Jaarverslag 2007 en Werkprogramma 2008

Transcriptie

1 Jaarverslag 2007 en Werkprogramma 2008

2 Jaarverslag 2007 en Werkprogramma 2008

3 Grafische signalering in het Nederlandse landschap De overheid beschermt, regelt en stuurt. In woord en beeld richt zij zich tot ons, haar burgers, om ons voor te lichten, te adviseren, te vragen, te verbieden, te verplichten. Ze bereikt ons via de krant, radio en tv, ze schrijft ons brieven en adverteert in bladen. Ze komt in huis en ook daarbuiten, onder meer om het verkeer te reguleren en ons te vertellen waar we wel en niet mogen komen en dat wij voorzichtig en oplettend moeten zijn. De overheidsuitingen die wij onderweg tegenkomen, zijn soms meer dan alleen een levensteken van de verantwoordelijke instantie. Soms ontstaat er met de plaatsing van zo n informerende uiting een onbedoelde vorm van (grafische) esthetiek, door het contrast of juist door samensmelting met het omringende landschap. In dit Jaarverslag 2007 en dit Werkprogramma 2008 laten wij een aantal voorbeelden zien.

4 Inhoud Voorwoord Voorwoord 5 Jaarverslag Actal in een nieuw vaarwater 9 2 Nationale vermindering van regeldruk 11 3 Adviezen voorgenomen regelgeving 19 4 Strategische adviezen Typen strategische adviezen Cultuuromslag Verbreding van administratieve lasten naar regeldruk ICT Praktijk van minder regeldruk 33 5 Lokaal 37 6 Internationaal 39 Bijlagen 1 Adviezen Onderzoeken 46 3 Definities 47 4 Actal 48 5 Noten 51 Den Haag, maart 2008 Dit zijn twee vliegen in één klap. Met deze publicatie beschikt u over ons Jaarverslag 2007 én ons Werkprogramma Met deze terugblik en vooruitblik geven wij onze visie op de vermindering van regeldruk in Nederland en in Europa. Actal blijft zich onverminderd richten tot regelgevers in Nederland. Op nationaal en lokaal niveau moeten zij de regeldruk merkbaar verminderen. Het is een kwestie van good governance voor alle niveaus: van bewindslieden en kamerleden tot burgemeesters en wethouders, gemeenteraadsleden, hun ambtenaren en de uitvoeringsinstanties. Ook de internationale dimensie blijft onverkort van belang. Daarom willen wij met deze publicatie tevens onze gesprekspartners en andere belangstellenden buiten Nederland informeren over de Nederlandse praktijk. Voorts komt de vermindering van regeldruk vanuit Europees perspectief aan de orde. De vacature, die in november 2006 is ontstaan door de beëdiging van Brigitte van der Burg als Tweede Kamerlid, is vervuld. Wij zijn verheugd dat het kabinet Francine Giskes met ingang van 1 april 2008 als Collegelid van Actal heeft benoemd. Robin L.O. Linschoten Collegevoorzitter Werkprogramma

5

6 1 Actal in een nieuw vaarwater Verlenging en verbreding In 2007 is Actal voor de tweede maal in zijn bestaan geëvalueerd. Het onderzoek betrof de periode van 1 januari 2003 tot en met 31 december In die onderzoeksperiode is het werkterrein van Actal uitgebreid. Aan het terrein administratieve lasten voor bedrijven zijn de administratieve lasten voor burgers toegevoegd. De eindconclusie van het evaluatierapport is dat Actal een doelmatige en doeltreffende organisatie is die niet vóór 2009 kan worden opgeheven. Voorts bevelen de onderzoekers aan dat Actal zijn taak de komende jaren verbreedt. Het kabinet heeft deze conclusie en deze aanbeveling overgenomen. 1 Het kabinet meent dat momenteel de aandacht voor regeldruk nog niet voldoende vanzelfsprekend is. Daarom heeft het kabinet besloten de termijn waarvoor Actal is ingesteld te verlengen tot 1 juni 2011 en zijn takenpakket te verbreden. adviestaak actal tot 1 juni Het College heeft tot taak de regering of beide Kamers der Staten- Generaal te adviseren: a over administratieve lasten voor bedrijfsleven en burgers als gevolg van voorgenomen wetten, algemene maatregelen van bestuur en ministeriële regelingen. b over programma s en maatregelen inzake de reductie van administratieve lasten voor bedrijfsleven en burgers als gevolg van bestaande regelgeving. c op het terrein van regeldruk, waaronder mede begrepen advisering over de ontwikkeling en de toepassing van het integraal afwegingskader bij de voorbereiding van beleid en regelgeving. 2 Het College heeft voorts tot taak op schriftelijk verzoek van medeoverheden hen te adviseren op het terrein van regeldruk. Onze missie blijft het bewerkstelligen van een cultuuromslag bij regelgevers. Zij moeten de regeldruk voor bedrijven, burgers en instellingen automatisch en blijvend verlichten. Dit is een kwestie van good governance. Het gaat erom dat voorafgaand aan de politieke besluitvorming een zorgvuldige belangenafweging plaatsvindt, waarvan de gevolgen voor regeldruk deel uitmaken. Onafhankelijkheid en vertrouwelijkheid zijn de door het kabinet en het parlement bepaalde kenmerken van onze werkzaamheden. Actal brengt informeel en formeel advies uit over alle voorgenomen regelgeving met gevolgen voor regeldruk, voordat een dossier in de ministerraad wordt behandeld. Ook spannen wij ons in om de Nederlandse werkwijze, 9

7 jaarverslag 2007 Actal in een nieuw vaarwater die op nationaal niveau succesvol is gebleken, binnen en buiten Europa te agenderen. Beïnvloeding van politieke besluitvorming blijft het oogmerk van onze adviezen over het kabinetsbeleid om regeldruk te beperken en onze activiteiten om de daling van regeldruk in Europa en bij medeoverheden te agenderen. De werkwijze krijgt internationale waardering. 2 Nationale vermindering van regeldruk Normaliter brengt Actal het Werkprogramma vóór 1 september uit. Het bleek niet mogelijk om op 1 september 2007 het Werkprogramma 2008 uit te brengen. Het volledige kabinetsstandpunt over de vermindering van de administratieve lasten en regeldruk was toen nog niet beschikbaar en er was nog onduidelijkheid over het mandaat en de bemensing van het College. In september 2007 hebben de coördinerende bewindslieden, de minister van Financiën en de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, ermee ingestemd dat wij ons Werkprogramma 2008 uitbrengen zodra het volledige kabinetsstandpunt over de aanpak van administratieve lasten en regeldruk bekend is. Wij brengen nu verslag uit over onze ervaringen uit 2007 en voegen daar onze voornemens voor 2008 aan toe. Het is duidelijk dat 2008 een jaar van veranderingen voor de organisatie van Actal zal zijn. Wij verwelkomen Francine Giskes als nieuw Collegelid. Verder moet nog worden voorzien in de vacature secretaris van Actal in verband met het vertrek van Peter Bont. Vanaf de oprichting op 1 mei 2000 heeft Peter Bont leiding gegeven aan het secretariaat. Met ingang van 18 februari 2008 is hij als senior adviseur werkzaam bij Regioplan Beleidsonderzoek in Amsterdam. Tenslotte zal het secretariaat in 2008 de zelfstandige huisvesting aan het Lange Voorhout in Den Haag verlaten. Vanuit het oogpunt van kostenbesparing en efficiencyvoordelen is besloten het secretariaat te huisvesten in het gerenoveerde pand van het ministerie van Financiën aan de Korte Voorhout in Den Haag. Wij hebben met het ministerie van Financiën afspraken gemaakt om onze onafhankelijke positie te waarborgen. Het kabinet Het kabinet Balkenende IV onderkent het belang van de vermindering van de regeldruk. Miljarden publiek en privaat geld worden vrijgespeeld als de regeldruk vermindert. In februari 2007 sloten CDA, PvdA en ChristenUnie het Coalitieakkoord Samen Werken, Samen Leven. Zij namen zich voor de regeldruk te verminderen door onder meer een nieuwe reductiedoelstelling van 25% minder administratieve lasten voor het bedrijfsleven, een bundeling van vergunningen en een bredere toepassing van de lex silencio positivo. lex silencio positivo Lex silencio betekent dat als de overheid niet binnen de wettelijke termijn beslist over een vergunningsverzoek dit verzoek geacht wordt te zijn verleend. In 2005 hebben wij samen met het ministerie van Economische Zaken het rapport De lex silencio, een studie naar de werking van het Spaanse model van fatale termijnen en fictieve beslissingen en de toepasbaarheid van dit model in Nederland opgesteld. Het rapport is in maart 2005 aan de staatssecretaris van Economische Zaken aangeboden. Op 18 december 2007 heeft de staatssecretaris van Economische Zaken de Tweede Kamer geïnformeerd over de invoering van de lex silencio. 2 Wij zijn verheugd over dit initiatief van het kabinet en wij kijken uit naar de lijst met vergunningen waar de lex silencio daadwerkelijk wordt ingevoerd. Het kabinet publiceert deze lijst rond de zomer van Het kabinet heeft tevens oog voor de lokale administratievelastendruk. In dat kader zullen ook de administratieve lasten voor de burgers dalen. 3 Het kabinet Balkenende IV voerde na het sluiten van het Coalitieakkoord eerst een dialoog van 100 dagen en presenteerde op 14 juni 2007 het Beleidsprogramma met daarin een top 10 van knelpunten bij de administratieve lasten van de burgers

