Onderzoek naar de tariefstructuur van de periodieke distributienettarieven. A. Delnooz, R. D hulst, E. Laes

Transcriptie

1 Onderzoek naar de tariefstructuur van de periodieke distributienettarieven A. Delnooz, R. D hulst, E. Laes

2 Scope en toepassingsgebied Analyse van het ontwerp van toekomstbestendige, periodieke elektriciteitsdistributienettariefstructuren en hun impact op niet-piekgemeten klanten en distributienetbeheerders, zodat de beoogde energiepolitiek en uitdagingen van de energietransitie, op korte en lange termijn, nagestreefd kunnen worden. Buiten scope: Toegelaten inkomen van distributienetbeheerders Locatiegerichte prikkels via distributienettarieven ODV-thematiek Niet-periodieke distributienettarieven 2

3 PLAN VAN AANPAK 3

4 Plan van aanpak Doelstellingen voor een goede tariefstructuur Overzicht alle mogelijke tariefstructuren Vertaalslag naar meetbare indicatoren (KPIs) Selectie van een aantal potentiele tariefstructuren Rekenmodel 1. Berekening indicatoren (KPIs) 2. Impact tariefstructuur op individuele factuur 3. Impact financiering DNB s en netbeheer 4

5 Plan van aanpak Tariefmodellen X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% KPI X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% X% 5

6 Beoordelingsindicatoren KPI Beschrijving 1 Duurzaamheid REG 2 Duurzaamheid HE a. impact op de investering in PV b. impact op de investering in WKK kwantitatief 3 Impact op de netgebruiker a. individuele tariefimpact b. welvaartsdistributie 4 Kostenreflectiviteit a. inclusief ODVs b. exclusief ODVs 5 Rationeel netgebruik 6 Eenvoud kwalitatief 7 Niet marktverstorend 8 Innovatiebevordering 9 Voorspelbaarheid 6

7 Geselecteerde tariefmodellen Klassieke meter klanten Huidige tariefstructuur Tariefvoorstel consultatie Vast bedrag per aansluiting /kwh per aansluiting voor meet- en telactiviteit /kva omvormer (prosumententarief) /kva /kwh (ODV-kosten) /aansluiting Hybride model volgens kostendrijvers /kwh /kva technische aansluitcapaciteit per aansluiting 7

8 Geselecteerde tariefmodellen Digitale meter klanten Piekvermogen Afname /kwp afname Piekvermogen inclusief injectie Afname en injectie /kwp afname /kwp injectie Verbruiksgerelateerd inclusief injectie tariefvoorstel Afname en injectie /kwh afname /kwh injectie Verbruiksgerelateerd tariefvoorstel in capaciteitsschijven Afname /kwh afname Tariefvoorstel piekgemeten klanten Afname /kva /kw /kwh (ODV-kosten) TOU tarief Afname /kwh Hybride model volgens kostendrijvers Afname /kw per aansluiting /kwh 8

9 Aannames in rekenmodel Budgetten voor 2017 (Imewo) Rekenvolumes berekend aan de hand van aangeleverde profieldata: Residentiële klanten: data uit piloot slimme meters Niet-residentiële klanten: data uit SLP metingen Eurostat Categorie Da Db Dc Dc1 Dd De De1 Ia Beschrijving Afname enkelvoudige meter < 900 kwh Afname enkelvoudige meter >= 900 kwh en < 2350 kwh Afname tweevoudige meter < 5500 kwh Afname enkelvoudige meter >= 2350 kwh Afname tweevoudige meter >= 5500 kwh Afname tweevoudige meter + exclusief nacht Afname enkelvoudige meter + exclusief nacht niet residentieel, verbruik <= kwh Ib niet residentieel, verbruik > kwh 9

10 BECIJFERING TARIEFMODELLEN 10

11 Tariefmogelijkheden klassieke meter klanten Huidige tariefstructuur Tarief niet-odv s Tarief ODV s en toeslagen /kwh netto afname per jaar: Dag 0,0894 0,0681 Nacht 0,0468 0,0681 Exclusief nacht 0,0269 0,0257 Vaste component : 4,3174 /geïnstalleerde productiecapaciteit: 76,006 Hybride tariefstructuur Tarief niet-odv s Tarief odv s en toeslagen Tarief op basis van aansluitvermogen [ /kva] 17,4852 0,0000 /kwh netto afname per 0,0058 0,0000 Vast bedrag 73, ,

