DAL VAN DE MOSBEEK 16 KM
|
|
- Petra Gerritsen
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 DAL VAN DE MOSBEEK 16 KM ROUTE 16 km Wandeling door het mooie natte bronnenlandschap van Dal van de Mosbeek, met kristalheldere beken, watermolens, essen en bronweiden. Het kalkrijke water uit de bronnen zorgt voor een ongekende natuurlijke rijkdom, daarom is het een Natura 2000-gebied. Je vindt hier o.a. koekoeksbloem en orchideeën. Route gemaakt door Landschap Overijssel
2 Dal van de Mosbeek 16 km L D49 11 U D54 E40 D53 D67 14 D D51 D52 D65 D57 D55 E39 5 E D77 E50 D85 D83 - D78 E64 E65 D72 D28 D86 D84 D73 E48 E45 E67 - D79 3 D D74 D81 1 E47 E46 D97 E63 - E68 D76 D88 D90 E69 D89 D91 D96 E71 D99 E72 D93 D82 D92 E
3 Dal van de Mosbeek 16 km Hoe kom ik bij het startpunt? Startpunt en parkeermogelijkheid: Hotel Tante Sien, Denekamperweg 210, 7661 RM Vasse 1 Natura 2000 Afstand tot volgende punt: 500 m D79 Wandelkeuzepunt D79 Afstand tot volgende punt: 900 m 2 De Braamberg Afstand tot volgende punt: 160 m D87 Wandelkeuzepunt D87 Afstand tot volgende punt: 450 m 3 Hezinger Esch Afstand tot volgende punt: 250 m D97 Wandelkeuzepunt D97 Afstand tot volgende punt: 350 m E67 Wandelkeuzepunt E67 Afstand tot volgende punt: 250 m E65 Wandelkeuzepunt E65 Afstand tot volgende punt: 70 m E64 Wandelkeuzepunt E64 Afstand tot volgende punt: 600 m 4 Paardenslenkte Afstand tot volgende punt: 250 m 5 Bronnen van de Mosbeek Afstand tot volgende punt: 200 m E66 Wandelkeuzepunt E66 Afstand tot volgende punt: 450 m E40 Wandelkeuzepunt E40 Afstand tot volgende punt: 350 m 6 Hügelgräberheide Afstand tot volgende punt: 350 m U08 Wandelkeuzepunt U08 Afstand tot volgende punt: 450 m 7 Mooie doorkijkjes Afstand tot volgende punt: 1,2 km Op asfaltweg na 20 meter bospaadje linksaf. (verbodsbord voor fietsers en blauwe pijl op de boom) Afstand tot volgende punt: 1,1 km 8 Hunebed van Mander Afstand tot volgende punt: 950 m 9 Versnipperde heide Afstand tot volgende punt: 80 m 10 Eendenbeek Afstand tot volgende punt: 500 m 11 Galgenberg Afstand tot volgende punt: 300 m 12 Kommiezenhut Afstand tot volgende punt: 500 m D54 Wandelkeuzepunt D54 Afstand tot volgende punt: 300 m
4 Vervolg route 13 Molen van Frans Afstand tot volgende punt: 30 m D67 Wandelkeuzepunt D67 Afstand tot volgende punt: 300 m D53 Wandelkeuzepunt D53 Afstand tot volgende punt: 60 m 14 Molen van Bels Afstand tot volgende punt: 60 m D56 Wandelkeuzepunt D56 Afstand tot volgende punt: 20 m 15 Bezoekerscentrum 'IJs en Es' Afstand tot volgende punt: 350 m D51 Wandelkeuzepunt D51 Afstand tot volgende punt: 300 m 16 Bekkenscheid Afstand tot volgende punt: 170 m D77 Wandelkeuzepunt D77 Afstand tot volgende punt: 800 m D73 Wandelkeuzepunt D73 Afstand tot volgende punt: 200 m 17 't Kruudnhofke Afstand tot volgende punt: 190 m D74 Wandelkeuzepunt D74 Afstand tot volgende punt: 90 m D81 Wandelkeuzepunt D81 Einde van de route
5 Dal van de Mosbeek 16 km 16 km 1 Natura 2000 Natura 2000 De biodiversiteit (soortenrijkdom) in Europa gaat al jaren achteruit. Natura 2000 is een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. Doelstelling van Natura 2000 is het verlies aan soorten planten & dieren te stoppen en te herstellen. Zo willen we voorkomen dat de natuur steeds eenvormiger wordt Natuurlijke rijkdom Natuurgebied Dal van de Mosbeek is aangewezen als Natura 2000 gebied. De grond bestaat uit keileem en dekzand dat op sommige plekken slecht doorlatend is waardoor bronnen van grondwater ontstaan. Het kalkrijke water uit de bronnen zorgt voor een ongekende natuurlijke rijkdom. Verdroging tegengaan In het brongebied vind je o.a. koekoeksbloem, orchideeën, klokjesgentiaan, parnassia en de zeldzame combinatie van vlozegge en vetblad. Water en bloemen trekken libellen en vlinders aan. Om het bronnenlandschap te behouden, neemt Landschap Overijssel maatregelen om verdroging tegen te gaan. 2 De Braamberg Een hoogtepunt in Overijssel De Braamberg is met z'n 76 meter een van de hoogste punten van Overijssel. Het bos is bijzonder rijk aan spechten waaronder de kleine bonte specht. Andere karakteristieke vogels zijn wespendief, havik, fluiter en appelvink. Ook hoor je hier af en toe raven.
