Nieuwsbrief november 2014 Uitvoeringslab Nagele

Transcriptie

1 Nieuwsbrief november 2014 Uitvoeringslab Nagele Voor u ligt de tweede nieuwsbrief Uitvoeringslab Nagele. Met Uitvoeringslab Nagele geven we uitvoering aan de ideeën en gewenste ingrepen uit de Dorpsvisie Nagele en het Ontwikkelperspectief Nagele. We maken gebruik van de bijzondere historie om Nagele van nieuw elan te voorzien. In deze nieuwsbrief leest u over kunst in nagele, over de herbestemming van de (voormalige) Titus Brandsmaschool, over het groen, over schuttingen en vele andere onderwerpen. Wij wensen u veel leesplezier en mocht u vragen of opmerkingen hebben dan treft u onderaan de nieuwsbrief onze contactgegevens. De nieuwsbrief staat ook op Groen in uitvoering We zijn nu een jaar verder en er is veel gebeurd rond de uitvoering van het Groenstructuurplan. We hebben een goede start gemaakt met onder meer de vervanging van het oostelijk vizier tussen Vlashof en Klaverhof, het verwijderen van enkele grote bosschages op het middenterrein en de uitvoering van de pilot met de Klaverhof. Hier en daar waren er wat kleine opstart problemen maar het resultaat is enthousiast ontvangen. De ingrepen geven letterlijk een nieuwe kijk op Nagele! En dit is nog maar het begin. Ook dit najaar en volgend voorjaar staan er weer groenwerkzaamheden op het programma. Zo zullen er rond het kerngebied nog enkele bomen worden gerooid ter voorbereiding op het verplanten van een groot aantal lindebomen komend voorjaar om het kader rond het kerngebied van Nagele te vervolmaken. Komend voorjaar start de uitvoering in de Koolzaadhof, waar we eerder dit jaar een workshop hebben gehouden. Ook hier worden de grote bosschages verwijderd en vervangen door kleine, kleurrijke meerstammige bomen die de bewoners hebben uitgekozen. Misschien komt hier wel de eerste nieuwe bloeiende beplantingsstrook van Nagele? En is er aandacht voor de strook volkstuinen en de dierenweide. Verder heeft het verwijderen van groen op enkele plekken ook nieuwe zaken aan het licht gebracht. Zo zijn sommige achterzijden van woonblokken prominent in het zicht komen liggen. En dat resultaat is lang niet altijd even fraai. Om die reden is er samen met Mercatus en bewoners nagedacht over een schuttingen-project. In deze nieuwsbrief leest u daar meer over. Wat ook onze aandacht heeft, is de wateroverlast in Nagele. In de loop van jaren is de bodem ingeklonken en zijn er op veel plekken problemen met een goede afwatering. We proberen dat zoveel mogelijk op te lossen op het moment dat we, in het kader van de uitvoering van het Groenstructuurplan, ergens concreet aan de slag gaan. Momenteel is dat bijvoorbeeld het geval bij het MFC t Rietveld. Hier starten binnenkort werkzaamheden om het gebied tussen het MFC en de school op te hogen, te draineren en opnieuw in te richten. Hieronder leest u daar meer over. Binnenkort zullen wij gericht informeren over de ingrepen die dit na- en voorjaar gepland staan in het kader van de uitvoering van het Groenstructuurplan. Houd ook de website van Nagele in de gaten. 1

