s t a t p r o j e c t b o e k Startprojectboek

Transcriptie

1 S r s t a t p r o j e c t b o e k Startprojectboek

2 Colofon Uitgeverij Auteur Vormgeving Illustraties Foto s Drukwerk Met dank aan : Uitgeverij Edu Actief b.v. : Marjel Lecluse-Dielen : Tekst in Beeld : Menno Kooistra, K. van Niekerk, M. Bakker en Boom uitgevers : Sluiter boekproductie, Uitgeverij Edu Actief b.v. : Giethoorn ten Brink : Leerlingen van CSG Gaasterland en RSG de Bergen Leek Bij de ontwikkeling van PiT is gebruikgemaakt van het gedachtegoed van het Hezelandproject. Dit was een samenwerking van 31 vmbo-scholen voor Zorg en Welzijn (21 Hezeland-scholen en tien Fricolore-scholen.) Het project ontwikkelde een visie op de werkplekkenstructuur (WPS). PiT Startprojectboek ISBN: NUR: 181 trefw. Leermiddelen: vmbo Zorg & Welzijn, WPS Copyright 2004 Uitgeverij Edu Actief b.v. Postbus KB Meppel telefoon: telefax: info@edu-actief.nl internet: Eerste druk/vierde oplage Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, microfilm, fotokopie of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means, without written permission from the publisher. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb. 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (Postbus 3060, 2130 KB) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden.

3 Inhoudsopgave Pictogrammen 4 Introductie 5 K-deel 6 P-deel 13 Start 13 Actie 20 Casus A 22 Casus B 30 Casus C 36 Casus D 41 Casus E 47 Casus F 52 Reactie 58 Begrippenlijst 60

4 STARTPROJECTBOEK 4 Pictogrammen In dit boek komen de volgende pictogrammen voor: Dit betekent dat je de betekenis van sommige woorden kunt opzoeken. Je kunt ze opzoeken op Theek-iT. Bij dit pictogram gaan jullie naar een clip kijken. Opdrachten met dit pictogram kun je alleen doen. Als je dit pictogram ziet moeten jullie een rollenspel uitvoeren. Bij dit pictogram overleg je eerst met je docent voordat je met de opdracht mag beginnen.

5 Introductie Startprojectboek Welkom bij de sector Zorg en Welzijn. Zorg en welzijn wordt afgekort als Z&W. Welkom bij. Namen Dit is een werkboek. Je antwoorden vul je in op de lijnen. Eerst met potlood schrijven kan handig zijn. Hoe heten de docenten die je tijdens de lesuren van Z&W begeleiden? De Onderwijsassistent of Klassenassistent is: P IT VOOR Z &W 5

6 STARTPROJECTBOEK 6 naam Andere belangrijke namen zijn: functie Wat betekent WPS? WPS betekent Werkpleksimulatie. Dat betekent dat we net doen of een werkplek (uit de praktijk) op school aanwezig is. Een werkplek wordt gesimuleerd. Je maakt kennis met jouw mogelijke toekomstige werk- of beroepsomgeving. Je krijgt te maken met opleidingen en beroepen. Samen gaan we proberen te ontdekken welk beroep het beste bij jou past. Dan kun je na het vmbo naar een voor jou geschikte opleiding. Je ontwikkelt vaardigheden die je later in je baan nodig zult hebben. Denk bijvoorbeeld aan zelfstandig werken, hygiënisch werken, samenwerken en een goede beroepshouding krijgen. In de lessen leer je jezelf beter kennen. Jouw beste eigenschappen ga je sterker maken. Jouw minder goede eigenschappen leer je (her)kennen. Een hulpmiddel om na te gaan wat je geleerd en ervaren hebt is reflecteren. Door gebruik te maken van een reflectieformulier ontdek je zelf of je het begrepen hebt en of je nog iets bij kunt leren voor jouw toekomst. Klassikaal K-DEEL Je gaat eerst met de hele klas aan het werk met opdracht K1 tot en met K5. De K staat voor Klassikaal, dus opdrachten die je met de hele klas doet. K1 PiT PiT staat voor: Praktijk met geïntegreerde Theorie. Je krijgt heel veel praktijk. Theorie heb je nodig om de praktijk te kunnen doen. PiT betekent ook pittig zijn, kracht en energie hebben. Jullie zijn leerlingen die PiT hebben. Met PiT werken jullie zelfstandig. De docent doet niet alles voor en legt niet alles uit. Je hebt een zekere vrijheid om opdrachten naar eigen idee uit te voeren. Je wordt zelf verantwoordelijk voor wat je leert. Bij PiT gaan we ervan uit dat jij iets wilt bereiken. We nemen je niet aan de hand om stap voor stap dingen te leren. PiT gebruikt geen kindertaal met eenvoudige woorden. We gebruiken alle woorden zoals ze in het echt op een werkplek of in een beroep worden gebruikt. Dat past bij WPS. Welke woorden zijn moeilijk? Welke woorden moet je opzoeken? Schrijf de woorden op de lijst achter in dit projectboek. Als je moeilijke woorden tegenkomt, kun je ze noteren op de begrippenlijst achter in dit projectboek. Noteer hieronder welke moeilijke woorden je wilt opzoeken. Schrijf ze ook op de begrippenlijst achter in het projectboek.

