5985/16 oms/zr/cg 1 DG D 1 A

Transcriptie

1 Raad van de Europese Unie Brussel, 12 februari 2016 (OR. en) Interinstitutioneel dossier: 2016/0035 (NLE) 5985/16 SCH-EVAL 23 FRONT 62 COMIX 99 RESULTAAT BESPREKINGEN van: d.d.: 12 februari 2016 aan: het secretariaat-generaal van de Raad de delegaties nr. vorig doc.: 5876/1/16 REV 1 Betreft: Uitvoeringsbesluit van de Raad houdende een aanbeveling voor het verhelpen van de ernstige tekortkomingen die zijn vastgesteld tijdens de in 2015 uitgevoerde evaluatie van de wijze waarop Griekenland het Schengenacquis met betrekking tot het buitengrensbeheer toepast Voor de delegaties gaat in de bijlage het uitvoeringsbesluit van de Raad houdende een aanbeveling voor het verhelpen van de ernstige tekortkomingen die zijn vastgesteld tijdens de in 2015 uitgevoerde evaluatie van de wijze waarop Griekenland het Schengenacquis met betrekking tot het buitengrensbeheer toepast, dat de Raad tijdens zijn 3445e zitting op 12 februari 2016 heeft aangenomen. Overeenkomstig artikel 15, lid 3, van Verordening (EU) nr. 1053/2013 van de Raad van 7 oktober 2013 zal deze aanbeveling aan het Europees Parlement en de nationale parlementen worden toegezonden. 5985/16 oms/zr/cg 1 DG D 1 A NL

2 BIJLAGE Uitvoeringsbesluit van de Raad houdende een AANBEVELING voor het verhelpen van de ernstige tekortkomingen die zijn vastgesteld tijdens de in 2015 uitgevoerde evaluatie van de wijze waarop Griekenland het Schengenacquis met betrekking tot het buitengrensbeheer toepast DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE, Gezien Verordening (EU) nr. 1053/2013 van de Raad van 7 oktober 2013 betreffende de instelling van een evaluatiemechanisme voor de controle van en het toezicht op het Schengenacquis en houdende intrekking van het Besluit van 16 september 1998 tot oprichting van de Permanente Schengenbeoordelings- en toepassingcommissie 1, en met name artikel 15, Gezien het voorstel van de Europese Commissie, Overwegende hetgeen volgt: (1a) De EU wordt momenteel geconfronteerd met een ongekende migratie- en vluchtelingencrisis na een sterke stijging van de gemengde migratiestromen in Dat heeft in diverse lidstaten tot grote moeilijkheden geleid bij het waarborgen van efficiënte controles aan de buitengrenzen volgens het Schengenacquis en bij de opvang en behandeling van aankomende migranten. Griekenland wordt, grotendeels omwille van zijn geografische ligging, bij uitstek getroffen door deze ontwikkelingen ingevolge een verschuiving in de migratiestromen en een stijging van het aantal migranten dat Griekenland binnenkomt. De massale instroom is van dien aard dat de buitengrenscontrole van iedere lidstaat onder zware druk zou komen te staan. 1 PB L 295 van , blz /16 oms/zr/cg 2

3 78,5 procent van alle illegale overschrijdingen van de buitengrenzen naar Griekenland in de periode van januari tot en met oktober 2015 vond plaats in de laatste drie maanden van die periode. Tot dusver werden meer dan mensen gered bij ruim incidenten. Dit schept grote uitdagingen voor het beheer van de migratiecrisis en de humanitaire crisis (veel aankomende mensen hebben internationale bescherming nodig, zonder asielaanvraag). Griekenland heeft een aantal maatregelen genomen om de situatie aan te pakken, maar in deze ongekende crisissituatie moet nog meer worden gedaan. Het algemene functioneren van het Schengengebied is in het gedrang, en er moet dringend actie worden ondernomen. De moeilijkheden die Griekenland ondervindt met de bescherming van de buitengrenzen zijn relevant voor de hele EU en moeten worden opgelost in het belang van de hele EU. Het is van primordiaal belang dat Griekenland prioritair en dringend werk maakt van de kwesties die de Commissie in haar verslag heeft aangehaald. Alle lidstaten moeten solidariteit aan de dag leggen en collectief hun verantwoordelijkheid nemen om de situatie het hoofd te bieden en ervoor te zorgen dat het Schengengebied kan blijven functioneren. In dit verband is, naast een efficiënt grensbeheer, ook de daadwerkelijke uitvoering van de hotspotsafspraken - met de hulp van de bevoegde agentschappen - en van de herplaatsingsregeling uiterst belangrijk. (1) Van 10 tot en met 13 november 2015 vond een onaangekondigd evaluatiebezoek plaats aan een aantal Griekse locaties aan de zeegrens (de eilanden Chios en Samos) en de landgrens (Orestiada, Fylakio, Kastanies, Nea Vyssa). Na dit bezoek is bij Uitvoeringsbesluit [C(2016) 450] van de Commissie op 2 februari 2016 een verslag aangenomen met de bevindingen en beoordelingen en met een opsomming van beste praktijken en geconstateerde tekortkomingen. Deze aanbeveling is gericht tot Griekenland en heeft betrekking op maatregelen om de ernstige tekortkomingen te verhelpen die zijn geconstateerd bij de in 2015 verrichte evaluatie van de uitvoering van de Schengenvoorschriften op het gebied van het buitengrensbeheer. 5985/16 oms/zr/cg 3

