INHOUD. Sonnet voor Rotterdam 84 Patriottisme voor de jeugd 226 Een Duitser over Rotterdam in

Transcriptie

1 INHOUD VOORWERK Voorwoord blz. 5 Gemeentebestuur 9 Wijkraden 9 Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rotterdam 10 Economisch Technologisch Instituut voor Zuid-Holland Historisch Genootschap Roterodamum" 10 Historisch Genootschap De Maze" 11 Inlichtingen over enkele openbare verzamelingen 11 Dagelijkse kroniek In 1955 overleden Rotterdammers en oud-rotterdammers Openbare werken 67 Publicaties over Rotterdam en Rotterdammers uit het jaar Historisch Genootschap Roterodamum", jaarverslag MENGELWERK Parallelle levens in de nieuwe geschiedenis, door mr. W. F. Lichtenauer 91 In memoriam D. G. van Beuningen, door mr. K. P. v. d. Mandele 165 In memoriam mr. G. G. van der Hoeven, door J. M. Pattist In memoriam mr. Hendrik de Bie, door jhr. mr. G. W. van Vierssen Trip 173 In memoriam Marius Johannes Richters, door J. W. de Boer In memoriam Arien Kievit, door K. Timmerman 187 In memoriam Henri Kuijpers, door L. J. M. Hazelzet 190 Hendrik Tollens, de dichter en de burger, door dr. G. W. Huygens 193 De filosoof van Rotterdam: Pierre Bayle, door dr. C. L. Thijssen- Schoute 227 BLADVULLINGEN Sonnet voor Rotterdam 84 Patriottisme voor de jeugd 226 Een Duitser over Rotterdam in AFBEELDINGEN 1. Aeolusmast op E 55; foto Joh. van Bueren frontispice 2. Bezoek van Z.M. Koning Gustaaf Adolf VI van Zweden aan Rotterdam op 28 april; foto K. J. Adelmund tegenover Viering van 10 jaar Bevrijding op 5 mei. Een gedeelte van de historische optocht: Rotterdam voorgesteld als vissersdorp; foto Openbare Werken tegenover Koninginnedag 30 april. Mevrouw Grimberg-Huijser leidt de volkszang voor het stadhuis; foto I.P.O... tegenover 17

2 5. Ruteck's tearoom aan het Stadhuisplein; foto Spies. tegenover Thaliatheater aan de Kruiskade bij avond; foto J. F. H. Roovers tegenover Spuitende fontein op het Hofplein; foto Rotterdamsch Nieuwsblad tegenover E 55. Scheepvaart en Scheepsbouw in de Energiehal; foto J. H. F. Roovers tegenover E 55. Overzicht van het tentoonstellingsterrein op Dijkzigt; luchtfoto K.L.M. Aerocarto tegenover Opening van de E 55 door H.M. de Koningin op 18 mei; foto C. Kramer tussen 40 en E 55. Het energieteken aan de Mathenesserlaan; foto J. F. H. Roovers tussen 40 en E 55. De weg naar de toekomst; foto J. Klein. tussen 40 en E 55. Drukte voor de hoofdingang aan de Mathenesserlaan; foto Rotterdamsch Nieuwsblad tegenover E 55. Place Mondiale op Unifesti tijdens een uitvoering; foto J. Klein tegenover E 55. Ontvangst van de driemiljoenste bezoeker; foto Rotterdamsch Nieuwsblad tegenover E 55. Overzicht van het tentoonstellingsterrein met kabelbaan; foto J. Klein tegenover E 55. Parkeerterrein en hoofdingang aan de Mathenesserlaan gezien van de toren van Museum Boymans; foto J. Klein tegenover Toestand van het Park na de E 55; foto Openbare Werken tegenover Demonstratie van de brandweer Bescherming Bevolking op een terrein langs de Blaak op 25 juni; foto Rotterdamsch Nieuwsblad tussen 56 en Burgemeester en mevrouw Van Walsum bezichtigen de beeldententoonstelling in de Lijnbaan; foto K. J. Adelmund tussen 56 en Het nieuwe viaduct aan de Rozenlaan; foto J. F. H. Roovers tussen 56 en Bulgersteijn met het nieuwe pand van Bervoets; foto J. F. H. Roovers tussen 56 en De Weiplaat onder de gemeente Spijkenisse, waar, i.v.m. de uitvoering van het Botlekplan, voor de laatste maal wordt gezaaid; foto J. Klein tegenover De bemanning van het ste schip wordt per rijtuig afgehaald voor een ontvangst ten stadhuize; foto Het Vrije Volk tegenover Afbraak van de oude perrons (links) en rechts de nieuwe perrons van het Centraal Station; naar een tekening van Chris Schut Bouwput van de nieuwe Bijenkorf aan de Coolsingel gezien van de Van Oldenbarneveltstraat; naar een tekening van A. J. Versluijs 80 7

