Preadvies over beslagvrije voet bij bankbeslag

Transcriptie

1 W.W.M. (Wilbert) van de Donk, voorzitter KBvG Preadvies over beslagvrije voet bij bankbeslag (en andere verbeteringen in wet- en regelgeving ter voorkoming (verder) oplopen van schulden ) 1

2 Verbetering wet- en regelgeving Pre-adviezen KBvG aan de wetgever. -> BVV en bankbeslag Uitbreiding bestaande regelgeving (VISH/DBR/BVV) Modernisering Beslag- en executierecht

3 Bestaansminimum en bankbeslag: het 4 e KBvG-preadvies Drie eerdere preadviezen: Openbare exploten en ambtelijke publicaties (2011) Herziening van het beslagverbod roerende zaken (2012) Naar een nieuwe beslagvrije voet (2014)

4 Preadviezen van de KBvG: wat doet de wetgever ermee? Openbare exploten en ambtelijke publicaties (2011) Wet bekendmakingen aan personen zonder bekende woon- of verblijfplaats (2015) Herziening van het beslagverbod roerende zaken (2012) Naar een nieuwe beslagvrije voet (2014) Wet modernisering beslagen executierecht (ambtelijke voorfase, internetconsultatie juni 18) Wet vereenvoudiging beslagvrije voet (2017, inwerkingtreding 2021?)

5 Bestaansminimum en bankbeslag

6 Probleemstelling preadvies: Beslagvrije voet periodieke inkomsten (artikel 475 b-d Rv. (huidig) en i (toekomstig)) niet van overeenkomstige toepassing zodra deze op bankrekening is gestort Bij bankbeslag is geen zelfstandige wettelijke beslagvrije voet van toepassing (bvv) Bescherming van het bestaansminimum is hierdoor niet waterdicht.

7 Gevolg: rechtsonzekerheid Ministerieplicht (11 Gdw.) Proportioneel inzetten executiemidelen door Gdw (art. 10 Vo beroeps- en gedragsregels Gdw.) Verhaalsrecht schuldeiser (3:276 BW en 435 Rv.) Gang naar de (tucht)rechter leidt (dientengevolge) tot wisselende uitkomsten, waaronder: onrechtmatig handelen of misbruik van recht voor schuldeiser

8 Praktische knelpunten: Beperkte mogelijkheid tot inzage in gegevens waar de schuldenaar bankiert Onnodige kosten die voortkomen uit dit gebrek aan inzicht Onmogelijkheid om vast te stellen of een beslagvrije voet zou moeten worden toegepast ten gevolge van dit gebrek aan inzicht

9 Nog meer praktische knelpunten: Lange termijn derdenverklaring Verrekeningsbevoegdheid bank (art. 20 en 28 Algemene Bankvoorwaarden) Kosten die banken in rekening brengen

10 Dogmatische knelpunten bij het zoeken naar de oplossing Toeslagensysteem. Positie zzp ers Afloop benodigd bedrag ter bescherming bestaansminimum gedurende de maand

11 Artikel 475 gb Rv: uitbreiding bevragingsbevoegdheid 475 g Rv tot niet-periodieke derdenbeslagen Lid 1: informatieverplichting schuldenaar tav bankrelatie Lid 2: informatieverplichting bank tav bankrelatie en saldo

12 Artikel 475b wordt als volgt gewijzigd: Er wordt een lid 3 toegevoegd: Beslag ten laste van een natuurlijke persoon onder een bank op één of meer betaalrekeningen, dan wel spaarrekeningen is slechts geldig voor zover het saldo op die rekeningen het buiten het beslag te laten bedrag overtreft.

13 Artikel 475 fb: bepaling hoogte buiten het beslag te laten bedrag Lid 1: het buiten het beslag te laten bedrag bedraagt het bedrag genoemd in artikel 475da, eerste lid van de Wet vereenvoudiging beslagvrije voet.

14 Artikel 475 fb: bepaling hoogte buiten het beslag te laten bedrag (vervolg) Lid 4 en 5: afbouwregeling gedurende de kalendermaand Lid 4: Indien het beslag is gelegd voor de twintigste dag van een kalendermaand, wordt het op grond van het eerste tot en met het derde lid berekende bedrag vermenigvuldigd met de factor 0,25. Lid 5: Indien het beslag is gelegd voor de twintigste dag van een kalendermaand en de schuldenaar aan de deurwaarder aantoont dat hij of diens echtgenoot in de periode van zeven dagen voor het beslag ten minste één of meer periodieke betalingen als bedoeld in artikel 475c, eerste lid, heeft ontvangen, wordt het buiten het beslag te laten bedrag verhoogd tot ten hoogste de voor hem overeenkomstig artikel 475da geldende beslagvrije voet.

15 correctiemogelijkheid Sub a: banksaldo s echtgenoot Sub b: saldo s betaal- of spaarrekeningen andere bankinstellingen Sub c en d: correctie bronheffing en zorgtoeslag ogv 18f lid 2 en 5 Zorgverzekeringswet Sub e: correctie ivm bijtelling auto: vgl. 475 db sub d Rv.

