ersten Maal to hören kreegen, daar schiende ehr Laag utsichtslos. Un doch hett Gott dat Volk wunnerbaar ruutföhrt. Ook för us weet Gott den Utweg, de Jesus Christus heeten deit. Över Jesus Christus geiht den Weg in Gott sin aapen Arms. 10

11 De 3. Advent Leernt Godet to doon, tracht na Recht un helpt de, de unner de Knut sind. ( Jes 1,17 ) Ut Irrland kummt dat Sprökel: Wat een heelen Mann is, de bringt dree Wark tostann: He boot een Huus, he plant een Boom un he ward Vatter von een Söhn. Dat is een goode Regel, so geiht dat wieder mit de Welt. Bi den Prophet Jesaja leest wi von dree annere Wark, dör de disse Welt beter ward: Goodet doon, för dat Recht instaahn un de helpen, de unner de Knut staaht. Nu weet ick woll, dat Goodet doon leert werden will. Dat mööt wi öven, so recht traineeeren: Up Kinner un junge Lü nich bloot schimpen, ehr aawer een goodet Bispill gewen, ehr vörlewen, wat goot is. - Den Kolleeg nich behinnern un in den Weg staahn, em aawer helpen, em fördern. Un Arme nich bloot so`n beten Geld afgewen. Se bruukt ook Towennen. För dat Recht instaahn, dat fallt us nich in den Schoot. Um Recht mutt kämpft weerden. Daarum mutt ick to dat staahn, wat ick at Recht wieswurden bin un doon, wat rechdens is. Minschen bruukt us Hülp, wenn se unner de Knut staaht, nich bloot buten in de wiede Welt, ook in us Naaberschup. Se staaht ammen unner de Knut von een swaaret Krankenlieden of se sind vertwievelt of se staaht up de Schattensied von`t Lewen. Dat is een goode Regel - Goodet doon, dat Recht stütten un Minschen helpen. Dat fordert von us, dat wi wat doot, dat wi Phantasie upwennen doot un Moot. So verännert sick de Welt, - dör dat Lewen na Gott sin Woort. Maandagg na den 3. Advent In jo Poorten schafft Freeden! (Sach 8,16 ) Daar geiht dat um, dat wi Freeden schaffen doot in us heelet Umfeld, in us Naaberschup, mit de Kollegen, in us Familien. Nich bloot daarum, wiel baald Wiehnachten is. Nich bloot, wiel sick anners dicke Luft utbreeden deit. Nich bloot um sock Aart Saaken schafft Freeden. Us Strieden schall een Enn hebben, wiel Freeden us Kraft gifft, Goodet to doon. Freeden schaffen köönt wi aawer bloot, wenn wi sülfs in Freeden Lewen doot, wenn wi in us binnen in Freeden hefft. Dissen Freeden in us, den will Gott us schenken, un up dissen Freeden kummt dat an. Freeden in us, dat is mehr at Vernunft, mehr at Insicht in dat, wat nödig is. Freeden in us bringt us to Ruh un lett Gluck spöören. Daarum schafft Freeden, stift Freeden, weest de Ersten, de daarmit anfangen doot, ook denn, wenn anner Lü afblocken will. Geevt nich up un sorgt daarför, dat de Haß nich upkaamen deit, denn Freeden, de farvt af. He is at een ansteekend Gesundween. Unnerdrucken lett Freeden sick up de Duuer nich. Fangt furst daarmit an, töövt nich up een gunstigen Oogenblick, - fangt furst an, Freeden to maaken. Dat ward jo nich leed doon, wenn in jo Poorten Freeden is. 11

12 Deenstdagg na den 3. Advent Nu kaam hoch un weerd Lecht. Din Lecht is doch kaamen un de herrliche Herr straahlt över di up. Kiek, Düster leggt sick över den Erdkries un swarte Wulken över de Völker. Aawer över di straahlt de Herr up un lett sehn, wie herrlich he is. (Jes 6o,1+2 ) Wat för een wunnerbaaret Bild is dat: De herrliche Herr straahl över us! All dat, wat in un um us düster is, all de Angst, de Sorgen, de Not, all dat kummt in Gott sin Lecht rin, ward hell un daarmit lichter to dregen. Un doch mööt wi süfzen, ook wenn de Herr över us is. Dat heet doch, dat wi unnen sind. Is dat nu jümmer noch düster över de Eerd, un swarte Wulken leggt sick över de Völker? Nee, Gott wees Loff un Dank, he