3 27. Optredende personen uit het geslacht (Montauban) van Swijndregt 104 en Ligging van de vaartuigen voor de verdediging van Zuid-Holland te water in Eiken houtsnijwerk, afkomstig van de poort van de Scheepstimmerwerf Het Land van Belofte" aan de Westzeedijk; verzameling Historisch Museum te te Rotterdam tegenover Adreszijde van rapport no. 15 d.d. 19 July 1787 van N. Montauban van Swijndregt aan de Defensie- Commissie te Woerden; berustende in het aan de de N.V. Maatschappij Nijenburgh toebehorende familie-archief Van Foreest tegenover Eerste bladzijde van rapport no. 15 (zie onder 30) tussen 136 en Tweede bladzijde v. rapport no. 15 (zie onder 30) tussen 136 en Een Montauban van Swijndregt tijdens de Tiendaagse Veldtocht; naar een tekening van N. Montauban van Swijndregt tegenover Pieter van Zwijndregt Pauluszoon ( ), door G. J. van den Berg; uit het bezit van mevrouw B. A. C. Kolff-van Dorp te Naarden tegenover Leonardus van Zwijndregt ( ) als kapitein der schutterij in 1784 tegenover N. Montauban van Swijndregt ( ) als slachtoffer" van de Oranje-partij in 1787, door J. van 't Hoff; Gemeente-Archief te Rotterdam.. tegenover N. Montauban van Swijndregt in 1824, door F. Montauban van Swijndregt; uit het bezit van mr. W. F. Lichtenauer tegenover D. G. van Beuningen tegenover Mr. G. G. van der Hoeven tegenover Mr. H. de Bie tegenover Marius Richters tegenover A. Kievit tegenover H. Kuijpers tegenover H. Tollens tegenover De onthulling van het standbeeld van Tollens in het Park op 24 september 1860; naar een tekening van F. D. O. Obreen tegenover Pierre Bayle op 28-jarige leeftijd; naar een gravure van Petit tegenover 227 8

