Zet. : de h. G. Hermans, rechter, M. Coenen en D. Geurts, rechters in handelszaken Adv.: Mr. S. Souvereyns

Transcriptie

1 IV. Ondernemingen in moeilijkheden Entreprises en difficultés Kh. Antwerpen, afd. Tongeren (5 e k.), 15 januari 2016 Zet. : de h. G. Hermans, rechter, M. Coenen en D. Geurts, rechters in handelszaken Adv.: Mr. S. Souvereyns WCO - Art. 49/1, vierde lid WCO - Bedrijfsvoorheffing op het loon van de werknemers - Schuldvorderingen ontstaan uit voor de opening van de procedure verrichte arbeidsprestaties - Bedrijfsvoorheffing na de opening van de gerechtelijke reorganisatie Niet bevoorrecht in navolgend faillissement LCE Art. 49/1, quatrième alinéa LCE Précompte professionnel sur la rémunération des travailleurs - Créances nées de prestations de travail antérieures à l'ouverture de la procédure - Précompte professionnel dû après l ouverture de la réorganisation judiciaire Pas privilégié dans une faillite intervenant ultérieurement Art. 49/1, vierde lid, WCO bepaalt dat het reorganisatieplan geen vermindering of kwijtschelding kan voorzien van schuldvorderingen die zijn ontstaan uit voor de opening van de procedure verrichte arbeidsprestaties. De aan de rechtbank voorgelegde vraag luidt of op de ingehouden bedrijfsvoorheffing op het loon van de werknemers een inhouding mag/kan gebeuren, zodat deze schuld inzake bedrijfsvoorheffing integraal (voor 100 procent) moet worden opgenomen in het plan. Er dient een onderscheid te worden gemaakt tussen de bedrijfsvoorheffing voorafgaand aan de opening van de gerechtelijke reorganisatie en de bedrijfsvoorheffing van na de opening van de gerechtelijke reorganisatie. Voor de bedrijfsvoorheffing voorafgaand aan de opening van de gerechtelijke reorganisatie is het reeds uitgemaakt dat deze vordering kan worden verminderd en in artikel 49/1 WCO werd in de tweede alinea voorzien dat, als het plan in een gedifferentieerde behandeling van de schuldeisers voorziet, de behandeling van de openbare schuldeisers met een algemeen voorrecht in principe niet minder gunstig mag zijn dan die welke de best behandelde gewone schuldeisers in de opschorting genieten. Er werd met andere woorden een waarborg voorzien voor de fiscale schulden zodat deze niet voor een onredelijk laag bedrag zouden kunnen worden opgenomen in het reorganisatieplan. Voor wat betreft de bedrijfsvoorheffing na de opening van de gerechtelijke reorganisatie is het de vraag of het loon van de werknemers de bedragen omvat die het voorwerp uitmaken van inhoudingen op grond van de fiscale wetgeving, waaronder de bedrijfsvoorheffing. De bedrijfsvoorheffing vormt weliswaar een onderdeel van het brutoloon waarop de werknemer, die tijdens de WCO-procedure prestaties heeft verricht, aanspraak kan maken, maar leidt er niet toe dat de fiscus voor het bedrag van die verschuldigde bedrijfsvoorheffing als een boedelschuldeiser aantreedt in een navolgend faillissement. Er is vereist dat de schuldeiser