hett dat nich daarbi bewennen laaten, dat he över us is, de herrliche Herr. He is bi us, is Minsch unner Minschen wurden. Mit Jesus Christus is de herrliche Herr bi us, so arm un lütt at wi,, - so grood un herrlich de Herr. He is midden in de Düsternis un lett sin Lecht straahlen ut Kripp un Stall. Wenn wi aus dör Jesus Christus rintrecken laat in sin Lecht, denn weerd wi wies, dat wi daar ook in Lewen köönt.. Dit herrliche Lecht will us Lewen dördringen un utfüllen. Un denn kann dat ook waahr weerden, dat wi hoch kaamt un Lecht weerd, von em draagen un hoolen us erlüchten laat, bit wi heel in t Lecht staaht. Middeweeken na den dritten Advent Ut dat erste Kapitel von Lukas sin Evangelium: Zacharias weer sin Naamen, un he weer Prester in Jerusalem. Sin Froo heede Elisabeth. Beide weeren se all oold, Kinner harrn se nich. At Zacharias Deenst harr in den Tempel, daar schickte Gott em een Bootschup: Din Froo Elisabeth ward een Kind to Welt bringen, eenen Jung. Ji schöölt em Johannes nöömen! Zacharias kunn dat nich glowen, - in ehr Oller noch? De Engel aawer sprook to em: Erst wenn din Söhn to Welt kaamen is, warst du weller reden köönen, bit daarhen bist du stumm! - So weer dat denn ook. At aawer Johannes (de naast de Döper wurd) to Welt kaamen weer, daar stimmde Zacharias een Loffleed an, dat erste Adventsleed: Loff för den Herrn, den Gott von dat Volk Israel, na sin Volk hett he sich umdreiht un hett dat erlöst. Hülp un Heil hett he brocht in dat Huus von sinen Knecht David. Dör den Mund von sin heiligen Propheten hett he dat all vör lange Tiet künnig maakt,dat he us helpen wull un us redden von de Fiende, ook ut de ehr Hand, de dull up us sind, mit all de Vörollern will he barmhardig weesen un will an den Bund denken, den he mit usen Vaader Aabraaham slaaten hett. Em hett he dat swaaren, dat wi erlöst sind ut de Hand von us Fiende un em nu deene köönt us Lewen lang, heilig un gerecht, so at em dat gefallen deit. Un du, min Kind (Johannes) warst een Prophet nöömt. Vör den Herrn warst du hergaahn un den Weg för em praat maaken, dat Volk ward dat Heil erkennen, dat Vergewen von de Sünden. Dör Gott sin herrlicht Barmen is us dat Lecht upgaahn in Düsternis un Dodsnacht,us Fööt gaaht den Freedenweg. 12

13 Donneresdagg na den 3. Advent Se fragden em: Wer bist du? He anterde ehr : Ick bin een Stimm von een, de in de Wööst predigen deit: Maakt praat den Weg för den Herrn! (Joh 1,23 ) Ick bin een Stimm, seggt Johannes. Nich he is wichdig, bloot wat he to seggen hett. Sick sülfs nimmt Johannes trügg. Ick bin een Stimm, wieter nix. Aawer disse Stimm ward hört, bit in us Tiet: Maakt den Weg praat för den Herrn! In Us Gesangbook höt sick dat so an: Bitiets maakt praat de Wegen för dissen grooden Gast, laat Freud rin in jo Lewen, laat allens, wat he haßt. De Bargen von us Schuld un use deepen Sünden will he bi us nich finnen, Gott hett us so nich wullt. Kann dat in us Lewen so een lieken Weg na Gott hen gewen? Seker denn, wenn wi up de Stimm in de Wööst hören doot: Gott kummt, he will di bemöötent, Laat di dat gefallen un gaah em tomööt. He will din Lewen in Reeg bringen. Advent heet Ankaamen. Wo is in us Land de Stimm, de von den König reden deit, de kummt, von den König vull Gnaad? Wi weer dat denn, wenn elkeen von us so een Stimm in us wööste Welt weer, dat de Minschen den Weg seht, den se gaahn köönt? Freedagg na den 3. Advent De di erlösen deit, dat is de Hillige in Israel. (Jes 41,14b ) Dat sind bloot noch `n paar Daag bit Wiehnachten. Wi hefft veel to doon. Dat Jaagen un Loopen nimmt kien Enn. Wiehnachten schall doch schön weerden, un schön is, wat