4 GEMEENTEBESTUUR 1 JANUARI 1956 BURGEMEESTER: mr. G. E. van Walsum. WETHOUDERS: H. E. van den Brule, A. Hogeweg, J. Meertens, J. U. Schilthuis, J. van Tilburg, A. J. v. d. Vlerk. RAADSLEDEN: J. A. A. Aarse, L. den Adel, mr. H. Bavinck, mr. A. C. W. Beerman, L. M. Bliek, mevr. M. Blok-Wouts, ir. P. Boersma, mevr. J. Dekhuyzen-Zeehuisen, mr. C. J. N. van Dongen, mr. Jacq. Dutilh, A. Dijksman, M. Frenkel, S. Groenendijk, L. van Halm, D. A. van Houte, H. W. Jettinghoff, P. Kapinga, F. Keesen, C. F. Kleisterlee, H. C. Kranenburg, mevr. P. v. Kranenburg-Klein, L. de Kruis, mevr. ir. A. Kuiper-Struyk, A. R. de Kwaadsteniet, dr. J. H. Lamberts, R. Langerak, C. v. d. Linden, mr. J. A. L. M. Loeff, J. G. Mager, J. H. Nef kens, L. J. Platenburg, J. G. van der Ploeg, J. Reehorst, Th. Smeding, mevr. E. Tas-Callo, mevr. H. de Vos-Krul, mej. L. A. M. Vuylsteke, mr. H. Willemse, J. Wilschut, mej. mr. J. Zeelenberg. SECRETARIS: J. Hasper. WIJKRADEN HILLEGERSBERG-SCHIEBROEK: PWz/Vter: mr. I. van der Waal; 5ecre/ö/7j; C. W. O. M. van der Pas; C0rresp0/w/e/j//e-a /resv Lijsterbeslaan 10. HOEK VAN HOLLAND: JWz/tter: D. van den Burg; Secretara: F. van den Bergh; CV?rres/ra/tt/eH//e-adre.s: hulpsecretarie Hoek van Holland. HOOGVLIET: Foorz/Vfór: G. A. Soeteman; SWretam: H. Pors; Co/-- respo/kfertf/v-adres: hulpsecretarie Pernis. PERNIS: Koorz/7/er; G. A. Soeteman; Secre/am: H. Buesink; Correspondewf/e-ödres: hulpsecretarie Pernis. OVERSCHIE: Foorz/ïfór: mr. N. C. van Mastrigt; Secretara: D. van den Berg; Co/respo/jÉfe/rt/tf-öK/res: hulpbureau Overschie. TUINDORP HEYPLAAT: Foorz/7/er: C. E. Smith; Secre/ara: Th. J. Verzijlbergh; Cörreypo/ufe/if/e-a^res; Courzandseweg 47. IJSSELMONDE: Foorz/ïter: J. H. Hoogland; Secre/am: A. Schuring; Corre.s/?0/tt/e/!//e-a</res: hulpbureau IJsselmonde. KRALINGEN: Kcwz//fer: Dr. A. Hijmans; Secretara: J. Knigge; C0rresp0/tfifert//e-att/rey: Vlinderstraat 13c KRALINGSEVEER: KoorzZ/fór: S. Moerman; Sfecretorfr; C. de Vries; Corres/w/tt/e/i/te-ac/res: Buffelstraat 110a. NIEUW-CHARLOIS: Koorz/ïter: G. J. Huiskes;.Sfecrrfarfr: J. Bontenbal; Cörrej/w/u/e/i/Ze-adray: Sternstraat la. OUD-CHARLOIS: Koorz/teter.- mevr. M. Blom-Mourits; &?m?tam: C. W. M. van Veelen; Corres/w/Kfefl//e-a*/re.s: Katendrechtse Lagedijk 470a.

5 KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN VOOR ROTTERDAM : mr. K. P. van der Mandele; Omfer-voorz/V/ers': P. v. d. Linde, Robert W. Wentges; /4/^mm* Secre/ar/s: dr. F. W. T. Hunger Jr.; Secretar/s: mevrouw I. E. Wethmar-Logemann; /J #wwc/-secretorme«: A. G. Bol, mr. H. Gaarlandt, drs. B. J. Udink, mr. C. Jansen. De bureaux der Kamer zijn gevestigd in het Beursgebouw. HANDELSREGISTER Voor het publiek geopend van 9-16 uur, des zaterdags van uur. Beursgebouw. HANDELSVOORLICHTINGSDIENST Openingsuren: van en uur, des zaterdags van uur. Deze dienst beschikt over een economische bibliotheek (binnen- en buitenlandse boeken en tijdschriften, adresboeken, telegraafcodes, statistieken en verslagen, bedrijfsregister van Rotterdam, enz.) en verstrekt handelsadressen voor binnen- en buitenland, alsmede bijzonderheden omtrent in- en uitvoer formaliteiten, handelsverdragen, betalingsverkeer, afzetmogelijkheden en bandelsgebruiken, zowel voor Nederland als voor andere landen, alsmede over middenstandsaangelegenheden, vakonderwijs enz. Hij is belast met het afgeven van certificaten van oorsprong, en andere verklaringen alsmede het legaliseren van handelsdocumenten. Voorts worden in verband met de overheidsmaatregelen ten aanzien van het bedrijfsleven vergunningen afgegeven (vergunningen van uitverkoop en opruiming, voor het afbetalingsbedrijf, alsmede vergunningen in verband met de vestigingswet kleinbedrijf). Tevens zijn bij deze dienst verschillende formulieren (o.a. in verband met de regeling van de in- en uitvoer verkrijgbaar). Beursgebouw. ECONOMISCH TECHNOLOGISCH INSTITUUT VOOR ZUID-HOLLAND Coolsingel 58, Rotterdam. Foorz/7/er vo«ae/,4/#emee/i en va«/re/ /)ö#e///a:.s /tes/ww: mr. K. P. van der Mandele. Secre/ar/s vaw /ief ites/mwr (teve«.s <#recte«r): drs. A. G. van der Veen. Doel der stichting is het doen van onderzoekingen op sociaal-economisch en economisch-technologisch gebied ter bevordering van de weivaan en de maatschappelijke ordening in de provincie Zuid-Holland, zowel ten behoeve van de locale en regionale autoriteiten als ook van het bedrijfsleven. Beursgebouw. HISTORISCH GENOOTSCHAP ROTERODAMUM" Kcwz/7/er: mr. W. F. Lichtenauer; Secretar/5: mr. J. Dutilh Jr. Het Genootschap stelt zich ten doel het streven naar versterking der gemeenschapsgedachte in Rotterdam en omgeving door het bevorderen en verbreiden van de kennis omtrent de geschiedenis van de stad en haar omgeving, zo in vroeger eeuwen als in de laatstverlopen tijd. 10