12 Tariefmogelijkheden klassieke meter klanten Tarief consultatie Tarief niet-odv s Tarief odv s en toeslagen X1 50,10 X2 102,49 Tarief op basis van aansluitvermogen (via vermogenschijven) X3 191,76 X4 265,61 X5 360,64 X6 535,56 X7 21,14 /kva /kwh netto afname per jaar: dag 0, ,0707 nacht 0, ,0707 Exclusief nacht 0, ,0267 Vast bedrag Tarief niet-odv s Tarief odv s en toeslagen Vast bedrag 328,73 304,30 12

13 Tariefmogelijkheden digitale meter klanten Piekvermogen /kwp afname Proxy voor tarief obv toegangsvermogen In deze simulatie rekening gehouden met de 12 e piek op jaarbasis gemeten kw 12 Tijd (kwartuur) Tarief niet-odv s Tarief odv s en toeslagen Tarief op basis van geregistreerde piekafname [ /kw] 68,66 63,56 13

14 Tariefmogelijkheden digitale meter klanten Piekvermogen inclusief injectie Budgetverdeling: Budget Onderschreven en bijkomend vermogen Systeemdiensten Meet-en telactiviteit Odv s Ondersteunende diensten Toeslagen Transmissie Afname of injectie? Afname + injectie Afname + injectie Afname Afname Afname + injectie Afname Afname budget injectie 2% Budgetten tussen afname en injectie verdeeld obv rekenvolumes voor kwp afname en injectie. budget afname 98% Tarief niet-odv s Tarief odv s en toeslagen Tarief op basis van geregistreerde piekafname [ /kw] 65,98 63,56 Tarief op basis van geregistreerde injectiepiek [ /kw] 54,43 0,00 14

15 Tariefmogelijkheden digitale meter klanten Verbruiksgerelateerd tariefvoorstel inclusief injectie Budgetverdeling: Budget Onderschreven en bijkomend vermogen Systeemdiensten Meet-en telactiviteit Odv s Ondersteunende diensten Toeslagen Transmissie Afname of injectie? Afname + injectie Afname + injectie Afname Afname Afname + injectie Afname Afname budget injectie 2% Budgetten tussen afname en injectie verdeeld obv rekenvolumes voor kwh afname en injectie: Tarief niet-odv s Tarief odv s en toeslagen /kwh afname: /kwh Tarief op basis van afname 0,0686 0,0654 [ /kwh] /kwh injectie: /kwh Tarief op basis van injectie [ /kwh] 0,0567 0,0000 budget afname 98% 15

16 Tariefmogelijkheden digitale meter klanten Verbruiksgerelateerd tariefvoorstel Naargelang men aan een hoger vermogen verbruikt zal men meer /kwh betalen. Modaliteiten: tariefverhouding tussen verschillende blokken 0,35 0,3 kw tarief /kwh 0,25 0,2 0,15 0,1 0,05 0 Tijd Tarief niet-odv s Tarief odv s en toeslagen / kwh bij vermogen < 4 kw 0,0644 0,0596 / kwh bij 4 <= vermogen < 10 kw 0,1073 0,0993 / kwh bij vermogen >= 10 kw 0,1610 0,

17 Tariefmogelijkheden digitale meter klanten Tariefvoorstel piekgemeten klanten Budget gebruik net + ondersteunende diensten (incl. transmissie): /kva en /kw ODV s + toeslagen (incl. transmissie odv s): /kwh Voorkeur voor piekgemeten klant evolueert zeer sterk richting het toegangsvermogen 50% /kwp 50% /kva Tarief op basis van aansluitvermogen [ /kva] Tarief op basis van geregistreerde maandpiek [ /kw] Tarief op basis van netto afname [ /kwh] Tarief niet-odv s Tarief odv s en toeslagen 11,8826 0,0000 3,1998 0,0000 0,0000 0,0716 Nietnetgebonden kosten in /kwh 17

18 Tariefmogelijkheden digitale meter klanten TOU tarief Creëren van vaste tijdsblokken die een indicatie geven van de mate van gebruik van het distributienet. Verbruiksgerelateerd ( /kwh afname) in functie van de begrijpbaarheid voor de netgebruiker Aanname: 6 tijdsblokken Tarief niet-odv s Tarief odv s en toeslagen /kwh tijdsblok 1 0, , /kwh tijdsblok 2 0, , /kwh tijdsblok 3 0, , /kwh tijdsblok 4 0, , /kwh tijdsblok 5 0, , /kwh tijdsblok 6 0, ,