wi us daar so vöstellen doot.: De Dannenboom, Geschenke, een braaden Goos un anners noch wat. Man daarum geiht dat Wiehnachten nich un in de Adventstiet ook nich. Dat geiht um Gott, de in de Welt kaamen is, de us bemöötent deit. He will us an de Hand nehmen, us trösten un helpen, wiel wi dat nich mehr uthoolen köönt alleen un eensaam to ween. Daarum lett Gott dat Wiehnachten weerden, daarum kummt he in use Welt un ward Minsch in Jesus Christus, den Erlöser. Sin Lecht will us den Weg wiesen, dat wi ruutfinnen doot ut dat Düster un ut de Dodsschatten. Wie herrlich de Herr is, dat schöölt wi wies weerden un begriepen. De Hillige in Israel kummt un stellt sick an us Sied. Seker schall Wiehnachten ook schön weerden. Tegen den Dannenboom un de Geschenke is nix to seggen, un tegen de Freud bi us Kinner un Enkel all lang nich. Wi fiert ja den Geburtsdagg von Jesus Christus. So lang wi dat nich vergeten doot, is allens in Reeg. De Hillige in Israel is dat, de us erlösen deit. 13

14 Sunnaabend na den 3. Advent Nu Kiek, ick heff vör di een Dör aapenmaakt, de numst tosluuten kann, du hest ja bloot een lütte Kraft. ( Offb 3,8 ) Dat is för mi een Trost, dat de Herr min minne Kraft kennen deit. Wenn dat daarup ankeem, wat wi willt, denn harrn wi seker all wat Goodet tostann brocht, ammen sogaar för Gott sin Riek Aawer wi stööt jümmer an us Grenzen. Dat is waahr, us Kraft is man lütt. Dat is so, un dat bedröövt us mennich Maal. Aawer daar steiht ja ook noch dat anner Woort von den Herrn an sin Gemeen: Ick heff vör di een Dör aapenmaakt! Daarvon lewt de Gemeen un ook de enkelde Christ. Wo een aapen Dör is, daar köönt wi dör gaahn. Ja, dör de aapen Dör köönt wi to Gott kaamen, köönt beden un Tovertroon to em hebben. He will ook een aapen Dör gewen, wenn wi em betüügen doot, sin Woort predigen doot un Mission bedrievt. Wenn de Herr de Dören öpen deit, den draapt dat Woort up Harten, de praat sind för Gott, denn weckt dat Woort Lewen un Leew. Ook up disse Aart un Wies kummt Gott bi us Minschen an. Dat is ja Tiet för sinen Advent. Wied aapen hollt us Gott de Dören, hell schient dat Lecht bi sin Gemeen, nich elkeen Weg kann daarhen föhren, nich elkeen Minsch droff bi Gott ween. De Weg to Gott föhrt dör den Glowen an Jesus Christus, usen Herrn, Wer sick den Herrn will anvertrooen, sick em towend, den nimmt he geern. (EG 245,4) De 4. Advent De Herr is tru. He ward jo fast un stark maaken un jo bewaahren för dat Böse. (2.Thes 3,3 ) Solang at de Welt steiht un sick de Heben över ehr wölben deit, so lang ward de Böse, de Fiend, de sick tegen Gott stellen deit un de Minschen verdarven will, sin Plaan nich upgewen. De Versööker versocht dat jümmer weller us daarhen to driewen, dat wi us von Gott afwennen doot. Daarför is em elkeen Aart un Wies goot: Vull Kraft un vuller List de Bös up Eerd noch is. (EG 362,1) Mit Kraft un List weet he mennich Minsch to winnen. Je duuner wi an dat Enn von de Tiet un Welt kaamen doot, je mehr strengt de böse Fiend sick an. Wenn aawer Gott nich bi us weer mit sin Tru, denn weeren wi verlooren. Wenn de Böse na us lengen deit un us anfechten deit, denn gifft Gott us de Kraft, dat wi fast bliewen köönt. In sin Woort hett he us dat fast toseggt: Ick maak di stark un help di dör, ick hool di fast mit min rechde Hand un all dat, wat recht is! - Sosteiht dat in dat Book von den Prophet Jesaja. Gott steiht to sin Woort. Wi köönt woll versaagen, Gott nich. He is starker at de Starke. De Allmächdige maakt de Mächdigen machtlos, un wat de böse Fiend ook versööken deit, - Gott maakt sin Versööken toschann. Dat is alltiets us groode Trost. 14