8 jaarverslag 2007 Nationale vermindering van regeldruk Nationale vermindering van regeldruk jaarverslag 2007 gevolgen coalitieakkoord op de regeldruk Het kabinet heeft zijn ambitie om de regeldruk te verlagen in twee startnotities vastgelegd. De staatssecretarissen van Financiën en Economische Zaken publiceerden op 19 juli 2007 het Plan van aanpak ter vermindering van de regeldruk voor bedrijven: Merkbaar minder regeldruk voor ondernemers!. 4 Op 21 september 2007 heeft de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties de notitie Betere dienstverlening aan burgers met minder administratieve lasten aan de Tweede Kamer aangeboden. 5 Wij hebben op 6 september 2007 en 22 november 2007 adviezen uitgebracht om de kabinetsaanpak bij de vermindering regeldruk aan te scherpen. Visie Actal Een merkbare daling van de lastendruk door verbreding en verdieping van de aanpak is de rode draad van Actaladviezen over ons werkterrein. 6 Het gaat ons kortweg om coördineren, meten en adviseren. Het kabinet Balkenende IV heeft de aanpak verbreed van de beperking van administratieve lasten naar de beperking van regeldruk. Wij waarderen deze bredere focus van het kabinetsbeleid, maar wij zijn teleurgesteld over de werkwijze van het kabinet. De verbrede aanpak vereist namelijk dat het kabinet de beproefde infrastructuur ondubbelzinnig, volledig en over de hele linie inzet voor de beperking van regeldruk voor burgers, bedrijven, instellingen en professionals. Onder infrastructuur wordt verstaan het geheel van procedurele en inhoudelijke factoren dat een vermindering van regeldruk mogelijk maakt. Het kabinet heeft helaas afbreuk gedaan aan de infrastructuur van het coördineren, meten en adviseren, ondanks de lovende adviezen van de OESO en Wereldbank uit Daarmee heeft het kabinet het succes van zijn beleid om de regeldruk merkbaar te verminderen in gevaar gebracht. Wij menen ook dat het parlement onvoldoende krachtig heeft geïntervenieerd. Op 12 september 2007 heeft een algemeen overleg plaatsgevonden over de vermindering van regeldruk voor bedrijven en de (kabinetsreactie op de) evaluatie van Actal. Vervolgens heeft de Tweede Kamer op 11 oktober 2007 verder gedebatteerd en op 16 oktober 2007 een serie moties aangenomen. 8 Voorts is die dag een motie aangenomen over het bedrijvenloket. 9 Drie maanden later, op 17 januari 2008, heeft het kabinet een schriftelijke reactie op de moties aan de Tweede Kamer gezonden. Het kabinet ziet de moties als een ondersteuning 12 Actal heeft onderzocht welke gevolgen het Coalitieakkoord heeft op de regeldruk. Op 24 mei 2007 hebben wij het eindrapport Inventarisatie regeldruk coalitieakkoord Balkenende IV aan de minister-president en de beide vicepremiers aangeboden. In het Coalitieakkoord staan 238 beleidsvoornemens. Uit het onderzoek blijkt dat ongeveer de helft van deze voornemens van invloed kan zijn op de regeldruk. Ongeveer 36% van de maatregelen in het Coalitieakkoord heeft zeker invloed op de regeldruk waarvan het merendeel een verzwaring oplevert. Circa 14% van de maatregelen kan afhankelijk van de wijze van uitvoering van invloed zijn op de regeldruk. Het Coalitieakkoord leidt waarschijnlijk tot een verzwaring van de regeldruk. Dit staat haaks op het voornemen van het kabinet om de regeldruk op nationaal en lokaal niveau te verminderen. van zijn beleid. Het kabinet meent dat twee moties alleen in de geest uitgevoerd kunnen worden. Doordat het kabinet de motie over een nulmeting van de inhoudelijke nalevingskosten en de motie over uitbreiding van de taken van Actal niet volledig uitvoert, zaagt het kabinet de poten onder zijn eigen stoel weg. Wij zijn teleurgesteld over het feit dat de Tweede Kamer geen algemeen overleg heeft gevoerd over de notitie Betere dienstverlening aan burgers met minder administratieve lasten. Wel is in het kader van het debat over de Nota Vernieuwing Rijksdienst een motie aangenomen over een nulmeting van interbestuurlijke lasten. 10 Als wij onze adviezen over het coördineren, meten en adviseren afzetten tegen de situatie van begin 2008, komen wij tot het volgende beeld. Coördineren De eerste bouwsteen van de infrastructuur betreft één sterke coördinerende minister, die wordt ondersteund door een projectdirectie. Helaas heeft het kabinet Balkenende IV nog geen zichtbare en sterke coördinatie bewerkstelligd. Onder de vorige kabinetten waren al twee bewindslieden verantwoordelijk voor de coördinatie van de administratieve lasten voor bedrijven en burgers. De minister van Financiën heeft de vermindering van de administratieve lasten voor bedrijven krachtig geregisseerd. De minister voor Bestuurlijke Vernieuwing en Koninkrijksrelaties was verantwoordelijk voor de beperking van de administratieve lasten voor burgers. Mede in verband met de verbreding van de aanpak is het aantal coördinerende bewindslieden sterk gestegen. De staatsecretarissen van Financiën, Economische Zaken en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties zijn de directe coördinatoren van de vermindering van regeldruk. Verder is er een rol weggelegd voor de ministers van deze drie departementen én de minister van Justitie. De coördinerende bewindslieden ontmoeten elkaar ook bij de Ministeriële Stuurgroep Regeldruk onder voorzitterschap van de minister-president. Het effect van deze stuurgroep is nog niet optimaal gelet op de verschillen in de timing en de reikwijdte van de programma s vermindering regeldruk bedrijven en burgers, instellingen en professionals. In ons Aanvullend advies aanscherping kabinetsaanpak vermindering regeldruk staat dan ook het advies om te verduidelijken wat het resultaat is van de Ministeriële Stuurgroep Regeldruk. 11 Nieuw is de instelling van de Regiegroep Regeldruk voor de periode 15 oktober 2007 tot en met 31 december De Regiegroep Regeldruk ondersteunt de staatssecretarissen van Financiën en Economische Zaken bij het realiseren van de ambities van het kabinet uit het programma reductie regeldruk voor het bedrijfsleven. De Regiegroep Regeldruk ressorteert als projectdirectie onder de directeur-generaal Rijksbegroting van het ministerie van Financiën. Wij hopen dat de Regiegroep Regeldruk het succes van haar voorganger, de Interdepartementale projectdirectie administratieve lasten (IPAL), weet te overtreffen. Ook het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft besloten tot het samenvoegen van de programma s om de administratievelastendruk en regeldruk te beperken. Er komt één programmadirectie Dienstverlening, Regeldruk en Informatiebeleid. Deze programmadirectie zal ressorteren onder de directeur-generaal Bestuur en Koninkrijksrelaties. Wij hopen dat deze programmadirectie stevig grip krijgt op de beperking van administratieve lasten voor burgers en professionals en de vermindering van interbestuurlijke lasten. 13

9 jaarverslag 2007 Nationale vermindering van regeldruk Nationale vermindering van regeldruk jaarverslag 2007 Ons advies over een sterke coördinatie is ook gericht aan het parlement. Volgens Actal is het noodzakelijk om ook de coördinatie binnen het parlement te verbeteren, zodat het kabinet effectief aangesproken kan worden op zijn voornemens om de regeldruk te beperken. Dat kan bijvoorbeeld bereikt worden door de instelling van een vaste commissie of themacommissie voor de beperking van regeldruk. Hoewel wij in ons Advies Verinnerlijking Administratieve lasten van 15 maart 2007 hebben geadviseerd om een duurzame infrastructuur op ministeries te verankeren, is op enkele ministeries sprake (geweest) van afbouw. Wij maken ons in het bijzonder zorgen over de ontwikkelingen binnen het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en binnen het programmaministerie Jeugd en Gezin. Wij moeten samen met de coördinerende departementen alle zeilen bijzetten om deze departementen bij de les houden. Meten De infrastructuur vereist voorts het uitvoeren van een volledige nulmeting en daarmee het vaststellen en inzetten van een objectief meetinstrumentarium op basis van de euronoemer. Bovendien zijn het vaststellen van een netto reductiedoelstelling en vervolgens lastenplafonds vereist. Het kabinet heeft besloten om een nieuwe nulmeting uit te voeren voor de administratieve lasten voor bedrijven. De administratieve lasten worden per departement in beeld gebracht. Het ijkpunt voor de meting is 1 maart De werkzaamheden zijn uiterlijk 1 april 2008 afgerond. Wij vinden het ook belangrijk dat het kabinet in 2007 alle maatregelen implementeert die het vorige kabinet door de vervroegde verkiezingen niet heeft kunnen doorvoeren. Het kabinet heeft echter ook een nieuw ijkpunt vastgesteld: 1 maart Dat betekent dat het kabinet Balkenende IV alle reductiemaatregelen die nà 1 maart 2007 zijn ingevoerd, op zijn conto schrijft. Dat wil zeggen de maatregelen en verwachte toenamen die vanaf dat moment zijn gerealiseerd, of nog in ontwikkeling zijn, vallen onder de nieuwe aanpak. Zodoende incasseert het kabinet zonder enige inspanning een daling van 5% administratieve lasten. Ook menen wij dat een ijkpunt gedurende - en dus niet aan het begin van - een kalenderjaar de presentatie van behaalde resultaten vertekent. Wij stellen vast dat in de vorige kabinetsperiode het bedrijfsleven geen merkbare daling van de administratieve lasten heeft ervaren. De netto reductie van een kwart minder administratieve lasten is niet gerealiseerd. Het kabinet Balkenende IV vermeldt in het plan van aanpak van juli 2007 dat het vorige kabinet een reductie van administratieve lasten heeft bereikt van per saldo 3232 miljoen euro, een netto reductiepercentage van bijna 20%. Een groot deel van dit reductiepercentage rekent het kabinet toe aan de invoering van XBRL. Op 16 juli 2007 hebben wij aan de minister van Justitie een advies over XBRL-NTP uitgebracht. 13 De belangrijkste conclusie van dat advies is dat wij zowel XBRL als NTP beschouwen als een zeer goede ontwikkeling, maar dat de positieve effecten op de administratieve lasten voor bedrijven zeker in 2007 nog niet merkbaar zijn. De nieuwe nulmeting moet leiden tot een verbeterd standaardkostenmodel op basis van een nieuw handboek Meten is Weten 2. Het kabinet geeft hiermee gevolg aan ons Advies Naar zichtbare vermindering van administratieve lasten: advies verbreding en meetmethodiek van december In het laatste kwartaal van 2007 hebben wij kennis genomen van een conceptversie van het nieuwe handboek Meten is Weten 2. Wij blijven in overleg met de Regiegroep Regeldruk, zodat alle aspecten voor merkbaar minder regeldruk optimaal tot hun recht komen in de meetmethode van de nieuwe nulmeting en kwantificering van administratieve lasten van voorgenomen wet- en regelgeving in de komende jaren. Ook de spelregels voor de vermindering van regeldruk bieden hiervoor aangrijpingspunten. Het kabinet heeft deze spelregels vastgelegd in bijlage 7 bij de Miljoenennota Wij willen er voor waken dat de definitie van administratieve lasten minder omvat en daardoor minder bereikt wordt. Wij hebben bijvoorbeeld begrepen dat informatieverplichtingen aan derden worden ondergebracht bij de overige nalevingskosten. Mogelijk brengen wij in 2008 een strategisch advies uit over de reikwijdte van de nieuwe definitie administratieve lasten

10 jaarverslag 2007 Nationale vermindering van regeldruk Nationale vermindering van regeldruk jaarverslag 2007 Het Rijk zal voorts zorgen voor een nieuwe nulmeting van de totale administratieve lasten voor burgers en bedrijven veroorzaakt door gemeenten. Daarnaast heeft het kabinet echter besloten de motie Van der Burg, Smeets, Blanksma over het meten van overige nalevingskosten niet volledig uit te voeren. Er komt geen integrale meting van deze kosten. Uitsluitend de nalevingskosten van een aantal geselecteerde wetten worden in beeld gebracht. Het kabinet verwijst naar het uitvoeren van de bedrijfseffectentoets voor het in beeld brengen van de gevolgen voor voorgenomen regelgeving op de nalevingskosten. Daarbij is niet duidelijk gemaakt wat de kwaliteit van de bedrijfseffectentoets is. Voorts wijzen wij erop dat het doorrekenen van reductievoorstellen iets anders is dan het vinden van reductievoorstellen met behulp van een volwaardige nulmeting. Wij blijven van mening dat een integrale meting een noodzakelijk instrument is voor het kabinet. Op een gebrekkig kompas valt niet te varen. Het kabinet heeft voorts besloten geen nieuwe meting te doen naar de administratieve lasten voor burgers. Dat betekent dat onvolkomenheden uit het verleden nog steeds niet worden weggenomen. De oude meting betreft immers geen volledige meting, maar een meting op basis van het paretoprincipe. De meting is beperkt tot die regelgeving die het grootste deel van de administratieve lasten voor burgers veroorzaken. Voorts is een bezwaar van de oude gegevens dat een onderscheid wordt gemaakt in kosten en tijd. Wij menen dat alle metingen en reductiedoelstellingen voor de vermindering van regeldruk in één eenheid uitgedrukt moet worden: de euro. Bovendien zijn wij teleurgesteld dat het kabinet geen nieuwe reductiedoelstelling heeft vastgesteld van 25% minder administratieve lasten voor burgers als gevolg van rijksregelgeving. Het tien punten plan betreft hoofdzakelijk een voortzetting van al in gang gezet beleid om de administratieve lasten voor de burger te verminderen. Ook gaat het kabinet niet verder dan het handhaven van de departementale lastenplafonds, die in mei 2006 zijn vastgesteld. Adviseren Het laatste onderdeel van de infrastructuur betreft het inschakelen van een onafhankelijk adviescollege. Het Besluit tot wijziging van het Instellingsbesluit Adviescollege toetsing administratieve lasten 2006 in verband met de verlenging van de instellingsduur, de uitbreiding van de bezetting en de uitbreiding van de taken van het College wordt in het voorjaar van 2008 in het Staatsblad gepubliceerd. Wij kunnen zonder meer uit de voeten met onze adviestaak op het terrein van de administratieve lasten voor bedrijven en burgers. De adviestaak op het terrein van de overige nalevingskosten, interbestuurlijke lasten en registratieverplichtingen van de professionals zal in 2008 in overleg met het kabinet en parlement verder uitgekristalliseerd moeten worden. Het betreft in het bijzonder onze mogelijkheden om bij voorgenomen regelgeving op die terreinen in de voorbereidingsfase van regelgeving te kunnen interveniëren. Eventuele belemmeringen zullen wij met strategische adviezen trachten weg te nemen. Het kabinet Balkenende IV wil ook de bureaucratie binnen de overheid beperken door een vermindering van minimaal 25% van de interbestuurlijke administratieve lasten voor gemeenten en provincies. 15 Het kabinet zal het aantal specifieke uitkeringen halveren en de financiële informatiestroom verminderen. Het is echter de vraag hoe bepaald kan worden of de reductiedoelstelling is gehaald zolang geen volledige nulmeting is uitgevoerd. Wij pleiten voor de uitvoering van een nulmeting interbestuurlijke lasten. Het reductiepotentieel komt daarmee in beeld en elk reductievoorstel kan berekend worden. Tenslotte wil het kabinet de registratieverplichtingen van professionals die werken in de (semi)publieke sector, zoals agenten en leraren, beperken. Het kabinet heeft er voor gekozen om een kwantitatief tijdsbestedings- en belevingsonderzoek uit te voeren. Zodoende wil het kabinet voor elke professional komen tot een top 5 van verplichtingen met het grootste tijdsbeslag en beleefde irritaties. Wij zijn nog niet geïnformeerd over de precieze aard en omvang van deze meting. Voor ons blijft de uitvoering van een volledige nulmeting en het vaststellen van een netto reductiedoelstelling vooropstaan