2 Herinrichting omgeving MFC t Rietveld Zoals iedereen kan zien is er een grote open ruimte ontstaan tussen het MFC t Rietveld en de Titus Brandsmaschool. Deze ruimte geeft weer een mooi doorzicht over het middenterrein zoals oorspronkelijk bedoeld. Na het verwijderen van de bosschages is evenwel geconstateerd dat het gebied slecht afwatert en te laag ligt. Bovendien lag er de wens van Dorpsbelang om het plein voor het MFC iets te vergroten. Inmiddels ligt er een voorstel voor een kleine vergroting van het plein, de aanleg van drainage op het naastgelegen middenterrein en ophoging van beide plekken. Binnenkort starten de grondwerkzaamheden en aanleg van drainage. Vervolgens krijgt dit gebied de tijd om zich te zetten. Dit is noodzakelijk voor zowel de drainage als de grote hoeveelheid grond die wordt opgebracht. In het voorjaar volgt dan de afwerking. Met Dorpsbelang is afgesproken dat zij zelf gaan herstraten. Het MFC blijft uiteraard goed bereikbaar. Herbestemming schoolgebouw Ring 1 De voormalige schoolgebouw (voormalige Titus Brandsmaschool) aan Ring 1 in Nagele heeft een nieuwe invulling gekregen. Na enkele jaren van leegstand nemen straks onder meer de kinderopvang, de peuterspeelzaal en de buitenschoolse opvang hun intrek in dit bijzondere gebouw. De gemeente heeft samen met de nieuwe gebruikers, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), 19 Het Atelier architecten, Buro Mien Ruys, Monumenten Advies Bureau (MAB) een plan opgesteld voor hergebruik en restauratie van dit Rijksmonument in Nagele. Een subsidie van de provincie Flevoland heeft dit mogelijk gemaakt. Omdat het hier om een Rijksmonument gaat dat bovendien in Nagele staat, is in overleg met Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) besloten om vooraf een bouw- en kleurhistorisch onderzoek te laten verrichten. Monumenten Advies Bureau (MAB) uit Nijmegen is door de gemeente gevraagd om de bouw- en architectuurhistorische context en de monumentale waarden in kaart te brengen. Deze waardenbepaling was noodzakelijk om de gewenste ingrepen aan de school te kunnen beoordelen. Daarnaast is een kleurhistorisch onderzoek uitgevoerd om de originele kleurstelling van het schoolgebouw te achterhalen. Het onderzoek heeft een schat aan interessante en bruikbare cultuur- en architectuurhistorische informatie opgeleverd over de voormalige Titus Brandsmaschool. Deze maand is begonnen met de restauratie. Deze is in handen van bouwbedrijf Roos. Naast het gebouw wordt ook de directe buitenruimte zoveel als mogelijk naar het oorspronkelijke ontwerp teruggebracht. Als alles volgens planning verloopt zijn de werkzaamheden eind dit jaar gereed. Voor het gebouw wordt een nieuwe naam gezocht. De uitvraag hiervoor volgt spoedig. Het bouw- en kleurhistorisch onderzoek vindt u terug op Het onderzoek is ook in te zien in Museum Nagele. Ontwerp en Ontwikkeling Schokkererf en Noorderwinkels Voor de locaties Schokkererf en Noorderwinkels is ontwikkelaar Schokkererf BV bezig met planvorming. Hopelijk kunnen de ontwikkelaars van Schokkererf BV binnenkort hun voorgenomen plannen aan Nagele tonen. 2

3 Plan voor Zuiderwinkels In de vorige nieuwsbrief berichtten wij u over onze wens om samen met de eigenaren van de gebouwen van Zuiderwinkels te komen tot een strategie voor herstel, met behoud van de (waardevolle) architectuur- en cultuurhistorische waarden. Ook hier is een bouw- kleurhistorisch onderzoek verricht als basis voor een gerichte aanpak. Dit onderzoek vindt u terug op Het onderzoek is ook in te zien in Museum Nagele. Inmiddels hebben de eigenaren samen met de gemeente een ontwikkelvoorstel- en strategie gemaakt voor de gebouwen en openbare ruimte. Om de samenwerking te promoten en natuurlijk de afspraken enigszins vast te leggen, wordt er binnenkort een convenant gesloten tussen partijen voor het herstellen van de dorpse versie van de Kleine Lijnbaan in Nagele. Op dit moment neemt bouwtechnisch adviesbureau Boes en Kok de huidige bouwkundige staat van de gebouwen