Nederlands personeel in Oekraïne: Kharkov: 71 pers. civiel / 146 pers. mïlitair. Donetsk: 15 pers. civiel / 18 pers. militiar

Transcriptie

1 Hoofdpunten uit informatie van ministerie van Defensie op 31 juli 2014 (2) Nederlands personeel in Oekraïne: Kiev: 9 pers. civiel / 8 pers. militair Kharkov: 71 pers. civiel / 146 pers. mïlitair Donetsk: 15 pers. civiel / 18 pers. militiar Izyum: 1 pers. Civiel Totaal: 26$ personen Aanvulling 87 politie momenteel in Oekraïnïe Actie Def: onderscheid tussen kwaliteiten van personen, bv odsoorînasambtenaren etc én onderscheid Civiel. oolitie,

2 1) - Aandacht - Aandacht - Oekrainse Omgevingsanalyse (beeld van pers en publiek) Beeld: voor familierechercheurs in AD, op RTL, NOS, Radiol en BNR voor komst van Maleisische premier naar Nederland regering spreekt van mijnen op rampplek, OVSE zegt geen bewijs te hebben Informatïebehoefte: - Gaat het het Nldse team uberhaupt nog lukken om de rampplek te bereiken? Betekenisgeving - Vermeende aanwezigheid van russische onderzoekers op rampplek roept emoties op - Feit dat journalisten de rampplek wel betreden levert op social media nog steeds commentaar en reacties op

3 Separatistengebied/plaats delict (1) Vervolgacties rampgebîed Eerst debriefïng nodig Informeren MCCb over proces identïfïcatîe en teruggave lichaamsdelen aan nabestaanden Concrete veiligheidssituatie Geruchten over mijnen en Russische aanwezigheid. EOD aanwezig die ernaar kunnen kijken. Uitspraak Bischop over 80 lichamen, noch informatie nog inlichtingen die dit bevestigen. Rol en positie HOM Wordt niet altijd gecommuniceerd vanuit het gebied één op één met HOM (bv stoffelijke overschotten en bezittingen). Actie: na vergadering tussen NCW met defensie kortsluiten Stg Conf!denteeI

4 Strafrechtelijk onderzoek/schuldvraag - Gisteren informatieve bijeenkosmt geweest. OvV Onderzoeken Internationale politieke verhoudingen Separatistengebîedjplaats delict (2)

5 Scenario s (1) Bijlagen met scenario s zijn geclasificeerd en uitgedeeld Scenario s worden besproken in stuurgroep politie, voordat beslissing komt

6 1. Wat is het verloop de eerste 3 weken? Hoofddoelstelling (repatriëring) moet overeind blijven Meest realistische is dat af en toe bezoek aan crashsite mogelijk is. Capaciteit ter plaatse handhaven Opschalingsmogelîjkheden, nu ong 270. Verdubbeling op korte termijn is mogelijk. Consequenties, blijven in gebied, wel blijven onderhandelen. Worst case, crashsite bezoeken niet mogelijk Burgers crashsite stoffelijke overschotten en bezittingen laten zoeken NP is niet in de positie daaroverte onderhandelen Vanuit oogpunt nabestaanden, wel een scenario dat uitgewerkt dient te worden Aanvulling: t r1 mnniiik Scenario s (2)

7 Scenario s (3) Wat als we over de drie weken grens heen gaan? Kharkov houd je in stand, afhankelijk van sïtuatie ter plekke op rampplek aanwezig. Minimale aanwezigheid van bz, politie, defensîe, forensïsiche voorzieningen in gebied gewenst bij worst case scenario en maximale aanwezigheid wanneer rampplek Vrij toegankelijk is. In principe tot begin november. Vanaf dat moment valt er niet meer te zoeken. Professioneel kan je nog DNA terugvinden. Op cruciale plekken aanwezigheid, opschalingsmodel, luchtbrug garanderen. sy t_lat 1 1 l_l.l ¼_ _.

8 Mînimale voorzieningen (vertegenwoordigeres van alle Overwegingen Buza p.4 wel aanwezig zijn (+1-10 a 15 mensen). betrokken partijen en logistieke voorzieningen) moeten dan moeilijk om naderhand weer op te bouwen. Alleen weggaan als je weet dat je kan terugkeren, want Wat als we weggaan en later moeten terugkeren? Scenario s (4)

9 Lange termijn/nazorg Bijlage: nota nazorg Akkoord met verdere uitwerking Toevoeging aan punt 5: Dankbetuiging aan vrijwihigers MCCb ïnformeren over proces nazorg (familierechercheurs -> slachtofferhulp, schadeclaïm etc). Sfeerbeeld bij nabestaanden is: Overkili aan hulpverlening. Niet duïdelijk is of dit alleen vanuit Ministeries is of andere organisatie. Ter informatie bijlage: nota goederen/bezittingen cl- - JIIIIj...._ _,

10 Communicatïe-actuaIiteten Sheet niet besproken Slachtofferaantal NL bijgesteld naar 196. later vandaag gecommuniceerd Persbericht 13 uur verkenners op rampplek aangekomen Voorstel communicatieve taakverdeling NKC HoM DC (bijlage) Persconferentie MP maleisïsche premier

11 Communïcatie-actualîteiten Sheet niet besproken Communicatie met nabestaanden NOS stelt dvd over Dag van Nationale Rouw ter beschikking aan nabestaanden. Distrïbutie via NKC/Slachtofferhulp Via verwantenwebsite worden foto s van aankomst Eindhoven en rouwstoet naar Hilversum ter beschikking gesteld (NKC/Defensie) Toenemende bezoekersaantallen aan verwantenwebsite (nu 39 onderwerpen waarvan identificatie, schadevergoeding en verklaring van overlijden meest bekeken)

12 Communicatie Bijlage:inhoudsopgave update brief Tweede Kamer. BZ eerste ondertekenaar Besluit: Frequentie brieven aan Tweede Kamer: streven is niet eerder dan eind volgende week een volgende brief met stand van zaken.

13 Ï Besluiten ICCb Besluiten. over scenario s Bijlage met scenario s zijn identicatief én geclassïficeerd. Mccb wordt geïnformeerd en er zal geen besluit gevraagd worden.

14 Weekend geen ICCb tenzij... Vrijdag 1 augustus ICCb om Vervolgafspraken

15 Vervolgacties Concrete Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Ministerie van Veiligheid en Justitie Nationaal Crisis Centrum Contactpersoon NCC Front Offlce T Datum 1 aug 2014 agenda ICCb Vliegtuigcrash Malaysia Airlines Omschrijving Vergaderdatum en -tijd Vergaderpiaats Aanwezig 1 aug 2014, 15:00 uur NCC, Den Haag 1 Situatieschets en duiding () 2 Separatistengebied/plaats delict rampgebied veiligheidssituatie Scenario s Onderzoeken OvV Strafrechtelijk onderzoek/schuldvraag Internationale politieke verhoudingen 3 Lange termijn/nazorg 4 Communicatie 5 Vervolgafspraak Veufghejd

16 co

17 zs Nationaal Coördinator lerrorismebestrijding en Veiligheid Ministerie van Veiligheid en Jusdtie Directie Risico s en Dreigingen Situatieschets en duidïng Crash passagiersvliegtuig Oekraïne Ten behoeve van het ICCB op vrijdag 1 augustus 2014, uur. Geactualiseerd tot uur. Deze Situatieschets en duiding bevat de laatste ontwikkelingen t.a. v. de crash van het passagiersvliegtuig in Oekraïne, zoals deze worden weergegeven in de media. Hoofdpunten:. Aantal Nederlandse slachtoffers gestegen naar 196. Rampplek vandaag bereikt door forensische experts.. Hinderlaag In Sjachtarsk geeft aan dat gewelddadigheden in de omgeving van rampplek door gaan.. Sociale media: aandacht voor crash MH7 neemt verder af Bergen, identificeren en repatriëren slachtoffers Aantal Nederlandse slachtoffers gestegen naar 196. Opnieuw is het aantal Nederlandse slachtoffers bijgesteld. Omdat ook een passagier die reisde met een Maleisisch paspoort over de Nederlandse nationaliteit blijkt te beschikken, is het aantal Nederlandse slachtoffers nu opgelopen tot 196. Bezittingen slachtoffers overhandigd. Aan leden van de repatriëringsmissie zijn persoonlijke bezittingen van 27 slachtoffers overhandigd. Dat lag bewaard in het mortuarium in Donetsk. Ook DNA materiaal van 25 slachtoffers is nu In bezit van het repatriëringsteam. Voordat het naar Nederland wordt vervoerd, ondergaan bezittingen en DNA-materiaal In Charkov een eerste forensisch onderzoek. Maleisische gremier legt krans bil kazerne en meldt identificatie Maleisiërs. Tijdens zijn bezoek aan Nederland heeft de Maleisische premier Razak gisteren een krans gelegd bij de Korporaal van Oudheusdenkazerne in Hilversum. Achter gesloten deuren sprak hij met mensen die de slachtoffers proberen te identificeren. In de kazerne zijn 24 Maleisiërs aan het werk. Razak was vol lof over de manier waarop Nederland de gevolgen van de vliegramp afhandelt. Vlak voor zijn vertrek naar Maleisië zei Razak vandaag tegenover het staatspersbureau Bernama dat Inmiddels meerdere Maleisische slachtoffers geïdentificeerd zijn. Onderzoek ramp Rpmrnlek ook vandaag bereikt. Al in de ochtend bereikten zeventig Nederlandse en Australische experts vandaag het rampgebied. Volgens de OVSE is het bergingswerk onmiddellijk begonnen. Onderzoekers van de OVV zijn niet op de rampplek aanwezig. Om de reisduur te beperken zou een voorpost zijn ingericht in Artemivsk, op een uur rijden van het gebied. Qekraïners en Russen houden ramoolek bereikbaar. De route die donderdag door OVSE-waarnemers is gebruikt om de rampplek te bereiken wordt door Oekraïne en Rusland opengehouden. Deze maatregel vloeit voort uit het gesprek dat beide landen gisteren voerden met de OVSE in Minsk. Daar is volgens de Oekraïense vicepremler Hrosjman ook afgesproken dat de wagon met bezittingen van slachtoffers in Torez binnen twee dagen wordt overgedragen aan de onderzoekers. Wpprschuwingsschoten voor journalisten blijken ernstiger dan gedacht. Gisteren werd in de media gemeld dat journalisten de doorgang tot de rampplek was belemmerd doordat separatisten in de lucht hadden geschoten. Een Telegraaf-verslaggever maakte mee dat zijn auto door vier mortlergranaten werd geraakt Strijd Oekraïne Oekraïense soldaten gedood bil ramoolek. Door een aanval van separatisten zijn afgelopen nacht tien Oekraïense militairen gedood. De aanval vond plaats in Sjachtarsk, dat vlak onder de rampplek en een 1

18 impact hebben. Ook Is het voorstelbaar dat het verloop van het onderzoek dan verder onder druk komt te staan doordat de strijdende partijen dan waarschijnlijk wederom naar elkaar zullen gaan wijzen. paar kilometer ten westen van Torez ligt. De militairen liepen in een hinderlaag. Verspreid over het hele oosten van het land zijn volgens een andere woordvoerder In een tijdsbestek van 24 uur 23 militairen gedood en 93 gewond geraakt. Een Oekraïense onderzoeker meldt dat in dezelfde periode Russische militaire toestellen zevenmaal het Oekraïense luchtruim zijn binnengedrongen. Russische soldaat zou ongemerkt aanwezigheid in Oekraïne tonen. Aan de hand van een eigen portretfoto die een Oekraïense soldaat op Instagram heeft geplaatst zou opgemaakt kunnen worden dat Russische soldaten zich op Oekraïens grondgebied begeven. Volgens de soldaat is de foto in Rusland gemaakt, maar locatiegegevens die aan de foto gekoppeld zijn dat het beeld in Oekraïne geschoten is, in een grensdorp in het uiterste oosten van het land. Militair deskundige: Amerikanen waren op de hoogte van aanwezigheid luchtdoelraketten. De Utrechtse militair historicus Christ Klep heeft in het tv-programma Knevel & Van den Brink gezegd dat de Amerikanen op de hoogte geweest moeten zijn van de aanwezigheid van Buk-lanceerinstallaties bij de separatisten. Hij verwacht dat dit blijvend onderdeel zal zijn van samenzweringstheorieën rondom de toedracht van de ramp. Ook waarschuwt Klep dat er rekening gehouden moet worden met eventueel kanonvuur richting de rampplek door de strijdende partijen. Optreden regering en reacties internationale organisaties British Airways vliegt al sinds maart niet meer over Oost-Oekraïne. Al sinds begin maart vliegt British Airways (BA) niet meer boven Oost-Oekraîne. De baas van BA s moederorganisatie lag zegt dat het besluit daartoe gebaseerd was op informatie uit open bronnen. Reacties vanuit de samenleving Stille tocht in Maastricht. Aan de stille tocht in Maastricht deden gisteravond vijfhonderd mensen mee. Enkele raadsleden en de locoburgemeester liepen mee, maar de nabestaanden van de twee Maastrichtse slachtoffers waren niet aanwezig. Mogelijk geen deelname Nederland aan WK ludo. Over drie weken begint in Rusland het WK judo. NOC*NSF en judobond JBN vragen zich nu af of Nederland kan deelnemen. Sociale media Aandacht voor crash MH17 neemt verder af. Het aantal reacties op de crash van vlucht MH17 op het Nederlandstalig internet blijft verder terug lopen. Er overheerst, zoals gisteren al geconstateerd, geen gevoel meet van een crisis. Ontwikketing van bergingsmissie op de voet gevolgd. Er gaat vooral veel aandacht naar de voortgang van de bergingswerkzaamheden. Diverse personen verspreiden de updates die via verschillende media bekend worden gemaakt. Het Twitter-account van de OVSE heeft hierin een centrale positie. Op de berichtgeving dat er nu experts bezig zijn in het rampgebied, wordt voorzichtig met opluchting gereageerd. Duiding Toegang van grotere groeo onderzoekers tot rampolek. Hoewel vandaag de onderzoekers in grotere getale naar de rampptek hebben kunnen reizen, blijft de situatie rondom de rampplek uiterst onveilig. De aanval van separatisten afgelopen nacht, waarbij tien Oekraïense militairen gedood, toont dit opnieuw aan. De toegang van onderzoekers tot de ramppiek de laatste twee dagen komt niet door de afname van gewelddadigheden of een verbeterde veiligheidssituatie, maar is waarschijnlijk vooral te danken aan de afspraken die door de OVSE ter plekke en in Minsk zijn gemaakt met separatisten en Oekraïners over de route naar de rampplek. Mogelijke veilipheidsincidenten Nederlandse journalisten kunnen consequenties hebben. Uit de Spmenzweringstheorieën rondom MH17. De samenzweringstheorieën over vermeende voorkennis over dreiging tegen de burgerluchtvaart boven Oost-Oekraïne, waar historicus Klep over spreekt, resoneren op sociale media al vanaf kort na de ramp. Hardnekkig aspect daarbij is dat de vliegtuigmaatschappijen van de tanden van de five eyes (Australië, Nieuw-Zeeland, Canada, Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten) wel op de hoogte waren van de dreiging van luchtdoelrakketten boven Oost Oekraine. Na een aanvankelijke piek vorige week op sociale media over dit onderwerp is dit aspect thans minder zichtbaar. 2 getuigenissen van Nederlandse journalisten die actief zijn rondom het rampgebied is op te maken dat hun werk in en om het rampgebied gepaard gaat met grote persoonlijke velligheidsrisico s. Indien een van hen zou omkomen door gewelddadigheden kan dit - zeker als de journalisten afkomstig zouden zijn uit Nederland of Australië (de twee meest getroffen landen bij de crash) - aanzienlijke maatschappelijke

19 NLD 196 DEU 3 MYS 27 CAN 1 (DN 11 BEL AUS 27 GBR 10 c UNKNOWN 0 NATIONALITY 1 Stand 1-8 Nationaliteit zegt niets over plaats van begraven of cremeren Nationaliteit zegt niets over het woonplaats van betrokkene Voor alle duidelijkheid: A NATIONAUTY Voor de NL-ers betreft dit de volgende nationaliteften1 Aan boord van de MH17 waren ook passagiers met méerdere nationaliteiten / 298 CREW/MYS 15 PHL 3 TOTAL 283 NZD 1 Overzicht nationaliteiten slachtoffers

20

21

22 c

23 Omgevïngsanalyse (beeld van pers en publiek) Beeld: - Focus op aankomst onderzoekers op rampplek, overhandiging DNA en bezittingen van slachtoffers door separatisten Informatiebehoefte: - Vragen over duur en mogelijkheden van het onderzoek ter plaatse Betekenisgeving - Opluchting over aankomst onderzoekers op rampplek

24 0 co

25 Seperatistengebied / plaats delicht Internationale politieke verhoudingen Er zal geen resolutie van de veiligheldsraad meet komen. Verdrag met looptijd 1 jaar met AUS voor verblijf, wapens, immuniteit etc. Parlement hoeft niet te worden geinformeerd. Wel in MCCb melden. Advies lokaal en vanuit Kiev om geen wapens te dragen ter plekke. Advies is overgenomen.