11 3 Adviezen voorgenomen regelgeving Ten opzichte van eerdere jaren is in 2007 het aantal behandelde dossiers voorgenomen regelgeving gedaald. 16 Praktisch betekent dit dat wij bij minder dossiers de gelegenheid hebben gehad om te werken aan de cultuuromslag. Wij brengen immers ons advies uit vóór de behandeling van een regeling in de ministerraad of de publicatie in de Staatscourant. Om de cultuuromslag bij regelgevers te bevorderen, investeren wij veel in de fase van vormgeving van de regelgeving. Dat geldt ook voor de dossiers waarover wij geen formeel advies uitbrengen. Ook al zijn die dossiers voor de vermindering van de administratieve lasten wellicht minder relevant, op ambtelijk niveau grijpen wij wel de gelegenheid aan om te pleiten voor de vermindering van regeldruk. Het aantal adviezen, dat uitsluitend betrekking heeft op ofwel de administratieve lasten voor bedrijven ofwel de administratieve lasten voor burgers, is gehalveerd. Overzicht dossiers Dossiers met formeel advies Dossiers zonder formeel advies Totaal aantal behandelde dossiers Dossiers met formeel advies Administratieve lasten bedrijfsleven en burger Administratieve lasten bedrijfsleven Administratieve lasten burger 8 5 Administratieve lasten instellingen 1 1 Als wij besluiten om over een dossier een advies uit te brengen, dan hanteren wij het volgende toetsingskader: 1 Zijn de te verwachten administratieve lasten gekwantificeerd en is de berekening daarvan voldoende onderbouwd? 2 Is er voldoende aandacht besteed aan alternatieven, die mogelijk minder administratieve lasten voor het bedrijfsleven en voor burgers opleveren? 3 Is er binnen het doel van de regeling gekozen voor het minst belastende alternatief? 4 Is gekozen voor een uitvoering met minimale administratieve lasten? Deze toets mondt uit in een eindoordeel. Wij kennen vier categorieën: indienen, indienen, nadat, niet indienen, tenzij, niet indienen. 17 In de periode 2003 tot 2006 zagen wij een voortdurende verbetering van de afweging van administratieve lasten. In 2007 is het aantal negatieve adviezen toegenomen. Dat is een zorgwekkende trendbreuk. Hierbij komt nog dat de gevolgen van de voorgenomen regelgeving waarover wij in 2007 hebben geadviseerd, onvoldoende zijn om de taakstellingen van het kabinet te halen. 19

12 jaarverslag 2007 Adviezen voorgenomen regelgeving Adviezen voorgenomen regelgeving jaarverslag 2007 Dossiers met formeel advies Administratieve lasten voor burgers Administratieve lasten Administratieve lasten voor bedrijven voor instellingen Ja-adviezen % 80% Ja, nadat-adviezen Nee, tenzij-adviezen 1 7 Nee-adviezen 3 2 Totaal aantal adviezen Actal adviezen van Niet indienen Niet indienen, tenzij Indienen, nadat Indienen AL in euro AL in uren AL in euro AL in euro Ministerie Eenmalig Structureel Eenmalig Structureel Eenmalig Structureel Structureel BZK EZ Financiën Justitie LNV OCW SZW VenW VROM VWS Totaal % 40% 20% 0% Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit is al sinds langere tijd één van de koplopers bij de verinnerlijking. Dit departement scoorde goed bij de twee verinnerlijkingsonderzoeken. Ook de ervaringen op ambtelijk niveau tonen aan dat de beperking van de administratieve lasten over het algemeen goed op het netvlies van de medewerkers van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit staat. Het ligt dan ook voor de hand om juist dit departement het komende jaar als pilot departement aan te merken en niet meer strikt vast te houden aan onze selectiecriteria. Het doel van de pilot is om te beoordelen of de aandacht voor de administratieve lasten bij Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit voldoende verinnerlijkt is om dit departement verder op eigen kracht te laten functioneren. Dit kan de opmaat zijn tot een gefaseerde afbouw van de toetsingsactiviteiten bij alle departementen, zodat voldoende aandacht voor vermindering van administratieve lasten gewaarborgd blijft, indien Actal in 2011 wordt opgeheven. Het overzicht geeft een totaalbeeld van de gevolgen voor de administratieve lasten van alle dossiers die Actal vanaf 1 maart 2007 tot en met 29 februari 2008 heeft afgehandeld. Deze gevolgen kunnen bij de feitelijke inwerkingtreding van de betreffende wet- en regelgeving afwijken door de besluitvorming in de ministerraad en/of parlementaire behandeling. De subsidiedossiers zijn niet vermeld, omdat het kabinet nog geen reductiedoelstelling voor subsidieregelingen heeft vastgesteld. Het kabinet heeft een rijksbreed bindend, uniform uitvoeringskader voor subsidies aangekondigd om de uitvoerings- en administratieve lasten te beperken, zowel bij de subsidieontvangers als bij de uitvoeringsorganisaties. De kern is de proportionaliteit tussen subsidiebedrag en lasten. 18 Het overzicht laat per departement en in het totaal zien welke structurele en incidentele gevolgen er zijn voor de administratieve lasten bij de dossiers die wij in die periode hebben behandeld. De dossiers met administratieve lasten voor instellingen, die wij vanaf 1 maart 2007 hebben behandeld, hadden alleen structurele gevolgen. Daarom is de kolom eenmalige gevolgen bij administratieve lasten voor instellingen niet opgenomen. In 2008 nemen wij een besluit over de deelname van een departement aan de pilot met verruimde selectiecriteria. Parlement Wij blijven ons ook richten tot het parlement bij de beperking van regeldruk. Wij hebben daarmee niet alleen debatten over wetsvoorstellen van het kabinet in het vizier. Het gaat ons ook om het indienen van initiatiefwetsvoorstellen, amendementen en moties met gevolgen voor regeldruk. Wij pleiten er bij de Tweede Kamer voortdurend voor dat het parlement dezelfde discipline opbrengt als de bewindslieden en de departementen bij de verlaging van de administratieve lasten. Dat betekent dat het parlement de gevolgen van zijn voorstellen voor de administratieve lasten in beeld brengt en laat berekenen, nadenkt over alternatieven en een uitvoering met minder administratieve lasten en advies vraagt aan Actal. Helaas is dit nog steeds niet het geval. In 2007 hebben wij geen enkel advies over voorgenomen regelgeving uitgebracht aan de Tweede Kamer, terwijl in initiatiefwetsvoorstellen zijn ingediend en 141 amendementen en 601 moties zijn aangenomen. 19 Ook hebben wij in 2007 geconstateerd dat na het uitbrengen van ons advies een daling van administratieve lasten wordt teruggedraaid. Een voorbeeld betreft het Gebruiksbesluit. Het Gebruiksbesluit stelt algemene regels voor brandveiligheid. Het aantal bedrijven dat 20 21

13 jaarverslag 2007 Adviezen voorgenomen regelgeving Adviezen voorgenomen regelgeving jaarverslag 2007 verplicht is een gebruiksvergunning aan te vragen, wordt aanzienlijk verminderd. De meeste van deze bedrijven krijgen een meldingsplicht. Het Gebruiksbesluit vereenvoudigt de procedure voor bedrijven waarvoor geen aanvullende brandveiligheidseisen nodig zijn. In ons advies met het dictum ja, nadat hebben wij gematigd positief geadviseerd over het besluit. De adviespunten betroffen de keuringsfrequentie van mobiele brandblussers, de niet geschrapte logboekverplichting, de niet in beeld gebrachte gevolgen voor de administratieve lasten voor de burger en de gemeentelijke beleidsvrijheid. De minister voor Wonen, Wijken en Integratie heeft na overleg met de Tweede Kamer haar voornemen om de keuringsfrequentie voor mobiele brandblussers te verlagen, heroverwogen. Een merkbare administratievelastenbesparing van 6 miljoen euro is zodoende gesneuveld. 20 Alternatieven Bij elke gelegenheid pleiten wij ervoor dat regelgevers structureel en consequent alternatieven met minder administratieve lasten onderzoeken. Hiertoe hebben wij in februari 2006 de website gelanceerd. De website sluit aan op het beleidsproces en helpt beleidsmedewerkers om in de verschillende fasen van het beleidsproces verschillende beleidsalternatieven te betrekken en daarbij te letten op de gevolgen voor de administratieve lasten. Vanaf de start in februari 2006 tot eind december 2006 werd deze website bezocht door 1880 unieke bezoekers. In 2007 is dit toegenomen tot 3033 unieke bezoekers. voor suggesties en houdt al in een vroeg stadium rekening met de administratieve lasten en overige nalevingskosten. Op het fiscale terrein opereerde het ministerie van Financiën in 2007 minder goed. Fiscale wetgeving wordt veelal op het allerlaatste moment aan ons voorgelegd. Dat belemmert onze mogelijkheden om mee te denken over de wijze waarop het doel van de wet op een minder belastende wijze kan worden bereikt. Het is teleurstellend dat de Belastingdienst er nog niet in is geslaagd om de Vooringevulde Aangifte (VIA) tot een succes te maken. Wij zien de VIA als een best practice van dienstverlening en van het principe van eenmalige gegevensaanlevering aan de overheid en meervoudig gebruik binnen deze overheid. Wij pleiten er voor dat de VIA in 2008 van de grond komt. Hoewel ook Fiscaal Financiën de administratieve lasten voor de burger en het bedrijfsleven serieus neemt, was 2007, ook in het licht van de dubbele uitvraag van loongegevens door de Belastingdienst, geen succesvol jaar. Wij gaan er van uit dat Fiscaal Financiën met onder meer de inbedding van XBRL binnen de Belastingdienst en het voltooien van de infrastructuur voor de VIA, 2008 tot een jaar maakt met merkbaar minder administratieve lasten voor burgers en bedrijven. Wij vinden het belangrijk dat regelgevers laten zien dat zij nadenken over alternatieven. Dat betekent echter niet dat als gevolg van onze advisering altijd het minst belastende alternatief wordt ingevoerd. Een voorbeeld hiervan is het APK-dossier. Op 26 juni 2007 heeft de Raad voor Economie, Kennis en Innovatie ons verzocht om advies uit te brengen over de gevolgen voor de administratieve lasten van het voornemen van het kabinet inzake de verlaging van de APK-frequentie. 21 In de conceptbrief van de minister van Verkeer en Waterstaat was de aandacht voor minder belastende alternatieven onderbelicht. Eén voorbeeld hiervan betreft de Europese minimumvariant waarbij voor de keuringsfrequentie geen onderscheid wordt gemaakt naar de verbrandingsmotor van het voertuig. 22 Wij hebben op 28 juni 2007 geadviseerd de Europese regelgeving zonder een nationale kop te implementeren. Dit advies is niet overgenomen. Het Actaladvies en nader overleg met Actal hebben wel geleid tot een gedetailleerde berekening van de reducties van administratieve lasten en tot een expliciete motivering van de door het kabinet gemaakte keus. Wij gaan dus ook na of een voorstel extra regels bevat bovenop Europese regelgeving. Dat speelde eind 2007 een rol bij het Wetsvoorstel rapportageplicht biomassa voor energiedoeleinden. Het doel van het wetsvoorstel is het creëren van transparantie in productie van biomassa en de handel daarin. Wij hebben geconcludeerd dat met dit wetsvoorstel in strijd met het kabinetsbeleid een nationale kop wordt gecreëerd en de uiteindelijke administratieve lasten niet volledig in beeld zijn gebracht. 23 De rapportageplicht is op dit moment geen Europese verplichting. De twee van toepassing zijnde Europese richtlijnen kennen een dergelijke plicht niet. 24 Het wetsvoorstel bevat dus een nationale kop op Europese regelgeving en is daarmee in strijd met het kabinetsbeleid. 25 Verschillen binnen één departement Binnen departementen komen verschillen voor. Zo betrekt Financiële Markten van het ministerie van Financiën ons steeds in een vroeg stadium in het wetgevingsproces, zoals bij de implementatie van de MIFID, op het gebied van gedragstoezicht financiële ondernemingen en de implementatie van de derde richtlijn witwassen. Financiële Markten staat steeds open 22 23