6 3 Hezinger Esch Hazelbekke Van bosgebied naar essen. Aan de rechterkant, weggezakt in het landschap, ligt natuurgebied de Hazelbekke. Het regenwater dat op de essen valt, stroomt ondergronds af richting de Hazelbekke en komt daar aan de oppervlakte. Nat De bodem is hier altijd nat. De essen die er groeien zijn jong en hebben een kleine stamdoorsnede. Door de natte en slappe bodem waaien de bomen snel om. Steenmarter Daardoor vindt er continue verjonging plaats van het essenbos. Het voortbestaan van dit bos wordt in hoge mate bepaald door de stroming van het heldere en zuivere bronwater. Ree, vos, konijn, steenmarter en das voelen zich hier prima thuis. 4 Paardenslenkte Smokkelen In grensgebieden vind je altijd mooie verhalen over smokkelaars en smokkelwaar. Het verhaal gaat dat door dit gebied paarden werden gesmokkeld. Waarschijnlijk liep hier vroeger een stroompje dat de ondiepe geul (slenkte) heeft gemaakt. Vandaar dat smokkelaars en paarden ongezien de grens over konden
7 5 Bronnen van de Mosbeek Brongebied van de Mosbeek De Mosbeek wordt gevoed door kwel (water dat opborrelt uit de bodem) vanuit de stuwwal. De beek begint vanuit twee bronnen. Bioloog Victor Westhoff attendeerde het bestuur van Het Overijsselsch Landschap in 1944 op een prachtige orchideeënweide, die werd aangekocht. Betoverende planten 70 jaar lang werd deze weide zorgvuldig beheerd met resultaat: hier tref je o.a. het bijzondere vetblad, vijf soorten orchideeën en de betoverend mooie parnassia. 6 Hügelgräberheide Grafheuvels De Hügelgräberheide is een klein glooiend heidegebied met maar liefst 14 grafheuvels uit de Bronstijd. Ook zijn de ploegsporen van boeren uit de vroege middeleeuwen nog zichtbaar. Zij maakten gebruik van een ploeg (een eergetouw) en van karren op schijfwielen, getrokken door ossen.
8 7 Mooie doorkijkjes Bronnen en stuwwal Door het bronnenlandschap en de ligging op een stuwwal zie je in het Dal van de Mosbeek mooie doorkijkjes. De bronnen trokken al vroeg mensen naar de stuwwal. Het was één van de eerste plekken in ons land waar boeren zich vestigden zo n vierduizend jaar geleden. Grafheuvels Hoog, droog en toch meer dan genoeg water. De vele grafheuvels zijn zichtbare tekens van die vroege vestiging. Beetje bij beetje is de streek in cultuur gebracht. Dat ging niet eenvoudig, want er waren veel natte plaatsen. Patroon De weinige droge plaatsen werden gebruikt om te wonen en om gewassen als rogge en spelt te verbouwen. Op deze manier ontstond een fijnmazig patroon van dorpen, landbouwgronden, houtwallen, heidevelden en natte hooilanden. 8 Hunebed van Mander Hunebed Hier is het meest zuidelijke hunebed van Nederland gevonden. De stenen zijn helaas verdwenen. De stenen waren al weg toen men in de 50er jaren van de vorige eeuw het graf heeft opgegraven. Het graf was 13 bij 5 meter en bevatte een een bijzonder muurtje met grafteksten. Voeten Pijlen, speerpunten, bijlen, urnen en schedels zijn gevonden bij dit grafmonument. Er is hier zelfs een silhouet van een man uit 1500 vchr gevonden, de Man van Mander. Destijds was men bang dat doden op zouden staan om de levenden mee te nemen naar het dodenrijk. Vandaar dat de voeten van de dode afgehakt werden.
9 9 Versnipperde heide N2000 Anders dan de naam doet vermoeden, bestaat de Manderheide grotendeels uit bos. Maar juist de heide is, samen met de jeneverbesstruwelen, waardevol. Zelfs in Europees opzicht. Om die reden is de Manderheide, samen met het aangrenzende Dal van de Mosbeek en Springendal opgenomen in Natura 2000, het Europese netwerk van natuurgebieden. De opgave is dan ook om ervoor te zorgen dat het gebied z n naam weer waar gaat maken. Historisch heidelandschap De Manderheide is, net als zoveel heidegebieden, ontstaan toen de eerste boeren hier aan de voet van de Galgenberg bos afbrandden om er graan te verbouwen. Toen na een aantal jaren de grond uitgeput was, brandden ze het volgende stuk bos af. Op de achtergelaten grond gingen heidestruiken groeien. De heide bleef eeuwenlang in stand als graasgebied voor vee. Als daar een eind aan komt in de negentiende eeuw pakken bomen weer hun kans. De heide verdwijnt, de jeneverbessen verpieteren in het donkere bos. Versnipperde heide Veel dieren en planten zijn afhankelijk van een open heidelandschap om te zonnen en te schuilen. Denk bijvoorbeeld aan hagedissen, heideblauwtjes of jeneverbessen. Op deze plek zie je een voorbeeld van een geïsoleerd stukje heide. Het omliggende bos vormt voor deze dieren en planten een barrière. Zij verplaatsen zich niet door het bos en daardoor zullen ze zich ook niet verspreiden naar andere gebieden. Hierdoor zullen deze soorten sneller uitsterven.
10 10 Eendenbeek Eendenbeek Op de grens tussen Nederland en Duitsland bevindt zich de Streu. Dit is een middeleeuws cultuurlandschap. Hier vind je kleine weides en houtwallen op schrale en droge heidegrond. Langs het begin van de Streu stroomt een uit Duitsland afkomstig beekje, de Eendenbeek. Bijzonder beekje Bijzonder aan deze beek is dat het water niet overal zichtbaar is. Dit komt doordat de gronden op de stuwwal rond de Galgenberg veel grind en zwerfkeien bevatten. Als deze grindpakketten aan het aardoppervlak komen is de beek op die plekken niet watervoerend en dus niet altijd zichtbaar. 11 Galgenberg Galgenberg Dit is het hoogste punt van het gebied: 70 meter boven NAP. Ook is dit een aardkundig monument: tot begin 1800 werden hier op het hoogste punt, dus goed zichtbaar voor iedereen en als afschrikwekkend voorbeeld, de veroordeelden opgehangen aan de galg. 12 Kommiezenhut Smokkelaars Deze plaggenhut werd in WOll gebruikt door de douane. In deze omgeving werd namelijk nogal veel gesmokkeld. In een café in de buurt konden de smokkelaars aan de stand van de gordijnen zien of het smokkeltijd was. Kommiezen waren een soort douanebeambten.