16 Artikel 477 Rv.: wettelijke maximering kosten bank

17 Uitbreiding bestaande regelgeving (VISH/DBR/BVV) BVV: Brief Staatssecretaris september 2018: De bij de lagere regelgeving afgegeven uitvoeringstoetsen zijn in dat verband aanleiding om de eerder beoogde implementatie in 2018 en invoering per 1 januari 2019 los te laten. dat een verantwoorde implementatie nog zeker 2 jaren lijkt te vragen. wil nader onderzoeken of in 2019 anticiperend op de inwerkingtreding onderdelen van de wet in uitvoering kunnen worden gebracht. Ik denk daarbij met name aan het coördinerend deurwaarderschap.

18 Uitbreiding bestaande regelgeving (VISH/DBR/BVV) BVV: Brief Staatssecretaris september 2018 (DBR): Voor dat scenario laat zich vervolgens een plan voor uitwerking en implementatie opstellen. De uitvoering daarvan start in januari Het uitwerkings- en implementatieplan zal onder meer een tijdpad bevatten, waarlangs noodzakelijke activiteiten op het gebied van wetgeving, ICT, privacy en governance worden uitgevoerd. Begin 2019 zal ik uw Kamer hierover nader informeren.

19 Verbetering wet- en regelgeving Modernisering Beslag- en executierecht. Wetsvoorstel tot herziening van het beslag- en executierecht Consultatie wetgeving zomer Reactie KBvG: Enigszins verwonderd om maar niet te zeggen teleurgesteld was de KBvG dan ook, toen zij van de beperkte omvang en strekking van dit wetsvoorstel kennis mocht nemen. Van een grondige stelselherziening, zoals die in de ogen van de KBvG broodnodig is, is geen sprake. Het voorstel wekt daarentegen de indruk van een haastig samenraapsel aan losse regelgeving waarmee, naast een aantal meer technische onderwerpen, op een onvoldoende afgewogen wijze uitvoering wordt gegeven aan de schuldenparagraaf van het regeerakkoord.

20 Modernisering Beslag- en executierecht In artikel 435 wordt aan het eerste lid een zin toegevoegd, luidende: Beslaglegging is niet toegestaan indien redelijkerwijs voorzienbaar is dat de opbrengst die gerealiseerd kan worden bij het verhaal op die goederen niet meer bedraagt dan de kosten van de beslaglegging en de eventueel daaruit voortvloeiende executie. de norm van dat wat redelijkerwijs voorzienbaar is moet aan de hand van een telkens wisselend feitencomplex door de rechter worden ingevuld. Wenselijk? Een toename aan executiegeschillen valt hierom te verwachten. De overigens zeer nuttige laagdrempeligere toegang tot de executierechter zal dit extra stimuleren.

21 Modernisering Beslag- en executierecht Artikel Op de volgende roerende zaken mag geen beslag worden gelegd: a. zaken die behoren tot de inboedel, bedoeld in artikel 5 van Boek 3 van het Burgerlijk Wetboek, van de door de schuldenaar bewoonde woning (tenzij bovenmatig.); b. de kleding van de schuldenaar en van de tot zijn gezin behorende huisgenoten; c. de in de woning aanwezige voorraad levensmiddelen; d. zaken die de schuldenaar en de tot zijn gezin behorende huisgenoten redelijkerwijs nodig hebben voor de persoonlijke verzorging en de algemene dagelijkse levensbehoeften; e. zaken die de schuldenaar en de tot zijn gezin behorende huisgenoten redelijkerwijs nodig hebben voor de verwerving van de noodzakelijke middelen van bestaan, dan wel voor hun scholing of studie; f. zaken van hoogstpersoonlijke aard; g. gezelschapsdieren en de voor hun verzorging noodzakelijke zaken.

22 Modernisering Beslag- en executierecht Een deurwaarder die gerechtigd is tegen een schuldenaar beslag te leggen, is bevoegd ten behoeve van het leggen van dit beslag aan een bank te vragen of deze geldmiddelen voor die schuldenaar onder zich heeft. De bank beantwoordt deze vraag onverwijld en stelt de schuldenaar pas in kennis hierover als er beslag is gelegd. Artikel 476a wordt als volgt gewijzigd: Zodra vier weken zijn verstreken na het leggen van het beslag vervangen door Zodra twee weken zijn verstreken na het leggen van het beslag (tenzij ) Bij algemene maatregel van bestuur worden regels gegeven aangaande de kosten die door de derde-beslagene kunnen worden gerekend voor het doen van de verklaring en de afwikkeling van het beslag.

23 Modernisering Beslag- en executierecht Memorie van Toelichting: bij iemand die meerdere rekeningen heeft bij verschillende banken thans meerdere malen bij iedere bank een bedrag aan leefgeld buiten het beslag blijven. -> beschikbare afloscapaciteit niet volledig benut. Dit is helaas niet te voorkomen zolang het niet mogelijk is om zonder grote inspanningen een actueel overzicht te krijgen van het totaal aan bankrekeningen dat de schuldenaar heeft en de saldi daarop, bijvoorbeeld door een bankrekeningenregister. Overigens zal het, met name bij problematische schuldenaren, niet vaak voorkomen dat er bij meerdere banken rekeningen worden aangehouden, vanwege de kosten die hierbij komen kijken.

24 Vragen?