14 jaarverslag 2007 Adviezen voorgenomen regelgeving Adviezen voorgenomen regelgeving jaarverslag 2007 Toezichthoudersregels Sinds 2006 toetsen wij ook de voorgenomen toezichthouderregels van De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Formeel worden de dossiers van beide toezichtouders voorgelegd via het ministerie van Financiën. Wij adviseren dan ook in eerste aanleg de minister van Financiën over de toezichthouderregels van zowel DNB als de AFM. Wij hebben het afgelopen jaar in totaal op 8 dossiers samengewerkt met deze toezichthouders. Beide toezichthouders laten zien dat zij zich bewust zijn van de administratieve lasten die zij veroorzaken. Bij de totstandkoming van de toezichthouderregels wordt steeds het bedrijfsleven betrokken en bij de beantwoording van vragen van Actal blijkt steeds dat aandacht wordt besteed aan alternatieven. Dit tweede jaar van samenwerking met DNB en AFM op het gebied van het voorleggen van dossiers hebben wij wederom als constructief ervaren. Subsidiedossiers Ondanks de daling van het totale aantal behandelde dossiers, wordt 2007 gekenmerkt door een aanzienlijke stijging van het aantal subsidiedossiers. In totaal zijn 48 subsidiedossiers voorgelegd. De meeste hiervan zijn afkomstig van het ministerie van Economische Zaken. Rijksbreed zijn er verschillende initiatieven om direct of indirect tot vermindering van de administratieve lasten van subsidieregelingen te komen. Zo neemt de Regiegroep Regeldruk deze administratieve lasten mee in de nieuwe nulmeting, ook al vallen deze lasten buiten de nieuwe 25%-doelstelling. Verder ontwikkelt het ministerie van Economische Zaken de subsidie-omnibus, een gemeenschappelijk kader met eisen voor alle innovatiesubsidieregelingen van dit ministerie, waar na verloop van tijd bijna alle subsidies van Economische Zaken onder zullen vallen. Het ministerie van Financiën ontwikkelt een meer algemeen kader voor alle subsidieregelingen van de rijksoverheid met randvoorwaarden per type subsidie. Deze projecten hebben tot doel om deze regelingen meer uniform en minder belastend te laten zijn. Verder hebben diverse ministeries zich voorgenomen om ook de uitvoering van hun subsidies bij één organisatie onder te brengen. Wij kijken met belangstelling uit naar het uniforme uitvoeringskader subsidies en de verlaging van de administratieve lasten die hiervan het gevolg zullen zijn. Expertpanel en samenwerking Bij de voorbereiding van onze adviezen zoeken wij vaak contact met derden. Door middel van overleg in een expertpanel of het zoeken van samenwerking met andere organisaties proberen wij de kwaliteit en de effectiviteit van onze adviezen te verhogen. Wij hebben gebruik gemaakt van een expertpanel bij de advisering over het Besluit en de Regeling Bodemkwaliteit die milieuhygiënische voorwaarden stellen aan de toepassing van bouwstoffen, grond en baggerspecie ter bescherming van de bodem en het oppervlaktewater. Verder wordt het hergebruik van afvalstoffen als bouwstof of bodem geregeld. Op 24 april 2007 hebben wij een expertmeeting georganiseerd waaraan vertegenwoordigers van het bedrijfsleven en de VROM-Inspectie deelnamen. Onze bevindingen uit de expertmeeting zijn verwerkt in het advies. Wij hebben onder andere geadviseerd over de niet geheel correcte kwantificering van de administratieve lasten en over heroverweging van de meldingsplicht voor schone grond. Het dictum van het advies was ja, nadat. In januari 2008 heeft de minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer de Handreiking Besluit bodemkwaliteit gepubliceerd. De handleiding moet decentrale overheden ondersteunen om het bodembeleid uit te voeren. Het streven naar vermindering van administratieve lasten en het blijven waarborgen van privacy zouden met elkaar op gespannen voet kunnen staan. Ondanks dit mogelijke spanningsveld heeft Actal in 2007 prettig samengewerkt met het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP). Zo hebben wij ons in januari 2007 gebogen over het wetsvoorstel Implementatie Europese Richtlijn Dataretentie. Dit wetsvoorstel betekende een stijging van de structurele administratieve lasten ter grootte van 30 à 35 miljoen euro per jaar. Het wetsvoorstel verplicht telecombedrijven om verkeersgegevens van klanten gedurende 18 maanden te bewaren. In een negatief advies uitgebracht op 18 januari 2007 hebben wij erop gewezen dat de kwantificering van administratieve lasten voor het bedrijfsleven niet volledig was en dat alternatieven met een kortere bewaartermijn te gemakkelijk terzijde waren geschoven. Verder hebben wij geadviseerd om telecombedrijven desnoods te compenseren voor alle extra kosten, die zij in dit verband zullen maken. Het kabinet heeft echter vastgehouden aan het wetsvoorstel. Gezien het belang van het onderwerp en het feit dat het CBP voor een deel dezelfde bezwaren heeft geuit, hebben wij samen met het CBP op 12 oktober 2007 een gezamenlijke position paper verstuurd naar de vaste kamercommissie voor Justitie, waarin de belangrijkste bezwaren nog eens zijn toegelicht. Voorts hebben wij in juni 2007 samen met het CBP de expertmeeting BSN in het bedrijfsleven georganiseerd met zowel individuele bedrijven als brancheorganisaties. 26 Tijdens deze expertmeeting is de behoefte voor het gebruik van het BSN door het bedrijfsleven geïnventariseerd; verschillende typen van uitwisseling van persoonsinformatie en/of nummers zijn besproken, variërend van uitwisseling van gegevens binnen een bedrijf en tussen bedrijven tot uitwisselingen met een klant en met de overheid. De conclusie uit de expertmeeting was dat een aantal sectoren (bijvoorbeeld de financiële sector) de behoefte heeft om het BSN te gebruiken. In een gezamenlijke brief aan de deelnemers van de expertmeeting hebben wij ons uitgesproken voor het gebruik van het BSN door het bedrijfsleven. Het CBP is van mening dat het BSN gebruikt kan worden, mits hiervoor vergelijkbare waarborgen en transparantie in acht worden genomen als op dit moment bij de overheid. 27 Wij verwachten in 2008 een kabinetsnotitie over de mogelijkheden van het gebruik van het BSN door het bedrijfsleven. Actal en het CBP zullen hierop reageren, mogelijk in de vorm van een gezamenlijke brief of advies. Op 14 december 2007 hebben wij een advies uitgebracht bij het wetsvoorstel tot wijziging van de Wet bescherming persoonsgegevens in verband met de vermindering van de administratieve lasten. De conclusie van ons kritische advies is dat de minister van Justitie het wetsvoorstel niet moet indienen, tenzij hij met onze adviespunten rekening houdt. Dat betekent dat de berekening van de gevolgen van het voorstel voor de administratieve lasten verbeterd moet worden. De berekening die Justitie had gemaakt, was te globaal door bijvoorbeeld het ontbreken van het onderscheid tussen structurele en incidentele administratieve lasten. Verder was de berekening gebaseerd op verouderd en gebrekkig cijfermateriaal. Voorts menen wij dat de bewindsman stelselmatig inzicht moet geven in alternatieven met minder administratieve lasten. Het ambitieniveau van het voorstel is beperkt. Wij hebben in 2006 samen met het CBP diverse voorstellen gedaan. Ook het georganiseerde bedrijfsleven heeft diverse malen verbeteringen voorgesteld. Structurele verbeteringen worden op de lange baan geschoven door het kabinet

15 4 Strategische adviezen 4.1 Typen strategische adviezen Naast de adviezen over de gevolgen van voorgenomen regelgeving voor de administratieve lasten, brengen wij strategische adviezen uit. In de eerste plaats noemen wij de strategische adviezen die de kabinetsaanpak en de infrastructuur betreffen. Voorbeelden hiervan zijn de strategische adviezen naar aanleiding van de voortgangsrapportages van het kabinet en strategische adviezen over een verbreding naar overige nalevingskosten en interbestuurlijke lasten. Voorts brengen wij strategische adviezen uit die een bepaald thema betreffen, zoals de inzet van ICT om administratieve lasten en regeldruk te beperken. Een strategisch advies kan voorts specifieke regelgeving betreffen. Ook brengen wij op verzoek strategische adviezen uit. In 2007 hebben wij op verzoek van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid het Advies inzake de loon in/loon over systematiek uitgebracht. 28 In dit hoofdstuk lichten wij een aantal van onze strategische adviezen uit 2007 toe. Voorts komen onze plannen voor 2008 aan de orde. Wij komen daarmee tegemoet aan de wens van het kabinet om onze strategische adviesfunctie te versterken. 4.2 Cultuuromslag Sinds onze oprichting op 1 mei 2000 besteden regelgevers steeds vaker aandacht aan de gevolgen van nieuwe wet- en regelgeving voor de administratieve lasten. Eind jaren 90 was het nog uitzonderlijk als in een toelichting melding werd gemaakt van de gevolgen voor de administratieve lasten. Inmiddels is het goed gebruik. Ook als een voorstel geen gevolgen heeft voor de administratieve lasten, wordt dit steeds vaker expliciet vermeld. Het is kortom meer vanzelfsprekend geworden om expliciet aandacht te besteden aan deze specifieke maatschappelijke gevolgen van nieuwe regelgeving. Er is vooruitgang geboekt op onze centrale doelstelling: het bewerkstelligen van een cultuuromslag bij regelgevers. De illustratie toont de ontwikkeling van het aantal treffers op de zoekterm administratieve lasten in het Staatsblad en in de Staatscourant. 600 Treffers Bron: 27