11 13 Molen van Frans De watermolen van Frans In 1711 is de watermolen van Frans gebouwd als papiermolen. De onderslagmolen klopte (of sloeg) met hamers tot 1870 lompen en linnen tot pulp. Van de vezelpap werd papier gemaakt. Met de hand werden vellen papier geschept en op de droogzolder gedroogd. Opa Frans In 1870 werd de molen verkocht aan boer Bernard Frans, ook wel opa Frans genoemd, die er de eerste honderd jaar geen papier meer mocht maken. Hij verbouwde de molen tot korenmolen. Om het rendement van de molen te vergroten werd de molen tot bovenslagmolen verbouwd en is de molenkolk aangelegd. Bakker In 1911 werd de molen uitgebreid met een bakkerij. De kleinzoon van Opa, Gerrit Frans, buitte de aandrijvende kracht van de molen ten volle uit. Hij liet er een slijpsteen, een cirkelzaag, een gierpomp, een jakobsladder, een dorsmachine, een deegmachine en de wasmachine van zijn vrouw op draaien. Automatische wiegenschudder Hoewel het een prachtig verhaal is, liet hij er de wieg van zijn kind niet op schommelen, vertelt zijn schoondochter. Gerrit zei ooit dat ook dit te realiseren was en dat praatje is blijven hangen. Gerrit kon het onderhoud niet meer aan en verkocht de molen in 1962 aan Landschap Overijssel. Oogstdag De molen is gerestaureerd en elke derde zondag van de maand zijn er maaldemonstraties. Regelmatig vinden er leuke activiteiten voor jong en oud bij de molen plaats zoals in de zomer de oogstdag, waar je van dichtbij mee kan maken hoe de rogge geoogst, gedorst en gemalen wordt. Een gezellig feest!
12 14 Molen van Bels Papier De watermolen van Bels De watermolen van Bels is een van de drie watermolens die vroeger langs de Mosbeek stonden. Tegenwoordig kun je hier lekker eten (oa pannenkoeken) en drinken in het restaurant. Bij mooi weer genieten van het terras aan de molenkolk. In een bijgebouw kunt u een tentoonstelling over Overijsselse molens bekijken. In 1725 is de watermolen, een zogenaamde bovenslagmolen op de Mosbeek gebouwd. Oorspronkelijk was het een papiermolen. Oude lompen werden er fijngestampt in bakken water. Vijf hamers sloegen op de in water gedrenkte lompen. Het vieze water werd afgevoerd, en schoon water werd in de bakken gelaten. Zodra de stof schoon was, werd de watertoevoer gestopt en werd de witte vezelpap tot papier verwerkt. De papierenvellen werden gedroogd op de droogzolder. Cichorei Vanaf het midden van de 19e eeuw bracht het papier niet meer voldoende geld op. Handelsoorlogen en -embargo's zorgden ervoor dat de import van koffie stil kwam te liggen, echte koffie was nauwelijks verkrijgbaar en hartstikke duur. De Duitse arts Werlhoff had echter cichorei als koffiesurrogaat ontdekt en van deze oplossing werd ook in Twente veelvuldig gebruik gemaakt. Aan de rechteroever van de Mosbeek werd een nieuw molengebouw gebouwd tegenover de bestaande papiermolen, met het doel om cichorei te malen. Graan In 1860 werd de papiermolen opgeheven en een korenmolen gebouwd. Nog altijd kunt u op de derde zondag van de maand met eigen ogen zien hoe de molen werkt, tijdens de maalzondag.
13 15 Bezoekerscentrum 'IJs en Es' IJs en Es Het onbemande bezoekerscentrum van Landschap Overijssel dat in juni 2014 geopend is. Het bezoekerscentrum vertelt op beeldende wijze het verhaal van de ontstaansgeschiedenis van het Dal van de Mosbeek. IJstijd Tijdens de voorlaatste ijstijd werd de noordelijke helft van Nederland bedekt met landijs. Het ijs kwam in de vorm van gletsjertongen ons land binnen vanuit het noorden. De gletsjers schoven als een bulldozer allerlei materialen voor zich uit en en stuwden het op naar voren en opzij: de stuwwal. Kracht De vorm van het bezoekerscentrum beeld de kracht van het ijs uit. Binnen krijgt u informatie over het ontstaan en de vroege bewoning van het gebied waar vele prehistorische vondsten zijn gedaan. 16 Bekkenscheid Bekkenscheid 'Bekkenscheid' is een Twents woord voor het scheiden van beken. Bij het Bekkenscheid zie je een fraai staaltje van bevloeiingstechniek. In de negentiende eeuw werd hier een kunstmatige beek gegraven die de droge delen van de marke Mander van water moest voorzien.
14 17 't Kruudnhofke 't Kruudnhöfke Midden in het dorp zijn al meer dan 25 jaar enthousiaste vrijwilligers actief met vergeten groenten en kruiden. In de oude kloostertuin achter de H.H. Joseph en Pancratiuskerk groeien meer dan 400 soorten planten met speciale eigenschappen. Veel vogels en vlinders zijn er thuis. Gemaakt met routemaker.nl
DAL VAN DE MOSBEEK 5 KM
DAL VAN DE MOSBEEK 5 KM ROUTE 7 km De wandeling voert door eeuwenoud cultuurlandschap, doorsneden door kristalheldere stroompjes en oude bossen. Een route door het mooie, glooiende landschap van het Dal
Nadere informatieDAL VAN DE MOSBEEK 8 KM
DAL VAN DE MOSBEEK 8 KM ROUTE 8 km Deze wandeling voert u door eeuwenoud cultuurlandschap, doorsneden door kristalheldere stroompjes en oude bossen. Houtwallen, watermolens, essen en bronweidjes vergezellen
Nadere informatieMANDER: BRONNEN EN GRAFHEUVELS
MANDER: BRONNEN EN GRAFHEUVELS ROUTE 11 km Een prachtige wandeling vol historie, van grafheuvels en grenspalen tot 'kommiezenhut'. Overweldigend mooie natuur met bronnetjes, houtwallen en heide. Route
Nadere informatieWandelen in Overijssel BEKIJK DEZE ROUTE OOK IN ONZE GRATIS APP landschapoverijssel.nl/wandeleninoverijssel
Wandelen in Overijssel BEKIJK DEZE ROUTE OOK IN ONZE GRATIS APP landschapoverijssel.nl/wandeleninoverijssel Mander: bronnen en grafheuvels (Noord Twente) Hoe kom ik bij het startpunt? Startpunt: bezoekerscentrum
Nadere informatieTUBBERGEN: VLINDERPUNTEN NOORD
TUBBERGEN: VLINDERPUNTEN NOORD ROUTE 31 km 20 17 Zie je in Noordoost-Twente een rode vlinder? Stop dan even, want de vlinders staan op bijzondere plekken. Ze zijn leuk om te bezoeken en je hoort er alles
Nadere informatieMANDERHEIDE. ROUTE 8 km
MANDERHEIDE ROUTE 8 km In het noorden van Twente vind je dit zeldzame cultuurlandschap met zijn bijzondere historie. Midden in het bronnenlandschap op een stuwwal vind je de Manderheide. De Manderheide
Nadere informatieBERGVENNEN. ROUTE 2,3 km
BERGVENNEN ROUTE 2,3 km Tegen de Duitse grens, in Noordoost Twente, ligt natuurgebied de Bergvennen. Een weids, glooiend landschap met zeven vennen, droge en natte heide, schrale hooilanden en bos. De
Nadere informatieMander. Vitens Natuurlijk. Een uniek Twents Natuurgebied.