19 Tariefmogelijkheden digitale meter klanten Hybride model: Budgetverdeling volgens kostendrijvers Tarief nietodv s Tarief odv s en toeslagen /kw Onderschreven vermogen (73%) Systeemdiensten (50%) Meet-en telactiviteit (50%) Transmissie beheer & ontw Tarief op basis van aansluitvermogen [ /kw] 47,9844 0,0000 /kwh netto afname 0,0058 0,0000 Vast bedrag 73, ,3037 /kwh Systeemdiensten (50%) Ondersteunende diensten Transmissie overig niet-odv /EAN Onderschreven vermogen (27%) Meet-en telactiviteit (50%) Odv s (incl. transmissie odv s) Toeslagen 19

20 VERGELIJKENDE ANALYSE 20

21 Kwantitatieve analyse KPI 1: Duurzaamheid REG KPI 2a: Duurzaamheid PV 120,00% 40,00% 100,00% Da Db 30,00% 20,00% Da Db 80,00% 60,00% Dc Dc1 Dd De 10,00% 0,00% -10,00% Dc Dc1 Dd De 40,00% 20,00% 0,00% De1 Ia Ib Da prosument Db prosument Dc prosument Dc1 prosument -20,00% -30,00% -40,00% -50,00% -60,00% De1 Ia Ib Da prosument Db prosument Dc prosument Dc1 prosument Dd prosument Dd prosument De prosument De prosument De1 prosument De1 prosument Ia prosument Ia prosument Ib prosument Ib prosument 21

22 Kwantitatieve analyse KPI 3a: Impact op de netgebruiker 800,00% 700,00% 600,00% 500,00% 400,00% 300,00% 200,00% 100,00% 0,00% -100,00% -200,00% Da Db Dc Dc1 Dd De De1 Ia Ib Da prosument Db prosument Dc prosument Dc1 prosument Dd prosument De prosument De1 prosument Ia prosument Ib prosument 22

23 Kwantitatieve analyse KPI 3a: Impact op de netgebruiker KPI 3a huidig tarief IMEWO Tariefmodel consultatie Tariefmodel vast tariefmodel kostenrefl. Nt. Digitale meter Tariefmodel 100% kw Tariefmodel kwp afname + injectie Tariefmodel 50%kVA+50% maandpiek ariefmodel kostenrefl. digitale meter Tariefmodel kwh afname injectie TOU tarief Tarief kwh per kwblok Da 0,00% 188,48% 689,47% 550,24% 122,60% 118,09% 108,65% 455,05% -19,52% -14,99% -25,53% Db 0,00% 26,38% 147,93% 114,11% 39,81% 36,98% 14,91% 102,19% -16,39% -10,39% -22,63% Dc 0,00% 23,88% 112,55% 88,64% 52,27% 49,19% 20,70% 86,19% -2,99% 3,88% -9,86% Dc1 0,00% -16,59% -24,93% -23,96% -23,49% -25,04% -23,39% -23,83% -15,42% -8,15% -12,53% Dd 0,00% -14,58% -56,74% -48,68% -27,08% -28,56% -21,53% -43,48% -0,98% 1,28% 1,75% De 0,00% 23,69% 1,93% 17,75% 122,46% 117,96% 64,15% 48,35% 58,93% 13,83% 76,26% De1 0,00% 22,44% 16,65% 25,77% 44,71% 41,78% 27,80% 27,22% 19,54% 0,37% 25,81% Ia 0,00% -8,47% -23,84% -13,67% -14,42% -16,15% -9,03% -19,35% -2,80% 2,42% -5,73% Ib 0,00% -29,54% -92,41% -83,52% -63,82% -64,55% -40,53% -78,18% -2,96% 2,63% 32,07% Da prosument 0,00% -19,42% 92,05% 81,37% 80,10% 135,24% -11,72% 79,89% 68,53% 19,30% 6,22% Db prosument 0,00% -18,06% 31,17% 27,21% 25,75% 49,03% -17,69% 25,75% 5,96% -8,18% -18,94% Dc prosument 0,00% -25,39% 8,40% 6,06% 16,37% 43,47% -22,72% 8,92% 21,39% 2,74% -7,13% Dc1 prosument 0,00% -37,77% -43,34% -43,08% -28,04% -16,10% -39,42% -37,40% -12,65% -14,51% -25,56% Dd prosument 0,00% -24,19% -84,37% -73,65% -45,84% -40,24% -42,42% -67,30% -3,09% -47,75% -46,20% De prosument 0,00% -11,68% -45,53% -25,84% 119,09% 132,17% 45,11% 17,63% 78,65% 17,51% 109,42% De1 prosument 0,00% -33,07% -57,97% -46,34% 28,00% 50,05% -16,89% -25,15% 49,81% 5,33% 41,43% Ia prosument 0,00% -32,97% -56,81% -50,44% -51,47% -33,51% -41,93% -53,66% 16,57% 8,00% -0,60% Ib prosument 0,00% -33,40% -92,84% -84,44% -65,85% -62,20% -43,79% -79,39% 2,80% 5,25% 35,44% 23