4 (2) De bezochte locaties aan de zeegrens, op de eilanden Chios en Samos, zijn van cruciaal belang voor de werking van het Schengengebied als geheel, aangezien de Egeïsche Zee het gebied is waar irreguliere migratie momenteel het meest aan de orde is: in de periode januari-oktober 2015 zijn hier meer dan personen aangekomen. Gedurende het hele jaar 2015 zijn aan dit deel van de buitengrenzen meer dan irreguliere migranten aangekomen. (3) Bij het bezoek ter plaatse van 10 tot en met 13 november 2015 bleek de uitvoering van de buitengrenscontrole door Griekenland ernstige tekortkomingen te vertonen, met name doordat irreguliere migranten op de eilanden niet naar behoren werden geïdentificeerd en geregistreerd. Ook was er een gebrek aan personeel en aan apparatuur voor de controle van identiteitsdocumenten. In de huidige omstandigheden zijn het situatiebeeld en het reactievermogen ontoereikend voor doeltreffende grensbewaking. Deze ernstige tekortkomingen in verband met de buitengrenscontrole vormen een ernstige bedreiging voor de openbare orde en de binnenlandse veiligheid en brengen de algehele werking van het gebied zonder binnengrenscontrole in gevaar. (4) De genoemde ernstige tekortkomingen geven, wat de uitvoering van buitengrenscontroles betreft, aanleiding tot een situatie waarin de verplichtingen bedoeld in artikel 16, leden 1 en 4, van Verordening (EU) nr. 1053/2013 niet zijn nagekomen. (5) Hoewel wordt onderkend dat Griekenland onder ongekende druk staat door het grote aantal personen dat aankomt, is het absoluut noodzakelijk dat identificatie, registratie en opvang naar behoren verlopen, gelet op de secundaire bewegingen naar andere lidstaten; door deze bewegingen hebben verscheidene andere lidstaten opnieuw tijdelijke controles aan hun binnengrenzen ingevoerd en komt de werking van het hele Schengengebied in gevaar. 5985/16 oms/zr/cg 4

5 (6) Het is dan ook belangrijk dat alle geconstateerde tekortkomingen zo snel mogelijk worden verholpen. Gezien het belang van de naleving van het Schengenacquis moet voorrang worden gegeven aan de uitvoering van een aantal aanbevelingen betreffende de registratieprocedure (3, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 40, 41 en 42), bewaking van de zeegrens (12, 13 en 14), risicoanalyses (15, 16 en 17), internationale samenwerking (18), grenscontroleprocedures (22, 23, 25, 26, 27 en 28), personele middelen en opleiding (19 en 43) en infrastructuur en uitrusting (34, 47 en 48). (7) Gelet op de ongekende migratiedruk aan de Griekse buitengrens in zijn geheel, zouden deze aanbevelingen ook ten uitvoer moeten worden gelegd met betrekking tot andere grenssegmenten van Griekenland waar dit nodig is, teneinde het functioneren van het Schengengebied niet in gevaar te brengen. (8) Deze aanbeveling dient te worden doorgezonden aan het Europees Parlement en aan de parlementen van de lidstaten. Binnen een maand na de datum van aanneming ervan dient de geëvalueerde lidstaat overeenkomstig artikel 16, lid 1, van Verordening (EU) nr. 1053/2013 een actieplan in te dienen bij de Commissie en de Raad om de tekortkomingen die in het evaluatieverslag zijn vastgesteld, te verhelpen. Binnen drie maanden na die datum dient de lidstaat verslag uit te brengen over de uitvoering van dat plan, overeenkomstig artikel 16, lid 4, van Verordening (EU) nr. 1053/2013. BEVEELT AAN: dat Griekenland de volgende maatregelen neemt: A) voor de bezochte locaties aan de zeegrens: Registratieprocedure 1. in de documenten voor "opschorting van verwijdering" die aan irreguliere migranten in het kader van de registratieprocedure worden verstrekt, duidelijk verklaren dat het document de irreguliere migrant niet het recht geeft om andere lidstaten in te reizen of daar te verblijven, en eventueel ook enkele plichten ter voorkoming van het onderduikrisico vermelden (overeenkomstig artikel 7, lid 3, van de terugkeerrichtlijn); 5985/16 oms/zr/cg 5

