Vijf kerkgebouwen, één Protestantse Gemeente Schouwen aan Zee?

Transcriptie

1 Vijf kerkgebouwen, één Protestantse Gemeente Schouwen aan Zee? Jacobuskerk Bethlehemkerk dienst: zondag 9.30 uur Pelgrimskerk Kerk in Burgh Corneliuskerk dienst: zondag uur Nieuwsbrief Schouwen aan Zee in wording, 1e jaargang nr. 1, april 2018

2 Geloven doe je samen Geloven - doe je samen! In de woestijn - op weg naar het beloofde land - leert het volk Israël om samen te komen bij de tabernakel, het tent-heiligdom. En als later de tempel in Jeruzalem is gebouwd... komen er dagelijks mensen samen om God te loven en te dienen. In het Nieuwe Testament lezen we hoe de Here Jezus - als een joodse jongen van twaalf jaar oud - met zijn ouders meegaat om het Paasfeest te vieren in Jeruzalem. Als Jezus - jaren later - uit de dood is opgestaan en afscheid heeft genomen van zijn leerlingen, komen ze meteen - dagelijks - bij elkaar. Ook nadat ze de Heilige Geest hebben ontvangen ontmoeten ze elkaar dagelijks en in ieder geval op de dag dat Jezus opstond uit de dood: op de eerste dag van de week Zo willen wij gemeente zijn. Om gemeente te kunnen zijn, wordt van ons verlangd, dat wij ons daarvoor inspannen. Om die reden hebben we predikanten en kerkgebouwen, een kerkenraad en gemeenteleden. De laatste jaren zien we dat het lastiger wordt om binnen de kerken van de Westhoek alles zo te regelen dat het gemeente-zijn geen risico loopt. Zijn er voldoende inkomsten om onze predikanten te kunnen betalen? Hebben we voldoende geld om de kerken te onderhouden? Vinden we voldoende nieuwe ambtsdragers binnen onze kerken? Hoe gaat het met de terugloop van kerkgangers? Graag willen wij dat het binnen de kerken verloopt zoals het vroeger ook ging: voldoende kerkgangers en voldoende inkomsten om alles binnen de kerk te kunnen regelen. Belangrijk daarbij is voor alle kerkgangers, dat men zich vertrouwd voelt, zich veilig voelt, dat er herkenbaarheid is, dat er op zondag diensten gehouden worden in de eigen kerk. Allemaal heel begrijpelijk! Ontstaan van de Federatie Zo n zeven jaar geleden hebben de kerken van de Westhoek bedacht dat er iets moest gebeuren. De verminderde bereidheid ambtsdrager te willen zijn, de behoefte om dubbel werk te voorkomen en een verwachte terugloop van gemeenteleden, waardoor een terugloop in de financiën te verwachten was. Er moest iets gebeuren. De bestaande samenwerking leidde tot het oprichten van de Federatie van de Westhoekkerken. De vier kerken spraken de wens uit nog nauwer met elkaar samen te gaan samenwerken. Samenwerking Achter de schermen is nagedacht hoe samenwerking eruit moest gaan zien: De diaconieën hebben hun plannen naast elkaar gelegd en komen binnenkort met één plan voor alle diaconieën in de Westhoek. De kerkrentmeesters hebben nagedacht over één manier waarop financiën van de kerken geregeld kunnen worden. Ook één gezamenlijk plan. Verder is bedacht dat samenwerken effectiever en efficiënter kan en tijd en geld kan gaan besparen. Tijdens een vergadering van de gezamenlijke kerkenraden van de vier Westhoekkerken in het najaar van 2017 is uitgesproken om ook in de toekomst samen verder te gaan. Inmiddels is nagedacht en besloten hoe tot een bestuurlijke fusie te komen ( vereniging heet dat in kerkelijk jargon) We krijgen één centrale kerkenraad en per kerk een kerkteam dat zorg draagt voor de eigen diensten en het pastoraat vormgeeft in de eigen kerk. Om meer één gemeente te kunnen zijn is bedacht dat er meer gezamenlijke diensten binnen het kerkelijk jaar moeten zijn, zodat het gevoel één gemeente te zijn versterkt wordt. Natuurlijk is er nog veel te doen! Tenslotte We moeten goed contact houden over het verenigingsproces van de Westhoekkerken! De boodschap wat er gaat gebeuren moet bij iedereen bekend zijn. Het is steeds een boodschap mét informatie. De federatiekerkenraad wil graag dat deze informatie door iedereen besproken wordt. Het is belangrijk dat vragen daarover serieus beantwoord worden. Zoals eerder uitgesproken willen wij als federatiekerkenraad bekijken of 1 januari 2019 een haalbaar en goed moment is om te verenigen. Daarom zullen we u via deze nieuwsbrief informeren over de stappen die gezet worden in de richting van vereniging. De volgende nieuwsbrieven verschijnen in juni, september en november Hopelijk helpen deze informatiebrieven erbij om aan u duidelijk te maken dat het nodig is een nieuwe weg in te slaan. Mochten er tussentijds vragen bij u op komen: stelt u deze aan uw kerkenraad. Namens de Federatiekerkenraad, Hans Nagtegaal, voorzitter 2 3