Een stevige wandeling speciaal voor ons uitgezet door het Landschap Overijssel, voor de echte wandelliefhebber, want het is een route van liefst 12 km! Een wandeling door het schitterende en gevarieerde
Nadere informatieHEUREN ZEGGEN VAN OLDERSHEER
HEUREN ZEGGEN VAN OLDERSHEER ROUTE 9 km 20 19 Tussen Ootmarsum en Vasse ligt een bijzonder essenlandschap, dat deel uit maakt van de oostelijke stuwwal in Twente. In dit essenlandschap ligt een aantal
Nadere informatieKERSTWANDELING KM
KERSTWANDELING 2018 5 KM ROUTE 5 km 20 18 Fijne (familie)wandeling door prachtig winterlandschap, ook na de kerst leuk om te wandelen! Met haar zandvlaktes, heide, bos en bronnetjes, is de Lemelerberg
Nadere informatieLEMELERBERG: TOPNATUUR
LEMELERBERG: TOPNATUUR ROUTE 4,0 km Mooie, stille route langs zandvlaktes, jeneverbessen, eenzame dennen en met mooie vergezichten. Stuifzand en droge heide zijn schaars in Europa, daarom is de Lemelerberg
Nadere informatiePraktische informatie
Wandelen Boswandeling landgoed De Slotplaats in Bakkeveen (Friesland) 5.84 km De Slotplaats is een natuurgebied met een grote variatie, wat het een aantrekkelijk wandelgebied maakt. Je maakt hier kennis
Nadere informatieMOLENROUTE TUBBERGEN 52 KM
MOLENROUTE TUBBERGEN 52 KM ROUTE 54 km 20 19 Wind- en watermolens zijn verbonden met Tubbergen. Zij bepalen samen met het glooiende landschap in belangrijke mate het beeld van Twente. De molens getuigen
Nadere informatieMolenroute Tubbergen 52 km (Noord Twente) Fietsroute: 52 km
Fietsen in Overijssel BEKIJK DEZE ROUTE OOK IN ONZE GRATIS APP landschapoverijssel.nl/wandeleninoverijssel Molenroute Tubbergen 52 km (Noord Twente) Fietsroute: 52 km Korte introductie Wind- en watermolens
Nadere informatieStrubben Kniphorstbosch
Staatsbosbeheer T 0592 248984 www.staatsbosbeheer.nl Strubben Kniphorstbosch Wandelen in de prehistorie - 9 km Terug naar toen Bij iedere stap die u in Strubben Kniphorstbosch zet, past een verhaal uit
Nadere informatie27-12-2013 Wandelroute Twente Hezingen. www.wandelwiki.be
27-12-2013 Wandelroute Twente Hezingen Galgenberg en Paardenslenkte. We maken een prachtige wandeling in het buitengewoon stille en glooiende grensgebied van Nederland en Duitsland ten noorden van Ootmarsum.
Nadere informatieStaatsbosbeheer T Anloërdiep. Wandelen tussen de houtwallen - 11 km
Staatsbosbeheer T 0592 248 984 www.staatsbosbeheer.nl Anloërdiep Wandelen tussen de houtwallen - 11 km Beekdal met groene kamers Voor een beleving van de intieme sfeer van het Drentse Beek- en esdorpenlandschap
Nadere informatie1.2 landschap, natuur en recreatie. Landschap
1.2 landschap, natuur en recreatie Landschap Radio Kootwijk vormt een belangrijke schakel in een aaneengesloten open tot halfopen droog tot vochtig stuifzand- en heidegebied dat zich uitstrekt van het
Nadere informatieStaatsbosbeheer T Eexterveld. Wandelen in het plantenparadijs - 7 km
Staatsbosbeheer T 0592 248 984 www.staatsbosbeheer.nl Eexterveld Wandelen in het plantenparadijs - 7 km Ruimte voor bijzondere planten In de verte ziet u ze al staan: de Schotse Hooglanders die meehelpen
Nadere informatieKERSTWANDELING KM
KERSTWANDELING 2017 8 KM ROUTE 8 km 20 17 Welkom bij de kerstwandeling 2017 op een bijzondere locatie, dit jaar. We starten in de weidse nieuwe natuur bij vliegveld Twente en wandelen via Hof Espelo, waar
Nadere informatieMOLENROUTE TUBBERGEN 30 KM
MOLENROUTE TUBBERGEN 30 KM ROUTE 33 km 20 18 Wind- en watermolens zijn verbonden met Tubbergen. Zij bepalen samen met het glooiende landschap in belangrijke mate het beeld van Twente. De molens getuigen
Nadere informatieWandelroute over landgoed Huis te Eerbeek. Lengte: 5 km
Welkom op Huis te Eerbeek Wandelroute over landgoed Huis te Eerbeek. Lengte: 5 km Landgoed Huis te Eerbeek ligt aan de rand van het Veluwse dorp Eerbeek. Centraal op het landgoed ligt het Huis te Eerbeek.
Nadere informatieStaatsbosbeheer T Oudemolense Diep. Wandelen langs de beek - 7 km
Staatsbosbeheer T 0592 248984 www.staatsbosbeheer.nl Oudemolense Diep Wandelen langs de beek - 7 km Zilveren lint door het dal Een bezoek aan het Drentsche Aa-gebied is niet compleet zonder een blik op
Nadere informatieLANDGOED BEERZE. ROUTE 4,2 km
LANDGOED BEERZE ROUTE 4,2 km Een heerlijke wandeling voor de hele familie door de bossen bij Beerze, vlak bij Ommen. Lekker lopen langs heide, stuifduinen en ook via het oude huis Beerze. Route gemaakt
Nadere informatieTOP NATUUUR IN BEERZE
TOP NATUUUR IN BEERZE ROUTE 4,3 km 20 17 We zijn trots dat we acht gebieden beheren die zijn aangewezen als Natura2000. Gebieden die bij de top van de Europese natuur horen. Op deze route ontdek je Beerze.