24 Kwantitatieve analyse KPI 3a: Impact op de netgebruiker Tarief kwh per kwblok TOU tarief Tariefmodel kwh afname injectie Tariefmodel kostenrefl. digitale meter Tariefmodel 50%kVA+50%maandpiek Tariefmodel kwp afname + injectie Tariefmodel 100% kw Tariefmodel kostenrefl. Nt. Digitale meter Tariefmodel vast Tariefmodel consultatie 3.000, , , , , ,00 0, , ,00-0, , , , , , , , , , , , , , , , ,00 huidig tarief IMEWO 24

25 Kwantitatieve analyse KPI 3b: Welvaartsdistributie 600,00% 500,00% 400,00% 300,00% 200,00% 100,00% 0,00% -100,00% -200,00% Da Db Dc Dc1 Dd De De1 Ia Ib Da prosument Db prosument Dc prosument Dc1 prosument Dd prosument De prosument De1 prosument Ia prosument Ib prosument 25

26 Kwantitatieve analyse KPI 3b: Welvaartsdistributie KPI 3b huidig tarief IMEWO Tariefmodel consultatie Tariefmodel vast tariefmodel kostenrefl. Nt. Digitale meter Tariefmodel 100% kw Tariefmodel kwp afname + injectie Tariefmodel 50%kVA+50% maandpiek Tariefmodel kostenrefl. digitale meter Tariefmodel kwh afname injectie TOU tarief Tarief kwh per kwblok Da -81,98% -48,03% 42,23% 17,15% -59,90% -60,71% -62,41% 0,00% -85,50% -84,68% -86,58% Db -50,54% -37,50% 22,62% 5,89% -30,85% -32,25% -43,17% 0,00% -58,65% -55,68% -61,73% Dc -46,29% -33,46% 14,16% 1,32% -18,22% -19,87% -35,17% 0,00% -47,89% -44,21% -51,59% Dc1 31,28% 9,51% -1,45% -0,17% 0,45% -1,58% 0,58% 0,00% 11,04% 20,58% 14,83% Dd 76,94% 51,14% -23,45% -9,19% 29,02% 26,41% 38,84% 0,00% 75,20% 79,20% 80,04% De -32,59% -16,62% -31,29% -20,62% 49,96% 46,92% 10,65% 0,00% 7,13% -23,27% 18,81% De1-21,40% -3,76% -8,31% -1,14% 13,75% 11,45% 0,46% 0,00% -6,03% -21,10% -1,11% Ia 23,99% 13,48% -5,57% 7,03% 6,11% 3,96% 12,79% 0,00% 20,52% 26,98% 16,88% Ib 358,21% 222,83% -65,23% -24,48% 65,78% 62,42% 172,51% 0,00% 344,65% 370,26% 505,18% Da prosument -44,41% -55,21% 6,76% 0,82% 0,11% 30,77% -50,93% 0,00% -6,32% -33,68% -40,95% Db prosument -20,48% -34,84% 4,32% 1,16% 0,00% 18,52% -34,55% 0,00% -15,73% -26,98% -35,54% Dc prosument -8,19% -31,50% -0,48% -2,63% 6,84% 31,72% -29,05% 0,00% 11,45% -5,68% -14,74% Dc1 prosument 59,75% -0,59% -9,48% -9,06% 14,95% 34,03% -3,22% 0,00% 39,54% 36,58% 18,92% Dd prosument 205,78% 131,80% -52,20% -19,43% 65,63% 82,74% 76,07% 0,00% 196,35% 59,76% 64,51% De prosument -14,99% -24,92% -53,70% -36,95% 86,25% 97,37% 23,36% 0,00% 51,87% -0,10% 78,03% De1 prosument 33,60% -10,57% -43,84% -28,31% 71,01% 100,48% 11,04% 0,00% 100,14% 40,73% 88,96% Ia prosument 115,78% 44,65% -6,81% 6,94% 4,72% 43,48% 25,31% 0,00% 151,54% 133,03% 114,49% Ib prosument 385,24% 223,16% -65,24% -24,47% 65,73% 83,44% 172,75% 0,00% 398,83% 410,70% 557,22% 26