26

27 Communcatie-actuaIiteiten Vanochtend: pb over vertrek & aankomst onderzoekers rampplek NKC stuurt vanavond Ilaison naar Kiev (logîstieke en organisatorische ondersteuning corn) Tweede identificatie ïs vandaag bekend gemaakt DVD NOS over ceremonie aankomst l vliegtuig wordt verspreid vïa Slachtofferhulp NKC bereidt voor: Bericht over forward operating base in Soledar (en vertrek uit Donetsk) Mogelijk persconferentie MP (kamerbrief en laatste stavaza) Persmoment Aalbersberg vanuit Kiev (na MP) Toevoeging ICCb Het is wenselijk dat een identificatie expert nog eens meldt dat het een lange kwestie kan worden. Dit als reactie op uitlatingen premier MAY.

28

29 t Advies aan MCCb Er lijkt reden voor een persmoment door de MR Advies is stand van zaken en feitelijk persmoment.

30

31 Nationaal Coördinator Terrorismebestrjding en Veiligheid Ministerie van Veiligheid enjusdrie f Nationaal Crisis Centrum Contactpersoon NCC Front Office T Datum 4 aug 2014 agenda ICCb Vliegtuigcrash Malaysia Airlines Omschrijving Vergaderdatum en -tijd Vergaderplaats Aanwezig 4 aug 2014, 15:00 uur NCC, Den Haag (41 Situadeschets en duiding 2 Separatistengebied/ plaats delict Vervolgacties rampgebied Hoe lang gaan we door met zoeken? Nu wordt gericht gezocht op 6 plekkenj 13 Concrete Goed regelen dat na vertrek missie lokale bevolking nog resten/bezifti ngen kan inleveren Wat doen we met brokstukken vliegtuig? Wanneer kan weg? Wie doet dat? En waar naar toe? veiligheidssituatie Scenario s Onderzoeken OvV Strafrechtelijk onderzoek/schuldvraag Internationale politieke verhoudingen 3 Lange termijn/nazorg 4 Communicatie 5 Vervolgafspraak 7hd

32 co no

33 Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Ministerie van Veiligheid en Justitie Directie Risico s en Dreigingen Situatïeschets en duiding Crash passagiersvliegtuig Oekraïne Ten behoeve van ICCb van 4 augustus, 15:00 uur. Geactualiseerd tot 13:30 uur. Deze Situatieschets en duiding bevat de laatste ontwikkelingen t,a. v. de crash van het passagiersvilegtuig in Oekraïne, zoals deze worden weergegeven in de media. Hoofdpunten: Vandaag opnieuw vlucht met menselijke resten naar NL. Onderzoek op rampplek vordert gestaag. Maar veillgheldssltuatie blijft problematisch; vandaag zijn onderzoekers wel op rampplek, maar kunnen zij nog niet aan het werk vanwege gevechten in omgeving rampplek, Leger Oekraïne wint verder terrein op rebellen. Sociale media: aandacht voor vliegramp neemt verder af. Bergen, identificeren en repatriëren slachtoffers Een tweede slachtoffer is c,eîdentiflceerd. Het betreft wederom een Nederlander. Vanaf nu zal wekelijks op vrijdag worden bekendgemaakt hoe ver de onderzoekers zijn met de identificatie. Vandapg én kist naar Nederland. Het vliegtuig met één kist met menselijke resten is onderweg naar Nederland. Hij komt rond 16:00 aan in Eindhoven, waar ze zal worden ontvangen met dezelfde ceremonie als de voorafgaande keren. Experts maandag weer pp rpmrplek. Nederlandse, Australische en Maleisische experts zijn maandag aangekomen bij de wrakstukken van het neergehaalde vliegtuig in Oost-Oekraïne. In totaal zijn er meer dan 100 mensen aangekomen. Ze hebben speurhonden meegenomen. Het is de eerste keet dat de deskundigen uit Maleisië meegaan. Het doel is om in het westelijk deel van het rampgebied naar stoffelijke overschotten te zoeken. Onderzoekers maandag wel oo rampolek, maar werken is vooralsnog onmogelijk. Het team van de OVSE is aanwezig op de rampplek van vlucht MH17, maat kan daar niet aan het werk. Er wordt gevochten in de regio en daardoor is het onveilig om onderzoek te doen op de plek waar de Boeing van Malaysia Airlines is neergestort. Volgens de OVSE, die de Nederlandse forensisch experts en marechaussees begeleidt, wordt nu gezocht naar een alternatieve route. Experts hebben drie dagen op rampolek onderzoek gedaan. Experts hebben vanaf vrijdag gezocht naar stoffelijke resten en persoonlijke bezittingen op de rampplek. De eerste twee dagen zochten ze in de buurt van Grabovo, zondag ten noordoosten van het dorp Rozsypne. Voor het zoeken richt men zich op de plekken met de meeste wrakstukken en mogelijk stoffelijke resten. Menselijke resten oo rmoplek gevonden. De vrijdag en zaterdag gevonden menselijke resten en spullen zijn met een koelwagen naar Charkov vervoerd, evenals het DNA-materiaal en de persoonlijke bezittingen die in een mortuarium in Donetsk lagen opgeslagen. Zondag geen menselijke testen gevonden. Zondag zijn uitsluitend persoonlijke bezittingen gevonden, geen menselijke resten. Daarnaast zijn de bezittingen geborgen die al enige tijd in een verzegelde treinwagon op het station van Torez stonden. De koffers, tassen, en camera s zijn meegenomen naar Soledar. 1

34 Optreden regering en internationale reacties VK roept op tot verhogen defensiebudoet. De Britse Premier Cameron roept NAVO-landen op hun defenslebudget te verhogen nu Rusland de NAVO als tegenstander ziet. Cameron ontvangt de regeringsleiders begin volgende maand in Wales om een strategie te bespreken in het licht van de ontwikkelingen in Oekraïne. NAVO-topman Rasmussen wees er in een Interview dit weekend op dat NAVO-landen hun defensie-uitgaven met gemiddeld 20 procent hebben gekort, terwijl Rusland 50 procent meer heeft uitgegeven. Kritiek oo Qbama in eigen land. Obama krijgt in eigen land de kritiek dat hij te voorzichtig met Rusland omgaat. Nu de bewijzen zich opstapelen dat het Russische leger zich actief met Oost-Oekraïne bemoeit, groeit de roep om militair tegenwicht te bieden. Pleidooi voor traceren luchtdoelraketten. British Airways topman Willie Walsh pleit voor een internationaal verdrag dat het mogelijk maakt luchtdoelraketten overal ter wereld te traceren. Dit zou 2 Onderzoek ramp De missie is van Donetsk naar Soledar verhuisd. Van Soledar is een veiliger route mogelijk naar de crashsite. Bovendien ligt het aan de snelweg naar Charkov. De route van Soledar tot aan de grens van het rampgebied is onder controle van het Oekraïense leger. De zone waar ze aan de slag zijn is nog wel in handen van de rebellen, maar de OVSE bedong een bredere toegang tot de rampsite. Veiligheidssituatie blijft problematisch. Vandaag kunnen de onderzoekers vooralsnog niet aan het werk vanwege gevechten in de omgeving. Zaterdag heeft er tijdens de verplaatsing van een konvooi van twee voertuigen van de OVSE en één voertuig van het onderzoeksteam een mortieraanval plaatsgevonden. Mortiergranaten zijn op circa 1000 meter afstand ingeslagen. Het team heeft gedurende de beschieting dekking gezocht. De mortieraanval heeft vijf minuten geduurd en leek gericht op een voertuig van de separatisten. Het konvooi is hierna zonder personele of materiële schade naar de crashsite teruggekeerd. Daar heeft men de zoekactiviteiten veilig kunnen voortzetten. De Onderzoeksraad voor Veiligheid (0W) is nog niet op de rampplek geweest. Volgens het AD vond het ministerie van Defensie het niet veilig genoeg voor burgeronderzoekers. Een woordvoerster van de 0W zegt dat ze de forensisch experts voorrang geven, en dat het onderzoek naar de ramp een ander veiligheidsrisico met zich meebrengt omdat niet iedereen blij met het onderzoek zal zijn. De OVV wil de eerste uitslagen binnen een maand naar buiten brengen. Piloten MH17 merkten niets. Een eerste analyse van de gesprekken die zijn opgenomen met de cockpit-voicerecorder van vlucht MH17 wijst erop dat de piloten de crash niet hebben zien aankomen. Dat heeft een bron dicht bij het internationale onderzoek gemeld aan de New Straits Times. Wat de ( crash heeft veroorzaakt, zoals de vermeende raketinslag, moet dan ook erg snel gebeurd zijn, concludeert de krant. Rusland overhandigt informatie. De Russische luchtvaartautoriteiten hebben de door de internationale commissie opgevraagde informatie over de crash van vlucht MH17 overhandigd. Het zou volgens de Russische luchtvaartautoritelt onder andere gegevens van het regionale luchtverkeerscontrolecentrum van Rostov betreffen. Russen nog niet oo ramoplek geweest. De Russische experts zijn nog niet op de rampplek geweest. Dit Is alleen mogelijk als Nederland hiertoe besluit, hetgeen nog niet is gebeurd. De Russische experts in de internationale commissie is toegezegd dat zij ook toegang krijgen. Strijd Oekrarne Hevige strild in omgeving rampplek. In de omgeving van het rampgebied van vlucht MH17 werd zaterdag en zondag flink gevochten. Het regeringsleger heeft de afgelopen week meerdere dorpen in Oost-Oekraïne heroverd en de rand van Donetsk bereikt. Donetsk geldt als het belangrijkste bolwerk van de rebellen. In Donetsk en Loehansk, een ander bolwerk van de rebellen, is veel infrastructuur vernietigd, waardoor een deel van de Inwoners zonder water en elektriciteit zit. Oekraïense troepen naderen rampplek. Oekraïense troepen staan op het punt het gebied waar vlucht MH17 neerstortte te heroveren op de pro-russische rebellen. Zondagmiddag waren ze genaderd tot op een tiental kilometers van het centrum van de rampplek. Terwijl het Nederlands-Australische repatriëringsteam terugkeerde naar zijn basis in het door Oekraïense troepen gecontroleerde gebied, reden legercolonnes in omgekeerde richting. Door de opmars van het Oekraïense leger is het in elk geval gevaarlijk geworden om In de buurt van de rampplek te rijden. Rusland en Oekraine beschuldigen elkaar van beschietingen. Rusland en Oekraïne beschuldigen elkaar over en weer van beschietingen over de grens heen. Dit kan echter niet onafhankelijk worden vastgesteld en beide partijen ontkennen te hebben geschoten op het buurland. Klein deel Russen steunt inval Oekraïne. Uit onderzoek van de twee belangrijkste publieke opiniepeilers van Rusland blijkt dat drie procent van de Russen vindt dat er nu al aanleiding is voor een inval. Tien procent acht zo n actie geboden als de rebellen erom vragen. Een derde van de ondervraagden is tegen een Russische militaire interventie; de rest stelt strikte voorwaarden.