Nadere informatieNatuur op Eerde uniek in Nederland
Natuur op Eerde uniek in Nederland Eerde is méér dan mooi. Tijdens een wandeling met boswachter Jos Schouten van Natuurmonumenten wordt pas echt duidelijk hoe bijzonder de natuur op het historische landgoed
Nadere informatieBOETELERVELD. ROUTE 4,3 km
BOETELERVELD ROUTE 4,3 km 20 17 Weten hoe een groot deel van Salland er tot eind 19e eeuw uitzag? Wandel dan eens door het Boetelerveld bij Raalte. Ervaar rust, ruimte en openheid in dit enig overgebleven
Nadere informatieProductiebos maakt plaats voor oorspronkelijk heidelandschap.
NATUURVERBINDING HOORNEBOEG GOOIS NATUURRESERVAAT Productiebos maakt plaats voor oorspronkelijk heidelandschap. PRODUCTIEBOS MAAKT PLAATS VOOR OORSPRONKELIJK HEIDELANDSCHAP TEN ZUIDEN VAN HILVERSUM LIGGEN
Nadere informatieFIETS MEE & PROEF 'T REESTDAL!
FIETS MEE & PROEF 'T REESTDAL! ROUTE 27 km Een prachtige fietsroute door het Reestdal, waarin je ingrediënten kunt verzamelen voor het maken van Tansy pancakes! Landschap Overijssel wil mensen inspireren
Nadere informatieACHTERGRONDINFORMATIE VOOR DE DOCENT OVER DE NOORDMOLEN
ACHTERGRONDINFORMATIE VOOR DE DOCENT OVER DE NOORDMOLEN U leest meer informatie over de Noordmolen en slim gebruik van duurzame energie. Verder vindt u ook algemene informatie over molens: - Geschiedenis
Nadere informatieWandelroute De Diepen, Sint-Jansberg
Wandelroute De Diepen, Sint-Jansberg 4 km wandelen Deze stevige wandeling gaat grotendeels door het bos. Beklim de steile berg en kijk uit over drie provincies en het Duitse Reichswald op deze mooie wandelroute
Nadere informatieDrie aardkundige monumenten
10 Drie aardkundige monumenten Aardkundige monumenten geven iets weer van de ontstaansgeschiedenis van ons landschap. Een geschiedenis die ons honderden, duizenden of zelfs miljoenen jaren terugvoert in
Nadere informatieWandelroutes over het Wekeromse Zand. Lengtes: 2,5 tot 7,5 km
Welkom op het Wekeromse Zand Wandelroutes over het Wekeromse Zand. Lengtes: 2,5 tot 7,5 km Het Wekeromse Zand is een van de laatste grote stuifzandgebieden van Nederland. Het landschap is zeer afwisselend
Nadere informatieOMMETJE VEENSCHAP:GESCHIEDENIS
OMMETJE VEENSCHAP:GESCHIEDENIS ROUTE 6 km 20 18 Wandeling door het unieke Veenschap met haar typische Vriezenveense verkavelingspatroon: lange smalle akkers. Dit ommetje voert o.a. over het mooie knuppelpad
Nadere informatie6Plekjes met voelbare historie
6Plekjes met voelbare historie Waterwegen hebben in heel veel belangrijke gebeurtenissen in de geschiedenis een rol gespeeld. Voor aanval en verdediging tijdens oorlogen, voor het vervoer van goederen
Nadere informatieOVERIJSSELS VECHTDAL. ROUTE 33 km
OVERIJSSELS VECHTDAL ROUTE 33 km Geniet van de schoonheid van het Vechtdal door deze prachtige fietsroute te fietsen. Tijdens de route komt u diverse soorten natuur tegen als bos, heide, uitgestrekte grasweide
Nadere informatie3000 v. Chr v. Chr v. Chr v. Chr.
6 prehistorie oudheid 3000 v. Chr. 2500 v. Chr. 2000 v. Chr. 1500 v. Chr. Jagers en Boeren De oudste bewoners Jos en Mirthe fietsen in de zomervakantie op de Elspeetse heide. Ze maken met hun ouders een
Nadere informatiePanoramapad, vlak bij Bergeijk
Panoramapad, vlak bij Bergeijk 7.3 km wandelen De 'gele' route loopt langs de meeste hoogtepunten van De Plateaux - Hageven. Voor een deel steek je zelfs de grens over en wandel je in België. Je wandelt
Nadere informatieWandelroute Empese en Tondense Heide, bij Zutphen
Wandelroute Empese en Tondense Heide, bij Zutphen Praktische informatie Deze route kan erg drassig zijn. Trek daarom laarzen of waterdichte schoenen aan. 5 km wandelen Een natuurgebied dat in tegenstelling
Nadere informatieBathmen: Sallandse Landweer (Salland) Fietsroute: 28 km
Fietsen in Overijssel BEKIJK DEZE ROUTE OOK IN ONZE GRATIS APP landschapoverijssel.nl/wandeleninoverijssel Bathmen: Sallandse Landweer (Salland) Fietsroute: 28 km Korte introductie Een reis langs de middeleeuwse
Nadere informatieBATHMEN: SALLANDSE LANDWEER
BATHMEN: SALLANDSE LANDWEER ROUTE 28 km 20 19 Een reis langs de middeleeuwse verdedigingslinie, ook wel 'landweer' genoemd. Een mooie fietstocht door het fraaie Sallands landschap, van Bathmen naar Holten
Nadere informatieWandelen in Echt in het natuurgebied de Doort.
Wandelen in Echt in het natuurgebied de Doort. Het is een mooie zondag middag. De zon schijnt volop, en het is niet koud. Een fijne dag om lekker te gaan wandelen met het IVN. Om 13.00u hebben we samen
Nadere informatieDe Worp. Wandelen. De Worp en omgeving; natte natuur en historie rondom Drimmelen
Wandelen De Worp en omgeving; natte natuur en historie rondom Drimmelen De Worp Staatsbosbeheer Regio Zuid Spoorlaan CH Tilburg T - www.staatsbosbeheer.nl Ongerepte natuur met een historische naam In de
Nadere informatieOerboeren in de Friese Wouden.