2 die aanspraak maakt op de behandeling als boedelschuldeiser prestaties heeft geleverd ten aanzien van de onderneming; de schuldvordering van de fiscus is daarentegen automatisch ontstaan uit de wet, weliswaar naar aanleiding van prestaties geleverd door de werknemers. De fiscus is bijgevolg niet een dergelijke beschermingswaardige schuldeiser aan wie zekerheid moet worden verschaft voor het verderzetten van de prestaties tijdens de WCO-procedure. L art. 49/1, quatrième alinéa LCE énonce que le plan ne peut contenir de réduction ou d'abandon des créances nées de prestations de travail antérieures à l'ouverture de la procédure. La question soumise au tribunal est si on peut pratiquer une réduction sur le précompte retenu sur la rémunération des travailleurs, de sorte que la dette concernant le précompte professionnel devra être intégralement (à 100%) reprise dans le plan. On doit opérer une distinction entre le précompte professionnel antérieur à l'ouverture de la procédure et le précompte professionnel qui date d après l'ouverture de la procédure. En ce qui concerne le précompte professionnel précédant l ouverture de la réorganisation judiciaire, il a été décidé que cette demande peut être réduite et, dans l article 49/1 LCE, un deuxième alinéa a été inséré qui stipule que, si le plan prévoit un traitement différencié des créanciers, il ne peut accorder aux créanciers publics munis d'un privilège général un traitement moins favorable que celui qu'il accorde aux créanciers sursitaires ordinaires les plus favorisés. En d autres mots, une garantie a été prévue pour les dettes fiscales, afin d empêcher que celles-ci soient reprises dans le plan de réorganisation pour un montant déraisonnablement modique. En ce qui concerne le précompte professionnel dû après l ouverture de la réorganisation judiciaire, la question se pose si la rémunération des travailleurs inclut les montants qui font l objet de déductions sur la base de la législation fiscale, dont fait partie le précompte professionnel. Bien que le précompte professionnel fasse partie de la rémunération brute, auquel le travailleur peut prétendre, il n en résulte pas que le fisc peut être considéré comme un créancier de la masse dans la faillite intervenant ultérieurement. Il faut que le créancier qui fait appel au traitement du créancier de la masse ait exécuté des prestations vis-à-vis de l entreprise ; par contre, la créance du fisc est née automatiquement en vertu de la loi, certes à l occasion de prestations exécutées par les travailleurs. Le fisc n est dès lors pas un créancier digne d une telle protection à qui l on doit une garantie pour la continuation des prestation durant la procédure de continuité. (BVBA Q) [ ] 2. De Federale Overheidsdienst Financiën, Algemene Administratie Inning en Invordering, Juridische Dienst RIC Limburg, kan zich niet verzoenen met het feit dat het neergelegde reorganisatieplan voorziet in een kwijtschelding voor de schulden inzake bedrijfsvoorheffing

3 en argumenteert dat dit in strijd is met de openbare orde, wegens schending van art. 49/1 vierde lid WCO. Art.49/1, vierde lid, WCO bepaalt dat het reorganisatieplan geen vermindering of kwijtschelding kan voorzien van schuldvorderingen die zijn ontstaan uit voor de opening van de procedure verrichte arbeidsprestaties. De Fiscale administratie besluit hieruit dat op de ingehouden bedrijfsvoorheffing op het loon van de werknemers geen inhouding mag/kan gebeuren, zodat deze schuld inzake bedrijfsvoorheffing integraal (voor 100 procent) moet worden opgenomen in het plan. 2.1 Er dient een onderscheid te worden gemaakt voor de bedrijfsvoorheffing voorafgaand aan de opening van de gerechtelijke reorganisatie en de bedrijfsvoorheffing van na de opening van de gerechtelijke reorganisatie. (a) Voor wat betreft de bedrijfsvoorheffing voorafgaand aan de opening van de gerechtelijke reorganisatie is het reeds uitgemaakt dat deze vordering kan worden verminderd en in artikel 49/1 WCO, zoals dit gewijzigd werd door de wet van 27 mei 2013, werd in de tweede alinea voorzien dat, als het plan in een gedifferentieerde behandeling van de schuldeisers voorziet, de behandeling van de openbare schuldeisers met een algemeen voorrecht in principe niet minder gunstig mag zijn dan die welke de best behandelde gewone schuldeisers in de opschorting genieten. Er werd met andere woorden een waarborg voorzien voor de fiscale schulden zodat deze niet onredelijk laag zouden kunnen worden opgenomen in het reorganisatieplan. Door de wetgever werd hier een toegeving gedaan ten voordele van de RSZ en de fiscale administratie die als gewone schuldeisers in de opschorting, vaak geconfronteerd werden met belangrijke verminderingen van hun schuldvordering. Volledigheidshalve zij voor wat betreft het argument als valt de schuldvordering wegens bedrijfsvoorheffing onder het vierde lid van artikel 49/1 WCO, meer bepaald een schuldvordering ontstaan uit voor de opening van de procedure verrichte arbeidsprestaties, kan verwezen worden naar hetgeen hieronder wordt gemotiveerd over de cassatiearresten van 27 maart (b) Voor wat betreft de bedrijfsvoorheffing na de opening van de gerechtelijke reorganisatie en tijdens de duur ervan verwijst de fiscale administratie naar het arrest van het Hof van