35 voor luchtvaartmaatschappijen een hulpmiddel kunnen zijn om de veiligheid beter in te kunnen schatten. EU zeat exportverbod van waoens npar Oekraine op. Volgens het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de Europese Unie,,stilletjes een exportverbod voor onder meer militair materieel naar Oekraïne opgezegd. Volgens Rusland draagt de EU zonder exportverbod meer verantwoordelijkheid voor het bloedbad in het zuidoosten van Oekraïne. VS wil Oekraïense troepen opleiden. De Amerikaanse regering wil in 2015 vier eenheden van de Nationale Garde van Oekraïne gaan opleiden en van materieel voorzien voor de binnenlandse verdediging. De plannen zijn een reactie op de steun van Rusland aan de opstandelingen. Reacties vanuit samenlevïng Nieuwe herdenkingsplek MH17 Schiphol open. De nieuwe herdenkingsplek voor de slachtoffers van vlucht MH17 op de luchthaven Schiphol is maandagochtend In gebruik genomen. Circa 80 medewerkers hebben In de nachtelijke uren tienduizenden bossen bloemen en meer dan 1000 knuffels verplaatst van Vertrekhal 3 naar de voetgangersverbinding onder het World Trade Center. Stille tocht Zutphen. Op zaterdagavond Is in Zutphen een stille tocht gehouden ter nagedachtenis aan Rowen Bats uit die plaats. Er liepen ongeveer duizend mensen mee. Motorrijders herdenken slachtoffers. Op zondag hebben ongeveer 1000 motorrijders een herdenkingstocht gereden van Nieuwegein naar Hilversum. Oproep tot boycot WK. ChristenUnie vindt dat het kabinet steun moet zoeken voor een boycot van het WK voetbal in Rusland in Als er binnen de EU nieuwe sancties tegen Rusland op tafel komen, moet een boycot daar onderdeel van zijn, zo vindt de fractie van de ChristenUnie in de Tweede Kamer. Schuldvraag Zijn Rusland, Qekraïne en rebellen juridisch aansprakelijk voor ramp? Het advocatenkantoor Beer Advocaten kijkt niet alleen naar de aansprakelijkheid van de luchtvaartmaatschappijen, maar gaat ook onderzoeken of Rusland, Oekraïne en de niet internationaal erkende Volksrepubliek Donetsk juridisch verantwoordelijk gehouden kunnen worden voor het neerhalen van vlucht MH17. Sociale media Aandacht voor ramp neemt af. Op sociale media neemt de aandacht voor de ramp met vlucht MH17 gestaag af. Feitelijke berichtgeving over de bergingsmissie en de menselijke resten die vandaag via Eindhoven Airport naar Hilversum worden gebracht, worden geretweet. Ramp voedt complottheorieën. Op internet wordt gespeculeerd over de ware toedracht van de ramp. Op diverse websites wordt getwijfeld aan de verklaring dat het vliegtuig is neergehaald met een BUK raket, Een scala aan theorieën over de toedracht van de ramp wordt via complottheorie-websites naar bulten gebracht. Duiding Strijdende partijen geven ruimte voor onderzoek, maar strijd niet ver wea. Sinds vrijdag hebben de onderzoekers van de strijdende partijen toegang gekregen tot het rampplek. Dit heeft ertoe geleid dat de onderzoekers op de rampplek hebben kunnen zoeken naar menselijke resten en persoonlijke bezittingen van de slachtoffers. De strijd is echter nooit ver weg, zoals afgelopen zaterdag bleek toen er een mortieraanval plaatsvond niet ver van een konvooi van de onderzoekers. Ook vandaag ondervinden de onderzoekers problemen op de rampplek vanwege gevechten In de omgeving. Leger Oekraïne rukt verder pp. Sinds het Oekraïense leger op 26 juli 2014 een militair offensief heeft ingezet, is zij erin geslaagd terrein te winnen op de rebellen. Zorgelijk Is het bericht dat het leger de crashsite probeert te heroveren op de rebellen. Strijd op de rampplek kan niet alleen het werk van de onderzoekers onmogelijk maken, maat ook leiden tot beschadigingen aan de rampplek zelf waardoor bewijsmateriaal en menselijke resten verloren kunnen gaan. BeJ9p.#em...taal VertieuweWk., 3

36 4, 0

37 8o *1./s t A:

38 0

39 geen datum voor een herdenking. Eerst overleg met nabestaanden. Loopt via ICCb en MCCb route. Vrijdag een eerste opzet van de herdenkingsbijeenkomst. Situatebeschrijving Vandaag opnieuw vlucht met menselijke resten naar NL. Onderzoek op rampplek vordert gestaag. Maar veiligheidssituatie blijft problematisch; vandaag zijn onderzoekers wel op rampplek, maar kunnen zij nog niet aan het werk vanwege gevechten in omgeving ramp Plek. Leger Oekraïne wint verder terrein op rebellen. Sociale media: aandacht voor vliegramp neemt verder af. Toevoegingen ICCb Frontlijn verplaatst zich langzaam richting crashsite. Heeft vanmorgen tot vertraging geleid. Coordinatie NCTV mogelijke reacties op concept OVV rapport tav passagierslijst en vlieg route. Eerste rapport ongeveer 30 dagen na crash. Tijdens telefonische MCCb enige onduidelijkheid omtrent datum herdenking. Er is nog

40

41 4 met Omgevingsanalyse (beeld van pers en publiek) Beeld: - Focus op aankomst kist(en) en persoonlîjke bezittingen op Eindhoven - Blijvende - Internationale onduîdelijkheid over veïlïgheïdssituatie_op/rond rampplek media aandacht voor Aalbersber CNN, BBC World) (oma. interviews - Aandacht voor oplichters die (via social media) misbruik maken van vliegramp MH17 Informatiebehoefte: - Vragen over oorzaak vliegramp en aansprakelijkheid (social media spreken over complottheorieen, vergelijkingen met eerdere ïncidenten/vtiegrampen gemaakt, uitlatingen John Beer advocaten) Betekenisgeving - Nog steeds herdenkingen (o.a. gaypride/motorrijders in NL, maar ook internationaal)

42 0

43 SeparatistengebeU / plaats delict Vervolgacties rampgebied Op basis van ervaringen afgelopen dagen wordt în de stuurgroep recovery een aantal scenario s uitgewerkt. ô afgerond kan worden (mits huidige

44 0

45 crr.- c t J %... JI iiiueiiu j Separatistengebied / plaats delict Goed regelen dat na vertrek missie lokale bevolking nog resten/bezittîngen kan inleveren. Hiervoor zal een loket moeten worden ingericht. Een locatie is nog niet bekend. Inrichting van het loket loopt via de stuurgroep recovery. Wat doen we met brokstukken vliegtuig? Wanneer kan weg? Wie doet dat? En waar naar toe? NCW en BuZa nemen hierover contact op met OM en OVV hoe te handelen ten aanzien van de brokstukken. Met name dat wanneer brokstukken worden vrijgegeven na verzamelen bewijsmateriaal. Er zou sprake zijn van een moreel commitment ten aanzien van het opruimen van de brokstukken door NL (of gecoordineert door NL). Dit wordt verder onderzocht door BuZa en Concrete veiligheidssituatie Gevechten komen dichter bij crashsite. Veiligheidssituatie (intensiteit) is niet veranderd, Scenario s alleen de plaats. Hierop wordt woensdag teruggekomen.

46

47 Separatïstengebïed / plaats delict Onderzoeken OvV Morgen naar crashsite. Strafrechtelijk onderzoek/schuldvraag Hedenmorgen met college PG s overlegt. Terughoudend in de media tav onderzoek. Deze week ]IT via Eurojust tekenen. AUS neemt ook deel. MAL is aangesloten maar niet direct betrokken. Vervolging gewenst in NL. 1 Internationale politieke verhoudingen 1 Kan evt via ICC. Tijdsduur onderzoek: zeker half jaar. Heeft mogelijk gevolgen voor komende NAVO-top (begin september).

48

49 Lastig onderscheid tussen slachtofferhulp en familierechercheurs. Slachtofferhulp is voor de lange termijn. Familierechercheurs niet bedoeld voor maatschappelijk werk (hoewel zij nu deels deze taak op zich nemen). Communicatie hierover is gewenst. Punt komt vrijdag terug in ICCb. Teruggave bezittingen loopt uiteindelijk via Malaysia Airlines, nadat strafrechtelïjk onderzoek en indien mogelijk identificatie eigenaar heeft plaatsgevonden. Nazorg / lange termijn

50

51 Communïcatïe-actualiteiten Onderzoeksteam heeft vanmiddag werk op rampplek hervat Nabestaanden vîa sms geinformeerd over aankomst van nïet 3 maar 1 kist. Onderzoek naar aanspraketïjkheid/ schadevergoeding MH17 (lom DJZ). Uitkomst op verwantenwebsïte publiceren NKC maakt bericht voor verwantenwebsite wat nabestaanden attendeert op oplichters die (via social media) misbruik maken van vliegramp Mh17 NKC gaat procedure rond teruggave persoonlijke eigendommen uitzoeken en communiceren op verwantenwebsite

52

53 Besluiten ICCb De ICCb verzoekt de stuurgroep recovery de inrichtïng van het loket voor het op een later tijdstip inleveren van gevonden bezittingen of stoffelijke resten, uit te werken. De ICCb verzoekt de stuurgroep recovery tevens uit te werken hoe om te gaan met vluchten naar NL. Verzamelen/opsparen geen optie maar hoge frequentïe vluchten ook erg belastend voor nabestaanden ivm aanwezigheid aankomsten Lindhoven(nu nog geen probleem maar wordt het mogelijk wel).

54

55 0 (D IJ) 0) n n0

56 0 zo

57 Vervolgafspraken Volgende ICCb en MCCb WO en VR op zelfde tijdstip. In kleine kring DI-DO MCCb telefonisch overleg.

58 0

59 Vervolgacties Concrete Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Min isrerie van Veiligheid en Justitie.K1p_i.EftTR8UWcILiK Nationaal Crisis Centrum Contactpersoon NCC Front omce T Datum 6 augustus 2014 agenda ICCb Vliegtuigcrash Mataysia Airlines Omschrijving Vergaderdatum en -tijd Vergaderplaats Aanwezig 6 augustus 2014, uur NCC, Den Haag 1 Situatieschets en duiding () 2 Separatistengebied/plaats delict rampgebied veiligheidssituatie Scenario s Onderzoeken OvV Strafrechtelijk onderzoek/schuldvraag Internationale politieke verhoudingen 3 Lange termijn/nazorg 4 Communicatie 5 Vervolgafspraak é Nationaal Co&dinator 1rFOT1SmebestTijding en Veiligheid MskyaiiVefhgheidenjustjn

60 cp

61 4 Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Ministerie van Veiligheid en ]usdtîe Directie Risico s en Dreigingen Situatieschets en duiding Crash passagiersvliegtuig Oekraïne Ten behoeve van ICCB van 6 augustus 2014, 14:00 uur. Geactualiseerd tot 13:00 uur. Deze Situatieschets en duiding bevat de laatste ontwikkelingen t.a. v. de crash van het passagiersvilegtuig in Oekraïne, zoals deze worden weergegeven in de media. Hoofdpunten: Wederom geen stoffelijke overschotten gevonden, slechts kleine hoeveelheid persoonlijke bezittingen. Spoedzltting VN Veiligheidsraad op Russisch verzoek vanwege humanitaire situatie in Oost-Oekraîne. Kiev vreest Russische inval onder het mom van humanitaire interventie. Republieken door Baltische staten aangemerkt als terroristische organisatie. Agrarische sector ondervindt gevolgeh conflict. t Sociale media: aandacht voor vilegramp neemt verder af. Gevolgentrekkingen voor de missie van oplopende militaire druk rond het gebied lijken door publiek niet te worden gemaakt. Bergen, identificeren en repatriëren slachtoffers Dinsdag opnieuw alleen persoonlijke bezittinnen gevonden. Dinsdag heeft het team van 110 wederom geen stoffelijke resten gevonden en slechts een kleine hoeveelheid persoonlijke bezittingen. Missieleider Aalbersberg vermoedt dat de lokale bevolking en lokale autoriteiten na de crash al veel stoffelijke resten en bezittingen hebben geborgen. Aalbersberg gaf aan dat de zoektocht in een van de bezochte gebieden van de crashsite is afgerond. Hij benadrukte het belang van de steun van lokale bevolking en autoriteiten en sprak daarvoor en voor het medeleven dank uit. Deze uitspraken zijn ook overgenomen en verschenen in Russischtalige media. Experts opnieuw naar rampolek. Vandaag doet een team van 63 mensen in de omgeving van Petropavlivka en Rozsypne onderzoek. Indien de beoogde zoekgebieden op 6 augustus niet kunnen worden doorzocht, zal het onderzoeksteam de inwoners van Roszypne middels fiyers enerzijds oproepen om mogelijk thuis veiliggestelde persoonlijke bezittingen van slachtoffers alsnog in te leveren en anderzijds informeren over het doel van de missie en de activiteiten. De werklocatie in Donetsk Is gesloten. De OVSE-missie heeft nog enkele mensen in Donetsk. Vader meldt dat zijn zoon geïdentificeerd is.tegenover de BBC heeft de vader van één van de slachtoffers gezegd dat zijn zoon geïdentificeerd is. Vrijdag werd officieel meegedeeld dat twee slachtoffers geïdentificeerd zijn, beiden Nederlanders. Volgens een forensisch patholoog die zegt dagelijks contact te hebben met het onderzoeksteam zijn er waarschijnlijk al meer dan twee slachtoffers geïdentificeerd. Met bekendmaking zou worden gewacht omdat In nieuwe lijkkisten nog meer lichaamsdelen van het slachtoffer zouden kunnen liggen, Het is aan de nabestaanden om te beslissen of ze willen wachten tot een lichaam compleet Is. Onderzoek ramp Meer dan 300 bestanden binnen bil politie. Het aantal bestanden met foto- en videomateriaal dat de politie heeft binnengekregen Is opgelopen tot 302. Regulier politiewerk kamot met tekorten. Doordat zo n 840 agenten meewerken aan het onderzoek naar de vliegramp lopen reguliere forensische onderzoeken forse vertraging op. Volgens de politiebonden is het politiekorps overbelast en onderschat de leiding van de Nationale Politie de impact. 1