3 Vijf kerkgebouwen, één Protestantse Gemeente Schouwen aan Zee? Van federatie naar vereniging? Hoe kunnen we in de verschillende dorpen de Protestantse Kerk ook voor de toekomst levend houden? Dat is de uitdaging waar Schouwen aan Zee zich voor gesteld ziet. Efficiënt samenwerken met als doel dat de verschillende kerkgebouwen open kunnen blijven en de Protestantse Kerk aanwezig blijft in de verschillende dorpskernen. Om de samenwerking te verstevigen is het nodig een aantal stappen te zetten. Het mag duidelijk zijn dat bij elke belangrijke beslissing de kerkenraad de gemeenteleden voorlicht en luistert naar de reacties in de gemeente. Op dit moment bereidt de federatiekerkenraad in overleg met de kerkenraden een principebesluit tot vereniging (of fusie) voor. Met dit principebesluit geven de kerkenraden aan een fusie, of zoals dat in kerkelijk jargon heet: een vereniging, tussen de gemeenten voor te bereiden. Zo n principebesluit kan pas genomen worden nadat er een concept beleidsplan is opgesteld en een voorstel voor de plaatselijke regeling ligt. Een beleidsplan en een plaatselijke regeling zijn op dit moment in voorbereiding. Het streven is dat de kerkenraden in mei dit principebesluit nemen en aansluitend de gemeenteleden zullen horen tijdens gemeentebijeenkomsten. De beleidsvoornemens en de concept plaatselijke regeling zullen dan eveneens voorgelegd worden aan het Breed Moderamen van de Classicale Vergadering (BMCV). Het BMCV laat zich adviseren door het Regionaal College voor de Behandeling van Beheerszaken (RCBB) over de financiële en technische kanten van het verenigingsproces. Als de goedkeuring van deze kerkelijke instanties binnen is, wordt door de kerkenraden het voorgenomen besluit tot vereniging genomen en ook dan vinden er opnieuw gemeentebijeenkomsten plaats waarbij nog eens aan gevraagd wordt wat men van de plannen vindt. Nadat de gemeenteleden opnieuw gehoord zijn wordt het besluit tot vereniging genomen en kan de vereniging juridisch vorm krijgen door publicatie van het besluit in de krant en vervolgens door het passeren van de akte bij de notaris. Als het lukt hoopt de Federatiekerkenraad dat per 1 januari 2019 de vereniging gerealiseerd kan worden. Drie vragen Ter voorbereiding van de besluitvorming legde de voorbereidingsgroep aan de kerkenraden drie vragen voor om meer helderheid te krijgen over de verwachtingen en wensen die er leven. Hier volgt een samenvatting van de reacties. 1. Welke beelden komen je voor ogen als er straks één kerkelijke gemeente Schouwen aan Zee is? Vijf kerkgebouwen waarin, zoals nu, met regelmaat kerkdiensten gehouden worden. Hoewel de predikanten intensief samenwerken blijft de taakverdeling zo dat er verbondenheid blijft met de dorpskern (gemeentekring). Het herkenbare, het vertrouwde, blijft. De centrale kerkenraad draagt zorg voor alles wat gedaan moet worden om de kerk in stand te houden: beleid, financiën en beheer, ledenadministratie, vertegenwoordiging in bovenplaatselijke organen enz. In de centrale kerkenraad is de stem van de vier huidige gemeenten via de ambtsdragers merkbaar aanwezig. Rond de lokale kerk zal minder vergaderd worden. Het accent van de sectieraad (of wijkraad), dit is de raad die lokaal zorgt voor het reilen en zeilen van de lokale gemeente, ligt op de praktische zaken: zorg voor de kerkdienst en het pastoraat, zorg voor goed beheer van het gebouw en aan die kerk gebonden activiteiten. De gemeenteleden uit de verschillende dorpen leren elkaar beter kennen. De samenwerking maakt het mogelijk activiteiten en kerkdiensten te organiseren die de mogelijkheden van één aparte gemeente overstijgen. Zo ontstaat meer ruimte voor specifieke wensen (aandacht voor jonge ouders, voor ouderen; tegemoetkoming aan mensen die liever wat meer opwekkingsliederen zingen, e.d.) Er is één website, maar met één klik ben je bij de informatie per kerk. 2. Welke veranderingen verwacht je, die zullen optreden rond het kerk zijn de komende 5 jaar? Wat wil je wat blijft? Verwacht wordt een teruglopende draagkracht. Door afname van het ledental, door afname van middelen, door afname van het aantal beschikbare fte s van predikanten. Consequentie zal zijn dat minder kerkgebouwen gelijktijdig open zijn. Uit de reacties blijkt dat velen de kerk graag willen houden zoals het nu is: vertrouwd, herkenbaar. Dat geldt ook voor zaken zoals het eigen 4 5