7 Bij PiT staan bepaalde woorden in een kleur. Dit betekent dat je de betekenis van die woorden kunt opzoeken. Daar heeft PiT een hulpmiddel voor. Dit is een informatiebron. Je kunt die woorden opzoeken op de cd-rom die bij dit boek hoort. We noemen deze Theek-iT. Projectboek met accent op hulpverlenende vaardigheden Projectboek met accent op welzijnswerk Projectboek Werkplekassistent met accent op facilitaire dienstverlening of sport Projectboek met accent op uiterlijk verzorging K2 Verzamelen van woorden over Zorg en Welzijn De sector Z&W laat je kennismaken met werkplekgroepen. De werkveldgroepen zijn bij PiT te herkennen aan hun kleur. Geef elk punt van het spinnenweb de kleur die bij PiT aan deze werkveldgroep gegeven is. Welke woorden schieten je te binnen bij elke werkveldgroep? Denk aan beroepen die bij de werkveldgroep horen of aan taken die je kunt doen in een werkveld. Vul elk vakje van het spinnenweb met een woord. Projectboek met accent op huishoudelijke vaardigheden Projectboek met accent op facilitaire dienstverlening De kern, het rode gedeelte, is voor projectboeken die je maakt wanneer je Werkplekassistent bent. Een Werkplekassistent heeft binnen het WPS-lokaal en binnen PiT een heel belangrijke rol. Paarse projectboeken gaan over de facilitaire dienstverlening. Roze projectboeken zijn met nadruk op uiterlijke verzorging. Oranje projectboeken zijn voor welzijnswerk-projecten. In blauwe projectboeken leer je over hulpverlenende zorg. In groene projectboeken doe je ervaring op met huishoudelijke werkzaamheden. Werken in de sport krijgt aandacht in een van de rode projectboeken. P IT VOOR Z &W 7

8 STARTPROJECTBOEK 8 K3 Plannen Bij deze opdracht zie je voor het eerst. Bij dit pictogram overleg je eerst met je docent voordat je met de opdracht mag beginnen. Jullie moeten een planning maken. Bij het maken van een planning stel je de volgende vragen: p Wat ga je doen? p Welke hulpmiddelen heb je nodig? p Hoe lang mag je aan de opdracht werken? p Wanneer werk je aan de opdracht? Je docent zet een paraaf. Heel veel antwoorden zijn al ingevuld. Vul in het schema de nog ontbrekende antwoorden in. Maken van een planning Bekijk K4 tot en met K6. Maak met je klas een planning voor de activiteiten. Hieronder zie je een tabel waarin jullie planning komt. Vul de tabel samen in. opdracht wat? hulpmiddelen/instructies hoe lang? wanneer? paraaf docent K4 Regels informatieboekje van school, schoolreglement 40/50 min. K5 Kennismaken met het lokaal plattegrond lokaal 40/50 min. K6 Scharen zoeken 40/50 min. K4 Regels Iedere omgeving, dus ook de school, heeft regels. Noem vier van jullie schoolregels