27 Kwantitatieve analyse ,00% 100,00% 80,00% KPI 4: Kostenreflectiviteit KWh bruto afname ,00% 40,00% 20,00% KWp (jaarmeting) 0,00% -20,00% KPI 4a KPI 4b ,00% kva kwp (jaarmeting) 27

28 Kwalitatieve analyse Marktimpact - energieleverancier Sturing afname/injectie netgebruiker: Sterk sturend effect van distributienettarieven kan een effect hebben op de uitvoering van de marktactiviteiten. Gewenste effect van commodity pricing kan uitblijven of zelfs tegengewerkt worden Voornamelijk een aandachtspunt bij uitrol digitale meter en bijbehorende tarieven (vnl. TOU, kwh tarief in kw-blok) Data kwaliteit van de tariefdrager verzekeren Effect van grote prijsschokken op wanbetaling Marktimpact BRP en aggregator Effect van sterk sturende distributienettarieven op (evenwichts/flex) portfolio (vnl. TOU, kwh tarief in kw-blok) Effect op beschikbaarheid flexibiliteit: tarief op basis van technische aansluitcapaciteit of toegangsvermogen 28

29 Kwalitatieve analyse Innovatiebevordering of belemmering Hoewel bepaalde tariefstructuren de rendabiliteit van investeringen in specifieke technologieën op het eerste zicht te lijken te benadelen, zullen innovatieve ondernemingen hier een antwoord op bieden via combinaties met andere technologieën, slimme (energie)managementtoepassingen, WP en EV slimme verwarming- en laadstrategieen, batterijopslag, thermische opslag, lokale productie 29

30 Kwalitatieve analyse Voorspelbaarheid en stabiliteit Hoogst bij tariefstructuren die een afrekening voorzien op basis van een vast bedrag of op basis van (technische of instelbare) capaciteit Tarief obv afgenomen of geïnjecteerde kwh scoren ook goed: eenvoud om de factuur te relateren aan het eigen consumptie- en injectiepatroon. Tariefstructuren met een tijdsvariabele component (kwh per KW-blok en TOU tarief) zijn het minst voorspelbaar. Gelinkt aan: Automatische sturing Feedback aan netgebruiker, Aanbeveling: Het aantal tariefperiodes beperkt houden (als vuistregel: max. 5) De tarieven binnen de verschillende tariefzones gedurende relatief lange periodes (bvb. seizoensgebonden) constant te houden 30

31 SCENARIO IMPACT 31

32 Scenario impact Energietransitie Groei PV Groei EV Groei HP Groei Batterijen Globaal: Stijging van afgenomen energie groter dan stijging van injectie. Stijging afnamepieken groter dan stijging injectiepieken. Impact op de individuele netgebruiker Door stijging van de rekenvolumes zal de hoogte van een tarief wijzigen. Bij gelijk blijvende budgetten: Trend: in het algemeen dalende tarieven voor alle klantengroepen. Transitie van netgebruikers naar een hogere categorie (hoger verbruik, hogere injectie), waarbij individuele factuur hoger. 32

33 Scenario impact Impact op de individuele netgebruiker Impact op spreiding tarieven spreiding op tarieven (verschillen tss. hoogste en laagste tarief) [%] 25000,0% 20000,0% 15000,0% 10000,0% 5000,0% 0,0%