op om per object te bepalen wat er moet gebeuren om het oorspronkelijke ontwerp enigszins terug te brengen. Ontwerp openbare ruimte kerngebied Dat wat wij duiden als kerngebied Nagele omvat drie delen; de Noorderwinkels, het Voorhof en de Zuiderwinkels. Vanuit het modernistische idee om functies van elkaar te scheiden en te concentreren alsmede vanuit de wens om met de winkels zowel het dorp als het buitengebied te bedienen, werd in Nagele ingezet op een centrale voorzieningenstrook met winkels voor dagelijkse levensbehoeften (kruidenier, bakker, slager, melkboer enz.) gelegen aan de doorgaande weg. De opzet van deze winkelstrip ontleenden Van den Broek & Bakema aan de eerder door dit bureau ontworpen Rotterdamse Lijnbaan ( ). Anno 2014 ligt het kerngebied er nog enigszins troosteloos bij. Nog, want achter de schermen wordt hard gewerkt aan vernieuwing. Met Uitvoeringslab Nagele is de revitalisering van het kerngebied aangewezen als een belangrijke opgave binnen het thema voorzieningen. De gewenste resultaten voor het kerngebied zijn: Concentratie en invulling van de voorzieningen; Herontwikkeling van Schokkererf en Noorderwinkels als visitekaartje / nieuwe entree; Behoud en herstel van de Zuiderwinkels samen met de pandeigenaren. Deze opgaven zijn in aanleg afzonderlijk opgepakt. Daarbij is het risico dat er een gefragmenteerd kerngebied ontstaat. Dit is uiteraard niet de bedoeling. Om dit te voorkomen wordt het landschap, de vormgeving en inrichting van de openbare ruimte ingezet als middel om het kerngebied naar de toekomst toe ook daadwerkelijk als één samenhangend gebied te laten functioneren en presenteren. Een extra uitdaging daarbij is de wens om dit zoveel mogelijk te doen met de bestaande materialen. Om dit voorelkaar te krijgen is BOOMlandscape-architecten gevraagd een ontwerp te maken voor het kerngebied Nagele. Kunst uit de wederopbouwperiode Tijdens de bouw van Nagele was er veel oog voor kunstuitingen. Denk aan het beeld van de Ploeger (de Heilige Isidorus) bij Museum Nagele. Maar er zijn meer kunstuitingen gerealiseerd, die echter niet altijd behouden zijn gebleven. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed is bezig met een inventarisatie van kunst in de beginjaren van Nagele. Het kan dan gaan om wandkunst, maar ook een kruis op een kerk of een bijzonder interieur(-onderdeel) uit de jaren vijftig. Deze elementen vertellen op unieke wijze het verhaal van het dorp en zijn soms van belang om te koesteren. De Rijksdienst heeft literatuur over het dorp doorgespit en input gekregen van Museum Nagele en Dorpsbelang Nagele. Er heeft een oproep gestaan in de laatste Nagelezen (nr. 12, bladzijde 9) om verhalen en foto s te delen over kunst in Nagele. Wordt vervolgd dus! 3

4 Renovatie huurwoningen Klaverhof en Vlashof Mercatus is in samenwerking met aannemer Mateboer gestart met het renoveren van haar huurwoningen aan de Klaverhof en Vlashof. Alle woningen worden voorzien van nieuwe voor- en achtergevels met een hoge isolatiewaarde. Dit betekent dat in de woningen nieuwe gevelelementen geplaatst worden met kozijnen, ramen, deuren en dat de kopgevels worden nageisoleerd en bij een aantal bergingen het voegwerk wordt hersteld. De kleurstelling van de gevels is rustig en passend bij het cultuurhistorische beeld van Nagele en deze Vanegwoningen. In week 51 worden naar verwachting de werkzaamheden aan deze woningen afgerond. In Nederland zijn ongeveer 7000 woningen gebouwd als Vaneg-systeemwoning, een voorloper van het prefab betoncasco. De naam Vaneg