16 jaarverslag 2007 Strategische adviezen Strategische adviezen jaarverslag 2007 Eind 2006 zijn wij gestart met de vervolgmeting verinnerlijking administratieve lasten. Deze meting is het vervolg op het eerste verinnerlijkingsonderzoek (medio 2005). Evenals in het eerste onderzoek hebben wij drie aspecten gemeten: kennis, houding en gedrag. De vervolgmeting had echter een breder karakter. Naast de verinnerlijking voor de administratievelastenaanpak voor bedrijven is ook die voor burgers onderzocht. Verder is het onderzoek niet alleen op ministeries, maar ook bij uitvoeringsorganisaties uitgevoerd. 29 Tenslotte onderscheidt de vervolgmeting de verinnerlijking van Nederlandse ambtenaren die betrokken zijn (geweest) bij Europese beleidsvorming en geeft het onderzoek inzicht in de rol van de administratieve lasten op dat niveau. Uit de vervolgmeting verinnerlijking bleek dat beleidsmedewerkers meer kennis hebben over administratieve lasten, een positievere houding hebben over de aanpak van administratieve lasten, en ook in hun gedrag meer doen om er voor te zorgen dat de administratieve lasten worden beperkt naarmate zij meer dossiers aan Actal hebben voorgelegd. Bovendien bleek uit ditzelfde onderzoek dat veel hogere ambtenaren vrezen dat de aanpak van de administratieve lasten alleen succesvol blijft als de infrastructuur in stand blijft. Dit tweede verinnerlijkingsonderzoek maakt inzichtelijk hoe belangrijk een goede infrastructuur is voor een succesvolle vermindering van de administratieve lasten. Na het onderzoek hebben wij meerdere adviezen uitgebracht. Ten eerste hebben wij een advies uitgebracht aan het kabinet naar aanleiding van het overkoepelende onderzoeksrapport. De hoofdlijnen van ons advies aan het kabinet van maart 2007 zijn: veranker een duurzame infrastructuur, bevorder de verdere verinnerlijking bij ministeries en breid de aanpak uit naar uitvoeringsorganisaties en Europa. Ten tweede hebben we alle deelnemende departementen een specifiek advies gegeven op basis van het rapport dat voor het betreffende departement is opgesteld. Wij hebben naar aanleiding van de adviezen bestuurlijke overleggen gehad met de bewindspersonen van de ministeries en ook met enkele van de deelnemende uitvoeringsorganisaties. Wij hebben daarbij op basis van het verinnerlijkingsonderzoek het belang van een goede infrastructuur onderstreept. Wij hebben gemerkt dat sommige bewindslieden van het kabinet Balkenende IV nog overtuigd moesten worden. Wij zien helaas dat de infrastructuur in 2007 niet overal op volledige sterkte in stand is gehouden. In 2008 bereiden wij het derde verinnerlijkingsonderzoek voor met betrekking tot het gehele terrein van de vermindering van regeldruk. Ook gemeenten zullen wij hierbij betrekken. Wij onderzoeken voorts of het verinnerlijkingsonderzoek vereenvoudigd kan worden. 4.3 Verbreding van administratieve lasten naar regeldruk Overige nalevingskosten in bestaande wet-en regelgeving In de eerste maanden van 2007 hebben wij een proefmeting van de overige nalevingskosten als gevolg van bestaande wet- en regelgeving afgerond. Dit onderzoek had tot doel om aan te tonen dat een nulmeting van deze nalevingskosten haalbaar en zinnig is. In twee deelonderzoeken zijn verschillende methodes uitgeprobeerd. Op basis van de onderzoeksrapporten hebben wij op 19 april 2007 een advies uitgebracht aan het kabinet. Onze conclusie is dat een nulmeting vergelijkbaar met die voor administratieve lasten goed mogelijk is. Ons advies aan het kabinet is daarom een soortgelijke nulmeting en infrastructuur vorm te geven zoals bij administratieve lasten is gebeurd. Voorts adviseren wij om vooraf een reductiedoelstelling vast te stellen, te beginnen met een nulmeting bij de meest belastende wetten en een meetmethode toe te passen, die de sterke punten van de 28 twee onderzochte methodes uit de proefmeting combineert. Tot slot hebben wij geadviseerd om in 2007 een handboek hiervoor op te stellen en desgewenst een vervolgmeting uit te voeren om ook de meest ingewikkelde wetgeving met abstracte normen op proef in kaart te brengen en een kostenefficiënte waarneming uit te proberen voor wetgeving met relatief lage nalevingslasten. In verband met de trage reactie van het kabinet op dit advies waren wij eind 2007 genoodzaakt zélf de vervolgproefmeting te starten. Inmiddels is gebleken is dat het kabinet toch de overige nalevingskosten wil aanpakken en dat die aanpak op steeds meer punten overeenkomt met het Actaladvies. Wij zullen in 2008 onze kennis en ervaring op het terrein van de overige nalevingslasten uitbreiden en de regering op dit onderwerp adviseren in de vorm van strategische adviezen en/of adviezen over specifieke wet- en regelgeving. Integraal afwegingskader vermindering regeldruk In het Plan van aanpak Merkbaar minder regeldruk voor ondernemers, de Startbrief vermindering regeldruk burgers en verbetering dienstverlening overheid en de reactie op de evaluatie van Actal die het kabinet in 2007 aan de Tweede Kamer zond, staat dat er een integraal afwegingskader komt en dat Actal uitdrukkelijk een rol krijgt bij de ontwikkeling en invoering van het afwegingskader. Op 19 februari 2008 heeft de minister van Justitie een adviesaanvraag aan ons voorgelegd. Hij verzoekt onze visie over de vraag of kwaliteitseisen voldoende geïnstrumenteerd worden door de bestaande toetsen, of dat deze (of sommige daarvan) nog nadere uitwerking behoeven. De minister verwacht dat zo n nadere uitwerking of operationalisering bijvoorbeeld gewenst is op het punt van uitvoerbaarheid. De (administratieve) lasten die regels met zich meebrengen voor de doelgroep zijn niet altijd het directe gevolg van die regels zelf, maar vaak ook van meer of minder bewuste keuzes bij de uitvoering ervan. De minister verzoekt ons te bezien of meer algemene criteria te formuleren zijn voor een lastenluwe uitvoering van regels, die dan opgenomen kunnen worden in de uitvoerbaarheidstoets in het integraal afwegingskader. De tweede vraag is of wij, mede op basis van de in de afgelopen jaren getoetste dossiers, een stappenplan of een voorkeursvolgorde wenselijk achten om meer stroomopwaarts in het beleids- en wetgevingsproces zicht te creëren op de effecten van nieuw beleid en nieuwe wetgeving en het denken in alternatieven voor wetgeving of minder belastende vormen van wetgeving te stimuleren. Hij verzoekt Actal om zo ja, een aanzet daartoe te formuleren die bij de ontwikkeling van het voorgestane instrumentarium kan worden gebruikt. De derde vraag is of wij op basis van onze ervaring met toetsing en advisering over dossiers en de wijze waarop daarmee in de verdere besluitvorming wordt omgegaan, aanbevelingen kunnen doen omtrent een inrichting van deze verantwoordings- en toetsingsprocedure binnen de rijksdienst die optimaal bijdraagt aan het gewenste doel en waarmee die stap verder ook echt gezet kan worden. Met het oog op deze adviesaanvraag zijn wij in januari 2008 een praktijkonderzoek regeldruktoetsen gestart. Het doel van het project is om inzichtelijk te maken hoe de effecten van regelgeving door departementen ex ante worden ingeschat en hoe hierop wordt getoetst. 29

17 jaarverslag 2007 Strategische adviezen Strategische adviezen jaarverslag 2007 Interbestuurlijke lasten In het eerste kwartaal van 2007 is de meting van de gevolgen voor de administratieve lasten bij invoering van het Elektronisch Kinddossier (EKD) afgerond. De doelstelling van dit onderzoek was niet alleen deze administratieve lasten in beeld te brengen, maar ook ervaring op te doen op het terrein van interbestuurlijke administratieve lasten en na te gaan of de aanpak bij bedrijven ook direct toepasbaar is op overheidsinstellingen. Wij hebben naar aanleiding van dit onderzoek op 23 maart 2007 een advies uitgebracht aan de minister voor Jeugd en Gezin. In dit advies werd geconcludeerd dat de invoering van het EKD tot verlaging van de administratieve lasten bij instellingen voor de jeugdgezondheidszorg leidt. Wij hebben de minister geadviseerd om het EKD zo snel mogelijk in te voeren en daarbij rekening te houden met een aantal aspecten, dat de administratieve lasten nog verder kan verlagen of dat de reductie juist teniet kan doen. De minister heeft in een brief van 25 mei 2007 positief geregeerd op het Actaladvies. Voor ons was het onderzoek een bevestiging van de overtuiging dat de huidige aanpak met betrekking tot administratieve lasten van bedrijven zonder problemen gekopieerd kan worden naar de interbestuurlijke administratieve lasten. Wij zien dan ook met veel belangstelling uit naar de wijze waarop het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties inhoud geeft aan de kabinetsdoelstelling om de interbestuurlijke lasten met 25% te beperken en naar het kabinetsstandpunt op het rapport van de commissie Oosting over het interbestuurlijk toezicht. Het ziet er naar uit dat de motie Van der Burg over het meten van de interbestuurlijke lasten wordt uitgevoerd. Wij onderschrijven het belang van deze meting en vinden dat het een noodzakelijke voorwaarde is voor een succesvolle vermindering van de interbestuurlijke lasten met 25%. Economische effecten regeldruk Volgens een studie van het Centraal Planbureau van april 2004 leidt de daling van alleen administratieve lasten voor het bedrijfsleven met 25% tot een economische groei ter waarde van 1,5% van het BBP en een groei van arbeidsproductiviteit met 1,7%. Uit een SEOonderzoek van 2006 volgt dat de daling van de administratieve lasten voor burgers met 25% overeenkomt met een welvaartswinst van minimaal 500 miljoen euro per jaar. Nadien is het blikveld verbreed. Naast de administratieve lasten zijn ook de overige nalevingskosten, toezichtslasten, interbestuurlijke lasten in de operatie betrokken. Het is van belang dat inzichtelijk wordt hoeveel miljard publiek en privaat geld wordt vrijgespeeld als de regeldruk daalt. In 2008 inventariseren wij daarom de betekenis van de vermindering van regeldruk voor de economie (zoals de groei, de arbeidsproductiviteit). Wij onderzoeken de mogelijkheid om de economische gevolgen van de brede aanpak van regeldruk in beeld te brengen. Hiervoor voeren we verkennende gesprekken met het ministerie van Financiën en het Centraal Planbureau. Onder de brede aanpak van regeldruk verstaan wij: 1 De nieuwe doelstelling om de administratieve lasten voor bedrijven met 25% te beperken. 2 Een beperking van de administratieve lasten voor burgers met 25%. 3 Een beperking van alle overige nalevingskosten met 25%. 4 Een beperking van alle toezichtslasten met 25%. 5 Een beperking van alle interbestuurlijke lasten met 25%. 4.4 ICT Het kabinet heeft al jaren grote ambities bij de verlaging van de administratieve lasten door het slimme gebruik van ICT. Deze ambitie is echter vooralsnog niet waargemaakt gelet op de resultaten op het gebied van de elektronische overheid in Wij refereren daarbij aan de grote problemen bij onder andere de invoering van de belangrijkste basisregistratie, de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA). Verder werd begin 2007 bij de invoering van het kentekenregister als basisregister duidelijk dat ondanks de goede voornemens van het kabinet, de overheid burgers en bedrijven toch om gegevens mag blijven vragen die al in deze basisregistraties zijn opgenomen. Het scheppen van hoge verwachtingen zonder bevredigende resultaten voor burgers en bedrijven draagt niet bij aan de betrouwbaarheid van de overheid. Wij hopen dan ook dat 2008 het jaar wordt waarin de overheid laat zien betrouwbaar te zijn en burgers en bedrijven de beloofde vruchten laat plukken van de elektronische overheid. Een verbod op het vragen van uittreksels en gegevens in zijn algemeenheid uit basisregisters zoals de GBA, het kentekenregister of het basisregister bedrijven door de overheid is daarbij een eerste stap. Het kabinet zal in 2008 de aansturing en regie op de elektronische overheid substantieel moeten versterken. Medeoverheden en uitvoeringsorganisaties moeten vanuit het Rijk financieel geprikkeld en ondersteund worden bij de invoering en het gebruik van de basisregisters en de inbedding van gegevensstandaarden zoals XBRL. Wij hebben in 2007 wederom advies uitgebracht aan het kabinet over XBRL. Eén van de kernpunten van ons advies was dat wij een nadere onderbouwing willen zien van de berekende verlichting van de administratieve lasten voor het bedrijfsleven. Het kabinet Balkenende III heeft XBRL wel ingeboekt als daling van de administratieve lasten met 350 miljoen euro per jaar. Dit is voor ons aanleiding geweest om een expertmeeting te organiseren over XBRL-NTP. Aan de bijeenkomst van 25 mei 2007 hebben vertegenwoordigers van onder meer de Belastingdienst, het georganiseerde bedrijfsleven, accountants, softwarebedrijven en onafhankelijke experts deelgenomen. De belangrijkste conclusie van deze meeting is dat wij XBRL en het NTP beschouwen als een zeer goede ontwikkeling, maar dat de positieve effecten op de administratieve lasten voor bedrijven in 2007 nog niet merkbaar waren. Gezien voorgaande vinden wij het bij ICT-projecten van belang dat de effecten ervan op de administratieve lasten nauwgezet en realistisch ex ante in beeld worden gebracht en aan het bedrijfsleven en burgers worden bericht. Wij constateren dat te gemakkelijk wordt aangenomen dat de administratieve lasten door gebruikmaking van ICT automatisch verminderen. Voorstellen om regeldruk te beperken met behulp van ICT, moeten ook kwantitatief onderbouwd worden, zoals gebeurt bij voorstellen om regels te schrappen of te vereenvoudigen. Wij voeren daarom in de eerste helft van 2008 in samenwerking met de Technische Universiteit Delft en de gemeente Amsterdam het onderzoek ICT en administratieve lasten uit. Hierbij wordt onderzocht of en hoe de administratievelastenaanpak zoals toegepast voor voorgenomen wet- en regelgeving zich ook leent voor het in kaart brengen van de effecten voor administratieve lasten als gevolg van de toepassing van ICT. Het Horeca1 project van de gemeente Amsterdam wordt daarbij als casestudie gebruikt om de methodiek te beproeven. Wij gaan er van uit dat het kabinet in 2008 laat zien serieus werk te maken van elektronische dienstverlening aan burgers en bedrijven