34 Scenario impact Impact op de netbeheerder Energietransitiescenario s: beperking van afgenomen (en geïnjecteerde) piek kan zorgen voor beperking kosten distributienetbeheer. Tariefmodellen met een stimulans voor beperking afnamepiek/injectiepiek. (tariefcomponent geregistreerde piek, toegangsvermogen, aansluitvermogen, kwh per kwblok tarief) Erosie van financieringsbasis: Bij tariferen obv afname en injectie (of enkel obv afname): bij massale installatie van batterijsystemen kan erosie van financieringsbasis optreden (ook voor ODV s en toeslagen). 34

35 AANBEVELING 35

36 Vergelijkende analyse klassieke meter 36

37 Vergelijkende analyse digitale meter 37

38 Beoordelingsperspectieven KPI Beschrijving 1. 1 Duurzaamheid REG Maatschappij 2 Duurzaamheid HE a. impact op de investering in PV b. impact op de investering in WKK 3 Impact op de netgebruiker Netgebruiker a. individuele tariefimpact b. welvaartsdistributie 4 Kostenreflectiviteit a. inclusief ODVs Netbeheerder b. exclusief ODVs 5 Rationeel netgebruik 6 Eenvoud 7 Niet marktverstorend 8 Innovatiebevordering 9 Voorspelbaarheid Netgebruiker Maatschappij Netgebruiker 38

39 Aanbeveling - Maatschappij Maatschappij 39

40 Aanbeveling - Maatschappij Maatschappij 40

41 Aanbeveling - Netgebruiker Netgebruiker 41

42 Aanbeveling - Netgebruiker Netgebruiker 42

43 Aanbeveling - Netbeheerder Netbeheerder 43

44 Aanbeveling - Netbeheerder Netbeheerder 44

45 Algemene aanbeveling 45

46 Algemene aanbeveling 46

47 FLANKEREND BELEID 47

48 Aandachtspunten Vanuit de overkoepelende projectdoelstelling Deze studie focust op de analyse van het ontwerp van toekomstbestendige distributienettariefstructuren en hun impact op niet-piekgemeten klanten en distributienetbeheerders, zodat de beoogde energiepolitiek en uitdagingen van de energietransitie, op korte en lange termijn, nagestreefd kunnen worden. Effect op rationeel elektriciteitsgebruik Effecten van tariefwijziging voor bepaalde klantengroepen Kwetsbare afnemers Overgedimensioneerde aansluiting Huurders en bewoners van appartementsgebouwen Elektrische voertuigen en warmtepompen Thuisbatterijen en injectie Exclusief nachttarief (elektrische verwarming) 48

49 Rationeel gebruik van elektriciteit Aandachtspunt voor tariefmodellen vast, kwp injectie en afname, netto afgenomen elektriciteit Nuancering: Prijselasticiteit tussen 0,2 en 0,4 (buitenlandse studies) Milieu-impact als drijvende kracht Belang van andere beleidsinstrumenten Belang van andere factoren buiten het tarief 49

50 Effecten van tariefwijziging Algemeen Communicatie- en informatiecampagne Gefaseerde invoering van nieuw tarief Mogelijkheid om aansluitingscapaciteit te herzien Kwetsbare afnemers Beschermde afnemers Sociale maximumprijs onder duidelijk omschreven voorwaarden Enkel aangerekend op kwh-basis Niet- beschermde afnemers Progressieve tarieven? Armoedetoets 50

51 Aansluitingscapaciteit Overgedimensioneerde aansluiting Zonder digitale meter: aanpassen van technische aansluitingscapaciteit Aan gesubsidieerd tarief? Met digitale meter: instelbare capaciteit Huurders en bewoners van appartementsgebouwen Aansluiting van gemeenschappelijke delen met hoge capaciteit (bvb. lift) Meerdere meters voor aparte circuits 51

52 Energietransitie Elektrische wagens en warmtepompen Onderzoek interactie met tariefstructuur Bvb. tarief met capaciteitsgebonden component als stimulans voor slimme oplaadstrategieën Ontwikkeling van commerciële markt voor flexibiliteit Zonnepanelen Onderzoek interactie met gepland beleid Alternatief voor terugdraaiende teller Ideaal geval: nastreven van rentabiliteit PV installatie + rationeel netgebruik 52

53 Exclusief nachttarief (elektrische verwarming) Aandachtspunt bij tarief met capaciteitsgebonden component of afrekening op kwp gebruik Historisch gegroeid Vervanging van installaties praktisch/financieel moeilijk Mogelijk flankerend beleid Behoud exclusief nachttarief in kwh-component Behoud van 75% korting op ODV 53