Keuzedeel Ernstig meervoudige beperkingen

Transcriptie

1 Keuzedeel Ernstig meervoudige beperkingen

2 Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v Auteur: Odile Oort Inhoudelijke redactie: Titsia Sandriman - Cornelie de Ruiter Titel: Ernstig meervoudige beperkingen ISBN: , maakt deel uit van pakket: Bronvermelding: Methode Doedels: s Heeren Loo Edu Actief b.v Behoudens de in of krachtens de Auteurswet gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht ( Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in compilatiewerken op grond van artikel 16 Auteurswet kan men zich wenden tot de Stichting PRO ( De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden. Door het gebruik van deze uitgave verklaart u kennis te hebben genomen van en akkoord te gaan met de specifieke productvoorwaarden en algemene voorwaarden van Edu Actief, te vinden op

3 Inhoudsopgave Hoe werk je met een keuzedeel? Over dit keuzedeel De EMB-cliënt Zorg voor de EMB-cliënt De omgeving van de EMB-cliënt Theoriebronnen Theoriebron Activering Theoriebron Begeleidingsondersteuningsmethodieken Theoriebron Bijkomende gezondheidsproblemen Theoriebron Communiceren Theoriebron Competenties begeleider cliënten met EMB Theoriebron Contact maken Theoriebron Culturele verschillen en EMB Theoriebron Ecogram Voorbeeld ecogram Theoriebron Ernstig meervoudige beperking Theoriebron Ernstig verstandelijke beperking Film maken Theoriebron Het multidisciplinaire team Theoriebron Interculturele communicatie Theoriebron Interpreteren van signalen Theoriebron Interviewen Interview voorbereiden Theoriebron Methoden van communicatie Theoriebron Motorische beperkingen Theoriebron Multidisciplinaire en interdisciplinaire samenwerking Theoriebron Observeren en rapporten Theoriebron Prikkelverwerking en kinderen met EMB Theoriebron Probleemgedrag Theoriebron Reflecteren Theoriebron Refluxklachten Theoriebron Regels van feedback

4 Theoriebron Zintuigelijke beperkingen Theoriebron Zintuigelijke prikkelverwerking

5 Hoe werk je met een keuzedeel? Hoe werk je met een keuzedeel? In iedere opleiding volg je een aantal keuzedelen. Ze zijn bedoeld om je beter op de arbeidsmarkt voor te bereiden. Je school bepaalt het aanbod waaruit je kunt kiezen en wanneer je zo n keuzedeel kunt volgen. Hoelang je aan een keuzedeel werkt, varieert: 240, 480 of 720 studiebelastingsuren (SBU). Die informatie vind je in de inleiding Over dit keuzedeel, waarmee elk keuzedeel begint. Waar en wanneer je aan een keuzedeel werkt, bepaalt je school. Dat kan op school zijn, op je stageadres of thuis. Meestal zal het een mix van deze drie zijn. Inleiding Een keuzedeel van Edu Actief begint met een introductie. Dat kan naast een korte inleiding bijvoorbeeld een filmpje zijn over iemand die binnen zijn werkveld te maken krijgt met de inhoud van dit keuzedeel. Vervolgens vind je vermeld uit welke onderwerpen (leereenheden) het keuzedeel bestaat. Uitdaging In elk keuzedeel werk je stap voor stap toe naar een eindopdracht: de uitdaging, waarvoor je de stof van het gehele keuzedeel gebruikt. Het kan bijvoorbeeld gaan om de verzorging van een wijnproeverij met bijpassende hapjes, een compleet ondernemersplan voor een startup, een gevuld zorgdossier waarin je hebt gedocumenteerd welke begeleiding je een cliënt hebt gegeven en wat de resultaten waren, etc. Je werkt in een aantal stappen naar de eindopdracht toe. Elke stap levert per leereenheid ten minste één beroepsproduct op, dat wil zeggen een document, een (video)verslag van een gesprek of een fysiek product zoals je dat ook in de beroepspraktijk maakt. Dat kan bijvoorbeeld een wijnkaart zijn of het financiële hoofdstuk van een ondernemingsplan. Resultaten Daarna vind je een beschrijving van de doelen waaraan je gaat werken: een opsomming van de resultaten aan het eind van het keuzedeel. Beoordeling Je werkt individueel en soms samen met medestudenten aan je opdrachten. De beoordeling van je werk gebeurt op verschillende manieren en momenten. Het kan zijn dat je een of meer kennistoetsen maakt die mee tellen in de eindbeoordeling. Je zult ook een beoordeling krijgen van de beroepsproducten die je tijdens dit keuzedeel oplevert. En natuurlijk wordt je eindopdracht beoordeeld. Je vindt de beoordelingscriteria telkens kort beschreven in de inleiding Over dit keuzedeel op elke leereenheid. Hoe zwaar een onderdeel meetelt, hoor je van je docent. 5