9 Veel lokalen hebben extra regels. Noem vier lokalen waar op jullie school extra regels voor zijn Lokalen voor het beroepsgerichte vak hebben behalve schoolregels, ook regels die te maken hebben met professioneel werken. Regels voor: p grondhouding: hoe hoort het? p hygiëne hygiënemaatregelen hygiënevoorschriften. p EHBO p HACCP p schoonmaak p opruimen p beroepskleding p veiligheidseisen of voorschriften p brandinstructies. Welke woorden zijn moeilijk? Welke woorden moet je opzoeken? Schrijf de woorden op de lijst achter in dit projectboek. Regels voor professioneel werken bij Z&W Schrijf regels die bij jullie op school in de sector Z&W gebruikt worden achter de woorden. Het moet een regel zijn die te maken heeft met professioneel werken. regels voor professioneel werken hygiëne EHBO HACCP schoonmaak opruimen veiligheid hoe je met elkaar omgaat brandinstructies energievoorziening P IT VOOR Z &W 9

10 STARTPROJECTBOEK 10 Regels voor beroepskleding Wanneer draag je beroepskleding in de lessen Z&W? Het is mogelijk dat op jouw school nog meer regels zijn of andere regels over hoe je met elkaar om moet gaan: Waar kleed je je om? Waar laat je jouw privé-kleding? Waar moet beroepskleding die gedragen is naar toe? Omgaan met materialen Waar laat je je schooltas, mobiel enzovoort tijdens de lessen? Waar wordt je PiT-map bewaard tijdens de lessen? Welke regels zijn er verder voor je uiterlijke verzorging tijdens de lessen Z&W? Waar wordt je PiT-map bewaard na de lessen? Waar wordt je Theek-iT bewaard? Omgaan met elkaar Streep de stukken tekst door die minder goed zijn. p Als ik het lokaal in kom: zeg ik niets/groet ik iedereen die al aanwezig is. p Ik wil iets vragen aan de docent. Hoe doe ik dat? Ik blijf zitten/ik loop naar de docent toe/ik vraag de groepsleider de docent te waarschuwen. p Ik spreek de docent correct aan. Dus ik zeg: mevrouw, meneer Janssen/ik zeg alleen mevrouw, meneer/ik zeg de voornaam van de docent. Waar wordt je kerncompetentiekaart bewaard? Op deze kaart kun jij, samen met je docent, bijhouden hoe je jezelf ontwikkelt. Waar blijven opdrachten en projectboeken die je af hebt?

11 K5 Kennismaken met het lokaal De docent deelt een plattegrond uit van het lokaal van Z&W. Waar zit welke werkpleksimulatie? Geef dit op de plattegrond aan met een van de onderstaande nummers. Simulatie van: 1. de ruimtes van een facilitaire dienst 2. de privéhuishouding met woonkamer(s) en keuken(s) 3. een basisschool 4. het verpleeghuis/ziekenhuis 5. een kapsalon/schoonheidssalon 6. een kindercentrum 7. een buurthuis/activiteitencentrum. K6 Scharen zoeken Zijn er op je school nog meer simulaties? Zo ja, welke zijn dat? Simulatie van Zoek scharen die in het Z&W-lokaal gebruikt worden. Je moet alle laden, dozen, trommels (EHBO) en kasten openen Teken in het kader op de volgende bladzijde elke gevonden schaar na. Leg de schaar direct terug waar je hem gevonden hebt. Schrijf bij elke schaar waar (op welke werkplek) je hem gevonden hebt. Als het vel vol is, pak je er een leeg A4-vel bij. P IT VOOR Z &W 11

12 STARTPROJECTBOEK 12

13 Start P-DEEL Je klas wordt in zes groepen verdeeld. In jouw groep zitten: P1 Zoek met je groep een tafel of werkblad en stoelen, bijvoorbeeld in een werkpleksimulatie. Je gaat met je groep samen aan het werk met opdracht P(PiT) 1 tot en met P6. Maken van een planning Bekijk P2 tot en met P6. Die staan hieronder. Maak met je groep een planning voor de activiteiten. Hieronder zie je een tabel waarin jullie planning komt. Heel veel antwoorden zijn al ingevuld. Vul van onderstaande vragen de antwoorden die nog ontbreken in. opdracht wat? hulpmiddelen/instructies hoe lang? wanneer? paraaf docent P2 Werken in een groep 10 min. P3 Pittig kennismaken 20 min. P4 Informatie zoeken 40 min. P5 Leerstijlen 40 min. P6 Clip werkveldgroepen en werkvelden 60 min. P IT VOOR Z &W 13