62 Reacties vanuit samenleving/sociale medïa Aandacht neemt af. Zoals eerder deze week ook het geval was neemt de aandacht voor de ramp met MH1? op sociale media gestaag af. Het gaat nu om nog enkele duizenden berichten per dag, veelal re tweets van nieuwsberichten over experts die opnieuw het rampgebied in gaan en de IdentificatIe van een derde slachtoffer. Geen relatie gelegd tussen Russische troegenopbouw en missie. Dat Rusland troepen samentrekt aan de grenzen met Oekraïne wordt weliswaar opgemerkt maar nauwelijks gekoppeld aan eventuele gevolgen voor de repatriëringsmlssle. Strijd Oekraïne Opmars Oekraïens leger gaat door. Berichtgeving over de strijd in Oost-Oekraïne laat zien dat het Oekraïense leger verder terrein wint. Tegenslag is er ook, zoals de herovering van een spoorwegknooppunt bij Donetsk door separatisten. In delen van Donetsk zou hevig gevochten worden. Kiev vreest inval door Rusland. Kiev Is bang dat de bijeenkomst van de Veiligheidsraad op verzoek van Rusland een opmaat is naar Russische înterventie. Een NAVO-woordvoeder deelt die vrees, zei hij naar aanleiding van de vergadering van de Veiligheidsraad. In Russische media klinkt steeds sterker de roep om noodzaak een humanitaire interventie in Oost-Oekraïne te plegen. Door de Russische militaire oefeningen zijn in het grensgebied grote aantallen troepen samengetrokken. Volgens de Oekraïense legerleiding gaat het militairen, 160 tanks en ruim 1300 pantserwagens, naast de circa 100 aanwezige gevechtsvliegtuigen en bommenwerpers. Ç5 Tegenover CNN zei een NAVO-medewerker dat het aantal Russische militairen aan de Oekraïense grens de afgelopen week met 8000 is toegenomen, tot man. Verschillende media melden de terugkeer van Borodai fde separatisten-premler van de Republiek Donetsk ) uit Moskou. Hij was ç3 daarheen gegaan om daar over 1 te spreken. Zijn terugkeer valt samen met aanzwellende geruchten dat Rusland een humanitaire interventie van plan is. Optreden regering en internationale reacties Spoedzitting VN Veiligheldsraad og Russisch verzoek. Rusland heeft om een spoedzitting van de VN Veiligheldsraad gevraagd om te spreken over de situatie In Oekraïne. Vannacht is de raad bijeengekomen Directe aanleiding is de in de ogen van Rusland- humanitaire ramp die zich volstrekt, bijvoorbeeld In de plaats Loehansk z, waar inwoners geen beschikking over water en stroom zouden hebben. Zwitserland breidt sanctiellist uit maar wil niet alle EU-sancties klakkeloos volgen. De Zwitserse autoriteiten hebben 25 Russen en Oekraïeners en 18 organisaties toegevoegd aan de Zwitserse sanctielijst. Zwitserland wil niet (alle) economische sanctiemaatregelen, die de EU treft, tegen Rusland nemen uit vrees dat dit de Zwitserse rol als bemiddelaar nadelig zal beïnvloeden. Zwitserland is momenteel ook voorzitter van de OVSE en de Zwitser Alexander Hug voert als plv H0M van de SMM ter plaatse succesvol de onderhandelingen met de separatisten. Republieken aangemerkt als terroristische organisatie. De drie Baltische landen treffen voorbereidingen om de zogenaamde Republiek Donetsk en Republiek Loehansk te bestempelen als terroristische organisatie. Hennis belt Oekraïense collega. Minister Hennis-Plasschaert heeft gisteren haar Oekraîense collega Geletey gesproken. Deze zegde toe al het mogelijke te doen om een veilige toegang tot de rampplek te verzekeren zolang de internationale teams daar werkzaam zijn. Namens het kabinet dankte de Nederlandse minister de Oekraïense autoriteiten voor de tot nu toe geboden steun. Agrarische sector ondervindt hinder van conflict. De Nederlandse agrarische sector zou reeds last hebben van het politieke conflict met Rusland. Ondernemers zijn voorzichtiger met hun exportbewegingen naar Rusland en ondervinden indirect de gevolgen van het Russische importverbod op Poolse groenten en fruit. Deze producten belanden nu op de Duitse markt, wat de marktprljs doet dalen. Na importmaatregelen tegen Poolse, Letse, Amerikaanse, Oekraïense, Canadese en Spaanse producten is vandaag bekendgemaakt dat Rusland geen Roemeens rundvlees meer Importeert. Ooenina hotline voor Russen die zich bedreigd voelen in NL. Novaya Gazeta meldde op 2 augustus dat Rossotrudnichestvo (federaal agentschap voor, ondermeer, Russiche staatsburgers in het buitenland) in samenwerking met het Russische Consulaat in NL een hotline heeft geopend voor Russen die door Nederlanders bedreigd worden. De hotline is tot nu toe door minder dan 10 mensen gebeld. Dat komt doordat te weinig mensen van de hotline op de hoogte zijn, aldus een vertegenwoordiger van Rossotrudnichestvo in Nederland. In geen enkel geval was het nodig om de politie in te schakelen. Vooralsnog is Novaya Gazeta de enige nieuwsbron die dit meldt. Op de websites van het Russische consulaat en van Rossotrudnichestvo in Nederland is geen enkele verwijzing naar een hotline.

63 Begrip en acceptatie bil publiek voor tekorten politie. De klachten van politiebonden dat de repatriëringsmissie ten koste gaat van het reguliere politiewerk veroorzaken irritaties onder twitteraars, die vinden dat het werk voor de MH17 nu belangrijker is. Meerdere monumenten op komst. Op verschillende plaatsen in het land lijken monumenten ter nagedachtenis van de slachtoffers opgericht te worden. Schiphol heeft al zo n vijftig voorstellen ontvangen. Contextueel Nederlands bedrijf leidt zoektocht MH370. De Nederlandse onderneming Fugro Survey gaat de zoektocht onder water naar de verdwenen Boeing van Malaysian Airlines leiden. Dat heeft de Australische minister van Transport bekendgemaakt. De zoektocht gaat in september van start en zal een jaar duren. Duiding Druk op rampgebied en (afronding) missie blijft toenemen. Door de opmars van het Oekraïense leger In de regio en de Russische militaire oefening in het grensgebied lijkt de druk op het rampgebied toe te nemen. Het rampgebied bevindt zich immers op een tactisch belangrijke positie voor de stritdende partijen. 1 Nederlands publiek oo dit moment nog niet voorbereid op eventuele terugtrekking, Uit sociale media blijkt niet dat de Nederlandse bevolking in de gaten heeft dat de repatriëringsmissie onder zulke druk staat. Een eventuele terugtrekking van de missie zou nu als een verrassing komen. Russische humanitaire interventie?j medicijnen. Dit leidt ertoe dat intern in Rusland de roep om te iets te doen aan die schrijnende situatie toeneemt, 1 Het is daarom voorstelbaar dat Rusland, bij het uitblijven van internationale humanitaire hulp, zich genoodzaakt ziet het heft in eigen hand te nemen. Het samenvallen van de terugkeer van Borodal en de aanzwellende geruchten over een Russische 1 lzou kunnen betekenen dat Borodail tuit Moskou is teruggekeerd. Belang van Zwitserse neutraliteit. Het is voor de repatriëringsmissie heel belangrijk dat Zwitserland zijn rol als onpartijdige bemiddelaar kan blijven vervullen, omdat de OVSE-missle in Oekraïne tot nog toe de repatriëringsteams heel goed heeft kunnen begeleiden. Als de OVSE-missie zijn onpartijdigheid verliest brengt dat de missie (zowel wat betreft ultvoerlngsmogelljkheden als wat betreft de individuele veiligheid) in gevaar.

64 Q 0

65

66 ZTG Confdent!eI 4 StuaUebeschrijvng Wederom geen stoffelijke overschotten gevonden, slechts kleine hoeveelheid persoonlijke bezittingen. Spoedzitting VN Veiligheidsraad op Russisch verzoek vanwege humanitaire situatie in Oost-Oekraïne. Kiev vreest Russische inval onder het mom van humanitaire interventie. Republieken door Baltische staten aangemerkt als terroristische Organisatie. Zwitserland terughoudend met sancties: Zwitserse neutraliteit is belangrijk voor missie. Agrarische sector ondervindt gevolgen conflict. Regulier politiewerk in Nederland kampt met tekorten, maar voor publiek geen probleem. Sociale media: aandacht voor vliegramp neemt verder af. Gevolgtrekkingen voor de missie van oplopende militaire druk rond het gebied lijken door publiek niet te worden gemaakt. Toevoegingen ICCb: Vrees voor Russîsche inval op basis van openbare bronnen. Sancties agrarische sector zijn niet gelieerd aan MH17 maar aan sancties Rusland in den brede. Er is druk vanuit UKR. AUS en OVSE om de missie snel af te ronden.

67 Beeld: - Sancties - Zorg Omgevingsanalyse (beeld van pers en publiek) tegen rusland krijgen gevolgen over veiligheidssituatie in Oekraine 1 nformatiebehoefte: - Vraag - Wie naar onderzoeksresultaten zwarte doos is (juridisch) aansprakelijk voor ramp? Betekenisgeving - Initiatieven - Voornemen voor stille tochten en benefietconcerten voor blijvend monument in Hilversum

68 Separatistengebied / plaats delict Vervolgacties rampgebied Concrete veiligheidssituatie

69 ci, - (D 0) 0) ( 3 (D (D (D 0 -o 0) 0) (1) cl (D n

70 STG Confkcntiee! Separatîstengebied / plaats delict Scenario s (vervolg) NFI doet onderzoek tav DNA-samples. Wanneer dit klaar is, is nog niet bekend. Uitspraken president MAL over 150 lichamen zijn voorbarig. Kan op basis van huidige stand van onderzoek niet worden bevestigd. Onderzoeken OvV Kan veel onderzoek doen zonder op site te komen. Strafrechtelijk onderzoek/schuldvraag Internationale politieke verhoudingen

71 E cl) cl) c (t3 0, 0 N z

72 Is Communcatie-actuaIîteiten Communicatiescenario s Persbriefing Aalbersberg Oekrainse media uur Persconferentie LIED vrijdag 9 aug over identifïcatieproces en afschaling Herdenkingsbîjeenkomst wellicht uitgesteld (oktober voor nabestaanden te snel) NCC/NKC hebben gemeenten geïnformeerd over nazorgtraject (ism casemanagers slachtofferhulp) Toevoegingen ICCb Antwoord op de vraag heeft u belangrijkste dingen kunnen doen? wenselijk. Gedaan wat we konden gegeven de situatie. Grofmazig held gegeven de situatie moet terugkomen in communicatie. Verklaring/antwoord over wat we vinden (eigen waardering) van wat we gedaan hebben moet worden voorbereid.

73 ( kc G) II (tj u P 4J (t3 u c E E 0 u

74 (D t,) c (D z 1 n n0

75 (D Di Dl n n0 - _.tz.rrz,fl-t,t-%.,rr - :- nr Tr,- vqt

76 ICCb. Volgende ICCb in ieder geval vrijdag $ augustus 15OO. Mogelïjk vandaag nog een Vervolgafspraken

77 Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Ministerie van Veiligheid en Justitie Nationaal Crisis Centrum Contactpersoon NCC Front Ornce T Datum 8 augustus 2014 agenda ICCb Vliegtuigcrash Malaysia Airlines Omschrijving Vergaderdatum en -tijd Vergaderplaats Aanwezig 8 augustus 2014, uur NCC, Den Haag 1 Situatïeschets en duiding 2 Separatistengebied/ptaats delict Besluit vertrek Aankomst 1e groep zoekers Eindhoven Onderzoeken OvV Strafrechtelijk onderzoek/schuldvraag Internationale politieke verhoudingen 3 Lange termijn? nazorg herdenkingsbijeenkomst 4 Communicatie 5 Vervolgafspraak vq-j Natkjna1 Coördinator Tercrlmebesuijing en VeWgheld MbxIztoie Wg1WenJustjrj

78 0

79 86 Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Ministerie van Veiligheid en Jusdeie Directie Risico s en Drelginen Sïtuatieschets en duidïng Crash passagiersvlïegtuig Oekraïne Ten behoeve van het ICCB op uur, 8 augustus Geactualiseerd tot uur. Deze Situatieschets en duiding bevat de laatste ontwikkelingen t.a. v. de crash van het passagiersvliegtuig in Qekraïne, zoals deze worden weergegeven in de media. Hoofdpunten; a Geïdentificeerd slachtoffer bij naam genoemd.. Nederlandse politie en militairen komen vandaag vanuit OekraTne aan op Eindhoven.. Gewelddadigheden continueren in Oost-Oekraïne.. Sociale media: aandacht voor MH17 verder teruggelopen. Bergen, identificeren en repatriëren slachtoffers Geïdentificeerd slachtoffer bij naam genoemd. Donderdag is de naam van een geïdentificeerd Nederlands slachtoffer bekendgemaakt. Dat is niet de eerste keer, want ook de vader van een Brits slachtoffer heeft al geopenbaard dat zijn zoon geïdentificeerd is. Volgens officiële cijfers zijn er tot op heden echter maar twee mensen geïdentificeerd en dat zijn Nederlanders. Onderzoek ramp Nederlanders landen rond uur on Eindhoven. Om drie uur vanmiddag landen op vliegveld Eindhoven de eerste 135 politiemensen en militairen die actief waren in Oekreïne. Daar worden ze welkom geheten door Tom Middendorp, Gerard Bouman en Steve Lancaster van de Australische politie. In Charkov blijft een klein Nederlands team achter om een eventuele hervatting van de missie te coördineren en volgens het ministerie van defensie om de veiligheidssituatie te monitoren. In Kiev blijft een klein team van het OM aanwezig. Ook AustrpIirs en Maleisirs verlaten Oekraïne vandaag. Tegelijk met de Nederlanders keren ook de meeste Australische en Maleisische experts vandaag terug naar huis. De leider van de Australische missie en speciaal gezant van de Australische premier, Angus Houston, hoopt in de herfst weer terug te kunnen zijn. Dan is de begroeiing weg en kunnen we beter zoeken, zei Houston. Maleisiërs: volgende week voorigdig onderzoeksresultaat. De Maleisische minister van transport heeft donderdag gezegd dat onderzoekers hopen volgende week de eerste onderzoeksresultaten gereed te hebben. hij hoopt dat die dan gepubliceerd kunnen worden. Knpps: vertraging kan fataal zijn voor strafrechtelilk onderzoek. Internationaal strafrechtadvocaat Geeft-Jan Knoops meent dat elke vertraging in het strafrechtelijk onderzoek fataal kan zijn. Omdat de eerste fase van het onderzoek niet met succes doorlopen kan worden, kan er volgens hem niet gesproken worden over sluitend bewijs. Strijd Oekraïne Militair vliegtuig neergeschoten. Opnieuw is een vliegtuig (MiG-29) van het Oekraïense leger uit de lucht gehaald. Dat gebeurde in de regio Donetsk. Ook een reddingshelikopter zou zijn neergeschoten. Leider Reoubliek Dgnetsk doet stao teiug. De zeifbenoemde premier van de Republiek Donetsk, Aleksandr Borodaj, geeft de leiding over aan de Oekraïner Aleksandr Zahaftsjenko. De Rus Borodaj wordt vicepremier. NAVO steunt Oekraine. Tijdens een bezoek aan Oekraïne heeft NAVO-chef Rasmussen benadrukt dat het land de steun van de NAVO heeft. Mijn boodschap is zeer duidelijk: de steun van de NAVO voor 1

