NOTITIE Monitoring luchtkwaliteit Bergen op Zoom 2017

Transcriptie

1 *OMWB585994* Aan: Gemeente Bergen op Zoom Jacob Obrechtlaan AR Bergen Op Zoom NOTITIE Monitoring luchtkwaliteit Bergen op Zoom 2017 Inleiding Het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) is een samenwerkingsprogramma van de Rijksoverheid en lokale overheden. Zij willen met het NSL de luchtkwaliteit te verbeteren ten behoeve van de volksgezondheid. Het NSL is van kracht sinds 1 augustus Het bevat een pakket aan maatregelen waarmee overal in Nederland tijdig wordt voldaan aan de Europese grenswaarden. Daarbij is rekening gehouden met de effecten van ruimtelijke ontwikkelingenn waarover binnen de looptijd van het NSL een besluit wordt genomen. Sinds 2010 vindt jaarlijks een monitoring plaats van het NSL. Daarmee volgen de overheden de ontwikkeling van de luchtkwaliteit. Daarnaast registreren zij de uitvoering van de maatregelen en projecten, die zijn opgenomen in het NSL. Het instrument waarmee de overheden deze monitoring uitvoeren heet de NSL- Monitoringstool. zaaknummer onderwerp NSL Monitoring 2017 behandeld door J. Verswijveren j.verswijveren@omwb.nl plaats / datum Tilburg, 19 december 2017 bijlage(n) - kopie aan - In opdracht van de gemeente Bergen op Zoom heeft de OMWB in het voorjaar van 2017 de werkzaamheden ter controle van de monitoringstool verricht. Het ging om het controleren en indien nodig corrigeren van de informatie m.b.t. de gemeente Bergen op Zoom in de monitoringstool. Het betrof de invoergegevens voor de monitoring van de luchtkwaliteit langs wegen. In deze notitie wordt verslag gelegd van de werkzaamheden en de resultaten: een beeld van de luchtkwaliteit in

2 Monitoringstool controle verkeersgegevens Gemeente Bergen op Zoom in monitoringstool Hieronder staat ter oriëntatie een schermafdruk uit de monitoringstool, ingezoomd op de gemeente Bergen op Zoom. Verrichte werkzaamheden De gegevens over het wegverkeer van de website zijn in tabellen gezet en deze zijn voorgelegd aan de verkeersmedewerker van de gemeente. De verkeersmedewerker heeft naar aanleiding van die gegevens geen opmerkingen gemaakt. De gegevens over het wegverkeer in de monitoringstool zijn geaccordeerd. Resultaten berekening luchtkwaliteit 2016 Het bureau milieumonitoring (ministerie van infrastructuur en milieu) heeft de berekeningen uitgevoerd en heeft op 30 oktober 2017 de resultaten bekend gemaakt. Het betreft de stoffen stikstofdioxide NO 2, fijnstof PM 10 en ultrafijnstof PM 2,5. De kaarten met de resultaten, te vinden op de website staan in bijlage 1 van deze notitie. Uit de resultaten van de berekeningen kan worden geconcludeerd dat in de gemeente Bergen op Zoom in 2016 geen overschrijdingen van de grenswaarden plaatsvonden. Luchtkwaliteit Nederland Een korte beschouwing van de luchtkwaliteit in Nederland in 2016 staat ter informatie in bijlage 2 van deze notitie. 2

3 Op 7 september 2017 heeft de rechtbank Den Haag een kort gedingvonnis geveld in de zaak die Milieudefensie aanspande tegen de Staat wegens het overschrijden van de luchtkwaliteitsnormen voor NO2 en PM10. De staatssecretaris heeft in zijn kamerbrief van 30 oktober 2017 vermeld wat er voor acties er worden ondernomen naar aanleiding van dat vonnis. De betreffende tekst staat ter informatie in bijlage 3 van deze notitie. Met vriendelijke groet, J. Verswijveren Theo Visser Projectmedewerker Senior technisch adviseur 3

4 *OMWB585994* Bijlage 1 bij de notitie Monitoring luchtkwaliteit Bergen op Zoom 2017 Resultaten monitoringstool NO 2 (jaargemiddelde concentratie) in