verwijst naar de initiatiefnemer van het bouwsysteem: Van Egteren Bouwnijverheid N.V. Nog steeds worden er in Hasselt betonelementen gemaakt (Heembeton). Kenmerkend voor de Vanegwoningen is de toepassing van grote betonnen elementen. De wanden zijn verdiepingshoog en maximaal 4,30 m breed en de vloeren bestaan ook uit geprefabriceerde elementen. De langsgevels zijn opgebouwd uit geprefabriceerde houten pui-elementen. Het resultaat van de gekozen bouwmethode was dat de arbeidsuren op de bouwplaats met 70 procent werden gereduceerd. De Vaneg-woningen zijn zeer ruime doorzonwoningen, die voor de tegenwoordige tijd qua oppervlakte voldoen aan alle ruimtelijke eisen. De woonoppervlakte van de woonkamer en keuken ligt ruim boven de 40 m2. De grootte vormt dus niet het probleem, wel de uitstraling van dewoningen. De puivullingen - veelal aluminium - maken een zeer armoedige indruk. Ook ander materiaal, dat tijdens het beheer is aangebracht, oogt niet altijd. Te veel techniek en te weinig is het beeld leidraad geweest tijden de bouw en het beheer. Veel Vaneg-woningen zijn inmiddels ingrijpend veranderd en volledig vernieuwd. In Nagele zijn in totaal 91 Vaneg-woningen gerealiseerd. De betreffende woningen in de Vlashof/Klaverhof zijn van type Y_9 en zijn in de jaren 1972/73 gebouwd. Stedenbouwkundig maken zij onderdeel uit van de drempel en overgang, waarbij de inpassing weinig inspeelt op de oorspronkelijke bedoelingen van het hof in Nagele. De woningen zijn door onderhoud en nieuwe materialen veranderd in de loop der tijd. Aanbouwen en erfafscheidingen zijn grotendeels uniform, met uitzonderling van de hoge schuttingen aan de Ring. Karwijhof Vereniging Hendrick de Keyser heeft in april 2014 de plannen toegelicht voor vernieuwing en restauratie van de Karwijhof. Mercatus ondersteunt het project. De gemeente Noordoostpolder en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed hebben ook steun toegezegd. Omdat woningen van woningbouwcorporaties niet zomaar mogen worden overgedragen aan andere partijen, wordt een aparte procedure gevolgd. Deze procedure kost (helaas) de nodige tijd. Zodra duidelijk is wanneer de overdracht naar vereniging Hendrick de Keyser plaats zal vinden worden de plannen verder toegelicht. 4

5 Onderwijs Dat Nagele onderwijsinstellingen en studenten uit de hele wereld trekt is al jaren bekend. Met name vanuit de architectuurwereld is de belangstelling groot. Daar komt nu ook steeds meer de erfgoedwereld bij. Het doel is om Nagele de komende jaren meer onder de aandacht te brengen in beide werelden. Een goed voorbeeld is de samenwerking tussen de Vrij Universiteit (VU) Amsterdam, Wageningen Universiteit (WUR) en de TU Delft. Docenten en studenten architectuur, landschapsarchitectuur en erfgoedzorg van deze universiteiten brachten op 16 mei een bezoek aan Nagele. Dit bezoek maakt onderdeel uit van een gezamenlijke lesmodule en inspireert daarmee een nieuwe generatie ontwerpers en erfgoedzorgers, bijvoorbeeld hoe nu wordt omgegaan met het groen in het dorp. Deze lesmodule is door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed georganiseerd. Museum Nagele verzorgde een rondleiding voor de studenten. Grote Klusdag Nagele Dorpsbelang Nagele heeft het initiatief genomen om samen met zo veel mogelijk verenigingen en individuele dorpsbewoners, op zaterdag 24 mei een Grote Klusdag Nagele te organiseren. Doel was om samen de handen uit de mouwen te steken voor de gemeenschap en daarmee onze plezierige leefomgeving in stand te houden. Dorpsbelang werkte