6 HISTORISCH GENOOTSCHAP DE MAZE" Het Genootschap stelt zich ten doel de beoefening van de geschiedenis van het Maasgebied. Koorz/ïte/v mr. W. F. Lichtenauer; Secre/arw: drs. A. van der Poest Clement. INLICHTINGEN OVER ENKELE OPENBARE VER- ZAMELINGEN ARCHIEF Het Archief der Gemeente is gevestigd in het gebouw aan de Mathenesserlaan 315 en geopend op werkdagen van 9.30 tot 16 uur, des zaterdags van 9.30 tot 12 uur..4rc/r/var/j: mr. H. C. Hazewinkel. BIBLIOTHEEK De Centrale Bibliotheek en Leeszaal zijn gevestigd Nieuwemarkt 1 en op alle werkdagen geopend van 9-17 uur, op dinsdag en donderdag van 9-21 uur. De courantenleeszaal is geopend op maandag-vrijdag van 9-21 uur, op zaterdag van 9-18 uur. Er zijn 8 filialen: Derde Pijnackerstraat 6; Volksuniversiteit (Westzeedijk 145); Tuindorp Vreewijk (Mare 71); Blokmakerstraat 102; Hoek van Holland (Tweede Scheepvaartstraat ); Overschie (Hulpbureau Dorpsstraat); Charlois (Nachtegaalplein 53); Hillegersberg (C. N. A. Looslaan 1); Jeugdafdelingen zijn gevestigd: Nieuwemarkt 1; Jensiusstraat 35; Oranjeboomstraat 295; Jeruzalemstraat 7; Rijdende jeugdbibliotheek. Uitleenposten zijn gevestigd: IJsselmonde (openbare school, Koninginnelaan 5); Hillegersberg (Rozenlaan 20); Tuindorp Heyplaat (openbare school, Vestastraat 91); Kralingseveer (openbare school, Ottergracht 6); Jeruzalemstraat 7. dr. F. K. H. Kossmann. MUSEUM BOYMANS Mathenesserlaan Bevat verzamelingen van oude en moderne schilderkunst, beeldhouwkunst, kunstnijverheid (aardewerk, glas, zilver, tin, kant, meubelen). Geopend iedere dag, des zondags en op algemeen erkende Christelijke feestdagen te 11, op werkdagen te 10 uur, sluit te 17 uur. De portefeuilles met tekeningen en prenten kunnen na aanvrage bezichtigd worden. Het entreegeld bedraagt 10 cent. Maandag tegen betaling van 25 cent. Persoonlijke toegangskaarten, geldig voor een jaar, kosten f Voor schoolkinderen bestaan jaarkaarten van f 1., voor leden van personeelsverenigingen jaarkaarten van f Voor tentoonstellingen geldt een afzonderlijke regeling. D/rectewr: J. C. Ebbinge Wubben. tfer a/z/. A:wH.sfmyver/ie/V/: J. N. Bastert. HISTORISCH MUSEUM Korte Hoogstraat 31. Geopend op werkdagen van 10 tot 5 uur, op zon- en feestdagen van 11 tot 5 uur. Toegangsprijs 10 cent. Groepen 5 cent per persoon. Rondleiding na overleg, mej. P. Beydals. 11