5 PM 10 (jaargemiddelde concentratie) in

6 *OMWB585994* PM 10 (aantal dagen dat etmaalconcentratie hoger was dan 50 µg/m 3 ) in

7 *OMWB585994* PM 2,5 (jaargemiddelde concentratie) in

8 *OMWB585994* Bijlage 2 bij de notitie Monitoring luchtkwaliteit Bergen op Zoom 2017 Publiekssamenvatting, overgenomen uit het rapport Monitoringsrapportage NSL 2017 Stand van zaken Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), 2017 Monitoringsrapportage NSL 2017 Stand van zaken Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit Concentraties gedaald, lokale overschrijdingen hardnekkig In het grootste deel van Nederland liggen de berekende concentraties fijnstof en stikstofdioxide in 2016 onder de Europese normen. De norm voor stikstofdioxide wordt nog overschreden in een aantal drukke straten in binnensteden, vooral in Amsterdam en Rotterdam. De norm voor fijnstof wordt lokaal nog overschreden in gebieden met intensieve veehouderijen en industrie. Hierdoor voldoet Nederland nog niet aan de Europese grenswaarden voor stikstofdioxide en fijnstof. De komende jaren zal in de binnenstedenn het aantal locaties waarop de normen worden overschreden naar verwachting afnemen. Verwachte concentraties in 2020 De gemiddelde concentratie stikstofdioxide is in 2016 iets gestegen ten opzichte van Voor de komende jaren, tot en met 2020, wordt echter een daling van de concentraties stikstofdioxide berekend. De gemiddelde concentratie fijnstof is in 2016 gedaald ten opzichte van vorig jaar, maar het is onzeker of deze daling doorzet. Deze conclusies volgen uit de monitoring van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL). De NSL- de luchtvervuilende stoffen fijnstof en monitoringsrapportage brengt stikstofdioxide in beeld waaraan de bevolking wordt blootgesteld. Lagere concentraties van deze stoffen verbeteren de volksgezondheid, ook wanneer ze al onder de Europese grenswaarden liggen. Onzekerheden en risico s De basis van de berekeningen voor het NSL zijn de actuele gegevens, die overheden moeten aanleveren. De kwaliteit van deze gegevens is de laatste jaren, vooral met betrekking tot wegen, sterk verbeterd. Aandacht voor de kwaliteit blijft van belang om een betrouwbaar beeld te kunnen geven van de luchtkwaliteit. De concentraties stikstofdioxide en fijnstof liggen op veel locaties dicht bij de Europese grenswaarde. Geringe stijgingen van de concentraties kunnen het aantal overschrijdingen sterk beïnvloeden. Hierdoor is het aantal overschrijdingen gevoelig voor onzekerheden in de berekeningen. 8