15 Maandagg na den 4. Advent Aawer för jo, de ji min Naamen fürchten doot, ward de rechtschaapen Sünn upgaahn un Heil ward unner jo Flunken ween. ( Mal 3,2o ) Gott sin Dagg kummt vörwiß. Dat Heil find den Weg to de Minschen. So at na een Unweer de Sünn dör de Wulken breken deit, so kummt ook dat Heil to de Minschen. Gott steiht up tegen dat Unheil. All de Anklaagen tegen de Minschen, de to em hoolen doot, ward he wegwischen. Gott sin Kinner staaht denn in`t Lecht, ja, se sülfs weerd Lecht ween. Un so, at unner de Straahlen von de Sünn, de sick at sock Flunken utbreeden doot över allens, wat schaapen is un daar fröhlicht Lewen mögelk maaken deit, so schall dör Gott sin Tegenwart dat Lieden överwunnen weerden, dat disse Welt un Tiet us slaan hett. Dat ward een utfüllt Lewen för Gott sin Kinner weerden. Dat Heil aawer hett in de Kripp legen. Bloot de Glowen kann us an dat Ziel bringen, to dat Heil, dat Jesus Christus för us wunnen hett. Daarum kann dat in us Lewen nix gewen, wat wichdiger weer, at bi Jesus Christus sin Gemeen to bliewen. Deensdagg na den 4. Advent He kummt Herr, wi töövt up di, kaam, Herr, maak us free. Vull Unruh un vull Sorg sind wi, maak du us Lewen nee. Ankaamen bist du, Kind in den Stall, in use arme Welt. De Minschen hört nu överall, dat Gott sick to us stellt. Du keemst us jümmer dichter bi, gungst för us in den Dod, du kummst vörwiss weller vörbi, an`n Dagg mit grötste Not. Du wullt us ook bemööten, wo us de Welt bedreng, un rieten ut all Nöten mit Woort un Saakrament. Schenk us ook Leew, o Herr, de den Naahstem kennt, dat elkeen Liedender us, Herr, din` Naamen nennt. Jaa, Herr, du warst kaamen kummt an ehr Enn de Welt, un denn ward von us naamen, wat Herr, vör di nich tellt. 15

16 Middeweeken na den 4. Advent Freut jo daaröver, dat ji den Herrn hefft, to all Tieten. Ja, ick segg dat nochmaal: Freut jo! Hefft een aapen Hart un een straaken Hand för all de Minschen. De Herr kummt baald. ( Phil 4,4+5 ) De Apostel Paulus weer in`t Lock inspeert un luurde up sin Prozeß, de ook daarmit ennen kunn, dat se em henrichten deen. Jüst in disse Laag schreev he dit Woort. He reep de Christenlü to, dat se sick freun schullen. He seggt ehr ook den Grund daarför: De Herr kummt baald. Paulus weer vull von een groode Leew to Jesus Christus. Paulus sin Laag weer eernst, he weer bedrängt. Aawer je leeger dat um stund, um so mehr weer he sick seker, dat de Herr bi em weer, - je wisser weer em, dat de Herr kummt. Dat sind nu bloot noch `n paar Daag, denn is Wiehnachten. Wi muchen to dit Fest Freud schenken un ook wat schunken kriegen. Elkeen kriggt wat schunken. In all us Not, in Leed un Truur, in Angst un Alleenween, schenkt Gott us sinen Söhn un mit em, sick sülfs. Nu gifft dat aawer Minschen, de Angst hefft för dat Fest. Se weet nich, wo hen mit ehr Bedrööven. Un ook to ehr schall de Freud kaamen. Mit een aapen Hart un straaken Hand, mit Leew, de wi gewen köönt, kummt dat Wiehnachtslecht ook to de bedröövten Minschen. Denn weerd se wies: De Herr kummt. Donnersdagg na den 4. Advent De Herr hett sin heiligen Arm vörwiest vör all de Oogen von all de Heiden. De heele Welt kriggt nu dat Heil von usen Gott to sehn. ( Jes 52,10 ) De heele Welt wurd wies, dat Gott sin Volk Israel up so wunnerbaare Aart un Wies ut de Gefangenschup in Baabel rutföhrt hett. Dat is waahr, ook wenn de Welt dat bestrieden will: Wat he sick hett vörnaamen un wat he hebben will, dat mutt doch endlich kaamen an sin Zweck un Ziel. Dat Freekaamen ut Baabel weer ja bloot een Anfang. Daar steiht noch wat veel gröötert bevör. De Herr hett sin Volk tröst un sin hilligen Arm künnig maakt. För dat vörwiß Gröötste, wat Gott överhaupt daan hett, steiht de Naamen Jesus Christus. In em hett Gott sin Riek över de Eerd upricht. Jesus Christus is de König! Daar is Advent: Good för dat Land, good för de Stadt, wwo disse König gifft sin Raat. Daarum gaaht de Freedensboten jümmer noch um de Welt, dat se dat Heil von usen Gott to sehn kriggt. To Wiehnachten liggt dat Heil in de Kripp. 16