7 MUSEUM VOOR LAND- EN VOLKENKUNDE Willemskade 25. Geopend iedere dag van 10 tot 17 uur, uitgezonderd nieuwjaarsdag. De toegang is 10 cent per persoon; groepen van tien of meer personen 1 cent. D/rectewr: dr. C. Nooteboom. MARITIEM MUSEUM PRINS HENDRIK Burgemeester s'jacobplein 8. Geopend iedere dag (behalve nieuwjaarsdag) van 10 tot 17 uur. Toegangsprijs 10 cent per persoon; voor groepen van tien of meer personen 1 cent per persoon. Z)/>ectewr: dr. C. Nooteboom. Cortserva/n'ce: mej. dra. J. B. van Overeem. NATIONAAL TECHNISCH INSTITUUT VOOR SCHEEPVAART EN LUCHTVAART Burgemeester s'jacobplein 10, hoek Rochussenstraat. Het Museum is geopend: op zon- en feestdagen van uur, op werkdagen, behalve maandagmiddag, van uur. De bibliotheek is geopend: op werkdagen van uur en bovendien des dinsdags en donderdags des avonds van uur. De toegang tot de bibliotheek is gratis, tot het museum 35 cent per persoon; gezelschappen 25 cent per persoon; kinderen beneden 14 jaar 10 cent per persoon. Een gehoorzaal is beschikbaar voor lezingen. D/rectewr: H. V. Quispel. NATUUR-HISTORISCH MUSEUM Mathenesserlaan 7. Geopend dagelijks, behalve des dinsdags, van uur, in de wintermaanden van uur. De toegang is 25 cent per persoon; beneden de leeftijd van 15 jaar 15 cent. Co/iservafor: H. Landsman. STICHTING HET NEDERLANDS BELASTINGMUSEUM Parklaan 14. Opgericht 6 oktober Geopend alle werkdagen. Indien geen gehoor, toegang vragen Parklaan 16. Entree kosteloos. D/recteM/v prof. dr. J. van der Poel. De stichting heeft ten doel het instandhouden en uitbreiden van de verzameling, door de stichter bijeengebracht, van voorwerpen, betrekking hebbende op het belasting-dienstvak of op Staats- en bewindslieden, die met de financiële geste van de Staat bemoeienis hebben gehad en op de belastingambtenaren in het verleden en het heden, teneinde deze verzameling dienstig te maken tot de studie van het belastingwezen in Nederland in de ruimste zin des woords; het aanwakkeren van de belangstelling in deze tak van wetenschap, in het bijzonder ook bij de studenten in de belastingen en zoveel mogelijk te voorkomen dat voor de studie van de belastingen van belang zijnde zaken te gronde gaan. De voorwerpen zijn aldus opgesteld en van opschriften voorzien, dat men zich zonder geleide volledig kan oriënteren. BRANDWEERMUSEUM Gevestigd Blijdorpplein 5. >/recte«r: ir. R. Dijkshoorn. Geopend elke dag van 10 tot 4 uur. Aanmelden aan de Brandweerpost. 12

8 STICHTING ATLAS VAN STOLK De Atlas van Stolk", een verzameling historieprenten en portretten op de Nederlandse geschiedenis betrekking hebbende. Groene Wetering 11. Bezichtiging op aanvraag. iteaemfer: J. van Stolk. Con^rva/r/ce: mej. W. A. H. Crol. ROTTERDAMSCH LEESKABINET Vereniging tot daarstelling van een algemene bibliotheek en een daaraan verbonden leeskabinet. Parklaan 3. De uitlening is geopend elke werkdag van uur; bovendien maandag- en vrijdagavond van uur. De leeszaal is geopend elke werkdag van uur. Op zon- en feestdagen van uur en van uur; bovendien maandag- en vrijdagavond van uur. ifrmo/ziecara: dr. J. H. J. van der Pot. BIBLIOTHEEK DER NEDERLANDSE ECONOMISCHE HOGESCHOOL -flift/zöf/iecara: mr. H. van Leeuwen. De bibliotheek is geopend van maandag tot en met vrijdag van 9-17 uur, zaterdags van 9-12 uur en buiten de vacanties donderdags van uur. De uitlening geschiedt van , zaterdags van uur. ECONOMISCH ARCHIEF DER NEDERLANDSE ECONOMISCHE HOGESCHOOL mr. H. van Leeuwen. 13