9 *OMWB585994* Bijlage 3 bij de notitie Monitoring luchtkwaliteit Bergen op Zoom 2017 Passage uit de kamerbrief van 30 oktober 2017 Oplossen van de resterende luchtkwaliteitsknelpunten Bij brief van 22 september jl. en tijdens het dertigledendebat over lucht- kwaliteit op 4 oktober jl. is bericht dat het kort gedingvonnis van de rechtbank Den Haag van 7 september 2017, in de zaak die Milieudefensie tegen de Staat heeft aangespannen wegens het overschrijden van de luchtkwaliteitsnormen voor NO2 en PM10 (het vonnis), uitgevoerd wordt en dat de Kamers geïn- formeerd worden over het aanvullend luchtkwaliteitsplan. Met het vonnis heeft de rechtbank een luchtkwaliteitsplan gevorderd dat voldoet aan de wettelijke vereisten van de Wet milieubeheer en de Richtlijn luchtkwaliteit. Om te komen tot zo n plan ben ik voornemens het NSL te wijzigen door aanvulling met een analyse van de resterendee luchtkwaliteitsknelpunten NO2 en PM10 en een aanvullend maatregelpakket. De procedure voor het wijzigen van het NSL is vastgelegd in de Wet milieubeheer, waarbij zowel de Eerste als Tweede Kamer worden gehoord. Ik vind het van belang om het plan samen met andere overheden op te stellen en het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties in de gelegenheid te stellen inbreng te geven op het voorstel voor het gewij- zigde NSL. Hiertoe zal, naast de gesprekken die ik voer met de betrokken overheden, het plan ook ter consultatie aan het publiek worden aangeboden. Ik volg hierbij de procedure zoals die bij de verlenging van het NSL is aan- gehouden. Mijn streven is het plan in het voorjaar van 2018 ter consultatie aan te bieden zodat na de zomer van 2018 een gewijzigd NSL in werking kan treden. Bovenstaande betekent zeker niet dat er in de tussentijd niets con- de creets gebeurt. In de afgelopen periode zijn er gesprekken gevoerd met gemeenten waar de grenswaarden voor NO2 volgens de monitoringsrapportage NSL 2017 nog worden overschreden. Het RIVM verwacht op basis van prognoses dat de knelpunten in de binnensteden uiterlijk in 2020 zijn opgelost. Dit neemt niet weg dat er voor het uitvoeren van het vonnis samen met de gemeenten is en wordt gezocht naar maatregelen die de resterende knel- punten in binnensteden versneld kunnen oplossen. Ik vind het belangrijk om gemeenten hierbij te ondersteunen. Zo worden decentrale overheden vanuit het landelijke programmaa Slimme en Gezonde Stad ondersteund met de ontwikkeling van de urban strategy tool die gemeenten in staat stelt om onderbouwd keuzes te maken voor een gezond ruimtelijk beleid. Ook is in opdracht van het ministerie in het voorjaar door TNO met succes een studie afgerond naar de effecten van het verleggen van verkeersstromen in de binnenstad om de luchtkwaliteit te verbeteren. Omdat de problematiek per gemeente verschilt, is maatwerk per stad noodzakelijk. Daarom ben ik voornemens om TNO op korte termijn te vragen om voor iedere gemeente die dat wil en waar nog knelpunten zijn vergelijkbaar onderzoek uit te voeren. Tevens wordt naar maatregelen gekeken voor de veehouderijgerelateerde knelpunten. Voor een gedetailleerd overzicht van de aanpak van de specifieke binnenstedelijke en veehouderijgerelateerde knelpunten verwijs ik u naar bijlage 2 (bijgevoegd). Naast bovengenoemde wijziging van het NSL werk ik aan een nationaal actieprogramma luchtkwaliteit waarmee wordt ingezet op een verdere verbetering van de luchtkwaliteit. Tevens is in het Regeerakkoord opgenomen dat het NSL met de inwerkingtreding van de Omgevingswet zal eindigen en zal worden vervangen door een plan dat zich richt op een permanente verbetering van de luchtkwaliteit. 9

10 De Gezondheidsraad is gevraagd om te adviseren over hoe gezondheid meer centraal kan worden gesteld in het luchtkwaliteitsbeleid. De verwachting is dat de Gezondheidsraad begin 2018 adviseert op welke stoffen en op welke sectoren het luchtkwaliteitsbeleid zich zou moeten richten voor het realiseren van gezondheidswinst. Dit advies kan als basis dienen voor het nationaal actieprogramma luchtkwaliteit, waarbij gezondheid centraal staat en waarin wordt toegewerkt naar de streefwaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie. Dit nationaal actieprogramma luchtkwaliteit zal eind 2018 aan uw Kamer worden gezonden. 10