6 Oriëntatieopdrachten Voordat je met de eerste leereenheid van een keuzedeel begint, maak je een aantal opdrachten waarmee je je nader op de stof oriënteert. Zo verken je het terrein van dit keuzedeel. Bronnen en verwijzingen In dit keuzedeel vind je verwijzingen naar bronnen. Deze kun je herkennen aan een icoontje. Dit kan een theoriebron zijn, een internetlink of een filmpje. Zo zien de icoontjes eruit: Internetsite Theoriebron Filmpje De theoriebronnen op alfabetische volgorde vind je na de opdrachten in dit boek. Je kunt de inhoudsopgave gebruiken om de juiste bronnen snel te vinden. Let op! Bronnen worden op verschillende manieren bij de opdrachten aangegeven: 1. bron voor een opdracht. In dit geval is de theoriebron van toepassing op de daaropvolgende opdrachten. 2. bron in een opdracht. In dit geval is de theoriebron alleen van toepassing op deze specifieke opdracht. Wordt er in een opdracht geen bron aangegeven, maar heb je wel bepaalde informatie nodig, dan zoek je de informatie in een van de eerder genoemde bronnen binnen deze leereenheid. De video s, rollenspelen, formulieren, weblinks en bronnen kun je vinden in de digitale leeromgeving. Hier vind je ook de digitale versie van dit keuzedeel. Ga naar Volg de stappen om toegang te krijgen tot het digitale lesmateriaal. Voor het gebruik van de digitale leeromgeving heb je een tablet, computer of mobiele telefoon met internettoegang nodig. Je werkt je opdrachten uit op papier of digitaal. 6

