8466/17 jel/ons/fb 1 DG D 1A

Transcriptie

1 Raad van de Europese Unie Brussel, 25 april 2017 (OR. en) Interinstitutioneel dossier: 2017/0023 (NLE) 8466/17 SCH-EVAL 125 MIGR 59 COMIX 296 RESULTAAT BESPREKINGEN van: d.d.: 25 april 2017 aan: het secretariaat-generaal van de Raad de delegaties nr. vorig doc.: 7786/17 Betreft: Uitvoeringsbesluit van de Raad houdende een aanbeveling voor het verhelpen van de tekortkomingen die zijn geconstateerd bij de in 2016 verrichte evaluatie van de wijze waarop Griekenland het Schengenacquis inzake terugkeer toepast Voor de delegaties gaat in de bijlage het uitvoeringsbesluit van de Raad met een aanbeveling voor het verhelpen van de tekortkomingen die zijn geconstateerd bij de in 2016 verrichte evaluatie van de wijze waarop Griekenland het Schengenacquis inzake terugkeer toepast, zoals dat door de Raad tijdens zijn 3531e zitting van 25 april 2017 is vastgesteld. Overeenkomstig artikel 15, lid 3, van Verordening (EU) nr. 1053/2013 van de Raad van 7 oktober 2013 zal deze aanbeveling aan het Europees Parlement en de nationale parlementen worden toegezonden. 8466/17 jel/ons/fb 1 DG D 1A NL

2 BIJLAGE Uitvoeringsbesluit van de Raad houdende een AANBEVELING voor het verhelpen van de tekortkomingen die zijn geconstateerd bij de in 2016 verrichte evaluatie van de wijze waarop Griekenland het Schengenacquis inzake terugkeer toepast DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE, Gezien Verordening (EU) nr. 1053/2013 van de Raad van 7 oktober 2013 betreffende de instelling van een evaluatiemechanisme voor de controle van en het toezicht op de toepassing van het Schengenacquis en houdende intrekking van het Besluit van het Uitvoerend Comité van 16 september 1998 tot oprichting van de Permanente Schengenbeoordelings- en toepassingscommissie 1, en met name artikel 15, Gezien het voorstel van de Europese Commissie, Overwegende hetgeen volgt: 1. Dit besluit houdende een aanbeveling is gericht tot Griekenland en heeft betrekking op maatregelen om de tekortkomingen te verhelpen die zijn geconstateerd bij de in 2016 verrichte evaluatie van de toepassing van de Schengenvoorschriften op het gebied van terugkeer. Na de evaluatie heeft de Commissie bij Uitvoeringsbesluit C(2017) 84 een verslag vastgesteld met haar bevindingen en beoordelingen en met een opsomming van de vastgestelde beste praktijken en tekortkomingen. 2. Een voorbeeld van een goede praktijk is het open opvangcentrum in Attiko Alsos. Dit centrum biedt onderdanen van derde landen die vrijwillig naar hun land van herkomst willen terugkeren een veilige omgeving en concrete hulp en bevordert een humane en waardige terugkeer. 1 PB L 295 van , blz /17 jel/ons/fb 2