11 Bijlage 2 behorend bij de kamerbrief van 30 oktober 2017 Nadere toelichting Resultaat monitoringsrapportage NSL 2017 en aanpak van de knelpunten naar aanleiding van het kort gedingvonnis van de rechtbank Den Haag van 7 september 2017 in de zaak die Milieudefensie tegen de Staat heeft aangespannen wegens het overschrijden van de luchtkwaliteitsnormen voor NO2 en PM10 (het vonnis). Onterechte overschrijdingen De monitoringsrapportage rapporteert op basis van de gegevens zoals aangeleverd door de bevoegde gezagen. Zoals uit bijlage 6 van de monitoringsrapportage NSL 2017 blijkt, hebben de bevoegde gezagen na nadere analyse aangegeven dat enkele van deze gerapporteerde overschrijdingen feitelijk geen overschrijdingen zijn. In deze bijlage ga ik daar verder op in. De bevoegde gezagen hebben in deze gevallen aangegeven dat zij de invoer bij de eerstvolgende monitorronde zullen actualiseren. Binnenstedelijke overschrijdingen In 2009 was langs bijna 1100 kilometer weg sprake van een stikstofdioxide (NO2) concentratie boven de grenswaarde. Uit de monitoringsrapportage NSL 2017 blijkt dat dit in ,2 kilometer bedraagt tegenover 9,9 kilometer in Dit is een aanzienlijke vermindering ten opzichte van het berekende aantal kilometer overschrijdingen in 2009 en het berekende aantal toetspunten met overschrijding betreft een zeer gering percentage van het totaal aantal toetspunten ( ). Tijdens de looptijd van het NSL is de luchtkwaliteit verbeterd. De locaties waar niet wordt voldaan aan de norm voor NO2 betreffen hoofdzakelijk binnenstedelijke knelpunten. Er is ook sprake van gerapporteerde overschrijdingen van de fijnstof (PM10 ) grenswaarde langs wegen. Deze overschrijdingen doen zich met name voor in gebieden met hoge achtergrondconcentraties als gevolg van intensieve veehouderij; de verkeersbijdrage op deze punten is relatief gering. Uit de monitoringsrapportage NSL 2017 blijkt dat in 2016 sprake is van 2,3 kilometer weg met een overschrijding van de PM10 norm. Dit betreffen provinciale en lokale wegen. Analyse van de binnenstedelijke NO2 knelpunten In de afgelopen periode zijn er gesprekken gevoerd met de gemeenten waar de grenswaarden voor NO2 volgens de monitoringsrapportage NSL 2017 nog worden overschreden. Op 72 van de in totaal ca toetspunten in Nederland worden de grenswaarden overschreden (knelpunten). Het gaat om de gemeenten Amsterdam, Arnhem, Den Bosch, Den Haag, Eindhoven, Rotterdam en Utrecht. Met deze gemeenten is geanalyseerd waar de knelpunten zich bevinden en hoe de concentraties op die plekken zijn opgebouwd. In deze analyses zijn ook de plekken geïnventariseerd waar de concentraties de grenswaarde weliswaar niet overschrijden, maar daar vlak onder zitten. De overschrijdingen bevinden zich zonder uitzondering langs drukke binnenstedelijke wegen. Met name (oudere) dieselvoertuigen leveren een bijdrage aan de NO2-concentraties, maar er zijn ook andere bronnen, zoals industrie en scheepvaart. Het RIVM verwacht op basis van prognoses dat de knelpunten in de binnensteden uiterlijk in 2020 zijn opgelost. Dit neemt niet weg dat gezocht wordt naar maatregelen die dit proces kunnen versnellen. De monitoringsrapportage NSL 2017 laat zien dat er naast in de hiervoor genoemde gemeenten nog 10 knelpunten zichtbaar zijn in Albrandswaard, 11