7 Over dit keuzedeel 1. Over dit keuzedeel Over dit keuzedeel Inleiding Als je een ernstig meervoudige beperking hebt, ziet het leven er heel anders uit dan als je 'gezond' bent. De afkorting van mensen met een ernstige meervoudig beperking is: EMB. De groep mensen met een ernstig meervoudige beperking is zeer divers. Het gaat om complexe problematiek (meestal al vanaf de geboorte). Er is sprake van een ernstige verstandelijke beperking in combinatie met andere beperkingen zoals motorische beperkingen, zintuigelijke beperkingen en vaak ook bijkomende ziektebeelden zoals epilepsie. Spreken lukt de meeste mensen in deze groep niet, ook bewegen is vaak zeer beperkt. Deze groep mensen is door hun beperking volledig afhankelijk van de zorg van anderen. Een goede begeleiding en ondersteuning is dan ook noodzakelijk en van levensbelang. De meeste mensen met een ernstig meervoudige beperking kunnen niet of nauwelijks praten. Het begeleiden van mensen met een ernstig meervoudige beperking vraagt daarom van je om goed te observeren, op 'klein niveau' naar mensen te kijken en te luisteren. Dit betekent dat je let op kleine verschillen in gedrag, houding en andere signalen die een verandering aan kunnen geven. Dit betekent ook dat je mensen ondersteunt in hun ontwikkeling op hun eigen niveau. Dus in hele kleine haalbare stapjes. In dit keuze deel maak je kennis met mensen die EMB hebben en leer je wat EMB is. Je leert technieken en vaardigheden om mensen met EMB methodisch te ondersteunen en begeleiden. Dit keuzedeel bestaat uit drie leereenheden (totaal 240 SBU) De cliënt met EMB (80 SBU) Zorg voor de cliënt met EMB (80 SBU) De omgeving van de cliënt met EMB (80 SBU). Hoe werk je met een keuzedeel? Peggy Brekelmans Wil jij je verdiepen in het leven van een cliënt met EMB? Wil jij de cliënt met EMB leren ondersteunen en begeleiden en het leven van de cliënt zo aangenaam mogelijk maken? In dit keuzedeel leer je wat het inhoudt om te werken met mensen die EMB hebben en leer je hoe je deze mensen zo goed mogelijk kunt ondersteunen en begeleiden. Deze mensen zijn volledig afhankelijk van de zorg van anderen. De meeste mensen met EMB wonen in een instelling en een deel woont onder volledige zorg van vaak de ouders thuis. De zorg thuis wordt vaak gedeeltelijk ook door professionals uitgevoerd. 7

8 De allerbelangrijkste vaardigheid die je nodig hebt als je werkt met EMB-cliënten is OBSERVEREN. Onthoud dat goed. Ervaren mensen in de beroepspraktijk zeggen altijd: klein kijken is groot zien. De uitdaging Je gaat een korte documentaire maken in de vorm van een drieluik. Deze serie is bedoeld voor mensen die niets of weinig weten over mensen met EMB. De drie delen van deze documentaire hebben de volgende onderwerpen: de cliënt met EMB Je laat zien wat het inhoudt als iemand een ernstig meervoudige beperking heeft, hoe het leven eruitziet en hoe de communicatie verloopt. de zorg voor de cliënt met EMB Je laat zien welke zorg en ondersteuning nodig is en hoe deze eruitziet. de omgeving van de cliënt met EMB Je laat zien hoe de omgeving omgaat met de cliënt en zijn beperkingen. Elk deel van de documentaire duurt minimaal 4 en maximaal 6 minuten. Aan het einde van het keuzedeel ga je de documentaire presenteren bij de instelling waar je in de praktijk hebt meegelopen. Je overhandigt dan ook als dank voor het meelopen de documentaire aan de instelling. Houd er rekening mee dat de instelling de film misschien wel in de praktijk wil gebruiken. Let op! Je gaat een documentaire maken over mensen met een ernstig meervoudige beperking. Daarbij is het niet de bedoeling dat je cliënten filmt. Binnen instellingen heersen strenge regels met betrekking tot het maken van opnames en het bewaken van de privacy van cliënten. Je kunt nooit en te nimmer zomaar een cliënt filmen. Wil je dit wel dan moet je te allen tijde toestemming vragen aan de mentor of curator van de cliënt en/of aan de instelling. Je zou wel kunnen vragen of je een professional mag interviewen. Let daar goed op bij het maken van de film. Mocht filmen echt uitgesloten zijn, overleg dan met je docent/begeleider welke alternatieve opdracht je kunt uitvoeren. Bijvoorbeeld een uitgebreid observatieverslag schrijven over alles wat je in de praktijk hebt waargenomen. De resultaten van het keuzedeel zijn: Je hebt kennis van de beperkingen en de ziektebeelden die onder EMB vallen. Je hebt kennis van de doelgroep mensen met EMB, de verschillende niveaus en de beperkingen die daarbij horen. 8

