DAL VAN DE MOSBEEK 8 KM

Transcriptie

1 DAL VAN DE MOSBEEK 8 KM ROUTE 8 km Deze wandeling voert u door eeuwenoud cultuurlandschap, doorsneden door kristalheldere stroompjes en oude bossen. Houtwallen, watermolens, essen en bronweidjes vergezellen u in dit wonderschone glooiende landschap van Het Dal van de Mosbeek. Deze route is de kerstwandeling van Landschap Overijssel

2 Dal van de Mosbeek 8 km

3 Dal van de Mosbeek 8 km Hoe kom ik bij het startpunt? U kunt parkeren in het dorp Vasse bij Hotel Restaurant Tante Sien 1 Hezinger Esch Afstand tot volgende punt: 250 m 2 Pauzeplek Scouting Vasse Afstand tot volgende punt: 2,7 km 3 Reuterij Afstand tot volgende punt: 500 m 4 Molen van Frans Afstand tot volgende punt: 40 m 5 Pauzeplek Molen van Frans Afstand tot volgende punt: 400 m 6 Watermolen Bels Afstand tot volgende punt: 50 m 7 Bezoekerscentrum 'IJs en Es' Afstand tot volgende punt: 650 m 8 Bekkenscheid Afstand tot volgende punt: 1,2 km 9 Kruidentuin Afstand tot volgende punt: 250 m 10 HH Joseph en Pancratiuskerk Afstand tot volgende punt: 70 m Einde van de route

4 Dal van de Mosbeek 8 km 8 km 1 Hezinger Esch Het weidse land op de essen Van de bossen naar de essen. Aan de rechterkant, weggezakt in het landschap, ligt het natuurgebied de Hazelbekke. Het regenwater dat op de essen valt stroomt ondergronds af richting de Hazelbekke en komt daar aan de oppervlakte. In de verte kunt u het bronbos van het natuurgebied de Hazelbekke zien. Een bronbos vind je zoals de naam al zegt rond de bovenlopen en het samenstromingsgebied van een beek. In dit geval de Hazelbekke. De bodem is altijd nat. De essen die hier groeien zijn jong en hebben maar een geringe stamdoorsnede. Door de natte en slappe bodem waaien de bomen snel om. Daardoor vindt er continue verjonging plaats van het essenbos. Het voortbestaan van dit bos wordt in hoge mate bepaald door de stroming van het heldere en zuivere bronwater. Ree, vos, konijn, steenmarter en das voelen zich hier prima thuis.

5 2 Pauzeplek Scouting Vasse Pauzeplek Scouting Vasse Hier kunt u even uitblazen en een heerlijke pannenkoek, baklever en glühwein kopen van de scoutinggroep Vasse e.o. 3 Reuterij Reuterij Dit brongebiedje, de reuterij, was vroeger in gebruik bij de reut'nboer. Op de reuterij legde hij bundels geoogst vlas in het bronwater in de week, waardoor het kon roten of reuten: vlasstengels werden blootgesteld aan water zodat de vezels vrijkomen waar linnen van wordt gemaakt. Smoddeboer Daarna kon het vlas worden gebraakt, gewreven en gehekeld. De hekel is een kam die houtachtige resten verwijdert. Als het vlas tot grof linnen was geweven, moest dat nog 'smod' worden gemaakt. De 'smoddeboer' legde de stof in een kuil water onder elzenhout. Daardoor kreeg het een gelige kleur. Houtwal Links van het weiland is een oude slingerende houtwal met aan de voet een smalle beek die richting de Mosbeek stroomt. Voor veel dieren betekent dit een veilige route. Voor kikkers, padden en salamanders functioneert de houtwal met beek als een goede verblijfplaats vlakbij de voortplantingsvijver.

6 4 Molen van Frans De watermolen van Frans In 1711 is de watermolen van Frans gebouwd als papiermolen. De onderslagmolen klopte (of sloeg) met hamers tot 1870 lompen en linnen tot pulp. Van de vezelpap werd papier gemaakt. Met de hand werden vellen papier geschept en op de droogzolder gedroogd. Opa Frans In 1870 werd de molen verkocht aan boer Bernard Frans, ook wel opa Frans genoemd, die er de eerste honderd jaar geen papier meer mocht maken. Hij verbouwde de molen tot korenmolen. Om het rendement van de molen te vergroten werd de molen tot bovenslagmolen verbouwd en is de molenkolk aangelegd. Bakker In 1911 werd de molen uitgebreid met een bakkerij. De kleinzoon van Opa, Gerrit Frans, buitte de aandrijvende kracht van de molen ten volle uit. Hij liet er een slijpsteen, een cirkelzaag, een gierpomp, een jakobsladder, een dorsmachine, een deegmachine en de wasmachine van zijn vrouw op draaien. Automatische wiegenschudder Hoewel het een prachtig verhaal is, liet hij er de wieg van zijn kind niet op schommelen, vertelt zijn schoondochter. Gerrit zei ooit dat ook dit te realiseren was en dat praatje is blijven hangen. Gerrit kon het onderhoud niet meer aan en verkocht de molen in 1962 aan Landschap Overijssel. Oogstdag De molen is gerestaureerd en elke derde zondag van de maand zijn er maaldemonstraties. Regelmatig vinden er leuke activiteiten voor jong en oud bij de molen plaats zoals in de zomer de oogstdag, waar je van dichtbij mee kan maken hoe de rogge geoogst, gedorst en gemalen wordt. Een gezellig feest!