17 4. Freedagg na den 4. Advent Dat Lecht schient, wo dat düster is, un de Düsternis hett dat Lecht nich upnehmen wullt. ( Joh 1,5 ) De Anfang von Johannes sin Evangelium is een oolen Loffgesang. Dat Loff von dat Woort ward sungen,- un dat Woort is Gott sülfs. Dit Woort is dat Lewen un dat Lecht för de Minschen. Dat Woort bring Lecht daar hen, wo dat düster is, ook denn, wenn de Düsternis dat Woort nich annehmen will. Johannes seggt: Dat Woort is Minsch wurden! - Jesus Christus, Gott sin eenzigen Söhn, is dat minschwurden Woort, - dat Lecht in us un in allens um us to, wat düster schient. Dat Loffleed, dat de Anfang von dat Johannesevangelium is, is aawer kein Vörwoort. Dat is een Naawoort un een Bekennen to Jesus Christus. Upschreben is dat wurden na den Karfreedagg un na Ostern. De Evangelist Johannes hett Wöör funnen för Jesus Christus, Billerwöör, de wunnerbaar draapen doot, wat Jesus Christus för us is: Jesus is de Weg, he is allens wat waahr is, he is dat Lewen, de goode Harder, de Wienstock. In disse Reeg hört ook: He is dat Woort! In sin Woort geiht he mit us dör de Tiet. Öpen de Ohren för din Woort, de Tungen lös, maak Harten praat, all, de noch nich din Naamen kennt, de sick noch nich to di bekennt. ( EG 72,4 ) Sunnaabend na den 4. Advent Dat Woort is Fleesch wurden un hett unner us lewt un waahnt. Wi hefft sehn, wi herrlich he is, so herrlich, at bloot de eenzige Söhn von Gott, den Vaader, herrlich is, vull Gnaad un allens, wat waahr is. ( Joh 1,14 ) De Geschicht von dat Heil strevt up den höchsten Punkt to. Dat Woort, dat Lewen un Lecht is, Gott sin eenzigen Söhn, kummt ut Gott sin herrlicht Riek in us armet Minschenlewen In us armet Fleesch un Bloo kleed sick nu dat ewig Good. Woll hett Gott ook vörher so in de Welt wirkt, dat Minschen dat begriepen kunnen, aawer de Minschen harrn dat Düster mehr leew at dat Lecht. Doch nu kummt he at Minsch unner Minschen, kummt rin in de Weltgeschicht. Un jümmer noch ward he aflehnt. De aawer in Jesus den Erlöser erkennt hefft, de kunnen Gott sin Kinner weerden. Se hefft Gott sin Söhn in Jesus Christus sehn, de an us Minschen waahr maakt, wat Gott sin Leew us todacht hett. Wer in Jesus Gott sin Leew erkennen deit, de ward wies, wi grood sin Macht is, wi herrlich de Herr is. 17

18 24. Dezember - De Hillige Aabend Een Leis to Wiehnachten In Bethlehem, in de hillige Nacht, hett Maarie den Söhn to de Welt brocht. In een Stall wurd booren, arm, verlooren, use Heiland un use Erlöser. Kyrieleis. Ut Gott sin Wesen is he Gott sin Söhn, is nich booren, is all jümmer ween In de ewig Tieten un in de Wieten von sin Himmelriek daar bi den Vaader. Kyrieleis. De Engel sä: Nu weest man bloot nich bang, groode Freud kummt mit Gott sin Lecht an, denn to Welt is kaamen de jo annaamen, Gott sin Christus, dat Heil för disse Welt. Kyrieleis. Heerschaar hett sungen unnert Hebentelt. Gott sin Ehr klung övert Harderfeld. Freeden schall nu weerden bi jo up Eerden, bi de Minschen, Gott deit dat gefallen. Kyrieleis. De Harders gungen denn in den Stall rin, funnen dat Kind in de Kripp daar binn`. Harders breeden nu ut von Huus to Huus, wat se höört hefft un wat se hefft sehen. Kyrieleis. Un nu fallt wi för den Herrn up de Knee, bitt em, he much use Heiland ween. Herr, doo du us föhren un regeeren, laat us finnen den ewigen Freeden. Kyrieleis Du leewe Herr, geew din Lecht in de Welt at bi Bethlehem up`t Harderfeld. Din Woort, Herr, kann draapen, dat Minschen waaken, Herr, din Leew regeer nu all de Völker. 18