80 Oekraïne, kan worden gesteld dat er in de Nederlandse samenleving begrip is voor het besluit van het kabinet om het onderzoek op de rampplek voorlopig te stoppen. Uitlatingen NAVO-topman Rasmussen. De uitspraak van Rasmussen dat de NAVO Oektaïne steunt, betekent niet dat bij een mogelijke Russische inval in Oost-Oekraine de NAVO militaire bijstand aan het_land_zal_verlenen._oekraïne_is_immers_geen_lid_van_de_navo.l 2 de soevereiniteit en territoriale integriteit van OekraTne is onwrikbaar, zei hij. En: In reactie op de Russische agressie, werkt de NAVO nog nauwer samen met Oekraine om zijn strijdkrachten en defensie-instellingen te hervormen. We blijven het vermogen verbeteren van Oekraïense soldaten en NAVO-soldaten om samen te werken. We plannen meer gezamenlijke oefeningen. Hoofd Oekraïense veiligheidsraad treedt terug. Het hoofd van de Oekraïense Nationale Veiligheids- en Defensieraad heeft zich teruggetrokken. Op zijn Facebook-pagina schrijft hij dat hij zijn beslissing niet kan toelichten zolang de oorlog duurt. Einde aan wapenstilstand op rampolek. Het zogenaamde staakt-het-vuren dat was uitgeroepen voor de rampplek is Ingetrokken door de Oekraïense regering. Optreden regering en reacties internationale organisaties Nederland vraagt om EU-sanctieoverleg. De Nederlandse regering wil op korte termijn in EU-verband praten over de gevolgen van de Russische boycot en over de vraag hoe de landen daarmee moeten omgaan. In overleg met vertegenwoordigers van het Nederlandse bedrijfsleven en land- en tuinbouworganisaties worden de gevolgen op dit moment in kaart gebracht. De Russische boycot treft 28 landen en betreft vlees, vis, fruit en zuivel. Volgens EU-commissaris De Gucht beschikt de EU over een solidanteitsfonds van 400 miljoen euro. Nederlandse ambassadeur spreekt tijdens herdenking Australië. Op de dag van nationale rouw in Australië heeft de Nederlandse ambassadeur gesproken tijdens de grote herdenkingsdienst in de kathedraal van Melbourne. Ook zijn Maleisische collega kwam aan het woord in de dienst die onder anderen door premier Abbott werd bijgewoond. Reacties vanuit samenleving Pestactie tegen Poetin in Nederlandse kranten. Regionale kranten inventariseren vandaag wat Nederlanders kunnen doen om een statement te maken vanwege de Russische boycot van landbouwproducten. Het motto van de actie luidt Pest Poetin. Hilversumse herdenkingsdienst live op tv. Zondag staat in Hilversum een katholieke mis in het teken van de vliegramp. Deze wordt rechtstreeks uitgezonden door Omroep RKK. Een week later is er in de plaats een algemene herdenking, inclusief een stille tocht. Sociale media Aandacht richt zich op sancties. De aandacht voor MH17 en de repatriëringsmissie is op sociale media opnieuw afgenomen. Ook het aantal reacties op het afbreken van de missie in het rampgebied is verder in omvang teruggelopen. Hier en daar klinkt nog wel enige fwstratie en teleurstelling door. Daarentegen is er steeds meet aandacht voor de economische sancties van Rusland tegen de EU en vice versa. Veel mensen reageren sceptisch op het nut van economische sancties. Verder vragen mensen zich af In hoeverre de economie in Nederland last zal hebben van de Russische sancties. Speculatie over mogelijke Russische inval. Er wordt druk gespeculeerd over een mogelijke Inval van Rusland en een mogelijke militaire confrontatie tussen de NAVO en Rusland in Oekraïne, waarbij de meesten verwachten dat het niet zo ver zal komen. Velen stellen vast dat de Koude Oorlog-retoriek weer helemaal terug is. Sommigen wijzen erop dat de NAVO helemaal niks kan uitrichten in Oekraine. Er is ook enige Poetin- en Rusland-moeheid te bespeuren op sociale media. Nauwelijks aandacht voor herdenkingsbijeenkomst. Voor een nationale herdenkingsbijeenkomst In Nederland is op sociale media nog nauwelijks aandacht. Wel wordt er gesproken over de herdenkingsdienst van zondag in Hilversum, het voornemen van de gemeente Hilversum voor het plaatsen van een herdenkingsmonument en de dag van nationale rouw in Australië van donderdag. Duiding Reacties op sociale media over stopzetting onderzoek blijven mild en beperkt. Getuige de hoofdfocus op sociale media, die gericht is op de sancties en de mogelijke militaire Russische inval in Oost

81 ( Ontworpen door tccb (evt MCCB) Directie Maatschappelijke // Ondersteuning Welzijn en Sport Ministerie van Volksgezondheid, Pagina 1 van 3 - Ruimte - Functionele betrokkenheid Nederlandse hoogwaardigheidsbekleders een niet- Nederlandse nationaliteit of niet-ingezetenen een open met slachtoffers worden uitgenodigd. Daarbij moet worden voorkomen dat het karakter (gericht op de nabestaanden) wijzigt. aankomsten in Eindhoven zullen hoogwaardigheidsbekleders van landen 2. Gevraagd besluit: Instemmen met Internationale dimensie aan plaatsvinden (moedeftaal van belang bij deze emotie). Net als bij de uitnodiging. De bijeenkomst zal voornamelijk in het Nederlands vervolgstappen daarna ontvangen ook nabestaanden van slachtoffers met Toelichting: Gezien het internationale karakter van de ramp en de voor aanwezigheid van nabestaanden van alle slachtoffers, en hoogwaardigheidsbekleders uit getroffen landen. nationaliteit of niet-ingezetenen. / dus ook de nabestaanden van slachtoffers met een niet-nederlandse Herdenkingsdag: / Toelichting: Doelgroep van de bijeenkomst zijn primair de nabestaanden Hilversum. gegeven in de Dag van Nationale Rouw en het traject via Eindhoven naar wordt ervaren. Aan de rouw in de bredere samenleving is reeds uiting aandacht van de samenleving op een manier die door hen als passend nabestaande. / voor nabestaanden zoveel mogelijk vanuit wens / behoefte van 1. Gevraagd besluit: Instemmen met uitgangspunt: een bijeenkomst U wordt gevraagd in te stemmen met de volgende gevraagde besluiten : 2 Beslispunten van de Nederlandse slachtoffers. Hun leed krijgt enige tijd na de ramp de vliegramp in de Oekraïne. Er is besloten tot een landelijke herdenkingsbijeenkomst naar aanleiding van Aanleiding voor deze nota domo Afschrift aan Paraaf directeur OGV herdenkingsbljeenkomst Concept projectpian (ter beslissi rig) herdenkingsbijeenkomst vliegramp Oekraïne Zaaknummer f1ota 7augustus 2014 Bijlage(n) Datum Kenmerk Le

82

83 Toelichting: Op dit moment vindt besluitvorrh &ehele project Nafase via totale project Na fase. / / interdepartementale crisisstructuur, ICCBJJIÇ*B, zoals geldt voor ambtelijk/politiek: Besluitvorming vindt pla9ts/via lijn van Kenmerk / / 1/ 1/ / ook direct in het projectteam vertegenwoordigt..7 en diensten. Op die wijze is het merendeel vn betrokken oranisaties organisatie, protocol, veiligheid etc.) en diverse ministeries, nstellingen betrokken experts vanuit diverse disci9lines (inhoudelijk, evqnt projectmanager (naam 8/8 vast te stellen en een projectteaft met Het projectteam herdenkingsbijeenkomst zal bestaan uit eenj vliegramp Oekraïne op aan. / de crisisstructuur plaats. H er sluit project herdnkfhbijenkomst 7. Gevraagd besluit: Instemmen met sturingsmode/ / Pagina 3 van 3 Team D Ondersteuning Directie Maatschappelijke

84

85 Nationaal Coördinator Terrorîsmebestrijding en Veiligheid Ministerie van Veiligheid en Justitie Directie Ven) NCTV Weerbaarheidsverhoging Ministerie Veiligheid en Justitie nota Van AV 4 Turfmarkt OP Den Haag Postbus H Den Haag Contactpersoon Nafase MH Ons kenmerk Dossiernummer Kopie aan DW AV Aanleiding Door het grote aantal slachtoffers van de ramp MH17, de grote nationale spreiding van slachtoffers en verwanten en de betrokkenheid van 56 gemeenten, is coördinatie en afstemming van de Nafase op nationaal niveau noodzakelijk. Advies U wordt gevraagd kennis te nemen van de nadere uitwerking, op deelprojectniveau van Nafase MH7. In een aparte nota wordt u gevraagd in te stemmen met voorgestelde besluiten rond deelproject 6: Herdenkingsdag. Bijlage bij deze nota: Projectplan Nafase. Achtergrond Het Ministerie van Ven] zal vanuit de coördinerende rol bij de crisisbeheersing het proces Nafase coördineren en daarbij nauw optrekken met (o.a.) de ministeries van AZ, VWS en BZ. De ICCB en MCCB worden geïnformeerd over de voortgang van de nafase en de overdracht naar de reguliere processen. Besluiten in de deelprojecten worden voorgelegd aan de ICCB/MCCB. Daarbij wordt er vanuit gegaan dat de crisisstructuur in tact blijft, zolang de Nafase nog niet is afgerond. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor nazorg en uitvaartverzorging van haar inwoners, maar op nationaal niveau is coördinatie in de nafase gewenst en noodzakelijk. Zodra (nationale) coördinatie niet langer nodig is, vindt overdracht plaats naar de reguliere processen. Prioriteit 1 en 2 van het Kabinet behelzen: Onderzoek naar feitelijke toedracht (door Onderzoeksraad voor de Veiligheid) en Opsporingsonderzoek (door OM). Deze 2 zaken hebben grote mate van invloed op alle genoemde activiteiten in Nafase. Pagina 1 van 5

86 .. Pagina CBIN 2 van 5 Directie Weerbaarheidsverhoging Ministerie Veiligheid en Justitie Datum 30juli 2014 Ons kenmerk Doelen & planning Doelen: Eerder in de MCCB/ ICCB is besloten het proces Nafase op te starten om een eenduidige werkwijze van de betrokken organisaties mogelijk te maken. Onderstaand zijn de processen die behoren tot de Nafase van deze ramp nader beschreven. Het ministerie dat de projectleiding verzorgd, staat vermeld achter de betreffende fase. Overall coördinatie fo.a. door middel van een interdepartementale werkgroep die op 31 juli voor het eerst bijeen komt) ligt bij de NCTV. Besluiten worden vanuit projectleidersoverleg, na voorbereiding in afzonderlijke 8 projectteams, vormgegeven en via de voorzitter ICCB voorgelegd in ICCB/ MCCB. Vervolg: In week 33 wordt het Projectplan Nafase aangevuld met nadere voorstellen, concrete planningen en tijds- en capaciteitsramingen en ter besluitvorming in ICCB (MCCB) voorgelegd. In week 34 wordt tevens (indien gewenst) een voorstel tot evaluatie (deelproject 8) opgesteld. Nadere uitleg oer deelnroiect: 1. Coördinatie op proces Nafase : Bijeen brengen van alle processen in interdepartementale werkgroep: NCTV. Gevraagd besluit: In te stemmen met sturingsmodel Nafase en proces Coördinatie : Toelichting: Bewaken voortgang en samenhang 8 deelprojecten, primair door middel van interdepartementale werkgroep projectleiders - Wekelijks informeren van NCIV (opdrachtgever) en ICCB/MCCB over voortgang. - Na overleg met / door NCTV: Inbrengen van stukken ter besluitvorming in ICCB/ MCCB - Interne en interdepartementale communicatie (in afstemming met ECO/NKC). : Sturingsmodel Nafase:

87 - Proces - ICCB/MCCB: - Algehele - Per - Om inhoudelijk/strategische besluitvorming rondom de 8 deelprojecten vindt plaats via ICCB en MCCB. deelproject is een projectteam gevormd. 30 jufl 2014 samenhang tussen de deelprojecten te kunnen bewaken, is een algemeen overleg met projectleiders ingericht dat wekelijks bijeenkomt. coördinatie Nafase ligt bij NCTV (Handboek Crisisbesluitvorming). Directie Weerbaarheidsverhoging Ministerie Veiligheid en Justitie Ons kenmerk 2. Identificatie: NP/LTFO Gevraagd besluit: Instemmen met proces Identificatie. Toelichtino: Doel van LTFO is om alle lichamen en lichaamsdelen (en op of aan lichaam aangetroffen persoonlijke eigendommen) na identificatie over te dragen aan nabestaanden. Het proces start met de berging van slachtoffers en eventuele persoonlijke eigendommen (niet zijnde bagage). Vervolgens ontstaan twee parallel lopende processen: Post mortem proces: een beschrijving van de lichamen en het veiligstellen van gebitsgegevens, DNA materiaal en vingerafdrukken (dit worden de primary identifiers genoemd). Ante mortem proces: bij nabestaanden worden dezelfde gegevens als post mortem verzameld die als referentiemateriaal kunnen dienen. Werkzaamheden / op te leveren producten - Geïdentificeerde slachtoffers - Geïdentificeerde lichaamsdelen van slachtoffers en/of persoonlijke eigendommen Verbaal van Identificatie. 3. Repatriërinq: BZ Gevraaga DesIugr: instemmen met proces Hepatrlerlng: Toelichting: BZ heeft alleen een rol bij repatriëring van (buitenlandse) slachtoffers vanuit NL naar land van herkomst, maar ook hier is deze rol beperkt tot faciliteren, coördineren en het contact onderhouden met betrokken ambassades. Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft meerdere briefings voor ambassades in Nederland verzorgd, waarin het LTFO toelichting heeft gegeven over het identificatieproces. Ambassades worden zo snel mogelijk geïnformeerd zodra een van hun onderdanen is geïdentificeerd. Inlichten van familieleden van deze buitenlandse slachtoffers geschiedt via de ambassades. Globaal stadienolan: 1. Identificatie door DVI s in Hilversum. 2. Politierechercheurs informeren nabestaanden van NL slachtoffers. 3. Ambassades worden door de politie geïnformeerd. (door politie van eigen land indien aanwezig in Hilversum). 4. Ambassades nemen conform hun interne procedure contact op met nabestaanden om hen te informeren over de identificatie. 5. Benodigde documentatie wordt geregeld. (door LTFO) 6. Na identificatie zal er ongeveer een dag nodig zijn voordat Hilversum een lichaam vtijgeeft. 7. Indien BES wordt ingehuurd zal deze ongeveer drie dagen nodig hebben voor de voorbereiding van en andere processen betreffende de uitvaart, zoals balseming. 8. Ongeveer vier dagen na identificatie zou een lichaam, via Schiphol, naar het land van herkomst kunnen worden gerepatrieerd Pagina 3 van 5

88 departement dient te worden ingericht: Toelichting: Per departement en organisatieonderdeel te bepalen. Zoveel mogelijk o.b.v. eigen en bestaande protocollen. d. Bijeenkomst(en) hulpverleners: VWS i.a.m. NCW Toelichting: Biijk van dank geven vanuit het kabinet voor de hulpverleners en vrijwilligers die zijn ingezet bij de hulpverlening en de opvang en nazorg aan nabestaanden. Pagina 4 van 5 Directie Weerbaarheldaverhoging Ministerie Veiligheid en Justitie Datum 30juli 2014 Ons kenmerk I_ Gevraagd besluit: Instemmen met proces Communicatie 4. Communicatie: NCTV (NCC-ECO) Toelichting: Dit deetproject ligt in het verlengde van het werk dat het Nationaal Kernteam Crisiscommunicatie sinds 17 juli heeft uitgevoerd. Veel van onderstaande activiteiten zijn tot nog toe uitgevoerd binnen het NKC. Na afschaling van het NKC (ntb) zullen de onderstaande activiteiten naar verwachting nog 1 tot 2 jaar doorlopen, waarbij de intensiteit sterk zal afnemen na de Nationale Herdenking. 1. InformatieVerwijsCentrum (verwantenwebsite: gesloten en open deel) 2. Afspraken lange termijn (najaar 2014) 3. Beantwoorden vragen van gemeenten (doorlopend, sinds 18 juli) 4. Publiekscom municatie (doorlopend, sinds 18juli) 5. Woordvoering over alle aspecten van de nafase (doorlopend sinds 18 juli) 5. Nazorg: VWS en NCTV Psychosociale nazorg: VWS Gevraagd besluit: Instemmen met proces tot zover Toelichting; Voorlopig wordt rekening gehouden met georganiseerde/gecoördineerde ondersteuning vanuit de overheid voor ongeveer 1,5 tot 2 jaar. Relevante momenten daarbij zijn onder andere de identificaties van de slachtoffers, herdenkingen, de start van de scholen, jaardag(en) en discussies in de media, bijvoorbeeld rond de publicatie van onderzoeksrapporten en ontwikkelingen in de politieke situatie. Werkzaamheden / op te leveren producten slachtofferhulp a. Koppeling familierechercheur - b. Informatie en Verwijs Centrum (www. vliegrampoekraine.nl) casemanager c. Voorbereide reguliere zorg d. Monitoring en evaluatie b. Nazorg nabestaanden overig (w.o. financieel en juridisch): NCTV Gevraagd besluit: Instemmen met proces Toelichting: Doel is om juridische en financiële vragen die leven bij de nabestaanden, Slachtofferhulp Nederland, gemeenten en andere betrokkenen te beantwoorden. Hiervoor zal binnen dit deelproject de coördinatie plaatsvinden. De deskundige partijen worden verzocht de vragen te beantwoorden en de voortgang van de beantwoording wordt bewaakt. c. Nazorg eigen personeel: alle betrokken departementen Gevraagd besluit: Instemmen met besluit dat dit onderdeel per