18 Strategische adviezen jaarverslag 2007 Wij zullen in 2008 een ICT-symposium organiseren samen met de Taskforce Regeldruk gemeenten en op basis van onze ervaringen het ICT-beleid van het kabinet ondersteunen met strategische adviezen. 4.5 Praktijk van minder regeldruk Uitvoering In 2006 hebben wij een onderzoek laten uitvoeren naar de invloed van de wijze van uitvoering van wet- en regelgeving op de administratieve lasten. Aanleiding voor dit onderzoek waren signalen van bedrijven en burgers dat zij in de praktijk vaak nog weinig merken van een feitelijke verlaging van de administratieve lasten. Eén verklaring hiervoor was de wijze waarop wet- en regelgeving wordt uitgevoerd. De belangrijkste conclusie van het onderzoek was dat de wijze van uitvoering van wet- en regelgeving van directe invloed is op de omvang van de administratieve lasten. Naast meer en vroegtijdig aandacht voor het aspect uitvoering bij het toetsen van voorgenomen wet- en regelgeving willen wij ons ook meer gaan richten op kwalitatieve aspecten van uitvoering (van wet- en regelgeving) zoals dienstverlening en beleidsvrijheid bij uitvoerders. Een betere dienstverlening leidt niet alleen tot minder irritatie en kortere wachttijden etc., maar tevens tot een merkbare vermindering van administratieve lasten en regeldruk. Wij voeren dan ook een verkennend onderzoek uit naar de mate waarin uitvoeringsinstanties in de publieke sector systematisch hun dienstverlening naar doelgroepen inventariseren en deze informatie gebruiken. Toezicht Wij besteden al sinds 2002 aandacht aan de administratieve lasten die het gevolg zijn van toezicht. Uit het Beleidsprogramma van het kabinet van 14 juni 2007 blijkt dat sectoren en wetgevingsgebieden ook worden doorgelicht én aangepakt op toezichtlasten en irritaties. Ondanks dit ambitieniveau zien wij dat de activiteiten van het kabinet op het gebied van toezicht zich voornamelijk richten op gemeenten en dat de aandacht voor toezicht op rijksniveau in het beleidsproces afneemt. Wij zullen daarom komend jaar meer aandacht vragen voor de administratieve lasten die het gevolg zijn van toezicht. Daartoe zullen wij een conferentie Toezicht en administratieve lasten organiseren. De goede ervaringen met het toetsen van de toezichthouderregels van DNB en de AFM maken dat wij zullen trachten dit ook bij andere toezichthouders van de grond te krijgen. Zo begint Actal in 2008 de toezichthouderregels van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZA) te toetsen op de effecten voor de administratieve lasten van burgers en bedrijven. Sinds 2006 onderhoudt Actal contact met de NZA over de aanpak van de regeldruk in het zorgveld. Vanuit de eigen organisatie is de NZA gestart met het project WALZ (Wegnemen Administratieve Lasten Zorgautoriteit) om de bureaucratie van toezicht op de marktpartijen te verminderen. In het voorjaar van 2008 zal de NZA met een adviesaanvraag komen voor een strategisch advies over de afschaffing van de AO/IC-regelingen. 30 Om een goede invulling te kunnen geven aan deze adviesaanvraag is Actal onder andere voornemens een expertpanel met betrokkenen uit het veld te organiseren. 33

19 jaarverslag 2007 Strategische adviezen Strategische adviezen jaarverslag 2007 Begrijpelijke formulieren In 2007 hebben wij actief geparticipeerd in de projectgroep onder leiding van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, die instrumenten ontwikkelt voor formulierenmakers voor het begrijpelijk maken van overheidsformulieren. In februari 2007 besloot het kabinet Balkende III dat alle nieuwe en alle inhoudelijk gewijzigde formulieren van de rijksoverheid vanaf 1 september 2007 begrijpelijk zijn. Omdat wij ervan overtuigd waren dat het aanbieden van instrumenten alleen niet voldoende was om dat kabinetsdoel te behalen, hebben wij op 19 maart 2007 een advies aan de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties uitgebracht. Wij hebben geadviseerd om een infrastructuur te creëren vergelijkbaar met die voor administratieve lasten. Die noodzakelijke infrastructuur omvat volgens ons een formulierencoördinator bij alle departementen en belangrijkste uitvoeringsorganisaties, een inventarisatie van formulieren en een plan van aanpak per overheidsorganisatie en voldoende cursusaanbod vanaf juli De bewindsvrouw heeft ons advies na de zomer van 2007 bijna geheel overgenomen. Wij hebben echter in een brief van 4 oktober 2007 onze zorgen geuit over de voortgang van het project en geadviseerd om nog zo veel mogelijk formulieren van de rijksoverheid voor 1 januari 2008 te verbeteren. In een bestuurlijk overleg met de staatssecretaris op 21 november 2007 is een belangrijk instrument, de norm voor begrijpelijkheid, bediscussieerd. Wij zullen na de oplevering van de instrumenten begin 2008 de ontwikkelingen en de voortgang van het project nauwlettend blijven volgen. Modelbedrijven In 2004 is het kabinet gestart met het in beeld brengen van de knellende informatieverplichtingen vanuit het perspectief van de ondernemer. Het ging hierbij vooral om de beleefde administratieve lasten of de ergernissen van ondernemers over wettelijke informatieverplichtingen. 31 Eind 2006 zijn wij een onderzoek begonnen naar de administratieve lasten van twee van de zeven sectoren die betrokken zijn geweest bij deze eerste tranche van het project Modelbedrijven. Aanleiding voor ons onderzoek waren signalen van de sectoren Uitzendwezen en Chemie dat zij over het algemeen nog weinig merken van een verlaging van de administratieve lasten respectievelijk resultaten van het project Modelbedrijven waaraan zij hun medewerking hebben verleend. Het onderzoek heeft een integrale nulmeting opgeleverd waarmee inzicht is verkregen in de omvang en opbouw van de administratieve lasten van de twee sectoren. Dit inzicht blijkt essentieel te zijn voor zowel het gericht bevragen van betrokken bedrijven naar knelpunten als het formuleren van relevante verbeter- en reductievoorstellen. Bovendien is het van groot belang om gebruik te (blijven) maken van de standaardkostenmodellen om te rapporteren over de voortgang en het netto-eindresultaat van de betreffende aanpak. Onze ervaring leert dat inzicht in de omvang en opbouw van de administratieve lasten leidt tot een dynamiek in het denkproces en een structurele en effectieve aanpak die resulteert in merkbare reductievoorstellen. Wij hebben het kabinet op 19 april 2007 dan ook geadviseerd het werken met zogenaamde modelbedrijven te continueren en te verbeteren. Hierdoor kan het kabinet samen met het bedrijfsleven komen tot een merkbare vermindering van administratieve lasten en regeldruk. Het kabinet heeft gekozen voor de vormgeving van fundamentele verkenningen. In plaats van (weer) uit te gaan van de bestaande situatie, betreft het uitgangspunt van deze commissies de blanco nulsituatie: wat is eigenlijk aan regels nodig als je vanaf nul zou beginnen? De staatssecretaris van Economische Zaken heeft op 27 april 2007 de Commissies Fundamentele Verkenning Bouwprojecten en Transportbelemmeringen ingesteld. Ter voorbereiding van hun adviezen hebben wij met beide voorzitters, Sybilla Dekker respectievelijk Karel Noordzij, gesproken. Actal juicht toe dat er vanuit een andere invalshoek en fundamenteel andere manier van omgaan met knelpunten gezocht wordt naar merkbare verbeteringen voor het bedrijfsleven. Start en groei van 2 kleine ondernemers Wij hebben het onderzoeksbureau EIM opdracht gegeven om te onderzoeken wat de administratieve lasten zijn voor twee kleine ondernemers bij de start en de groei van hun onderneming. Het onderzoek, dat eind 2007 werd afgerond, spitst zich toe op een schildersbedrijf en een broodjeszaak. De administratieve lasten werden berekend voor verschillende ontwikkelingsfasen (starten eenmanszaak, aannemen eerste werknemer, aannemen volgende vier werknemers en omzetting van de eenmanszaak in een besloten vennootschap). Behalve een vergelijking van de administratieve lasten in 2007 en 1998 is ook gekeken naar startersfaciliteiten en overige nalevingskosten. Op 17 januari 2008 hebben wij een nieuwjaarssymposium georganiseerd naar aanleiding van dit onderzoek. Op het symposium Goede voornemens voor het MKB is het rapport aangeboden aan de staatssecretaris van Economische Zaken, Frank Heemskerk. Daarna is er een lezing verzorgd door de voorzitter van MKB-Nederland, Loek Hermans. Tenslotte was er een debat van de fractiewoordvoerders van CDA, PvdA, en VVD. Een belangrijke uitkomst van het symposium was de toezegging van staatssecretaris Heemskerk om voor werkgevers met minder dan tien werknemers een loonsomheffing in te voeren. Met een loonsomheffing hoeven werkgevers slechts één bedrag per bedrijf of per werknemer in te houden en af te dragen aan de Belastingdienst. Dat kan een spectaculaire reductie van administratieve lasten en kosten betekenen. Wij zijn verheugd met deze toezegging. Eigen regeldruk bedrijven Niet alle regels voor het bedrijfsleven zijn afkomstig van de overheid, ook brancheorganisaties en productschappen stellen regels op die het bedrijfsleven dient na te leven, bijvoorbeeld certificeringregels. Volgt een bedrijf deze niet op, dan kan dit nadelig zijn voor zijn marktpositie. Voor bedrijven is het echter vaak niet duidelijk welke regels afkomstig zijn van de overheid en welke van de eigen organisaties. Wij zullen onderzoeken in welke mate brancheorganisaties additionele lasten opleggen aan het bedrijfsleven. Bewaarplicht In november 2007 zijn wij een onderzoek gestart naar bewaar- en weggooiverplichtingen voor het midden- en kleinbedrijf. Dit onderzoek zal niet alleen een inventarisatie opleveren van deze verplichtingen, maar ook een beeld van de ratio s daarachter. Door ook te onderzoeken of en op welke wijze in de controle en handhaving daadwerkelijk gebruik gemaakt wordt van de bewaarde gegevens hopen wij een beter beeld te krijgen van de mogelijkheden om de administratieve lasten verbonden aan het nakomen en handhaven van bewaar- en weggooiverplichtingen te verminderen

20 5 Lokaal In 2007 zijn successen behaald bij de vermindering van de administratieve lasten van medeoverheden, in het bijzonder bij gemeenten. Gemeenten veroorzaken administratieve lasten in de uitvoering van rijksregelgeving en bij het opstellen van autonome regelgeving. Met het oog op merkbaar minder administratieve lasten is structurele aandacht op lokaal niveau een noodzaak. In het Coalitieakkoord Samen Werken, Samen Leven schrijven de coalitiepartners dat in bestuursakkoorden afspraken worden gemaakt over de vermindering van de provinciale en gemeentelijke administratieve lasten voor burgers en bedrijven met minimaal 25%. Dat heeft geleid tot het Bestuursakkoord Rijk en gemeenten Samen aan de slag van 4 juni Op 5 oktober 2007 ondertekenden de VNG en de staatssecretarissen van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Economische Zaken en Financiën de Uitvoeringsagenda dienstverlening en regeldruk gemeenten. Gemeenten brengen de administratieve lasten van burgers en bedrijven met behulp van het standaardkostenmodel in kaart. Het Rijk ondersteunt gemeenten daarbij actief. Van juni 2007 tot en met 31 maart 2008 is de Tijdelijke regeling stimulering aanpak vermindering gemeentelijk administratieve lasten van kracht. 32 De regeling geeft voor gemeenten de mogelijkheid om bij SenterNovem een voucher aan te vragen. Een voucher betreft een bijdrage aan de kosten die gemeenten maken om externe deskundigheid in te schakelen om hun wet- en regelgeving door te laten lichten op administratieve lasten en om een verbeterplan te laten opstellen om tot lastenverlichting te komen. Voorts worden met behulp van een lijst roadblocks belangrijke knelpunten weggenomen. De Taskforce Wallage speelt hierbij een zeer actieve rol. Het kabinet heeft in november 2006 deze (tijdelijke) Interbestuurlijke Taskforce Vermindering Regeldruk ingesteld. De instellingstermijn is inmiddels verlengd van 1 januari 2008 tot 1 januari De heer Jacques Wallage, burgemeester van Groningen, leidt deze Taskforce. De Taskforce coördineert de werkzaamheden van de verschillende departementen en de VNG bij de beperking van lokale regeldruk. Zo wordt voorkomen dat het Rijk versnipperd handelt bij de daling van gemeentelijke regeldruk. De Taskforce moet snel resultaat bewerkstelligen bij de vermindering van regeldruk en het verbeteren van dienstverlening bij gemeenten. Wij voeren regelmatig overleg met de heer Wallage en adviseren de Taskforce desgevraagd. Voorts adviseren wij de rijksoverheid over haar bijdrage aan de vermindering van regeldruk op gemeentelijk niveau (bijvoorbeeld over de roadblocks ). In 2008 moeten het kabinet en gemeenten een aantal interessante ambities waarmaken. Voor 1 juli 2008 brengen het Rijk en gemeenten de kosten die bedrijven moeten maken voor het verkrijgen van subsidies (verkrijgingskosten) en de lasten van het uitgeoefende toezicht op bedrijven in kaart. Uiterlijk eind 2008 zijn er voorstellen om ook deze administratieve lasten met 25% terug te dringen. 37