6 2. de kwaliteit van de documenten voor "tijdelijk verblijf" verbeteren door er bepaalde veiligheidskenmerken in te verwerken die het minder eenvoudig maken om de documenten te vervalsen; 3. meer personeel van de Griekse politie ter beschikking stellen voor het registratieproces; 4. rekening houdend met het aan de hand van risicobeoordelingen bepaalde verwachte aantal aankomende migranten, zorgen voor de nodige opvangfaciliteiten voor de duur van de registratieprocedure (ook voor kwetsbare personen); 5. de reisdocumenten van de irreguliere migranten systematisch controleren op tekenen van vervalsing of namaak, en migranten en hun reisdocumenten in het kader van het registratieproces controleren aan de hand van de SIS-, Interpol- en nationale databases, waartoe in de registratieprocedure paspoortscanners gebruikt moeten worden; 6. de registratie in overeenstemming brengen met artikel 14 van de Eurodac-verordening, door ervoor te zorgen dat de vingerafdrukken van migranten tijdig worden verzameld en doorgegeven; 7. voldoende werkende vingerafdrukscanners en Eurodac-terminals met rechtstreekse toegang tot het Eurodac-systeem beschikbaar stellen, om te waarborgen dat alle aankomende migranten worden geregistreerd, en ervoor zorgen dat deze terminals worden ondersteund met een passende en stabiele IT-infrastructuur (permanente breedbandinternetverbinding); 8. de kwaliteit van de vingerafdrukken die handmatig worden genomen tijdens het registratieproces, zodanig verbeteren dat wordt voldaan aan de normen voor registratie in het Eurodac-systeem; 9. passende maatregelen nemen om te waarborgen dat alle irreguliere migranten het hele proces van identificatie, het nemen van vingerafdrukken en registratie in Eurodac doorlopen, met volledige inachtneming van de grondrechten en de menselijke waardigheid; 5985/16 oms/zr/cg 6

7 10. onmiddellijk terugkeerprocedures starten voor irreguliere migranten die geen asiel aanvragen en geen internationale bescherming nodig hebben, overeenkomstig de terugkeerrichtlijn (2008/115), en regelen dat onderdanen van derde landen die in aanmerking komen voor terugkeer en overname door Turkije snel worden overgebracht conform het bilateraal protocol tussen Griekenland en Turkije, om hun fysieke overbrenging te waarborgen en daarbij passende maatregelen nemen om onderduiken te voorkomen; Grensbewaking 12. maatregelen nemen om de bewaking van de zeegrens te verbeteren door een breed en doeltreffend kustbewakingssysteem tot stand te brengen voor de volledige zeegrens tussen Griekenland en Turkije; met dit systeem moeten alle vaartuigen, met inbegrip van kleine boten, die de zeegrens van Turkije naar Griekenland overschrijden, kunnen worden opgespoord; om personen die de grens op illegale wijze overschrijden, te kunnen identificeren, opsporen en aanhouden, moet het systeem worden ondersteund door een offshore-eenheid: offshore-patrouillevaartuigen, helikopters, vliegtuigen met vaste vleugels en andere middelen, alsook door voldoende landpatrouilles op de eilanden; 13. op korte termijn een voldoende grote patrouilleactiviteit waarborgen, met name tussen de eilanden, alsook voldoende snel inzetbare patrouilleschepen; 14. overwegen om, met het oog op een volledig situatiebeeld, de betrokken bevoegde autoriteiten en de kustwacht informatie met elkaar te laten delen; Risicoanalyses 15. zo snel mogelijk op lokaal niveau een risicoanalysesysteem opzetten en toepassen; 16. op lokaal niveau het nodige personeel aanstellen en opleiden voor het verrichten van risicoanalysewerkzaamheden; 17. de grenswachters van de eerste lijn vertrouwd maken met de gemeenschappelijke risicoindicatoren voor buitenlandse terroristische strijders; 5985/16 oms/zr/cg 7