9 Over dit keuzedeel Je hebt kennis van therapieën en behandelingen voor cliënten met EMB. Je kunt signaleren wat de cliënt met EMB nodig heeft. Je hebt kennis van de activeringsmogelijkheden en methodieken die gebruikt worden bij cliënten met EMB. Je bent in staat om de cliënt met EMB-activiteiten aan te bieden die passend voor hem zijn. Je weet welke mogelijkheden er zijn op ICT-gebied als het gaat om cliënten met EMB. Je kunt observeren en benoemen welke mogelijkheden de cliënt met EMB heeft onder andere op het gebied van communicatie. Je bent in staat om een cliënt met EMB te ondersteunen en te begeleiden en je daar steeds verder in te ontwikkelen. Je bent in staat om samen te werken met alle betrokkenen bij de cliënt met EMB. Beoordeling Kennistoets Elke leereenheid eindigt met een Test-je-kennis-toets. De toets wordt ingeleverd bij de docent. Beroepsproducten Overzicht beroepsproducten per leereenheid: 1. De cliënt met EMB deel 1 van de documentaire, de cliënt met EMB een totaalbeeld van alle mogelijkheden van de cliënt met EMB die je tijdens je praktijkdagen observeert mindmap over ernstig meervoudige beperking Lino-collage over ernstig verstandelijke beperking. 2. Zorg voor de cliënt met EMB deel 2 van de documentaire, zorg voor de cliënt met EMB een passende activiteit voor een groep cliënten een reflectieverslag van een contactexperiment een reflectieverslag van een inlevingsexperiment observatieverslag interview medewerker. 3. De omgeving van de cliënt met EMB deel 3 van de documentaire, de omgeving van de cliënt met EMB interview met een naastbetrokkene ecogram observatieverslag interdisciplinair of multidisciplinair overleg. 9

10 1.1 Oriëntatie Inleiding Om je voor te bereiden op de start van dit keuzedeel, begin je met een aantal opdrachten om een beeld van mensen met EMB te krijgen. De vierde opdracht is een oriëntatie op praktijkdagen die je gaat lopen. Wil je echt een beeld krijgen van werken met mensen EMB, dan is de praktijk de beste leerschool. Daarom ga je een aantal dagen in de praktijk meelopen bij een instelling waar mensen met een ernstig meervoudige beperking wonen. Het is belangrijk dat je zo veel mogelijk tijd doorbrengt in de praktijk om alles over het omgaan met EMB-cliënten te leren. Dat zal soms lastig zijn, maar probeer dat te regelen met school en je BPV-instelling. Opdracht 1: Kennismaken met EMB Ernstig meervoudig beperkt is een breed begrip waar je in dit keuzedeel steeds meer over zult leren. Bekijk het filmpje om een beeld te krijgen van wat EMB kan inhouden en beantwoord de vragen hierover. Jip geniet van actie a. Geef een algemene omschrijving van wat EMB betekent. b. Wat kan Jip wel? c. Wat houdt de ernstig meervoudige beperking van Jip volgens jou in? Opdracht 2: Zorgen voor iemand met een ernstig meervoudige beperking Mensen met een ernstig meervoudige beperking hebben continue zorg en begeleiding nodig. Veel mensen met EMB wonen in een instelling, anderen wonen in een kleinschalige woonvorm en sommigen wonen thuis. De mensen die thuis wonen worden vaak door ouders of directe familieleden verzorgd. Deze verzorging neemt veel tijd in beslag. Vaak wordt er dan ook ondersteund door professionals die een deel van de zorg overnemen en ondersteunen. a. Beschrijf in je eigen woorden hoe jij denkt dat de dag van iemand met een ernstig meervoudige beperking eruitziet. Beschrijf welke zorg en ondersteuning jij denkt dat iemand nodig heeft op een dag. b. Onderzoek via internet welke professionals zich bezighouden met de ondersteuning van mensen met EMB. c. Welke kwaliteiten en vaardigheden heb je denk jij nodig om te werken met mensen met EMB? 10