21 jaarverslag 2007 Lokaal Voorts zijn wij zeer benieuwd naar de lokale bedrijfseffectentoets. Het Rijk en gemeenten hebben afgesproken om uiterlijk 2009 gemeenten de lokale bedrijfseffectentoets te laten gebruiken bij aanpassing van bestaande en bij invoering van nieuwe regelgeving. Ook kijken wij uit naar de realisatie van de doelstelling om per 1 september 2008 alle nieuwe formulieren van gemeenten begrijpelijk te laten zijn voor de doelgroep waarvoor zij bestemd zijn. 6 Internationaal Naar aanleiding van het Actaladvies over het reductiepotentieel van de modelverordeningen van de VNG heeft de VNG besloten bij de herziening van haar verordeningen de potentiële administratievelastenverlichting kwantitatief in beeld te brengen. Ook zal steeds een zogenaamde minimumvariant aan de gemeenten worden aangeboden. Zo hebben gemeenten inzicht in de administratievelastendruk van de nieuwe modelverordeningen en handvatten om deze zo lastenarm mogelijk in te voeren. In de loop van 2008 moeten alle verordeningen van de VNG vereenvoudigd of geschrapt zijn. Wij hebben veel contacten met gemeenten. In 2007 hebben wij onder andere een presentatie gegeven voor de Vereniging van Gemeentesecretarissen en zijn wij betrokken bij een bijeenkomst van het netwerk van gemeentejuristen over regeldruk. Ook zullen wij op verzoek van MKB Nederland vanaf 2008 plaatsnemen in de werkgroep lokale regeldruk. Hierin zijn een groot aantal brancheorganisaties vertegenwoordigd. Wij onderhouden contact met individuele gemeenten, de VNG, de Interbestuurlijke Taskforce Vermindering Regeldruk om onder meer best practices te signaleren en uit te dragen. Langs de lijn van overleg zullen wij onze nieuwe adviestaak om medeoverheden op verzoek te adviseren op het terrein van regeldruk vorm en inhoud geven. Wij zullen adviseren over thema s die herkenbaar zijn voor gemeenten en waarvoor generieke oplossingen mogelijk zijn. Dat kan bijvoorbeeld het thema ICT betreffen. Ons streven is om zodoende ook bij gemeenten de cultuuromslag te bewerkstelligen. Nederland wordt gezien als een voorloper in de aanpak van de administratieve lasten. Evenals in voorgaande jaren hebben wij ook in 2007 diverse delegaties ontvangen uit verschillende landen, waaronder Cyprus, Rusland, Zweden en Brazilië. De aantrekkingskracht die Actal voor andere landen heeft, is alleen maar versterkt door de lofuitingen van de Wereldbank (2006) en de OECD (2007). Ook worden wij uitgenodigd om te spreken over de administratievelastenaanpak in Nederland. Zo hebben wij in 2007 een bezoek gebracht aan Brazilië. Samen met de parlementariër Brigitte van der Burg hebben wij deelgenomen aan de conferentie Citizenship, Competitiveness and Administrative Burden Reduction in Brasilia begin oktober Deze conferentie werd georganiseerd in het kader van het EuroBrazil-project. Ook onderhouden wij veel contacten in België, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland. Zo was er een bijeenkomst die de Nederlandse ambassade in Berlijn in april 2007 heeft georganiseerd vanwege de start van de administratievelastenaanpak in Duitsland. Voorts organiseerde de Bertelsmannstiftung in Berlijn in december 2007 de International Regulatory Reform Conference From red tape reduction to a better regulation strategy?. 33 Wij hebben bijgedragen aan meerdere onderdelen van het programma. De Nederlandse overheid heeft in 2007 twee internationale conferenties georganiseerd. Het ministerie van Financiën was in maart 2007 gastheer van de conferentie Challenges on cutting red tape. Voor een breed samengesteld gezelschap van politici, ambtenaren en bedrijfsleven van binnen en buiten Europa heeft Robin Linschoten in een panelbijeenkomst gediscussieerd over de internationale (Europese) aanpak van administratieve lasten. In november 2007 organiseerde het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in Amsterdam de internationale conferentie What a Relief. Deze conferentie is de in het vorige jaarverslag aangekondigde conferentie over administratieve lasten voor burgers. De conferentie was kleinschaliger van aard en specifiek gericht op ambtenaren. In de bijdrage van Actal zijn de voordelen en de nadelen van een kwantitatieve en een kwalitatieve vermindering van de bureaucratie aan de orde gesteld. België heeft aangeboden in 2008 een vergelijkbare bijeenkomst te organiseren. 38 Omdat bijna 50 procent van de administratieve lasten voor bedrijven in Nederland een oorsprong vindt in Europese regelgeving vinden wij het van groot belang dat ook op Europees niveau wordt gestreefd naar vermindering van regeldruk. In 2007 is hier veel vooruitgang geboekt. Het Actieprogramma voor beperking van de administratieve lasten in de Europese Unie (COM 2007/23) is omgezet in acties. De nulmeting van 13 domeinen binnen EU-regelgeving is van start gegaan. Al tijdens deze meting worden reductievoorstellen geformuleerd. 39

22 jaarverslag 2007 Internationaal Internationaal jaarverslag 2007 Een belangrijke mijlpaal in 2007 was de instelling van de High Level Group of Independent Stakeholders on Administrative Burdens, onder voorzitterschap van Edmund Stoiber. Robin Linschoten, de voorzitter van Actal, maakt hier deel van uit. Wij volgen de Europese ontwikkelingen op de voet. Samen met onze zusterorganisaties in Duitsland (Normenkontrollrat) en in het Verenigd Koninkrijk (Better Regulation Commission) hebben wij een standpunt bepaald over de Europese aanpak. Dit standpunt is vastgelegd in een tweetal position papers. De position papers gaan vooral in op de noodzakelijke opbouw van een Europese infrastructuur voor de aanpak van administratieve lasten. Een delegatie van Actal, de Normenkontrollrat en de Better Regulation Commission heeft deze papers overhandigd aan Eurocommissaris Verheugen (de eerste paper op 1 maart 2007 in Rotterdam en de tweede op 19 oktober 2007 in Brussel). Tegelijkertijd is het van belang om er voor te zorgen dat we in Nederland optimaal gebruik maken van de verbeteringen die de Europese Commissie op dit moment realiseert. Een belangrijk instrument bij de nationale standpuntbepaling is het BNC-fiche. Hierin wordt aandacht besteed aan de gevolgen voor administratieve lasten. Ten opzichte van voorgaande jaren is dit onderdeel in 2007 verder verdiept door systematisch(er) gebruik te maken van de opinions van de (Europese) Impact Assessment Board op het onderdeel administratieve lasten. hoofdpunten position paper 1 maart 2007 Een stevige infrastructuur is nodig om het actieprogramma Vermindering Administratieve Lasten in de Europese Unie te kunnen uitvoeren: 1 Beheers alle lasten die voortkomen uit wet- en regelgeving. 2 Stel een netto reductiedoelstelling vast. 3 Zorg voor een effectieve en duurzame ex ante meting bij alle nieuwe EU-voorstellen. 4 Verdeel de reductiedoelstelling naar de verschillende DG s binnen de Europese Commissie. 5 Betrek stakeholders intensief bij elke stap in het actieprogramma. 6 Creëer een extern en onafhankelijk adviesorgaan om de Commissie, het Europese parlement en de Lidstaten te ondersteunen. hoofdpunten position paper 19 oktober 2007 In 2007 is het actieprogramma Vermindering Administratieve Lasten in de Europese Unie van start gegaan. Om de aanpak van de administratieve lasten te versterken zal de Europese Commissie ook de volgende stappen moeten nemen. 1 Zorg dat elk nieuw EU-voorstel een berekening van de gevolgen voor de administratieve lasten bevat. 2 Zorg er voor dat de commissieambtenaar die het EU-voorstel samenstelt, zo vroeg mogelijk in het proces rekening houdt met de gevolgen voor de administratieve lasten. 3 Verbeter de kwaliteit en transparantie van de ex ante berekeningen. 4 Zorg dat een onafhankelijk adviesorgaan de ex ante berekeningen toetst

23

24 Adviezen 2007 bijlagen Bijlage 1 Adviezen 2007 Actaladviezen voorgenomen wet en regelgeving Wet- en regelgeving afkomstig van Dossiers met een Dossiers zonder een (departement of Tweede Kamer) formeel advies formeel advies Dictum (eindoordeel) Ja Ja, nadat Nee, tenzij Nee BZ 0 0 BZK Defensie 0 0 EZ Financiën Jeugd en Gezin 0 1 Justitie LNV OCW SZW VenW VROM VWS Tweede Kamer 0 1 Totaal Actaladviezen kabinetsbeleid vermindering administratieve lasten voor bedrijven en burgers Advies Eenduidig toezicht januari 2007 Advies Vermindering administratieve lasten voor de burger januari 2007 Advies inzake loon in/loon over systematiek februari 2007 Advies Merkbaar minder gemeentelijke administratieve lasten februari 2007 Advies Verinnerlijking Administratieve Lasten maart 2007 Advies Begrijpelijke formulieren maart 2007 Advies over administratieve lasten bij invoering van het Elektronisch Kinddossier (EKD) maart 2007 Advies over meten overige nalevingskosten als gevolg van bestaande wetgeving april 2007 Advies over het continueren en verbeteren van de modelbedrijvenaanpak april 2007 Aanbieding rapport Inventarisatie regeldruk coalitieakkoord Balkenende IV mei 2007 Advies gevolgen voor administratieve lasten van verlaging APK-frequentie juni 2007 Advies XBRL-NTP juli 2007 Advies aanscherping kabinetsaanpak vermindering regeldruk september 2007 Aanvullend advies aanscherping kabinetsaanpak vermindering regeldruk november 2007 Advies wijziging van de Wet bescherming persoonsgegevens in verband met de vermindering van administratieve lasten december

25 Bijlage 2 Onderzoeken Bijlage 3 Definities Verinnerlijking administratieve lasten Best Practices in Toezicht Administratieve Lasten VNG Modelverordeningen Reductie van de Administratieve Lasten van VNG Modelverordeningen door vereenvoudigingsvoorstellen en aanvullende reductiemogelijkheden Administratieve lasten loon in en loon over Rapportage over de structurele en eenmalige administratieve lasten voor de loonaangiftesystematieken loon in en loon over Proefmeting overige nalevingskosten in bestaande wetgeving voor de modelbedrijven Uitzendbureau en Chemie Onderzoek RP-meting Overige Nalevingskosten bestaande wetgeving Bedrijven Uitzendwezen en Chemie Omvang administratieve lasten, reductie door kabinetsvoorstellen en vermindering door verbetervoorstellen project modelbedrijven IOO SEO Sira Consulting Sira Consulting EIM Regioplan EIM Administratieve lasten zijn de kosten voor het bedrijfsleven en de burger om te voldoen aan informatieverplichtingen die voortvloeien uit wet- en regelgeving van de overheid. Het gaat om het verzamelen, bewerken, registreren, bewaren en ter beschikking stellen van informatie. Regeldruk is de investering en inspanning die burgers, bedrijven en instellingen moeten verrichten en de vrijheidsbeperking die ze ondergaan om zich aan regels te houden. Het gaat daarbij zowel om de ruimte die regels laten voor gedragsalternatieven (keuzevrijheid), de kenbaarheid en doorzichtigheid van de regels, de consistentie met de andere regels, de wijze waarop regels worden uitgevoerd en naleving wordt verzekerd, de wijze waarop regels worden gehandhaafd en overtredingen worden bestraft en de administratieve lasten. Overige of inhoudelijke nalevingskosten zijn voor bedrijven en de burger de directe kosten van naleving van wet- en regelgeving, met uitzondering van administratieve lasten en financiële heffingen. Het gaat om kosten die zij moeten maken om te voldoen aan de door de overheid of door de overheid daartoe aangewezen instanties in wet- en regelgeving vastgelegde specifieke eisen (zoals normen, voorschriften, procedures) met betrekking tot het gedrag van personen en toestanden van gebouwen, productiemiddelen c.q. het proces van productie of dienstverlening, inrichting administratie, producten en/of diensten. Onderzoek naar de gevolgen van de invoering van het EKD voor de administratieve lasten van organisaties op het terrein van de jeugdzorg Inventarisatie regeldruk Coalitieakkoord Balkenende IV Kleine ondernemers, hoge lasten Regeldruk voor een broodjeszaak en een schildersbedrijf in 1998 en 2007 Cap Gemini Research voor Beleid EIM Interbestuurlijk administratieve lasten zijn de kosten voor (semi-)overheidsorganisaties of particuliere organisaties met een publieke taak voor het uitvoeren of laten uitvoeren van handelingen om te voldoen aan informatieverplichtingen voortvloeiend uit wet- en regelgeving van andere organisaties in de publieke sector. Het gaat om het beoordelen, verzamelen, bewerken, registreren, bewaren en ter beschikking stellen van informatie. Interbestuurlijk betreft de onderlinge betrekkingen tussen organisaties in de publieke sector. De publieke sector omvat het openbaar bestuur (overheid en semi-overheid) en particuliere organisaties met een publieke taak. Onderzoeken die in het voorjaar van 2008 worden afgerond Onderzoek Bewaar- en weggooiverplichting Faculteit der Rechtsgeleerdheid elaw@leiden Praktijkonderzoek regeldruktoetsen IOO Vervolg proefmeting overige nalevingskosten Ecorys 46 47