12 Haarlemmermeer, Maastricht, Rijswijk en Zwolle. In de gemeente Rheden en Haarlemmermeer verwacht het RIVM in 2020 nog 4 knelpunten (0,4 kilometer weg). Het bevoegd gezag heeft voor deze 4 knelpunten na nadere analyse geconcludeerd dat er vanuit hun kant actualisatie noodzakelijk is van de invoergegevens of de toepassing van de monitoringssystematiek. De verwachting is dat er in de monitoringsrapportage NSL 2018, na actualisatie van de invoerdata, geen overschrijdingen in 2020 meer verwacht worden. Analyse van de PM10 knelpunten langs wegen In de gemeente Velsen bestaan nog vijf toetspunten waar de grenswaarde voor PM10 wordt overschreden. Deze toetspunten liggen allemaal langs één weg. De overschrijdingen worden door verschillende bronnen veroorzaakt, onder andere door wegverkeer, scheepvaart en industriële emissies. Met het bevoegd gezag is gesproken over de ligging van de toetspunten en de verwachting voor de komende jaren. Op dit moment wordt de kans hoog ingeschat dat deze knelpunten in de prognose voor 2020 (in monitoringsrapportage NSL 2018) niet meer terug zullen komen. Uiteraard wordt hierbij de vinger aan de pols gehouden; mocht blijken dat deze verwachting bijgesteld moet worden, dan zal het ministerie in overleg met de bevoegde gezagen in de regio op zoek gaan naar manieren om de knelpunten zo snel mogelijk weg te nemen. Daarnaast worden in de monitoringsrapportage NSL 2017 nog 18 toetspunten met overschrijdingen van de grenswaarde voor PM10 geconstateerd in de gemeente Renswoude. Het blijkt dat hierbij lokaal sprake is van een te hoge achtergrondconcentratie als gevolg van een fout in de invoerdata. Dit wordt in de volgende NSL monitorronde gecorrigeerd. Op dit moment zijn dus geen aanvullende maatregelen nodig voor het oplossen van PM10 knelpunten langs wegen. Oplossen van overschrijdingen van de Europese grenswaarde voor NO2 Zowel gemeenten als het Rijk hebben de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in het verbeteren van de luchtkwaliteit. Gemeenten zetten over het algemeen stevig in op maatregelen die de luchtkwaliteit op termijn fors zullen verbeteren. Er zijn in het kader van het NSL de afgelopen jaren diverse maatregelen getroffen, zoals milieuzones, sloopregelingen en stimuleringsregelingen voor schoner vervoer. Samen met zeven gemeenten is in 2015 het Actieplan Luchtkwaliteit opgesteld om de luchtkwaliteit verder te verbeteren, en te bezien hoe de binnenstedelijke knelpunten kunnen worden aangepakt. Specifiek voor de aanpak van de meerdere, hardnekkige over de stad verspreide knelpunten in Amsterdam en Rotterdam is 16 mln. ter beschikking gesteld. Voor beide steden betrof dit 8 mln. (kst nr. 223). Dit is aangevuld met gemeentelijk geld (4,4 mln. in Rotterdam en 1 mln. in Amsterdam). De inwoners van Rotterdam kunnen met de Rotterdamse sloop- en premieregeling auto s die niet meer welkom zijn in de milieuzone laten demonteren of vervangen door een elektrisch voertuig. Tot op heden zijn circa voertuigen gesloopt. De regeling wordt ook in 2018 doorgezet. Verder worden oplaadpunten voor elektrische voertuigen geplaatst op plaatsen waar gebruikers die wensen. Inmiddels zijn er in 2017 circa 85 oplaadpunten geplaatst. In Amsterdam zijn de gemeente, GVB en Vervoerregio Amsterdam gezamenlijk aan de slag om de eerste 28 bussen van het GVB te vervangen door uitstootvrije bussen. De ambitie is om in het eerste kwartaal van 2020 deze uitstootvrije bussen te hebben rijden in Amsterdam. Het Rijk heeft afgelopen decennia stevig ingezet op het Europees bronbeleid in combinatie met subsidieprogramma s om oude voertuigen sneller te vervangen door schonere exemplaren. Onlangs is het meten van voertuigemissies onder normale rij-omstandigheden op de weg verplicht geworden. Daardoor zullen de 12