11 Over dit keuzedeel d. Welke kwaliteiten en vaardigheden heb jij al om mensen met EMB te kunnen ondersteunen en begeleiden? Opdracht 3: Wat betekent het om ernstig meervoudig beperkt te zijn? Hoe ziet de wereld eruit als je door de ogen van iemand kijkt die ernstig meervoudig beperkt is? Dit is niet of nauwelijks voor te stellen. De wereld is heel anders. Bekijk je het filmpje van Jip nog eens en probeer je zijn wereld voor te stellen. Jip geniet van actie a. Beschrijf in vijf kernwoorden wat het volgens jou betekent om ernstig meervoudig beperkt te zijn. b. Maak een tekening van hoe jij denkt dat de wereld er volgens Jip uit ziet. Opdracht 4: Voorbereiding praktijkdagen Aan het begin van de eerste leereenheid krijg je een opdracht om mee te lopen in de praktijk. Je loopt een aantal dagen mee in de praktijk van een instelling waar mensen met een ernstig meervoudige beperking wonen. De volgende vragen zijn bedoeld om je daar alvast op voor te bereiden. Het meelopen in de praktijk is een belangrijk onderdeel van dit keuzedeel. Je krijgt pas echt een goed beeld van werken met mensen met EMB als je dit in de praktijk hebt meegemaakt. Je maakt ook een aantal (beroeps)opdrachten die je in de praktijk gaat uitvoeren. a. Onderzoek welke woonvormen of instellingen er zijn voor mensen met een ernstig meervoudige beperking. b. Onderzoek welke instellingen of woonvormen er bij jou in de buurt zijn waar mensen met een ernstig meervoudige beperking worden verzorgd. Maak hier een lijst van. 11

12 2. De EMB-cliënt Over deze leereenheid Inleiding In deze leereenheid ga je op onderzoek uit. Wat is een ernstig meervoudige beperking? Wat houdt dat in voor de cliënt? Hoe communiceer je met de cliënt? Hoe observeer je de cliënt? Hoe kom je erachter wat voor de cliënt prettig en niet prettig is? Hoe ziet het dagelijkse leven eruit van een EMB-cliënt? Om een goed beeld van de cliënt en het werken met EMB-cliënten te krijgen, ga je een aantal dagen meelopen in de praktijk en ga je een aantal praktijkopdrachten uitwerken. Zo krijg je het beste beeld van het werk met mensen met EMB. Resultaten De resultaten van het keuzedeel zijn: Je weet wat er onder de noemer ernstig meervoudige beperking (EMB) valt. Je weet wat een ernstig verstandelijke beperking inhoud. Je weet wat motorische beperkingen zijn. Je weet wat zintuigelijke beperkingen zijn. Je weet wat de oorzaken en syndromen zijn waardoor EMB veroorzaakt kan worden. Je weet wat de mogelijkheden zijn om te communiceren met EMB-cliënten. Je weet wat veelvoorkomende gezondheidsproblemen zijn bij EMB-cliënten. Je kunt een EMB-cliënt observeren. Beoordeling Deze beroepsproducten worden beoordeeld: Deel 1 van de documentaire over de cliënt met EMB wordt door de docent beoordeeld. Het totaalbeeld (rapportage) van cliënt met EMB wordt beoordeeld door de begeleider die je ondersteunt tijdens de praktijkdagen. De mindmap wordt beoordeeld. De Lino-collage wordt beoordeeld. 12