26 Bijlage 4 Actal Actal bestaat uit drie Collegeleden: de heer R.L.O. Linschoten (voorzitter), de heer drs. J.A. Kamps en mevrouw drs. F.C. Giskes. Het College wordt ondersteund door een secretaris en 12 medewerkers. Bij het afsluiten van deze tekst waren er sollicitatieprocedures voor de vacature secretaris en voor twee vacatures beleidsadviseur. De samenstelling en de verdeling van de departementen binnen het secretariaat is als volgt: De heer ing. J.J.H.W. Hamerlinck Mevrouw mr. F.J.G. van Klink De heer P.B. Lut Mevrouw drs. C. Mesman De heer mr. F.J. Mreijen De heer A.A. Moaty Mevrouw A.S. Premchand De heer P.H. Sevat De heer dr.mr. J.A. Sleifer Mevrouw C.R. Touw Financiën Sociale Zaken en Werkgelegenheid Justitie Buitenlandse Zaken Algemene Zaken Verkeer en Waterstaat Defensie Volksgezondheid, Welzijn en Sport Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Wonen, Wijken en Integratie Jeugd en Gezin Beleidsondersteuner Secretaresse Economische Zaken Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Secretaresse Aan Actal liggen de volgende besluiten ten grondslag: Instellingsbesluit Adviescollege toetsing administratieve lasten, Staatsblad 2000, nr Verlengingsbesluit Adviescollege toetsing administratieve lasten, Staatsblad 2004, nr. 66. Besluit taakuitbreiding Actal met administratieve lasten burgers, Staatsblad 2005, nr Instellingsbesluit Adviescollege toetsing administratieve lasten 2006, Staatsblad 2006, nr Besluit tot wijziging van het Instellingsbesluit Adviescollege toetsing administratieve lasten 2006 in verband met de verlenging van de instellingsduur, de uitbreiding van de bezetting en de uitbreiding van de taken van het College wordt in het voorjaar van 2008 in het Staatsblad gepubliceerd. 48

27 Bijlage 5 Noten 1 Kamerstukken II , , nr Kamerstukken II, , , nr Kamerstukken II, , , nr Kamerstukken II , , nr Kamerstukken II , , nr Voor de afbakening van het werkterrein is in bijlage 3 een aantal definities opgenomen. 7 World Bank Group Review of the Dutch Administrative Burden Reduction Program, November 2006 en Cutting red tape: administrative simplification in the Netherlands/Flemming Norling Olsen...[et al.] OECD, Kamerstukken II , , nr. 211 tot en met 217 over een nulmeting inzake de inhoudelijke nalevingskosten, de uitbreiding van de actie Eenduidig toezicht naar de lokale overheden, het voorkomen van nationale koppen op Europese regelgeving, één beheersorganisatie voor auteurs- en naburige rechten, de opzet van de Belevingsmonitor, het vervallen van het maximum onbelast uurtarief in de vrijwilligersregeling en over uitbreiding van de taken van Actal. 9 Kamerstukken II , , nr. 127, de motie-van der Burg/Gerkens over het bedrijvenloket (Voortgangsrapportage E- overheid). 10 Kamerstukken II , , nr. 11, de motie Van der Burg c.s. over een nulmeting van de interbestuurlijke lasten. 11 De Ministeriële Stuurgroep Regeldruk fungeert als opdrachtgever van de Interbestuurlijke Taskforce Vermindering Regeldruk. Deze Taskforce is in juni 2007 opgericht en staat onder voorzitterschap van de heer J. Wallage. Zie verder hoofdstuk 5 Lokaal. 12 Instellingsbesluit Regiegroep Regeldruk d.d. 24 oktober 2007, Staatscourant 12 november XBRL staat voor extensible Business Reporting Language. XBRL is een rapportagetaal om financiële gegevens uit te wisselen via het internet. NTP betreft het Nederlandse Taxonomie Project. 14 Kamerstukken II , , nr. 1, bijlage 7 Vermindering van regeldruk voor bedrijven. 15 Kamerstukken II , , nr. 125, bladzijde Bij de totstandkoming van adviezen voorgenomen regelgeving onderscheiden wij vier fases: agenderen, selecteren, toetsen en adviseren. In de eerste twee fases filteren wij die voorstellen die relevant zijn voor de vermindering van administratieve lasten. Onze selectiecriteria staan op 17 In geval van ministeriële regelingen spreken wij niet van indienen, maar van vaststellen. Wij publiceren de Actaladviezen op op het moment dat zij openbaar worden. Dat is bij indiening bij de Tweede Kamer of bij publicatie in de Staatscourant. 18 Kamerstukken II , en , nr Er zijn overigens in amendementen verworpen, 52 amendementen ingetrokken en 13 amendementen overgenomen. In 2007 zijn in totaal 1968 moties ingediend. 20 Kamerstukken II , , nr Kamerstukken II , , nr De Europese minimumvariant is vermeld in de Europese richtlijn 96/96/EG van 20 december Het wetsvoorstel is nog niet ingediend bij de Tweede Kamer en om die reden is ons advies nog niet openbaar. 24 Richtlijn 2001/77/EG van het Europees Parlement en de Raad van 27 september 2001 betreffende de bevordering van elektriciteitsopwekking uit hernieuwbare energiebronnen op de interne elektriciteitsmarkt en de Richtlijn 2003/30/EG van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 8 mei 2003 ter bevordering van het gebruik van biobrandstoffen of andere hernieuwbare brandstoffen in het vervoer. 25 Zie bijvoorbeeld Kamerstukken II , en , nr BSN is het Burgerservicenummer. 27 De brief en het verslag zijn gepubliceerd op 28 Kortheidshalve verwijzen wij voor een toelichting naar het Jaarverslag 2006 van Actal, bladzijde Alle ministeries hebben aan de vervolgmeting meegedaan. Deelnemende uitvoeringsorganisaties zijn: AFM, Belastingdienst, DNB, Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ), Voedsel en Waren Autoriteit (VWA), Centrale Financiën Instellingen (CFI), Informatie Beheer Groep (IBG), Onderwijsinspectie (IvhO), Immigratie en Naturalisatiedienst (IND), Justis, Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW), Dienst Wegverkeer (RDW), Sociale Verzekeringsbank (SVB), Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) en Dienst Regelingen. 30 Administratieve organisatie en interne controle regelingen. Doel van deze regelingen is het stellen van voorschriften met betrekking tot de administratieve organisatie en de interne controle van een zorgaanbieder ten behoeve van de inzichtelijkheid en toegankelijkheid van de administratie. 31 Kamerstukken II , , nr Staatscourant 5 juni 2007 en 11 december Zie Die Bertelsmann Stiftung will frühzeitig gesellschaftliche Herausforderungen identifizieren sowie exemplarische Lösungsmodelle entwickeln und verwirklichen. 51

28 werkprogramma 2008 Werkprogramma 2008 Actal Opstellen van begroting Voor 1 april 2008 Opstellen van jaarverslag Voor 1 april 2008 Opstellen van werkprogramma Voor 1 september 2008 Actualiseren van websites 2e kwartaal 2008 Adviseren aan regering en parlement Over de administratieve lasten voor het bedrijfsleven en burgers als Continu (voorgenomen wet en regelgeving) gevolg van voorgenomen wetten, algemene maatregelen van bestuur en ministeriële regelingen Adviseren aan regering en parlement Over programma s en maatregelen inzake de reductie van Continu (bestaande wet- en regelgeving) administratieve lasten voor het bedrijfsleven en burgers als gevolg van bestaande regelgeving Adviseren over kabinetsaanpak bij de vermindering regeldruk 3e en 4e kwartaal 2007 Uitwerken van adviestaak op het terrein van de overige nalevingskosten, 1e en 2e kwartaal 2008 interbestuurlijke lasten en registratieverplichtingen van de professionals in overleg met het kabinet en parlement Uitvoering Onderzoeken van mate waarin uitvoeringsinstanties in de publieke 2e kwartaal 2008 sector systematisch hun dienstverlening naar doelgroepen inventariseren en deze informatie gebruiken. Toezicht Organiseren van conferentie 3e kwartaal 2008 ICT Adviseren over ICT-gerelateerde onderwerpen Continu Ontwikkelen van AL-toets voor ICT-projecten 2e kwartaal 2008 Onderzoeken van mogelijkheden van het meten van de gevolgen voor 2e kwartaal 2008 de administratieve lasten van ICT-projecten Adviseren aan regering en parlement Over regeldruk waaronder advisering over de ontwikkeling en toepassing Continu (algemeen) van het integraal afwegingskader bij de voorbereiding van beleid en regelgeving Uitvoeren van onderzoek naar de regeldruk bij start en groei van twee 4e kwartaal 2007 kleine ondernemers Onderzoeken van reductiemogelijkheden voor bewaar- en weggooi- 2e kwartaal 2008 verplichtingen Adviseren over definitiedocument Meten is Weten 2 1e kwartaal 2008 Externe contacten Aandacht vragen voor kabinetsaanpak vermindering regeldruk door Continu middel van media Voeren van bestuurlijk overleg met de betrokken bewindslieden over het kabinetsbeleid ten aanzien van de vermindering van de regeldruk Voeren van overleg met organisaties van burgers en bedrijven Vragen van input van brancheorganisaties c.q. burgerorganisaties en individuele bedrijven en burgers voor specifieke dossiers van voorgenomen en bestaande wet- en regelgeving Continu Continu Continu Adviseren over adviesaanvraag Justitie over integraal afwegingskader 2e kwartaal 2008 Onderzoeken van regeldruktoetsen 2e kwartaal 2008 Afleggen van bedrijfs- en burgerbezoeken en het bij de ministeries aankaarten van de tijdens deze bezoeken gesignaleerde praktijkproblemen en -oplossingen Continu Adviseren over adviesaanvraag NZA over afschaffing van 2e kwartaal 2008 AO/IC-regelingen Onderzoeken van regeldruk die bedrijfsleven zelf veroorzaakt 3e kwartaal 2008 Onderzoeken van effecten van de in de vorige kabinetsperiode 3e kwartaal 2008 gerealiseerde reductie van de administratieve lasten voor bedrijven en burgers. Analyseren effecten van nieuwe doelstellingen Adviseren aan medeoverheden Over regeldruk. Wij concentreren ons op thema s die voor gemeenten Continu herkenbaar zijn en waarvoor generieke oplossingen mogelijk zijn Clusteraanpak Draagvlak zoeken voor clusteraanpak bij overheden Continu Overige nalevingskosten Uitvoeren van vervolgproefmeting 2e kwartaal 2008 Organiseren van expertpanels met vertegenwoordigers van het bedrijfsleven dan wel van burgerorganisaties onder andere over voorgenomen wet- en regelgeving Voorlichting geven aan decentrale overheden en uitvoeringsinstellingen Onderhouden van contacten met het parlement Onderhouden van contacten met individuele gemeenten, de VNG, de Interbestuurlijke Taskforce Vermindering Regeldruk om onder meer best practices te signaleren en uit te dragen Continu Continu Continu Continu Verzorgen van nieuwjaarssymposium 1e kwartaal 2008 EU/Internationaal Onderhouden van contacten met de op Actal gelijkende organisaties Continu binnen de Europese Unie Verinnerlijking Voorbereiden van 3e verinnerlijkingsonderzoek regeldruk 2008 (inclusief gemeenten) Onderzoeken of invultijd van enquête kan worden teruggebracht 2008 Inlichten van buitenlandse delegaties over de Nederlandse aanpak van de aanpak van de administratieve lasten Onderhouden van contacten met individuele lidstaten en Europese instanties Continu Continu 52 53

29

30 Colofon Tekst en redactie Actal, Den Haag Ontwerp en fotografie Studio Tint, Den Haag Druk Drukkerij van Deventer, s Gravenzande Actal Lange Voorhout 58 Den Haag Postbus BE Den Haag t (070) f (070) e info@actal.nl i Actal, Den Haag

31 Missie Actal Actal is een tijdelijk en onafhankelijk adviescollege met als doel een cultuuromslag bij regelgevers te bewerkstelligen. Zij moeten de regeldruk voor bedrijven, burgers, instellingen en professionals automatisch en blijvend verlichten. Om de cultuuromslag te bevorderen adviseert Actal de regering en de Staten- Generaal over gevolgen van regeldruk van voorgenomen wet- en regelgeving en over programma s om de bestaande regeldruk te verminderen. Actal ondersteunt regelgevers door onder meer het uitvoeren van projecten die bijdragen aan de beperking van regeldruk.