Stichting IJstijdenmuseum Buitenpost. www.ijstijdenmuseum.nl. Oerboeren in de Friese Wouden. Het grootste deel van de geschiedenis van ons mensen ligt in de prehistorie. Met prehistorie duiden we een tijd
Nadere informatieLONNEKERBERG TRAILRUN
LONNEKERBERG TRAILRUN ROUTE 10 km Trailrun dwars door de bossen op de Lonnekerberg en over het 'belevingspad' op het voormalige vliegveld. Gebruik van smartwatch wordt aanbevolen. Routelijn goed volgen,
Nadere informatieWANDELEN LANGS DE DOORBRAAK
WANDELEN LANGS DE DOORBRAAK ROUTE 6 km 20 17 Aan de zuidkant van Almelo stroomt de Doorbraak; een beek van 13 kilometer, van de instroom bij de Lolee naar Ypelo. Ontdek de Doorbraak en haar omgeving! Een
Nadere informatieRoute.nl - Meer dan 1900 gratis fietsroutes
1 van 5 Nederland Gelderland Elburg 45.3 (ongeveer 2:39 u.) Fietsroute 182867 1km 2015 Falkplan BV 2 van 5 Nederland Gelderland Elburg 45.3 (ongeveer 2:39 u.) Fietsroute 182867 Falk-VVV fietskaarten, een
Nadere informatieOoit lagen in het heuvelachtige. Veluwe immense gletsjers.
H I K E &T r e k k i n g Ooit lagen in het heuvelachtige gebied van de Veluwe immense gletsjers. Natuur is er niet alleen om beschermd te worden, maar ook om beleefd te worden. Met deze quote onderstrepen
Nadere informatieVroeger, toen hier ijs lag...
Vroeger, toen hier ijs lag... Opdrachtenboekje bij het geologisch leerpad Datum Naam Boekje Geo-pad 1 Inleiding Vroeger, toen hier ijs lag De titel van dit opdrachtenboekje is niet voor niets gekozen.
Nadere informatieWandeling De Kleine Kievit ruim 4 uren (in te korten tot 3 uren).
Wandeling De Kleine Kievit ruim 4 uren (in te korten tot 3 uren). Start bij dorpshuis de Spil; U verlaat het dorpshuis en steekt over bij de oversteekplaats; Ga het fiets-/voetpad op (Zoomweg), langs de
Nadere informatieFietsen in Overijssel BEKIJK DEZE ROUTE OOK IN ONZE GRATIS APP landschapoverijssel.nl/wandeleninoverijssel
Fietsen in Overijssel BEKIJK DEZE ROUTE OOK IN ONZE GRATIS APP landschapoverijssel.nl/wandeleninoverijssel Fietsen langs de Doorbraak (Zuid Twente) Hoe kom ik bij het startpunt? Start- en eindpunt: Restaurant
Nadere informatieCONTACTDAG GEMEENTEN ZWOLLE
CONTACTDAG GEMEENTEN ZWOLLE ROUTE 9 km 20 19 Welkom in dit prachtige stukje Zwolle! Op deze korte fietstocht ontdekken we een paar pareltjes in het landschap aan de noordrand van Zwolle. Waar de Buitenlanden
Nadere informatieOerlandschap, gekneed door ijs en oorlog Samenvatting van het beheerplan Holtingerveld Concept
Oerlandschap, gekneed door ijs en oorlog Samenvatting van het beheerplan Holtingerveld Concept a Oerlandschap, gekneed door ijs en oorlog Samenvatting van het beheerplan Holtingerveld Colofon Deze samenvatting
Nadere informatieAndersche Diep. Het Andersche Diep bij Rolde Wandelroute 4 km circa 1,5 uur
Nationaal beek- en esdorpenlandschap Drentsche Aa WANDELROUTE Andersche Diep Het Andersche Diep bij Rolde Wandelroute 4 km circa 1,5 uur Welkom in het Nationaal Park Drentsche Aa, neem de tijd het te ontdekken...
Nadere informatieWandelen - Achel - Soerendonk - Achelse Kluis
Route informatie Een mooi startpunt voor deze route is de Achelse Kluis. Dit is een prachtig monument gelegen op de Belgisch-Nederlandse grens. Proef een trappistenbiertje of doe informatie op over de
Nadere informatieSPEURTOCHT BAS DE DAS
SPEURTOCHT BAS DE DAS ROUTE 0,8 km Beestenboel in het Reestdal. Dit is een speurtocht voor kinderen van 4 jaar tot een jaar of 10. Als je de speurtocht downloadt ben je zelf het blauwe bolletje. Zodra
Nadere informatieVIER MARKEN ST ISIDORUSHOEVE
VIER MARKEN ST ISIDORUSHOEVE ROUTE 6 km 20 17 De naam zegt het al: deze route neemt u mee door de vier marken van het dorp Sint Isidorushoeve. Een korte wandeling waarin u een indruk krijgt van de verscheidenheid
Nadere informatieGeschiedenis van de duinen
Geschiedenis van de duinen Bijna de hele Nederlandse kust bestaat uit duinen. We weten hier niet beter, dan dat dat heel normaal is. Toch is dat niet zo. De kust van Frankrijk, Spanje en Portugal bijvoorbeeld
Nadere informatieWandelen Wandelroute Leuvenumse Bos, bij Ermelo
Wandelen Wandelroute Leuvenumse Bos, bij Ermelo 5 km Waar Leuvenumse bossen Vertrekpunt Parkeerplaats Poolseweg [https://maps.google.com/? q=52.3032,5.71531] Gevarieerde wandelroute langs de Leuvenumse
Nadere informatiePolder Kortenhoef: landschap met geschiedenis. Korremof. Oost Indië. Wijde gat Oost zijde. Achter de Kerk
Stand van de natuur en herstelmaatregelen Gerard ter Heerdt Bart Specken : landschap met geschiedenis Vecht t Hemeltje Horstermeerpolder Oost Indië Korremof Vreeland Kleine Wijhe Kortenhoef Wijde gat Oost
Nadere informatieHet Ballooërveld bij Rolde Wandelroute 5 km circa 1,5 uur
Nationaal beek- en esdorpenlandschap Drentsche Aa WANDELROUTE Ballooërveld Het Ballooërveld bij Rolde Wandelroute 5 km circa 1,5 uur Welkom in het Nationaal Park Drentsche Aa, neem de tijd het te ontdekken...