3 3. Om ervoor te zorgen dat het Schengenacquis op het gebied van terugkeer, met name de bij Richtlijn 2008/115/EG 2 vastgestelde normen en procedures, in acht worden genomen, moet voorrang worden gegeven aan de uitvoering van de aanbevelingen 1, 2, 3, 4, 8, 10, 11, 12, 13, 14, 15 en Alle maatregelen moeten worden genomen die nodig zijn om illegaal verblijvende onderdanen van derde landen op een doeltreffende en proportionele wijze te doen terugkeren. 5. Dit besluit met een aanbeveling dient te worden doorgezonden aan het Europees Parlement en de parlementen van de lidstaten. Binnen drie maanden na de aanneming van de aanbeveling moet de geëvalueerde lidstaat krachtens artikel 16, lid 1, van Verordening (EU) nr. 1053/2013 een actieplan opstellen om de in het evaluatieverslag vastgestelde tekortkomingen te verhelpen en dit actieplan aan de Commissie en de Raad voorleggen, BEVEELT AAN dat de Helleense Republiek: 1. alle nodige maatregelen neemt om de doeltreffende en proportionele uitvoering van terugkeerbesluiten te garanderen, overeenkomstig artikel 8, lid 1, van Richtlijn 2008/115/EG, teneinde illegaal verblijf in Griekenland en ongeoorloofde bewegingen naar andere lidstaten te voorkomen; 2. in overeenstemming met de bij Richtlijn 2008/115/EG vastgestelde gemeenschappelijke normen en procedures terugkeerbesluiten uitvaardigt voor onderdanen van derde landen die illegaal in het land verblijven, met inbegrip van personen die zijn aangehouden in verband met het illegaal overschrijden van de maritieme buitengrens en het onderwerp zijn geweest van een terugkeerbesluit op grond van een overnameprocedure volgens artikel 34 van wet 3907/2011 en wier verzoek om internationale bescherming niet-ontvankelijk is verklaard; 2 Richtlijn 2008/115/EG van het Europees Parlement en de Raad van 16 december 2008 over gemeenschappelijke normen en procedures in de lidstaten voor de terugkeer van onderdanen van derde landen die illegaal op hun grondgebied verblijven, PB L 348 van , blz /17 jel/ons/fb 3

4 3. onderdanen van derde landen jegens wie een terugkeerprocedure loopt systematisch doeltreffende toegang biedt tot taalbijstand en kosteloze rechtsbijstand, met inachtneming van artikel 13, leden 3 en 4, van Richtlijn 2008/115/EG, teneinde te zorgen voor een doeltreffende voorziening in rechte overeenkomstig artikel 47 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie; 4. het nationale voogdijstelsel herziet om te zorgen voor passende ondersteuning van alle illegaal verblijvende niet-begeleide minderjarigen, op basis van een individuele beoordeling van het belang van het kind, overeenkomstig artikel 10, lid 1, van Richtlijn 2008/115/EG; voldoende middelen toekent om te zorgen voor op de behoeften van niet-begeleide minderjarigen afgestemde voogdij en dagelijkse verzorging en de maatregelen neemt die nodig zijn om andere entiteiten dan de openbare aanklager voor minderjarigen de mogelijkheid te bieden op te treden als wettelijke voogd van deze niet-begeleide minderjarigen; 5. een grondige beoordeling per geval uitvoert van alle relevante omstandigheden van het individuele geval van de illegaal verblijvende onderdanen van derde landen jegens wie een terugkeerprocedure loopt, teneinde de specifieke en passende duur van inreisverboden vast te stellen, zoals voorgeschreven door artikel 11, lid 2, van Richtlijn 2008/115/EG; daartoe duidelijke regels en richtsnoeren vaststelt, die de Griekse politie moet toepassen; 6. een systeem opzet om ervoor te zorgen dat terugkeerbesluiten en eventuele inreisverboden kunnen worden uitgevaardigd jegens illegaal verblijvende onderdanen van derde landen die bij uitreiscontroles aan de buitengrenzen zijn aangehouden, op basis van een individuele beoordeling en met inachtneming van het evenredigheidsbeginsel; 7. erop toeziet dat tegen illegaal in Griekenland verblijvende onderdanen van derde landen, met name degenen die illegaal zijn binnengekomen vóór de inwerkingtreding van de gezamenlijke verklaring van de EU en Turkije van 18 maart 2016, jegens wie geen terugkeerprocedure is gevoerd en die nog aanwezig zijn op het Griekse grondgebied, een terugkeerbesluit wordt uitgevaardigd overeenkomstig artikel 6, lid 1, van Richtlijn 2008/115/EG, onverminderd artikel 6, lid 4, van die richtlijn; 8466/17 jel/ons/fb 4