hierbij samen met IGW partners. Er zijn in het dorp verschillende klussen uitgevoerd: - Bij verschillende woningen tuinwerkzaamheden: schoonmaken en schoffelen tuinen bij bewoners die dit niet meer zelf kunnen; - Schuttingen schoongespoten/algen verwijderd; - Klein straatwerk hersteld; - Overhangende takken verwijderd langs bospaden; - Schilderij opgehangen; - Keukenkastje recht gehangen. Tijdens de klusdag waren behalve leden van Dorpsbelang ook de buurtwerker van Carrefour aanwezig en partners vanuit IGW. De groengroep was vertegenwoordigd en ook een vertegenwoordiger van de gemeente was aanwezig. Al met al een buitengewoon geslaagde dag en zeker voor herhaling vatbaar. De dag is afgesloten met een gezamenlijke lunch. Schuttingen woningen Klaverhof IGW heeft het initiatief genomen om op een paar plekken in Nagele een schutting-project te starten. Met het verwijderen van de grove heesterstroken langs de vizieren zijn verschillende achterzijden van woonblokken prominent in het zicht komen liggen. Dit lever een rommelig aanzicht. Het verwijderen van deze stroken is overigens een bewuste keuze. De strook is eigenlijk te smal voor het soort begroeiing en vergt daardoor veel onderhoud. Ook levert de strook veel klachten op over overlast (afval, schaduw, onveiligheid etc.). Aan dit rommelige aanzicht wil iedereen graag wat veranderen. In het kader van de intenties van het Uitvoeringslab Nagele en het Groenstructuurplan Nagele is daarom besloten om hier samen met bewoners en woningbouwvereniging Mercatus een passend antwoord op te vinden; het schuttingenproject. 5

6 Omdat er al gesprekken waren met de Klaverhof en de Koolzaadhof en een deel van deze woningen dit najaar door Mercatus gerenoveerd gaan worden, is gekozen om te starten met het woonblok op de overgang van Koolzaadhof naar Klaverhof. Er zijn inmiddels 3 bewonersavonden geweest, waarbij het merendeel van de bewoners positief is over de plannen die er nu liggen. Met bijna alle bewoners is er overeenstemming bereikt. Het is de bedoeling dat bewoners zelf hun oude schuttingen opruimen en elkaar helpen bij het plaatsen van de nieuwe schuttingen. Dit project draagt niet alleen bij aan een uniforme en nette uitstraling die past bij Nagele, maar is ook goed voor de saamhorigheid en leefbaarheid in de buurt. Het is de bedoeling dat in het voorjaar van 2015 de aftrap voor dit project wordt gegeven. Burendag Klaverhof/Koolzaadhof Op zaterdag 27 september hebben de bewoners van deze straten een Burendag georganiseerd. In beide straten is geen buurtvereniging actief. De wens vanuit een aantal bewoners was om iets te organiseren dat goed is voor de leefbaarheid en saamhorigheid. In samenwerking met IGW partners is een programma opgesteld voor deze dag. Er zijn 2 bloembakken van steigerhout gemaakt die nu staan te pronken bij de ingang van beide hoven. Ook waren er spelletjes voor de kinderen en is de dag afgesloten met een gezamenlijke maaltijd. De wethouder voor de Dorpen, Henk Suelmann, is die dag 2 keer op bezoek geweest en heeft samen met bewoners actief deelgenomen aan deze dag. Er worden alweer plannen gemaakt voor Burendag De bewoners hebben een bijdrage voor de Burendag aangevraagd bij het Oranjefonds en die ook uitgekeerd gekregen. Het Oranjefonds ondersteunt bewonersinitiatieven door bij te dragen in de kosten. Vragen Heeft u na het lezen van deze nieuwsbrief vragen dan wel opmerkingen, dan kunt u contact opnemen met Norman van der Ende, projectleider van het uitvoeringslab Nagele: n.vanderende@noordoostpolder.nl of