89 Justitie Ministerie Veiligheid en Pagina 5 van 5 6 Gevraagd besluit: Instemmen met proces evaluatie per departement. 8. Interne interdepartementale evaluatie: NCW A aantal Kamerbrieven opgesteld waarin de stand van zaken MH17 steeds werd deelprojecten). Kabinet aan de Tweede Kamer over Nafase (totale project, inclusief alle Toelichtinci: Direct na de ramp is verzocht om de Tweede Kamer regelmatig op de en AD s ten behoeve van informeren en verantwoorden door de ministers/ het Dit deelproject ziet toe op gecoördineerde inbreng (namens Ven3) in de brieven hoogte te houden van de stand van zaken. Daartoe heeft inmiddels een aantal toegelicht. 7. Politieke verantwoording NCW Algemeen Overleggen, heeft een technische briefing plaatsgevonden en Is een Gevraagd besluit: Instemmen met proces 1,4 rondom herdenken en verantwoordelijkheid voor nazorg slachtoffers ten behoeve van de nabestaanden vanuit haar beleidsexpertise Ons kenmerk VWS is gevraagd de lead te nemen voor de herdenking van de Nederlandse 30 juli 2014 Gevraagd besluit: Zie aparte nota aan ICCB met gevraagde besluitvorming. Datum 1 1 Weerbaarheidsverhoging 6. Herdenkingsdag voor Nederlandse slachtoffers: VWS i.a.m. NCW/BZ A Directie

90 0 0

91 Proiectplan Nafase, versie Prolectolan Nafase Aanleiding Door het grote aantal slachtoffers van de ramp MH17, de grote nationale spreiding van slachtoffers en verwanten en de betrokkenheid van 56 gemeenten, Is coördinatie en afstemming van de nafase op nationaal niveau noodzakelijk. Achtergrond Het Ministerie van VenJ zal vanuit de coördinerende rol bij de crisisbeheersing het proces Nafase coördineren en daarbij nauw optrekken met (o.a.) de ministeries van AZ, VWS en BZ. De ICCB/ MCCB worden op latere momenten steeds geïnformeerd over de voortgang van de Nafase en ook over de overdracht naar de reguliere processen. Besluiten voortkomend uit de 8 deelprojecten worden voorgelegd aan de ICCB/MCCB. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor nazorg en uitvaartverzorging van haar inwoners, maar op nationaal niveau is coördinatie in de Nafase gewenst en noodzakelijk. Zodra (nationale) coördinatie niet langer nodig is, vindt overdracht plaats naar de reguliere processen. Prioriteit 2 en 3 van het Kabinet Prioriteit 1 en 2 van het Kabinet behelzen: - Onderzoek naar feitelijke toedracht (door Onderzoeksraad voor de Veiligheid) - Opsporingsonderzoek: door OM. Deze 2 zaken hebben grote mate van invloed op alle genoemde activiteiten in Nafase. Doelen & planning Eerder in de MCCB/ ICCB is besloten het proces Nafase op te starten om een eenduidige werkwijze van de betrokken organisaties mogelijk te maken. Onderstaand zijn de processen die behoren tot de Nafase van deze ramp nader beschreven. De projectielding door het betreffende ministerie staat vermeld achter de betreffende fase. Overall coördinatie (o.a. door middel van een interdepartementale werkgroep die vanaf 31 juli wekelijks bijeen komt) ligt bij NCV. Besluiten worden vanuit projectleideroverleg, na voorbereiding in afzonderlijke 8 projectteams, vormgegeven en via voorzitter ICCB voorgelegd in ICCB/ MCCB. De 8 deelprojecten kennen een verschillende doorlooptijd, tot circa 1,5 jaar na plaats vinden van de ramp. Sturing en besluitvorming MCCB V*CCB/ NCTV 1

92 - ICCB/MCCS: - Per - Om Op deelproject 8 is nog geen nadere uitwerking gemaakt, omdat de projectleider nog niet terug Is van vakantie en omdat de kaders 1 hiervoor nader moeten worden afgestemd. 2 Projectp)an Nafase, versie inhoudelijk/strategische besluitvorming rondom de 8 deelprojecten vindt plaats via ICCB en MCCB. deelproject is een projectteam gevormd, dat aan de slag gaan met de uitwerking van het deelproject. Per deelproject zijn verschillende organisaties en departementen betrokken; samenhang tussen de deelprojecten te kunnen bewaken, is een algemeen overleg met projectleiders ingericht dat wekelijks bijeenkomt. Algehele coördinatie Nafase ligt bij NCTV (Handboek Crisisbesluitvorming). Op de navolgende pagina s is een uitwerking van de verschillende (8) deelprojecten ingevoegdt. Capaciteit

93 - Bewaken - Gecomprimeerd Projectplan Nafase, versie Coördinatie op proces Nafase : Bijeen brengen van alle processen in interdepartementale werkgroep: NCW. A. Doel/omvang van het deelproject Doel is om de voortgang en samenhang in de S deelprojecten die vallen onder Nafase te monitoren en te bewaken. Over de voortgang van de 8 deelprojecten wordt via de opdrachtgever (NCTV) gerapporteerd aan ICCB/ MCCB. NCFV zorgt voor besluitvorming in ICCB en MCCB. Interne en interdepartementale communicatie valt ook binnen de opdracht van de coördinatie op proces Nafase. B. Scope voortgang en samenhang S deelprojecten, primair door middel van interdepartementale werkgroep projectleiders - Wekelijks informeren van NCTV (opdrachtgever) over voortgang - Na overleg met / door NCFV: inbrengen van stukken ter besluitvorming in ICCB/ MCCB - Interne en interdepartementale communicatie (in afstemming met ECO/NKC) C. Werkzaamheden/op te leveren producten overzicht per deelproject van voortgang, wekelijks, met overall oplegger. - In samenwerking met deelprojectielders voorbereiden van gevraagde besluiten t.v.b. ICCB/ MCCB D. Betrokken partijen - 8 deelprojectleiders - NCTV - Departementen 3

94 4 Projectplan Nafase, versie Identificatie: NP/LTFO Doel is om zicht te krijgen op het LTFO identwicatieproces en tot wanneer dit proces loopt. De coördinatie vindt plaats binnen dit deelproject. 1. Scope Doel van LTFO is om alle lichamen en lichaamsdelen (en op of aan lichaam aangetroffen persoonlijke eigendommen) na identificatie over te dragen aan nabestaanden. Het proces start met de berging van slachtoffers en eventuele persoonlijke eigendommen (niet zijnde bagage). Vervolgens ontstaan twee parallel lopende processen: Post mortem proces: een beschrijving van de lichamen en het veiligstellen van gebitsgegevens, DNA materiaal en vingerafdrukken (dit worden de primary identifiers genoemd). Ante moftem proces: bij nabestaanden worden dezelfde gegevens als post mortem verzameld die als referentiemateriaat kunnen dienen. Deze gegevens worden vergeleken. Indien dit leidt tot een mogelijke match, wordt handmatig gecontroleerd of sprake is van een positieve identificatie. Waarbij tenminste 1 van de 3 genoemde primary identifyers overeen moet komen. Daarna wordt gekeken naar overige verzamelde gegevens. Dit zijn de secondary identifiers; bijzondere lichaamskenmerken zoals tatoeages of bijzondere sieraden waarmee de primary identitfiers kunnen worden bevestigd. Bovenstaande informatie wordt verwerkt in een rapportage en voorgelegd aan een Identificatie Board. Als de Identificatie Board instemt vindt de vrijgave plaats van het lichaam van het slachtoffer en/of de persoonlijke eigendommen. Indien het gaat om het lichaam van een buitenlands slachtoffers of een slachtoffer waarvan de uitvaaft niet in Nederland plaatsvindt, wordt dit overgedragen aan de ambassade van herkomst. 2. Werkzaamheden / op te leveren producten - Geïdentificeerde slachtoffers lichaamsdelen van slachtoffers en/of persoonlijke eigendommen Verbaal van Identificatie. - Geïdentificeerde - Proces 3. Betrokken partijen - Niet Nederlandse identificatieteams van de overheid: Nationale Politie, Koninklijke Marechaussee, Defensie - Samenwerkingsverband (tandartsen in het bijzonder), NFI, Forensisch Antropoloog van de Universiteit Leiden en deskundigen uit de uitvaartbranche. Nederland - Slachtofferhulp -OM 0 - Ambassades 4. Doortooptijd - Doorlooptijd Is op dit moment nog niet bekend 5. Risico s

95 Projectplan Nafase, versie Repatriëring: BZ BZ heeft alleen een rol bij repatriëring van (buitenlandse) slachtoffers vanuit NL naar land van herkomst, maar ook hier is deze rol beperkt tot faciliteren, coördineren en het contact onderhouden met betrokken ambassades. Stoffelijke overschotten zijn op 23, 24, 25, 26 juli en 4 augustus 2014 in Nederland aangekomen en naar Hilversum overgebracht. Binnenkort zal er in Oekraïne een loket worden geopend waar lokale bewoners en anderen gevonden spullen of menselijke resten kunnen inleveren. Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft meerdere briefings voor ambassades in Nederland verzorgd, waarin het LTFO toelichting heeft gegeven over het identificatieproces. Ambassades worden zo snel mogelijk geïnformeerd zodra een van hun onderdanen is geïdentificeerd. Inlichten van familieleden van deze buitenlandse slachtoffers geschiedt via de ambassades. Reoatriêren naar land van herkomst Onder de slachtoffers zijn ook veel buitenlanders, of Nederlanders die In het buitenland woonachtig waren. Bij de nabestaanden van deze slachtoffers kan de wens leven om de uitvaart in het land van herkomst te verzorgen. Er wordt door familierechercheurs contact onderhouden met de Nederlandse nabestaanden en de ambassades in Den Haag onderhouden via hun kanalen contact met de buitenlandse nabestaanden. Zo maken de nabestaanden hun wensen betreffende uitvaart kenbaar. Na identificatie worden de nabestaanden geïnformeerd. - Nederlandse nabestaanden: familierechercheurs houden contact met nabestaanden van Nederlandse slachtoffers over het identificatieproces. Wanneer een Nederlander is geïdentificeerd informeert de politie de familierechercheur en de familierechercheur licht vervolgens de familie in. Familie beslist over het vervolgtraject. - Niet-Nederlandse nabestaanden: na identificatie wordt de ambassade geïnformeerd. Hoe dit proces van informeren verloopt, is afhankelijk van de afspraken per land en de aanwezigheid van een politie-eenheid in Hilversum. Zodra de ambassade is geïnformeerd over identificatie van het buitenlandse slachtoffer zal contact worden opgenomen met de familie. Ieder land heeft hier zijn eigen kanalen voor. In het geval van bipatride slachtoffers gaat dit in goed overleg tussen de betrokken ambassades of indien er sprake is van een Nederlander met dubbele nationaliteit in overleg met NL politie en ambassade. Afhankelijk van de wensen van de nabestaanden wordt dan vervotgens het proces van repatriëring in gang gezet. Benodigde documenten Voor repatriëring naar het land van herkomst is correcte documentatie noodzakelijk. Voor repatriëring zijn de volgende documenten nodig: 1. Laissez-passerl 2. Verklaring als genoemd in artikel 11 lid 4 van het Besluit op de lijkbezorging 1 3. Overlijdensakte (Geen wettelijke basis voor afgifte overlijdensakte door Nederland. Momenteel wordt gekeken naar het creëren van een bevoegdheid om toch een overlijdensakte af te geven in Nederland, omdat er landen zijn die anders niet in ontvangst kunnen nemen en repatriëren zodoende niet mogelijk zou zijn.) 4. Medical statement 5. Embalming statement 6. Security Check statement 7. Airway Bill Reoatriëring en rol Blake Emergency Services Malaysia Airlines (MA) heeft Blake Emergency Services (BES) ingehuurd om als rouwondernemer op te treden. Omdat MA deze kosten betaalt, zijn de diensten van BES gratis voor de nabestaanden. Het staat nabestaanden vrij om gebruik te maken van de diensten van BES. Het proces ziet er voorlopig als volgt uit. Na vrijgave door Hilversum zullen de lichamen naar een mortuarium worden gebracht om vervolgens vanuit dat mortuarium via Schiphol te worden teruggevlogen naar het land van herkomst. Wanneer gebruik wordt gemaakt van de diensten van BES zal de overledene naar 5

96 6 0 Projectplan Nafase, versie Monuta in Den Haag worden gebracht. Wanneer geen gebruik wordt gemaakt van de diensten van BES is het afhankelijk van de keuze die de nabestaanden maken. BES zorgt ook voor registratie van persoonlijke eigendommen en vrijgeven daarvan aan nabestaanden. Globaal staooenplan 1. Identificatie door DVI s in Hilversum. 2. Politlerechercheurs Informeren nabestaanden van NL slachtoffers. 3. Ambassades worden door de politie geïnformeerd. (door politie van eigen land indien aanwezig in Hilversum). 4. Ambassades nemen conform hun interne procedure contact op met nabestaanden om hen te informeren over de identificatie. 5. Benodigde documentatie wordt geregeld. (door LTFO) 6. Na identificatie zal er ongeveer een dag nodig zijn voordat Hilversum een lichaam vrijgeeft. 7. Indien BES wordt ingehuurd zal deze ongeveer drie dagen nodig hebben voor de voorbereiding van en andere processen betreffende de uitvaart, zoals balseming. 8. Ongeveer vier dagen na identificatie zou een lichaam, via Schiphol, naar het land van herkomst kunnen worden gerepatrieerd.