4 Cassatie van 16 mei 2014 (AR F F, D.J./Etat Belge, om te argumenteren dat het loon van de werknemer de bedragen omvat die het voorwerp uitmaken van inhoudingen op grond van de fiscale wetgeving, waaronder de bedrijfsvoorheffing. Het hof was van oordeel dat de schuldvordering inzake het loon van de werknemer (als tegenprestatie van de prestaties verricht in de uitvoering van een arbeidsovereenkomst) de bedragen omvat die het voorwerp uitmaken van een inhouding op grond van artikel 23 van de wet van 12 april 1965, waaronder de bedrijfsvoorheffing en dat de schuldvordering van het brutoloon betreffende arbeidsprestaties verricht gedurende de procedure van de gerechtelijke reorganisatie bijgevolg het statuut van boedelschuld geniet. Dit standpunt kan niet gevolgd worden, onder meer gelet op de gewijzigde cassatie rechtspraak. De bedrijfsvoorheffing vormt weliswaar een onderdeel van het brutoloon waarop de werknemer, die tijdens de WCO-procedure prestaties heeft verricht, aanspraak kan maken, maar leidt er niet toe dat de fiscus voor het bedrag van die verschuldigde bedrijfsvoorheffing als een boedelschuldeiser aantreedt in een navolgend faillissement. De behandeling als boedelschuld blijft beperkt, zo besliste het Hof van Cassatie, tot prestaties die voortvloeien uit contracten met de onderneming in moeilijkheden. (Cass. 27 maart 2015, F N, TBH 2015, 596, noot S. JACQMAIN en C. DE BOE). Er is bijgevolg vereist dat de schuldeiser die aanspraak maakt op de behandeling als boedelschuldeiser prestaties heeft geleverd ten aanzien van de onderneming; de schuldvordering van de fiscus is daarentegen automatisch ontstaan uit de wet, weliswaar naar aanleiding van prestaties geleverd door de werknemers. De fiscus is bijgevolg niet een dergelijke beschermenswaardige schuldeiser aan wie zekerheid moet worden verschaft voor het verderzetten van de prestaties tijdens de WCO-procedure. Die beperkende uitleg vloeit voort uit de noodzaak de aangroei van de boedelschulden in te perken, aangezien zij een uitzondering vormen op de paritasregel. Het hof heeft op dezelfde wijze geoordeeld voor wat betreft de BTW-schulden (Cass. 27 maart 2015, F N, TBH 2015, 596, noot S. JACQMAIN en C. DE BOE). ( zie ook: M. GREGOIRE, Les droits des créanciers: changement d angle, in: M. GREGOIRE en B. INGHELS, eds., La loi relative à la continuité des entrpeprises, Brussel, Lacier, 2012, 50; A. ZENNER, La créance de précompte professional née pendant le sursis, noot onder Brussel 14 november 2012, JT 2013, Afl.6509, ; R. FRANSIS, Recente rechtspraak inzake zakelijke zekerheden en Insolventieprocedures, , in: Insolventie- en Beslagrecht, M.E. STORME ed., Themis cahier nummer 94 academiejaar , p.20, nr.50; M. VANMEENEN, In de ban van continuïteit, TBH 2015/6, 487 e.v., 517, die er op wijst dat het strijdige standpunt van de fiscus terecht door de meerderheid van de rechtspraak wordt afgewezen; S. JACQMAIN en C. DE BOE, L article 37 de la loi sur la continuité des entreprises: nouveaux développements et mise en perspective au regard de la responsabilité en particulier en matière fiscale et sociale des dirigeants d entreprise, TBH 2015/6, 526 e.v., 532, nr.6; V. LAWAREE, Art.37 WCO: liefde en tranen tussen het Hof van Cassatie en de publieke overheden, noot onder Cass. 27 maart 2015, RABG 2015/16, 1192 e.v.; Kh. Verviers, 21 oktober 2010, TBH 2011, 501; KH. Luik 17 januari 2012, JLMB 2013, 301; Kh. Hasselt 27 september 2012, RABG 2013, afl.4, 215; Kh. Brugge 1 oktober 2012, TBH 2013, afl.3, 205; Gent 8 april 2013, RW , 1107, noot; Kh. Turnhout 30 april 2013, RW , 1633; Antwerpen 12 september 2013,

5 Limb. Rechtsl. 2014, 39, noot B. Windey; Gent 30 september 2013, RW , 1107; Kh. Turnhout 31 oktober 2013, RW , , noot) 2.2 De rechtbank besluit dan ook dat de redenering van de fiscale administratie niet kan gevolgd worden. [ ]