19 Kyrieleis. (Lett sick singen na de Singwies: Nun bitten wir den Heiligen Geist) 25. Dezember - De 1. Wiehnachtsdagg Du Bethlehem, Land Juda, bist wiß nich de ringste unner de Fürsten in Juda. Ut di schall de Herrscher kaamen, de min Volk Israel weiden schall. ( Mt 2,6 ) Wenn wi at Gemeen in de Kark sind, denn bekennt wi: Ick glöw an Jesus Christus, Gott sin eenzigen Söhn, usen Herrn. He is Minsch wurden dör den Heiligen Geist ut de Jungfroo Maria! De Glowen an Gott sin Gegenwart in dat Minschenkind Jesus hett een irdischt Teeken nödig. So een Teeken is Bethlehem, de lütte Stadt, de südlich von Jerusalem liggen deit. All sebenhunnet Jaahr bevör Jesus to Welt kaamen is, hett de Prophet Micha up dissen Oort henwiest. In Bethlehem weer de König David to Welt kaamen, de to de Öllerlü von Jesus hört hett. Up Jesus stüürt allens hen, up den Herzog, de sin Volk weiden ward. He schall kein politischen Führer weerden, de sick up Macht stütten deit un över irdische Macht dat Seggen hett. He schall de Harder weerden vör sin Volk, dat he na de ewigen Quellen henstüürt. Von daarher kriggt dat Wiehnachtsfest sin Sinn un sin Freud. Mag in de Welt ook veelet nich stimmen, mag ook in us Lewen veelet dörnanner ween, so hett Gott us doch den Herrn gewen, de us vöran geiht, de us föhrt na de goode Weid. Sin Lecht straahlt up un wi köönt dat Ziel sehn, na dat he us föhren will. - Kiek, daar in de Kripp, daar liggt de lütte Kiek-in-de-Welt, een Kind bloot, un doch de Herr, de sin Volk weiden deit. In Bethlehem wurd booren een Kind, för us schall t ween. Ick bin nich mehr verlooren, sin egen will ick ween, Eia,eia, sin egen will ick ween. ( EG 32,1 ) 26. Dezember - De 2. Wiehnachtsdagg 1 Born is us Herr Jesus Christ, 4 Sin Weg an`t Krüz fangt hier all an Gott sin Söhn Minsch wurden is. dat Kind ward groot un ward de Mann, Us Harten slaat em wiss tomööt, de us togoot sin Lewen geew, mit Loff un Dank wi em nu grööt. wiest us in`t Starwen Gott sin Leew. 2 De Engel unnert Hebentelt 5 oof dat wolle en begriepen kann, maakt künnig fö de heele Welt, de Harders of de Wirtshuusmann? Dat de Erlöser kaamen will. Vergaaten ward för us sin Bloot, Dat maakt de Seelen free un still. us Gott schent us dat ewig Goot. 3 Schuld un Schann un leege Aart 6 Dat maakt us heelet Lewen nee, böögt sick unner Gott sin Woort, un wi fallt bedend up de Knee. böögt siick för`t Kind in Kripp un De Engel unnern Heben singt: Stall, Ehr wees us Gott, de Freeden bringt! dat us Erlöser weerden schall. 19

20 27. Dezember De Harders gungen weller trügg (to ehr Schaap). Se geeven Gott de Ehr mit Loff un Pries för all dat, wat se hört un sehn harrn. ( Lk 2,2o ) De Harders harrn all dat vörfunnen, wat de Engel ehr seggt harr: Dat Kind in de Kripp, de Ollern, den Stall. - Ick stell mi vör, wat ick woll maakt harr na so een Belewen. Weer ick ammen eenfach daarblewen, - neeschierig villicht of ook andächdig un gespannt? - Ick weet dat nich. Aawer vull Stunen lees ick, dat de Harders eenfach to ehr Schaap trügg gaahn sind, - eenfach trügg in ehrn Alldagg. Disse Alldagg weer seker jüst so swaar un gefährlich at vörher ook, un doch weer he heel anners. De Harders sungen Gott sin Loff. Se priesden den Herrn för all dat, wat se hört un sehn un belewt harrn. De Engel harr ehr tosungen: Ehr wees us Gott in de Höchde un Freeden up de