8 Internationale samenwerking 18. overwegen om op lokaal niveau samenwerking met de Turkse grenscontrole-instanties aan te gaan, zoals dat ook aan de landgrens met Turkije gebeurt; Personele middelen en opleiding 19. zorgen voor meer opleiding op lokaal niveau, met name wat betreft valse en vervalste documenten, risicoanalyse en bijgewerkte wetgeving; dit zou ook kunnen worden bereikt door grensdoorlaatposten functionarissen uit te laten wisselen en door beter gebruik te maken van de beschikbare Frontex-middelen met betrekking tot valse en vervalste documenten; 20. grenswachters taalopleiding aanbieden, met bijzondere aandacht voor Turks en Engels; 21. meer grenswachters opleiden om in het kader van de tweedelijnscontrole te werken met apparatuur voor de grondige controle van reisdocumenten; Grenscontroleprocedures 22. de grenscontroles van EU-burgers in overeenstemming brengen met de aanbeveling van de Commissie van 15 juni 2015 inzake uit risicogebieden afkomstige EU-burgers; 23. intensiever gebruikmaken van instrumenten voor documentenanalyse met het oog op doeltreffende opsporing van documentenfraude; 24. onderdanen van derde landen die aan een grondige tweedelijnscontrole worden onderworpen, van schriftelijke informatie voorzien over het doel en de procedure van een dergelijke controle, conform artikel 7, lid 5, van de Schengengrenscode; 25. het visum geheel overeenkomstig de Visumcode afgeven door de foto van de visumaanvrager in de visumsticker te integreren; 5985/16 oms/zr/cg 8

9 26. controles op cruiseschepen verrichten aan de hand van de bemannings- en passagierslijst, overeenkomstig bijlage VI, punt 3.2.3, onder b), bij de Schengengrenscode; 27. pleziervaartuigen uit derde landen bij grensdoorlaatposten controleren; 28. onderdanen van derde landen onderwerpen aan grenscontroles overeenkomstig artikel 7 van de Schengengrenscode, met name door hoorgesprekken te voeren over toegangsvoorwaarden als het doel van het verblijf en de middelen van bestaan (grensdoorlaatpost Chios); 29. de procedure voor nietigverklaring of intrekking van een visum aan de grens in overeenstemming brengen met artikel 34 van de Visumcode (grensdoorlaatpost Chios); 30. passende maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat de grenswachters bij de grensdoorlaatpost toegang hebben tot ifado (Samos); Infrastructuur en uitrusting 31. passende maatregelen nemen om de eerstelijnscontrolehokjes uit te rusten met vergrotingsapparatuur ter verbetering van de documentencontroles; 32. het controlehokje beter afschermen om te voorkomen dat onbevoegden zicht hebben op het computerscherm; 33. waarborgen dat alle grenswachters die betrokken zijn bij grenscontroles, in staat zijn toegang te krijgen tot en gebruik te maken van de bijgewerkte versies van de Schengengrenscode, het Schengenhandboek en de bijlagen daarbij; 34. waarborgen dat de vingerafdrukscanners voor visa bij de controlehokjes goed functioneren zodat onderdanen van derde landen die in het bezit zijn van een visum kunnen worden gecontroleerd overeenkomstig artikel 7, lid 3, onder a bis), van de Schengengrenscode (grensdoorlaatpost Chios); 35. grenswachters in de haven van Chios de mogelijkheid bieden om de passagiersstroom te observeren, bijvoorbeeld door een videobewakingssysteem (CCTV) te installeren; 36. waarborgen dat er bij de bouw van de nieuwe passagiersterminal op Samos rekening wordt gehouden met aanbevelingen betreffende infrastructuur en uitrusting; 5985/16 oms/zr/cg 9