14 STARTPROJECTBOEK 14 P2 Werken in een groep Het werken in een groep betekent dat je samen verantwoordelijk bent voor het eindresultaat. Om dat zo goed mogelijk te bereiken zul je binnen de groep afspraken moeten maken. Schrijf drie afspraken op die jij wilt maken met de groepsleden Bij PiT is een tip een praktische aanwijzing. Tip: Werken in een groep gaat beter als er een leider is. Deze leider zorgt ervoor dat de groep haar werk doet. Ook zorgt de groepsleider ervoor dat de groep prettig kan werken en dat de sfeer in het team goed is. Een groepsleider mag vragen stellen aan de begeleiders, zoals de docent in het lokaal. Een van jullie is deze les de groepsleider. Wie is de groepsleider? Hier staan uitspraken. Zet een kruisje of je het er wel of niet mee eens bent. uitspraak mee eens niet mee eens Maak goede afspraken over verzuim. Kom afspraken na. Noteer afspraken. Zoek evenwicht in de taakverdelingen. Respecteer elkaar. Vul elkaar aan. Motiveer elkaar. Ga discussie niet uit de weg. Zorg ervoor dat iedereen kan uitleggen wat een ander gedaan heeft. P3 Pittig kennismaken Pak uit je PiT-map een ander projectboek dan dit Startprojectboek. Op de voorkant van zo n boek staat het woord projectboek. Welk projectboek hebben jullie uit de PiT-map gehaald? Een PiT-projectboek heeft drie delen: Start - Actie Reactie Wil je dit controleren? Blader dan in het projectboek tot aan het woord Start. Waar staat dat? Op welke bladzijde? Op welke bladzijde staat Reactie? Welke vier onderdelen staan er tussen Start en Reactie? Een projectboek begint altijd met een Start. Dit is een korte introductie op het projectboek en op het werkveld. In leerjaar 3 bekijk je tijdens de Start altijd een clip.

15 Een projectboek sluit altijd af met het Reactiedeel. Hier kijk je terug op wat je geleerd hebt. Je beoordeelt jezelf. Theek-iT P4 Na de inhoudsopgave vind je een bladzijde met pictogrammen. Hoeveel pictogrammen zijn er? Informatie opzoeken In PiT staat soms dat je informatie moet opzoeken, maar er staat niet bij hoe of waar je het moet doen. Dat is even wennen. Maar in een lokaal van Z&W zijn veel informatiebronnen aanwezig: p Theek-iT p instructiekaarten p boeken p tijdschriften p brochures p folders p cd-roms, videobanden of dvd s p internet p andere leerlingen in je groep. Wat de een niet weet, is bij de ander al jaren bekend. Je kunt leren van elkaar p de docent of andere begeleiders. Wanneer kun je gebruikmaken van de docent als informatiebron? Bij PiT kun je Theek-iT gebruiken. Dat is de cd-rom die bij PiT hoort. Op Theek-iT staan heel veel woorden en begrippen die bij de sector Z&W horen. Die woorden en begrippen zijn belangrijk voor je eindexamen. Maar ze zijn ook belangrijk bij het uitvoeren van de opdrachten. Op Theek-iT worden de woorden en begrippen uitgelegd. Je vindt er allerlei informatie. Bijvoorbeeld omschrijvingen, voorbeeldzinnen, foto s en filmpjes. Open Theek-iT. Zoek pictogram op. Wat is de omschrijving die bij dit woord hoort? Computergebruik Je kunt ook informatie vinden door de computer te gebruiken. Welke computer(s) mogen jullie gebruiken? Wat staat er bij de voorbeeldzin? Kijk naar de illustraties. Gebruik de pijltjes rechtsonder in het scherm. P IT VOOR Z &W 15