13 NOx-emissies van nieuwe voertuigen sterk afnemen. Deze maatregelen zullen ook de komende jaren hun uitwerking hebben en ervoor zorgen dat het wagenpark steeds schoner wordt. De laatste tijd is vooral ingezet op een systeemsprong naar emissieloze voertuigen, die de gezondheid in de stad op termijn verder verbeteren. Voorbeelden hiervan zijn de afspraken die het Rijk, gemeenten en marktpartijen met elkaar hebben gemaakt over zero-emissie stad- en streekvervoer en stadslogistiek. Dit sluit aan bij de ambitie om in 2018 te komen met een nationaal actieprogramma luchtkwaliteit, waarbij gezondheid centraal staat en waarin toegewerkt wordt naar de streefwaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie. Voor het uitvoeren van het vonnis is en wordt samen met de gemeenten gezocht naar maatregelen die de resterende knelpunten in binnensteden versneld kunnen oplossen. Ik vind het belangrijk om gemeenten hierbij te ondersteunen. Zo worden decentrale overheden vanuit het landelijke programma Slimme en Gezonde Stad ondersteund met de ontwikkeling van de urban strategy tool die gemeenten in staat stelt om onderbouwd keuzes te maken voor een gezond ruimtelijk beleid. Ook is in opdracht van het ministerie in het voorjaar door TNO met succes een studie afgerond naar de effecten van het verleggen van verkeersstromen in de binnenstad om de luchtkwaliteit te verbeteren. Omdat de problematiek per gemeente verschilt, is maatwerk per stad noodzakelijk. Daarom ben ik voornemens om TNO op korte termijn te vragen om voor iedere gemeente die dat wil en waar nog knelpunten zijn vergelijkbaar onderzoek uit te voeren. Naast het ondersteunen van gemeenten zijn er ook generieke maatregelen die bijdragen aan het verder verbeteren van de luchtkwaliteit. Het Regeerakkoord bevat onder meer maatregelen met betrekking tot uniformiteit in milieuzones, investeringen in fietsinfrastructuur en de verduurzaming van de zeevaart, binnenvaart en havens. Uit recent evaluatieonderzoek uit het Verenigd Koninkrijk blijkt dat er waarschijnlijk goede mogelijkheden zijn om NOxemissies bij oudere dieselvrachtauto s en bussen te reduceren door toepassing van een retrofit SCR-katalysator. Op dit moment wordt verkend of toepassing hiervan ook in Nederland gestimuleerd kan worden. Tevens wordt onder andere ter uitvoering van de motie Ronnes c.s. (TK 30196, nr. 531) in mln. beschikbaar gesteld, dat in gelijke mate wordt verdeeld onder de drie gemeenten met milieuzones (Utrecht, Rotterdam en Amsterdam) voor de aanschaf van schone bestelauto s door ondernemers. In overleg met ondernemersorganisatie EVO/Fenedex dragen deze gemeenten er zorg voor dat de middelen op de juiste plaats terechtkomen om op die manier een bijdrage te leveren aan de verbetering van de luchtkwaliteit. Verder wordt de bewezen aanpak van Beter Benutten voortgezet in een korte termijn aanpak (tot 2020) die zich richt op het verbeteren van de bereikbaarheid, het klimaat en de luchtkwaliteit. Hierbij zal expliciet worden ingezoomd op de luchtkwaliteitsknelpunten. Tot slot is de Duitse minister Dobrindt met enkele (Duitse) autofabrikanten overeengekomen dat de dieselauto s die afgelopen jaren zijn verkocht, in Duitsland een vrijwillige software-update krijgen. Door deze vrijwillige update zal naar verwachting de NOx-emissie van deze voertuigen onder normale rij-omstandigheden dalen. In Europees verband wordt er op ingezet dat deze vrijwillige update ook beschikbaar komt voor de Nederlandse autobezitter. In de komende periode zal verder gewerkt worden aan de wijziging van het NSL, waarin zowel locatie-specifieke als generieke maatregelen worden onderzocht. Het streven is het voorstel tot wijziging van het NSL in het voorjaar 2018 ter consultatie aan te bieden, zodat na de zomer 2018 een gewijzigd NSL in werking kan treden. 13