13 De EMB-cliënt 2.1 De cliënt met EMB Opdracht 1: Een kijkje nemen in de EMB-praktijk De wereld van de cliënt met EMB kun je het beste begrijpen door mee te lopen in de praktijk. Daarom loop je in ieder geval 4 dagen of 8 dagdelen mee in een instelling. Je neemt contact op met de instelling waar je graag mee wilt lopen in de praktijk en je maakt verdere afspraken over wat je daar gaat doen. Tijdens je praktijkdagen in de instelling ga je in ieder geval het volgende doen: Je loopt mee op een afdeling voor mensen met EMB. Je komt in aanraking met EMB-cliënten. Je hebt contact met naastbetrokkenen van de EMB-cliënten (indien mogelijk). Je hebt contact met verzorgenden en begeleiders van de EMB-cliënten. Je loopt met verschillende mensen mee om een zo goed mogelijk beeld van het werk te kunnen krijgen. Je loopt mee en als het kan help je mee als er activiteiten voor EMB-cliënten georganiseerd worden. Als het kan help je mee waar mogelijk in overleg met de begeleider van de instelling. Verschillende opdrachten tijdens dit keuzedeel haken aan bij de praktijk en kun je ook tijdens de praktijkdagen uitvoeren. Doe dit wel altijd in overleg met degene die jou bij de instelling begeleidt. Begeleider Gehandicaptenzorg Begroeten en kennismaken Telefoneren en telefoonnotities Hallo, ik ben! a. Je hebt in de oriëntatie gekeken welke instellingen of woonvormen er bij jou in de buurt zijn. Bekijk nu het filmpje telefoneren-en-telefoonnotities-maken Bereid een telefoongesprek voor waarin je de vraag stelt of je een aantal dagen mee mag lopen. In dit telefoongesprek vraag je of er mogelijkheden zijn om een praktijkopdracht te doen. Het doel van het telefoongesprek is dat je een afspraak maakt om op bezoek te komen bij de instelling waar je verdere afspraken kunt maken. Bekijk hiervoor het filmpje Hallo, ik ben! In de voorbereiding van het gesprek doe je het volgende: Je stelt je voor. Je vertelt welke opleiding je doet. 13

14 Je vraagt of er mogelijkheden zijn om een aantal dagen mee te lopen. Je maakt een afspraak voor een gesprek om de mogelijkheden verder te bespreken. b. Bereid het gesprek voor wat je hebt bij de instelling. Doel van het gesprek is: afspraken maken over het lopen van de praktijkdagen. Welke dagen je mee gaat lopen, welke werkzaamheden je gaat doen en wat je tegenprestatie is. Je bevestigt de afspraken die je gemaakt hebt met je contactpersoon per met een cc aan je docent. Theoriebron Film maken Opdracht 2: Voorbereiding voor de documentaire deel 1 De centrale uitdaging bij dit keuzedeel is het maken van een minidocumentaire. Je begint alvast met de voorbereidingen voor het maken van je film voor de eerste aflevering. Deze aflevering gaat over mensen met een ernstig meervoudige beperking. Je gaat het volgende in beeld brengen: wat ernstig meervoudig beperkt is waar je als cliënt met EMB mee te maken krijgt wat iemand met EMB wel en niet kan. Probeer in een deel van de film ook het perspectief van de cliënt te laten zien. Alsof je door zijn/haar ogen de wereld in kijkt. De duur van je film ligt tussen de 4 en 6 minuten. Daarvoor is veel beeldmateriaal nodig, omdat er nog gemonteerd moet worden. Zorg ervoor dat je weet wat je wilt vertellen en hoe het eruit moet gaan zien. Stappenplan bij het maken van een filmpje: 1. Bedenk wat je wilt vertellen (boodschap). 2. Bedenk hoe je dat wilt doen (ideeën en verhaallijn). 3. Denk na hoe dat wilt laten zien (scènes). 4. Waar ga je filmen? 5. Wie doen er aan de film mee en wat moeten ze doen? 6. Wat heb je nog meer nodig om je film te maken? 7. Wil je muziek gebruiken? Welke muziek past erbij? 8. Heb je ergens hulp bij nodig? Wie zou je kunnen vragen? 14