Eerd bi de Minschen, de dat good meent mit ehrn Willen un up de Gott sin Wollgefallen leggen deit! Dat Engelsleed gung nu mit ehr dör ehrn Alldagg. Gott sin Freeden weer utroopen över de Harders un de heele Welt. Dat veränner ook use Lewen. Wi mööt dat bloot waahrnehmen, dat heet, annehmen, wat waahr is. 28. Dezember Den Herrn sin Engel keem to Josef in een Droom un sä to em: Staah up un nehm dat Kind un sin Mooder un treck so gau at du kannst na Ägypten. ( Mt 2,13 ) Bloot een paar Daag na Wiiehnachten folgt de gräsige Geschicht von den Kinnermord in Bethlehem. Theologen, de dat utforscht hefft, meent, dat disse Geschicht nich passeerd is. Aawer dat is all een Doon. Of se so of anners of ook gaar nich passeerd is, dat is egaal. Waahr is se doch, - bit in us Tiet rin waahr. Kinner starvt in Kriege un Hungersnot un annere Katastrophen, von Minschen wullt un verursacht. So veel Kinner mööt ook hüüdigen Daags noch flüchten - at daartomaal dat Jesuskind mit sin Ollern? Bloot een paar Daag na Wiehnachten geiht dat all los. Jesus ward all verfolgt, un dat Verfolgen hett erst een Enne, wenn se em ant Krüz slaan hefft. Bloot een paar Daag na Wiehnachten ward us Glowen up een harte Proov stellt. Dat Lieden, dat över Jesus kummt, fangt an. Dat Gott us in em so naah kaamen is, dat roppt de Fiende up den Plaan. Josef ward mit Maria un dat Kind up de Reis schickt: Gaah na Ägypten! Amenn bruukt wi ook sock Anwiesen: Staah up un gaah! - Staah up un kaam her! - Do, wat di seggt ward! - Wenn wi lustert up Gott sin Woort, denn weerd wi dat wies weerden. 20

21 29. Dezember Du aawer bliffst de sülvige, din Jaahre gaaht up kien Enne to. ( Ps 102,28 ) Dat is bi us anners. Us Jaahr gaaht up een Enne to, - dit Jaahr, un ook us Lewensjaahr. Faaken verfehrt wi us woll, dat de Tiet so gau loppt. Afscheed nehmen leernt wi. Von Minschen, de mit us gungen, de us leev un düür weeren, mussen wi Afscheed nehmen. In de Weltgeschicht is dat nich anners. Minschen kaamt un gaaht, ook Mächte kaamt un gaaht. Naamen duukt up un verswindt weller, - wat se daan hefft ward rühmt un gau weller vergeten.elkeen von us hett Andeel an dissen Wannel, de nie uphören deit. Un nu steiht daar up eenmaal dit Woort vör us: Du aawer bliffst! De lebennige, de ewige Gott, is in kein Weerden un Vergaahn rintrucken. He ännert sick nich. Sin Bliewen is kein weltfeernt Existeeren. He hett sick nich in een köhle Feerne trüggtrucken, de so neben us Welt herloopen deit.un us Lewen nich eernst nimmt. Ne, Gott sin Bliewen is een lebennigt un dichtet Bi- us- ween. Gott is tru un sin Woort is waahr, un wat he toseggt hett, dat hollt he ook.. He blifft in de Leew, de he de Welt toseggt hett un mit de he us in Jesus Christus sööken un bemöötent deit. Wer mit Jesus Christus sin Jaahre Lewen deit, de blifft ook. 3o. Dezember Weest nich bang! ( Lk 2,10 ) Is erst een paar Daag her, dat wi dat hört hefft. West nich bang, kiek, ick maak jo de groode Freud künnig - de Heiland is boren wurden, Christus, de Herr! - Dat gifft een gooden Grund daarför, dat wi nich bang weesen schöölt: Christus is booren! So wiest Gott us, dat he us leew hett. Laaterhen hett Jesus dat Woort faaken brukt. To Petrus hett he seggt: Wees nich bang, von nu an warst du Minschen fangen (för Gott sin Riek)! - Wees nich bang, du lütte Herde seggt he sin Jünger. Wees nich bang, hool din Glowen fast, hett he to Jairus seggt, un denn reep he Jairus sin lütte Dochder ut den Dod in`t Lewen trügg. Wees nich bang! - Dat is een wichdigt Woort. Ook för us Lewen schullen wi dat von Jesus Christus annehmen. Wees nich bang, de Schuld von dat nu to Enne gaahnde