5 8. ervoor zorgt dat tegen onderdanen van derde landen wier verzoek om internationale bescherming is afgewezen, terugkeerbesluiten worden uitgevaardigd zonder onnodige vertraging en in overeenstemming met artikel 6, lid 1, van Richtlijn 2008/115/EG; daartoe de nodige communicatie- en samenwerkingskanalen tussen de Griekse asieldienst en politie tot stand brengt, zodat terugkeerbesluiten snel kunnen worden uitgevaardigd; 9. zo snel mogelijk de openbare aanbestedingsprocedures afsluit voor de opstelling van een programma voor begeleide vrijwillige terugkeer; als onderdeel van een strategie voor duurzame vrijwillige terugkeer ten volle gebruikmaakt van de reïntegratiemogelijkheden die beschikbaar zijn in het kader van door de Unie financieel ondersteunde programma s, met name het programma van het Europese reïntegratienetwerk (ERIN); 10. afstapt van de praktijk om illegaal verblijvende niet-begeleide minderjarigen met regelmaat in speciale centra in bewaring te stellen, met inbegrip van degenen jegens wie niet langer een terugkeerprocedure loopt, en om niet-begeleide minderjarigen jegens wie geen terugkeerprocedure loopt in diezelfde centra voor onbepaalde tijd en voor andere doeleinden dan terugkeer vast te houden; ervoor zorgt dat bewaring van niet-begeleide minderjarigen in terugkeerprocedures alleen plaatsvindt als uiterste maatregel en zo kort mogelijk duurt als passend is, en voorziet in passende alternatieve huisvesting die is afgestemd op de behoeften van minderjarigen, met inachtneming van de artikelen 15 en 17 van Richtlijn 2008/115/EG; 11. de detentiecapaciteit aanpast aan de daadwerkelijke behoeften, onder meer door ten volle gebruik te maken van de capaciteit van de bestaande detentiefaciliteiten, om de doelmatigheid van de terugkeerprocedures te waarborgen, in overeenstemming met artikel 8, lid 1, van Richtlijn 2008/115/EG; ervoor zorgt dat de bewaring van illegaal verblijvende onderdanen van derde landen die hun verwijdering afwachten, als regel plaatsvindt in speciale faciliteiten en niet met regelmaat plaatsvindt in faciliteiten die bedoeld noch geschikt zijn voor bewaring met het oog op verwijdering, in overeenstemming met artikel 16 van Richtlijn 2008/115/EG; 8466/17 jel/ons/fb 5