Nadere informatieDENEKAMP: FIETS EN PLUK!
DENEKAMP: FIETS EN PLUK! ROUTE 13 km 20 17 Een leuke, korte fietsroute over Twentse essen, langs oude akkers met brandrode runderen en door het stroomgebied van de Dinkel. Met onderweg plukplekken voor
Nadere informatieMARKELO; HERIKERBERG. ROUTE 9 km
MARKELO; HERIKERBERG ROUTE 9 km De Herikerberg is een stuwwal die in de voorlaatste ijstijd gevormd werd. Op de prehistorische mens oefende deze berg een grote aantrekkingskracht uit; daarvan getuigen
Nadere informatieWandeling Landgoed Wouwse Plantage Zurenhoek ca. 12,5 km.
Wandeling Landgoed Wouwse Plantage Zurenhoek ca. 12,5 km. De wandeling gaat door een afwisselend landschap, gedeeltelijk open gebied maar voornamelijk bos (naaldbos en loofbos). De paden kunnen op sommige
Nadere informatieOudste landschap van Nederland Natuurparel De Vilt
Oudste landschap van Nederland Natuurparel De Vilt Deze oude Maas-arm is 10.000 jaar geleden gevormd en afgesloten geraakt van de huidige Maas. In de loop van de tijd is hier een uniek natuurlandschap
Nadere informatieFIETSEN DOOR ZUID TWENTE
FIETSEN DOOR ZUID TWENTE ROUTE 43 km 20 18 Fietsroute door o.a. Buurserzand; een nat heidegebied met vennetjes, stuifzandheuvels en bos. Verder vind je onderweg een eeuwenoud kerkhof, een watermolen, essenlandschap
Nadere informatieHunebedden de steentijd
Deze les hoort bij het prentenboek Het grote bouwwerk, geschreven door Rian Visser in de serie Terugblikken van Uitgeverij Delubas. Met tekeningen van Irene Goede. Doel: leerlingen bekend maken met hunebedden
Nadere informatieNatuurpad De Mient. Wandelen. In het Nationaal Park Duinen van Texel
Staatsbosbeheer Duinen van Texel Ruijslaan 92, 1796 AZ De Koog T 0222-312228 www.staatsbosbeheer.nl Wandelen Natuurpad De Mient In het Nationaal Park Duinen van Texel Natuurpad De Mient De Mient was een
Nadere informatieFIETSEN LANGS DE DOORBRAAK
FIETSEN LANGS DE DOORBRAAK ROUTE 14 km 20 18 Aan de zuidkant van Almelo stroomt de Doorbraak; een beek van 13 kilometer, van de instroom bij de Lolee naar Ypelo. Ontdek de Doorbraak en haar omgeving! Een
Nadere informatieWandelroute over landgoed Duno Lengte: 5 km
Welkom op Landgoed Duno Wandelroute over landgoed Duno Lengte: 5 km De fantastische ligging op de stuwwal aan de Nederrijn, met spectaculaire uitzichten en spontaan ontspringende beken, maken de Duno in
Nadere informatieHAAKSBERGEN WATERPARK LANKHEET
HAAKSBERGEN WATERPARK LANKHEET ROUTE 9 km 20 19 Kom lekker struinen over het eeuwenoude landgoed Lankheet - door bossen, langs weilanden en over heideveldjes. In het voetspoor van de middeleeuwse boer
Nadere informatieDE CACHE MEER POLDER. De volgende attributen zul je zeker nodig hebben: - natuurlijk een GPS (al dan niet in de vorm van een smartphone),
Met de cache Meer Polder beleef je het heden en verleden van de Meerpolder. Het is een prachtige tocht van ca. 9 km die je lopend of met de fiets kunt doen. Bij Zoetermeer ligt een polder die is heel bijzonder
Nadere informatieWandelroute Heerenduinen Nationaal Park Zuid-Kennemerland
Wandelroute Heerenduinen Nationaal Park Zuid-Kennemerland 4.5 km wandelen Hoge duintoppen met fantastisch uitzicht, bossen met eeuwenoude eiken en zingende nachtegalen in het voorjaar. Dat is landgoed
Nadere informatieUelserweg 136 Mander k.k.
Uelserweg 136 Mander 380.000 k.k. Buiten Verkoper 's Ochtends wakker worden met het geluid van de fazant & de bonte specht. Hier geniet je lekker van de natuur. 's Avonds buiten eten op één van de terrassen
Nadere informatieOp het einde van de fotozoektocht moet je een klein stukje langs een vrij drukke straat stappen. Wees dus voorzichtig en hou uiterst links!
Startplaats We starten de fotozoektocht op de parking van de Hospicebossen te Nazareth. Deze parking bevindt zich aan de ingang vlakbij de brug over de autosnelweg. Wegbeschrijving: Vanaf de startplaats
Nadere informatieDe Veenvaart... Kanaal met een verhaal!
Nieuwe Vaarroute! Open vanaf juni 2013 De Veenvaart... Kanaal met een verhaal! Vanaf juni 2013 is Nederland een prachtige vaarverbinding rijker: De Veenvaart. Deze nieuwe route voert door de Drentse en
Nadere informatieLUTTENBERG - RONDOM DE BERG
LUTTENBERG - RONDOM DE BERG ROUTE 7 km Deze route gaat vanuit het dorp over en rondom de 'Luttenberg'. Langs bos, weilanden en met verrassende vergezichten door de hoogteverschillen. Werkgroep Ommetjes
Nadere informatieWandelweg nr. 16 : Pont le Prêtre : Durbuy Merkteken
Wandelweg nr. 16 : Pont le Prêtre : Durbuy Merkteken Het rijke Ardense woud biedt onderdak aan een zeer heterocliete fauna. Langs de hele wandelweg Pont le Prêtre geniet u van het gastvrije onderdak dat
Nadere informatieStaatsbosbeheer Trompsingel 1, 9724 CX Groningen T Landgoed Mensinge. Drenthe in een notendop.
Staatsbosbeheer Trompsingel 1, 9724 CX Groningen T 050 707 44 44 www.staatsbosbeheer.nl Wandelen Landgoed Mensinge Drenthe in een notendop Mensinge Drenthe in een notendop In een wedstrijd om de titel
Nadere informatieOp Stap in het Binnenveld. Willem van Raamsdonk & Christa Heijting
Op Stap in het Binnenveld Willem van Raamsdonk & Christa Heijting Bennekom februari 2011 Hoogtekaart van het Binnenveld en omstreken. Het Binnenveld is een laag gelegen gebied tussen de Veluwe en de Utrechtse
Nadere informatieEen zonnige open plek, op loopafstand van het Brinkdorp Norg.