14 Overschrijdingen nabij veehouderijen Net als in het vorige jaar zijn in monitoringsronde 2017 in totaal 636 prioritaire veehouderijlocaties meegenomen in de luchtkwaliteitsberekeningen voor het jaar In de monitoringsronde 2017 zijn er bij de deels geactualiseerde PM10 berekeningen bij veehouderijen voor het eerst geen overschrijdingen van de PM10 jaargemiddelde norm geconstateerd. In het rekenjaar 2016 was op 35 van de 2678 unieke toetspunten het aantal overschrijdingsdagen hoger dan de PM10 etmaalnorm. De overschrijdingen werden veroorzaakt door 29 veehouderijen gelegen in 9 gemeenten. In 2015 betrof dit 10 gemeenten en in 2014 waren dit nog 19 gemeenten. De overschrijdingen van de etmaalnorm vinden, net als in de voorafgaande monitoringsjaren, vooral plaats in gebieden in de provincies Gelderland, Limburg en Noord-Brabant waar veehouderijlocaties dicht bij elkaar liggen. De achtergrondconcentraties in de gebieden met intensieve veehouderijen zijn relatief hoog. Voor wat betreft de prognose voor 2020, ligt het aantal verwachte toetspunten met overschrijdingen van de PM10 etmaalnorm op 30 en blijft het aantal overschrijdingen van de PM10 jaargemiddeldenorm op nul. Oplossen van overschrijdingen van de Europese grenswaarde voor PM10 nabij veehouderijen Over een nadere analyse van de veehouderijgerelateerde overschrijdingen en de mogelijke maatregelen die getroffen kunnen worden, worden met verschillende betrokkenen gesprekken gevoerd. Zo is onder meer gesproken met de gemeente Nederweert, de omgevingsdienst Zuid Oost Brabant, de provincie Limburg en is er contact geweest met FoodValley, de provincie Noord- Brabant en de provincie Gelderland. De gesprekken waren constructief en hebben waardevolle informatie opgeleverd over zowel de overschrijdingsproblematiek, als over mogelijke oplossingsrichtingen. Ook zal over de problematiek en de oplossingsrichtingen overleg worden gevoerd met betrokken sectororganisaties. De afgelopen periode is vooral gekeken naar oplossingen in de vorm van bedrijfsgerichte technische maatregelen. Er zijn verschillende emissie reducerende technieken beschikbaar om de benodigde reductie in emissies van PM10 te realiseren en de overschrijdingen van de grenswaarden op te kunnen heffen. Naast mogelijke bedrijfsgerichte technische maatregelen wordt verkend of generieke wettelijke maatregelen nodig zijn, zoals aanpassing van wet- en regelgeving. Voor zowel bedrijfsgerichte technische maatregelen de generieke wettelijke maatregelen geldt dat ze op zo kort mogelijke termijn uitvoerbaar moeten zijn. Ten aanzien van de bedrijfsgerichte technische maatregelen is per bedrijf een analyse nodig en moet er in overleg met de veehouder een maatwerkplan worden opgesteld. Na overeenstemming over de te nemen maatregelen is aanpassing van de milieuvergunning nodig voor vergunningplichtige veehouderijen; soms is ook een bouwvergunning vereist. Hiervoor geldt een doorlooptijd van tenminste een half jaar, waarna de maatregelen in de stallen moeten worden gerealiseerd. Dat kan in de meeste gevallen alleen bij leegstand van de stallen na afloop van een productieronde. De tijdspanne die gemoeid is met het opstellen en afstemmen van generieke wettelijke maatregelen is afhankelijk van het soort maatregel. De voorbereiding en aanpassing van een algemene maatregel van bestuur (AMvB) neemt over het algemeen een jaar in beslag. Komende tijd wordt verder gewerkt met betrokken partijen aan een plan van aanpak. De te maken keuzes zijn afhankelijk van een aantal factoren zoals het overleg en de medewerking van betrokkenen, de aard, effectiviteit en gevolgen van de maatregelen, de uitvoerbaarheid en haalbaarheid en de financiële aspecten. Zoals aangegeven 14

15 is het streven het voorstel tot wijziging van het NSL in het voorjaar 2018 ter consultatie aan te bieden, zodat na de zomer 2018 een gewijzigd NSL in werking kan treden. Actualisatie invoerdata Voor het berekenen van concentraties wordt zoveel mogelijk gebruikt gemaakt van geactualiseerde gegevens voor bijvoorbeeld achtergrondconcentraties, meteorologie, verkeer en emissiefactoren. De werkwijze van de monitoringsrapportage NSL 2017 voor het bepalen van luchtkwaliteit rondom veehouderijen wijkt af van de werkwijze toegepast in de voorgaande ronden. Het ministerie heeft eind 2016 in overleg met het RIVM besloten om deze monitorronde de invoerdata voor veehouderij niet algeheel maar deels te actualiseren omdat bleek dat wijzigingen in berekende concentraties bij veehouderijen met name het gevolg zijn van veranderende achtergrondconcentraties en omdat het grootste deel van de lokale invoerdata al jaren ongewijzigd is. In de monitorronde van 2018 zal een algehele actualisatie plaatsvinden. 15