7 5 Pauzeplek Molen van Frans Chocolademelk en wat lekkers Hier kun je je consumptiebon inleveren voor wat lekkers en een kop warme chocolademelk. 6 Watermolen Bels Bels De in 1725 gebouwde watermolen is één van de drie papiermolens die toen langs de Mosbeek stonden. Hij dankt zijn huidige naam aan Jannes Bels. Deze was paardenhandelaar in Vasse en werd in 1916 eigenaar. Toerisme Tegenwoordig kun je bij Bels lekker eten en drinken in het restaurant (de vroegere papiermolen). Bij mooi weer kun je genieten van het terras aan de molenkolk. In een bijgebouw is een tentoonstelling over Overijsselse molens. IJs en Es, het bezoekerscentrum van Landschap Overijssel vertelt het verhaal van het ontstaan van het Dal van de Mosbeek.

8 Cichoreimolen Aan de rechteroever van de Mosbeek werd een nieuw molengebouw gebouwd, tegenover de bestaande papiermolen, om cichorei te malen. Dit maalsel werd gedroogd en gebrand (zie foto). Sinds de 19e eeuw wordt van de gemalen en gebrande wortels van cichorei een cafeïnevrije drank gemaakt. Deze cichoreikoffie of peekoffie was in Nederland populair geworden als koffie voor de gewone man. In oorlogs- en crisisjaren, vooral , werd deze surrogaatkoffie bij gebrek aan echte op grote schaal gedronken, waarbij echter de opwekkende werking van de cafeïne ontbrak. Ook werd vaak een beetje 'peekoffie' aan echte koffie toegevoegd als smaakversterker (cichorei van Buisman). Openstelling: dagelijks 7 Bezoekerscentrum 'IJs en Es' IJs en Es Het onbemande bezoekerscentrum van Landschap Overijssel dat in juni 2014 geopend is. Het bezoekerscentrum vertelt op beeldende wijze het verhaal van de ontstaansgeschiedenis van het Dal van de Mosbeek. IJstijd Tijdens de voorlaatste ijstijd werd de noordelijke helft van Nederland bedekt met landijs. Het ijs kwam in de vorm van gletsjertongen ons land binnen vanuit het noorden. De gletsjers schoven als een bulldozer allerlei materialen voor zich uit en en stuwden het op naar voren en opzij: de stuwwal. Kracht De vorm van het bezoekerscentrum beeld de kracht van het ijs uit. Binnen krijgt u informatie over het ontstaan en de vroege bewoning van het gebied waar vele prehistorische vondsten zijn gedaan.

9 8 Bekkenscheid Bekkenscheid 'Bekkenscheid' is een Twents woord voor het scheiden van beken. Bij het Bekkenscheid vindt u een fraai staaltje van bevloeiingstechniek. In de negentiende eeuw werd hier een kunstmatige beek gegraven die de droge delen van de marke Mander van water moest voorzien. 9 Kruidentuin 't Kruudnhöfke Achter de kerk in Vasse bevindt zich in de tuin van een voormalig nonnenklooster een kruidentuin. Deze tuin, t Kruudnhöfke genaamd, is zo n 600 m² groot. De Natuurwerkgroep Vasse, een onderdeel van de stichting Historische Kring Vasse, Mander, Hezingen, beheert deze tuin en verzorgt er excursies. De kruidenperken bevatten zo n 150 soorten planten; kruiden, die geneeskrachtig zijn, lekker ruiken, of goed in de keuken te gebruiken zijn. Verder staan er allerlei sierplanten, verfplanten en oude rozen. De diverse soorten zijn voorzien van bordjes met de wetenschappelijke en Nederlandse namen. 10 HH Joseph en Pancratiuskerk De kerk Vanaf 1803 heeft Vasse een eigen parochie. In 1860 startte de bouw van de HH Joseph en Pancratiuskerk. Toen de haan op 68 m hoogte werd het kerkbestuur getrakteerd op 2 hammen, een halve ton bier en brood met boter. U kunt de kerk en de kerststal tijdens de kerstwandeling bewonderden. Gemaakt met routemaker.nl