Jaahr will Jesus Christus di afnehmen. Weest nich bang, ick weet, dat ji Jesus sööken doot, de an `t Krüz sturven is! He is nich hier, he is upstaahn von de Doden! - Dat sä de Engel to de Froonslü, de na sin Grafff gaahn weeren. Wi willt ook nich vergeten, Dat Jesus dit Woort ook an den Ostermorgen seggt hett: Weest nich bang! Gaaht hen un maakt dat min Bröder künnig. Se schöölt na Galiläa gaahn, daar kriegt se mi to sehn.! So willt wi denn ook na Galiläa gaahn, daar hen, wo wi wies weerden köönt, dat Jesus de lebennige Herr is, de us de Angst afnimmt, - daar hen, wo sick de Gemeen sammeln deit un up sin Woort lustert, sin Loff singt un em enbeden deit. Daar hen, wo se sick von Jesus seggen lett: Wees nich bang un hool din Glowen fast! 21

22 Ooldjaahrsaabend Kiek na`n Heben up un kiek ook runner up de Eerd! At Rook verweiht, so löst sick de Heben up; at een Kleed ut neen fallt, so vergeiht de Eerd un de up de Eerd lewen doot. De Minschen starvt at Flegen (Mücken). Aawer min Heil blifft ewig un wat vör mi gerecht is, breckt nich tosaamen. ( Jes 51,6 ) Afscheed nehmen deit weh. Dat hefft veel Minschen to spöören kregen, de ehr Heimaat achter sick laaten mussen, de an de Dodsbaar stunnen von een Angehörigen, eenen leewen Fründ, von Minschen, de wi noch so veel seggen wullen un de wi nu, an dat Enne von dit Jaahr, nich mehr anspreken köönt. Vergaahn, oold weerden, starven, wer ehrlich na de Natur up disse Eerd kickt, de kriggt kein annert Gesetz to sehn.at dit: Daarhenmööten, dat deit weh. Aawer daar is een Stimm, de nich ut us egen Hart kummt, de us aawer anreden deit: Min Heil blifft! - Disse Stimm weer all an den Anfang, eh dat de Welt un wi wichdig weeren. Veel Stimmen um us to sind stumm wurden, oold wurden, vergaahn. Aawer Gott redt us hüüt an un wat he seggt, dat blifft güllig, wat he orden deit, dat blifft, wat he toseggen deit, dat passeerd. So weer dat an den ersten Dagg un so is dat an den lesten Dagg von dit Jaahr, von us Lewen un ook von Welt un de Tiet, de up us to kummt. Wiel wi Gott in Jesus Christus begegend sind, daarum mööt wi nich vertwieveln Mit groodet Haapen un Tovertroon drövt wi beden un bekennen: Maranatha - Use Herr kummt! Ja, kaam, Herr Jesus. 1. Januar Neejaahr In den Naamen von Jesus schöölt sick böögen de Knee von all de, de in den Himmel un up de Eerd un unner de Eerd sind, un all de Tungen schöölt dat bekennen: Jesus Christus is de Herr! He is dat to Gott den Vaader sin Ehr. (Phil 2, ) Dat is een goodet Woort för den ersten Dagg in een neet Jaahr. Jesus schall de Herr ween över de heele Welt. Aawer daar is noch een Grund för dit Woort an dissen Dagg. Jesus weer ja man jüst to Welt kaamen, un den achten Dagg daarna kreeg dat Kind sin Naamen. So weer dat vörschreben för de Juden, un daaran denkt wi ook an dissen Neejaahrsdagg. Wi kennt dat so, dat de Ollern den Naamen för ehr Kind fastleggen doot. Se meent dat good mit ehr Kind. Ehr Wünschen un Haapen drückt se ook mit den Naamen ut. Man hier is dat anners. För dat Kind in de Kripp drövt de Ollern den Naamen nich utsööken. Dör sin Engel harr Gott de Ollern dat weten laaten: Ji schöölt em Jesus nöömen! Mit dissen Naamen wiest Gott, wo dat langgaahn schall mit dat Kind un mit de Welt. De Naamen beedüüd Hülp, Redden, Heil. Jesus bringt dat Heil von Gott. De Engel harr dat all to Josef seggt: He ward sin Volk redden von de Sünden! (Mt 1,21) So wiest Gott us, wat he mit us vör hett. An Jesus köönt wi dat aflesen, an sin Wark, an sin Lewen un Starwen un an sin Upstaahn von de Doden. Jesus Christus is de Herr, he is dat to Gott sin Ehr. Dat gellt ook in dit nee Jaahr. 22