97 - activiteiten - Afgestemde Projectplan Nafase, versie Communicatie: NCrV (NCC-ECO) 1. Doelen - Afgestemde en eenduidige communicatie vanuit de overheid met nabestaanden over alle elementen in de nafase (identificatie, repatriëring, nazorg, herdenking, strafrechtelijk onderzoek) en eenduidige communicatie vanuit de overheid met pers & publiek over alle elementen in de nafase (identificatie, repatriëring, nazorg, herdenking, strafrechterlijk onderzoek). 2. Activiteiten/middelen/planning Dit deelproject ligt in het verlengde van het werk dat het Nationaal Kernteam Crisiscommunicatie sinds 17 juli heeft uitgevoerd. Veel van onderstaande activiteiten zijn tot nog toe uitgevoerd binnen het NKC. Na afschaling van het NKC (ntb) zullen de onderstaande activiteiten naar verwachting nog 1 tot 2 jaar doorlopen, waarbij de intensiteit sterk zal afnemen na de Nationale Herdenking. 1. InformatieVerwijsCentrum (verwantenwebsite: gesloten en open deel) a. Veiligheid en toegankelijkheid (tests afgerond eind juli, monitoren bij technische updates) b. Uitbouwen Engels deel (verwachting: eind week 33)voor buitenlandse nabestaanden c. Ei ndredactie/opd rachtgeverschap (doorlopend) d. nieuwsbrief (sinds 27 juli) e. Offerte-afhandeling crisisfase website met Impact/Arq (augustus 2014) 2. Afspraken lange termijn (najaar 2014) Informeren en toerusten openbaar bestuur in hun nafaserol a. Bijeenkomst met burgemeesters, rol Rianne Donders en NGB (eind augustus) b. Updates via NGB en andere kanalen (doorlopend, sinds 18 juli) c. Informeren: CdK s en Veiligheidsregio s (vanaf week 32) 3. Beantwoorden vragen van gemeenten (doorlopend, sinds 18 juli) Publiekscommunicatie (doorlopend, sinds 18juli) a. Actualiseren teksten rijksoverheid b. Beantwoorden publieksvragen 4. Woordvoering over alle aspecten van de nafase (doorlopend sinds 18juli) Aandachtspunten: a. samenhang woordvoering en verwantenlnformatie/publiekscommunicatie borgen, ook na afschalen NKC b. samenhang woordvoering VenJ, BZ, VWS, politie en OM borgen na afschaling NKC 3. Organisatie en raakvlakken Deelprojectteam komt voorlopig wekelijks 1 uur bij elkaar, daarna maandelijks. Uitvoering van 1,2 en 3 gebeurt bij NCTV/ECO, uitvoering van 4 in de verschillende departementen. ECO coördineert afstemming. Raakvlakken met: - alle andere deelprojecten - de huidige activiteiten van het NKC van NGB, NVVB, Slachtofferhulp, Impact/Arq De andere deelprojecten in de nafase leveren afgestemde teksten aan over hun onderwerp, als input voor communicatie met verwanten, gemeenten, pers & publiek. 4. Samenstelling deelprojectteam 7

98 $ 0 Projectplan Nafase, versie Financiën en capaciteit Financiële consequenties: - kosten verwantenwebsite (ntb) vertalingen (ntb) - kosten Capaciteit: binnen bestaande formatie deelnemende organisaties

99 Projectplan Nafase, versie Nazorg: VWS en NCW a. Psychosodale nazorg: VWS 1. Doel/omvang van het deelproject - Ondersteuning bieden aan nabestaanden om de gevolgen van de ramp te boven te komen. Zo nodig maatwerk bieden voor aanvullende individuele zorgbehoeften, maar het streven is om zoveel mogelijk aan te sluiten bij de veerkracht en zelfredzaamheid van nabestaanden en niet meer hulpverlening te bieden dan nodig is. De ervaring leert dat de meeste mensen de gevolgen van een ramp zonder professionele hulp te boven komen. 2. Scope Er is geen goede voorspelling te doen van de omvang en de timing van de hulpverlening. We houden voorlopig rekening met georganiseerde/gecoördineerde ondersteuning vanuit de overheid voor ongeveer 1,5 tot 2 jaar. Relevante momenten daarbij zijn onder andere de identificaties van de slachtoffers, herdenkingen, de start van de scholen, jaardag(en) en discussies in de media, bijvoorbeeld rond de publicatie van onderzoeksrapporten en ontwikkelingen in de politieke situatie. De ervaring leert dat het overgrote deel van de getroffenen de gevolgen van een ramp te boven komt zonder dat professionele hulp nodig is. Wel ondersteunt de overheid de getroffenen daarbij met behulp van een Informatie en Verwijs Centrum. Een deel van de nabestaanden zal professionele hulp nodig hebben, waarvoor zoveel mogelijk verwezen zal worden naar de reguliere zorg (huisarts, geestelijke gezondheidszorg). Ook hulpverleners en vrijwilligers die bij de gevolgen van de ramp betrokken zijn geweest, kunnen behoefte hebben aan ondersteuning. De werkgever kan daarvoor desgewenst een adviseur inschakelen van Arq/Instituut voor Psychotrauma. 3. Werkzaamheden / op te leveren producten a. Koppeling familierechercheur - casemanager slachtofferhulp Tijdens de fase van repatriëring en identificatie is de familierechercheur de eerste contactpersoon voor de directe nabestaanden. De familierechercheurs zijn/worden gekoppeld aan een casemanager van Slachtofferhulp Nederland die daarna beschikbaar is voor de nabestaanden. Het moment van overdracht wordt per slachtoffer bepaald. b. Informatie en Verwijs Centrum (www. vliegrampoekraine.nl) Een online verzamelpunt voor nabestaanden waar zij informatie en advies kunnen vinden, vragen kunnen stellen aan hulpverleners en met lotgenoten kunnen praten. Het centrum is al operationeel en wordt ruim bezocht door de nabestaanden. Het centrum zal nabestaanden te zijnet tijd ook ondersteunen bij de beoordeling of aanvullende hulpverlening nuttig is. Het uitgangspunt is echter de draagkracht en eigen mogelijkheden te onderkennen en de klachten waar mogelijk te normaliseren. Via het Informatie en Verwijs Centrum kunnen nabestaanden ook contact opnemen met hulpverleners van Slachtofferhulp Nederland voor een persoonlijk gesprek. Rond de relevante momenten zal er extra aandacht zijn voor de informatievoorziening en vragen van nabestaanden. c. Voorbereide reguliere zorg Nabestaanden die professionele hulp nodig hebben, kunnen daarvoor contact opnemen met hun huisarts. De huisarts kan zo nodig doorverwijzen naar bijvoorbeeld de geestelijke gezondheidszorg (GGZ). Er is overleg met de huisartsenvereniging om ervoor te zorgen dat de huisartsen voldoende informatie hebben voor hun taak. Arq (expertgroep psychotrauma) heeft een handreiking voor huisartsen beschikbaar. Uitgezocht wordt nog in hoeverre aanvullende zorg bij rouwverwerking vergoed wordt vanuit de zorgverzekering. GGD en zijn beschikbaar om gemeenten, scholen en verenigingen te adviseren, bijvoorbeeld ten behoeve van de eerste schooldag. d. Monitoring en evaluatie Via het Informatie en Verwijs Centrum monitoren en evalueren we of de ondersteuning voor nabestaanden voldoet. 4. Betrokken partijen Arq (mcl. Impact, Instituut voor Psychotrauma), Slachtofferhulp Nederland, huisartsen, GGD en, GGZ. 9

100 - Alleen - Geen - Afhandelen - Afgestemde - Q&A - Departementen - Beantwoording 3. Werkzaamheden / op te leveren producten Nog onduidelijk. 4. Betrokken partijen Betrokken organisaties bij opvang nabestaanden op Schiphol, bij de informatiebijeenkomst in 10 Projectpan Nafase, versie b. Nazorg nabestaanden overig (w.o. financieel en juridisch): NCTV l_ Doel Is om juridische en financiële vragen die leven bij de nabestaanden, Slachtofferhulp Nederland, gemeenten en andere betrokkenen te beantwoorden. Hiervoor zal binnen dit deelproject de coördinatie plaatsvinden. De deskundige partijen worden verzocht de vragen te beantwoorden en de voortgang van de beantwoording wordt bewaakt. 1. Scope vragen die door de overheid beantwoord kunnen/moeten worden op het juridische en financiële terrein liggen * Die voor vragen die nergens anders belegd kunnen worden - Oog vragen die betrekking hebben op de psychosociale nazorg vragen die betrekking hebben op de nationale herdenking vragen die liggen op het terrein van een van de andere deelprojecten van - Geen - Geen de nafase De antwoorden worden via NCC/ECO op de verwanten site geplaatst. 2. Werkzaamheden / op te leveren producten vragen gesteld via Informatie en Verwijs Centrum vragen die op overige locaties binnen komen, vnl NCC - Afhandelen antwoorden op vragen overzicht voor op de besloten website 3. Betrokken partijen Ven), BZ, BZK, VWS, AZ, I&M Nationale Politie Slachtofferhulp Nederland - NKC 4. Doorlooptijd het informatie en Verwijs Centrum online blijft zullen nabestaanden - Zolang vragen kunnen stellen via dit kanaal. Dit betekent dat de afhandeling gecoördineerd moet worden. De verwachting dat de intensiteit zal afnemen. 5. Risico s kan veel tijd in beslag nemen door grote aantal betrokken partijen c. Nazorg eigen personeel: alle betrokken departementen Nazorg van het eigen personeel gebeurt door eigen departementen en organisaties. Daarbij wordt zoveel mogelijk aangesloten op bestaande protocollen. d Bijeenkomst(en) hulpverleners: VWS Lam. NCW Doel/omvang van het deelproject Blijk van dank geven vanuit het kabinet voor de hulpverleners en vrijwilligers die zijn ingezet bij de hulpverlening en de opvang en nazorg aan nabestaanden. 2. Scope Voorlopige planning is om de blijk van dank na de herdenkingsbijeenkomst te organiseren.

101 Projectplan Nafase, versie Nieuwegein en de ceremonies op vliegveld Eindhoven. Onder andere Nationale Politie, Arq, Slachtofferhulp Nederland, Defensie, Veiligheidsregio Kennemerland, chauffeurs rouwstoet, beveiliging en Organisatie bijeenkomsten. 11

102 - Qua - Als Uitgangspunten wijzigen mogelijk na vaststellen van sepacate nota in ICCB op 8 aug Herdenken, Projeclplan Nafase, versie Herdenkingsdag voor Nederlandse slachtoffers: VWS i.a.m. NCTV/BZ 1. Inleiding VWS is gevraagd de lead te nemen voor het onderdeel herdenkingsbijeenkomst vanuit haar beleidsexperbse rondom herdenken en verantwoordelijkheid voor nazorg. 2. Doel herdenking Het projectteam Herdenkingsbijeenkomst Vliegramp Oekraïne organiseert de herdenking ten behoeve van de nabestaanden van de slachtoffers die die door het neerstorten van vlucht MH 17 zijn te betreuren, waaronder 196 Nederlanders. Het project omvat alle werkzaamheden ten behoeve van de voorbereiding en uitvoering van deze herdenking, alsmede de evaluatie en verslaglegging nadien. Het project omvat niet de realisatie van een eventueel herdenkingsmonument. Er wordt parallel gekeken of dit als burgerinitiatief kan worden ontplooid, zoals dat ook bij andere herdenkingsmonumenten gebeurt. Uitgangspunten bij uitwerking van het doel2: - Nabestaanden wordt de mogelijkheid geboden om zoveel mogelijk sturing te geven op het moment van de bijeenkomst en de inhoudelijke vormgeving; op de huidige stand van zaken zal de herdenkingsbijeenkomst waarschijnlijk -begin - Gelet november- plaatsvinden. Dit komt voort uit de geuite wens vanuit veel nabestaanden om dit niet te snel te doen, ook in verband met de lopende identificaties. 1 \ Nederlandse samenleving is nadrukkelijk secundair, hiervoor is de Dag van Nationale Rouw invulling ligt de focus op de doelen voor nabestaanden. Verwerking voor de ) reeds functioneel geweest; Deelname van Nederlandse en buitenlandse hoogwaardigheidsbekleders (van getroffen landen) moet functioneel zijn. Nabestaanden staan centraal; - Het is een landelijke herdenkingsbijeenkomst. Lokale herdenkingen hebben over het algemeen reeds plaatsgehad, basis hanteren we recente documentatie van_herdenkingsbijeenkomsten: aandachtspunten bij het organiseren van een herdenking kort na schokkende gebeurtenissen, rampen en calamiteiten (AROJImpact, 2012) en diverse relevante draaiboeken. Daarbij is wel aandacht voor de specifieke omstandigheden van de huidige situatie en consequenties daarvan voor de bijeenkomst en het draaiboek; 3. Projectorganisatie De projectorganisatie behelst zowel de sturingslijnen als de interne projectorganisatie. Beide zijn in onderstaande figuur weergegeven.

103 Projectplan Nafase, versie Organigram Projectteam Herdenking Vliegramp Oekraine Gemeente Nabestaanden j E MCCB ICCB DG Volksgezondheid 1 Projectleiding Projectmanager en plv, Projectsecretaris 1 1 t: Bestuursraad VWS Project Nafase N f Project Nazorg Inhoud / Programma Organisatie Communicatie Ondersteuning Nabestaanden.... Locatie / aankleding. NOS Secretaneel informatie [ 1 L.. T t Faciliteiten. / 1 f 1 t F Controlling / techniek contracten [ Z Programma Hospitality/protocol oigitaai Beveiliging / toezicht Woordvoering Figuur la projectorganisatie compleet Organigram Projectteam Herdenking Vliegramp Oekraine [ MCCB [ ICCB 1 Volksgezondheid] Gemeente } [ Projectleldrng 1 Project Nafase NCW 1 Projectmanager en plv, Nabestaanden 1 Ptojectsecretaris f Project Nazorg 1_ t f Inhoud / Programma Organisatie Communicatie Figuur ib projectorganisatie - compact 13