Op één van de mooiste plekjes gelegen. Een zonnige open plek, op loopafstand van het Brinkdorp Norg. Recreatiechaletnr. 31 Vraagprijs 65.000,-- k.k. Indeling recreatiechalet: Woonkamer met kleine open
Nadere informatieBIJLAGE 1 BEELD met toelichting BOEREN IN DE IJZERTIJD
EDE VROEGER EN NU Geldersch Landschap & Kasteelen BIJLAGE 1 BEELD met toelichting voor groep 5 t/m 8 www.glk.nl 1.1 LEVEN ALS BOER IN DE IJZERTIJD Toelichting bij de praatplaten bij het lesprogramma 1.1
Nadere informatieDE BANEN NAAR EEN HOGER PEIL
DE BANEN NAAR EEN HOGER PEIL Bekijk op https://www.youtube.com/watch?v=pgyczqy-krm voor het herinirichtingplan Sarsven en De Banen. Begin vorige eeuw kwamen plantenliefhebbers uit het hele land al naar
Nadere informatieDe Levende tuin, met een levende omheining. De Levende tuin laat uw tuin leven. Wilt u van uw tuin een groene oase maken?
FOTO S: TUINEN VAN APPELTERN met een levende omheining De omheining van een levende tuin leeft mee. Deze biedt beschutting, maar is ook toegankelijk voor kleine dieren. Van oude stenen bijvoorbeeld, zijn
Nadere informatieHet onderzoek van de burgemeester 5/6
Het onderzoek van de burgemeester De burgemeester hoorde dat kinderen ongerust zijn. Nee, ze zijn niet bang voor onweer of harde geluiden. Ze maken zich zorgen over de natuur. Dieren krijgen steeds minder
Nadere informatieFoto s der natuur, biodiversiteit
Zoals u wellicht heeft gemerkt is 2010 het internationale jaar van de biodiversiteit. Met mijn fotoproject hoop ik het bewustzijn van biodiversiteit te verbeteren, want Biodiversiteit is leven Foto s der
Nadere informatieLUTTENBERG BELEVINGSROUTE
LUTTENBERG BELEVINGSROUTE ROUTE 2,8 km 20 18 Leuke familieroute door bos en heide in natuurgebied de Luttenberg. Met onderweg speeltoestellen, zoals een touwbrug en klauterkeien, en informatie over planten
Nadere informatieDe Noordzee HET ONTSTAAN
De Noordzee De Noordzee is de zee tussen Noorwegen, Groot-Brittannië, Frankrijk, België, Nederland, Duitsland en Denemarken. De Noordzee is een ondiepe (30-200 m) randzee van de Atlantische oceaan met
Nadere informatieSP 4 (Terschelling 02) Midsland aan Zee - Hoorn
Page 1 of 10 19.8 km SP 4 (Terschelling 02) Midsland aan Zee - Hoorn Waddenwandelen (SP 4) Kust en duinen Heide en zand (grond) Streekpad Veel eilandbewoners hebben hun leven gegeven om anderen te redden.
Nadere informatieWandeltocht rondje Oele (4,6 km)
Wandeltocht rondje Oele (4,6 km) Een afwisselende wandeling vanaf het rustpunt Erve het Geurts De wandeling voert u door een landelijke omgeving in Oele (verouderd ook: Eule, Nedersaksisch: Eul genoemd).
Nadere informatieToekomst voor eeuwenoud bos Samenvatting van het beheerplan Norgerholt Concept
Toekomst voor eeuwenoud bos Samenvatting van het beheerplan Norgerholt Concept a Toekomst voor eeuwenoud bos Samenvatting van het beheerplan Norgerholt Colofon Deze samenvatting is een uitgave van de
Nadere informatieDe steentijd Jagers en verzamelaars
De steentijd Jagers en verzamelaars De prehistorie is de geschiedenis van de mensheid voordat mensen konden lezen en schrijven. We hebben uit de prehistorie daarom geen boeken, dagboeken of andere geschreven
Nadere informatieBOOMING BOMENROUTE - OUD AVEREEST
BOOMING BOMENROUTE - OUD AVEREEST ROUTE 3,5 km 20 17 Booming bomen : is een leuke wandeling langs en met aandacht voor verschillende bomen, speciaal gemaakt bij de bomenexpositie in bezoekerscentrum de
Nadere informatieWandelroute Sprengenberg, op de Sallandse Heuvelrug
Wandelroute Sprengenberg, op de Sallandse Heuvelrug 5.6 km wandelen Wandel op de heuvelachtige Sprengenberg en laat je verrassen door de uitgestrekte bossen, glooiende heidevelden en vele planten en dieren.
Nadere informatieTOP NATUUR IN BEERZE. ROUTE 4,3 km
TOP NATUUR IN BEERZE ROUTE 4,3 km 20 18 We zijn trots dat we acht gebieden beheren die zijn aangewezen als Natura2000. Gebieden die bij de top van de Europese natuur horen. Op deze route ontdek je Beerze.
Nadere informatieWandeling Landgoed Wouwse Plantage ca. 9km.
Wandeling Landgoed Wouwse Plantage ca. 9km. De wandeling gaat door een afwisselend landschap, gedeeltelijk open gebied maar voornamelijk loofbos. De paden kunnen op sommige plaatsen modderig zijn in natte
Nadere informatieCultuurhistorisch natuurbeheer kan!
Cultuurhistorisch natuurbeheer kan! Verslag veldwerkplaats Beekdallandschap Drentsche Aa, 22 oktober 2008 Inleiders: stafmedewerker Jori Wolf, ecoloog Willem Molenaar en beheerder Pieter Jan Wolf (allen
Nadere informatieMIJN BEZOEK AAN KINDERBOERDERIJ MIKERF IN BRASSCHAAT
MIJN BEZOEK AAN KINDERBOERDERIJ MIKERF IN BRASSCHAAT WAT GA IK DOEN EN WANNEER? Binnenkort ga ik naar Kinderboerderij Mikerf. Dit is een kinderboerderij in Brasschaat waar ik veel dieren zal kunnen zien.
Nadere informatie