15 De EMB-cliënt Let op! Realiseer je dat je mensen gaat filmen. Je vraagt altijd toestemming of je mag filmen. Als je in een instelling filmt overleg dit goed van tevoren, wat je wel en niet mag en kan filmen. In principe film je geen cliënten met EMB. Mocht je dit wel willen dan moet je toestemming vragen aan de mentor of curator van de cliënt met EMB en als die er niet zijn overleg je met de familie. Je overlegt ook met de instelling. Let op! Aan het einde van het keuzedeel ga je de documentaire presenteren bij de instelling waar je in de praktijk hebt meegelopen. Je overhandigt dan ook als dank voor het meelopen de documentaire aan de instelling. Film met je mobiel a. Beschrijf de vijf W s voor je film. b. Maak een opnameplan. c. Beschrijf de mogelijkheden van de opnamelocatie. d. Maak een storyboard van wat je wilt filmen. e. Lever de uitkomst van vraag a tot en met d in bij je docent. Opdracht 3: Ernstig meervoudige beperking Je onderzoekt wat een ernstig meervoudige beperking inhoudt. Je maakt een mindmap van alle onderdelen die bij een ernstig meervoudige beperking kunnen horen. Voordat je dit doet beantwoord je eerst een aantal vragen. Voor een beeld over EMB bekijk je het filmpje Stichting Omega. Stichting Omega Mindmap maken Stappenplan Coggle Theoriebron Ernstig meervoudige beperking a. Omschrijf in je eigen woorden wat een ernstig meervoudige beperking is. Lees hiervoor de theoriebron Ernstig meervoudige beperking. b. Beschrijf welke oorzaken tot een ernstig meervoudige beperking kunnen leiden. c. Beschrijf welke stoornissen vaak nog meer voorkomen, bij de ziektebeelden die er al zijn. 15

16 d. Maak een mindmap waarin je een beeld geeft van wat een ernstig meervoudige beperking betekent. Het gaat erom dat iemand die niet weet wat een ernstig meervoudige beperking is aan de hand van je mindmap snapt waar iemand met EMB mee te maken heeft. Je maakt onderscheid tussen de soorten beperkingen, waar die voor kunnen komen, de mogelijke ziektebeelden die kunnen voorkomen en de stoornissen die erbij kunnen horen. Ook geef je aan wat vaak nog wel gaat. Opdracht 4: Ernstig verstandelijke beperking Theoriebron Ernstig verstandelijke beperking Caroline Johny Stappenplan Lino a. Een verstandelijke beperking wordt aangegeven in gradaties van licht tot zwaar. Omschrijf de criteria die aangehouden worden als het gaat om een verstandelijke beperking, van licht tot zwaar. b. Een verstandelijke beperking is een verzamelnaam die vooral te maken heeft met het functioneren van iemand en zijn (meetbare) verstandelijke vermogens. Onderzoek via verschillende media welke aandoeningen en syndromen een ernstige verstandelijke beperking veroorzaken. Je noemt in ieder geval het syndroom/aandoening, je geeft de oorzaak aan en geeft kort aan wat de kenmerken van dit syndroom zijn. Het resultaat van je zoektocht leg je vast in een collage. Je verwerkt in ieder geval drie regelmatige voorkomende aandoeningen in deze collage. Je gebruikt hiervoor Lino-collage. c. Hoe wordt bij een kind een diagnose ernstig verstandelijk beperkt gesteld? Opdracht 5: Zintuigelijke beperkingen Om goed te begrijpen wat zintuigelijke beperkingen inhouden is het nodig om te weten hoeveel zintuigen we hebben en hoe ze werken. Dan kun je begrijpen wat het is als er een of meerdere zintuigen niet werken. Mensen met EMB hebben vaak meerdere zintuigelijke beperkingen. Lees ter voorbereiding van de vragen de bron Zeven zintuigen en hun prikkels en de theoriebron Zintuigelijke beperkingen. Theoriebron Zintuigelijke beperkingen 7 zintuigen en hun prikkels Gezondheidsuniversiteit 16