10 B) voor de bezochte locaties aan de landgrens Politiedirectoraat Orestiada 37. een breder situatiebeeld ontwikkelen en de rol van het regionale coördinatiecentrum uitbreiden met taken die momenteel worden vervuld door het regionale controlecentrum en het centrum in Nea Vyssa; hiertoe zou bijvoorbeeld het bewakingscentrum kunnen worden verplaatst van Nea Vyssa naar het regionale centrum voor geïntegreerd grensbeheer en toezicht bij het politiedirectoraat Orestiada, om een breder situatiebeeld tot stand te brengen en laatstgenoemd centrum in staat te stellen vanuit één locatie voor een doeltreffender toezicht en aanpak te zorgen; op die manier zou ook op personele middelen kunnen worden bespaard; 38. de installatie van gps-zenders in de patrouillevoertuigen of eenheden voltooien, zodat het bewakingscentrum hun locatie kan monitoren; 39. blijven ijveren voor nauwere samenwerking met Bulgarije en Turkije en actief blijven deelnemen aan toekomstige activiteiten van het trilaterale gemeenschappelijke contactcentrum voor politiële en douanesamenwerking; Opvangcentrum Fylakio Registratieprocedure 40. passende maatregelen nemen om te zorgen voor voldoende Eurodac-terminals, waarbij rekening wordt gehouden met het aan de hand van risicobeoordelingen bepaalde verwachte aantal aankomende migranten, teneinde te waarborgen dat zij allemaal in het Eurodac-systeem worden geregistreerd; 41. zorgen dat er voldoende screeningdeskundigen beschikbaar zijn, en een inspanning doen om voldoende tolken te vinden voor de vereiste talen om het hoofd te bieden aan een mogelijke massale toestroom van irreguliere migranten; 42. systematische controles verrichten van irreguliere migranten en hun reisdocumenten in het kader van het registratieproces aan de hand van het SIS, de Interpol-database (SLDT) en nationale databases; voorzien in en ontwikkelen van de nodige capaciteit (expertise en uitrusting) voor het verifiëren van de echtheid van reisdocumenten, overeenkomstig artikel 12 van de Schengengrenscode in combinatie met artikel 7 van de Schengengrenscode; 5985/16 oms/zr/cg 10

11 Grensdoorlaatpost Kastanies Personele middelen en opleiding 43. bij de grensdoorlaatpost Kastanies per ploeg meer personeel inzetten en minimaal één agent met tweedelijnscontroles belasten, teneinde een vlotte doorgang aan de grens te garanderen en irreguliere grensoverschrijdingen en lange rijen te voorkomen, overeenkomstig de artikelen 14 en 15 van de Schengengrenscode; Infrastructuur en uitrusting 44. de VIS-controleapplicatie uitbreiden (CVIS) om de eerste lijn te voorzien van alle informatie die is opgeslagen in het VIS, zodat gemakkelijker kan worden nagegaan of aan de toegangsvoorwaarden is voldaan; 45. passende maatregelen nemen om te waarborgen dat alle elektronische hulpmiddelen geregeld worden geüpdatet; 46. de hartslagdetector bij de grensdoorlaatpost Kastanies, waar toch geen vrachtverkeer langs mag rijden, toewijzen aan een andere grensdoorlaatpost, aan de Griekse landgrenzen of in een haven, waar hij zou kunnen worden gebruikt voor de grenscontrole van vrachtwagens; 47. de huidige infrastructuur in overeenstemming brengen met de Schengenvoorschriften door middel van een breed ontwikkelingsplan dat recht doet aan alle Schengenvoorschriften, onder meer inzake verkeersbeheer, controlehokjes, wachtrijen, bewakingssystemen en hekwerk; 48. het verkeersbeheer en de bewaking [...] aan de grensdoorlaatpost verbeteren om te waarborgen dat grenscontroles systematisch worden uitgevoerd; Grenscontroleprocedures 49. waarborgen dat personen die aan een grondige tweedelijnscontrole worden onderworpen, vooraf worden geïnformeerd over het doel van die controle; 5985/16 oms/zr/cg 11

12 C) Algemene aanbeveling 50. passende maatregelen nemen om te waarborgen dat het toezicht aan alle buitengrenzen van Griekenland wordt uitgeoefend volgens en in overeenstemming wordt gebracht met het Schengenacquis, teneinde het functioneren van het Schengengebied niet in gevaar te brengen. Gedaan te Brussel, Voor de Raad De voorzitter 5985/16 oms/zr/cg 12