4 kerkblad en actie kerkbalans. Daarnaast wordt onderschreven dat het belangrijk is om elkaar beter te leren kennen en intensiever samen te werken. Ook zijn er ideeën om te vernieuwen. Zo wordt het multifunctionele gebruik van kerkgebouwen genoemd en de wens als kerk meer naar buiten gericht te zijn. 3. Welke kansen zie je bij vereniging? Samenwerking biedt kansen tot instandhouding maar ook tot vernieuwing. Zo wordt het idee geopperd tot één gezamenlijke cantorij en een jeugdband. In gezamenlijkheid kan de kerk zich wellicht ook meer profileren in de samenleving. Vereniging is geen tovermiddel, het vraagt om goede wil en inzet van alle betrokkenen om het tot een succes te maken. Daarbij wordt de gemeente geen gesloten bolwerk, er blijft ruimte voor anderen om zich aan te sluiten. De oecumenische samenwerking zoals in Windkracht-8 en Samen Vieren worden met enthousiasme gecontinueerd. Beleidsvoorstellen Verenigen van de Protestantse Gemeenten Burgh, Gereformeerd Haamstede, de Hervormde Gemeente Renesse-Noordwelle en de Protestantse Gemeente Scharendijke moet leiden tot een bestuurlijke eenwording waarbij het werk in de huidige gemeenten geconsolideerd wordt. Dat wil zeggen dat aan elke kerk volgens de huidige bezetting de predikant verbonden blijft en dat de predikanten het werken in teamverband verder ontwikkelen. Pas op het moment dat er sprake is van mutatie door vertrek of emeritaat van een van de predikanten zal in overleg de voortgang en aanpassing van de taakverdeling ter sprake komen. denken over gezamenlijke initiatieven (zoals uitbreiding van de huidige cantorij van Haamstede/Burgh t.b.v. het geheel) Komende periode wordt de bestuursvorm nader uitgewerkt en wordt een concept Plaatselijke Regeling opgesteld. Voorbereidingsgroep vereniging Tijdens de gezamenlijke vergadering van vier kerkenraden in november 2017 is een voorbereidingsgroep gevormd die een keuze zou maken voor een bestuursmodel. Uit andere stukken kunt u concluderen dat besloten is tot een centrale kerkenraad, met lokaal wijkteams/kerkteams. Inmiddels is genoemde voorbereidingsgroep verder gegaan met de voorbereiding van vereniging, daartoe gemandateerd door de federatiekerkenraad. De groep is samengesteld uit de volgende personen: Hervormde Gemeemte Burgh: Janneke Herweijer en Hans Nagtegaal (voorzitter) Hervormde Gemeente Renesse/Noordwelle: Elbrich van der Woude en Willem Kalis Protestantse Gemeente Scharendijke: Hans Lemkes Gereformeerde Kerk Haamstede: Jan Flach (scriba) Oud gemeenteadviseur: Anneloes Steglich. In de drie zomermaanden blijft er wekelijks in elke kerk een kerkdienst. In de andere maanden vindt er één keer per maand een gezamenlijke kerkdienst plaats zodat gemeenteleden uit de verschillende gemeenten elkaar beter kunnen leren kennen. Er wordt gewerkt aan een nieuwe, gemeenschappelijke website met kliks naar de informatie van de verschillende kerken. Tijdens het verenigingsproces wordt er met regelmaat een gezamenlijke nieuwsbrief uitgegeven. Het samen optrekken als gemeenten wordt meer zichtbaar door de organisatie van een jaarlijkse gezamenlijke activiteit en door nu al na te 6 17

5 Weet u het nog? Die bijzondere dienst op 5 juni 2017 in de Pelgrimskerk, die in het teken stond van het tot stand komen van de federatie? Jan Flach schreef daarover: Met het tekenen van de overeenkomst is geschiedenis geschreven. De koers is uitgezet, nu nog uitwerken en fijner afstemmen van wat we in gezamenlijkheid kunnen en moeten doen. Het belangrijkste is dat we met elkaar geroepen zijn om geloofwaardig kerk te zijn. Dat moet de leidraad zijn bij alle besprekingen. Inmiddels zijn we bijna een jaar verder en liggen we goed op koers! 3