104 - Opstart - BR erna). Ter illustratie: met een geheel gevuld projectteam bedraagt doorlooptijd vormgeving van bijeenkomst 6 tot 8 weken. 5. Inhoudelijke invullïng herdenking Uitgangspunt voor de inhoudelijke invulling zijn de wensen van nabestaanden. Deze zijn nu nog niet bekend. In zijn algemeenheid is wel bekend dat een combinatie van een compact formeel met Koninklijk Huis ook gedeelte met aansluitend een ruim informeel gedeelte voor ontmoeting en andere hoogwaardigheidsbekleders zeer gewaardeerd wordt. 6. Randvoorwaarden, risico s en maatregelen 14 Projertpian Nafase, versie Sturingslijnen inhoudelijk/strategische besluitvorming rondom de herdenkingsbijeenkomst - ICCB/MCCB: vindt plaats via ICCB en MCCB (gelijk aan overige onderdelen binnen project Nafase ).; VWS: DG Volksgezondheid zorgt parallel dat BR VWS inhoudelijk voldoende op de hoogte is om VWS-verantwoordelijkheid waar te kunnen maken. Daarbij worden bedrijfsmatige aspecten waar nodig aan BR VWS voorgelegd, om ICCB/MCCB hier niet onnodig mee te belasten. Projectorganisatie Om een tot een goede en passende herdenking te komen is het noodzakelijk om hierbij gebruik te maken van een interdepartementaal team dat meedenkt en doet in het project. Alleen vanuit het gezamenlijk werken aan één doel kan het project goed slagen. De projectorganisatie alsmede het aangeboden commitment vanuit diverse betrokkenen lijkt hierin te voorzien. Projectleiding projectmanager, plaatsvervanger en inhoudelijk secretaris. Verantwoordelijk voor realisatie gehele project. Projectmanager krijgt hiertoe passend mandaat. Kan hiertoe zelfstandig operatfonele en uitvoerende beslissingen nemen, financiële keuzes (tot vastgestelde grens) maken en inkoopbeslissingen nemen. Inhoudelijke-strategische keuzes worden voorgelegd in ICCB. Afstemming met parallelle projecten Nafase vindt via projectleidersoverleg plaats. Inhoud/programma Draagt zorg voor inhoudelijke kant van gehele programma. Zorgt voor Ç) aansluiting op wensen nabestaanden (programma, genodigden, sprekers, muziek, rituelen, keuze locatie). Stemt tevens af met EK en TK voor inhoudelijke gedachten van hen. Organisatie Draagt zorg voor alle organisatie/facilitaire onderdelen die voortkomen uit dit evenement (locatie, logistiek, catering, aankleding locatie, techniek/ict, uitnodigingen, organisatorisch draaiboek, beveiliging). Omvat tevens vertaling van protocollaire zaken (gastvrijheid, Koninklijk Huis en hoogwaardigheidsbekleders, etc.) Communicatie Algehele communicatie rondom de herdenking, persberichten en voorlichting, contact en afspraken media, online, in nauwe afstemming met (en eventueel uitvoering door) NKC. Ondersteuning Breed beschouwde ondersteuning van verschillende projectonderdelen, inclusief secretariaat en controlling/contracten. Voor elk van deze onderdelen is een kernteam actief. Deze werken grotendeels vanuit pand Ocw/VwS _j. Overige organisaties worden betrokken via een vastgestelde liaison en V experts op basis van gerichte vragen. Uitgangspunten bij organisatie en werkwijze: besluitvormingslijnen; - Heldere project wacht niet op gedetailleerd projectplan/draaiboek; Deelnemers projectteam zijn breed inzetbaar maat werkzaam vanuit de eigen (toebedeelde) verantwoordelijkheid voor een bepaald thema; het projectteam wordt een projectruimte ingericht die voldoet aan de te stellen eisen, - Voor waaronder die m.b.t. de verwerking/opslag van privacygevoelige informatie. 4. Projectplanning Dit project is gestart op 23 juli Eindmoment is twee weken na de herdenking zelf. De projectplanning hangt verder geheel af van de exacte datum. Zodra deze bekend is zal bijpassende planning worden opgesteld (dagniveau indien voor half september, weekniveau indien

105 - Afdoende - Als Projectplan Nafase, versie Voor het project gelden een aantal randvoorwaarden die noodzakelijk zijn om het effectief uit te kunnen voeren: - Er moet helderheid zijn over betrokkenheid en inzet medewerkers (zoveel mogelijk fulltime) financiering (tijdens traject ook geen punt van discussie) en mandaat voor projectlelding (snel kunnen handelen) project±eam in één ruimte/locatie kunnen werken (korte lijnen). Daarnaast zijn er risico s die beheersing vragen. Hiertoe wordt onderstaande tabel steeds opgenomen in de relevante rapportages. Risico Kans 1 Effect 1 Beheersina 6 15

106 16 0 () Projectplan Nafase, versie Politieke verantwoording: NCTV A. Doel/omvang van het deelproject Direct na de ramp is verzocht om de Tweede Kamer regelmatig op de hoogte te houden van de stand van zaken. Daartoe heeft inmiddels een aantal Algemeen Overleggen en een technische briefing plaatsgevonden. Ook is een aantal Kamerbrieven opgesteld, waarin de stand van zaken MH17 steeds werd toegelicht. De MP heeft in eerste instantie toegezegd dat de Tweede Kamer elke 48 uur zou worden gebrieft, later is dat gewijzigd in regelmatig. Dit deelproject ziet toe op gecoördineerde inbreng vanuit Ven] in de brieven en AO s ten behoeve van informeren en verantwoorden door de ministers! het Kabinet aan de Tweede Kamer. B. Scope stand van zaken MH17 - Kamerbrieven Overleggen in de Tweede Kamer - Algemene (ambtelijke) brieflngs aan de Tweede Kamer - Technische C. Werkzaamheden / op te leveren producten van afgestemde inbreng namens Ven] in brieven - Coördineren op interdepartementale brieven - Coördinatie - Bijdragen aan of coördinatie op AO-dossiers (opstellen spreekteksten, Q&A s en factsheets) 0. Betrokken partijen intern (tot nu toe: DGRR, D)OA, NCW, DGPOI, DGPZ) - VenJ Eurojust Politie voor de Veiligheid - OM! - Nationale - Onderzoeksraad - Andere departementen: VWS, BZ, Defensie, AZ, I&M.

107 Projectp)an Nafase, versie Interne interdepartementale evaluatie: NCTV Nog nader in te vullen. Uitgangspunt is dat evaluatie in eerste instantie per departement plaatsvindt. Indien daaraan behoefte is, kan eenduidige aanpak voor evaluatie vanuit NCW worden gefaciliteerd. ICCB/ MCCB wordt een voorstel tot evaluatie voorgelegd in week

108

109 41 S%.

110 StuaUebeschrijving en UuUng Geïdentificeerd slachtoffers bij naam genoemd, onbekend hoe dit is gebeurd. Nederlandse politie en militairen komen vandaag rond vanuit Oekraïne aan op Eindhoven. Australiërs en Maleisiërs starten ook vandaag met vertrek Oekraïne. Gewelddadigheden continueren in Oost-Oekraïne. Sociale media: aandacht voor MH17 verder teruggelopen. Reactie op besluit om terug te trekken zijn mild. Ztg rönfidntjpi L i) 4)

111 ] Sïtuatïebeschrijving en Uuïding Aanvulling Stelling in Telegraaf 76!o eens met besluit, de rest redelijk neutraal tot hadden ook kunnen blijven. 11 augustus uur technische brïefing TK, verwachtîng dat TK AO zal aanvragen na afloop. Luchtruim/vluchtroute komt die vraag aan de orde?[ Formeel geen relaties tussen sancties en MH17. Zt

112 overlijdensaktes. (Hoe lang gaat dit duren, is dit makkelijk te regelen, slachtoffers die inmiddels zijn geïdentificeerd. evenementen en worden er condoleanceregisters geopend voor de Vrijdag keren de eerste 135 politiemensen terug naar Eindhoven. Op Socïal Media wordt er gesproken over het collectief regelen van de Betekenïsgeving: Op steeds meer locaties in het land stille tochten en herdenkïngs etc) (NB nabestaanden zijn al op dinsdag ii. op de hoogte gebracht) Persoonlijke spullen in Nederland aangekomen Beeld: OM gaat overlijdensaktes voor de slachtoffers collectief regelen. Informatiebehoefte: OmgevngsanaIyse (beeld van pers en publiek)

113 Separatistengebied/plaats delict BESLUIT VERTREK OPDRACHT MISSIE IN GEBIED Gelet op mededelïng correspondent: Stoffelijke overschotten en persoonlijke bezittingen zijn meegenomen, en andere bezittingen zijn laten liggen. Wel onderscheid in persoonlijke bezittingen en overige eïgendom men (bv die tot vliegtuig behoren) besproken in eerder ICCb. Opdracht was wel om persoonlijke bezîttïngen mee te nemen. Niet duidelijk is of vanwege snelheîd operationeel anders is gehandeld. Actie NP: nagaan Actie: QenA maken voor technische briefing door NCTV. OVERLIJDENSAKTE NWB is zelfstandig naar de media gestapt, zal dit niet meer doen. Geen klachten ontvangen van nabestaanden. IDENTIFICATIE Om gaat persbericht uit, 21 nieuwe identïficaties. Totaal dus 23 îdentïficaties bekend. Om persconferentie LTFO. i.g Confldette

114 L van vergadering hoe advies in MCCb gebracht kan worden. Hoeveel mensen blijven in Oekraïne? KIEV en CHARKOV samen mci. NL AUS en Maleisiërs mensen Ong. 80 personen voor administratie/materieel, deze groep wordt steeds kleiner, doet Nota met advies hierover wordt in MCCb vanmiddag neergelegd. Plek in separatistisch gebied nog onbekend, communicatie nodig naar de bevolking zal gaan via pers. Vanuit separatistisch Maandag as moet deze mogelijkheid al wel bestaan. Actie: NCflJ en BZ bespreken na afloop gebied naar Qekraïne gecontroleerd gebied wordt onderzocht hoe dat kan gaan. Hoe zit het met het loket? schoonmaken van materiaal en afronden contracten met lokale ondernemers. MOGELIJKE VRAGEN VAN MCCb plaatse Blijft achter:[ Tweede groep mensen in 4 groepen zaterdag terug Eerste groep zoekers vandaag om terug 1+ medewerkers die zich bezig houden met materieel ter AANKOMST le GROEP ZOEKERS EINDHOVEN Separatistengebied/plaats delict (2)

115 Onderzoeken OvV Tussenrapportage moet normaliter binnen 30 dgn, ïn overleg met ICAD zal deze rapportage eind augustus begin september 2014 uitkomen Strafrechtelijk onderzoek/schuldvraag Joint Investigation Team van NL, EE, Oekraïne en Australïë is rond en werkt. Maleisië kan instemmen met deze JIT en is betrokken. Mogelijk komende perîode een aparte JIT of bestaande JIT wordt opengebroken en zodat Maleisië alsnog kan deelnemen. ii uehli... T

116 Internationale politieke verhoudingen Niet besproken

117 herdenkingsmonumenten. Hoort bij project nafase. Besluit: Prima coördineren, gaan het niet naar ons toehalen, laat initiatieven leven, boodschap ga niet nu doen, maar na herdenkingsbijeenkomst. Lange termijn/nazorg PRO) ECTPLAN Ter informatie. NOTA NAFASE p. 4, bij punt 4. Communicatie: NCC-ECO moet zijn NKC. p.5, bij punt 7. Kamerbrief nu door EZ ondertekend. Vraag is of NCTV voor nafase politieke verantwoording heeft. Besluit: NCTV neemt coördinerende rol op zich. Er wordt niet afzonderlijk over onderwerpen gecommuniceerd, behalve na afstemming. Update naar Kamer blijft voorlopïg door 3 ministers ondertekend worden. Vraag: plek van onderzoeken (sporen 2 en 3) moeten belegd zijn in Nafase, omdat ook in de updates naar de Kamer hierover wordt geïnformeerd. Is term Nafase wel goed? Actie NKC: denkt na over nîeuwe term voor nafase ook al staat het zo in handboek crisisbesluitvorming. Vraag MP: Wanneer stoppen familîerechercheurs en vindt overdracht plaats? Dit gaat per geval en in vind over algemeen plaats bij identificatie. Handboek: MCCb besluiten worden aan Ministerraad voorgelegd. Vermoeden is dat in MR van 15 augustus terugkomen op MH17, de bedoeling stavaza en functioneren MCCE, en kan daar geconcludeerd worden dat MCCb verder gaat. Besluit: nota nafase met genoemde aanpassingen in MCCb neerleggen. Actie VWS en NCTV: Rechtstreeks kanaal organiseren met nabestaanden. Help hen zichzelf te organiseren. Ook DSM contact onderhouden i.v.m. monument. Geldt ook voor andere initiatieven voor

118 Vraag wie zijn de nabestaanden? (geen homogene groep) Besluit punt 1: bijeenkomst voor nabestaanden veranderen in Nationale herdenkingsbijeenkomst, dus strekt verder dan nabestaanden. Dus ook internationale hoogwaardigheidsbekleders moeten een podium kunnen krijgen. Geen herdenkingsbijeenkomst besloten bijeenkomst. regering en Malaysia Alrilnes. Proberen Amsterdam als niet lukt, voorstel komt terug in ICCb. Amsterdam, omdat vlucht uit Amsterdam is vertrokken. Niet op de Dam. Actie VWS: ook op nationale feestdagen en religieuze dagen. Besluit punt 5: ingestemd met voorgestelde criteria, datum begin november. Let aansluitend. herdenkingsbijeenkomst slachtoffers MH17? Actie NKC: checkt met Maleisische Besluit punt 1: Nabestaanden staan centraal. Het is een Nationale Besluit punt 2: voertaal Nederlands, wel tolken beschikbaar Besluit punt 3: Geen besloten bijeenkomst, ruîmte voor ontmoetingen kan Besluit punt 4: voorlopige naam herdenkingsbijeenkomst: Nationale Besluit punt 6: Toevoegen als criteria: Uitstraling van locatie. Sterke voorkeur voor Actie Punt 7: wordt bilateraal advies geformuleerd tussen VWS en NCW. Projectplan, Nota nafase en Herdenkîngsbijeenkomst uitgedeeld ter tafel. HERDENKII

119 Communicatie-actuahteiten Vandaag Berichtgeving NVVB overlïjdensaktes Persberïcht NKC aantal identificaties rond uur uur persconferentie LTFO over identificatieproces uur aankomst missie Volgende week NKC werkt aan eenduidig frame over de reden van het belang om terug te keren naar Oekraïne Moet staan in briefing TK en mediaoptredens HoM en Kol Kuïjs vanaf maandag

120 vasthouden na afschalen NKC Communicatie nafase Verwanten, pubtiek, pers, gemeenten Van belang: samenhang communicatie rijksoverheid Communcatie-actuaIîteiten naar MIN BZK. Er ligt een uitnodiging van Curaçao deze herdenking, tenzij het iemand betreft uit bijvoorbeeld de persoonlijke vrienden- of kennissenkring wordt doorgestuurd individuele herdenkingsdiensten in het land Besluit over uitnodigingen aan leden kabinet voor Alleen officieel aanwezig bij de nationaal te organiseren

121 Actief en persoonlijk via familierechercheurs: kost 1/2 dag. Passief via nabestaandenwebsite (alert via SMS of e-maîl nieuwsbrief): kost 1 uur, maar beperkter bereik en onpersoonlijk. Communïcatie richting nabestaanden Wat is er gisteren op de site geplaatst? Uitleg en excuus als reactie op boze nabestaanden n.a.v. communicatie over terugtrekken missie Persbericht over aantal identificaties (gaat vandaag om uur uit) Tekst persbriefïng LTFO (vindt vanmiddag plaats) Tekst over aankomst NL experts van missie Reacties op diverse vragen

122 tg Cnfdcnti Vervolgafspraken Crisisstructuur continueren, gaat uitsluitend over MH17 Gaat over sporen 1, 2 en 3 Dus niet praten over sancties NKC blijft actief Eerst volgende MCCb maandag 11 augustus voor de briefing, wellicht volgende week vrijdag Geen ICCb op maandag 11 augustus Frequentie van 1 keer per week van ICCb en MCCb, ICCb soms iets vaker. Dit geldt vanaf 18 augustus, voorlopig zonder eînddatum. vervangt vervangtl I(M)