6 12. de nodige maatregelen neemt om ervoor te zorgen dat de regels en aanbevelingen inzake de materiële detentieomstandigheden, met name richtsnoer nr. 10 van de Raad van Europa inzake gedwongen terugkeer en de normen van het Comité van de Raad van Europa inzake de voorkoming van foltering, in alle detentiefaciliteiten worden geëerbiedigd, en dat de detentieomstandigheden in overeenstemming zijn met de aard van de vrijheidsbeneming; daartoe met name ervoor zorgt dat de faciliteiten adequaat zijn ingericht, schoon zijn en in goede staat van onderhoud verkeren, dat de voeding voldoet aan de vereisten van een voedzaam dieet en hygiënisch wordt bereid en geserveerd, dat er mogelijkheden voor vrijetijdsbesteding zijn, dat er procedures van kracht zijn via welke gedetineerden klachten kunnen indienen over vermeende gevallen van mishandeling of verzuim om hen tegen geweld door andere in bewaring gestelde personen te beschermen, dat er dagelijks medisch personeel aanwezig is en dat onderdanen van derde landen die in de faciliteiten binnenkomen, medisch worden gecontroleerd; 13. ervoor zorgt dat de detentieomstandigheden in het detentiecentrum Petrou Ralli en in de inrichting in Thessaloniki waar onderdanen van derde landen voorafgaand aan hun verwijdering en terugkeer per bus in bewaring worden gehouden, een waardige behandeling van de betrokkenen garanderen, in overeenstemming met artikel 4 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie; daartoe, als prioriteit, de hygiënische omstandigheden en de algemene staat van onderhoud van de faciliteiten aanzienlijk verbetert, de in bewaring gestelde personen toereikende voeding verstrekt, ervoor zorgt dat het detentieregime in overeenstemming met de aard van de vrijheidsbeneming is, en toegang verschaft tot activiteiten in de open lucht en vrijetijdsbesteding; 14. voor niet-begeleide minderjarigen jegens wie een terugkeerprocedure loopt, zorgt voor detentieomstandigheden waarbij, overeenkomstig artikel 17 van Richtlijn 2008/115/EG, hun belangen voorop staan en die rekening houden met hun leeftijdspecifieke behoeften; met name maatregelen neemt om te garanderen dat alleen gebruik wordt gemaakt van faciliteiten die speciaal voor de bewaring van niet-begeleide minderjarigen zijn bestemd, dat dergelijke faciliteiten adequaat worden ingericht, dat kinderen systematisch van volwassenen worden gescheiden, dat niet-begeleide minderjarigen kunnen deelnemen aan op hun leeftijd afgestemde vrijetijdsactiviteiten (met inbegrip van spel- en recreatieve activiteiten) en in voorkomend geval aan onderwijs, en dat het personeel van deze faciliteiten is opgeleid om rekening te houden met de behoeften en rechten van de minderjarigen; 8466/17 jel/ons/fb 6

7 15. voor gezinnen jegens welke een terugkeerprocedure loopt, voorziet in detentieomstandigheden die, in overeenstemming met artikel 17 van Richtlijn 2008/115/EG, de afscheiding van andere in bewaring gestelde personen waarborgen en het gezinsleven beschermen; maatregelen neemt om te waarborgen dat, in overeenstemming met diezelfde bepaling, in bewaring gestelde minderjarigen kunnen deelnemen aan op hun leeftijd afgestemde vrijetijdsactiviteiten (met inbegrip van spel- en recreatieve activiteiten) en in voorkomend geval aan onderwijs; 16. optimaal gebruik maakt van de middelen uit het Fonds voor asiel, migratie en integratie die Griekenland op het gebied van terugkeer hetzij in het kader van het nationale programma, hetzij in het kader van noodhulp zijn toegewezen, om de kosten te helpen dekken voor de exploitatie van detentiefaciliteiten en om te zorgen voor passende materiële detentieomstandigheden; 17. de nationale coördinatie verbetert inzake het toezicht op de situatie in het hele land met het oog op de organisatie van terugkeer en het verhogen van het percentage illegaal verblijvende onderdanen van derde landen dat terugkeert; daartoe zo snel mogelijk de oprichting voltooit van de speciale nationale databank, de deelname opvoert aan gezamenlijke, door Frontex gecoördineerde terugkeeroperaties, het aantal nationale terugkeeroperaties aanzienlijk verhoogt, de nodige maatregelen neemt om zo snel mogelijk alle relevante nationale aanbestedingsprocedures (onder meer met betrekking tot het charteren van vliegtuigen) te voltooien, meer gebruik maakt van commerciële vluchten voor de terugkeer van onderdanen van derde landen die niet door de Griekse politie hoeven te worden begeleid, en een vorm van samenwerking tussen de Griekse asieldienst en de politie vaststelt waardoor opeenvolgende asielverzoeken die alleen worden ingediend om verwijdering te belemmeren of voorkomen, snel worden behandeld; 18. voorziet in voldoende financiële middelen, zodat de stabiliteit en de goede werking van het bureau van de ombudsman in het kader van het toezicht op gedwongen terugkeer worden gewaarborgd. Gedaan te Brussel, Voor de Raad De voorzitter 8466/17 jel/ons/fb 7